Dr. Joz Motmans - Universiteit Antwerpen Steunpunt GelijkekansenbeleidPromotoren: P. Meier (UA) & G. T’Sjoen (UZ Gent)

Geweld op basis van transgenderisme

Context

• Geen data ivm transfoob geweld: – geen registratiecode politie, wel klachten – geen onderzoek in B

• Vragen vanuit beleid (cfr. Nationaal actieplan homofoob en transfoob geweld)

Onderzoek (2012-2014)• Doel: de geweldervaringen van trans

personen in België in kaart brengen• Kwantitatieve aanpak– Kleine doelgroep & beladen thema– Anoniem, online, veel open vragen

• Eerste tussentijdse rapport januari 2013:

Onderzoek (2012)• Literatuurstudie -> matrix van geweld• Vragenlijst ontwikkeld i.s.m. stuurgroep • Dataverzameling: online + vragenboekjes– promo: 3000 flyers & elektronische mailing &

sociale media– april-augustus 2012

• Respons > 400• Data cleaning & analyse

Literatuurstudie: matrix van geweldtypes

 

Verbaal en psychisch geweld

Fysiek geweld

Seksueel geweld

Materieel geweld

Privaat

Partner verbiedt trans man om naar transbijeenkomst te gaan

Vrouw slaat echtgenote die zich man voelt

Vader verplicht verwijfde zoon te masturberen

Moeder gooit meisjeskleren van haar ‘zoon’ weg

Publiek (openbaar)

Leerlingen lanceren scheldcampagne op facebook trans meisje

Pruik wordt van het hoofd gerukt in een dancing

Groepje mannen trekken broek af van een transgender en betasten het lichaam

Woning van trans vrouw wordt beklad met ‘vuil janet’

Vragenlijst • Sociodemografische variabelen:

woonplaats, leeftijd, handicap, afkomst, relatiestatus, SO, woonsituatie, opleiding, inkomen

• Gemoedstoestand: GHQ-12, VT SF36, zelfmoordgedachten en -pogingen (cfr. Gezondheidsmonitor)

• Gendergeschiedenis: geslacht geregistreerd bij de geboorte, interseksualiteit, genderpresentatie, zelfidentificatie, transitiestappen, passabiliteit & herkenning

Vragenlijst

• 4 types geweld: verbaal en psychisch, fysiek, seksueel, materieel– per soort: lijst van concrete items– per item: frequentie (nooit, 1x, >1x)

• Per type: zelfselectie ergste voorval: – ruime context– impact & beoordeling– aangifte politie (motivatie wel/niet, opvang,

evaluatie) of andere diensten

Onderzoek (2012)• Literatuurstudie -> matrix van geweld• Vragenlijst ontwikkeld i.s.m. stuurgroep • Dataverzameling: online + vragenboekjes– promo: 3000 flyers & elektronische mailing &

sociale media– april-augustus 2012

• Respons > 400 -> 260 uit België• Data cleaning & analyse

Maakte u ooit geweld mee omwille van uw transgender identiteit of achtergrond? (N=260)

Ja Nee

N % N %

Verbaal en/of psychisch 176 78.9 47 21.1

Fysiek 55 26.8 150 73.2

Seksueel 63 31.6 136 68.4

Materieel 36 18.4 160 81.6

Geweld 215 82.7 45 17.3

Resultaten: algemene geweldervaringen

Resultaten: verschillen?• ‘Geboortgeslacht man’: meer FG, SG en G(t)• Werkloos, langdurig ziek of AO: meer VG, FG, MG • Trans vrouwen: meer FG (t) en SG• Niet passabel: meer VG en G• Geweld? Lagere psychisch welzijn! – GHQ-12: lager indien FG, SG, MG (VG: gewenning?)– Vitaliteit: lager voor alle types geweld– MG: meer zelfmoord gedachten

Resultaten: internationale situeringB EU Schotland

VG 78.9% 44% 62%

FG 26.8% 7% 17%

SG 31.6% ? 4%

MG 18.4% ? ?

G 82.7% 73% 62%

Reden voor grote verschillen?

• Buitenland: enkel publiek geweld, en vaak enkel verbaal en fysiek geweld gemeten

• Vraagstelling: geen nee/ja maar lijst met mogelijke situaties voorleggen: leidt tot hogere rapportering (verdringing!)

• Interpretatie: motivatie = transfobie?• Wijze van rekrutering: online + papier

Voorlopig besluit• Whittle et al. (2007): trans vrouwen vaker dan

trans mannen? JA voor FG en SG• Whittle et al. (2007): invloed van passabiliteit?

JA voor VG en G• Geweld: invloed op psychisch welzijn,

arbeidsgeschiktheid? Correlatie, geen causaliteit• Geen verschil voor leeftijd of opleiding• H: publiek vaker dan privaat – maar privaat vaker

fysiek & seksueel?

