Download IAS jaarverslag 2014

Stichting Instituut Asbestslachtoffers

Directie en bureau:Bezuidenhoutseweg 60Postbus 904052509 LK Den HaagTelefoon: 070 - 349 97 54Fax: 070 - 349 97 96e-mail: [email protected]

www.asbestslachtoffers.nl

Uitvoering:Bredewater 6 Postbus 6842700 AR Zoetermeer Telefoon: 079 750 71 50 Email: info@asbestslachto� ers.nl

Instituut Asbestslachtoffers

Verslag over 2014

2427-IASB-Jaarverslag_2014Omslag_v3.indd 1 29-04-15 12:27

INSTITUUT ASBESTSLACHTOFFERS (IAS)Het Instituut Asbestslachto� ers (IAS) adviseert de Sociale Verzekeringsbank(SVB) over het recht op een tegemoetkoming voor asbestslachto� ers met de ziekte mesothelioom of asbestose. Daarnaast bemiddelt het IAS tussen (ex-)werkgevers en (ex-)werknemers over het betalen van een schadevergoeding. Andere taken zijn voorlichting en verspreiding van kennis op het gebied van asbest en gezondheid. Het IAS is daarvoor in 1999 opgericht door organisaties van werkgevers en werknemers, het Comité Asbestslachto� ers, het Verbond van Verzekeraars en de overheid. Meer informatie vindt u op de website van het IAS: www.asbestslachto� ers.nl.

ColofonUitgave van Instituut Asbestslachto� ersIAS publicatie 2015/1

RedactieSimone Aarendonk Derk MorreauMachiel van der Woude

Druk en vormgevingElan Strategie & Creatie BVMei 2015

TAS/TNS-gerechtigden 2000 t/m 2014: aantal mesothelioomslachto� ers per 100.000 inwoners op 31 december 2013. Bron: Sociale Verzekeringsbank, R. Berkhout, maart 2015


JAARVERSLAG 2014 INSTITUUT ASBESTSLACHTOFFERS

1

Inhoudsopgave

• Voorwoord 2

• Het IAS in 2014 4 - Resultaten bemiddeling en

advies Mesothelioom

- Voorlichting en kennisoverdracht

- Onderzoek

- Asbestose

• Kerncijfers Mesothelioom 6 - Instroom, uitstroom, voorraad

- Regeling TAS en Regeling TNS

- Afgewikkelde aanvragen

- (Complex)bovennormatieve schade

- Resultaten 2000-2014

- Klanttevredenheid

• Kerncijfers Asbestose 14

• Epidemiologische ontwikkelingen 17 - Aantal mensen met mesothelioom

in Nederland

- Kenmerken asbestslachtoffers IAS

• Nederlandse asbestontwikkelingen 21 - Asbest in de broodindustrie

- Asbestincidenten

• Internationale ontwikkelingen 24 - Asbestproductie en gebruik

- Campagnes tegen asbest

- Vergoedingsregelingen

• Internationale ontwikkelingen 26 - Asbestproductie en gebruik

- Campagnes tegen asbest

- WHO factsheet meldt 107.000 jaarlijkse

asbestdoden

- Vergoedingsregelingen

- Asbestregelgeving en verboden

• Juridische ontwikkelingen 22 - Aansprakelijkheid bij kortdurende

blootstelling

- Aansprakelijkheid bij chrysotiel (wit asbest)

- Geen aansprakelijkheid overheid voor

asbestschade

- Asbestsloop: soms gaat het goed, soms

helemaal niet

- Meer openheid over asbesttoezicht

• IAS Monitor - Ontwikkeling regionale

asbestblootstelling 16

- Asbestrisicosectoren 20

- Is eenmalige asbestblootstelling

levensgevaarlijk? 18

- Asbestrisicoberoepen 24

• Interviews - Lodewijk Asscher 3

- Victor Kin 13

- Dick Heederik 19

- Frans Neijndorff 25

• Nieuws - Politiek 12

- Opmerkelijk 44

• Personalia 28

• Financieel verslag over 2014 29

• Controleverklaring onafhankelijke accountant 41

• Missie, taken en werkwijze 42

• Summary 43


2

Voorwoord‘Ziek worden van je werk is verschrikkelijk en onrechtvaardig’. Dat zegt onze vice-premier Lodewijk Asscher

in dit Jaarverslag. En zo is het ook, zeker voor de slachtoffers waarvoor het IAS in 1999 is op gericht. 15 jaar

later is de stroom aanvagen helaas nog niet afgenomen. Er was in 2014 zelfs sprake van een kleine stijging.

Het jaarlijkse aantal mesothelioomslachtoffers stabiliseert de laatste jaren rond de 500. Het merendeel van

deze asbestslachtoffers weet het IAS te vinden. Het stemt tevreden dat in 2014 een belangrijk deel van

deze aanvragen heeft geleid tot een schadevergoeding ondanks de nog steeds bestaande juridische

knelpunten op het gebied van verjaring, stelplicht en bewijslast. Nog belangrijker is misschien het gege-

ven dat bijna 90% van alle aanvragen resulteerde in een schadevergoeding of tegemoetkoming bij leven.

Op 1 april 2014 gingen de deuren van het IAS ook open voor mensen met de ziekte asbestose (stoflongen

door asbestblootstelling). De discussie hierover heeft heel veel tijd in beslag genomen, maar het is tenslotte

toch gelukt tot een breed gedragen protocol te komen dat vaststelt of er al dan niet sprake is van asbestose.

Het protocol omvat arbeidshygiënische criteria om vast te stellen of sprake is van lange en/of intensieve

asbestblootstelling, en medische criteria die aangeven of sprake is van longfibrose en van substantieel

longfunctieverlies. Om de aanvragen medisch op hoog niveau te kunnen beoordelen is in samenwerking

met de longartsenvereniging NVALT het Nederlands Asbestose Panel (NAP) opgericht, waarin de beste

expertise van ons land is bijeengebracht. Sinds 1 april 2014 zijn bij het IAS 157 aanvragen geregistreerd die

aan dit Panel worden voorgelegd. De verwachting is dat het aantal aanvragen na 2014 snel zal teruglopen.

In 2014 was asbest voortdurend in het nieuws. Met name de afsluiting van een groot deel van de binnen-

stad van Roermond, nadat bij een grote brand asbestdeeltjes waren verspreid in de leefomgeving, maakte

grote indruk. Het verbaast niet dat er nog veel asbestincidenten zijn in een samenleving die nog volgepropt

zit met dit ooit als ‘wondermiddel’ betitelde mineraal. De overheid spant zich inmiddels steeds meer in

om asbest te laten verwijderen uit de maatschappij en het beschermingsniveau via de aangescherpte

weten regelgeving te verhogen. Het IAS ondersteunt het beleid hierbij door het genereren van gegevens

over risicovolle situaties. Aldus kan worden voorkomen dat nog veel meer landgenoten aan asbest worden

blootgesteld. Helaas komen deze maatregelen voor een grote groep mensen te laat. Voor deze asbest-

slachtoffers, die tientallen jaren geleden op fatale wijze in contact met asbest zijn geweest, kan het IAS

in de komende tijd nog een nuttige functie vervullen.

Tot slot past een woord van dank aan de organisaties waarmee het IAS al ‘jaar en dag’ nauw samenwerkt.

Wij zijn de SVB, BSA Schaderegeling, het Nederlands Mesotheliomen Panel, het expertpanel van de long-

artsenvereniging NVALT, TNO en het Nederlands Kenniscentrum Arbeid en Longaandoeningen (NKAL)

zeer dankbaar voor hun niet aflatende inzet. Samen met deze organisaties zal het IAS zijn taken ook in de

komende jaren met onverminderde energie blijven uitvoeren voor slachtoffers met mesothelioom en

asbestose. Dit voortdurend met een kritisch oog voor de eigen prestaties. De dienstverlening kan immers

niet snel, zorgvuldig en laagdrempelig genoeg zijn voor deze zwaar getroffen groep landgenoten.

Den Haag, april 2015

M.R. van der Heijden, voorzitter M.A. van der Woude, directeur


3

InterviewLodewijk Asscher, Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, viceminister-president

‘Asbestslachtoffers verdienen onze steun’

‘Laten we er geen doekjes om winden. Ziek worden van je werk is ver-schrikkelijk én onrechtvaardig. Geen enkele baan zou mogen leiden tot gezondheidsklachten, laat staan tot invaliditeit of vroegtijdig overlijden. Ziektes zoals asbestose en mesothelioom kunnen dat wel doen. Slacht-offers van deze ziektes dragen hun hele leven de last van het werk dat ze gedaan hebben. En dat is een onverteerbaar onrecht. Voor de overheid is het belangrijk om ervoor te zorgen dat slachtoffers van deze ziektes geholpen worden. Dat ze hun recht kunnen halen bij degene die verantwoordelijk is. Anders gezegd: de juiste persoon moet krijgen waar hij recht op heeft. En de overheid moet daarbij adequaat handelen en dat proces goed faciliteren. Rechtvaardig optreden betekent soms ook dat je streng moet zijn en niet iedereen zijn zin kan geven. Dat is niet altijd gemakkelijk en het maakt de overheid niet altijd populair. Maar het is wel belangrijk. Want niemand heeft baat bij vertroebelde regels en loze beloften. Het gaat erom dat regelingen zo duidelijk mogelijk zijn. En dat we ons richten op degenen die dit het hardst nodig hebben, ook in de toekomst. Alleen zo kunnen slachtoffers snel en goed worden geholpen en kunnen ze een vergoeding krijgen die hen in staat stelt om de weinige tijd die hen soms resteert in zo comfortabel mogelijke omstandigheden door te brengen. Het is daarbij belangrijk dat de overheid zorgt voor samenwerking van alle betrokken partijen, zoals de verzekeraars, werkgevers, vakbonden en het comité asbestslachtoffers. Juist deze samenwerking en onderlinge afstemming maakt de aanpak waardevol en uniek. Met deze gedachten in het achterhoofd heeft de overheid samen met IAS en andere belang-hebbenden hard gewerkt aan de asbestose regeling. Deze is begin vorig jaar in werking getreden. Ook voor deze regeling hanteert de overheid duidelijke regels en een heldermedisch toetsingskader. Er wordt heel serieus beoordeeld of slachtoffers aan de voorwaarden voldoen. Helder en duidelijk.We kijken ook goed naar de afhandeling van de dossiers, zodat we hier lering uit kunnen trekken voor de toekomst. En we stellen onszelf daarbij kritische vragen. Is de communicatie helder genoeg? Zijn de protocollen niet te scherp of te ruim? Wat vinden artsen en slacht-offers ervan? En vooral: wat kan er beter?

De eerste resultaten van deze nieuwe regeling komen nu binnen. Deze laten zien dat de regels goed zijn toegepast en dat in ongeveer dertig gevallen een tegemoetkoming is toe-gekend. De uiteindelijke beslissing, ook als die niet tot een toekenning leidt, wordt helder op papier gezet en zo nodig toegelicht. En we zorgen er met elkaar voor dat iedereen die een aanvraag doet en er recht op heeft, een uitkering krijgt.

En dat is een goede zaak, want asbestslachtoffers verdienen onze steun.’


4

Het IAS in 2014Het IAS ontvangt in 2014 weer veel aanvragen. Niet alleen mesothelioomaanvragen, maar ook aanvragen

van longpatiënten met asbestose. Het totale aantal aanvragen passeert in dit jaar daarmee de 7000. Naast

bemiddeling en advies houdt het IAS zich ook bezig met voorlichting en kennisoverdracht, alsook met

onderzoek. Om de missie van het IAS zo goed mogelijk te vervullen wordt regelmatig evaluatieonder-

zoek gedaan naar de werkwijze en de ervaringen van slachtoffers en andere betrokkenen. Zo ook in

2014. De resultaten hiervan worden, zo is het streven, vertaald in een dienstverlening die nog zorg-

vuldiger, sneller en laagdrempeliger is.

Resultaten bemiddeling en advies voor maligne mesothelioomVoor de ziekte maligne mesothelioom neemt het IAS in 2014 566 aanvragen in behandeling. 474 aanvragen

worden afgewikkeld. In totaal zijn voor deze doelgroep in de afgelopen 15 jaar 6934 aanvragen in behan-

deling genomen. De groep bestaat voor het grootste deel (bijna 90%) uit mannen. Circa driekwart is ouder

dan 65 bij aanmelding. Aan de Sociale Verzekeringsbank (SVB) worden in 2014 526 adviezen gegeven in

verband met een aanvraag voor een tegemoetkoming van € 19.201,- in het kader van de Regeling tegemoet-

koming asbestslachtoffers (TAS) of de Regeling niet-loondienstgerelateerde slachtoffers van mesothelioom

(TNS): 390 voor TAS en 136 voor TNS. Het IAS adviseert de SVB voor 463 slachtoffers de tegemoetkoming

toe te kennen, verdeeld over 341 positieve adviezen voor een TAS- en 122 positieve adviezen voor een TNS.

139 (62,3 %) van de in 2014 bemiddelde aanvragers ontvangen een schadevergoeding van € 62.124,-

conform de normbedragen. Dit bedrag omvat ook de eenvoudig vast te stellen bovennormatieve schade.

Het bedrag omvat echter niet de eventueel geleden complex bovennormatieve schade. In 2014 wordt

voor deze schade aan 25 slachtoffers gemiddeld € 62.220,- betaald. In totaal dus € 1.555.508,-.

Voorlichting en kennisoverdrachtHet IAS verricht in 2014 verschillende voorlichtingsactiviteiten, zowel voor zijn primaire doelgroep, de

asbestslachtoffers, als voor andere betrokkenen. Zo worden nieuwe patiëntenfolders gemaakt en gedis-

tribueerd naar de longartsen en longpoli’s van alle ziekenhuizen in Nederland. Veel informatie is beschik-

baar via de geheel vernieuwde website. De verschillende doelgroepen kunnen nu gerichter terecht voor

de informatie die voor hun relevant is. Met de Stichting Lezen en Schrijven vindt overleg plaats om de

toegankelijkheid van de website en de overige voorlichtingsproducten te vergroten. Op de website zijn

de uitgebreide resultaten te vinden van de IAS Monitor over o.a. asbestgebruik en de ontwikkeling van

mesothelioom, het aantal patiënten per regio, geslacht en leeftijd, de overlevingsduur na diagnose, de

asbestblootstelling naar sector en beroep. Deze informatie wordt ontleend aan de dossiers van asbest-

slachtoffers en de gegevens van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR). Ook in dit jaar verschenen vier

elektronische nieuwsbrieven met veel nationaal en internationaal nieuws op epidemiologisch, medisch,

juridisch en politiek gebied. De editorials van deze nieuwsbrieven gaan over actuele onderwerpen zoals

de aanpassing van de blootstellingsnormen in Nederland en de vraag of eenmalige asbestblootstelling

ook levensgevaarlijk kan zijn.

Onderzoek Het IAS meet regelmatig de tevredenheid van de aanvragers, teneinde de kwaliteit van de dienstverlening

in kaart te brengen en daar waar nodig te verbeteren. Aanvragers ontvangen kort nadat hun aanvraag is

afgerond daartoe een enquêteformulier. Eén van de vragen betreft de verwijzing door longartsen naar

het IAS. Te zien is dat in de loop der jaren sprake is van een steeds grotere medewerking van deze specialisten


5

(zie verder pag. 11). In 2014 vindt ook evaluatieonderzoek plaats door de Convenantpartijen ten behoeve

van het functioneren van het IAS in de toekomst. Hierbij is gekeken naar de werkwijze van de uit-

voeringsorganisatie, de bemiddelingsresultaten, de communicatie , de ontwikkeltaken, de bestuurlijke

en financiële structuur en relevante ontwikkelingen in het buitenland. Hoe heeft men daar de asbest-

compensatie vorm gegeven en wat zijn de daar geboekte resultaten. Voor wat betreft de werkwijze van

het IAS en de situatie in buitenland wordt gebruik gemaakt van de expertise van de Vrije Universiteit.

