Aarogyacha Aarasa B E S T S E L L E R O N H E A L T H A S S E S S M E N T Dr
Doe-het-zelf wanDeling Zavel Grand ChiC? · 2016-11-07 · ko i s traa t verv er s str. t.- go i k...
6
DOE-HET-ZELF WANDELING ZAVEL THEMA Wijkwandeling WIJK Zavel DUUR 1u GRAND CHIC? STARTPUNT Metrohalte Louisa EINDPUNT Metrohalte Naamsepoort BEREIKBAARHEID Metrolijn 2 of 6 halte Louisa UiTinBrussel is een initiatief van MUNTPUNT.BE INFO
Transcript of Doe-het-zelf wanDeling Zavel Grand ChiC? · 2016-11-07 · ko i s traa t verv er s str. t.- go i k...
Doe-het-zelf wanDeling Zavel
thema wijkwandelingWijk zavelduur 1u
Grand ChiC?
Startpunt Metrohalte louisaeindpunt Metrohalte naamsepoortBereikBaarheid Metrolijn 2 of 6 halte louisa
UitinBrussel is een initiatief van muntpunt.be
INFO
40 141
55 156
C.I.U.F.
ECOLEDE THEATRE
E.S.C.G.
KONINKLIJK CONSERVATORIUM BRUSSELCONSERVATOIRE ROYAL
ILB
INSAS
INSTIT.D'OPTIQUER. TIBAUT
COIMBRAGROUP
HAUTEECOLE
GALILEE
IHECSH. ETUDESCOM. SOC.
CERIS
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
PARC/PARK
PORTE DE NAMURNAAMSE POORT
LOUISELOUIZA
HOTEL DES MONNAIESMUNTHOF
GARE CENTRALE
CENTR. STATION
N261
N247
N24
N4
R20
R20
1= IMP. AUX HUITRES OESTERSGANG2= IMP. MADRILLE MADRILLEGANG
1= IMP. D.L. CUVE KUIPGANG2= IMP. D.L. POUPEE POPPEGANG3= IMP. DES EPERONNIERS SPOORMAKERS- GANG
R.DE
STAS
SART
RUE DU BER
GER
RUE DESDRAPIERS
R. KEYENVELD
RUE DU
PRES
IDENT
PRINCE ROYA
L
R. DU
R.D.L.
CONCO
RDE
R. DU PR.ALBERT
R.SO
UVER
AINE
GALERIE LOUISE
GAL. DE LA PORTE LOUISE
LOUIZAGALERIJ
GALERIJ VAN DELOUIZAPOORT
CH. D'IXELLES
RUE
DEL'A
RBRE
BEN
IT
ELSENSE STEENWEGKEIEN
VELDSTR.
R.J.
D'ARD
ENNE ST
R.
OPPERS
TRAAT
DE STASS
ARTS
TRAA
T
HERDERS
STR.LAKENWEVERSSTRAAT
KONINKLIJKE-PRINSSTR.
EENDRA
CHTS
TRAAT
PR. ALBERTSTR.
STEFANIAPLEINPLACE
STEPHANIE
KON
ING
SSTR
AAT
VERVERSSTR.
ST.-GORIK
SSTR.
PLATTESTEEN
STEENSTRAAT
KOLENM ARKT
BIJSTANDSSTRA
LOLLEPOTSTR.
ANSP
ACHL
AAN
ZUID
-
STR.
KANTE
RSTE
EN
GASTHUISSTRAAT
KOLONIENSTR.
KEIZ
ERIN
-LN
.
PRIE
MST
RAAT
PARO
CHIAA
NSST
R.
TRAPSTRAAT
KEIZERSLAAN
JONKERSSTR
.
TWAA
LFAP
OST
ELEN
S-ST
R.KA
NSEL
ARIJS
TRA
AT
STUIVERSSTR.
WARANDEBERG
LOKSUMSTR.
PUT-TERIJ
EIKSTR.
MA
GDALENASTWG
ST.-JANSSTR.
BERGSTRAATGRASMARKT
CELLEBROERSSTRAAT
BOGAARDENSTR.
HOED
ENMA
KERS
STRA
AT
VIOLETSTR.
HARIN
GSTR.VLEE
S-EN
BROODS
TR.
MOSASTR
.
R.VIL
LAHER-
MUSSENSTRAAT MAKE
RSST
R.
SPOOR-
VRUNTSTR.
BROUWERSSTR. KAASMARKT KERSTEN-
MANNE-
KENS-STR.
HOOFDSTR.GULDEN
HEUVELSTR.
STOOF-
STRA
AT
STO
OFS
TRAA
T
K. BULS STR.R. C.
R. TERARKENSTR.
GOOT-ST
R.
KARD. MERCIER STR.R. DU CARD. MERCIER
RAVENSTEIN
GAL.GAL.
KOUDEN
BERG
KONI
NGIN
NE-
GALE
RIJHUIDE
NMARK
PEPERSTR.
CARR.DE L'EUROPE
EUROPA-KRUISPUNT
OUDKORENHUIS
PL. D.L. JUSTICE
KEIZER
SLAAN
HARENGS
KUNSTBERGMONT DES ARTS
L IEVEVROUWBROERSSTR.
