Uitvoeringsprogramma crooswijk

UITVOERINGSPROGRAMMA

CROOSW

IJK

Concept 6 decem

ber 2012

Crooswijk werkt! -‐ Sociaal sterke Buurten in een Vitale Volkswijk -‐ Uitvoeringsprogramma Crooswijk

Alliantie Crooswijk Stichting Havensteder, Deelgemeente Kralingen-‐Crooswijk, Woonstad Rotterdam & Stadsontwikkeling 1

O O F D S T U K 1

I N L E I D I N G

Crooswijk is een wijk met kwaliteiten en kansen, zoals de ligging, de geschiedenis, de mensen en de bijzondere functies.

Crooswijk is daarnaast een wijk die slecht scoort als het gaat om participatie en Crooswijkers kampen met (langdurige) werkloosheid. Een deel van de mensen voelt zich niet in staat te werken door bijvoorbeeld een slechte gezondheidssituatie, een taalachterstand of sociale isolatie. De bewoners van Crooswijk en de partners die aan de wijk werken, vrezen dat Crooswijk verder weg glijdt.

Stichting Havensteder, deelgemeente Kralingen-‐Crooswijk, Woonstad Rotterdam & Stadsontwikkeling hebben zich verenigd in de Alliantie Crooswijk. Samen willen we werken aan een lange termijn perspectief voor Crooswijk. Een stip op de horizon waarop wij onze activiteiten kunnen richten. Ons motto is ‘Crooswijk werkt’. De lage maatschappelijke participatie en hoge werkloosheid zien wij als belangrijkste uitdaging in de wijk. We willen de kansen voor mensen vergroten om aan de slag te gaan, om mee te doen in de wijk en in de maatschappij. We doen dit via zes programma’s: taal en onderwijs, economie en werkgelegenheid, sociale binding en structuur, gezondheid, wonen en buitenruimte, en veiligheid. Als Alliantie Crooswijk gaan we met elkaar en met de partijen in de wijk aan het werk om van Crooswijk weer een vitale volkswijk te maken.

We kijken vooruit naar 2030, maar handelen al op korte termijn. Voor de zes programma’s stellen we doelen en inspanningen die we tot 2017 gaan uitvoeren, waar wij ons aan binden. Wij zoeken daarbij nadrukkelijk de samenwerking met onze partners. Dat zijn co-‐makers als de andere gemeentelijke diensten en het bestaande netwerk van professionals die in Crooswijk actief zijn, van de vrijwilligerswinkel tot onderwijsinstellingen. Het zijn ook bewoners en bedrijven uit de wijk. We gaan actief op zoek naar nog niet of beperkt in Crooswijk actief zijnde (maatschappelijke) investeerders die met ons Crooswijk willen versterken. Samen werken aan een wijk die werkt.

Hoe hebben we dit uitvoeringsprogramma opgebouwd? In hoofdstuk 2 gaan we, door een bezoek aan de wijk in 2030, in op hoe we Crooswijk over een kleine 20 jaar voor ogen hebben. In hoofdstuk 3 stappen we terug naar het heden en analyseren we hoe Crooswijk er nu voor staat. Hierbij gaan we in op zowel kwantitatieve indexcijfers als kwalitatieve informatie. In hoofdstuk 4 geven we aan met welke prioriteiten we, bovenop onze reguliere werkzaamheden, tot 2017 aan het werk gaan. In het afsluitende hoofdstuk 5 vertellen we hoe we de komende jaren samen blijven investeren in de wijk.

Op de bijgevoegde kaart is in één oogopslag te zien hoe het uitvoeringsprogramma neer moet slaan in de wijk.

We kijken in het uitvoeringsprogramma naar sociale, economische, fysieke en veiligheidsaspecten. Voor Nieuw Crooswijk hebben we afgesproken de fysieke opgave buiten het uitvoeringsprogramma te houden. Daar is een eigen traject voor.

Met het vaststellen van dit uitvoeringsprogramma gaat de samenwerking van Crooswijk een nieuwe fase in. Het maakt helder hoe de Alliantie zich vindt en bindt aan de versterking van de wijk. De ambitie, de passie, het vertrouwen in elkaar en het geloof in de kansen voor Crooswijk zijn aanwezig. Aan het werk!

H



O O F D S T U K 2

Z O M E R 2 0 3 0 : E E N R O N D L E I D I N G D O O R C R O O S W I J K

Wat willen we als Alliantie in 2030 bereikt hebben? Een wijk waar mensen meedoen in de maatschappij en op de arbeidsmarkt is onze ambitie. Een wijk waar kinderen een goede opleiding krijgen en in de statistieken niet in het oog springen door problemen met obesitas, maar dat zij opvallen door kwaliteiten. Een sociaal vitale wijk met een gezonde economie en een afwisselende woningvoorraad voor een grote en kleine beurs. Een wijk waar het veilig en aangenaam is. Dit hoofdstuk gaat dieper in op onze ambitie; we leiden u rond in het Crooswijk dat wij voor ogen hebben in het jaar 2030. Jonker Fransstraat We lopen de wijk in op de Jonker Fransstraat. We komen vanuit de Meent, die vanuit de binnenstad uitkomt op Crooswijk. De oversteekbaarheid vanuit de Meent naar de Jonker Fransstraat, vroeger een black spot, is enorm verbeterd. Op de Jonker Fransstraat lopen en fietsen winkelende mensen, onderweg op de as van de Meent naar de Zwaanshals. De Jonker Fransstraat heeft op deze as zijn eigen plekje gevonden. Met haar gespecialiseerde winkels voor fietsen en scooters, voedsel en techniek, en door een mengeling van stedelijke en buurtfuncties is het een plek waar mensen graag komen. De ondernemers en vastgoedeigenaren zorgen er samen met hun collegae van Zwaanshals en Meent voor dat de as aantrekkelijk en bekend blijft voor bezoek van binnen en buiten de stad. Rubroek De Jonker Fransstraat is de grens van Rubroek. Rubroek is in de stad bekend als de plek van oorsprong van Jamin, fabrikant van de meest gezonde snoepjes van het land. Een kunstwerk getuigt van de geschiedenis van dit bedrijf in de wijk. Rubroek heeft ook faam als één van de meest duurzame buurten in de stad. In veel woningen is de energierekening tot een minimum teruggebracht, sommige panden produceren zelfs energie. Op sociaal vlak is het een duurzame en gemengde buurt. Er wonen jonge stedelingen die dicht bij het centrum willen wonen en gezinnen die zich aangetrokken voelen door het groen, de goede scholen en speelvoorzieningen, zoals op het generaal van der Heijdenplein. In de voormalige school in de Haverlandstraat is een succesvol collectief opdrachtgeverschap-‐project gerealiseerd.