De eindresultaten van dit evaluatieonderzoek zijn in de eerste helft van 2015 te verwachten. In vervolg

op het onderzoek van mr. Hebly en prof. Lindenbergh van de Erasmus Universiteit Rotterdam naar de

uitspraken van rechters in verjaringszaken heeft de Raad van Toezicht en Advies van het IAS besloten via

een prejudiciële vraag de verjaringsproblematiek voor te leggen aan de Hoge Raad. Nog steeds bestaat

er geen uniforme interpretatie van de gezichtpunten die in dit kader door de Hoge Raad in het jaar 2000

zijn geformuleerd. In 2014 vindt ook onderzoek plaats naar de beveiliging van de persoonsgegevens in

het kader van het in opdracht van het IAS gebouwde Asbestregister. Deze webapplicatie is bedoeld voor

mensen die langdurig en/of intensief aan asbest zijn blootgesteld en die (nog) niet getroffen zijn door

een asbestziekte. Voordat het Asbestregister in gebruik genomen kan worden moeten de thans nog

bestaande vragen met betrekking tot de beveiliging en de continuïteit van deze webapplicatie afdoende

worden beantwoord.

Asbestose Na de principe-toezegging van de convenantpartijen besloot voormalig staatssecretaris De Krom van

Sociale Zaken en Werkgelegenheid in 2012 de TAS-regeling open te stellen voor mensen met de ziekte

asbestose (stoflongen door asbestblootstelling). In aansluiting hierop besloot ook staatssecretaris Mansveld

van Infrastructuur en Milieu ditzelfde te doen voor de TNS-regeling. Een en ander heeft er na lange tijd

toe geleid dat werknemers en zelfstandigen met asbestose sinds 1 april 2014 terecht kunnen bij het IAS

voor een tegemoetkoming of bemiddeling. Dan moeten deze slachtoffers wel voldoen aan de arbeids-

hygiënische en medische criteria die in een beoordelingsprotocol zijn vastgelegd in overleg met betrokken

ministeries, convenantpartijen, de SVB en de longartsenvereniging NVALT. Inmiddels heeft het IAS 157

aanvragen in behandeling genomen. Op pag. 15 van dit jaarverslag worden de eerste resultaten toege-

licht.

Wielen kinderwagen schoonspuiten na asbestbrand Vroomshoop in 2008. Bron: Refdag.nl


6

Kerncijfers IAS Mesothelioom 2014Het IAS adviseert de Sociale Verzekeringsbank (SVB) over het recht op een tegemoetkoming van € 19.201,–

(2014) voor asbestslachtoffers met de ziekte mesothelioom op grond van de Regeling tegemoetkoming

asbestslachtoffers 2014 (TAS) of de Regeling tegemoetkoming niet-loondienstgerelateerde slachtoffers van

mesothelioom en asbestose (TNS). De TAS is bedoeld voor mensen met mesothelioom die als werknemer

aan asbest zijn blootgesteld. Onder de TNS vallen slachtoffers die de asbestblootstellingsoorzaak niet

weten of niet zeker weten of ze in een dienstverband aan asbest zijn blootgesteld. Een andere groep in

de TNS zijn mensen die verklaren als zelfstandige, privé (o.a. klussen) of in het milieu aan asbest te zijn

blootgesteld.

Voor de groep werknemers bemiddelt het IAS daarnaast met hun (ex-)werkgevers over het betalen van

een schadevergoeding van € 62.124,- (2014). Als het slachtoffer is overleden kunnen nabestaanden be-

middeling aanvragen voor vergoeding van materiële schade en overlijdensschade (2014: elk € 3.110).

Hierna volgen de belangrijkste cijfers over 2014 inzake de advies- en bemiddelingsactiviteiten van het

IAS voor mensen met mesothelioom. Eerst de belangrijkste cijfers met betrekking tot de ontwikkeling in

het aantal aanvragen, vervolgens de resultaten van de adviezen richting SVB voor de regelingen TAS en

TNS. De bemiddelingsresultaten worden daarna geanalyseerd. Het hoofdstuk wordt afgesloten met een

totaal overzicht van resultaten over 15 jaar IAS voor mensen met mesothelioom.

Instroom, uitstroom, voorraadHet IAS neemt in 2014 566 aanvragen in behandeling, meer dan in 2013 (534), maar minder dan in 2012

(578). In 2014 worden 474 aanvragen afgewikkeld, minder dan in 2013 (541) en 2012(546).

Dossierontwikkeling 2014

Jan Feb Mrt Apr Mei Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dec Totaal

Instroom 63 32 57 47 41 32 49 51 53 52 41 48 566

Uitstroom 44 41 46 31 36 37 27 45 35 45 54 33 474

Tabel : totale instroom en uitstroom per maand in 2014

Dossierontwikkeling 2000-2014Het diagram op de volgende pagina toont de afwikkeling van de instroom sinds de start van het IAS in

2000. Te zien is dat het aantal aanmeldingen in 2000 exceptioneel hoog is, en in 2003, 2007 en 2008 een

sprong maakt. In 2000 is de instroom bijzonder hoog door de ‘oude claims’, die met de komst van het

IAS vooral in de eerste maanden worden ingediend (het zgn. stuwmeereffect). De invoering van de

voorschotregeling is de meest waarschijnlijke oorzaak van de toename van aanmeldingen in 2003.

De stijging van 2007 en 2008 vloeit voort uit de invoering van de TNS-regeling in december 2007 en een

algehele toename van het aantal slachtoffers met mesothelioom. In totaal zijn in de afgelopen 15 jaar

6932 aanvragen in behandeling genomen. Eind december 2014 zijn hiervan 6606 dossiers afgewikkeld.

De voorraad bedraagt op dat moment 328 dossiers.


7

Diagram afwikkeling instroom 2000-2014

Regeling TAS en Regeling TNSSinds de invoering van de Regeling TAS in 2000 en de Regeling TNS in december 2007 hebben 5177

slachtoffers na een positief advies van het IAS een financiële tegemoetkoming ontvangen in de vorm

van een voorschot of eenmalige uitkering. Sinds 2003 wordt de tegemoetkoming in de vorm van een

voorschot uitgekeerd. Het voorschot wordt verstrekt op basis van de diagnose maligne mesothelioom

en de aannemelijkheid dat het slachtoffer in zijn werk of op andere wijze aan asbest is blootgesteld. Pas

daarna vindt het onderzoek in het kader van de bemiddeling tussen de werknemers en de werkgever/

verzekeraar plaats. Vóór 2003 diende eerst bemiddeling plaats te vinden, voordat sprake kon zijn van

een tegemoetkoming op basis van de Regeling TAS. De voorschotregeling is ingevoerd omdat veel

slachtoffers, ondanks de inspanningen van het IAS door de progressie van de ziekte mesothelioom

overleden voordat het bemiddelingstraject volledig was afgerond.

Instroom aanvraag tegemoetkoming TAS/TNSDe tabel hieronder vermeldt de aanvragen voor een tegemoetkoming sinds de invoering van de voor-

schotregeling. De relatief grote stijging in 2008 ten opzichte van de jaren daarvoor komt vooral door de

invoering van de TNS-regeling en daarmee de uitbreiding van de reikwijdte naar alle mensen met de

ziekte mesothelioom (sinds december 2007). Daarnaast had deze stijging in mindere mate te maken met

een algehele toename van het aantal aanvragen. Sinds 2009 ligt het aantal aanvragen stabiel rond de

500 per jaar.

Jaar jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Totaal2002 1 1 1 2 52003 21 26 19 21 17 14 31 38 26 19 17 27 2762004 17 21 24 26 23 23 26 23 29 20 26 18 2762005 28 29 20 22 34 36 19 37 31 26 28 28 3382006 28 22 33 28 24 24 36 30 28 30 41 25 3492007 38 21 32 14 30 32 33 35 22 27 31 53 3682008 66 68 47 52 45 37 41 36 35 39 36 29 5312009 45 33 31 33 34 36 34 64 53 40 49 39 4912010 41 34 48 33 35 35 44 47 49 41 36 60 5032011 40 30 43 53 41 60 38 45 43 38 46 39 5162012 45 39 51 42 42 55 39 49 45 46 40 31 5242013 48 30 43 36 39 33 65 36 52 47 28 41 4982014 39 45 43 46 36 29 48 38 45 51 53 41 514

Totaal 456 399 434 406 400 414 454 479 458 424 432 433 5189

Tabel : aanvraag TAS/TNS als voorschot per maand en jaar van instroom

0

100

200

300

400

500

600

700

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 20142013

594

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 454 279

244 260342 343

375 373

500

601

525 545 554 534

566

voorraadafgerond

578


8

Beslissing op aanvraag tegemoetkomingIn 2014 adviseert het IAS de SVB 526 keer in verband met een aanvraag voor een tegemoetkoming in

het kader van de TAS- of TNS-regeling: 390 adviezen voor een TAS en 136 voor een TNS.

TAS aantal adviezen

waarvan negatief % waarvan

positief %

2003 223 85 38,3% 138 61,9%2004 293 63 21,5% 230 78,5%2005 317 68 21,5% 249 78,5%2006 354 63 17,8% 291 82,2%2007 371 61 16,9% 310 83,6%2008 390 82 21,0% 308 81,1%2009 391 76 19,.4% 315 80,6%2010 394 47 11,9% 347 88,1%2011 410 63 15,4% 347 84,6%2012 403 54 13,4% 349 86,6%2013 379 55 14,5% 324 85,5% 2014 390 49 12,6% 341 87,4%

Totaal 4315 766 17,8 % 3549 82,2%

TNS aantal adviezen

waarvan negatief % waarvan

positief %

2007 5 5 100,0%2008 148 28 18,9% 120 81.1%2009 90 18 20,% 72 80,0%2010 106 6 5,7% 100 94,3%2011 125 18 14,4% 107 85,6%2012 130 10 7,7% 120 92,3%2013 123 15 12,2% 108 87,8%2014 136 14 10,3% 122 89,7%

Totaal 862 95 11,0% 753 87,4%

Tabel : verdeling beslissing op aanvraag voorschot

Voor 463 aanvragen (88% van het totaal) adviseert het IAS de SVB de tegemoetkoming toe te kennen, ver-

deeld over 341 (74%) positieve adviezen voor een TAS en 122 (26%) voor een TNS. Onder de TAS-regeling

vallen mesothelioomslachtoffers die aannemelijk hebben gemaakt als werknemer aan asbest te zijn

blootgesteld. Bij de TNS gaat het vaak om slachtoffers die de asbestblootstellingsoorzaak niet weten of

niet zeker weten of ze in een dienstverband aan asbest zijn blootgesteld. Een andere groep in de TNS zijn

mensen die verklaren als zelfstandige, privé (o.a. klussen) of in het milieu aan asbest te zijn blootgesteld.

Het advies is in 63 gevallen negatief (12%). In tweederde

van de gevallen (67%) is de afwijzingsgrond ‘geen meso-

thelioom’. In 23% gaat het om mensen die al zijn overleden

en geen nabestaande hebben in de zin van de TAS- of/

TNS-regeling (zie figuur hiernaast). De SVB kent in 2014

340 TAS-tegemoetkomingen en 124 TNS-tegemoetkomin-

gen toe. Dit aantal wijkt iets af van het aantal positieve

adviezen dat het IAS heeft afgegeven. De belangrijkste

reden hiervoor is jaaroverschrijding (IAS adviseert in

het ene jaar, SVB beslist in het volgende jaar).

geen nabestaandegeen mesothelioom

Figuur: Reden voor afwijzing tegemoetkoming


9

Afgewikkelde aanvragenIn 2014 heeft het IAS totaal 474 dossiers financieel afgewikkeld. Na ontvangst van de aanvraag vraagt

het IAS aan expertpanels (pathologen en longartsen) om bevestiging van de diagnose mesothelioom.

Tegelijkertijd wordt samen met de aanvrager nagegaan hoe het contact met asbest heeft plaatsgevonden

en of een (ex-) werkgever aansprakelijk is te houden voor de gezondheidsschade. Dit resulteert in: 332

loondienstgerelateerde aanvragen voor TAS en bemiddeling van werknemers (330) of huisgenoten (2),

127 niet-loondienstgerelateerde aanvragen voor TNS en 15 aanvragen van nabestaanden voor vergoeding

van materiële schade en overlijdensschade.

Resultaten onderzoek werknemers/huisgenoten70% van alle in 2014 financieel afgewikkelde aanvragen betreft loondienstgerelateerde aanvragen van

slachtoffers zelf (werknemers of huisgenoten). Bij hen is onderzocht of er recht is op een tegemoet koming

in het kader van de TAS-regeling en, of via bemiddeling met een werkgever c.q. verzekeraar schadever-

goeding kan worden verkregen. De tabel hierna vermeldt de resultaten die voor deze groep zijn bereikt,

waarbij een onderverdeling is gemaakt naar de groep die niet bemiddelbaar blijkt en de groep die wel

voor bemiddeling in aanmerking komt. In de rechterkolom staat de belangrijkste reden voor het niet

toekennen van tegemoetkoming of voor het niet verkrijgen van de schadevergoeding. Te zien is dat

62,3% (139) van de groep die bemiddeld kon worden (223) de volledige schadevergoeding van € 62.124,-

heeft ontvangen.

Resultaat Aantal Aantal Reden afwijzingGroep niet bemiddelbaar 109Geen vergoeding 37 Geen mesothelioom TAS-tegemoetkoming 72 Werkgever onvindbaar, faillietBemiddelbare groep 223TAS-tegemoetkoming, maar geen schadevergoeding 84 Stelplicht, bewijslast onvoldoende inge-

vuld; discussie over verjaringSchadevergoeding 139Totaal 332

Tabel : resultaten werknemers/huisgenoten

Resultaten onderzoek nabestaandenAls het slachtoffer is overleden en zichzelf niet bij het IAS heeft aangemeld, kan zijn nabestaande het IAS

verzoeken te bemiddelen voor een vergoeding van tenminste € 3.110,- voor materiële schade en nog

eens datzelfde bedrag voor overlijdensschade. In 2015 zijn 15 aanvragen van nabestaanden afgewikkeld.

Hieronder de tabel met de verdeling naar financieel resultaat. In de gevallen waarin wel bemiddeling

mogelijk was resulteert 60% in schadevergoeding voor de aanvrager.

Resultaat Aantal Aantal Reden afwijzingGroep niet bemiddelbaar 5

Geen vergoeding 5 geen mesothelioom, geen bestaande werkgever, geen bewijs dienstverband

Bemiddelbare groep 10Geen vergoeding 4 Stelplicht,bewijslast en verjaringsdiscussieVergoeding materiële en overlijdensschade 6

Totaal 15

Tabel resultaten nabestaanden


10

(Complex)bovennormatieve schadeNaast een standaard schadebedrag van € 62.124,- (2014) kan een asbestslachtoffer met mesothelioom ook

in aanmerking komen voor bovennormatieve of complex bovennormatieve schade. In 2014 was dat voor

ca. 9% van deze groep het geval. Er is sprake van (complex) bovennormatieve wanneer de materiële schade

en overlijdensschade de hiervoor afgesproken forfaitaire bedragen te boven gaat. Het onderscheid tussen

normatief en complex normatieve schade heeft te maken met de al dan niet eenvoudige, tijdrovende

berekening er van. De berekening van de normatieve schade maakt onderdeel uit van de standaard-

procedure. Voor de berekening van complex bovennormatieve geldt een aparte procedure, die van start

gaat als de standaardprocedure is afgerond.