Resultaten: vervolg?Meest ‘ernstige’ voorvallen: case-by-case data cleaning: motief?• context van geweld (plaats, tijdstip, locatie, …)• slachtofferprofiel • daderprofiel (bekend? aantal? kenmerken?)• aanleiding voor geweld • impact op het slachtoffer• de motivaties voor of tegen aangifte / melding• ervaringen met de politie en andere diensten

Wordt vervolgd…

Bedankt!

Contact: joz.motmans@ua.ac.bewww.steunpuntgelijkekansen.be

VERBAAL / PSYCHISCH GEWELD (1) Nooit  Eén of twee keer

Meerdere keren

Er werd op mij geschreeuwd, geroepen en getierd

Ik werd uitgemaakt, afgeblaft of uitgescholden

Iemand maakte seksuele opmerkingen die mij beledigden

Ik werd uitgelachen of belachelijk gemaakt

Ik kreeg te maken met ongepaste nieuwsgierigheid

Ik werd geïsoleerd of genegeerd

Iemand spraak kwaad over mij of maakte mij zwart bij anderen

Ik werd door iemand achtervolgd

Mijn doen en laten werd door iemand gevolgd, ik werd gestalkt

Ik werd gepest (mondeling, per gsm, internet, …)

Ik werd afgeperst

Ik werd mondeling bedreigd (of via brief, telefoon, SMS)

Ik werd bedreigd met een voorwerp of een wapen

terug

VERBAAL / PSYCHISCH GEWELD (2) Nooit  Eén of twee keer

Meerdere keren

Iemand belette dat ik medicatie nam of belette dat ik behandelingen kreeg die ik nodig heb voor de uitdrukking van mijn genderidentiteit (bv. hormonen, chirurgie, …)

Iemand belette me in mijn mogelijkheid om mijn genderidentiteit uit te drukken door andere soorten veranderingen in mijn voorkomen (bv. de kleren die je draagt, haar, …)

Iemand belette me in mijn mogelijkheid om mijn genderidentiteit uit te drukken door hoe ik mezelf benoem (vb. mijn voornaam of aanspreekvormen die ik gebruik)

Iemand belette me dat ik aan andere personen over mijn transgender achtergrond of identiteit kon vertellen

Iemand dreigde om over mijn transgender achtergrond of identiteit te vertellen aan mensen waar ik niet van wil dat ze het weten

Iemand maakte dat ik me beschaamd of schuldig of verkeerd voelde over mijn transgender achtergrond of identiteit

Iemand belette dat ik omging met andere trans personen en/of bijeenkomsten van trans groepen kon bijwonen

Iemand gaf aandacht of focuste op delen van mijn lichaam waar ik me zeer oncomfortabel over voel (niet seksueel)

Ik maakte een andere vorm van verbaal en/of psychisch geweld mee

FYSIEK GEWELD Nooit  Eén of twee keer

Meerdere keren

Ik werd geslagen met de hand

Ik werd vastgegrepen en er werd aan mij geduwd en getrokken

Ik kreeg vuistslagen

Ik kreeg schoppen of trappen

Er werd met een voorwerp naar mij gegooid

Ik werd geslagen met een voorwerp (stok, …)

Ik werd opgesloten of vastgebonden

Ik liep snijwonden op door geweld, ik werd met een mes bewerkt

Ik werd tegen meubels, muren gegooid

Mijn pruik werd van mijn hoofd gerukt

Ik maakte een wurgings- of verstikkingspoging mee

Ik maakte een andere vorm van fysiek geweld mee

SEKSUEEL GEWELD Nooit  Eén of twee keer

Meerdere keren

Iemand liet mij geslachtsdelen zien voor zijn / haar opwinding

Iemand betastte tegen mijn zin mijn borsten/geslachtsdelen

Iemand wreef zich tegen mij aan op een seksuele manier

Iemand dwong mij tot geslachtsgemeenschap

Iemand probeerde geslachtsgemeenschap te hebben met mij tegen mijn zin

Iemand verplichtte mij om zijn/haar geslachtsdelen te betasten

Iemand masturbeerde en genoot ervan mij daarnaar te doen kijken

Iemand verplichtte mij om hem/haar te bevredigen met de mond

Iemand verplichtte mij om hem/haar te masturberen met de hand

Iemand verplichtte mij om me uit te kleden om zich te laten opwinden

Iemand sloeg mij, deed mij pijn om zich seksueel op te winden

Iemand deed ooit iets seksueel met mij wat heel erg was, waaraan ik nachtmerries en hevige angst overhield

Ik maakte een andere vorm van seksueel geweld mee

MATERIEEL GEWELD Nooit  Eén of twee keer

Meerdere keren

Er werd ingebroken in mijn wagen of woning

Er werd ingebroken in mijn kluisje (op school, sportclub, werk, …)Mijn spullen / eigendommen werden gestolen

Mijn spullen / eigendommen werden vernield

Mijn gevel werd beklad

Mijn post werd onderschept

Mijn website/profiel werd gehackt

Mijn woning werd in brand gestoken

Ik maakte een andere vorm van materieel geweld mee