In Rubroek kun je prettig oud worden. Het is voorzien van medische-‐ en zorgvoorzieningen die ouderen nodig hebben. Een klussendienst uit de wijk, waarin professionals en mensen met een uitkering een rol hebben, helpt mensen die thuis hulp nodig hebben. Een belangrijke plek voor heel Crooswijk in Rubroek is het wijkservicepunt; één van de plekken waar je als bewoner naar toe gaat voor allerlei informatie, maar ook om een cursus te volgen, of in gesprek te gaan over vrijwilligerswerk. Het wijkservicepunt ligt aan het begin van de as Crooswijkseweg-‐Rusthoflaan. Deze ontmoetingsas is de plek waar Crooswijkers naar toe gaan voor de culturele of maatschappelijke wijkfuncties, om te winkelen, of gewoon, om elkaar te ontmoeten.

Rubroek was nooit een slechte buurt, maar in 2030 zie je dat het met de sociale kracht en veiligheid van de buurt echt goed zit. Het binnenterrein van de Oudaenstraat is mede ingericht door bewoners en zij dragen bij aan het beheer ervan. Buurtbewoners dragen ook actief bij aan de veiligheid in de wijk. Ze houden waar nodig een oogje in het zeil, zoals bij het generaal van de Heijdenplein, waar de drukke jongeren soms wel wat ouderlijk gezag kunnen gebruiken.

Crooswijksesingel De grens tussen Rubroek en Oud-‐Crooswijk is de Crooswijksesingel. Eén van de kenmerkende Rotterdamse gouden randen, vergelijkbaar met de Bergsingel en Heemraadssingel. Het is een plek waar mensen wonen en werken. Er zijn veel eigenaar-‐bewoners en er staan een aantal kantoren en bedrijven. Bewoners uit Rubroek en Oud-‐Crooswijk gebruiken de singel om over te flaneren. Een aantal panden aan de singel hebben de laatste jaren een facelift gehad. Daar waar de bouwkundige-‐ en onderhoudsstaat van panden

H



begin jaren ’10 te wensen overliet, heeft de gemeente een dwingend-‐stimulerende rol gespeeld om de eigenaren te laten investeren in de verbetering van hun woningen. De eigenaren zien dit als een goede investering.

Crooswijkseweg Vanuit Rubroek lopen we de Crooswijkseweg op. De Crooswijkseweg vormt samen met de Rusthoflaan de ontmoetingsas van Crooswijk, waar je prettig verblijft. Je vindt er alle winkels en voorzieningen die je nodig hebt. Een wijkwinkelcentrum, kleinschalige ambachtelijke winkels en maatschappelijke en culturele voorzieningen. De terugloop van het winkelbezoek in Nederland is ook Crooswijk niet voorbij gegaan. Maar er is destijds heel slim nagedacht over andere functies die passen in het idee van de ontmoetingsas. De straat is mooier ingericht. De oversteekbaarheid oost-‐west is verbeterd. Scholieren en ouderen kunnen nu veilig oversteken. Richting Rubroek en Nieuw-‐Crooswijk is er een aangename plek om te fietsen en te wandelen. De fietsroute van de binnenstad naar Alexanderpolder en Ommoord loopt over de Crooswijkseweg door Nieuw Crooswijk richting Kralingse Bos. Er is een goede buitenruimte met voldoende groen en met pekken om te zitten en om elkaar te ontmoeten. De ondernemers van de hele ontmoetingsas geven zelf mede vorm aan de winkelstraat. Samen zijn ze actief in het verbeteren van de straat qua uitstraling, maar ook op het gebied van veiligheid. Veel van de ondernemers spelen tevens een maatschappelijke rol in de buurt, zoals met stage-‐ en werkervaringsplekken.

Oud-‐Crooswijk west De westkant van Oud-‐Crooswijk heeft nog steeds een kleinschalige, wat rommelige structuur. Dit heeft zijn nadelen, maar de afwisseling in het woningaanbod, in de sociale en economische dynamiek en in de kwaliteit van de buitenruimte maken veel goed. De straten zien er prettig en groen uit, geholpen door de succesvolle vergroeningsprojecten in de jaren ‘10. In Oud-‐Crooswijk west vind je zowel huur-‐ als koopwoningen voor een grote en kleine beurs. Veel van de koopwoningen waren vroeger corporatiebezit. Nieuwbouw is er aan de Hendrik de Keijserstraat en ook zijn er vernieuwde monumenten als hotel de Zon. De bestaande vooroorlogse en naoorlogse woningen zijn over het algemeen goed onderhouden.

Het buurtleven in Oud-‐Crooswijk is krachtig. Op het Marnixplein en Frederiksplein kom je de buurt tegen. De buurtbewoners hebben de pleinen zelf mede vorm gegeven en spelen een belangrijke rol in het beheer. Ze worden ondersteund door Crooswijkers met een uitkering. Hetzelfde geldt voor een aantal binnenterreinen in oud-‐Crooswijk; pareltjes waar kleine kinderen veilig kunnen spelen, waar komkommers worden gekweekt en waar blokbewoners een kopje koffie drinken.

De Branding is een succesvol buurthuis, die de bewoners in de afgelopen decennia hebben weten uit te bouwen tot een bruisend ontmoetingscentrum. Niet alleen de buurtbewoners komen er, maar er zijn bewoners uit heel Crooswijk te vinden. Het is een plek waar buurtbewoners en professionals elkaar helpen, maar waar het ook gezellig toeven is. Taallessen, kookcursussen of een kopje koffie drinken is allemaal mogelijk in de Branding.

In 2030 maakt Rotterdam Basketbal al bijna 20 jaar gebruik van de gymzalen aan de Marnixstraat. De gymzaal is een symbool geworden voor het bestrijden van obesitas voor kinderen. Kende Crooswijk begin jaren ‘10 de dikste kinderen van Rotterdam, inmiddels is het een gebied waar kinderen en hun ouders gezond leven door voorlichting over en deelname aan sport, beweging en gezonde voeding.

Gehaast fiet

s ik over de Croosw

ijkseweg

richting he

t wijkwinkelcentrum. Op d

e

Crooswijkse weg is

een gezell

ig drukte van

mensen die in

en uit de ver

schillende winkels

lopen. Tussen

de winkels zitten e

nkele cultur

ele

ondernemers, d

ie de straat ee

n extra vr

olijke

uitstraling

geven. Ee

nmaal aangek

omen bij het

wijkwinkelcentrum park

eer ik mijn fi

ets en

loop ik naar

binnen. H

et is een n

ieuw centrum

en het winkel

t ideaal, omdat he

t zowel ee

n full

service sup

ermarkt bevat als

een discou

nter. Met

mijn boodschap

pen in m’n ha

nd loop ik naar

m’n fiets. Op

eens zie ik

bij de blo

emist een

mooie bos b

loemen st

aan. Ik stap

naar binne

n

en koop de bos

. Dat zal m

’n moeder leuk

vinden. Ze is n

amelijk gek op bloem

en.