In onderstaande tabel zijn de resultaten op de afgeronde niet-complex bovennormatieve schades en de

afgeronde complex bovennormatieve schades voor 2014 in beeld gebracht. In dit jaar worden tot en met

31 december 2014 13 niet-complex bovennormatieve schades afgerond met een totaal resultaat van

€ 56.702. Er worden 25 complex bovennormatieve schades afgerond met een totaal resultaat van € 1.555.508.

(complex) bovennormatieve schade bemiddeld door het IASAantal resultaat Totaal resultaat Gemiddeld resultaat

niet- complex 13 € 56.702 € 4.362complex 25 € 1.555.508 € 62.220

De tabel hieronder laat de voorraadmutaties in het jaar 2013 van de complex bovennormatieve schades zien.

Beginvoorraad Instroom Afgerond Eindvoorraadcomplex bovennormatieve schade 61 31 26 66

Resultaten 2000-2014 MesothelioomIn de afgelopen 15 jaar hebben 6934 mensen het IAS weten te vinden. Ondanks de harde eis van zorgvuldig-

heid zijn de dossiers in de loop der tijd steeds sneller afgewikkeld. Momenteel worden de meeste aanvragen

voor een tegemoetkoming binnen twee maanden afgewikkeld. Bemiddelingen met werkgevers/verzekeraars

nemen in het algemeen niet meer dan zes maanden in beslag. Verder ontvangt bijna 90% van de rechtheb-

benden sinds de komst van de Voorschotregeling in 2003 bij leven een tegemoetkoming. De Sociale Verzeke-

ringsbank (SVB) kent de afgelopen 15 jaar totaal 4713 maal een tegemoetkoming toe in de vorm van een

voorschot op basis van de regeling TAS (sinds 2000) of de regeling TNS (sinds december 2007). Bemiddeling

met een werkgever en/of verzekeraar resulteert in 2235 gevallen in een schadevergoeding voor het slachtof-

fer. De belangrijkste afwijzingsgronden voor tegemoetkoming en/of bemiddeling zijn ‘geen mesothelioom’

en ‘het ontbreken van een aansprakelijke werkgever cq verzekeraar’. De dienstverlening van het IAS wordt

gewaardeerd door de mesothelioomslachtoffers, zo blijkt uit het klanttevredenheidsonderzoek (zie pag. 11).

Kerncijfers IAS over 14 jaar AantalAanvragen 6934Afgewikkelde aanvragen 6451Afgewikkeld: geen financieel resultaat slachtoffer 1333Adviezen richting SVB voor regeling TAS/TNS 5563Toekenning tegemoetkoming TAS (SVB) 3960Toekenning tegemoetkoming TNS (SVB) 753Afgewikkeld met schadevergoeding 2235% bemiddelingen met schadevergoeding* 58%

* % bemiddelingen met schadevergoeding heeft betrekking op aanvragen waarbij sprake is van mesothelioom en werkgever/rechtsopvolger


11

Kerncijfers MesothelioomKlanttevredenheid en Donaties

BelevingsonderzoekSinds 2008 meet het IAS de tevredenheid van de aanvragers, teneinde de kwaliteit van de dienstverlening

te monitoren en daar waar nodig te verbeteren. Zo ook in 2014. Aanvragers ontvangen kort na afronding

van hun aanvraag een lijst met vragen over o.a. tijdige doorverwijzing door de behandelend specialist,

de kwaliteit van de intake, de informatie over de voortgang van de behandeling en de kwaliteit van het

rapport over het arbeidsverleden van het slachtoffer en het contact met de medewerkers. Ruim 69% van

de in 2014 verstuurde vragenlijsten wordt aan het IAS ingevuld teruggestuurd. De 296 terugontvangen

lijsten leveren de volgende resultaten op.

Vraag Ja %

Nee %

Geen Mening %

Wees de specialist op het belang van een tijdige aanvraag? 87 13Gaf het IAS voldoende uitleg bij het invullen van het vragenpakket? 94 3 3Verliep het intakegesprek goed? 98 2 0Werd tijdens de behandeling voldoende informatie verstrekt over de voortgang? 91 5 4

Werd de informatieverstrekking over het algemeen als duidelijk ervaren? 97 3 0Was het contact met de medewerkers van het IAS prettig? 96 1 3

Donaties De gedreven medewerkers van de uitvoeringsorganisatie van het IAS spelen een cruciale rol bij de vervulling

van de missie van het IAS. Zij zorgen ervoor dat de slachtoffers zo snel mogelijk een tegemoetkoming

ontvangen en bemiddelen hierna indien mogelijk tussen (oud-)werknemers en (oud-)werkgevers (of hun

verzekeraars) voor een schadevergoeding. Deze dienstverlening van het IAS wordt, zo blijkt uit het belevings-

onderzoek meestal zeer op prijs gesteld (zie boven). Bij dit beeld past ook het gegeven dat het IAS regelmatig

schenkingen ontvangt van slachtoffers en nabestaanden. Een opvallend voorbeeld hiervan is de jaarlijkse

opbrengst van een fietsrally, die georganiseerd wordt ter nagedachtenis van een asbestslachtoffer. In 2014

vond hiervan de 5e editie plaats.

De donaties worden door het IAS voor 100% besteed aan wetenschappelijk onderzoek op het gebied van

mesothelioom (asbestkanker) in Nederland. De coördinatie van dit onderzoek is in handen van dr. Sjaak

Burgers, voorzitter van de werkgroep Mesotheliomen van de Longartsenvereniging NVALT. De betrokken

onderzoekers stellen het bijzonder op prijs deze financiële steun te ontvangen in de strijd tegen asbest-

kanker. In 2014 ontving het IAS 18 donaties.

Bodemsanering.


12

Nieuws Politiek Hoge boetes voor illegale asbestverwijderingIn het kader van een stevige aanpak van

misstanden legt de Inspectie SZW in 2014

hoge boetes op voor onjuiste asbestverwij-

dering. Een greep: een stichting voor jeugd-

zorg krijgt 100.800 euro boete voor het zelf

en onjuist verwijderen van asbesthoudende

panelen van woonunits. De asbesthoudende

panelen hadden door een gecertificeerd as-

bestsaneringsbedrijf verwijderd moeten wor -

den. Een asbestsaneerder krijgt 90.000 euro

boete, een aannemer 48.600 euro,een riole-

ringsbedrijf 37.800 en een sloper 44.100 euro.

Bron: Inspectie SZW, diverse data in 2014.

Strengere regels voor werken met asbestDe blootstellingsgrens voor werken met

chrysotiel-asbest is sinds 1 juli 2014 vijf keer

strenger geworden van 10.000 naar 2000

vezels per kubieke meter. Voor amfibool as-

best neemt Minister Asscher (SZW) het advies

van de Sociaal Economische Raad (SER) over

om de voorgenomen wettelijke grenswaarde

als tussenoplossing uiterlijk op 1 juli 2015 te

verlagen van 10.000 naar 2000 vezels per

kubieke meter. Bij Koninklijk Besluit was be-

paald dat de grenswaarde voor amfibool as-

best tot 300 vezels/m3 zou worden verlaagd

op een nog nader te bepalen datum waarbij

de gedachten uitgingen naar 1 januari 2015.

Zowel datum als waarde blijken nog niet haal-

baar. Bron: diverse media, mei, juni en december

2014.

Inspectie SZW maakt asbestboetegegevens openbaarAsbestsaneerders die de regels overtreden,

krijgen van de Inspectie SZW een boete.

Daarnaast vermeldt de Inspectie het bedrijf

dat zware of ernstige overtredingen begaat,

sinds oktober 2014 ook op haar website. Dat

is mogelijk met de nieuwe ‘Beleidsregel

openbaarmaking inspectiegegevens bij

zware en ernstige asbestovertredingen’, die

half augustus in werking is getreden. Bron:

Inspectie SZW, 2 oktober 2014.

Achtergebleven asbestkoord van achter een kachel – Bron: Inspectie SZW – E. van Apswoude

Voor meer informatie zie www.ias.nl onder Nieuws


13

Interview Victor Kin Victor Kin, inspecteur Asbestinspectieteam / Inspectie SZW

‘Er is nog veel onwetendheid over de gevaren van asbest’

‘Een jaar of acht houd ik me nu bezig met asbest. We inspecteren bedrijven die asbest verwijderen. Dat kunnen gecertificeerde sanerings-bedrijven zijn, maar het gaat vaak om malafide asbestverwijdering. ‘Free riders’, noemen we bedrijven die het niet zo nauw nemen met de wet. Samen met een collega-inspecteur breng ik bezoeken aan locaties waar asbest wordt verwijderd. We gaan altijd met zijn tweeën. Dat heeft met veiligheid te maken, maar belangrijker is nog dat je zo meer ziet en je beter een dossier kunt opbouwen.

Er zijn verschillende bronnen om erachter te komen of ergens iets niet in orde is. Allereerst is er ons netwerk van toezichthoudende instanties. Dat zijn bijvoorbeeld bouw- en woningtoezicht vanuit gemeenten en collega’s bij de omgevings-diensten. Ook zijn er asbestsaneringsbedrijven die verdachte zaken melden. Een andere nuttige bron van informatie zijn de stortplaatsen. Daar houden ze een administratie bij van wat er aan asbest wordt aangeleverd. Op die manier kunnen we zien waar het vandaan komt en of er sprake is van onregelmatigheden. Maar vooral moet je je ogen en oren goed de kost geven. Je weet bijvoorbeeld dat er in gebouwen van vóór 1994 vrijwel altijd asbest zit. Als we ergens sloop- of bouwactiviteiten zien bij een dergelijk pand en we zijn toevallig in de buurt, dan gaan we er op af. Het eerste waar we naar vragen is het asbestinventarisatierapport. Als dat er niet is, leggen we de werkzaamheden gelijk stil en moet de zaak alsnog eerst worden geïn-ventariseerd door een gecertificeerd bedrijf. Indien er al asbest is verwijderd, is onderzoek nodig om te achterhalen in welke mate de asbestvezels zich inmiddels hebben verspreid. Pas daarna kan een gecertificeerde saneerder de boel opruimen. Het negeren van een stillegging is overigens een misdrijf. Wij maken dat goed duidelijk en over het algemeen houdt men zich hier ook aan.

Het verwijderen van asbest gebeurt dus lang niet altijd volgens de regels, dat vertaalt zich dan in onveilig gedrag. Het is heel verleidelijk voor een zzp-er of een kleine aannemer dat asbest ‘even mee te nemen’. En vaak gebeurt dit op aandringen van de opdrachtgever. Als ze dan tegen de lamp lopen, is het wel een beetje zuur als die klusjesman een hoge boete krijgt, terwijl de opdrachtgever er min of meer mee weg komt. Er wordt nu bekeken of we opdracht-gevers wat steviger kunnen aanpakken en dan vooral de huisjesmelkers die structureel bezig zijn. Er bestaat ook nog veel onwetendheid over de gevaren van asbest. Zo mag je er vanuit gaan dat er verschil in risico is tussen werknemers die er dagelijks mee omgaan en mensen die door eenmalige blootstelling met asbest te maken krijgen. Denk aan omwonenden bij een illegale sanering. Je ziet nu dat de eersten in hun werk vaak nog te nonchalant zijn en dat de laatsten onnodig in paniek raken’.


14

Nieuws OpmerkelijkPolitie zoekt asbestdievenDe politie in Den Bosch is in januari 2014

op zoek naar twee dieven die tijdens een

inbraak mogelijk besmet zijn geraakt met

asbest. De mannen braken in bij een

fastfoodrestaurant waar asbest werd

verwijderd. Het pand was afgezet met lint

en ook borden gaven aan dat er asbest-

gevaar was. Er is niets meegenomen door

de verdachten.

Asbestsigaretten in Groot BrittannieIn Groot Brittannie wordt op de zwarte

markt in illegale sigaretten gehandeld

die allerlei schadelijke stoffen bevatten

waaronder asbest.

Chinese asbesttreinen in Nieuw ZeelandDe Nieuwzeelandse Spoorwegen haalt

40 goederentreinen uit de roulatie, na-

dat in een van de locomotieven asbest

was gevonden. De helft van de treinen

was vier jaar geleden ingevoerd, de an-

dere helft in 2013. In het koopcontract

stond dat de treinen zonder asbest of

andere gevaarlijke stoffen geproduceerd

hadden moeten worden. Die garantie

was door de Chinezen ook nog eens ge-

geven nadat Australië vorig jaar hetzelfde

had geconstateerd.

Britse regering waarschuwt voor gasmaskers WO1De Britse regering waarschuwt scholen

voor gasmaskers en tinnen helmen uit de

eerste wereldoorlog. Het merendeel be-

vat namelijk het meest gevaarlijke blauwe

asbest (crodidoliet). Deze objecten wor-

den in het voorjaar van 2014 op scholen

gedemonstreerd i.v.m. de 100- jarige her-

denking van WO1.

12de eeuwse Byzantijnse asbestmuren op CyprusByzantijnse monniken bouwden muren

met chrysotiel (wit) asbest. Een artikel

wijst op het risico van asbest in Byzan-

tijnse kloostermuren op Cyprus.

In gevangenis na asbestverwijderingEen Britse loodgieter is veroordeeld tot

een gevangenisstraf van 60 dagen on-

voorwaardelijk en twee jaar voorwaar-

delijk. De man had een 17-jarige jongen

ingehuurd om hem onbeschermd te

helpen bij het verwijderen en afvoeren

van asbest-isolatiemateriaal uit twee

boilers. De loodgieter moet voortaan

een jaarlijkse medische controle van de

jongen vergoeden. Daarnaast moet hij

de eigenaars van het huis 1675 pond be-

talen voor de ontsmettingskosten van

de ruimte waarin de boilers zaten.

* Voor bronvermelding zie website IAS: www.asbestslachtoffers.nl onder Nieuws


15

Kerncijfers IAS Asbestose 2014Sinds 1 april 2014 adviseert het IAS de Sociale Verzekeringsbank (SVB) over het recht op een tegemoet-

koming van € 19.201,– (2014) voor werknemers met de ziekte asbestose (stoflongen) op grond van de

Regeling tegemoetkoming asbestslachtoffers 2014 (TAS) of voor zelfstandigen op grond van de Regeling

tegemoetkoming niet-loondienstgerelateerde slachtoffers van mesothelioom en asbestose (TNS). Voor

de groep werknemers bemiddelt het IAS daarnaast met hun (ex-) werkgevers over het betalen van een

schadevergoeding van respectievelijk € 22.311,-, € 40.663,- of € 59.014,- (2014), afhankelijk van de ernst

van het longfunctieverlies. Mensen die in aanmerking willen komen moeten aan een aantal voorwaarden

voldoen. Zo moet vaststaan dat betrokkene beroepsmatig langdurig en intensief aan asbest is blootgesteld.

Verder dient de diagnose asbestose te zijn gesteld en moet er sprake zijn van een ernstige mate van

longfunctieverlies. Het Nederlands Asbestose Panel (NAP) van de Nederlandse Vereniging van Artsen

voor Longziekten en Tuberculose (NVALT) doet hiervoor de medische beoordeling. Mensen die niet in

loondienst aan asbest zijn blootgesteld, moeten bovendien aantonen minimaal tien jaar aaneengesloten

in Nederland te hebben gewoond in de periode van asbestbesmetting. Hierna volgen de belangrijkste

cijfers over 2014 voor de advies- en bemiddelingsactiviteiten van het IAS voor aanvragen inzake asbestose.

Instroom, uitstroom, voorraad Het IAS neemt in 2014 157 aanvragen in behandeling en wikkelt 62 aanvragen af. De voorraad bedraagt

op 31 december 95 dossiers.