ROZE
NDAAL
HOO
GSTR
AAT
BLAE
SSTR
.
T
SINT-
NANC
YR.DE SPIEGELSTRAAT
VOSSENSTRAAT
TR.
BRIGITTINENSTR.
REGEN
T-SC
HAPSST
RAAT
NAAM
SE STRAAT
R .LE
BEAU
STR.
HOFBERG
ZAVELSTRAAT
THER
ESIA
NEN
STR.
MIN
IMEN
STRA
AT
STROSTR.
RUE BODENBROEK STR.RUEBODENBROEKSTR.
KANDELAARS-STR.
SAM
ARITA
NESS
EST
RAAT
RUISBROEKSTR.
ST.-ANNASTR
.
RUE STE
.-ANNE
KO RTE
MI NIMENSTR.
DU I VENSTR.
PARADIJSSTR.
SINT-JA
COBSGANG
MUSEUMSTR.
KORTE MUSEUMSTR.PL.DE DINANT
PL.
PL. DU GRAND SABLON
GERECHTS-PLEIN
H.GEESTSTR.
KAPELLEMARKTPL. D.L.
CHAPELLE
STR.
BRIGITTINEN
KORTEPETITERUE DESONS-HEER
STRAAT
R.DE
S VISITA
NDINES
VISITA
NDINEN
STR.
R. STEVENS STR.
KAPE
LLESTR
. GROTE ZAVEL
HERTOG
STRAAT
KONINGS-PLEIN
PLACE ROYALE
GULDENVLIESLAAN
WATERLOOLAAN
ZWITS
ERLA
NDST
R.
RUE JEAN STASSTRAAT
SCHO
TLAN
DSTR
.
DEJONCKERSTRAAT
BOSQUETSTRAAT
PRIESTERSSTR.
DUMONCEAU
STRAATHEGER-BORDET
RUE
DEM
ONT
SERR
ATST
RAAT
STR.EVERSRUE
VOORZORGSSTRAAT
WOLSTRA
AT
GROTEHERTSTRAAT
JOURDANSTR.
ABRIKOZEBOOMSTR.
VALKSTR.-GANG
AALBE SSEN
G
WOLST
RAAT
ZESELLEN
STR.
QUATRE BRASSTRAAT
BERCKMANSSTRAAT
RUE JOURDAN
WOLSTRAAT
RUE
D'EC
OSS
E
MARNIXLAAN
R. FRANCA
RTST
R.
EDIN
BURG
STR.
RIDDERSSTRAAT
RUE
ERNEST
SOLVA
YST
R
KAP.
CRES
PELS
TR.
VRED
ESTR
.
ST.-BONIFAASSTR.
MARSVELDSTR.BOOMSTRAAT
RODEPOORT
KERNSTRAAT
C. HANSSEN SSTR.
RUE
R. COPPENS STR.
STR.
PIPPEL
ING-
STR.
BOOMKWEKERI
JSTRA
ATKARMELIETENSTR.
ERNES
T ALLA
RDST
RAAT
ZWAARDSTRAAT
R. J.DUPONTSTR.
M.YOURCENARD
PASSAGE
DOORGANG
R. VANMOER STR.
R. WATTEEU
STR.
KRISTINASTRAAT
EZELS-
STR.
STR.
WAAIER-
O.L.V. VAN
GRATIESTR.
VIERHEEMS-
KINDERENSTR.
GULD EN-VLIES- GALERIJ
1= R. DES ARBALETRIERS KRUISBOOGSCHUTTERSSTR.2= GEBROKEN HOFSTRAAT R. DU JARDIN ROMPU3= R. DES ESCRIMEURS SCHERMERSSTR.
1
32
6-JONKMANSSTR.
ELSENE-GAL.
BOLWERKSQ.
MARSVELD-PLEIN
KLEINE ZAVEL
BREUGHELDE OUDESQ.
WIJK
TEMPELSTR.
HOORNESTR.R. DE
HORNES
GEW
IJDEB
OO
MST
RAAT
INFANTE
ISABELLASTR.
ZITTE
RS-
STR.
VOOR-
PLACEAKAROVA
PLEIN
NIEU
WLA
ND
GISLEINSSTR.
PL. DES WALLONSWALENPLEIN
RUE
BLAE
S
RUE T
ERRE
NEUV
E
RUE
ROYA
LE
AVENUE DE LATO
ISON D'OR
RUE
HAUT
E
R. DESTEINTURIERS
R.DU LOMBARD STR.
BLD.
ANSP
ACH
R. DES PRETRES
RUE
RUESTR.