Oud-‐Crooswijk west is geen eiland. Rubroek en de Crooswijkseweg zijn op natuurlijke wijze met Oud-‐Crooswijk verbonden. Aan de westkant ligt de Rotte waarvan de kade als groene wandelroute is ingericht. Het makkelijk bereikbare winkel-‐ en horecagebied aan de Zwaanshals heeft ook voor de Crooswijkers een toegevoegde waarde.

Schuttersveld Aan de noordkant van Oud-‐Crooswijk west komen we op het Schuttersveld. Een belangrijke groene long in de wijk, maar vooral de plek voor sport en spel. Allerlei maatschappelijke organisaties, zoals Excelsior, onderwijsinstellingen en de speeltuinvereniging begeleiden samen met bewoners uit de wijk sport en spel voor kinderen en volwassen. De vele activiteiten maken het Schuttersveld de sport-‐ en speellocatie van de wijk. Op en naast het Schuttersveld vind je tevens sport-‐ en spelvoorzieningen van bovenstedelijk belang; zoals het zwembad en de Ontdekhoek. Het Schuttersveld vormt een ontmoetingsplek voor kinderen en voor hun moeders. Er is een grand café waar de moeders terechtkunnen voor een drankje als hun kinderen aan het spelen of sporten zijn.

Nieuw-‐Crooswijk Ten noorden van het Schuttersveld lopen we nieuw-‐Crooswijk in. Na een lange realisatieperiode heeft deze buurt de balans gevonden. Het is een buurt die nieuwe bewoners van buiten Crooswijk heeft aangetrokken, maar waar ook mensen die al jaren in Crooswijk

wonen een huis hebben gevonden. Naast de kwalitatief goede woningen heeft Nieuw-‐Crooswijk een fantastische ligging. Aangrenzende gebieden en kwaliteiten zijn het Schuttersveld in het zuid-‐westen, de Rotte in het westen, twee prachtige begraafplaatsen die functioneren als park, de aantrekkelijke nieuwe wijk op de voormalig gemeentekwekerij aan het noord-‐westen, het mooiste stadspark van Nederland in het noordoosten, de binnenstad op een steenworp afstand en de ontmoetingsas Crooswijkseweg-‐Rusthoflaan om de hoek. De wijk is verkeersveilig ingericht. Deze kwaliteiten maken het prettig om in Nieuw-‐Crooswijk te zijn. In Nieuw-‐Crooswijk is, net als in de andere buurten van Crooswijk, Buurt Bestuurt ingevoerd. Het is een goed middel gebleken om de bewoners te betrekken.

In 2030 staat Nieuw-‐Crooswijk er sociaal goed voor. Dat komt voor een groot deel door initiatieven uit de buurt zelf. Bewoners en bedrijven geven vorm aan hun wijk. In Nieuw Crooswijk vind je een

Na mijn werk als vrijwilliger Nederlandse les, loop

ik door mijn buurt over het plein. Het plein is

goed gelukt en echt mijn plein! Samen met de

buurt hebben we nagedacht over de inrichting van

het plein. Dat was lastig, want we wilden niet

allemaal hetzelfde. Maar nu zie ik mijn oudere

buren lekker in de schaduw van de nieuwe bomen

zitten, in gesprek met elkaar en ondertussen een

oog houdend op de spelende buurtkinderen. Snel

nog even wat eten halen in de supermarkt en dan

door naar het buurthuis. Daar vinden de laatste

tijd allerlei leuke activiteiten plaats van en voor

de buurt. Al met al is de buurt vooruit gegaan.

Een tijdje terug wilde ik nog verhuizen, maar

sinds de woningcorporatie een nieuwe keuken

heeft geplaatst en de portiek er weer netjes uitziet,

blijf ik hier graag wonen.

Tijdens mijn da

gelijkse rou

tine loopt

ik samen met

mijn collega

agent door C

rooswijk. Ik b

en blij dat

ik in Croosw

ijk werkzaam

ben. Het is

een leven

dige

volkswijk met bet

rokken bewoners

. Tientallen

jaren

geleden vo

elde men zich hie

r onveilig,

maar daar is

weinig meer va

n te merken. Be

woners hebbe

n in deze

wijk meegedacht o

ver de pro

blemen in de wijk. D

at

was een goe

d initiatief in

Rotterdam. Van

middag

komt Buurt Bes

tuurt weer sa

men. Dit bete

kent dat wij

als professi

onals samen met de bew

oners een

top 3

bepalen va

n de problemen in

de buurt. Wij als

professiona

ls gaan ver

volgens met die

problemen aa

n

de slag. Je k

unt echt m

erken dat bew

oners daardoor

een stuk meer be

trokken zij

n geworden bij

de

problemen in

de wijk. Ook de sam

enwerking met de

woningcorpo

raties is ze

er prettig. E

r is tegenwoordi

g

een goed func

tionerende

integrale a

anpak m.b.t.

veiligheid. Woning

corporaties

, de deelgemeente

en de

politie info

rmeren elkaar o

ver problem

en in de wijk,

zodat de rotte

appels in

de wijk snel gevon

den

kunnen worden.



medisch cluster, opgericht door eerstelijnszorg uit de wijk zelf en geholpen door zorgverzekeraars. Huys te Krooswijck is een plek waar naast onderwijs ook sociale functies voor de wijk een plek hebben gevonden. Taallessen, formulierenteam en projecten voor mensen met een uitkering vinden er een plek. De gymzaal bij Huys te Krooswijck wordt goed benut, niet alleen door de basisschool en sportfuncties in de wijk, maar ook door het Rudolf Steiner college die om de hoek op de Tamboerlocatie is gevestigd.

Bewoners in nieuw Crooswijk voelen zich thuis in de buurt en voelen zich bovenal Crooswijker. Ze komen ook regelmatig in de Branding, dat ook voor hen een ontmoetingspunt is.

Oud-‐Crooswijk oost en Tamboerlocatie De Tamboerlocatie is één van de symbolen van de vernieuwing van Crooswijk. Het Rudolf Steiner college heeft in 2029 haar 15 jarig bestaan gevierd op de locatie. Op de Tamboerlocatie zijn meer functies met belang voor de wijk. Er is een wijkwinkelcentrum gekomen, en je vindt er ook stedelijke functies als de Ontdekdoek. De woningen op de Tamboerlocatie zijn gerenoveerd, deels huur-‐ en deels koopwoningen.

Ten zuiden van de Tamboerlocatie, aan het oosten van de Crooswijkseweg, ligt Oud-‐Crooswijk oost. Dit is niet langer het putje van Crooswijk. Er is de afgelopen jaren geïnvesteerd in het onderhoud van de rotte kiezen in het gebied. De buitenruimte is verbeterd en ook door vergroening hebben de straten een prettiger uiterlijk. De sociale versterking is ook aan Oud-‐Crooswijk oost niet voorbij gegaan. Mensen met een uitkering spelen een rol in het onderhoud en het beheer van de buitenruimte, en helpen ook anderszins de buurt vooruit. Ook andere bewoners en professionals zetten zich in voor Oud-‐Crooswijk oost, bijvoorbeeld door het geven van huiswerkbegeleiding aan kinderen en het geven van taallessen aan volwassenen. Vanuit Oud-‐Crooswijk steek je in 2030 prettig over naar het Slachthuisterrein.

