Dorpszicht. Uit de verzameling van Walter Driesen. · In 1936 kocht Jozef Van Laer de bakkerij over...

13
74 3. Dorpszicht (richting zuid, rechts) Deze prentkaart van de zgn. ‘wissel’ dateert van voor WO I. Sinds de aanleg van de tramlijn in het begin van de 20ste eeuw werd ons dorp ontsloten en de bereikbaarheid van ‘ ’t stad’ werd daarmee aanzienlijk verbeterd. De regel- matige pakjesdienst, te voet en met de kruiwagen, behoorde definitief tot het verleden. De ‘wissel’ werd de overslagplaats bij uitstek. Stadsmest, steenkool, meststoffen en veevoeders werden door de ‘merchandise’ een groene stoom- tram, aangevoerd en op de wissel gelost. Daarbij werden de geloste wagons een onuitgegeven speelterrein voor de dorpsjeugd. Na het opbreken van de tramlijn in 1951 werd de wissel het uitgelezen kermisplein tot deze attractie verhuisde naar de omgeving van het Mollenhof. In 1961 werd het ontstane plein met kiezel bedekt en in 1973 geasfalteerd. Het huidige uitzicht kreeg het plein bij de heraanleg van de staatsbaan in 1988. Dat het nemen van een foto in die tijd nog een merkwaardig evenement was bewijzen de talrijke bewoners die meer toekijken dan poseren. Vooraan rechts zien we een deel van het huis Janssens. Louis Jansens, de Witte Max, en Maria Snijers kwamen in 1926 van Gierle en begonnen hier een rijwiel- en motorenhandel, later uitgebreid met een benzinepomp. Zoon Gustaaf was een fervent motorcrosser en gebruikte de wissel als oefenterrein. Zijn voor- beeld volgend maakten wij er de gekste sprongen met onze kinderfietsen. De jongste zoon zette de motorenhandel verder en na diens dood werden huis en garage gesloopt om plaats te maken voor het huidige appartementsgebouw. Dorpszicht. Uit de verzameling van Walter Driesen. HEEMKUNDIGE KRING - NORBERT DE VRIJTER - LILLE - 2007

Transcript of Dorpszicht. Uit de verzameling van Walter Driesen. · In 1936 kocht Jozef Van Laer de bakkerij over...

Page 1: Dorpszicht. Uit de verzameling van Walter Driesen. · In 1936 kocht Jozef Van Laer de bakkerij over tot hij in 1947 naar Scherpenheuvel vertrok. Nadien werd het huis korte tijd bewoond

74

3. Dorpszicht (richting zuid, rechts)

Deze prentkaart van de zgn. ‘wissel’ dateert van voor WO I. Sinds de aanleg van de tramlijn in het begin van de 20ste eeuw werd ons dorp ontsloten en de bereikbaarheid van ‘ ’t stad’ werd daarmee aanzienlijk verbeterd. De regel-matige pakjesdienst, te voet en met de kruiwagen, behoorde defi nitief tot het verleden. De ‘wissel’ werd de overslagplaats bij uitstek. Stadsmest, steenkool, meststoffen en veevoeders werden door de ‘merchandise’ een groene stoom-tram, aangevoerd en op de wissel gelost. Daarbij werden de geloste wagons een onuitgegeven speelterrein voor de dorpsjeugd. Na het opbreken van de tramlijn in 1951 werd de wissel het uitgelezen kermisplein tot deze attractie verhuisde naar de omgeving van het Mollenhof. In 1961 werd het ontstane plein met kiezel bedekt en in 1973 geasfalteerd. Het huidige uitzicht kreeg het plein bij de heraanleg van de staatsbaan in 1988. Dat het nemen van een foto in die tijd nog een merkwaardig evenement was bewijzen de talrijke bewoners die meer toekijken dan poseren. Vooraan rechts zien we een deel van het huis Janssens. Louis Jansens, de Witte Max, en Maria Snijers kwamen in 1926 van Gierle en begonnen hier een rijwiel- en motorenhandel, later uitgebreid met een benzinepomp. Zoon Gustaaf was een fervent motorcrosser en gebruikte de wissel als oefenterrein. Zijn voor-beeld volgend maakten wij er de gekste sprongen met onze kinderfi etsen. De jongste zoon zette de motorenhandel verder en na diens dood werden huis en garage gesloopt om plaats te maken voor het huidige appartementsgebouw.