R. DES CAPUCINS
R. D.L. PORTE ROUGE
RUE DE LAPREVOYANCE
R. ST.-GHISLAIN
RUE
DUPO
INÇO
N
RUE D'ACCOLAY STRAAT
RUE NOTRE-SEIGNEUR
R. ST.-
GERY
GRANDS CARMES
R . DESRU
E DES
MIN
IMES
R. DES BRIGITTINES
R.D.L
.CH
APELL
E
R. DU MIROIR
RUEDES URSULINES
RUE AUX LA
INES
R. DES RENARDS
RUE DE L'EPEE
RUE DES PIERRES
R. DU C HENE
R.DU
MARCHE AU CH ARBON
RUE JOURDAN
RUE DES ALEXIENS
DES BOGARDS
RUE
RUE DU
MIDI
R. DE L'ABRICOTIER
R. DU FAUCON
R. DES MOINEAUX
R. DE
L'AMIGO
RUE
DEL'E
TUVE
R. DE BONSECOURS
IMP. MEERTGANG
IMP. DES
GRO SEILLE
S
R. DEL'EVENTAIL
RUE N.D.
DE GRACE
R.DE
LAGOUT
TIERE
R. D.L.CHAUFFERETTE
RUE D
U
MID
I
RUE DES
MINIM
ES
RUE HA
UTE
BOULEVARD DE WATER
LOOSQ. BREUGHEL
L'ANCIEN
RUE AUX LAINES
RUE DE WYNANTS STR.
IMP. D
U VAL
DES RO
SES
RUE AUX
LAIN
ES
RUE
DELA
REGEN
CE
RUE DE NAMUR
RUE DE L'HOPITAL
R. DES COLONIES
R.RA
VEN
STEI
NST
R.
R. MONT. D.L.
COUR
BLD.
DEL'I
MPE
RATR
ICE
RUE DE
DINAN
T STR.
R.D.
PARO
ISSIEN
S
ISABELLE
R. DE L'INFANTE
R. DEL'ESCALIER
BOULEVARD DE L'EMPER
EUR
R. D.L.PAILLE
R. DU GENTIL-
HOMME
RUE D
ES12
APOT
RES
RUE D
E LA
CHA
NCEL
LERIE
R. DES SOLS
RUE MON TAGNE DU PARC
R. DE LOXUM
TR
PUTTERIERUED.L.
MADELEINER. DUQUESNOY STR.
R. ST.-JEAN
R. DE LA MONTAGNE
R. DE ROLLEBEEK STR. RUE DE RUYSBROECK
R. DES
CHAP
ELIER
S
VIOLETTER. D.L.
R.DES
R.CH
AIRET
PAIN
VILLERS
STR.
RUEDE
R. DU ST.-ESPRIT
HORTASTR.
R. BARON
DES EP
ERONNIER
S
RU
E
R. DESBRASSEURS AUX FROMAGES
R. DU MARCHE R. DE L'
HOMME
CHRETIEN
R. D.L.
TETE D'OR
R. D.L. COLLINE
R. DU PARADIS
COUDEN
BERG
R. DU MUSEE
PETITE R. DU MUSEE
DELA
REIN
E
R.DU
MARCH
EAU
X PEAU
X
R. DU POIVRE
PL. DE LA NATIONNATIEPLEIN
BOULEV
ARD DU REGEN
T
RUEDUCA
LE
ST.-GOEDELEPL. EN VOORPL.
PL. ET PARVISSTE.-GUDULE
HOUTMARKTMARCHE AU BOIS
SPANJEPLEINPL. D'ESPAGNE
GAL.AGORA
GAL.
GROTE MARKT
GRAND- PLACE
PL.D.L.VIEILLE HALLE
AUX BLES
PL.ST.-JEANST.-
JANSPL.
GAL. BORTIER
GAL. ALBERTINAPL.
PL.DU MUSEEMUSEUMPL.
PLACE E.VANDERVELDE
PLEIN
PALEIZEN-PLEIN
PLACEDES
PALAIS
PL. DE L'ALBERTINE
IMP.SAINT-JA
CQUES
CANTERS
TEEN
AV. MARNIX
RUE DES QUATRE BRASRUE DES SABLONS
RUE D
ESU
ISSE
R.D'
EDIM
BOUR
G
R. DES CHEVALIERS
RUE DEJ ONCKER
R.C AP. CRESPEL
R.DE
LAPA
IX
R. ST.-BONIFACE
RUE BOSQUET
R. DU CHAMP DE MARS
RUE DE L'ARBRE
RUE DUPEPIN
RUE BREDERODE STRAATRU
ETH
ERES
IEN
NE
REINETT
ER. D.L. RUE DE LA
PEPINIER
E
R.DES
PETITS
CARMES
RUE ER
NEST ALLA
RD
RUE DUGRAND
CERF
RUE CHRISTINE
R. DES CHANDE-LIERS
RUE
DELA
SAMA
RITAI
NE
R. DU TEMPLE
PET ITE RUE
DES MINIMES
R.DES
PIGEONS
BAUDETR. DU
R. DES 6JEUNES
HOMMES
4 FILS AYMONR. DES
GAL. DE LATOISO N D'OR
PL.J. JACOBS
PL.
PL.POELAERT
PL.
GAL. D' IXELLES
SQ. DU BASTION
PL. DU CHAMP DE MARS
PLACE DU PETIT SABLON
PL. DU TRÔNETROONPLEIN
PL. LOUISELOUIZA PL.