Middags tijdens een wandeling door Crooswijk staat er een

groepje moeders bij de basisschool. Het is een gemengd

gezelschap. Enkele moeders zien er Nederlands uit en andere

moeders lijken van Turkse en Marokkaanse afkomst. Ze staan

gezellig te kletsen. Het valt me op dat zij goed Nederlands

spreken met elkaar. Een moeder vertelt trots dat haar oudste

zoon geslaagd is voor het VMBO en dat ze tegenwoordig iedere

avond uit haar dochters favoriete sprookjesboek een verhaaltje

voorleest. De Turkse moeders vertellen enthousiast over de

taalcursussen waar ze de Nederlandse taal beter leren spreken,

maar waar ze vooral gezellig samen zijn met andere moeders.

Na de taallessen gaat de groep ook regelmatig samen koffie

drinken. Volgende week gaan ze zelfs als groep naar Blijdorp

met hun kinderen. Met een glimlach op m’n gezicht van trots en

respect loop ik verder. Mijn oog valt op een poster die op de

basisschool is geplakt. Volgende maand start er weer een cursus

Nederlands en ze zoeken nog cursisten, maar ook vrijwilligers

om les te geven. Ik hoef er niet lang over na te denken en

toets het telefoonnummer in dat op de poster staat. Ik

mag meteen langskomen voor een kennismakingsgesprek.



O O F D S T U K 3 C R O O S W I J K 2 0 1 2 : K W A L I T E I T E N E N A A N D A C H T S P U N T E N

3.1 Voortbouwen op kwaliteiten Kijken we naar de sociale index, zoals in 3.2., dan is Crooswijk een plek met problemen. Op de kaart bij 3.2 zie je dat Crooswijk ten opzichte van de omliggende wijken er zeer negatief uit springt. Vanuit de Alliantie willen we aan de slag met de problemen. Echter, voor ons is Crooswijk ook, en misschien wel in de eerste plaats een gebied van kansen. De sociale, economische en fysieke kwaliteiten in-‐ en om het gebied willen we benutten om Crooswijk te versterken. Fysiek kent Crooswijk vele bijzondere gebouwen, parken en singels. Zo dicht bij de binnenstad kent de wijk haar gelijke niet. Economisch is Crooswijk een broedplaats voor vaak kleinschalige bedrijven. Starters, creatieve ondernemers en ambachtslieden weten de wijk, met haar goedkope vastgoed, te vinden. De Jonker Fransstraat en de Goudse Rijweg worden steeds meer onderdeel van de oostkant van het centrum van de stad, en hebben potentie voor centrumgeoriënteerde investeerders. Op sociaal gebied koesteren we de initiatieven van bewoners, bedrijven en anderen om de wijk te versterken. De vele partijen die, gecoördineerd door de vrijwilligerswinkel, helpen om Full Engagement tot een succes te maken, zijn daar een voorbeeld van. Crooswijk kent bewonersinitiatieven, zoals het WOC, die al jarenlang actief zijn. Trajecten als rond het cultureel wijkteam Crooswijk, of Wijk met Wortels laten zien dat er vele andere groepen zijn die zich voor de wijk in willen spannen. Ook professionals melden zich om de wijk te versterken. Onderwijsinstellingen geven taallessen. Sportclubs verzorgen sportclinics en ondernemers ondernemen maatschappelijk verantwoord en investeren in de wijk. De alliantie Crooswijk waardeert en koestert dit initiatief. Dat zijn namelijk de partijen die Crooswijk verbeteren. We sluiten onze ogen niet voor de problemen die de wijk heeft. De indexcijfers die de gemeente over Crooswijk heeft verzameld laten zien dat de wijk op fysiek, economisch, veiligheid en sociaal gebied problemen heeft. Met name op sociaal gebied scoort Crooswijk op sommige punten tot de slechtste wijken van Rotterdam, en hiermee van het land. 3.2 Sociale index Crooswijk Het gebied Kralingen-‐Crooswijk scoort met 5,6 kwetsbaar op de Sociale Index. De deelgemeente heeft in ‘leefomgeving’ en ‘meedoen’ sociaal voldoende aspecten. Het aspect ‘capaciteiten’ is kwetsbaar en het aspect ‘sociale binding’ is problematisch. De score op de Sociale Index is 0,1 punt hoger dan het Rotterdams gemiddelde. Ten opzichte van 2010 daalt de Sociale Index van Kralingen-‐Crooswijk met 0,3 punt. Dit is gelijk aan de daling van het Rotterdamse indexcijfer (zie tabel 1 & figuur 1).

H



Gebied 2008 2009 2010 2012 Rotterdam 5,8 6,0 5,8 5,5 Kralingen-‐Crooswijk 5,8 6,1 5,9 5,6 Oud Crooswijk 5,2 5,1 5,2 4,8 Nieuw Crooswijk 5 5,3 5,3 5 Rubroek 5,7 6 5,7 5,7

toelichting kleuren Zweer zwakke wijk Probleemwijk Kwetsbare wijk Sociaal voldoende Tabel 1: Sociale Index-‐scores Rotterdam & Kralingen-‐Crooswijk 2008, 2009, 2010, 2012

Figuur 1. Sociale Index 2012 Rotterdam (links) & Kralingen-‐Crooswijk (rechts) Oud-‐ en Nieuw Crooswijk steken negatief af tegen de situatie in Kralingen en Rotterdam. Nieuw Crooswijk scoort een 5,0 en heeft daardoor de status ‘kwetsbaar’. Oud Crooswijk scoort zelfs een 4,8 en heeft daardoor de status ‘sociaal zeer zwak’. Figuur 2. geeft de sociale indexscores per buurt in Rotterdam weer. Hierin is zichtbaar dat Crooswijk met kwetsbare (grijs) en probleem (licht roze) buurten lager scoort dan vele omliggende buurten. Crooswijk heeft op de sociale index veel gelijkenis met buurten in Rotterdam-‐Zuid.

Figuur 2. Sociale indexscores per buurt in Rotterdam



De totale score op de sociale index is gedaald. De onderliggende scores zijn niet allemaal gedaald, maar bijna drie kwart van de scores is onvoldoende. Onderstaande tabel geeft alle scores op de sociale index weer voor het jaar 2012.