Dossierontwikkeling 2014

Jan Feb Mrt Apr Mei Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dec Totaal

Instroom -- -- -- 38 37 17 8 13 11 16 9 8 157

Uitstroom -- -- -- 28 20 4 5 3 1 -- 1 -- 62

Tabel: totale instroom en uitstroom per maand in 2014

Instroom en advies Regeling tegemoetkoming TAS/TNSVan de 157 aanvragen heeft het IAS voor 69 aanvragers een aanvraag voor een tegemoetkoming inzake

de Regeling TAS of TNS in behandeling genomen. Voor 11 aanvragen adviseert het IAS de SVB een tege-

moetkoming inzake de TAS te verstrekken. Voor 58 aanvragen is dit advies negatief. Redenen zijn dat in

56 aanvragen geen asbestose en in 2 aanvragen het longfunctieverlies niet ernstig genoeg was om een

tegemoetkoming toe te kennen. Vier personen trokken hun aanvraag vroegtijdig in.

Afgewikkelde aanvragenIn 2014 heeft het IAS voor asbestose totaal 59 dossiers financieel afgewikkeld. Na ontvangst van de aanvraag

vraagt het IAS aan expertpanels (pathologen en longartsen) om bevestiging van de diagnose asbestose.

Tegelijkertijd wordt samen met de aanvrager nagegaan hoe het contact met asbest heeft plaatsgevonden

en of een (ex-) werkgever aansprakelijk is te houden voor de gezondheidsschade. Dit resulteert in

59 aanvragen voor TAS en bemiddeling van werknemers. 56 Aanvragen worden om medische redenen

afgewezen, 54 keer omdat geen sprake is van asbestose en twee keer omdat de ernst van het longfunctie-

verlies te licht is om in aanmerking te komen voor een vergoeding. Voor drie aanvragen is voor schade-

vergoeding met een werkgever of verzekeraar bemiddeld. Twee van de drie bemiddelingen resulteren in

schadevergoeding voor het slachtoffer.


16

IAS MONITOR Ontwikkeling regionale asbestblootstelling 1950 t/m 1980

Aantal asbest blootstellingen per 100.000 inwoners tussen 1950 en 1960


Het IAS onderzoekt het arbeidsverleden van alle aanvragers, onder andere wanneer, bij welk type bedrijf en de

locatie van het bedrijf waar men gewerkt heeft en of men daar aan asbest is blootgesteld. De volgende vier platte-

gronden laten de omvang van de regionale asbestblootstelling zien per decennium van de jaren 50 tot en met de

jaren 80. De weergave is op basis van het aantal dienstverbanden en de bijbehorende periode waarin men verklaard

heeft zeker aan asbest te zijn blootgesteld. Als gekeken wordt naar de groep die verklaard heeft zeker in een bepaald

dienstverband te zijn blootgesteld, dan hebben de meeste blootstellingen in de jaren 60 plaatsgevonden (32%),

gevolgd door de jaren 70 (28%), de jaren 50 (21%) en de jaren 80 (19%). Het IAS ontvangt nog steeds regelmatig

aanvragen van slachtoffers die al in de jaren 50 of 60 van de vorige eeuw aan asbest zijn blootgesteld. Dat wijst op

een zeer lange latentietijd (sinds het eerste moment van blootstelling) of mogelijk een latentietijd die steeds langer

wordt. Regelmatig is echter dan ook nog sprake van asbestblootstelling in latere jaren. Mogelijk heeft de optelsom

van blootstellingen ook invloed op het risico ziek te worden. Nader onderzoek is hiervoor nodig.




17

Epidemiologische ontwikkelingenAantal mensen met mesothelioom in NederlandHet Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en de Nederlandse Kankerregistratie (NKR), registreren jaarlijks

het totaal aantal mensen met mesothelioom (longvlies- en buikvliesmesothelioom) in Nederland (zie tabel

hieronder). Inmiddels is het aantal mensen dat jaarlijks deze ziekte krijgt sinds 1990 bijna verdubbeld

(1990: 270, 2013: 485). Momenteel ligt dit rond de 500 per jaar. De groep mesothelioompatiënten bestaat

grotendeels uit mannen. Ongeveer driekwart is op het moment dat de diagnose wordt gesteld boven

de 65. Onderzoek van de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) uit het begin van deze eeuw voorspelde

dat het aantal sterfgevallen als gevolg van maligne mesothelioom op zal lopen van 65 in 1969 en 265

in 1998 tot 490 in 2017. De cijfers van de NKR laten zien dat deze piek al enkele jaren geleden is bereikt,

eerder dan door het EUR onderzoek voorspeld. Het totaal aantal sterfgevallen wordt in de periode

2000-2028 geschat op meer dan 12.000 mannen en 800 vrouwen (Segura e.a., 2003).

Jaar CBS NKR CBS NKR CBS NKRTotaal Totaal % man % man %<65 jaar %<65 jaar

1990 273 270 86% 87% 41% 48%1995 323 336 86% 87% 37% 42%1997 377 350 87% 87% 35% 41%1998 325 346 89% 92% 39% 38%1999 402 415 87% 87% 30 % 33%2000 389 402 87% 87% 33% 38%2001 401 402 86% 84% 30 % 36%2002 394 365 86% 85% 33% 33%2003 393 411 88% 87% 25% 33%2004 398 447 87% 88% 30 % 35%2005 382 502 90 % 88% 24% 26%2006 463 491 86% 85% 25% 29%2007 470 462 86% 86% 24% 26%2008 421 502 87% 86% 23% 30 %2009 471 481 87% 88% 20 % 27%2010 481 529 89% 88% 21% 23%2011 500 527 87% 87% 21% 24%2012 497 522 86% 86% 20% 26%2013 481 485 87% 90% 19% 27%

Kenmerken asbestslachtoffers IASDe groep asbestslachtoffers met recht op een TAS- of TNS-tegemoetkoming bestaat vrijwel geheel uit

mannen (bijna 90%) die lang geleden met name in de Bouw en Installatie en in de Industrie (vooral

scheepsbouw en metaal- en elektrotechniek) met asbest hebben gewerkt. Ca. driekwart is boven de 65

op het moment dat de diagnose mesothelioom wordt gesteld. Zij wonen veelal in gebieden waar in het

verleden met asbest is gewerkt: op scheepswerven, in asbestproductie, isolatie- en asbestverwerkende

bedrijven. Het gaat met name om de havens in Zeeland, Rijnmond en Noord-Oost Groningen, de industrie

in Noord Holland, de mijnbouw en chemie in Zuid Limburg en de asbestverwerkende industrie in Twente

rond Enschede (textiel) en Goor (Eternit) (zie ook plattegrond binnenkant achteromslag van dit jaarverslag).


18

IAS MONITOR -EDITORIALIs eenmalige asbestblootstelling levensgevaarlijk?

In 2014 waren er weer een aantal incidenten waarbij asbest vrij kwam. Meestal gaat het om branden.

Meest ingrijpend was de brand in Roermond op dinsdagavond 16 december. Door de brand in de

haven besluit de gemeente de volgende ochtend om een groot gedeelte van de binnenstad af te

sluiten. Dat duurt enkele dagen en betekent daarom een enorme kostenpost voor de middenstand in

deze periode vlak voor kerst. Door dit incident is er discussie over de noodzaak van deze ingrijpende

maatregelen. Van belang daarbij is inzicht in de risico’s en met name het risico van eenmalige bloot-

stelling. Op deze vraag gaan de longartsen Baas en Burgers in een artikel in het Nederlands Tijdschrift

voor Geneeskunde uitgebreid in.

Paul Baas en Sjaak Burgers zijn als respectievelijk oud- en huidig voorzitter van de Mesotheliomenwerk-

groep van de longartsenvereniging NVALT, nauw betrokken bij het onderwerp asbest en gezondheid.

Na een eventuele blootstelling aan asbest moet volgens hen eerst een reële inschatting worden

gemaakt van de grootte van de asbestexpositie en daarmee van de kans op nadelige gezondheids-

effecten. Meestal kan dan gefundeerd tot geruststelling van de slachtoffers worden overgegaan.

Het artikel vermeldt verder dat er een duidelijke relatie is tussen de hoeveelheid asbest waaraan men

is blootgesteld en de kans op het krijgen van longkanker, mesothelioom en larynxcarcinoom. Het

risico van een eenmalige blootstelling hangt af van de duur van de expositie, de concentratie inge-

ademde vezels en het type asbestvezel. Zo zal voor wit asbest (chrysotiel) gelden dat de kans op

mesothelioom relatief klein is terwijl in combinatie met roken het risico op longkanker toeneemt.

Voor blauw (crocidoliet) of bruin (tremoliet) asbest is de kans op mesothelioom vele malen groter en

is er geen relatie met roken bekend. Ook dient te worden vastgesteld of de asbest hechtgebonden is. (1)

De IAS Monitor op de IAS-website lijkt te bevestigen dat de kans dat slachtoffers door eenmalige

blootstelling ziek worden, klein is of misschien wel nihil. (2) Bijna 90% van de mesothelioompatienten

is man: een duidelijk teken dat de oorzaak van het ziek worden met werken met asbest samenhangt.

Aan de asbestrisicosectoren en beroepen is te zien dat de oorzaak in situaties lag waarin in het verleden

met isolerende of hittebestendige asbesthoudende toepassingen werd gewerkt. Zoals in de scheeps-

bouw en metaal- en elektrotechnische industrie, of in beroepen als monteur, bankwerker of lasser.

De belangrijkste stap die een persoon zelf kan uitvoeren om nadelige gevolgen van incidentele

asbestexpositie te minimaliseren is stoppen met roken, aldus dr. Baas en dr. Burgers. Op basis van

de IAS Monitor en andere door het IAS verzamelde kennis zou voor wat betreft het asbestbeleid in

ieder geval de hoogste prioriteit gegeven moeten worden aan bescherming van mensen die via

hun werk die risico lopen intensief met asbest in aanraking te komen en sanering van locaties en

materialen waarin met name asbest als brandwerend of isolatie-materiaal is toegepast. (3)

(1) Baas, P. & Burgers, J.A. (2014). Eén keer asbest: levensgevaarlijk? Nederlands Tijdschrift voor Genees-

kunde 2014;158:A7653.(2) IAS Monitor. Zie www.ias.nl(3) Editorial: Is eenmalige asbestblootstelling levensgevaarlijk? Zie www.ias.nl, juni 2014.


19

InterviewProf. Dick Heederik, epidemioloog verbonden aan de Universiteit Utrecht

‘Plakmonsters geven een totaal vertekend beeld van het risico’

‘Het in kaart brengen van gezondheidsrisico’s is een belangrijk onderdeel van mijn werk. Het is vanuit die optiek zeer interessant om te zien hoe wij in dit land omgaan met asbest en de mogelijke gevolgen van blootstelling daaraan. Dan springt gelijk een onevenwichtigheid in het oog.

Ik vind dat er buitensporig veel aandacht is voor die gevallen waarin er eenmalige blootstelling heeft plaatsgevonden, zoals onlangs in het Utrechtse Kanaleneiland en bij de brand in Roermond. De veronder-stelde gevaren voor bewoners en omwonenden zijn bij dit soort calami-teiten naar mijn idee zeer gering. De inschatting van de risico’s is ook niet op onderzoek gebaseerd, want die onderzoeken zijn er helemaal niet. En wat men ter plekke dan wel onderzoekt, bijvoorbeeld door het gebruik van plakmonsters, geeft een totaal vertekend beeld van wat het werkelijke blootstellingsrisico is. Door een monster op een kozijn te plakken kun je wel de aanwezigheid van vezels aantonen, maar het zegt niets over de hoeveelheid vezels in de lucht. En juist dat bepaalt het risico. Vaak is de concentratie verwaarloosbaar klein. In alle paniek geven we vervolgens grote bedragen uit aan saneringen, wat mij een verspilling van geld lijkt. Je kunt het ook helemaal niet vergelijken met omwonenden van asbest-bedrijven destijds. Of die Twentse vrouwen die nooit beroepsmatig met asbest hebben gewerkt, maar toch mesothelioom hebben ontwikkeld door blootstelling aan asbest in het milieu. Daar ging het om meerjarige blootstelling en waren de niveaus in de lucht heel anders dan nu. Ik denk dat er een evaluatie moet komen en betere communicatie over hoe het werkelijk zit.

Aan de andere kant maakt niemand zich druk om werknemers in de bouw die nog steeds met hoge snelheid in asbest frezen en boren en die met veel hogere dosis vezels te maken hebben. Die komen straks juist wèl in de dossierbakken van het IAS terecht. In de bouw is er nog veel te weinig aandacht voor dit aspect van de arbeidsomstandigheden. Je ziet het nu ook gebeuren met de opkomst van silicose. Dat is de met asbestose te vergelijken longziekte, waar vroeger veel mijnwerkers last van hadden. Silicose zien we weer in de bouw opduiken.

Het IAS doet zeer goed werk voor slachtoffers met mesothelioom en asbestose, maar jammer genoeg is er nog geen regeling voor mensen met longkanker als gevolg van asbest. En dat, terwijl er waarschijnlijk uiteindelijk net zoveel mensen zullen overlijden aan longkanker als aan mesothelioom. Je ziet uit nieuwe inzichten naar voren komen dat het voor het ontwikkelen van longkanker ook niet uitmaakt of men met wit, blauw of bruin asbest heeft gewerkt. Mogelijke verschillen in risico zijn gradueel, alle vormen van asbest leiden tot kanker. Natuurlijk is het - vergeleken met mesothelioom - moeilijker te bewijzen dat iemand door asbest longkanker heeft gekregen. Want roken kan ook een oorzaak zijn. Maar als men in omringende landen hiervoor benaderingen heeft ontwikkeld om in enige mate recht te doen aan het werk gerelateerde risico, dat moet dat bij ons toch ook mogelijk zijn.’


20

IAS MONITOR Asbestrisicosectoren

Asbestblootstelling naar sector (1950-1990)De figuur hierboven laat zien in welke sectoren IAS-aanvragers sinds 1950 hebben gewerkt en zeker of misschien

aan asbest zijn blootgesteld. De belangrijkste takken zijn de bouwnijverheid (gebouwen en grond-, water- en wegen-

bouw) en installatiebranche (sanitair, verwarming, electra e.d), gevolgd door de industrie (met name scheepsbouw,

metaal en elektrotechniek). In de bouw is vooral met asbestcement gewerkt. Veel bouwmaterialen met asbestcement

(naar schatting zo’n 65%) zijn gebruikt als dakbedekking en wandmateriaal. In de industrie heeft de asbestbloot-

stelling vooral plaatsgevonden in de scheepsbouw en metaal-, machine- en elektrotechnische industrie (zie figuur

hieronder). Op de website van het IAS laat de IAS Monitor zien dat in de omvang van de blootstelling door de jaren

heen een verschuiving plaatsvond van de industrie (vooral scheepsbouw en metaal/elektrotechniek) naar de bouw.

In de jaren 50 en 60 was de Industrie de belangrijkste sector,in de jaren 70 de Bouw en Installatie. Logisch als de

ontwikkeling van de omvang van de sectoren zelf in aanmerking wordt genomen: de industrie, met name scheeps-

bouw is door de jaren heen in Nederland kleiner geworden en de bouw juist groter. In de jaren 80 zijn beide sectoren

ongeveer even groot in omvang.

Tabel: IAS –aanvragers naar industriesector: 1950-199). Bron : IAS aanvragen 2005 t /m 2013.