RUE DES SIX AUNES
ROND-POINTR. CLIQUET
PLEIN
CITERONSMANS
STRA
AT
PLACELOIXPLEIN
CARRE
DERUYDTS
BLOK
1
1
2
3
2
GAL.
NAAMSE POORT- GALERIJ GALERIE
DE LA PORTE DE NAMUR
PLACEJ. DILLENS
PLEIN
RUE DE
L'ETU
VE
BOULEVARD DE WATERLOO
RUE
CAPO
UILLE
T
AV. HENRI JASPAR
RUE I. VERHEYDENSTR.
LOUIZALAAN
WOLLENDRIES-
TORENSSTR.
R. D.L. GROSSE TOUR
WETSTRAAT
RUE DE LA LOI
AV. LOUISE
BORGENDAALGANG IMP. DU BORGENDAEL
THEATREPOEME
THEATREDE QUAT'
SOUS
JOODS MUS. VAN BELGIEMUS. JUIF
DE BELGIQUE
MARKIES-GEBOUW
FOND.J.BREL
SEE BELGE DE L'ASCENSEURG. MUSEUM VAN DE LIFTEN
ALG. RIJKSARCHIEVENARCH. GENERALES DU ROYAUME
CINEMA
CLINIQUEA. DEPAGE
ADVENTS-KERK
EGLISEADVENTISE
EGLISE ORTODOXERUSSE PAROISSE
ST.-NICOLAS
EGLISE ORTODOXEGRECQUE
EGLISEPROTESTANTE
EGL. PROT.
JARDINS D'EGMONT
EGMONTTUINEN
SAINT-GILLESSINT-GILLIS
IXELLES
ELSENE
FILMMUS.MUS DUCINEMA WARANDE
PARC DE BRUXELLES
HOTEL DE VILLESTADHUIS
LASAMARITAINE
THEA.TOONE
MAGDALENAMADELEINE
PARLEMENTPALEIS DER NATIES
PALEIS VOOR SCHONE KUNSTEN
PALAIS DES BEAUX-ARTS
OLD ENGLAND
REKENHOF
MUSÉEMAGRITTEMUSEUM
COUR DES COMPTES
SYNAGOGUE
PALAIS DE JUSTICE
JUSTITIEPALEIS
MAISON BREUGHEL
HUIS
ANNEESSENS-TOREN
TOUR D'ANGLE-ANNEESSENS
ST.-ALIXST.-ALEXIS
EGL. ANGLICAINEANGLIKAANSE
KERK
MUS. CACAO &
CHOC.
JIJE STRIPMUSEUMMUSEE BD JIJE
N.D. D.L. CHAPELLEO.L.V. TER KAPELLE
BRUSSELS PARLEMENTBRUXELLOIS
SCHONE KUNSTENACADEMIE
ACADEMIE D. BEAUX-ARTS
INST.ST.-JORIS INST.
J.P.LALLEMAND
CESARDE PAEPE
KONINKLIJKE BIBLIOTHEEKVAN BELGIË
CONGRESPALEIS
MUSEUM VOOR OUDE EN MODERNE
KUNSTEN
KONINKLIJK PALEIS
EGMONTPALEIS
MUZIEKINSTRUMENTENMUSEUM
O.L.V. V.D. ZAVEL
ST.-JACOB OP DE KOUDENBERG
MINIEMEN
BIBLIOTHÈQUE ROYALDE BELGIQUE
PALAIS DES CONGRÈS
MUSÉE D'ART ANCIEN ET MODERNE
ST.-JACQUES SURCOUDENBERG PALAIS ROYAL
PALAIS D'EGMONT
CASERNE PRINCE ALBERTPRINS ALBERT KAZERNE
MUSEE DES INSTRUMENTS DE MUSIQUE
EGLISE N.D. DU SABLON
BORDET
ATH.FUNCK-ANDRE
INST.K.BULS
MINIMES
KLEINE KARMELIETEN
PETITS-CARMES
MANNEKEN-PIS
MUS.MANNEKEN-PIS
A.B.
VERZAMELINGEN VAN HET O.C.M.W.
COLLECTIONS DU C.P.A.S.
MUS. DE LA DYNASTIE ET MEM. ROI BAUDOUIN
MUS. VAN DE DYNASTIE EN HET MEM. VAN KON. BOUDEWIJN
BELLEVUE MUSEUMMUSEE BELLEVUE
CENTR. STATION
GARE
GARE CHAPELLE
STATION KAPELLE
0 100 m(1/6.000)
© De Rouck Geocart - a brand of De Rouck Geomatics Head office : Av. du Château Jaco, 1- 1410 Waterloo
Registered offices : Sint-Niklaas & WaterlooTel. 03/760 14 60 - 03/760 15 29
mail: [email protected] Site : www.derouckgeocart.com
(0512)
intro eén van de hoogtepunten van deze wandeling is ongetwijfeld het egmontpark. Dit kleine park is een oase van rust, vlak naast de kleine ring, en is redelijk onbekend bij het grote publiek. het park wordt omringd door prachtige en pe-perdure huizen. De wandeling stuurt je langs meer mooie he-renhuizen via het conservatorium naar de Synagoge van europa en verder naar de zavelkerk, waar een Mariabeeld te vinden is. Je maakt een uitstapje langs de Marollen en gaat dan richting antiekhandelaars rond het zavelplein.