Tabel 2. Aandachtspunten in Crooswijk per buurt. (rood = aandacht; groen = geen aandachtspunt) Zorgwekkend zijn de cijfers voor taalbeheersing, gezondheid, sociale binding, werk en inkomen en inkomen. De taalachterstand en de slechte gezondheid van de Crooswijkers wordt als belangrijk aandachtspunt beschouwd. Hieronder is nader ingezoomd op de desbetreffende indexscores; ‘Voldoende taalbeheersing’ en ‘Goede gezondheid’. Inzoomend op Taal verschijnen de volgende indexscores: 2008 2009 2010 2012 Rotterdam 5 5,2 4,8 4,6 Kralingen-‐Crooswijk 4,9 5,5 5,1 4,7 Rubroek 5,3 6,2 5,6 5,8 Nieuw Crooswijk 4,3 4,2 4,3 5,1 Oud Crooswijk 3,6 3,9 3,9 3,4

toelichting kleuren Sociaal zeer zwakke wijk Probleemwijk Kwetsbare wijk Sociaal voldoende Inzoomend op Gezondheid verschijnen de volgende indexscores: 2008 2009 2010 2012 Rotterdam 5,1 5,2 4,8 4,5 Kralingen-‐Crooswijk 5,4 5,1 4,8 4,6 Rubroek 4,7 5 4,4 4,7 Nieuw Crooswijk 4,1 4,7 5,2 4,3 Oud Crooswijk 4,3 3,7 3,7 3,1

toelichting kleuren Sociaal zeer zwakke wijk Probleemwijk Kwetsbare wijk Sociaal voldoende Met name Oud Crooswijk en Nieuw Crooswijk scoren zeer slecht op ‘Voldoende taalbeheersing’ en ‘Goede gezondheid’. Rubroek scoort inmiddels hoger dan het Rotterdams gemiddelde. Op het gebied van gezondheid score alle drie de buurten zorgwekkend laag. Oud Crooswijk heeft de score ‘sociaal zeer zwakke wijk’

Thema Categorie Rubroek Nieuw Crooswijk Oud Crooswijk

Capaciteiten

Voldoende taalbeheersing 5,8 5,1 3,4 Voldoende inkomen 4,4 3 2,7 Goede gezondheid 4,7 4,3 3,1 Voldoende opleiding 7,9 7 5,6

Sociale binding Ervaren binding 3,8 3,6 3,7 Mutaties 5,7 4,8 6,5

Meedoen

Sociale inzet 5,7 6,3 5,9 Sociale en culturele activiteiten 7,3 6,9 5,9 Sociale contacten 5,6 6,2 4,7 Werk en school 5,9 3,3 4,3

Leefomgeving

Vervuiling en overlast 5,5 5,6 5,6 Adequate voorzieningen 5,6 5,2 5,2 Passende huisvesting 6,7 à 6,2 5,5 4,8 Ontbreken van discriminatie 6,8 5,1 4,6

toelichting kleuren zeer zwakke wijk probleemwijk slecht sociaal voldoende



3.3. Veiligheidsindex Crooswijk De veiligheid in Rotterdam is in 2012 gestegen. Van een score 7,3 in 2010 naar 7,5 in 2012. In 2012 zijn er geen onveilige wijken meer. De deelgemeente Kralingen-‐Crooswijk blijft een veilige deelgemeente en stijgt van 7,3 in 2009 naar 7,7 in 2011. Op het gebied van veiligheid gaat het ook in Crooswijk de goede kant op, met een sterke verbetering in Oud-‐ en Nieuw Crooswijk. De cijfers liggen echter aanzienlijk onder het Rotterdams gemiddelde (7,5). Met de scores 6.5, 6.5 en een 6.8 betreffen de buurten van Crooswijk nog steeds aandachtsgebieden. Zie tabel 3. 2005 2006 2007 2008 2009 2011 Rotterdam 6,9 7,2 7,3 7,2 7,3 7,5 Kralingen-‐Crooswijk 6,6 7,1 7,4 6,8 7,3 7,7 Rubroek 6,5 6,6 6,2 5,7 6,3 6,8 Nieuw Crooswijk 4,7 6,3 6,1 5,8 5,0 6,5 Oud Crooswijk 5,5 6,0 7,0 5,4 5,7 6,5

toelichting kleuren probleemwijk bedreigde wijk aandachtswijk goede wijk veilige wijk Tabel 3. Veiligheidscijfers 2005-‐2011 Rotterdam en Crooswijk 3.4 Fysieke cijfers De Sociale Index Rotterdam laat zien dat passende huisvesting in zowel Rubroek als Oud Crooswijk is gedaald. Rubroek daalde van 6,7 naar 6,2. Oud Crooswijk scoort zelfs onvoldoende en daalde van 5 naar 4,8. Onderstaande tabel toont tevredenheidsscores van bewoners over aspecten van wonen in Crooswijk. In het rood de punten waar de buurten in Crooswijk slecht scoren; de kwaliteit en het onderhoud van de bestaande woningvoorraad en een aantal voorzieningen in de wijk.

Rubroek Nieuw Crooswijk Oud Crooswijk

tevredenheid totale woonsituatie 77 62 68 verhuisgeneigdheid uit de buurt 19 30 25 Algemeen tevredenheid woning totaal 79 73 74 tevredenheid woninggrootte 85 80 77 tevredenheid woningtype 85 78 78 tevredenheid buitenruimte 63 60 75 tevredenheid prijs/kwaliteit 57 55 54 Kwaliteit woningvoorraad oordeel bewoner staat van onderhoud woning 58 45 53 oordeel bewoner staat van onderhoud blok 54 40 52 oordeel bewoner staat van onderhoud bebouwing buurt 52 33 48 uitgevoerde onderhoudsactiviteiten 58 41 40 geplande onderhoudsactiviteiten 26 19 32

Wijkvoorzieningen totaaloordeel kwaliteit aanbod voorzieningen 69 58 62 tevredenheid winkels dagelijkse boodschappen 93 60 76 tevredenheid bank/postkantoor 67 22 49 tevredenheid medische 1e lijnszorg 86 67 75 tevredenheid voorzieningen jongeren 37 47 33 tevredenheid voorzieningen ouderen 44 48 46 tevredenheid ontmoetingsplaatsen 51 57 56 tevredenheid kinderspeelplaatsen 47 51 58 tevredenheid binnensportvoorzieningen 57 68 66 tevredenheid sportvelden 42 77 63 tevredenheid basisonderwijs 69 68 64

