De kleren van De keizer

Startpunt Metrohalte Kunst-WeteinDpunt Metrohalte Kunst-WetBereikBaarheiD Metrolijn 1 of 5 halte Kunst-Wet

UiTinBrussel is een initiatief van muntpunt.be

INFO

Doe-heT-zelf WanDeling De vijfhoek

thema WijkwandelingWijk De VijfhoekDuur 1u30

140 142141

155 157156

ERASMUS HOGESCH.

AFD. HOTEL

TOERISME

ESI(H.E.B.)

C.I.U.F.

KONINKLIJK CONSERVATORIUM BRUSSELCONSERVATOIRE ROYAL

INSAS

VLAAMSE INTERUNIV.

RAAD

HAUTEECOLE

GALILEE

HAUTE ECOLELEONARD DE VINCI

ISMAPP

ILMH

IHECSH. ETUDESCOM. SOC.

UNITEDBUSINESSINSTITUTES

P

P

P

P

P

P

P

P

P

P

P

P

P

P

P

P

P

KUNST-WET

PARC/PARK

MADOU

TRONE/TROON

MONTOYER

BELLIARD

PORTE DE NAMURNAAMSE POORT

LOUISELOUIZA

BEURSBOURSE

GARE CENTRALE

CENTR. STATION

ARTS-LOI

N247

N248

N23

N4

N248a

N248a

R20

R20

1= IMP. AUX HUITRES OESTERSGANG2= IMP. MADRILLE MADRILLEGANG

1= IMP. D.L. CUVE KUIPGANG2= IMP. D.L. POUPEE POPPEGANG3= IMP. DES EPERONNIERS SPOORMAKERS- GANG

1= IMP. D.L. GIROFLEE VIOLIERGANG2= IMP. DES CADEAUX GESCHENKENGANG3= IMP. ST.-NICOLAS ST-NIKOLAAS- GANG

4= IMP. DES METIERS AMBACHTENGANG5= IMP. DES BŒUFS OSSENGANG

6= IMP. STE.-PETRONILLE SINT-PETRONILLAGANG7= IMP.DU CHAPELET PATERNOSTERGANG

CH. DE LOUVAIN

RUE STEVIN

RUE DU BER

GER

RUE DESDRAPIERS

RUE VAU T IER

CH. D'IXELLES

ARTEVELD

PL.ROUPPE

PL.

TROONSTRAAT

REG

ENTL

AAN

DE STASS

ARTS

TRAA

T

HERDERS

STR.

LAKENWEVERSSTRAAT

GODECHARLESTR.

RUE

VAUTIERSTRAAT

KUN

STLA

AN

RUE DE PASCALE S

STEVINSTR.

SPAS

TRAA

T

TWEE

KERK

ENST

RAAT

FILIPS

DEGO

EDES

TR.

M.-T

HERE

SIAS

TRAA

T

LIEF-

. WATERKRACHTSTR.

HAMER- STR.PRIEE

LSTR.

JOZEF II-STRAAT

RUE WILLEMS STR.

KON

ING

SSTR

AAT

BELLIARDSTRAAT

WAVERSE STEENWEG

VERVERSSTR.

VISVERK

OPERSST

RAAT

A.ORTS

RUE

STR.

ST.-GORIK

SSTR.

PLATTESTEEN

.

STEENSTRAAT

BORGWAL

GROO

TEILA

ND

KOLENMARKT

R. P. DEVAUXSTR.

BEURSSTR.

KARP

ERBR

UG

KIEKENMARKT

ZUIDST

RAAT

ST.-KRISTOFFELSSTRAAT

ECLIPSSTR

.

BIJSTANDSSTRA

LOLLEPOTSTR.

ANSP

ACHL

AAN

ANSP

ACHL

AAN

ZUID

-

STR.

GILDENSTR.

CONGRESSTR.

DEBE

RLAI

MONTLAAN

BAN

KSTR

.

KANTE

RSTE

EN

GASTHUIS-STR.

KOLONIENSTR.

KEIZ

ERIN

-LN

.

PRIE

MST

RAAT

PARO

CHIAA

NSST

R.

ST.-GOEDELESTRAA

TRAPSTRAAT

KEIZERSLAAN

JONKERSSTR

.

TWAA

LFAP

OST

ELEN

S-ST

R.KA

NSEL

ARIJS

TRA

AT

STUIVERSSTR.

WARANDEBERG

LOKSUMSTR.