Doe-het-zelf wanDeling Grand ChiC?
2
INFO
plan © De Rouck geocart
1
3
2
45
6
78
am
au
al
bubl
9
bman
atas
araqap
ao
A12ANTWERPEN
E411NAMEN
E19ANTWERPEN
E40LEUVEN
E40GENT
OOSTENDE
E19PARIJS
Jette
Ganshoren
St.-AgathaBerchem
St.-Jans Molenbeek
Koekelberg
Vorst
Ukkel
Anderlecht
EvereSchaarbeek
St.-Joost-ten-Node
St.-LambrechtsWoluwe
Etterbeek
Oudergem
Elsene
Watermaal-Bosvoorde
St.-PietersWoluwe
Brussel-Stad
St.-Gillis
BRUSSELNATIONALE
LUCHTHAVEN
we vertrekken in het ondergrondse metrostation louiza i 1. De centrale ruimte boven de sporen wordt meer en meer ingenomen door winkeltjes, snackbars en andere boetieks. eén daarvan, een ongewoon lelijk exemplaar, onttrekt sinds kort het kunstwerk van Marcel Maeyer bijna volledig aan het oog. Dit station moest volgens het oorspronkelijke plan een dubbelstation worden. Diep onder de huidige sporen ligt een ongebruikte dwarse koker waardoor een metrolijn – nooit aangelegd – onder de louizalaan zou lopen. neem uitgang nr. 3/4 richting “waterloolaan” (zoek de groene borden). eerst daal je weer af om onder de autotunnel aan de andere zijde van de Kleine Ring weer op te duiken. Deze uitgang kreeg een origineel kunstwerk dat je meteen in de flowerpower-tijd katapulteert. edmond Dubrunfaut leverde het ontwerp voor “la terre en fleurs” dat bestaat uit een aantal kleurrijk geëmailleerde keramiekelementen en een heus wandtapijt geweven in de Manufactuur De wit in Mechelen.
De roltrap naar uitgang nr. 4 brengt je opnieuw onder de open hemel. Je komt uit op de brede Waterloolaan, aangelegd op het tracé van de 14e-eeuwse stadsomwalling.
De etalages ademen nog de luxesfeer van de nabije louizalaan. we zijn bijna op het hoogste punt van de binnenstad, zo’n 80 m boven de zeespiegel, en daar steekt sinds 1967 het hiltonhotel i 2 van architect henri Montois nog eens 94 m bovenuit. Pandox aB, een zweedse hotelvastgroep kocht in 2010 het hotel op, veranderde de naam in the hotel en zorgde ook voor een grondige restauratie. het is beslist een van de meer elegante Brusselse wolkenkrabbers, maar je mag er niet aan denken dat het oorspronkelijke plan zes van zulke witte torens voorzag. De nietsontziende plannenmakers uit die jaren hadden hier im-mers een vergeten stuk groen ontdekt. De oliecrisis wijzigde de plannen, het stukje groen bleef gespaard, maar is nog steeds onbekend bij het grote publiek: het egmontpark. Je bereikt het langs de doorgang aan de linkerzijde van het hotel.
Bij het betreden van het egmontpark word je plots met de teletijdmachine naar het einde van de 18e eeuw gekatapulteerd. hier huisde in grote luister de herto-gelijke familie d’arenberg, opvolgers van de egmonts. Rechts zie je de tuinzijde van hun stadspaleis, met een beroemde manège die de verbinding maakt met de waterloolaan aan de andere kant van het egmonthotel. Straks bekijken we de stadszijde. naast de Brusselse winterresidentie bezat de familie ook op-trekjes voor de zomer in edingen en heverlee. De laatste hertog liet in 1902 het park her aanleggen in de toen heersende engelse landschapsstijl. het heu-veltje rechts verraadt de aanwezigheid van een ijskelder i 3. ervoor staat de zwierige prince de ligne, heer van Belœil en kind aan huis bij de hele europese adel van het einde van het ancien régime. links zie je de blinde achtermuur van de neoklassieke oranjerie i 4. De brede vensters bevinden zich uitsluitend aan de zuidkant. nu vind je er een stijlvolle eetgelegenheid met ’s zomers een heerlijk terras. Daar kijk je op een grappig beeld van Peter Pan, een kopie van het beeld uit de londense Kensington gardens. loop verder het park rond langs links. Verdoken in het groen staat een bizarre veelhoekige, zandstenen constructie. Dit was de Grote pollepel i 5, een groot bovengronds water-bekken dat ooit de Brusselse stadsfonteinen bevoorraadde, en dan vergeten werd. Bij het aanleggen van de Ravensteingalerij werd hij teruggevonden en hier gedumpt. terwijl je opnieuw richting paleis wandelt, kan je – met een tikkeltje jaloezie – de herenhuizen aan de linkerzijde bekijken. in een speculatieve bui liet de laatste hertog in het prille begin van de 20e eeuw de parkmuur vervangen door deze ruime woningen. in de jaren 1970 zijn ze ternauwernood aan de slopershamer ontsnapt, nu behoren ze met hun brede terrassen en veranda’s tot de duurste van de hoofdstad. halverwege deze huizenrij bevindt zich een doorgang. links en rechts van de trapjes, en op de grond tot aan het buitenste hekwerk, vind je teksten afkomstig uit het historisch-filosofische werk van de aan de nabije louizalaan geboren schrijfster marguerite Yourcenar i 6, de eerste vrouw die opgenomen werd in de prestigieuze académie française.
