Domein Leefbaarheid

Actualisering Uitvoeringsprogramma Strategische Agenda

Netwerkbijeenkomst 13 mei 2014

PROCESSTAPPEN

kernthema’s

facts & figures (F&F)

trends & ontwikkelingen(T&O)

foto

uitvoerings-programma

Analysefase: maart-april 2014

Bepalen ambities: mei-juni 2014

Uitwerking:juni-augustus 2014

Netwerkbijeenkomst 13 mei 2014

Netwerkbijeenkomst 23 september 2014

VOORAF

Wat verstaan we onder leefbaarheid?

“Leefbaarheid is de mate waarin de leefomgeving aansluit bij de voorwaarden

en behoeften die er door de mens aan worden gesteld.”

Leefbaarheid 1998

F&F LEEFBAARHEID/1

Leefbaarheid 2012

F&F LEEFBAARHEID/2

PIJLER LEEFBAARHEID

• “leefbaarheid” heeft ook elementen van andere pijlers in zich

• focus binnen RWB (B2015) op 3 thema’s:

wonen

(bereikbaarheid) voorzieningen

welzijn/gezondheid/zorg

F&F DEMOGRAFIE/1

12-04-23 Regio West-Brabant 7

Voorspelde ontwikkeling aantal inwoners 2011-2020/2030 (bron 2011, provincie Noord-Brabant)

F&F DEMOGRAFIE/2Aalburg 5% 9%Alphen-Chaam 1% 1%Baarle-Nassau -3% -9%Bergen op Zoom 1% 1%Breda 4% 8%Drimmelen 0% -3%Etten-Leur 3% 3%Geertruidenberg 1% 1%Halderberge 0% -2%Moerdijk 1% 1%Oosterhout 2% 2%Roosendaal 2% 3%Rucphen -3% -8%Steenbergen 0% -1%Werkendam 4% 6%Woensdrecht -1% -4%Woudrichem 3% 5%Zundert -1% -4%

2011-2020 2011-2030

F&F DEMOGRAFIE/3

Arbeidsmigranten:• economisch gebonden:19.000

arbeidsmigranten• woonachtig: ongeveer 23.000

arbeidsmigranten

T&O DEMOGRAFIE• aantal inwoners tot 2030 stabiel • trek naar de grotere kernen en steden• krimp op de flanken• ontgroening en (dubbele) vergrijzing• verdubbeling 70+ en 80+• toename alleenstaanden en

eenoudergezinnen• verwachte stijging arbeidsmigranten na

2020 verdubbeling tot 45.000 á 50.000 (krapte arbeidsmarkt)

• totale woningvoorraad West-Brabant is 294.000

• verhouding Koop/Huur is 65%/35%• Verhouding: eensgezinswoningen 82%, meestal

grondgebonden versus eenpersoonshuishoudens 18%, meestal appartementen

F&F WONEN

T&O WONEN

• 2011-2021: 24.300 extra woningen nodig, w.v.12.500 eenpersoonshuishoudens

• is slechts 1% per jaar van totale woningvoorraad

• accent op beheer, aanpassing en kwaliteit bestaande woningen (= 90%)

• tot 2020: 4.750 bedden arbeidsmigranten legaliseren, 4.750 bedden toevoegen

Detaillhandel

•leegstand centrale winkel-gebieden+69% 2009-2013

•leegstand verspreide locaties +98% 2009-2013

•leegstand 2013: 129.705 m² wvo, 700 winkels

Regionale uitbreidingsplannen: 95.000 m² wvo, waarvan ca. 85.000 als “hard” is bestempeld

F&F VOORZIENINGEN/1

• afstand tot voorzieningen zoals huisarts, scholen, winkels wordt groter

• concentratie in grotere kernen, afname in landelijk gebied

F&F VOORZIENINGEN/2

F&F VOORZIENINGEN/3

Dekking breedbandverbinding huishoudens per Q1 2014

• breedbandverbinding is in toenemende mate basisvoorziening voor huishoudens en bedrijven

• resultaat marktwerking is dat buitengebieden veelal verstoken blijven van glasvezel

F&F VOORZIENINGEN/4

T&O VOORZIENINGEN• afnemende voorzieningen in het landelijk

gebied• wordt versterkt door demografische

ontwikkelingen• openbaar vervoer wordt meer vraag-

gericht, minder in landelijk gebied/lokaal• opkomst kleinschalige mobiliteits-

oplossingen• opkomst gemaksdiensten• opkomst digitale diensten

F&F WELZIJN/VOLKS-GEZONDHEID/ZORG/1

F&F WELZIJN/VOLKS-GEZONDHEID/ZORG/2

• aantal extramurale AWBZ-indicaties in periode 2010-2013 13,5% toegenomen

• aantal vrijwilligers tussen 2009-2013 gestegen van 22% naar 26%, Aantal mantelzorgers van 11% naar 13%.

F&F WELZIJN/VOLKS-GEZONDHEID/ZORG/3

Aanwezigheid voorwaarden voor sociale cohesie (2011)

• toename zorgkosten, afname collectief gefinancierde zorg

• (snelle) decentralisatie zorgtaken naar gemeenten

• (forse) budgetbezuinigingen • extramuralisering van de zorg• marktwerking in de zorg• technologische ontwikkelingen, toename

E-health/domotica

T&O WELZIJN/VOLKS-GEZONDHEID/ZORG/1

• veranderende samenleving: fragmen-tatie,detraditionalisering en deïnstitutionalisering, tribalisering, eigen initiatieven,claimgedrag/risico’s,

• versus (?) beleid zelfredzaamheid en participatie

• vanaf 2015 70% meer vrijwilligers nodig, (in WB een waarde van ruim € 30 mln.)

• toename druk mantelzorgers

T&O WELZIJN/VOLKS-GEZONDHEID/ZORG/2

FOTO VAN WEST-BRABANT/1

• transformatie woningmarkt is nodig• focus op eenpersoonswoningen, met

name voor (hulpbehoevende) ouderen• in samenwerking ‘O’s woningmarkt op

gang brengen• (integrale) aanpassing bestaande

woningen aan omvang huishoudens en levensloopbestendigheid, energietransitie, breedbandverbinding

FOTO VAN WEST-BRABANT/2

• kwalitatief goede huisvesting en integratie arbeidsmigranten(de arbeidsmigrant is here to stay)

• afstemming om leegstand winkelgebieden te voorkomen

• voorzieningen in kleine kernen staan onder druk (in 79% idops belangrijk thema). Druk op voorzieningen vraagt om cross-overs en slimme mobiliteitsoplossingen

FOTO VAN WEST-BRABANT/3

• extramuralisering zorg zet wijkvoor-zieningen onder druk: beïnvloeden keuzes en invulling vrijvallend vastgoed

• van transitie naar transformatie:₋ versterking algemeen toegankelijke

voorzieningen₋ ondersteuning vrijwilligers en mantel-

zorgers₋ verbinding medisch/sociaal domein₋ strategische samenwerking 4 O’s

FOTO VAN WEST-BRABANT/4

Rol gemeenten verandert:• ruimte laten voor particuliere initiatieven

(van burgerparticipatie naar overheidsparticipatie)

• meekantelen (van “zorgen voor” naar “zorgen dat”)

• strategische partner van veldpartijen• “houterig swingen” door gemeenten als

reactie op netwerksamenleving onvermijdbaar

VRAGEN

• Is de schets herkenbaar?• Worden onderwerpen gemist?• Wat zijn, vanuit gemeentelijke optiek,

speerpunten?