Dorpszicht. Uit de verzameling van Walter Driesen.

HE

EM

KU

ND

IGE

KR

ING

-

NO

RB

ER

T D

E V

RIJ

TER

- L

ILLE

-

2007

Page 2: Dorpszicht. Uit de verzameling van Walter Driesen. · In 1936 kocht Jozef Van Laer de bakkerij over tot hij in 1947 naar Scherpenheuvel vertrok. Nadien werd het huis korte tijd bewoond

75

Daarachter de boerderij van de familie Vermeulen, later van Karel Bastiaens en Marie Vermeulen, Mie Meulen. De Bastiaensen kwamen in 1912 van Oost-malle en boerden hier tot in de jaren tachtig. Het woonhuis werd verkocht en de stal werd tot woning omgebouwd door kleinzoon Bart. Minder opvallend staat daarachter het huis waar Sus en Marie Schenck een dorpswinkel hadden. De snoepjes van Marie – uit te kiezen voor een frank – waren wereldberoemd in de buurt en de ijskreem die Sus van op zijn ‘tripor-teur’ verkocht was onvergelijkbaar. Later heeft Yvonne Petiet, Van Echelpoel, echtgenote van Charel Wagemans de winkel verdergezet en na het beëindigen ervan bewonen zij nu nog dit huis. Aangrenzend het huis van August Laenen en Marie Vermanden. De familie Laenen telde drie kinderen waarvan twee de geestelijke staat kozen. Paula gaf even les te Poederlee vooraleer zij de verkoos als religieuze haar leven verder te zetten. Zon Jos werd norbertijn te Tongerlo, verbleef als missionaris in Congo en woont thans in Canada. Na de dood van Marie werd het huis verkocht en omgevormd tot een bankfi liaal. De langgevelhoeve achteraan is het huis van de familie Van Goubergen. De af-stammelingen van dze molenaarsfamilie hebben hun stempel op de Poederleese geschiedenis geschiedenis gedrukt. Victor Van Goubergen, zoon van Jozef en Coleta Depeuter, Van Pijkes, was van 1909 tot 1947 burgemeester van Poe-derlee. Hij werd door de Poederleese bevolking gevraagd het ambt weer op te nemen na WO II zonder zich kandidaat gesteld te hebben. Bij zijn dood werd hem een begrafenis op kosten van de gemeenschap bezorgd. Victor was on-gehuwd en had twee broers en twee zussen. Broer Frans, gehuwd met Manda Vermanden, bouwde in 1935 een optrekje achter de boerderij. Hierin woonden later Albert Jacobs en Melanie Mols tot zij de boerderij overnamen.

Foto: Uit de verzameling van de H.K. Norbert de Vrijter, Lille.

HE

EM

KU

ND

IGE

KR

ING

-

NO

RB

ER

T D

E V

RIJ

TER

- L

ILLE

-

2007

Page 3: Dorpszicht. Uit de verzameling van Walter Driesen. · In 1936 kocht Jozef Van Laer de bakkerij over tot hij in 1947 naar Scherpenheuvel vertrok. Nadien werd het huis korte tijd bewoond