4 i detail van het standbeeld van peter pan
Doe-het-zelf wanDeling Grand ChiC?
3
INFO
2 i hiltonhotel
6 i tekst marguerite Yourcenar
Verlaat hier het park. Loop rechts de Wolstraat in.
nu pas merk je de stemmige afwisseling in de herenhuizen langs de parkzijde, alle gebouwd in 1902 door architect guillaume low. De overzijde oogt minder mooi, maar de gebouwen, stuk voor stuk restanten van adellijke paleizen, zijn doorgaans veel ouder. een streep muziek verraadt de aanwezigheid van het Conservatorium i 7. Je bereikt een parkje, waar rechts, achter een imposant hek, de U-vormige hoofdgevel van het egmontpaleis i 8 zich terugtrekt, als bewust van zijn eigen waardigheid. hier ontvangt de minister van Buitenlandse zaken staatsbezoeken in stijl. het in oorsprong 16e-eeuwse paleis van de familie egmont werd door de arenbergs grondig verbouwd in de loop van de 18e en 19e eeuw.
Ook het plantsoen aan de overzijde van de straat bezit een mooi hekwerk, dat wel een in metaal geweven textielstuk lijkt. Loop binnen en je botst op de achterzijde van het beeld van de graven van egmont en hoorne i 9. Deze beide slachtoffers van de Bloedraad van alva werden zonder pardon in 1568 op de grote Markt onthoofd. De Romantiek en vooral het onafhan-kelijke België vereerde hen als helden en de herentalse beeldhouwer fraikin ontwierp dit beeld voor de grote Markt. in 1880 werd het voor de vijftigste verjaardag van het land naar deze plek overgeplaatst. het paste in de plannen van burgemeester Karel Buls, die hier, onder het mom van de herdenking van de nationale geschiedenis, in feite een monument neerzette voor de ‘liberale’ slachtoffers van het ‘katholieke’ obscurantisme. een monument vertelt altijd meer over de politici die het oprichten dan over de historische feiten of perso-nen die uitgebeeld worden. Vaak zonder het echt te beseffen, kiest men uit het grote reservoir dat de geschiedenis is net die elementen die in het eigen kraam passen. Daarom bevindt willem de zwijger zich bij de witstenen beelden van kunstenaars, wetenschappers en politici uit de 16e eeuw die egmont en hoorne omringen. hij was nochtans de stamvader van oranje, die we zo netjes hadden buitengekieperd in 1830! ook de afwezigheid van Vesalius valt op, nochtans de grondlegger van de moderne anatomie. als hofarts van Karel V en filips ii was de man een “brave katholiek” gebleven, hij viel dus uit de gunst van de liberale burgemeester Buls. De beeldjes rondom het park stellen de gilden voor. lees: “hoe de bloei van de stad te danken is aan de vrije ondernemers!” Loop door de tuin naar beneden en geniet van de schitterende bloemenparterres.
Bij het verlaten van het park heb je een prachtig zicht op de schoongemaakte gevel van de Zavelkerk i au, waarover straks meer. Draai links de drukke Regentschapsstraat in, aangelegd in functie van het Justitiepaleis dat als een mastodont de straat afsluit. net voorbij de hoek leren twee bronzen gedenkplaten je dat op deze plek, nu het muziekconservatorium i 7, ooit het paleis stond van de prinselijke familie van thurn en tassis, later verbasterd tot tour et taxis. ze dankten hun rijkdom aan het feit dat ze het monopolie hadden over het postwezen in de habsburgse landen. Steek hier, bij de verkeerslichten, de Regentschapsstraat over en volg deze verder naar links. Aan de overzijde zie je de hoofdsynagoge i al uit 1878, die onlangs werd uitgeroepen tot de ‘Synagoge van Europa’.
Neem de tweede straat rechts, de Van Moerstraat. Je betreedt een gebied, gelegen tussen zavel en Justitiepaleis, dat helemaal be-heerst wordt door de antiekhandel. De luxueuze etalages van de zaken ge-specialiseerd in antiek zilver, stijlmeubelen, afrikaanse maskers en zoveel meer, geven je de indruk door een museum te lopen.
zelfs het restaurant le perroquet i am, op het volgende kruispunt, lijkt wel een museuminterieur te hebben. tussen de art nouveau-glasramen en -lam-briseringen tref je vooral de juristen van het Paleis aan. De lunch is lekker en niet duur, maar je moet eerst een plaatsje weten te bemachtigen. loop links van het restaurant de hanssensstraat naar beneden. op het kruispunt met de
Doe-het-zelf wanDeling Grand ChiC?