toelichting kleuren zeer zwak Zwak matig voldoende



Tabel 4. Tevredenheid bewoners over aspecten van wonen in Crooswijk 3.5 Conclusie uit Crooswijk in cijfers De grootste problemen van Crooswijk liggen op het sociale vlak. De analyse van Oud Crooswijk laat de meest zorgwekkende cijfers zien, gevolgd door Nieuw Crooswijk. Zij scoorden op vele aspecten aanzienlijk onder het Rotterdams gemiddelde. De problematiek is niet in alle buurten gelijk qua intensiteit en aandachtspunten, maar er zijn overeenkomsten. Voor Crooswijk als geheel telt dat het een wijk is met een lage arbeidsparticipatie en veel langdurig werklozen. Ook het percentage schoolgaande kinderen is, met name in Oud Crooswijk en Nieuw Crooswijk, zorgwekkend. Te weinig kinderen gaan naar school. Oorzaken hiervan lijken te liggen in de slechte gezondheid en taalachterstanden van de bewoners. Het inkomensniveau in de wijk is laag. In de gehele wijk is de tevredenheid over de aanwezige voorzieningen gedaald. In Rubroek is tevens last van vervuiling en overlast. Dit kan een verklaring zijn voor de gedaalde en zeer lage ervaren binding in de wijk. In Nieuw Crooswijk en Oud Crooswijk komt naar voren dat het aantal sociale contacten laag is en tevens daalt. Ook hebben bewoners last van discriminatie in die twee buurten. In Oud Crooswijk wonen de bewoners daarnaast niet in gepaste huisvesting en dit probleem is de afgelopen jaren verergerd. De bewoners van Crooswijk zijn redelijk tevreden over diverse aspecten van hun woonsituatie, zoals het woningtype, woninggrootte en een aantal voorzieningen. Echter, net als de sociale voorzieningen zijn ook de fysieke voorzieningen gedaald in waardering. Het oordeel over de kwaliteit van de woningvoorraad is slecht. Hier hebben de vastgoedeigenaren een grote slag te slaan. Op het gebied van veiligheid is in Crooswijk de afgelopen jaren een stijgende lijn te zien. Het is belangrijk om deze trend van verbetering voort te zetten en de veiligheid in de wijk te optimaliseren. Van de drie wijken scoort Oud Crooswijk op bijna alle parameters het slechtste. Daardoor ligt de prioriteit in dit uitvoeringsprogramma op de verbetering van Oud Crooswijk. Dit betekent uiteraard niet dat Rubroek en Nieuw Crooswijk vergeten worden.



O O F D S T U K 4 P R I O R I T E I T E N 2 0 1 2 - 2 0 1 7

4.1. Crooswijk werkt! De Alliantie Crooswijk zet in op een wijk die werkt. Dit betekent een wijk waarin mensen aan het werk zijn, bij voorkeur in een betaalde baan en anders in een (on)betaalde baan. ‘Crooswijk werkt’ betekent ook een wijk die goed functioneert; waar bewoners en bedrijven de kans hebben en uitgedaagd worden om bij te dragen aan de woon-‐ en leefkwaliteit. We werken aan een wijk die voor (maatschappelijke) investeerders kansen biedt om te investeren. Kortom, we willen voor Crooswijk in 2017 een opwaartse lijn in de sociale index. Een wijk die viert wat goed gaat zonder de ogen te sluiten voor wat nog niet goed genoeg gaat.

We stellen prioriteiten in 6 programma’s; sociale binding en structuur, taal en onderwijs, gezondheid, economie en werkgelegenheid, wonen en buitenruimte en veiligheid. We willen investeren daar waar we meerwaarde verwachten. Voor elk van de programma’s benoemen we een beperkt aantal concrete prioriteiten die we uiterlijk 2017 willen hebben bereikt. Overkoepelend op de 6 programma’s, benoemen we drie overkoepelende doelstellingen, die we in alle programma’s terug laten komen. Voor veel doelstellingen geldt nu dat er in een aantal gevallen meerdere trekkers staan benoemd. Dat is niet verwonderlijk, aangezien er meerdere organisaties zijn die zich medeverantwoordelijk voelen (en zijn) voor het succes van een project. We werken er naar toe dat per onderwerp er één leidende partij is. Bij de uitwerking van de punten wordt dit meegenomen. Voor alle prioriteiten geldt dat andere partijen van de alliantie ook een rol in de uitwerking en uitvoering spelen. Deze rol wordt in dit uitwerking verder uitgewerkt.

Dit uitvoeringsprogramma is niet het einde van een proces. Het is het begin. De alliantiepartners roepen partijen op met hart voor Crooswijk; het bestuur van de stad, de eigen organisaties, (maatschappelijke) investeerders, bewoners en anderen, om aan te sluiten bij de ambities van de Alliantie. Samen zorgen we ervoor dat Crooswijk werkt.

H

Overkoepelende doelstellingen



Een goede sociale binding en structuur geven een fundament voor het participeren in de samenleving en/of op de arbeidsmarkt. Burgerkracht speelt hierbij, zoals bij Huys te Krooswijck, een belangrijke rol.

Programma: Sociale Binding en Structuur



De Alliantie Crooswijk is van mening dat Crooswijkers een basis taalvaardigheid dienen te hebben om te kunnen participeren in de samenleving en op de (on)betaalde arbeidsmarkt. Het wegwerken van taalachterstanden en het tegengaan van schooluitval zijn prioriteiten. In de periode tot 2017 zet de Alliantie in op de volgende punten:

Programma: Taal en onderwijs



De ambitie is het verhogen van de gezondheid van de Crooswijkers en met name in Oud Crooswijk, zodat een slechte gezondheid geen reden meer is om niet te participeren in de samenleving of op de (on)betaalde arbeidsmarkt. De Alliantie Crooswijk wil dit laten resulteren in een betere indexscore op ‘Goede gezondheid’ en in een verbetering op de percentages overgewicht, uitkeringsgerechtigden, eenzaamheid, alcoholconsumptie en tandartscontact. Aanvullend op het al lopende woonservicegebied zet de Alliantie Crooswijk in de periode tot 2017 in op de volgende punten:

Programma: Gezondheid



In 2030 is Kralingen-‐Crooswijk een deelgemeente waar ruimte is voor ondernemerschap en waar werkgelegenheid wordt gestimuleerd. Dit gebeurt door het bieden van een goed vestigingsklimaat voor (nieuwe) ondernemers, het stimuleren van kwalitatief ondernemerschap en het beter afstemmen van het voorzieningenniveau. De Alliantie Crooswijk zet in Crooswijk de komende jaren in op de volgende 3 projecten:

� �%300() � 5 30..&- &/ � &/ � 1" 35/ &3 4

1BSL�BBO�IFU�4DIVUUFSTWFME

*OHBOH�CFHSBBGQMBBUT�4U��-BVSFOUJVT

Programma: Economie en werkgelegenheid

Trekkerschap*en*sturing*De#allian(epar(jen#trekken#samen#aan#de#transforma(estrategie.#Voor#het#Nieuw#Crooswijk#deel#hee;#Woonstad#het#voortouw,#voor#Oud@Crooswijk#en#Rubroek#zijn#dat#Deelgemeente#Kralingen@Crooswijk#en#Havensteder.#De#ondernemers#op#de#ontmoe(ngsas#worden#nadrukkelijk#in#het#proces#betrokken.#Fasering#van#het#traject#is#mede#aHankelijk#van#besluitvorming#over#punt#14.##De#rolverdeling#wordt#eerste#kwartaal#2013#geëxpliciteerd.#*