PUT-TERIJ

EIKSTR.

MA

GDALENASTWG

ST.-JANSSTR.

STORMSTRAAT

R.LE

OPOLD

STR.

ORATORIENBERG

DE LIGNESTRAAT

WAR

MO

ESBE

RGSCH ILDKNAAPSSTRAAT

ARENBERGSTR.

GREE

P-ST

R.

BERGSTR.

GRASMARKT

RUE PHILIPPE DE CHAMPAG NE STRAAT

CELLEBROERSSTRAAT

BOGAARDENSTR.

KLEE

RKOP

ERS-

STRA

AT

HOED

ENMA

KERS

STRA

AT

VIOLETSTR.

HARIN

GSTR.VLEE

S-EN

BROODS

TR.

BOTERSTR.

MARKIE

SSTR

.MOSA

STR.

R.VIL

LAHER-

MUSSENSTRAAT

OLIVETEN

-HOF

MAKE

RSST

R.

SPOOR-

VRUNTSTR.

BROUWERSSTR. KAASMARKT KERSTEN-

MANNE-

KENS-STR.

HOOFDSTR.GULDEN

HEUVELSTR.

STOOF-

STRA

AT

STO

OFS

TRAA

T

K. BULS STR.R. C.

KTE BO

TERSTR

AAT

KONINGINNESTR.

KTEBEE

NHOUWERS

-STR.

PRED

IKHER

ENST

R.

GETROUWHEID

SG

BEENHOUWERSSTR.

COLLEGIALESTR.

WILDE WOUDSTRAAT

R. TERARKENSTR.

GOOT-ST

R.

KARD. MERCIER STR.R. DU CARD. MERCIER

RAVENSTEIN

GAL.GAL.

KOUDEN

BERG

GALERIJ

PRINSEN-

KONI

NGIN

NEGA

LERIJ

KONI

NGSG

ALER

IJ

HUIDE

NMARKT1-

MANS

-ST

R.

CENTR.GAL.

ST.-HONORE

PEPERSTR.

CARR.DE L'EUROPE

EUROPA-KRUISPUNT

OUDKORENHUIS

PL. D.L. JUSTICE

KEIZER

SLAAN

HARENGS

KUNSTBERGMONT DES ARTS

L IEVEVROUWBROERSSTR.

ROZE

NDAAL

'T SERCL AES

-RUE

STR.

HOO

GSTR

AAT

BLAE

SSTR

.

SISTERVATSTRAAT

KAPUCIJNENSTRAAT

GISLEINS-

STR.

SINT-

NANC

Y

R.DE

R. ROUPPE

STR.

JAGERSSTR.

RADSTR.

SPIEGELSTRAAT

VOSSENSTRAAT

REEBOKSTR.

NIEU

W-

LAND

VOSSENPLEINPL. DU JEU DE BALLE

BRIGITTINENSTR.

SCHOENENGANG

URSULINENSTR.

REGEN

T-SC

HAPSST

RAAT

NAAM

SE STRAAT

R .LE

BEAU

STR.

HOFBERG

ZAVELSTRAAT

WET

EN-

SCHA

PSST

R.

NIJV

ERHE

IDS-

STR.

MAR

IAVA

NBO

URGO

NDIES

TR.

J. DE LALAING-STR.

HAN

DELS

-ST

R.

TRIER

STRA

AT

AARL

ENST

R.

MONTOYERSTRAAT

RUE GUIMARD STR.

LAMBERMONTRUE

STR.

THER

ESIA

NEN

STR.

MIN

IMEN

STRA

AT

STROSTR.

RUE BODENBROEK STR.RUEBODENBROEKSTR.

VERVIERSSTR.

ARTISJOKSTR.

DRUKPERSSTR.

PARL

EMEN

TPA

RLEM

ENTS

-ST

R.

TRIBUNESTR.

LEUVENSEWEG

ONDERRICHTSS

TR.

IJZERENKRUISSTR.

KANDELAARS-STR.

SAM

ARITA

NESS

EST

RAAT

RUISBROEKSTR.

ST.-ANNASTR

.

RUE STE

.-ANNE

KO RTE

MI NIMENSTR.

DU I VENSTR.

SPEERHAAKSTR.

PACIFICATIE-

STR.

PARADIJSSTR.

SINT-JA

COBSGANG

MUSEUMSTR.

KORTE MUSEUMSTR.