76

4. Dorpskom

We kijken hier neer op wat eens het centrum van ons dorp was. De prent-kaart dateert uit het begin van de 20ste eeuw en de vergelijking met het he-dendaagse beeld toont aan dat dit wellicht de authentiekst gebleven plaats van ons dorp is. Het gedeelte van het gebouw dat we links op de foto zien, maakte deel uit van een groot complex ‘De Zwaan’, bestaande uit een boerderij, brouwerij en café. De ganse doening strekte zich uit van de afgebeelde hoek tot de tuin van Karel van Peer-Van Hemel. Het afgebeelde raam behoorde tot de kamer die de gemeente afhuurde als gemeentehuis en waar de schepenregisters bewaard werden tot de bouw van het gemeentehuis in 1912. Bij het opkomen van de diamantnijverheid werd een groot gedeelte van het gebouw door de eigenaar, Jos Van den Bosch, tot diamantslijperij omgebouwd. Na WO II werd deze slijperij tot woningen omgebouwd en kreeg het gebouw zijn huidig uitzicht. Het achterliggend gebouw is het woonhuis van de maaldersfamilie Van Gou-bergen. Nadat de molen van Lille verlaten werd, werd hier elektrisch verder gemalen in de achterliggende gebouwen door Jef Van Goubergen. Bij de ver-koop van dit mooie pand uit 1666 aan Annick Daniëls werd het ingericht als schoonheidssalon. Het ernaast liggende gebouw behoorde aan Delphine Liesse, die er met bak-kersgast Pieter Cremers een bakkerij uitbaatte. In 1936 kocht Jozef Van Laer de bakkerij over tot hij in 1947 naar Scherpenheuvel vertrok. Nadien werd het huis korte tijd bewoond door Lodewijk Bertels en daarna werd het gekocht door Alfons Van Dijck en Gaby Van Goubergen. Zij hielden er een handel

Dorpskom omstreeks 1903. Uit de verzameling van Marcel Van Den Bosch.

HE

EM

KU

ND

IGE

KR

ING

-

NO

RB

ER

T D

E V

RIJ

TER

- L

ILLE

-

2007

Page 4: Dorpszicht. Uit de verzameling van Walter Driesen. · In 1936 kocht Jozef Van Laer de bakkerij over tot hij in 1947 naar Scherpenheuvel vertrok. Nadien werd het huis korte tijd bewoond

77

in veevoeders, meststoffen en brandstof, later een vervoerbedrijf. Jarenlang heeft Fonske van Dijck de voetballers van FC Poederlee en hun supporters op verplaatsing vervoerd. Hiervoor werden houten banken in de laadbak van de vrachtwagen geplaats en het geheel met een zeil overdekt. Bij verkoop van de familie Van Dijck kwam het huis in handen van Gert Daniëls en in de achter-liggende bedrijfsgebouwen werd het warenhuis Tecno ondergebracht. Daarnaast staat het huisje van Jef Petiet, Jozef Wagemans en Plien Dierckx, die er in 1926 kwamen wonen. Voordien woonden hier Philomena Bulckens.Karel Wagemans verkocht het huisje later aan de familie Auwers-Belmans,die het nu nog bewonen. Achter deze huizenrij en omringd door een vest lag de oude pastorij en we-tende dat de tiendenschuur heeft gestaan op de plaats waar vroeger Teunis en Jan Van Peer-Eyckens woont, kan het niet anders of in deze buurt moet ook de vroegere kerk gestaan hebben. Over het huis rechts op de foto, thans beenhouwerij Vermetten, willen we het bij een volgende foto hebben. De lindeboom op de voorgrond is een eeuwfeestboom, aangeplant in 1900. In 1994 reconstrueerde de gemeente onder impuls van de Heemkundige Kring op dit plein een zestiende eeuwse waterput die op de site van de Regendonk werd opgegraven. Het monument draagt nu bij tot de specifi eke sfeer die dit dorpsplein uitstraalt.

Foto: Walter Driesen.