Figuur: IAS-aanvragers naar sector met zeker of misschien asbestblootstelling: 1950-1990. Bron: IAS-aanvragen 2005 t/m 2013

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000

Bouw en installatie

Industrie

Handel en diensten

Transport

Defensie

Delfsto�en

Energie

Landbouw

Zeker Misschien

0 500 100 1500

Zeker Misschien

scheepsbouw

metalectro

textiel, hout, confectie, papier

chemie, kunststo�en, rubber

bouwmaterialen, aardewerk, glaswerk

voedings- en genotsmiddelen

frictiematerialen, auto-, rijwiel, motor

industrie overig

treinbouw

vliegtuigbouw


21

Nederlandse asbestontwikkelingen Asbest in de broodindustrie Begin januari 2014 is er veel ophef over het risico van asbest in de broodindustrie. Het programma Zembla

had bekend gemaakt dat het grootste bakkersbedrijf van Nederland, Bakkersland, in de zomer van 2013

een partij brood had teruggehaald omdat er asbest uit een oven in terecht was gekomen. De afgelopen

jaren zou al minstens twee keer vaker asbest zijn vrijgekomen. De direkteur van Bakkersland stelt dat er

nooit een gevaar voor de volksgezondheid is geweest door het vrijkomen van asbest in ovens van zijn

bedrijf. Dat is volgens longarts Joachim Aerts en epidemioloog Paul Swuste te stellig, omdat asbestvezels

doorgaans niet zichtbaar zijn met het blote oog. In broodfabrieken en bakkerijen is asbest vooral gebruikt

als isolatiemateriaal rond de ovens, vaak in de vorm van asbestmatrassen en asbestkoord. Het IAS heeft

van 2005 t/m 2013 vijf aanvragen van mesothelioompatiënten gehad die volgens eigen verklaring in de

broodindustrie of bakkerijsector zeker aan asbest waren blootgesteld. 33 aanvragers hebben verklaard dat

zij in 40 dienstverbanden in de broodindustrie of bakkerijsector mogelijk aan asbest waren blootgesteld of

wisten niet meer of ze daar of elders met asbest in aanraking zijn geweest. Deze informatie is afkomstig uit

de IAS Monitor op de website van het IAS. Bakkers die nog werken met ovens waarin asbest is verwerkt,

draaien zelf op voor de kosten van vervanging of revisie daarvan. Het ministerie van Infrastructuur & Milieu

(I&M) laat desgevraagd weten dat er geen overheidsregeling is voor de sanering van asbest in bakkerij-ovens.

Asbestincidenten Verschillende incidenten waarbij asbest vrijkomt zorgen voor onrust en soms ingrijpende maatregelen

in 2014. Zo worden bewoners van wooncomplex Louweshoek, naast het Slotervaartziekenhuis in

Amsterdam, twee keer naar een hotel geëvacueerd na de vondst van asbest in hun woning bij de

sanering van het gebouw. De bewoners van acht woonboten in Alkmaar waar in de omgeving asbest

is gevonden na een brand, moeten op 23 januari hun woning verlaten. Diezelfde avond mogen ze toch

naar huis, maar op eigen risico. Op een bijeenkomst blijkt dat de gemeente uiteenlopende adviezen had

gekregen. In december meldt minister Hennis (Defensie) de Tweede Kamer dat bij het demonteren van

een onderzeeër van Defensie asbest is vrijgekomen. Dat gebeurde ruim een jaar geleden. In verband

met een geplande uitzending van Brandpunt Reporter wordt dit nu aan de Tweede Kamer gemeld. Door

een grote brand in Roermond is op dinsdag 16 december ‘s avonds asbest in de lucht terecht

gekomen en in een deel van de binnenstad neergekomen. De gemeente besluit de volgende ochtend

om een groot gedeelte van de binnenstad af te sluiten. Mensen moeten binnen blijven met de ramen

en deuren gesloten, auto’s die het gebied verlaten, moeten door de brandweer worden afgespoten.

De middenstand blijft tot vrijdag gesloten,een grote financiële strop zo vlak voor de kerst.

Deskundigen verschillen van mening over de noodzaak van bovengenoemde maatregelen. Een handvat

biedt een in 2014 gepubliceerde richtlijn van RIVM en GGD over hoe te handelen wanneer sprake is van

asbest in woningen of publieke gebouwen. Het uitgangspunt van de richtlijn is dat de maatregelen in

verhouding staan tot het gezondheidsrisico. Niet-ingrijpende maatregelen dienen altijd zo spoedig moge-

lijk te worden genomen. Dit betekent dat mensen goed worden geïnformeerd over de situatie en dat zo

veel mogelijk wordt voorkomen dat asbestvezels vrijkomen en zich kunnen verspreiden. Kenniscentrum

Infomil stelt in 2014 een internetmodule met actuele informatie over asbest voor gemeenten beschikbaar.

Deze bevat kant en klare, actuele teksten en vragen en antwoorden over het onderwerp asbest. Gemeenten

kunnen deze informatie gebruiken op hun eigen websites.



22

Juridische ontwikkelingenAansprakelijkheid bij kortdurende blootstelling Volgens huidige wetenschappelijke inzichten, zal over het algemeen het risico op ontwikkelen van

een asbestziekte bij eenmalige blootstelling aan asbest niet zo groot zijn als bij intensieve blootstelling

gedurende langere tijd. Het risico van eenmalige blootstelling hangt ondermeer af van de duur van de

expositie, de concentratie van de ingeademde vezels en het type asbestvezel, al of niet in combinatie

met roken. Daarbij speelt ook een rol wanneer de eenmalige blootstelling heeft plaats gevonden en

welke kennis men destijds had over de gevaren van asbest, zoals blijkt uit de volgende zaak. Het gaat

om een in 2012 aan mesothelioom overleden man. Die heeft eind jaren 60 ruim een jaar als timmerman

onbeschermd aan de bouw van een flat meegewerkt, waarbij hij op een aantal momenten aan asbest is

blootgesteld. De kantonrechter concludeert allereerst dat de asbestblootstelling heeft plaatsgevonden

in een periode, dat bekend werd dat ook een incidentele, kortdurende asbestblootstelling gezondheids-

risico’s met zich meebrengt. Toch veroordeelt hij de werkgever niet tot het betalen van schadevergoeding.

Want de kantonrechter is ook van oordeel dat in die tijd nog niet van een werkgever gevergd kon worden

om ter bescherming van de werknemer al veiligheidsmaatregelen te nemen. Bron: rechtspraak.nl,

Rechtbank Midden Nederland, 23 juli 2014.

Aansprakelijkheid bij chrysotiel (wit asbest)Lange tijd dacht men dat chrysotiel, de meest gebruikte asbestsoort in Nederland, niet zo schadelijk was.

Dit gegeven speelt een rol in de zaak van een buschauffeur die sinds begin jaren 80 gedurende een aantal

jaren aan wit asbest is blootgesteld. Vermoedelijk was dat rondom de werkplaats waar men de remvoeringen

verving en waar de buschauffeur ook vaak kwam. In 2008 krijgt hij mesothelioom. De kantonrechter

redeneert, dat de werkgever geen verwijt treft dat hij geen specifieke maatregelen heeft getroffen om

door wit asbest veroorzaakte mesothelioom te voorkomen. De werkgever is dus niet aansprakelijk. De

kantonrechter neemt hierbij ook in overweging, dat de overheid in die periode weinig maatregelen heeft

getroffen om te beschermen tegen de gevaren van wit asbest. Daarnaast speelt in zijn oordeel een rol dat

een busbedrijf geen producent of (directe) verwerker van asbest is. Bron: rechtspraak.nl, Kantonrechter

Noord-Nederland, 27 mei 2014.

Een werknemer van een klein bouwbedrijf heeft eind jaren 70 gedurende 4 á 5 uur onbeschermd chrysotiel

(wit asbest) houdende golfplaten gezaagd. Hij krijgt mesothelioom en stelt hiervoor zijn werkgever aan-

sprakelijk. In hoger beroep oordeelt het Gerechtshof Den Bosch, net als in bovengenoemde zaak, als volgt:

ten tijde van de blootstelling stond het nog niet onomstotelijk vast, dat het gebruik van wit asbest risicovol

was. Zeker van een klein bouwbedrijf mocht niet verwacht worden dat men al bekend was met de specifieke

gevaren van wit asbest en het risico op het ontstaan van mesothelioom. Daarom wordt de werkgever in

dit geval niet verweten dat hij geen specifieke maatregelen heeft getroffen om mesothelioom te voor-

komen. Dat hij toch aansprakelijk wordt gehouden en schadevergoeding moet betalen, komt volgens

het hof omdat de werknemer met asbesthoudende cementplaten heeft gewerkt. De werkgever wist dat.

En volgens het hof wist hij ook, althans had hij destijds al behoren te weten, dat inademing van asbest-

vezels tot asbestose en/of longkanker kan leiden. Door geen veiligheidsmaatregen te treffen gericht op

het voorkomen van deze ziektes, is de werkgever dus toch aansprakelijk. Bron: rechtspraak.nl, Hof Den

Bosch, 11 maart 2014.


23

Geen aansprakelijkheid overheid voor asbestschade In hoeverre kan de overheid aansprakelijk worden gehouden bij asbestschade? Een oud-werknemer van

aluminiumproducent Pechiney, krijgt in 2009 mesothelioom en klaagt de staat aan. Hij vindt dat de staat

tekort is geschoten bij het opstellen van de regelgeving rond asbest en het toezicht houden op de veilig-

heid van werknemers. De rechter stelt hem in het ongelijk, waarbij overigens alleen gekeken is naar de

periode vanaf 1993, toen er een algemeen asbestverbod kwam. Gebrek aan toezicht op de situatie bij

Pechiney valt de staat niet te verwijten, aldus de rechter. Hij is ook van oordeel dat de overheid niet gelijk

kan worden gesteld aan een asbestproducent. De staat heeft de asbest niet in het verkeer gebracht. De

staat is ook geen werkgever, die onrechtmatig heeft gehandeld door asbest beroepsmatig te gebruiken

of onder zich te hebben. Dit brengt mee dat in deze zaak in beginsel de twintigjarige verjaringstermijn van

toepassing is en niet de 30-jarige voor asbestzaken, zoals het slachtoffer had gewild. Bron: rechtspraak.nl,

Rechtbank Den Haag, 10 november 2014.

Asbestsloop: soms gaat het goed, soms helemaal nietDe politierechter heeft een schrootverwerker en sloopbedrijf in Groningen vrijgesproken van overtreding

van milieuregels, waarover het bedrijf jaren in de clinch lag met de overheid. Het bedrijf sloopte in opdracht

van de NS oude treinstellen, waarbij in een deel van de coating een kleine hoeveelheid asbest zat. Het

Openbaar Ministerie vond dat de afvoer van het materiaal niet volgens de regels gebeurde en eiste 5000

euro boete. Maar de rechter oordeelde dat een overtreding niet is vastgesteld. Het bedrijf werkte volgens

de regels van het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Het bedrijf had ook, in de wetenschap dat asbest

gevoelig ligt, uitgebreid onderzoek gedaan en een sloopplan laten maken dat aan alle voorwaarden voldeed.

Bron: Dagblad van het Noorden, 21 juni 2014.

Minder gelukkig was een asbestbedrijf waarvan het certificaat was ingetrokken en dat toch is doorgegaan

met het saneren van asbest. Het bedrijf deed dit onder naam van een ander bedrijf dat wel een certificaat

had, zo blijkt uit onderzoek van de Inspectie SZW en de Omgevingsdienst Rivierenland. Bij het onderzoek

is gebruik gemaakt van informatie uit diverse Gelderse en Brabantse Omgevingsdiensten. De Inspectie

SZW heeft een boete opgelegd van 75.600 euro. Bron: rijksoverheid.nl, 11 november 2014.

En een technisch installatiebureau in Roden moest van de Groningse bestuursrechter een boete van

ruim 34.000 euro betalen, omdat medewerkers van dat bedrijf in 2012 aan asbest zijn blootgesteld. Bij

werkzaamheden in een gebouw viel een plaat met asbest naar beneden, waardoor veel asbestvezels zijn

vrijgekomen. Het personeel dat is blootgesteld, heeft in de ogen van de rechter een verhoogd risico op

het ontwikkelen van een asbestziekte. De rechter heeft in zijn overwegingen ook meegenomen, dat het

bedrijf had kunnen weten dat er asbest in het gebouw zat. Want het ging om een pand uit de jaren 70.

Bron: rtvdrenthel.nl, 13 februari 2014.

Meer openheid over asbesttoezichtDe Raad van Accreditatie moet definitief openheid van zaken geven over asbesttoezicht, aldus een uit-

spraak van de Raad van State, de hoogste bestuursrechter. De Raad van Accreditatie houdt toezicht op

asbestlaboratoria. Dit toezicht onttrekt zich echter volledig aan het blikveld van de burger. Eventuele

nalatigheid van de Raad (waardoor bijvoorbeeld projecten onjuist worden vrijgegeven) heeft een groot

risico voor de volksgezondheid tot gevolg. Bron: asbestenbouw.com, 1 december 2014.

* Voor meer informatie zie website IAS: www.asbestslachtoffers.nl onder Nieuws


24

NIEUWS -IAS MONITOR Asbestrisicoberoepen

Internationaal nieuws over asbestrisicoberoepenAmerikaanse brandweerlieden krijgen vaker dan gemiddeld mesothelioom. Dat concludeert Daniels

na het analyseren van de kankersterfte bij bijna 30.000 brandweermannen die tussen 1950 en 2009

zijn gevolgd. Ook oudere Scandinavische brandweermannen krijgen vaker dan gemiddeld mesothe-

lioom. Pukkala analyseerde de kankerincidentie bij 16.422 brandweermannen over de periode

1961-2005. 2536 mannen kregen kanker, waarvan 17 mesothelioom. Bij het maken van wijn zijn in

het verleden in Italië asbesthoudende filters gebruikt. Het Italiaans Nationaal Mesothelioom Register

meldt inmiddels acht patienten die een deel van hun loopbaan als wijnmaker hebben gewerkt.

Scheepssloop behoort wereldwijd tot de gevaarlijkste werkzaamheden.Wu analyseerde de medische

gegevens van 4155 Taiwanese mannelijke scheepsslopers die sinds 1985 in de databank van de vak-

bond waren geregistreerd. De ziekte mesothelioom werd vooral gevonden bij mensen die met snij-

branders hadden gewerkt. De totale groep had vaker dan gemiddeld longkanker en mesothelioom.

In Ierland hebben in de periode1994-2009 330 mensen mesothelioom gekregen, waarvan 88%

mannen die in specifieke asbestrisicoberoepen hadden gewerkt als: bouwvakker, houtwerker,

machinebankwerker, grondwerker, mijnwerker of in landbouw, visserij of bosbouw. Zweedse mannen

die gedurende een periode tussen 1918 en 2006 als schoorsteenveger hadden gewerkt, krijgen

vaker dan gemiddeld mesothelioom.

NederlandDe tabel hieronder laat de top 20 van asbestrisicoberoepen in Nederland zien. Timmerlieden zijn in

de bouw veel met asbest in aanraking geweest. Asbestblootstelling was een gevolg van zagen, slijpen,

frezen en boren in asbestcementproducten. In de installatiebranche en industrie is tot het begin van

de negentiger jaren tijdens onderhoud, reparatie en sloop van ketels, ovens, pompen, turbines en

pijpen waarschijnlijk regelmatig asbestblootstelling opgetreden door het verwijderen van asbest-

koord, asbestkous en diverse asbestpakkingen.

Tabel: top 20 IAS aanvragers naar beroep (1950-1993). Bron: IAS aanvragen 2005 t/m 2013.