LEUVENSEWEG

REG

ENTL

AAN

PL.DE DINANT

PL.

PL. DU GRAND SABLON

GERECHTS-PLEIN

H.GEESTSTR.

KAPELLEMARKTPL. D.L.

CHAPELLE

STR.

BRIGITTINEN

KORTEPETITERUE DESONS-HEER

STRAAT

R.DE

S VISITA

NDINES

VISITA

NDINEN

STR.

HAN

DELS

STRA

AT

AARL

ENST

RAAT

SQ. D

EM

EEUS

SQ.

SQ. D

EM

EEUS

R. STEVENS STR.

SQ. DE MEEUS

SQ.

KLEI

NE

DALS

TR.

AAM

BEEL

DST

R.

KAPE

LLESTR

.

LEUVENSE POORT

GROTE ZAVEL

HERT

OG

STRA

AT

HERT

OG

STRA

AT

STAATSBLADSSTR.

HERTOG

STRAAT

KONINGS-PLEIN

PLACE ROYALE

GROTEHERTSTRAAT

VALKSTR.-GANG

AALBE SSEN

G

WOLST

RAAT

QUATRE BRASSTRAAT

MARNIXLAAN

R. FRANCA

RTST

R.

EDIN

BURG

STR.

RIDDERSSTRAAT

RUE

ERNEST

SOLVA

YST

R.

ST.-BONIFAASSTR.

MARSVELDSTR.

BOOMSTRAAT

RODEPOORT

KERNSTRAAT

C. HANSSEN SSTR.

RUE

R. COPPENS STR.

STR.

PIPPEL

ING-

STR.

BOOMKWEKERI

JSTRA

ATKARMELIETENSTR.

ERNES

T ALLA

RDST

RAAT

ZWAARDSTRAAT

R. J.DUPONTSTR.

M.YOURCENARD

PASSAGE

DOORGANG

R. VAN

MOER STR.

R. WATTEEU

STR.

KRISTINASTRAAT

EZELS-

STR.

STR.

WAAIER-

O.L.V. VAN

GRATIESTR.

VIERHEEMS-

KINDERENSTR.

GULD EN-VLIES- GALERIJ

1= R. DES ARBALETRIERS KRUISBOOGSCHUTTERSSTR.2= GEBROKEN HOFSTRAAT R. DU JARDIN ROMPU3= R. DES ESCRIMEURS SCHERMERSSTR.

1

32

6-JONKMANSSTR.

ELSENE-GAL.

BOLWERKSQ.

MARSVELD-PLEIN

KLEINE ZAVEL

BREUGHELDE OUDESQ.

WIJK

TEMPELSTR.

HOORNESTR.R. DE

HORNES

MAJ

. R. D

UBRE

UCQ

STR.

RUE

ANOULRUE

STR.

NAP

ELSS

TRAA

T

LONDENSTRAAT

ELZA

S-LO

THAR

ING

ENST

RAAT

RUE DE

DUBL

INST

RAAT

RUE CAROLYSTR.

ESPLANADEST

R.

PARNASSUSSTRAAT

WIE

RTZS

TRAA

T

FLEURUS

STR.R. DE

PARIJSSTRAAT

PL. DE LONDRESLONDENPL.

PARNASSU

S-

GAARDE

LUXEMBURGSTR.

BORGVAL

8= IMP. ST.-SEBASTIEN ST.-SEBASTIAANGANG

INFANTE

ISABELLASTR.

PL. DU MONT-DE-PIETEBERG V. BARMHARTIGHEID

DADI

GHE

IDSS

TR.

PLACEAKAROVA

PLEIN

RUE

DESP

A

RUE

DES

DEUX

EGLIS

ES R.PH

ILIPP

E LE B

ON

R.M

.-THE

RESE

RUE DU MARTEAUR. DU BER

CEAU

PL. DES WALLONSWALENPLEIN

RUE HYDRAULIQUE

PL. MADOU

PL.

PL. ST.-JOSSEST.-JOOSTPL.

RUE BL

AES

R.DE

STA

NN

EURS

RUE

BLAE

S

RUE T

ERRE

NEUV

E

RUE

ROYA

LE

RUE

ROYA

LE

AVENUE DE LATO

ISON D'OR

RUE

HAUT

E

R. DESTEINTURIERS

R.DU LOMBARD STR.

R. DESPO

ISSONNIER

S

BLD.