HE

EM

KU

ND

IGE

KR

ING

-

NO

RB

ER

T D

E V

RIJ

TER

- L

ILLE

-

2007

Page 5: Dorpszicht. Uit de verzameling van Walter Driesen. · In 1936 kocht Jozef Van Laer de bakkerij over tot hij in 1947 naar Scherpenheuvel vertrok. Nadien werd het huis korte tijd bewoond

78

5. Dorpszicht (richting zuid, links)

Een prachtige prentkaart van omstreeks 1900. De kasseiweg, aangelegd in 1868, geeft een goed beeld van de wegenaanleg op het einde van de 19de eeuw. Links achter de eeuwfeestboom het huis van de familie Brijdenbach, die reeds vanaf het begin van de 19de eeuw in Poederlee kwam wonen. In 1931 zette August Brydenbach het beroep van winkelier-tapper verder in ‘den Hert’ her-berg begonnen door zijn vader. Dochter Coleta huwde met Frans Thijs, bar-bier, vader van Irma, echtgenote van Jules Helsen. De Brydenbachs wisten van aanpakken en in hun familie treffen we een veldwachter, een bakker, een tap-per, een rondtrekkende kramer en een linnenwever aan. Het huis dat zij op het Vossel bewoonden was de plaats waar de voormalige woonplaats van Nicolaas en Dymphna Van Vliethingen stond. Wanneer Fons Vermetten-Hoefkens dit huis kocht, brak hij het af om er een beenhouwerij neer te zetten. Het eerste lage huis links was het woonhuis van de familie Jan Maeyninckx-Regina Van Mogh die in 1908 van Herenthout kwamen. Zoon Livien, gehuwd met Augusta Copmans, schuurde er slijpschijven. Zoon Albert bleef er wonen tot het pand werd opgeslorpt door kledingzaak Van Peer. Daarnaast woonde Vikske Van Peer, kleermaker, gehuwd met Stans Van Loco en vader van Karel van Peer, stichter van de kledingzaak Van Peer. Karel van Peer en Monica Wouters, van Monnekens, brachten er talrijke kinderen groot. Zoon Jan en Jozef bouwden de stoffenwinkel van hun vader uit tot een ge-kende kledingzaak.

Dorpszicht omstreeks 1903. Uit de verzameling van Walter Driesen.

HE

EM

KU

ND

IGE

KR

ING

-

NO

RB

ER

T D

E V

RIJ

TER

- L

ILLE

-

2007

Page 6: Dorpszicht. Uit de verzameling van Walter Driesen. · In 1936 kocht Jozef Van Laer de bakkerij over tot hij in 1947 naar Scherpenheuvel vertrok. Nadien werd het huis korte tijd bewoond

79

Het tipgevelhuis op het einde van de prentkaart was het café van Jozef Gijs-brechts en zijn zuster Mieke Koei. ‘Schutter’ baatte er café ‘Parijs’ uit, sinds 1915 het lokaal van de eerste Poederleese voetbalploeg. Jef Gijsbrechts was afkomstig van Hulshout of Heist-op-den-Berg en stamde uit een peggersfa-milie, handelaars in vaarzen, en gekend in alle dorpen van Diest tot de Hol-landse grens. Later kocht Jules Helsen, houthandelaar en echtgenoot van Irma Thijs, de eigendom, bouwde er en huis dat op zijn beurt voor de kledingzaak Van Peer moest wijken. Rechts op de foto zien we café, huis en zaal Van den Bosch, gekend als zaal ‘Alcazar’. Jos Van den Bosch en Eulalie Schellens baatten er niet alleen een café uit maar gaven ook onderdak aan de fanfare ‘Sint-Jan’, de Jannen, die na de Tweede wereldoorlog verbroederden met ‘de Boeren’De Van den Bosch’en waren tevens kermiskramers die met hun danspaleis van dorp tot dorp trokken. Ik herinner mij hun woonwagen als luxueus en hun spiegelpaleis tartte elke verbeelding, temeer daar het door pastoor Van de Weyer als verboden terrein werd bestempeld. August en vooral Marcel zetten het werk van hun vader verder tot in de jaren ’70. Sindsdien stonden de wa-gens in een oude schuur te vergaan en de zaal kan heden slechts dromen van de erin opgevoerde operettes.