4
INFO
au i Zavelkerk
9 i Graven van egmont en hoorne
Minimenstraat, waar je ook stemmig kan lunchen, zie je links de klassieke mini-menkerk i an. een bekende plek voor melomanen, die weten dat dit een van de weinige plekken in België is waar geregeld, meestal op zondag, Bach-cantates ten gehore worden gebracht. in de zomervakantie vinden hier elke weekdag middagconcerten plaats in het kader van het festival Midis-Minimes, van klassiek tot hedendaagse en van oude muziek tot wereldmuziek.
Draai echter rechtsaf en volg de Minimenstraat tot aan de Kandelaarsstraat, meer een steegje dan een echte straat. Je vindt ze aan de linkerzijde, tegenover de brede Wat-teeustraat.
terwijl je voorzichtig de trapjes afdaalt (opgelet bij regenweer), kan je rechts de muurschilderingen lezen. Die vertellen je, op naïeve wijze, en in omgekeerd chronologische volgorde, de geschiedenis van de Marollen: van de hedendaagse karikollenverkoopster, via toots thielemans, de bouw van het Justitiepaleis en Vesalius tot aan Pieter Bruegel. De meest recente episode ontbreekt, maar je merkt zelf wel de ‘gentrification’ van deze straatjes. na de heldhaftige strijd van de volkse inwoners tegen grote immobiliënbelangen, gingen de drastische plannen van deze laatste niet door. Maar de charme van de geredde huisjes wordt steeds meer ontdekt door kapitaalkrachtige hoogopgeleide stedelingen. zo werden de volkse bewoners uiteindelijk toch verdreven. op de straathoek is ook het laatste volkscafé, Chez jeanine i ao, gesloten.
Neem hier rechtsaf, de smalle Samaritanessenstraat, die helemaal in de schaduw ligt van de witte Stevenstoren i ap.
op deze plek stond het magistrale Volkshuis dat Victor horta in 1895 gebouwd had. ondanks internationale protestacties werd het door de socialistische co-öperatieve vereniging afgebroken en vervangen door dit 83 m hoge kantoorge-bouw dat de hele omgeving domineert. op het ronde emile Vanderveldeplein overvalt je de totale onaangepastheid van het gebouw aan de omgeving. links zie je de overwegend gotische Kapellekerk.
Neem echter rechtsaf de drukke Stevensstraat die omhoog naar de Grote Zavel leidt.
Je betreedt opnieuw de wereld van de antiekhandel, aangetrokken door de gespecialiseerde markt die plaatsvindt op zaterdag en zondag op het pleinge-deelte hogerop, nabij de zavelkerk. Maar meteen kom je ook in een der we-reldcentra van de betere chocolade. een winkel van godiva of neuhaus vind je in elke wereldstad of op de betere luchthaven, maar marcolini i aq op de hoek met de Minimenstraat, doet het hart van vele verslaafden vlugger kloppen. hogerop, aan de linkerzijde van het plein, houdt Wittamer i ar een grote banketbakkerstraditie in ere. De grote zavel was eeuwenlang bekend als de Paardenmarkt, maar behalve in de naam van de aanpalende Strostraat vind je hiervan geen enkel spoor meer. De oude paardendrink werd vervangen door een mooie fontein gewijd aan Minerva, en betaald door een engelse lord die als banneling in Brussel overleed in 1741. hij wilde aldus de stad bedanken voor de ‘gezonde lucht’ waarvan hij hier genoot! al zal dat wel figuurlijk bedoeld geweest zijn.
Loop langzaam het plein omhoog, naar keuze langs de linker- of de rechterzijde. Mid-dendoor lukt niet, tenzij je door de geparkeerde auto’s wenst te laveren, die deze prestigi-euze plek nog steeds ontsieren. Verlaat het plein langs het Sinte-annastraatje i as. Dat vind je aan de linkerzijde, op de plek waar de rooilijn plots een hoek maakt.
Dit straatje is, na een lange periode van moedwillige verkrotting, in de jaren 1980 heraangelegd in nepoude stijl. het mondt uit in de Ruisbroekstraat. ge-lukkig merk je haast niets meer van de wilde plannen uit de jaren 1960 om hier een snelweg aan te leggen. na jaren verwaarlozing en gebruik als chaotische parkeerplaats, lijkt ook hier de rust teruggekeerd. een zware nieuwbouw van
Doe-het-zelf wanDeling Grand ChiC?