ANSP

ACH

R. DESCAPUCINS

R. D.L. PORTE ROUGER. ST.-GHISLAIN

RUE

DUPO

INÇO

N

RUE D'ACCOLAY STRAATR. DU CHASSEUR

RUE NOTRE-SEIGNEUR

R. ST.-

GERY

RUE VA

NHE

LMONT S

TR.

GRANDS CARMES

R . DES

R. DES RICHES CLAIRES

RUE DE

RUE D

ESM

INIM

ES

R. DES BRIGITTINES

R.D.L

.CH

APELL

E

R. DU MIROIR

RUEDES URSULINES

RUE AUX LA

INES

R. DES RENARDS

R. DU CHEVREUIL

RUE DE L'EPEE

RUE DES PIERRES

R. DUCHENE

R.DU

MARCHE AU CH ARBON

RUE DE LA BOURSE

R. J.VAN PRAET STR.

PONTRU

EDU

D.L.C

ARPE

GRETRY

RUERUE DU

MARCHE AUX POULETS

E

RUE DES ALEXIENS

DES BOGARDS

RUE

RUE DU

MIDI

R

R. DU FAUCON

R. DE L'ECLI PSE

R. DES MOINEAUX

DES OLIVES

R. DU JARDIN

R. DE

L'AMIGO

RUE

DEL'E

TUVE

R. DE BONSECOURS

IMP. MEERTGANG

IM P. DES

GRO SEILLE

S

R. DEL'EVENTAIL

RUE N.D.

DE GRACE

R.DE

LAGOUT

TIERE

R.D.L.CHAUFFERETTE

RUE D

E LAGR

ANDE

ILE

R. DES CHARTREUX

R. PLETINCKX

PL. D.L.BOURSE

BEURSPL.

ST.-GORIKSPL.

ST.-GERY

PL.FONTAINAS

PL.

RUE D

U

MID

I

RUE DES

MINIM

ES

RUE

HAUT

E

BOULEVARD DE WATER

LOOSQ. BREUGHEL

L'ANCIEN

RUE DE WYNANTS STR.

IMP. D

U VAL

DES RO

SES

IMP. AUX SOULIERS

R. H.MAUSSTR.

RUE AUX

LAIN

ES

RUE BELLIARDAVEN

UEDE

SAR

TS

RUE

DELA

REGEN

CE

RUE DE NAMUR

RUE DE L'HOPITAL

R. DES COLONIES

R.RA

VEN

STEI

NST

R.

R. MONT. D.L.

COUR

R. DU CONGRES

BLD.

DEL'I

MPE

RATR

ICE

BLD. D

E BERLA

IMONT

RUE

DELA

SCIEN

CE

RUE D

EL'I

NDUS

TRIE

BOUR

GOGN

E

R.M

ARIE

DE

RUE DE

STRAAT

DE LALAING

RUE

DUCO

MM

ERCE

TREV

ES

RUE

DE

RUE D

'ARL

ON

RUEMONTOYER

RUEZINNERSTR.

RUE DE

DINAN

T STR.

R.D.

PARO

ISSIEN

S

R.STE.-GUDULE

ISABELLE

R. DE L'INFANTE

R. DEL'ESCALIER

BOULEVARD DE L'EMPEREUR

R. D.L.PAILLE

R. DU GENTIL-

HOMME

RUE D

ES12

APOT

RES

RUE D

E LA

CHA

NCEL

LERIE

R. DES SOLS

RUE MON TAGNE DU PARC

R. DE LOXUMTREURENBERG

PUTTERIERUED.L.

MADELEINER. DUQUESNOY STR.

R. ST.-JEAN

R. DE VERVIERS

R. D. L'ARTICHAUTR. DES GUILDES

R. DELA

PRESSE

RUE D

U

R. D.L.TRIBUNE

R. DU MONITEURRUE D'ASSAUT

RUE

DUCA

LE

PS

RUE DE LOUVAIN

R. DE L'E

NSEIGNEM

ENT

R. DE LA CROIXDE FER

R. MONT. DE L'ORATOIRERU

R.DE

LABA

NQUE

RUE DE

L IGN

E

R. MONTAG N

EAU

XHE

RBES

PO

RUE DE L'ECUYER

RUE D'ARENBERG

R. D.L.FO UR CHE

R. DE LA MONTAGNE

R. DUMARCHE

AU X HERBES

R. D.L.

CHARITE

RUE DE

TABO

RASTR

.