Foto: Walter Driesen

HE

EM

KU

ND

IGE

KR

ING

-

NO

RB

ER

T D

E V

RIJ

TER

- L

ILLE

-

2007

Page 7: Dorpszicht. Uit de verzameling van Walter Driesen. · In 1936 kocht Jozef Van Laer de bakkerij over tot hij in 1947 naar Scherpenheuvel vertrok. Nadien werd het huis korte tijd bewoond

80

6. Kerkeneinde (centraal)

Deze foto dateert van voor 1908, jaar waarin de kerk werd uitgebreid en ver-bouwd. Onze parochiekerk staat centraal op de foto te pronken. Toren en koor zouden uit de 15de eeuw stammen. Van de bouw ervan zijn nog geen documenten gevonden, over de verbouwing des te meer. De kerk is omge-ven door een schom, een ringmuur, waarbinnen tot de Franse Revolutie on-schendbaarheid gold. Rechts kan men nog een driehoekig terrein, omgeven door een haag opmerken, d.i. de plaats waar thans de frituur is gevestigd. Dit stukje kerkhof buiten de kerkenschom werd gebruikt om de overleden onge-doopte kinderen te begraven. Op de achtergrond rechts de pastorij gebouwd in 1768. Aanvankelijk was de pastorij een gebouw bestaande uit een gelijkvloers en de nodige nutsgebou-wen: stal, schuur en opslagruimte. In 1818 werden er herstellingswerken uit-gevoerd en werd de ‘wayer boven de groote deur’ die dit jaartal draagt geplaatst. In 1841 werd besloten een verdieping op te trekken en dit op een eerder on-gebruikelijke manier: het dak moest opgewonden worden d.w.z. door mid-del van takels werd het dak in zijn geheel opgeheven en daaronder werden de muren opgemetseld. De werken werden uitgevoerd door de inwoners o.l.v. H. Jansen, meestermetser wonende te Poederlee. Sindsdien heeft de pastorij haar uitzicht behouden. Bij het weggaan van pastoor Van de Perre en het aantreden van pastoor Jef Goris, die in Wechelderzande woont, werd een gedeelte van het gebouw verhuurd en terwijl de parochie en de kerkfabriek het grootste

Kerkeneinde omstreeks 1903. Uit de verzameling van Walter Driesen.

HE

EM

KU

ND

IGE

KR

ING

-

NO

RB

ER

T D

E V

RIJ

TER

- L

ILLE

-

2007

Page 8: Dorpszicht. Uit de verzameling van Walter Driesen. · In 1936 kocht Jozef Van Laer de bakkerij over tot hij in 1947 naar Scherpenheuvel vertrok. Nadien werd het huis korte tijd bewoond

81

gedeelte van het gebouw gebruiken. De pastorij was destijds omringd door een grote parkachtige tuin met vest. Waar de grote parking zich thans bevindt was de moestuin en langs de Lichtaartse Steenweg strekte zich de boomgaard uit. Het imposantste deel werd echter ingenomen door de kastanjebomen ach-ter de pastorij zelf. Ombeurt mochten meisjes- en jongensschool in de herfst kastanjes komen rapen. Het werd als een heldendaad beschouwd als durvers door de haag glipten om kastanjes te rapen en zo de gevreesde strengheid van pastoor Van de Weyer tartten. Park en tuin werden ingeruild om er het paro-chiecentrum Mollenhof op te trekken. Vooraan links het café ‘In den Hemel’, toen nog met strooien dak en witge-kalkte gevel. Zoals in vele Kempense dorpen ligt ook hier het dorpscafé recht tegenover de kerk, maar in Poederlee kan men van de kerk recht in de ‘He-mel’. Sinds 1752 reeds houdt de familie Van Hemel er café. In dat jaar immers komt Jacobus Van Hemel van Olen om met Catharina Diels te huwen. Hij was smid en het gezin kreeg drie dochters en een zoon die het beroep van zijn vader verderzette. Vier generaties smeden en herbergiers. De laatste smid was Egidius, vader van Jozef en grootvader van August. Een opmerkelijke tekst op zijn doodsprentje luidt: O Jesus, hoe gelukkig diegenen die met U in de hemel zijn. Jozef Van Hemel was jarenlang eerste schepen en kerkmeester. Van zijn negen kinderen herinneren we ons best Gust, die samen met zijn vrouw Mar-garetha Jansens, Magriet van de kantonnier, de boerderij en het café verder zetten. Nu wordt de zaak gerund door een kleinzoon van Jef en ‘Van Hemel’ blijft een begrip in Poederlee en de ganse Kempen. De weide vooraan op de prentkaart bleef tot in de jaren ’70 onaangeroerd. Toen werd ook deze verkaveld en bebouwd.