0 200 400 600 800 1.000 1.200 1.400 1.600

TimmermanMonteur

MachinebankwerkerElektromonteur

VerwarmingsmonteurLoodgieter

LasserIsoleerder

MijnwerkerAutomonteur

Pijp�tterScheepstimmerman

MetselaarScheepsijzerwerker

ScheepswerktuigkundigeVrachtwagenchau�eur

ScheepsmachinistMilitair

Aannemer/uitvoerder bouwElektriciën

Zeker Misschien


25

InterviewFrans Neijndorff, asbestslachtoffer met mesothelioom

‘Geen idee dat ik al die jaren met asbest had gewerkt’

‘In 1957 kwam ik op 17-jarige leeftijd naar Nederland. Een jaar later monsterde ik aan bij de Marine. Na mijn opleiding tot machinist kwam ik terecht op MS de Ruyter, en vervolgens op onderzeeboten, zoals de ‘Tijgerhaai’, de ‘Zwaardvis’ en de ‘Walrus’. In die tijd zat er nog nauwelijks asbest in die schepen, dus toen ben ik er waarschijnlijk niet mee in aan-raking gekomen. In 1964 stapte ik over naar het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium in Amsterdam. Ik heb er 34 jaar gewerkt als ketelmachinist. Wij maakten in ketels de energie voor windtunnels, waar vliegtuigen en dergelijke werden getest. En hier heb ik dus wel met asbest gewerkt. Jarenlang, zonder enige bescherming en zonder dat ik wist dat we bij al die reparaties dat spul gebruikten.

In januari vorig jaar kreeg ik een vervelende hoest, die maar niet weg ging. In juni wilde ik met mijn vrouw een aantal weken naar Benidorm en ik heb me voor de zekerheid vlak voor vertrek laten onderzoeken. Ze zagen op de CT-scan wel een plekje op mijn long, maar konden niet zeggen wat het was. Ik kreeg toen een Cd-rom mee met gegevens voor de longarts als ik daar last zou krijgen. En dat gebeurde helaas ook. Na twee weken vakantie werd ik opeens benauwd en ben ik naar het ziekenhuis gegaan. Ze constateerden dat het asbestkanker was. Het klinkt misschien gek, maar ik zag eerst nog helemaal geen verband met mijn oude werk. Het kwam gewoon niet bij me op, omdat ik nog steeds geen idee had dat we in die tijd asbest gebruikten. Dat kwartje viel pas weer terug in Nederland, toen ik links en rechts eens ging informeren en er meer oud-collega’s ziek bleken te zijn.

De longarts heeft mij bij de behandeling op het spoor van het IAS gezet. De procedure voor schadevergoeding kwam daarna gelijk van de grond. Ik ben erg blij dat ons dit uit handen werd genomen, want je hoofd staat er op dat moment echt niet naar. Mijn werkgever ont-kende eerst, maar kon dit niet lang volhouden nadat er oude foto’s tevoorschijn kwamen. Daarop was goed te zien dat we destijds met asbest werkten. Niet lang daarna kreeg ik schadevergoeding. Op zich is het goed dat de werkgever toen snel heeft betaald, maar dat er nooit een blijk van medeleven is geweest, doet nog steeds pijn.

Dat geld vinden we op zich ook niet belangrijk, want je krijgt je gezondheid er niet mee terug. Maar het kan straks wel van pas kan komen, want er komt misschien een moment dat het niet meer gaat en er allerlei aanpassingen aan het huis nodig zijn. Na mijn chemokuur lijkt de tumor gelukkig op dit moment stabiel. Hoewel er mindere dagen tussen zitten, voel ik me ook redelijk goed. Tennissen is daarbij de lust van mijn leven. Een paar keer per week sla ik een balletje en dat hoop ik nog wel even te doen.’


26

Internationale ontwikkelingenWereldwijde asbestproductie en gebruik in 2000 en 2013

In volgorde omvangAsbestproductie (in tonnen) Asbestgebruik (in tonnen)

2000 2013 2000 2013Land Omvang Land Omvang Land Omvang Land OmvangRusland 750.000 Rusland 1.050.000 Rusland 449.239 China 570.006Canada 340.000 China 420.000 China 382.315 Rusland 432.365China 260.000 Brazilië 307.000 Brazilië 172.560 India 302.668 Brazilië 170.000 Kazakhstan 242.000 India 145.030 Brazilië 181.168Kazakhstan 125.000 India 240 Thailand 109.600 Indonesië 156.050Zimbabwe 110.000 Argentinië 100 Japan 85.440 Oezbekistan 81.380Griekenland 50.000 Oekraïne 80.942 Kazakhstan 66.801Swaziland 25.000 Kazakhstan 71.737 Vietnam 57.787India 21.000 Vietnam 44.150 Thailand 53.123Zuid Afrika 18.909 Oezbekistan 43.374 Turkmenistan 52.983Japan 18.000 Indonesië 42.877 Oekraïne 35.015 VS 5.260 Iran 40.707 Sri Lanka 22.953 Overig 4.000 Overig 367.179 Overig 477.821 Overig 4.000 Overig 367.179 Overig 73.493Totaal 1.900.000 Totaal 2.019.340 Totaal 2.035.150 Totaal 2.104.484

Bron: Virta, RL: World Asbestos Supply and Consumption Trends from 1900 through 2003; US. GeologicalSurvey Minerals Yearbook 2000 + 2013 (worksheet for world asbestos consumption calculations)

Asbestproductie en gebruikOndanks de inmiddels algemeen bekende schadelijke gevolgen is productie en gebruik van asbest wereld-

wijd nog lang niet uitgebannen. Als gekeken wordt naar de productie in 2000 en 2013 is te zien dat deze

zelfs licht is toegenomen. Door steeds meer asbestverboden heeft deze zich echter geconcentreerd in

enkele landen die meer zijn gaan produceren. Dat geldt met name voor Rusland, maar in mindere mate

ook voor China, Brazilië en Kazakhstan. Rusland is verreweg de grootste producent en alleen verantwoor-

delijk voor bijna de helft van de asbestproductie wereldwijd. De EECCA regio, een blok van 12 landen in

Oost Europa, Kaukasus en Centraal Azie, is sterk vertegenwoordigd zowel in productie als in gebruik van

chrysotiel (wit) asbest. De regeringen van deze landen ondersteunen het beleid dat chrysotiel (wit) asbest

veilig, onder gecontroleerde omstandigheden gebruikt kan worden. Gebruik van asbest gebeurt vooral

in Azië, met name in China en India. Rusland en Brazilië zijn zowel grootgebruikers als producenten van

grote hoeveelheden asbest. Asbest wordt vooral in de structuur van woningen, daken en waterleidingen

gebruikt en is nog steeds goedkoper dan vervangende materialen als polyproleen of aluminium. Zowel

de wereldwijde asbestproductie als het gebruik liggen jaarlijks stabiel rond de twee miljoen ton.

Campagnes tegen asbest De Franse Federatie van Bouwvakkers publiceert in 2014 een handboek asbest voor bouwvakkers met

o.a. een beschrijving van maatregelen om asbestblootstelling tijdens sloop of renovatie te voorkomen.

De Britse Health and Safety Executive start in 2014 een voorlichtingscampagne gericht op vakmensen,

zoals timmerlieden, schilders, loodgieters en elektriciëns. Elke week overlijden in Groot Brittannie gemid-

deld 20 vakmensen ten gevolge van asbestblootstelling. Australië richt zich in 2014 met name op de


27

gewone burger via de campagne “Renovatie Roulette”. Het gaat dan vooral om huiseigenaren, doe-het-

zelvers, klusjesmannen en de vele zzp-ers in de bouw.

WHO factsheet meldt 107.000 jaarlijkse asbestdodenVolgens een in juli gepubliceerde factsheet van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO)worden op dit

moment nog ca. 125 miljoen mensen wereldwijd op hun werkplek aan asbest blootgesteld. Jaarlijks over-

lijden naar schatting ca. 107.000 mensen aan de gevolgen van beroepsgerelateerde asbestblootstelling.

Alle soorten asbest zijn kankerverwekkend. Blootstelling kan leiden tot longkanker, larinxkanker, eierstok-

kanker, mesothelioom en verschillende longafwijkingen als stoflongen (asbestose), plaques, verdikking

en vochtophoping in het longvlies.

Vergoedingsregelingen Voor het eerst kent de Indiase overheid in 2014 een schadevergoeding toe aan 14 mijnwerkers met asbestose

(stoflongen door asbest). De mannen hadden in een asbestmijn gewerkt. In België wordt sinds 1 april 2014

in de hoogte van de vergoeding geen onderscheid meer gemaakt tussen beroepsslachtoffers van asbest

en omgevings- of milieuslachtoffers. Ook die laatste groep heeft nu recht op volledige vergoeding van

gezondheidskosten en een maandelijkse vergoeding van bijna 1600 euro om zorg te betalen. Sinds het

ontstaan van het Asbestfonds in 2007 werden tot en met 2013 al bijna 2000 mensen erkend. Het gaat

om 1360 slachtoffers met mesothelioom en 699 met asbestose. Het meest getroffen zijn mensen die ruwe

asbest verwerkten, maar onder de slachtoffers zijn ook loodgieters, lassers, metaalarbeiders, bouwvakkers

of havenarbeiders. Sinds april 2014 kunnen Britse mesothelioompatiënten die geen werkgever aansprake-

lijk kunnen houden in aanmerking komen voor een schadevergoeding van gemiddeld 123.000 pond en

daarbovenop een vergoeding van 7.000 pond voor juridische kosten. Tot dan kwam hun vergoeding in

het algemeen niet boven de 20.000 pond uit. De uitkering komt ten laste van de Britse verzekeraars en

bedraagt 80% van het gemiddelde bedrag dat in civiele procedures wordt toegekend (inmiddels in 2015

verhoogd tot 100%).

Asbestregelgeving en verboden Sinds 1 april 2014 is in Hong Kong handel in en gebruik van alle soorten asbest verboden. Uitzondering

zijn asbesthoudende producten die als Chinees medicijn zijn geregistreerd. Singapore voert per 1 juni

nieuwe asbestregels in voor sloop en renovatie. Een verplichte asbestinventarisatie, het nat houden van

asbesthoudend materiaal en verwijdering door gecertificeerde partijen zijn onderdelen van de nieuwe

regeling. Maleisië zal in 2015 een verbod op asbest invoeren. De asbestblootstellingsgrenzen werden in

Frankrijk al in 2012 verlaagd en zijn sinds 1 juli jl. 2014 verder aangescherpt. Resultaat is dat de kosten

voor asbestverwijdering sterk zijn gestegen tot soms 50% van de totale sloopkosten van een object.

Vlaanderen wil de aanwezigheid van asbest versneld afbouwen. In 2040 moet dit deel van België asbestvrij

zijn. De Vlaamse afvalstoffenmaatschappij OVAM krijgt de opdracht om voor 2018 een volledig stappenplan

uit te werken. Sinds 1998 is de productie van asbest en asbesthoudende producten in België verboden,

maar er is nog ongeveer 3,7 miljoen ton asbest in Vlaanderen in omloop, aldus een berekening van de OVAM.



28

PersonaliaHet Instituut Asbestslachtoffers is een zelfstandige stichting. De stichting wordt geleid door een

onafhankelijk bestuur en een directeur. De stichting werd opgericht op 10 maart 1999 door negen

maatschappelijke organisaties, die zijn vertegenwoordigd in de Raad van Toezicht en Advies.

BestuurM.R. van der Heijden, voorzitter

Dr. W.A. Eshuis

Mr. J.M.J. Hommel

Dr. J.H. Schouwink

Mr. G.J.H.M. Wagemans

Raad van Toezicht en Advies Drs. A. Woltmeijer (CNV) (voorzitter ad interim)

Mr. M. Beugel (Verbond van Verzekeraars)

Mr. C.C. de Boer (MHP)

Mr. W.M.J.M. van Mierlo (VNO-NCW en MKB-Nederland)

Drs. M.S. Parlevliet (VSO)

Mr. R.F. Ruers (Comité Asbestslachtoffers)

Drs. W. van Veelen (FNV)

Vacature (LTO Nederland)

BureauDrs. M.A. van der Woude, directeur

Drs. S.A. Aarendonk, sr. beleidsmedewerker

N. Martens, bureausecretaris

Medisch adviseurDrs. H.A. Voogt

Medewerkers*Drs. ing. M.C. Roumen, directeur

E.H.J. Joosten, re, directeur

Mr. Kuiper, hoofd unit IAS

Mr. N.J. van Osch – adviseur

A.B.M. Fiege - dossierverantwoordelijke

Mr. M. L. de Bruijn - dossierverantwoordelijke

D.M. Valstar LL.B – dossierverantwoordelijke en

huisbezoek

Mr. J. Wong Fong Sang - dossierverantwoordelijke

A. Angoelal - dossierverantwoordelijke

F. Madjoe - assistent dossierverantwoordelijke

M. Schild - assistent dossierverantwoordelijke

B. Versluis - assistent dossierverantwoordelijke

J. Koster - huisbezoek

Drs. A. van Veen - huisbezoek

Drs. E. van Doorn - huisbezoek

J. Knoben - huisbezoek

* De medewerkers van BSA Schaderegeling BV, die in 2014 deel uit maakten van de uitvoeringsunit van het IAS.

Jaarrekening 2014


30

Financieel verslag over 2014Jaarrekening

Balans (bedragen in euro’s)(Voor resultaatverdeling)

Activa 31-12-2014 31-12-2013 Financiële vaste activa 5.500 11.500 Onderhanden werk 246.731 183.662 Debiteuren 75.077 106.156 Belastingen en sociale premies 44.114 24.003 Overige vorderingen 234.680 0 Overlopende activa 53.398 25.214 Vorderingen en overlopende activa 407.269 155.373 Liquide middelen 413.512 667.381 Totaal activa 1.073.012 1.017.916 Passiva 31-12-2014 31-12-2013 Eigen vermogen Bestemmingsfonds SZW 300.000 300.000 Bestemmingsreserve O&O 239.860 226.065 Algemene bestemmingsreserve 0 26.200 539.860 552.265 Kortlopende schulden en overlopende passiva

Crediteuren 114.484 105.775Belastingen en sociale premies 7.458 5.477Overlopende passiva 411.210 354.399 Totaal passiva 1.073.012 1.017.916


31

Winst- & verliesrekening (bedragen in euro’s)

31-12-2014 Begroting 31-12-2013 Gefactureerde omzet 592.505 628.968 Mutatie onderhanden werk 63.069 -2.710 Ontvangen giften 6.308 27.006 Netto omzet 661.882 710.272 653.264 Uitvoeringskosten 1.277.599 1.124.908 Mutatie nog te besteden kosten 131.977 -8.075 Uitbetaalde giften 6.308 27.006 Kostprijs van de omzet 1.415.884 1.573.289 1.143.839 Brutomarge -754.002 -863.017 -490.575 Personeelskosten -234.015 -189.797 Inhuurkosten -15.604 -92.718 Overige algemene kosten -259.970 -146.042 Overige bedrijfskosten -509.589 -610.313 -428.557 Bedrijfsresultaat -1.263.591 -1.473.330 -919.132 Financiële baten en lasten 5.211 5.000 7.738 Resultaat voor subsidies -1.258.380 -1.468.330 -911.394 Incidentele baten en lasten 0 51.660 Vergoeding uitvoeringskosten SVB 1.258.380 859.734 1.258.380 1.468.330 911.394 Resultaat 0 0 0


32

Grondslagen voor waardering en bepaling van het resultaatTenzij in het navolgende anders wordt vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale

waarde. Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Winsten worden

slechts opgenomen voorzover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico’s die hun oorsprong

vinden voor het einde van het verslagjaar worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de

jaarrekening bekend zijn geworden. Met ingang van 1 april 2014 zijn de TAS- en TNS-regeling uitgebreid

met asbestose. Dit heeft belangrijke consequenties voor de balans en winsten verliesrekening, daar er

door deze uitbreiding meer dossiers in behandeling worden genomen dan voorheen. Bovendien resulteert

de bemiddeling bij asbestose in een ander (veel lager) slagingspercentage dan bij maligne mesothelioom.

De cijfers van 2013 zijn, waar nodig, geherrubriceerd teneinde vergelijkbaarheid met 2014 mogelijk te

maken.

Toelichting op de balans

Financiële vaste activaBetreft een lening met een hoofdsom van € 12.000,-- af te lossen in maandelijkse termijnen van € 500.