In#samenhang#met#de#eventuele#ontwikkeling#van#een#wijkwinkelcentrum#p#ontwikkelen#we#een#transforma(estrategie#voor#het#overige#deel#van#de#ontmoe(ngsas.#Uitgangspunt#is#dat#er#ruimte#moet#blijven#voor#economische#func(es.#De#Crooswijkseweg#kan#mogelijk#het#profiel#van#een#ambachtelijke#winkelstraat#krijgen.#De#winkelfunc(e#in#de#Rusthoflaan#kan#eventueel#worden#afgebouwd;#met#wel#ruimte#voor#de#ontwikkeling#van#een#medisch#cluster.#Op#de#ontmoe(ngsas#kan#ruimte#zijn#voor#maatschappelijke#en#culturele#func(es.#Onderzocht#zou#moeten#worden#welke#culturele#en#maatschappelijke#func(es#passend#zijn#en#of#en#hoe#deze#een#plek#kunnen#krijgen.#De#transforma(estrategie#is#aHankelijk#van#besluitvorming#over#een#wijkwinkelcentrum#en##hangt#samen#met#de#planontwikkeling#voor#Nieuw#Crooswijk#en#met#de#ambi(e#om#daar#in#een#deel#van#het#gebied#te#werken#met#een#tussen(jdstrategie.#Het#gaat#voor#de##ontmoe(ngsas#niet#alleen#om#ingrepen#in#de##panden,#maar#ook#in#de#openbare#ruimte.##De#aanpak#van#de##buitenruimte,#zijn##onderdeel#van#de##transforma(estrategie.###Voor#1#juli#2013#vindt#er#besluitvorming##plaats#over#de#strategie.##

Transforma(estrategie#ontmoe(ngsas#Crooswijkseweg#–#Rusthoflaan,#voor#1#juli#2013##15#



De Alliantie Crooswijk zet in op versterking van de woontevredenheid in de wijk. Crooswijk moet weer een wijk worden waar mensen naar tevredenheid wonen, omdat de kwaliteit van de woning, de buitenruimte en de voorzieningen goed is en ze zich betrokken voelen bij hun buurt. Bewoners moeten zelf een bijdrage kunnen leveren aan de inrichting en het beheer van hun woning en hun woonomgeving. Crooswijkers die willen moeten in de wijk kunnen blijven wonen, ook als hun leefsituatie (hoger inkomen, ouder worden etc.) verandert. In de periode tot 2017 zet de Alliantie Crooswijk in op de volgende 4 projecten:

Ontwikkelen)plan)van)aanpak)verbeteren)staat)van)onderhoud)van)woningen)in)oud5Crooswijk,)voor)juli)2013)gereed))

Trekkerschap*en*sturing*Havensteder)hee>)voortouw)voor)haar)eigen)bezit.)De)parBjen)van)de)AllianBe)kijken)samen)met)dgKC)waar)handhaving)nodig)is.)In)2013)zal)moeten)worden)bezien)wat)er)exact)gedaan)gaat)worden.))

19)De)tevredenheid)over)het)onderhoud)van)woningen)in)Crooswijk)is)maBg.)Voor)Nieuw)Crooswijk)is)dat)begrijpelijk)gezien)de)fysieke)transformaBe)in)het)gebied.)Voor)Oud)Crooswijk)ontbreekt)een)integrale)strategie)voor)verbetering)van)de)onderhoudsstaat.)Het)betre>)onder)meer)woningen)van)Havensteder.)Voor)1)juli)2013)ontwikkelt)Havensteder)een)plan)van)aanpak)met)betrekking)tot)het)verbeteren)van)de)onderhoudsstaat)van)haar)woningbezit.)In)het)plan)van)aanpak)wordt)aangegeven)welk)complex,)met)welke)ingreep,)prioriteit)krijgt.)In)het)plan)van)aanpak)wordt)ook)een)uitspraak)gedaan)over)de)woningbouw)op)de)TamboerlocaBe.)Momenteel)is)daarvan)nog)niet)duidelijk)of)er)wordt)geïnvesteerd)in)onderhoud)of)sloop5nieuwbouw.)Aanvullend)op)de)acBe)van)Havensteder,)zet)deelgemeente)Kralingen5Crooswijk)in)op)de)handhaving)van)de)onderhoudskwaliteit)van)de)parBculiere)voorraad.))Prioriteit)hierin)hee>)de)Crooswijksesingel,)waar))eigenaren)acBef)zullen)worden)benaderd.))

Programma: Wonen en buitenruimte



De Alliantie Crooswijk is van mening dat veiligheid essentieel is voor iedereen in Crooswijk. De Alliantie Crooswijk wil de Crooswijkers tevens een veilige wijk garanderen, zodat zij beter kunnen participeren in de samenleving en op de (on)betaalde arbeidsmarkt. De Alliantie Crooswijk zet tot 2017 in op de volgende 5 projecten

Programma: Veiligheid



O O F D S T U K 5 B L I J V E N D S A M E N I N V E S T E R E N I N D E W I J K

De Alliantie Crooswijk gaat de komende jaren investeren in Crooswijk. Wij gebruiken de prioriteiten uit het uitvoeringsprogramma en de stip aan de horizon als leidraad voor een gezamenlijke koers. We houden onze ogen open voor veranderingen in de stad en Crooswijk. Indien nodig zullen we het uitvoeringsprogramma aanpassen. Jaarlijks actualiseren we, in het derde kwartaal, het programma dat er nu ligt en monitoren de voortgang. Aangezien in het derde kwartaal van 2013 veel van de trajecten uit de eerdere twee kwartalen gereed zijn, kan dit uitvoeringsprogramma op al die onderdelen nader geconcretiseerd worden. Doelstellingen kunnen dan, in lijn met de DIN-‐methodiek, nog meer SMART gemaakt worden.

Samenwerking tussen de partijen gaat niet vanzelf. Wij hebben de afgelopen jaren geïnvesteerd in een procesmanager die tussen de partijen staat en verschillende belangen van organisaties overbrugd. Dit heeft resultaat gehad. Medewerkers van de alliantiepartners en anderen weten elkaar steeds makkelijker te vinden. In Crooswijk werken we niet meer naast elkaar maar met elkaar. Er zal gedurende de periode dat dit uitvoeringsprogramma loopt, mogelijk behoefte blijven aan een persoon die tussen de organisaties staat en voor de verbinding zorg draagt. Samenwerking begint bij attitude. Als je buiten je eigen organisatie denkt, open staat voor initiatieven en belangen van samenwerkingspartners in en buiten de Alliantie Crooswijk, op zoek gaat naar hoe je elkaar kunt versterken, kan één + één drie worden. Daar waar de grenzen van de eigen organisatie samenwerking belemmert, is de Alliantie Crooswijk een plek om dit te agenderen. We beseffen ons met elkaar dat we voor onderwerpen nog een flinke slag te slaan hebben om echt samen op trekken. Het glas is echter half-‐vol, en wordt door het uitvoeren van de activiteiten uit dit uitvoeringsprogramma langzaam bijgevuld. Om het uitvoeringsprogramma Crooswijk tot een succes te maken, hebben we een stevige procesorganisatie opgericht.