Foto: Walter Driesen.

HE

EM

KU

ND

IGE

KR

ING

-

NO

RB

ER

T D

E V

RIJ

TER

- L

ILLE

-

2007

Page 9: Dorpszicht. Uit de verzameling van Walter Driesen. · In 1936 kocht Jozef Van Laer de bakkerij over tot hij in 1947 naar Scherpenheuvel vertrok. Nadien werd het huis korte tijd bewoond

96

14. Zicht op het Kerkeneinde (richting zuid)

De prentkaart dateert van omstreeks 1910. Op de voorgrond de gemeente-school, gebouwd in 1857. Daarachter de tuin en het blokmakershuis van Au-gust Matheussen. Deze tuin en klompenmakerwerkhuis zullen moeten ver-dwijnen voor de schooluitbreiding in 1924.Achter de school het huis Matheussen: herberg, winkel en klompenmakerij. Gust Matheussen, ‘de Grote van Livinus’, en Mie Havermans hielden er een café met miniatuurtheater waar gezongen en toneelgespeeld werd. Livinus Matheussen was afkomstig van Antwerpen. In het hok voor het huis oefen-de Gust de stiel van klompenmaker uit. Zoon Jozef, ‘Jef van de Grote’, di-amantbaas, bouwde een diamantfabriekje in de tuin en maakte van het café een winkel die door zijn vrouw Maria Leysen werd gehouden. Ondertussen werden verbouwingen uitgevoerd: het huis werd opgetrokken en een deel van de woning werd opgesplitst in het huis waarin Eugeen Raeymaekers woont. De eerste bewoner van dit huisje was Gust Wouters, koster, en Maria Stuyck. Een ander deel werd bewoond door Ida Roelen, weduwe van Jozef Van He-mel, en café ‘de Kroon’ waar Lucie Cuylaerts de plak zwaaide en paling in ’t groen serveerde. Dit café kreeg later verschillende uitbaters en leefde verder als café ‘’t Pleintje’. Na de dood van Maria Leysen werd het huis Matheussen verkocht en baatten Louisa Smets en Emiel Goossens er café ‘de Kroon’ uit.

Kerkeneinde (richting zuid) omstreeks 1920. Uit het fotoboek DF-Poederlee: Puiël.

HE

EM

KU

ND

IGE

KR

ING

-

NO

RB

ER

T D

E V

RIJ

TER

- L

ILLE

-

2007

Page 10: Dorpszicht. Uit de verzameling van Walter Driesen. · In 1936 kocht Jozef Van Laer de bakkerij over tot hij in 1947 naar Scherpenheuvel vertrok. Nadien werd het huis korte tijd bewoond