Er wordt geen rente berekend en er zijn geen zekerheden overeengekomen. Het restant van de lening

zal in 2015 afgelost worden. Het verloop van de lening is als volgt.

2014 2013Saldo per 1 januari 11.500 0 Verstrekte lening 0 12.000 Aflossing -6.000 -500 Saldo per 31 december 5.500 11.500

Onderhanden werkHet slagingspercentage wordt bepaald op basis van ervaringen uit het verleden. Voor de bepaling van

het onderhanden werk is uitgegaan van het slagingspercentage van 40% (conform 2013), het werkelijke

slagingspercentage voor 2014 bedraagt 41,67%. Het op basis van dit percentage berekende aantal lopende

dossiers, vermenigvuldigd met het bijbehorende tarief, resulteert in de opbrengstwaarde van de nog te

factureren omzet. Hierbij is rekening gehouden met een gemiddelde voortgang van de onderhanden

dossiers van 50%. In 2014 zijn de TAS- en TNS-regelingen uitgebreid met asbestose. Daarbij is ten behoeve

van de begroting een schatting gemaakt van het te verwachten slagingspercentage van 10%. Het werke-

lijke slagingspercentage bedraagt echter slechts 1,64%. Het vermoeden bestaat dat dit lage percentage

onder meer wordt veroorzaakt door het hoge aantal niet-geëigende aanvragen na introductie van de

regeling. Ter bepaling van de waarde van het onderhanden werk is een percentage van 3,5% gehanteerd.

Het totale aantal dossiers in behandeling is van 252 dossiers ultimo 2013 gestegen tot 417 dossiers

ultimo 2014, waarvan 26 dossiers op grond van de TNS-regeling niet zullen leiden tot een verhaalbare

opbrengst. Deze stijging is grotendeels te verklaren door de introductie van asbestose (92 onderhanden

per 31 december 2014). Ook het aantal onderhanden MM-dossiers is sterk gestegen naar 325 stuks

(2013: 252). Hiervan hebben 26 dossiers betrekking op de TNS regeling (2013: 20).


33

De berekening van de opbrengstwaarde is als volgt:

• 3 dossiers * € 3.860 *40% *50% = € 2.316 (tarief dossiers 2012)

• 44 dossiers * € 3.968 *40% * 50% = € 34.919 (tarief dossiers 2013)

• 252 dossiers * € 4.028 *40% * 50% = € 203.011 (tarief MM-dossiers 2014)

• 92 dossiers * € 4.028 *3,5% * 50% = € 6.485 (tarief asbestose-dossiers 2014)

Totaal € 246.731

Vorderingen en overlopende activaDe post vorderingen en overlopende activa is als volgt opgebouwd:

31-12-2014 31-12-2013Debiteuren 75.077 106.156 Omzetbelasting 44.114 24.003 Vergoeding uitvoeringskosten SVB 1.258.380 0 Vooruitontvangen SVB -1.023.700 0 Overlopende activa 53.398 25.214 Totaal vorderingen en overlopende activa 407.269 155.373

De stijging in de vorderingen is ontstaan door de verrekening van de bijdrage van de SVB met de door

hen in 2014 betaalde voorschotten. Per saldo is er eind 2014 een bedrag ad € 234.680 aanvullend van

de SVB te vorderen. Ultimo 2013 moest het IAS van de ontvangen voorschotten € 65.266 terugbetalen,

welke was opgenomen onder de kortlopende schulden. In de vooruitontvangen gelden van de SVB is

een bedrag ad € 118.000 opgenomen ten behoeve van de implementatie van de asbestoseregeling.

In het debiteurensaldo is een voorziening voor dubieuze debiteuren opgenomen voor een bedrag van

€ 7.780 (2013: € 3.860).

De overlopende activa bestaat uit opgebouwde rente op banktegoeden (€ 1.187), nog te factureren

omzet (€ 36.252), en vooruitbetaalde verzekeringspremies (€ 15.959).

Liquide middelen 31-12-2014 31-12-2013Kas 45 229 Rabobank rekening-courant 41.736 21.871 Rabobank bedrijfsspaarrekening 1 1 Rabobank bedrijfsbonusrekening 371.730 645.280 Totaal liquide middelen 413.512 667.381

In 2014 overstegen de uitgaven van het IAS de ontvangen voorschotten van de SVB (zie ook de toelichting

bij de vorderingen en overlopende activa). Van de ontvangen voorschotten in 2013 moest in 2014 een

deel terugbetaald worden. Dit heeft tot gevolg dat de liquiditeiten eind 2014 aanzienlijk lager zijn dan

eind 2013.


34

Eigen Vermogen

Bestemmingsfonds ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Begin 2004 heeft de directie van het Instituut een projectenplan ten behoeve van de besteding van de

ontvangen subsidies bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (hierna te noemen: SZW)

ingediend. Vervolgens werd door het ministerie van SZW vastgesteld het Instituut een eigen vermogen

ad € 300.000 toe te staan. Na opheffing van het Instituut en de eventuele afwikkeling van de lopende

verplichtingen zal het bedrag ad € 300.000 of het restant hiervan terugvloeien naar het ministerie van

SZW. Het verloop van dit fonds is als volgt:

2014 2013Beginstand 300.000 300.000 Mutatie boekjaar m.b.t. herbestemming 0 0 Eindstand bestemmingsfonds 300.000 300.000

Bestemmingsreserve onderzoek & ontwikkeling

2014 2013Project asbestkaart / asbestregister /IAS-monitor Beginstand 185.730 199.904 Af: onttrekking uit hoofde van bestedingen -12.405 -14.174 Eindstand 173.325 185.730 Project onderzoek asbestgerelateerde longkanker Beginstand 40.335 40.335 Af: onttrekking uit hoofde van bestedingen 0 0 Eindstand 40.335 40.335 Overige projecten Beginstand 0 0 Bij: uit algemene bestemmingsreserve 26.200 0 Eindstand 26.200 0 Totaal bestemmingsreserve O&O 239.860 226.065

Het saldo van de algemene bestemmingsreserve zal in 2015 worden aangewend voor onderzoek en

ontwikkeling. Een definitief besluit hierover zal in de aankomende bestuursvergadering worden geno-

men. Vooruitlopend op deze vergadering is het saldo van de algemene bestemmingsreserve overge-

boekt naar de bestemmingsreserve onderzoek & ontwikkeling.


35

Algemene bestemmingsreserve

2014 2013Beginstand 26.200 26.200 Af: toewijzing aan bestemmingsreserve O&O -26.200 0 Totaal algemene bestemmingsreserve 0 26.200

Belastingen en sociale premiesDe post te betalen belastingen en sociale premies bestaat volledig uit loonheffing.

Overlopende passivaHet saldo ultimo boekjaar is als volgt opgebouwd:

31-12-2014 31-12-2013Nog te besteden kosten onderhanden dossiers 331.268 199.290 Reservering uitvoeringskosten NMP/NVALT 50.000 50.000 Geld derden 1.866 17.099 Vergoeding uitvoeringskosten SVB 0 -859.734 Vooruitontvangen SVB 0 925.000 Overige overlopende passiva 28.076 22.744 Totaal overlopende passiva 411.210 354.399

Bij het bepalen van de nog te besteden kosten van de onderhanden dossiers is rekening gehouden met

het feit dat 95% van de onderhanden TAS-dossiers in rekening zullen worden gebracht en de gemid-

delde voortgang van de dossiers 50% bedraagt.

De berekening is dan als volgt:

- 391 TAS dossiers * € 1.700 * 95% * 50% = € 315.733

- 26 TNS dossiers * € 1.195 * 50% € 15.535

Totaal € 331.268

De stijging in de nog te besteden kosten van de onderhanden dossiers wordt grotendeels veroorzaakt

door de introductie van de asbestose regeling. Per 31 december 2014 zijn 92 asbestosedossiers onder-

handen, wat € 74.290 aan nog te besteden kosten tot gevolg heeft. Ook het aantal onderhanden MM-

dossiers is sterk gestegen (299, 2013: 232).

Niet in de balans opgenomen verplichtingenVanaf 1 april 2011 is met BSA een contract aangegaan voor een periode van 3 jaren en 9 maanden, derhalve

eindigend op 31 december 2014, waarbij door BSA (achteraf) op basis van afgewikkelde dossiers wordt ge-

factureerd. Er is overeenstemming bereikt tussen beide partijen om dit contract met één jaar te verlengen

tot en met 31 december 2015.

Ten slotte heeft het Instituut een huurverplichting, welke minstens zes maanden van te voren moet worden

opgezegd. De huurprijs op jaarbasis bedraagt circa € 33.000.


36

Toelichting op de winst- & verliesrekening

AlgemeenIn de winst- & verliesrekening worden baten en lasten verantwoord die gedurende het boekjaar voort-

vloeien uit bedrijfsactiviteiten en toerekenbaar zijn aan het boekjaar.

Netto omzetIn 2014 is er een netto omzet gerealiseerd van € 661.882. Dit is € 8.618 hoger dan de omzet in 2013.

Dit heeft een aantal oorzaken:

- Van het lagere aantal afgewikkelde TAS-dossiers (356, 2013: 407) heeft een hoger percentage (41,57%,

2013: 39,56%) geleid tot een bemiddelingsopbrengst. Dit percentage omvat alle aanmeldingen die

tot een TAS-dossier hebben geleid, inclusief de dossiers waar geen werkgever meer bestaat of geen

mesothelioom is gediagnosticeerd. Dit zorgt voor een omzetverlaging ten opzichte van 2013 van

circa € 37.000. Dit is tevens de oorzaak van het verschil ten opzichte van de begroting (€ 710.272

begroot).

- Het aantal onderhanden TAS-dossiers (inclusief asbestose) is in 2014 met 159 stuks toegenomen

(2013: afname van 10). De mutatie in de verwachte opbrengsten is tevens opgenomen in de netto

omzet en resulteert in een omzetverhoging ten opzichte van 2013 van circa € 66.000.

- Het IAS ontvangt donaties van slachtoffers/nabestaanden voor onderzoek naar mesothelioom. Deze

giften worden verantwoord op het moment van ontvangst en worden in overleg met slachtoffers/

nabestaanden ingezet bij het Nederlands Kankerinstituut / Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis voor

nader onderzoek. In 2014 zijn circa € 21.000 minder giften ontvangen dan in 2013.

De werkzaamheden ten behoeve van complex bovennormatieve schadedossiers worden volledig door

de uitvoeringsorganisatie BSA verricht. De kosten worden door BSA, voor rekening en verantwoording

van IAS, direct in rekening gebracht bij de betrokken werkgevers of verzekeraars. Aangezien de hoogte

van de opbrengsten gelijk is aan de hoogte van de kosten is ervoor gekozen om zowel de opbrengsten

als de kosten niet in de verlies- en winstrekening te verantwoorden. De hiermede gepaard gaande omzet

en kostprijs omzet bedroeg aldus over het afgelopen boekjaar € 204.744 (2013: € 180.177), verdeeld

over 22 dossiers (2013: 31). Deze kosten en opbrengsten worden verantwoord op het moment van

ontvangst van de vergoeding.

Kostprijs van de omzetDe uitvoeringskosten zijn als volgt opgebouwd:

2014 Begroting 2013Uitvoeringskosten BSA 1.145.786 1.355.524 1.026.014 Korting BSA -92.894 -123.538 -42.877 Uitvoeringskosten NMP/NVALT 182.043 281.340 109.255 Overige uitvoeringskosten 42.664 59.963 32.516 Totaal uitvoeringskosten 1.277.599 1.573.289 1.124.908


37

BSA heeft afgezien van de indexering van de tarieven waar zij contractueel recht op zou hebben.

Het effect van deze tegemoetkoming is in bovenstaand overzicht als Korting BSA weergegeven.

De totale uitvoeringskosten zijn met name gestegen door de introductie van de asbestose regeling

(€ 214.102).

Het verschil ten opzichte van de begroting wordt met name bepaald door het lage aantal uitgestroomde

MM-dossiers ten opzichte van de begroting (486 uitgestroomd versus 540 begroot). Ook het aantal uit-

gestroomde asbestosedossiers ligt lager dan begroot (62 uitgestroomd versus 116 begroot).

De werkzaamheden betreffende onderzoek van bovennormatieve materiële schade zijn in 2014 door

BSA en door ingehuurde expertisebureaus uitgevoerd. Onder de post “uitvoeringskosten overige” zijn de

volgende kosten geregistreerd;

• Onderzoeken bovennormatieve materiële schades

• Aansprakelijkheidsonderzoeken

• Expertise uitgaven betreffende beoordeling asbestzaken

• Overig (medisch) advies

• Uittreksels Kamer van Koophandel

Personeelskosten, inhuurkosten en overige bedrijfskostenDe inhuurkosten zijn de kosten van detachering (tot en met mei 2014) van de directeur van de Stichting

Instituut Asbestslachtoffers, evenals de kosten ten behoeve van managementondersteuning bij het Instituut.

De opbouw is als volgt:

2014 Begroting 2013Personeelskosten 234.015 189.797 Detacherings- & overige kosten m.b.t. inhuur personeel 15.604 92.718

249.619 285.000 282.515 Implementiekosten asbestose 108.513 0 Voorlichting 19.732 13.924 Kosten juridische vraagstukken 0 6.900 Huisvestingskosten 35.623 34.620 Bestuurskosten 29.854 27.736 Administratiekosten 19.216 16.481 Overige algemene kosten 47.032 46.381 259.970 325.313 146.042 Totaal personeelskosten, inhuur-kosten en overige bedrijfskosten 509.589 610.313 428.557


38

Het Instituut heeft eind 2014 drie medewerkers in dienst, waarvan één directeur, één bureausecretaris en

één beleidsmedewerker. De directeur van het Instituut is per 1 juli 2014 in loondienst getreden. De salaris-

administratie wordt door een derde partij uitgevoerd en in de financiële administratie van het Instituut

opgenomen.

De loonkosten zijn voornamelijk gestegen bovengenoemde indiensttreding van de directeur. De deta-

cheringskosten zijn dientengevolge sterk gedaald.

De daling ten opzichte van de begroting is veroorzaakt door gedeeltijke arbeidsongeschiktheid van de

directeur in de eerste maanden van 2014 en de gedaalde kosten naar aanleiding van de indiensttreding.

De implementatiekosten asbestose betreffen de eenmalige kosten van de uitvoeringsorganisatie BSA en

het Nederlands Asbestose Panel ten behoeve van de opname van asbestose in de bestaande regelingen.

De kosten voor voorlichting in 2014 betreffen met name de productie van het jaarverslag en het onderhoud

van de website. De stijging is in belangrijke mate veroorzaakt door de hosting van het asbestregister en

aanpassingen aan de website.

De bestuurskosten betreffen met name de vergoedingen, welke op kwartaalbasis aan de bestuursleden

en de voorzitter van de RTA van het Instituut worden uitgekeerd.

De lage overige bedrijfskosten ten opzichte van de begroting worden met name veroorzaakt door het

uitblijven van vraagstukken van juridische aard, lagere voorlichtingskosten dan begroot en lagere externe

implementiekosten ten behoeve van de asbestoseregeling.

Financiële baten & lasten

2014 Begroting 2013Bankkosten en provisie -323 -306 Ontvangen bankrente 5.534 8.044 Totaal financiële baten en lasten 5.211 5.000 7.738

Incidentele baten en lastenDe incidentele baten in 2013 bestaan uit bemiddelingsopbrengsten inzake herbeoordeelde verjarings-

dossiers. De kosten die met deze herbeoordeling gepaard gaan zijn als incidentele lasten in aftrek

gebracht van deze opbrengsten.