5
INFO
ap i Sinte-annastraatje
kandelaarsstraat
ap i Stevenstoren
het algemeen Rijksarchief heeft alle snelwegplannen definitief verijdeld. loop rechts de straat omhoog. enkele deftige oude woningen geven het straatje een heel eigen cachet. in de bocht naar rechts merk je een kwalitatief hoogstaande nieuwbouw, van de onlangs overleden architect Jo Crepain. in de Maybach-showroom van het mercedes house i at kan je je vergapen aan onbereikbare luxe.
zo bereik je het rijkelijk versierde laatgotische koor van de onze-lieve-vrouw-ter-Zavelkerk i au. een in 1348 aan een antwerpse kerk ontstolen Mariabeeld maakte van de aloude kapel van de kruisboogschutters plots een populair bede-vaartsoord. nieuwbouw volgde. als parochiekerk van talrijke adellijke families uit de omgeving waren de financiële middelen niet schaars. heel wat opzichtige decoraties zijn het werk van de 19e-eeuwse restaurateurs vader en zoon Van Ysendyck. loop gerust even binnen om van de sfeerbepalende glasramen te genieten.
Dwars de Regentschapsstraat op de beschermde oversteekplaats aan het Mercedes House en loop aan de overzijde het Vierheemskinderenstraatje in dat naar een indruk-wekkende trappartij leidt.
De trap en het moderne gebouw dat er als het ware als een triomfboog over-heen springt, zijn het werk van het postmodernistische architectenbureau jas-pers & partners i bu. Je herkent wellicht zijn typische horizontale banden in groene steen, die je ook aantreft in het Radisson hotel aan de wolven gracht en het KBC-gebouw aan het Kanaal. Boven aangekomen merk je dat de indruk-wekkende nieuwbouw, die het Ministerie van Buitenlandse zaken huisvest, zich langs de hele Karmelietenstraat uitstrekt.
aan de overzijde van deze straat bevindt zich de imposante prins albertka-zerne i bl uit 1905, of althans wat ervan overblijft. als je door de meestal openstaande poort loopt, merk je dat het grootste gedeelte van deze kazerne omgebouwd wordt tot woningen, kantoren en een uitbreiding van het egmont-paleis met nieuwe vergaderruimtes voor Buitenlandse zaken. het resterende militaire gedeelte fungeert als club voor Belgische en buitenlandse officieren. De geschiedenis van deze plek is buitengewoon rijk. ooit verhief zich hier het stadspaleis van de graaf van Culemborg. hij organiseerde er in 1566 een groots banket dat leidde tot het beroemde eedverbond der edelen dat aan de opstan-delingen de scheldnaam – later erenaam – geuzen zou bezorgen. als represail-le maakte alva het paleis met de grond gelijk. De devote aartshertogin isabella liet er een Karmelietenklooster bouwen, dat later als gevangenis fungeerde. De beroemdste logé was de franse dichter Verlaine.
Komende vanuit de trap, draai je linksaf de Karmelietenstraat in en ga je vervolgens de eerste straat rechts.
De Kernstraat was tot voor kort een berucht donker straatje waar de eenzame zakenman bedenkelijk vertier kon kopen in een van de vele louche gelegenhe-den, die ondertussen plaats ruimden voor kwalitatief hoogstaande nieuwbouw-appartementen. De Kernstraat mondt uit in de waterloolaan. Rechtsaf bereik je na een korte wandeling het metrostation louiza i bm, vertrekpunt van deze wandeling. het station naamsepoort i bm, gelegen op dezelfde metrolijn, is veel dichter bij. Draai linksaf en aan de volgende straathoek vind je de ingang.
Doe-het-zelf wanDeling Grand ChiC?
6
INFO
goesting in meer Brussel? op www.uitinBrussel.be vind je naast een pak gratis downloadbare doe-het-zelf wandelingen ook de volledige cultuur- en vrijetijdsagenda van Brussel en een pak tips om de stad te ontdekken. uitinBrussel is een initiatief van Muntpunt.
uitinBrussel0800 13 700 i [email protected]
www.uitinbrussel.be i www.muntpunt.be
Voor deze wandellussen deed UitinBrussel een beroep op de gidsenvereniging Brukselbinnenstebuiten. De gid-sen van Brukselbinnenstebuiten tonen je de stad te voet, per bus of met de tram. Daarbij vertrekken ze steeds van de stedelijke realiteit, de vele tegenstellingen, uitersten en mogelijkheden van de stad. Bruksel keert de hoofdstad binnenstenbuiten en heeft aandacht voor kleine gevoelig-heden. Brukselgidsen praten dus niet vrijblijvend, ze hou-den van hun stad en die liefde geven ze je graag mee.
andere wandelingen in deze reeks:Maak kennis met volksbuurten zoals de Marollen of oud-Molenbeek, de europese instellingen in de leopoldwijk of de tgV aan ’t zuid. luister naar boeiende verhalen over 19de-eeuwse grandeur onder leopold ii, de streling van de art nouveau bij de squares, of de charme van stede-lijke parken. Maar hoor ook confronterende verhalen over sociale, politieke en economische achtergronden en me-chanismen.
Brukselbinnenstebuiten02 218 38 78 i [email protected]
www.brukselbinnenstebuiten.be
een initiatief van Muntpunt met de steun van de Vlaamse overheid en Vlaamse gemeenschapscommissie
alle foto’s vallen onder het copyright van Muntpunt, tenzij anders vermeld onder de foto.eerste publicatiedatum: 20/05/2012herwerkte versie 31/07/2012
INFO