97

Nu zet een kleinzoon de zaak verder. Daarachter het huis Maes, thans frituur Las Patatas. Weer een woning met ge-schiedenis. De familie Maes wordt in de Poederleese gemeenschap aanstonds geallieerd met houtbewerking. Terecht, August, Jef, Staf en Jozef hebben al-len hun bijdragen geleverd aan de bouw of de heropbouw van elk voornaam gebouw in ons dorp. Wij herinneren ons Jef, gehuwd met Fien Wouters, niet alleen als schrijnwerker, maar tevens als herbergier en fanfarist. De ‘Tramstatie’ was een gekende herberg waar ook de teerfeesten van Cecilia plaatsvonden; het was tevens het juiste adres voor uitvaarten. Maar voor de familie Maes dit huis betrok, woonden hier Sus Vervecken en Regina Wouters. Zij hielden er herberg ‘In de Leeuw’. Dat de Verveckens een voorname rol hebben gespeeld in de Poederleese geschiedenis hebben we reeds eerder vermeld. Wanneer Au-gust Maes in 1885 Marie Vervecken, dochter van Sus huwt, begint het tijdperk Maes dat tot het einde van vorige eeuw duurde. Daarachter het huis Goossens, thans Axa-kantoor en appartementsgebouw. Het rijhuis met bepleisterde lijstgevel dat er voordien stond, behoort sinds 1919 aan de familie Goossens. Het jaartal 1822 in de deurwaaier komt van een nog oudere woning. Deze familie had reeds eerder in Poederlee gewoond maar dan in het Dorp. Op zoek naar gewin trokken zij naar Antwerpen als melkboeren. In 1919 keerden zij defi nitief naar Poederlee terug en gingen in het huis wonen waar voordien Jozef Schepmans, vrachtvoerder, en Elisabeth Claes woonden. Gust Goossens en Maria Embrechts begonnen er een veebe-drijf. Zoon Louis, gehuwd met Filleke Nuyts, volgde zijn vader op en werd oorlogsburgemeester tijdens WO II. Wanneer na de oorlog Victor Van Gou-bergen het ambt van burgemeester neerlegde nam Louis Goossens de uitda-ging weer op en bleef burgemeester tot in de jaren zestig. Zoon Leonard ver-bouwde het pand en gaf het zijn huidig uitzicht.

Foto: Walter Driesen.

HE

EM

KU

ND

IGE

KR

ING

-

NO

RB

ER

T D

E V

RIJ

TER

- L

ILLE

-

2007

Page 11: Dorpszicht. Uit de verzameling van Walter Driesen. · In 1936 kocht Jozef Van Laer de bakkerij over tot hij in 1947 naar Scherpenheuvel vertrok. Nadien werd het huis korte tijd bewoond

98

15. Kerkeneinde (richting noord)

Deze foto toont ons het Kerkeneinde, richting noord, zoals het er omstreeks 1912 uitzag. Vooraan rechts het huis dat meester Louis Sels in 1908 liet op-trekken. Toentertijd, samen met huis De Doncker op de achtergrond, een der merkwaardigste huizen in Poederlee. Naast het huis is de trapgevel van de toen-malige sigarenfabriek te zien. De kinderen van Louis Sels waren allen wel op de een of andere manier door de onderwijsmicrobe gebeten. Alleen de jongste zoon, Eduard, droomde van verdere horizonten en werd sigarenfabrikant. De onderneming kende echter geen succes en ging failliet. Dochter Marie, echtge-note van Jozef Antonis, bleef het huis bewonen tot de verkoop in 1982 Later werd het huis omgebouwd tot supermarkt, taverne en thans restaurant. Daarnaast het huis dat thans dagbladhandel ‘Sarti’ herbergt. Wij herinneren ons dit huis als de winkel van Marieke Cools, Maria Daems, die in 1911 van Wilrijk kwam. Hier brachten de landbouwers van de gehuchten op zondag hun boodschappenlijstje binnen en haalden de winkelwaar na de hoogmis af. Het was ook de stalplaats voor de fi etsen van de tramreizigers en de schoolgaande jeugd, die er ’s middags hun boterhammetjes kwamen verorberen. Het huis Cools was en is opgedeeld in twee delen. Wij merken dit duidelijk aan de twee

Kerkeneinde omstreeks 1920. Uit het fotoboek DF-Poederlee: Puiël.