2014 Begroting 2013Incidentele baten 0 87.660 Incidentele lasten 0 -36.000 Totaal financiële baten en lasten 0 0 51.660

Vergoeding uitvoeringskosten IAS door SVBIn 2014 is er door de SVB een voorschot aan het Instituut uitbetaald ad € 1.023.700. Hiervan heeft

€ 118.000 betrekking op de implementatiekosten van de asbestoseregeling.

Het overschot ten opzichte van de daadwerkelijke bijdrage in de uitvoeringskosten zal verrekend

worden met het eerste voorschot voor 2015.


39

2014 2013Tekort uitvoeringskosten 1.258.380 859.734 Verrekening uitvoeringskosten met voorschotten SVB -1.023.700

-925.000

Te ontvangen van / betalen aan de SVB 234.680 -65.266

Verdeling TNS- en TAS-regelingIn de jaarrekening van de Stichting Instituut Asbestslachtoffers zijn de kosten welke gemaakt zijn ten

behoeve van de TNS-regeling volledig meegenomen. Naast de direct toerekenbare kosten wordt voor

de overige kosten een verdeling gemaakt op basis van het aantal afgewikkelde dossiers van TAS (417

stuks) respectievelijk TNS (131 stuks). Een uitsplitsing van de winsten verliesrekening tussen TAS- en

TNS-regeling is als volgt:

TAS TNS Totaal 31-12-2014 31-12-2014 31-12-2014 Gefactureerde omzet 592.505 0 592.505 Mutatie onderhanden werk 63.069 0 63.069 Ontvangen giften 4.800 1.508 6.308 Netto omzet 660.374 1.508 661.882 Uitvoeringskosten 1.021.269 256.330 1.277.599 Mutatie nog te besteden kosten 128.393 3.584 131.977 Uitbetaalde giften 4.800 1.508 6.308 Kostprijs van de omzet 1.154.462 261.422 1.415.884 Brutomarge -494.088 -259.914 -754.002 Personeelskosten -178.073 -55.942 -234.015 Inhuurkosten -11.874 -3.730 -15.604 Overige algemene kosten -222.951 -37.019 -259.970 Overige bedrijfskosten -412.898 -96.691 -509.589 Bedrijfsresultaat -906.986 -356.605 -1.263.591 Financiële baten en lasten 3.966 1.245 5.211 Resultaat voor subsidies -903.020 -355.360 -1.258.380 Incidentele baten en lasten 0 0 0 Vergoeding uitvoeringskosten SVB 903.020 355.360 1.258.380 903.020 355.360 1.258.380 Resultaat 0 0 0


40

Verdeling maligne mesothelioom en asbestoseIn de jaarrekening van de Stichting Instituut Asbestslachtoffers zijn de kosten welke gemaakt zijn ten

behoeve van de asbestose-regeling volledig meegenomen. Naast de direct toerekenbare kosten wordt

voor de overige kosten een verdeling gemaakt op basis van het aantal afgewikkelde asbestose dossiers

(62 stuks) respectievelijk MM-dossiers (486 stuks). Een uitsplitsing van de winsten verliesrekening tussen

maligne mesothelioom en asbestose is als volgt:

Maligne Mesothelioom Asbestose Totaal 31-12-2014 31-12-2014 31-12-2014 Gefactureerde omzet 592.505 0 592.505 Mutatie onderhanden werk 56.583 6.486 63.069 Ontvangen giften 6.308 0 6.308 Netto omzet 655.396 6.486 661.882 Uitvoeringskosten 1.063.497 214.102 1.277.599 Mutatie nog te besteden kosten 57.688 74.289 131.977 Uitbetaalde giften 6.308 0 6.308 Kostprijs van de omzet 1.127.493 288.391 1.415.884 Brutomarge -472.097 -281.905 -754.002 Personeelskosten -207.539 -26.476 -234.015 Inhuurkosten -13.839 -1.765 -15.604 Overige algemene kosten -134.766 -125.204 -259.970 Overige bedrijfskosten -356.142 -153.447 -509.589 Bedrijfsresultaat -828.239 -435.352 -1.263.591 Financiële baten en lasten 4.622 589 5.211 Resultaat voor subsidies -823.617 -434.763 -1.258.380 Incidentele baten en lasten 0 0 0 Vergoeding uitvoeringskosten SVB 823.617 434.763 1.258.380 823.617 434.763 1.258.380 Resultaat 0 0 0


41

Controleverklaring van de onafhankelijke accountantAan: de directie van de Stichting Instituut Asbestslachtoffers

Wij hebben de jaarrekening 2014 van Stichting Instituut Asbestslachtoffers te Den Haag gecontroleerd. Deze jaar-rekening bestaat uit de balans per 31 december 2014 en de winst-en-verliesrekening over 2014 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.

Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening in overeenstemming met de door de stichting gekozen en beschreven grondslagen, zoals uiteengezet in de Grondslagen voor waardering en bepaling van resultaat van de toelichting van de jaarrekening. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.

Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.

Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten.

Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de stichting gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening.

Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.

OordeelNaar ons oordeel is de jaarrekening 2014 van Stichting Instituut Asbestslachtoffers, in alle van materieel belang zijnde aspecten, opgemaakt in overeenstemming met de door de stichting gekozen en beschreven grondslagen, zoals uiteengezet in de Grondslagen voor waardering en bepaling van resultaat op pagina 4 van de toelichting van de jaarrekening.

Beperking in gebruik en verspreidingskringDe basis voor financiële verslaggeving betreft de door de stichting gekozen en gehanteerde grondslagen. Dit doet geen afbreuk aan ons oordeel. De jaarrekening 2014 van Stichting Instituut Asbestslachtoffers en onze controleverklaring daarbij zijn daarom uitsluitend geschikt voor het bestuur en de Sociale Verzekeringsbank en kunnen derhalve niet voor andere doeleinden worden gebruikt.

Den Haag, 5 februari 2015

Ernst & Young Accountants LLP

W. Flikweert AA/CA


42

Missie, taken en werkwijzeInstituut Asbestslachtoffers (IAS)MissieHet Instituut Asbestslachtoffers (IAS) is op 10 maart 1999 opgericht door het Comité Asbestslachtoffers, FNV, CNV, MHP, VNO-NCW, MKB-Nederland, LTO-Nederland, Verbond Sectorwerkgevers Overheid en Verbond van Verzekeraars. Dit op basis van het Convenant Instituut Asbestslachtoffers, dat naast bovengenoemde organisaties, op 23 november 1998 mede ondertekend werd door de ministeries van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Justitie. Het Convenant omvat afspraken die gericht zijn op de versnelling van de procedures met betrekking tot schadeclaims van asbestslachtoffers met de ziekte maligne mesothelioom. De missie van het IAS is de in het Convenant verankerde procedures zo snel en zorgvuldig mogelijk af te handelen. Dit door het uitoefenen van vier hoofdtaken: advies, bemiddeling, voorlichting en onderzoek.

Taken van het IAS

AdviesMensen met de ziekte mesothelioom of asbestose kunnen via het IAS een aanvraag indienen voor een tegemoet-koming van € 19.201,-*. Het IAS gaat met hen na hoe het contact met asbest heeft plaatsgevonden en adviseert de Sociale Verzekeringsbank (SVB) over het recht op een tegemoetkoming op grond van de Regeling tegemoetkoming asbestslachtoffers (TAS) of de Regeling tegemoetkoming niet-loondienstgerelateerde slachtoffers van mesothelioom (TNS). De SVB beslist vervolgens om wel of niet de tegemoetkoming toe te kennen en te betalen.

BemiddelingHet IAS bemiddelt ook tussen (ex-)werkgevers en (ex-)werknemers of hun huisgenoten over het betalen van een schadevergoeding. Hierover zijn afspraken gemaakt met het Comité Asbestslachtoffers, organisaties van werkgevers en werknemers, het Verbond van Verzekeraars en de overheid. Het IAS heeft als doel deze schadeclaims zo snel en zorgvuldig mogelijk af te handelen. Dit geldt zowel voor de bemiddeling zelf als voor het hieraan voorafgaande medische en arbeidshistorische onderzoek. De hiermee samenhangende kosten worden bij werkgevers en verzekeraars in rekening gebracht. Voor slachtoffers is de dienstverlening van het IAS daardoor altijd kosteloos. Wel is het van het allergrootste belang zo snel mogelijk de (ex-)werkgever per aangetekende brief aansprakelijk te stellen. Hiervoor kan de aanvrager de tekst van een door het IAS beschikbaar gestelde voorbeeldbrief gebruiken. De (ex-)werkgever of diens verzekeraar betaalt standaard een schadevergoeding van € 62.124,- voor mesothelioom en respectievelijk € 22.311,-, € 40.663,- of € 59.014,- voor asbestose, afhankelijk van de ernst van het longfunctieverlies *.

VoorlichtingHet IAS vervult een verwijs- en voorlichtingsfunctie voor asbestslachtoffers, werkgevers, verzekeraars en intermediaire organisaties. Via jaarverslagen, brochures, rapporten, de IAS-website (www.asbestslachtoffers.nl), elektronische nieuwsbrief en de Asbestkaart (www.asbestkaart.nl) wordt hieraan invulling gegeven.

OnderzoekHet IAS verricht medisch en juridisch onderzoek.

Werkwijze van het IAS

1. AanmeldingDe aanvrager meldt zich aan bij het IAS: telefonisch (079-750 71 50), met de antwoordkaart uit de brochure of per e-mail ([email protected]). De medewerker van het IAS vult telefonisch samen met de aanvrager de aan-vraagformulieren in. In een tweede gesprek gaat het IAS met de aanvrager na hoe het contact met asbest heeft plaatsgevonden. Dat kan telefonisch of bij de aanvrager thuis. Het IAS stuurt daarna de ingevulde formulieren toe. De aanvrager controleert ze en stuurt ze direct ondertekend terug. Ook machtigt hij/zij het IAS om medische informatie op te vragen en de SVB om eventuele schade via de rechter te verhalen.

2. TegemoetkomingHet IAS vraagt het Nederlands Mesotheliomen Panel (NMP) of Nederlands Asbestosepanel (NAP) om bevestiging van de bij de aanvrager gestelde diagnose. Daarna adviseert het IAS de SVB om wel of niet de tegemoetkoming te betalen. Beslist de SVB positief, dan ontvangt de aanvrager € 19.201,-*. Het IAS en de SVB streven ernaar de procedure voor de tegemoetkoming binnen twee maanden af te ronden.

3. SchadevergoedingAls de aanvrager bij een werkgever aan asbest is blootgesteld, stelt hij/zij deze per aangetekende brief aansprakelijk. Hiervoor kan de voorbeeldbrief gebruikt worden die het IAS beschikbaar stelt. Het IAS onderzoekt daarna of de (ex-)werkgever aansprakelijk is te houden voor de gezondheidsschade en bemiddelt vervolgens tussen de aanvrager en de (ex-)werkgever of zijn verzekeraar. Als de werkgever of verzekeraar aansprakelijkheid aanvaardt, ontvangt de aanvrager een schadevergoeding van,- van € 62.124,- voor mesothelioom en respectievelijk € 22.311,-, € 40.663,- of € 59.014,- voor asbestose, afhankelijk van de ernst van het longfunctieverlies .*. Het IAS streeft ernaar het gehele tra-ject binnen zes maanden af te ronden.

* Genoemde bedragen voor schadevergoeding en tegemoetkoming gelden voor 2014 en worden jaarlijks geïndexeerd.


43

SummaryThis report for 2014 gives a brief account of the fifteenth operational year of the Dutch Institute for Asbestos Victims (IAS). The IAS advises the Social Insurance Bank (SVB) on entitlement to compensation for asbestos victims suffering from mesothelioma or asbestosis. The IAS also mediates between current and former employers and employees about the payment of compensation. The IAS was set up for these purposes in 1999 by employers’ and employees’ organizations, the Asbestos Victims Committee, the Association of Insurance Companies and the government.

The Institute has three main tasks:- to advise the SVB with respect to claims under the Asbestos Victims Compensation Scheme (TAS scheme)

and the Compensation Scheme for Victims of Non-work-related Mesothelioma and Asbestosis (TNS scheme). The compensation amount for each scheme is € 19,201;

- to mediate between asbestos victims with mesothelioma or asbestosis and their employers or former employers to secure compensation for health damage. In 2014, the standard compensation for meso-thelioma was € 62,124. For asbestosis, it was € 22,311, € 40,663 or € 59,014, depending on the degree of pulmonary function loss;

- to increase knowledge and provide information about asbestos and health damage

Results of mediation and advice on mesotheliomaIn 2014, the IAS started processing 566 claims, of which 474 were settled. In the 15 years leading up to the end of 2014, the IAS took on 6,934 claims, and succeeded in settling 6,451 of them. In 2014, 390 assessment decisions under the TAS scheme and 136 assessment decisions under the TNS scheme were sent to the SVB. Of these, 463 (88%) recommended the award of compensation: 341 awards were recommended under the TAS scheme and 122 awards under the TNS scheme. Since the introduction of the TAS scheme in 2000 and the TNS scheme in December 2007, a total of 4,713 people have received financial compensation in the form of an advance payment or a lump-sum payment following a positive recommendation by the IAS. Mediation cases for employees or housemates which were completed in 2013 resulted in 2,235 claimants (58%) receiving full compensation.

AsbestosisSince 1 April 2014, employees and self-employed persons suffering from asbestosis can rely on the IAS for compensation or mediation, provided they meet the occupational and medical criteria agreed on by the ministries involved, the parties to the agreement, the SVB and the Dutch Society of Physicians for Lung Diseases and Tuberculosis (NVALT). So far, the IAS has taken on 157 claims.

Evaluation of the IASIn 2014, the parties to the agreement carried out an evaluation of the IAS with a view to its performance in the future. They looked at the operational procedures, mediation results, communication, development tasks, and managerial and financial structure. They also looked at relevant developments abroad – what systems are in place in other countries for compensation for asbestos-related diseases, and what have been the results. For the evaluation of the IAS and the situation in other countries, the investigators have been able to rely on expertise of the Vrije Universiteit. The final results of the evaluation are expected in the first half of 2015.


44

* Bron: Hein de Kort in Parool, 10 januari 2014

INSTITUUT ASBESTSLACHTOFFERS (IAS)Het Instituut Asbestslachto� ers (IAS) adviseert de Sociale Verzekeringsbank(SVB) over het recht op een tegemoetkoming voor asbestslachto� ers met de ziekte mesothelioom of asbestose. Daarnaast bemiddelt het IAS tussen (ex-)werkgevers en (ex-)werknemers over het betalen van een schadevergoeding. Andere taken zijn voorlichting en verspreiding van kennis op het gebied van asbest en gezondheid. Het IAS is daarvoor in 1999 opgericht door organisaties van werkgevers en werknemers, het Comité Asbestslachto� ers, het Verbond van Verzekeraars en de overheid. Meer informatie vindt u op de website van het IAS: www.asbestslachto� ers.nl.

ColofonUitgave van Instituut Asbestslachto� ersIAS publicatie 2015/1

RedactieSimone Aarendonk Derk MorreauMachiel van der Woude

Druk en vormgevingElan Strategie & Creatie BVMei 2015

TAS/TNS-gerechtigden 2000 t/m 2014: aantal mesothelioomslachto� ers per 100.000 inwoners op 31 december 2013. Bron: Sociale Verzekeringsbank, R. Berkhout, maart 2015


Stichting Instituut Asbestslachtoffers

Directie en bureau:Bezuidenhoutseweg 60Postbus 904052509 LK Den HaagTelefoon: 070 - 349 97 54Fax: 070 - 349 97 96e-mail: [email protected]

www.asbestslachtoffers.nl

Uitvoering:Bredewater 6 Postbus 6842700 AR Zoetermeer Telefoon: 079 750 71 50 Email: info@asbestslachto� ers.nl

Instituut Asbestslachtoffers

Verslag over 2014


Download IAS jaarverslag 2014

Documents

Transcript of Download IAS jaarverslag 2014