Bestuurlijk overleg Crooswijk Onder voorzitterschap van portefeuille-‐houder de Boer, komt het bestuurlijk overleg Crooswijk bij elkaar. De eerste helft van 2013 hanteren we een driemaandelijkse frequentie. Voor de zomer bezien we of we over gaan naar een lagere frequentie., van twee of drie keer per jaar Hier vindt besluitvorming plaats over de visie en de projecten uit het uitvoeringsprogramma. Het is een escalatiepunt voor partijen uit de Alliantie Crooswijk, die vast lopen. De trekker is de procesmanager Crooswijk. Leden zijn wethouder Karakus (namens het College), directeur Veilig, directeur Stadsontwikkeling, directeur Maatschappelijke Ontwikkeling, directeyr Havensteder en directeur Woonstad Rotterdam. Alliantie (+) Elke 6 weken vindt de Alliantie+ plaats, onder voorzitterschap van de procesmanager Crooswijk. In de Alliantie+ vindt sturing plaats op het niveau van het hele uitvoeringsprogramma. Kwesties komen hier aan de orde voordat ze richting bestuur gaan. De trekker is de procesmanager Crooswijk Leden zijn Havensteder, Woonstad, Stadsontwikkeling, Deelgemeente Kralingen-‐Crooswijk, M.O. (GGD, Onderwijs, SoZaWe) en dKC. Afstemming op programmaniveau Op programmaniveau zijn er regiegroepen waar afstemming plaats vindt tussen projecten, actuele kwesties in programma’s wordt besproken en de koers wordt bewaakt. Er zijn een aantal regiegroepen:

o Sociaal (trekker Esther Nijeboer)

Gezondheid: er komt een gezondheidsnetwerk (trekker GGD) Taalnetwerk (trekker taalmeester/Deelgemeente Kralingen-‐Crooswijk)

o Economie (trekker Paul Brinkman, tot medio 2013 procesmanager Crooswijk met Esther Klootwijk) Economieoverleg (elke 6 weken)

o Fysiek (trekker Marianne van Wijngaarden) Regiegroep fysiek (elke 6 weken) Vastgoed/voorzieningenoverleg (elke 6 weken)

H



o Veilig (trekker Paul Brinkman)

Veiligheidsoverleg (elke 6 weken)

Totaal overzicht sociaal programma via regiegroep sociaal (trekker Esther Nijeboer elke 6 weken)

Binnen opdrachtgevers Elke opdrachtgever zorgt zelf voor interne afstemming. Het alliantieoverleg en het bestuurlijk overleg zijn plekken waar kwesties op opdrachtgeversniveau kunnen worden geagendeerd, en waar nodig geëscaleerd.

10 - Marnixplein 11 - Oscar Romero school 12 - Pierre Bayle school 13 - Jonker Fransstraat 14 - Goudseplein 15 - Haverlandschool 16 - Waalse school / de Vier Leeuwen 17 - Generaal vd Heijdenplein 18 - Ammanplein

Locaties 1 - Wandeloordgebied 2 - Huys te Krooswijck 3-Rusthoflaan 4-Schuttersveld 5 - Zwembad / sporthal 6 - Rudolf Steinercollege 7 - Tamboer 8 - Crooswijkseweg 9 - Frederiksplein

Wonen en buitenruimte

Realisatie10vergroeningsprojectenentenminste5buitenruimteprojecten in Crooswijk.

OntwikkelenenuitvoerentussentijdstrategieSchutters-kwartierenbraakliggendeterreinenWandeloordgebied.

Ontwikkelen plan van aanpak verbeteren onderhoudsstaat van woningen in Oud-Crooswijk.

Ontwikkeling strategie om Rubroek te labellen als energiewijk.

woon-service

Noordplein

Boez

emw

egOostplein

Goudsesingel

R o

t t e

Zaagmolenstraat

Boezemlaan

Kralingse Plaslaan

Vond

elw

eg

Meent

B o

e z e

m

Paradijslaan

Boez

emst

raat

GerdesiawegWarande

Veiligheid

Integrale veiligheidsaanpak overlast – wederzijdse infor-matieverstrekking.

Besluitvorming over invoeren Buurt Bestuurt in heel Crooswijk.

Tegengaan krakers en leegstand, in samenhang met tus-sentijdstrategieNieuwCrooswijk.

Aanpak high-impact crimes en drugsoverlast.

Economie en werkgelegenheid

Versterken wijkeconomie: een volwaardig aanbod voor dagelijkse boodschappen.

TransformatiestrategieOntmoetingsasCrooswijksweg–Rusthoflaan.

Inzettenbeschikbaarvastgoedm.b.t.hetverbeterenvanhet ondernemersklimaat, via het vastgoedoverleg.

Overkoepelende prioriteiten

Meedoen:elkeCrooswijkermeteenuitkeringheefteen (on)betaalde baan.

Ruimte voor bewoners en andere (maatschappelijke) investeerders.

Crooswijk viert zijn successen.

Sociale binding en structuur

Ontwikkelenstrategietbveenstijgingindeervarenbinding, samen met bewoners.

Wijkservicepunt Rubroek en Huys te Krooswijck ontwikke-lenalsplekkenvoorontmoetingenactiveringindewijk.

De Branding ontwikkelen als buurthuis van Crooswijk.

GezondheidCrooswijkwordteenpilotgebiedvoordecentralisatiejeugdzorg.

Starten wijkteam met verzekeraars en gezondheids- professionals t.b.v. aanjagen gezondheidsverbetering.

Haalbaarheidsonderzoek voor mogelijkheden gezond-heidscentrum in Crooswijk.

Plan van aanpak zelfredzame bewoners en social marketing.

Aanpak overgewicht.

Taal en onderwijs

Ontwikkelen integrale aanpak taalverbetering en tegen-gaanvoortijdigschooluitval.

Betrekkenvanmaatschappelijkeorganisatiesindewijkbij de taalontwikkeling van de Crooswijker.

Uitvoeringsprogramma Crooswijk Werkt

onoverzichtelijke kruising

Legendaaandachtspunt onderhoud sloop-nieuwbouw / CPO

onderzoek herontwikkeling maatschappelijk onroerend goed (gymzaal, school)

ontmoetingsplaatsen vergroeningspunten

toevoegen fietsverbinding

oversteekbaarheid woonservicegebied ontmoetingas (economie)

verbeteren fietsverbinding

black spot verkeer

1

2

3

45 6

7

8

910

1112

13

14

15

1617

18

Uitvoeringsprogramma crooswijk

Real Estate

Transcript of Uitvoeringsprogramma crooswijk