HE

EM

KU

ND

IGE

KR

ING

-

NO

RB

ER

T D

E V

RIJ

TER

- L

ILLE

-

2007

Page 12: Dorpszicht. Uit de verzameling van Walter Driesen. · In 1936 kocht Jozef Van Laer de bakkerij over tot hij in 1947 naar Scherpenheuvel vertrok. Nadien werd het huis korte tijd bewoond

99

voordeuren en ook nu nog wordt het tweede deel bewoond door een telg uit het geslacht Cools. Toen de foto genomen werd was het huis bewoond door Chareltje Vroonen en vrouw Zien. Charel was als bestedeling van het Ant-werpse godshuis in Poederlee gekomen. Hij leerde hier de kleermakersstiel en ging van boerderij tot boerderij om er, in kleermakerszit op de tafel gezeten, de kleding te herstellen. Het huis ‘de Schom’ was het huis van Frans Vervecken. Hij was gemeenteont-vanger van 1896 tot 1927, een job waar met aanzien werd naar opgekeken. Sus had terzake wel een boontje voor. Zijn vader was jarenlang schepen en zijn moeder, Regina Wouters, was de dochter van de eerste burgemeester na de onafhankelijkheid. Nadien kwamen Nade Van Peer en Theresia Meir in deze boerderij wonen, die later door zoon Frans uitgebouwd werd tot een meubel-zaak en waarin thans apotheker Claes zijn apotheek heeft gevestigd. Het vierde huis in de rij heeft een opmerkelijke geschiedenis als handelshuis. Het was toentertijd café en winkel ‘Bij de kantonnier’. Simon Janssens en Ste-phanie Van Loock hielden er café en winkel. Mon had nog meegewerkt aan de baan Antwerpen-Turnhout en was nu kantonnier aan de weg Herentals-Oost-malle. De twaalf kinderen van het gezin, waarvan drie dochters, deden het café goed draaien. Er werd toneel gespeeld en het was een geliefd vergaderlokaal. In dit huis werd in de jaren ’40 een noodklas ingericht voor de vierde graad. Gescheiden door een houten wand van de winkel, waren de leerlingen getui-gen van dorpsroddel en -verhaaltjes. Zoon Eugeen nam de zaak over en nadat zijn vrouw Stien het café had gewisseld voor de kleine aanbouw langs het huis, werd het gebouw beroemd en berucht als ‘Maxibar’. Na jaren leegstand werd het tenslotte gesloopt en vervangen door het huidige appartementsgebouw. Tussen het café van Mon de Kantonnier en de zaal Bertels bouwde de familie Van de Vel in 1946 een woning, die later als ‘Welvaart’ door Josephine Bertels, echtgenote Aloïs Hermans, werd uitgebaat. Thans bevindt zich hier de prak-tijk van kinesist Hugo Asselmans.Zaal en café Bertels werden door brouwer Rommens van Beerse gebouwd om onderdak te verlenen aan de fanfare van de boeren. Stan Bertels en Wis Van Do-ninck hielden er café. Stan was tevens slachter op de slachterij van Destombes. Na de oorlog versmolten de ‘Jannen’ en de ‘Boeren’ tot ‘Fanfare Verbroede-ring’ en werd de zaal afwisselend met deze van Van den Bosch gebruikt. Café en zaal werden gesloopt.

HE

EM

KU

ND

IGE

KR

ING

-

NO

RB

ER

T D

E V

RIJ

TER

- L

ILLE

-

2007

Page 13: Dorpszicht. Uit de verzameling van Walter Driesen. · In 1936 kocht Jozef Van Laer de bakkerij over tot hij in 1947 naar Scherpenheuvel vertrok. Nadien werd het huis korte tijd bewoond

100

Het opmerkelijke hoge huis op de achtergrond is het huis dat koster-onder-wijzer De Doncker in liet bouwen. Dochter Marieke en Staf Hoos, Gustaaf Van de Weyer hebben het bewoond. Het huis werd ondertussen gesloopt.

Foto: Walter Driesen.

HE

EM

KU

ND

IGE

KR

ING

-

NO

RB

ER

T D

E V

RIJ

TER

- L

ILLE

-

2007