RUE D

ESFR

IPIER

S

R. DE ROLLEBEEK STR. RUE DE RUYSBROECK

R. DES

CHAP

ELIER

S

VIOLETTER. D.L.

R.DES

R.CH

AIRET

PAIN

RUE AU BEURRE

VILLERS

STR.

RUEDE

R.DU

MARQU

IS

R. DU ST.-ESPRIT

HORTASTR.

R. BARON

DES EP

ERONNIER

S

RU

E

R. DESBRASSEURS AUX FROMAGES

R. DU MARCHE R. DE L'

HOMME

CHRETIEN

R. D.L.

TETE D'OR

R. D.L. COLLINE

R. D.L.BIGORNE PACIFICATIONR. DE LA

PTERU

EAU BE

URRE

R. DE LA REINE

DESBO

UCHERS

PETITE

RUE

DES DO

MINICA

INS

RUEIM

P D.L.FIDELI

TE

R. DES BOUCHERS

R. D.L. RUE DU BOIS SAUVAGE

R. DU PARADIS

COUDEN

BERG

R. DU MUSEE

PETITE R. DU MUSEE

GAL. DESPRINCES

DELA

REIN

E

GAL.

DURO

I

R.DU

MARCH

EAU

X PEAU

X

R.D'

UNE P

ERS.

GAL. DUCENTRE

PASSAGE

DOORGAN

R. DU POIVRE

PL. SURLET

DE CHOKIER PL.

PL. DE LA NATIONNATIEPLEIN

BOUL

EVAR

DDU

REG

ENT

BOULEV

ARDDU REG

ENT

RUE

DUCA

LE

RUEDUCA

LE

ST.-GOEDELEPL. EN VOORPL.

PL. ET PARVISSTE.-GUDULE

HOUTMARKTMARCHE AU BOIS

PLACE DE LOUVAIN

LEUVENSE- PLEIN

SPANJEPLEINPL. D'ESPAGNE

GAL.AGORA

GAL.

GROTE MARKT

GRAND- PLACE

PL.D.L.VIEILLE HALLE

AUX BLES

PL.ST.-JEANST.-

JANSPL.

GAL. BORTIER

GAL. ALBERTINAPL.

PL.DU MUSEEMUSEUMPL.

PLACE E.VANDERVELDE

PLEIN

AVEN

UEDE

SAR

TS

RUE

D'AR

LON

RUE D

E TRE

VESR.

DEL'I

NDUS

TRIE

RUE BELLIARD

SQ.FRERE-ORBAN

SQ.

PALEIZEN-PLEIN

PLACEDES

PALAIS

PL. DE L'ALBERTINE

DE BRUYNSTR.RUE

R.DU

VALL

ON

R.D

EL'E

NC

LUM

E

PORTE DE LOUVAIN

IMP.SAINT-JA

CQUES

CANTERS

TEEN

AV. M

ARN

IX

RUE DES QUATRE BRASRUE DES SABLONS

R.D'

EDIM

BOUR

G

R. DES CHEVALIERS

RUE

DEN

APLE

SR.

DELA

PAIXR. ST.-BONIFACE

R. LONGUE VIE

R. DU CHAMP DE MARS

D'EGMONTRUESTR.RUE DE L'ARBRE

RUE DUPEPIN

RUE BREDERODE STRAAT

RUE

THER

ESIE

NN

E

REINETT

ER. D.L. RUE DE LA

PEPINIER

E

R.DES

PETITS

CARMES

RUE ER

NEST ALLA

RD

RUE DUGRAND

CERF

RUE CHRISTINE

R. DES CHANDE-LIERS

RUE

DELA

SAMA

RITAI

NE

R. DU TEMPLE

PET ITE RUE

DES MINIMES

R.DES

PIGEONS

BAUDETR. DU

R. DES 6JEUNES

HOMMES

4 FILS AYMONR. DES

GAL. DE LATOISO N D'OR

PL.POELAERT

PL.

GAL. D' IXELLES

SQ. DU BASTION

PL. DU CHAMP DE MARS

PLACE DU PETIT SABLON

PL. DU TRÔNETROONPLEIN

ROND-POINTR. CLIQUET

PLEIN

CITERONSMANS

RUE D'ID

ALIESTR

.

RUEDU PARNASSE

RUE

WIER

TZ

RUE DU LUXEMBOURG

R. DUTRONE

LUXEMBURG-PL.

PL. DU LUXEMBOURG

SQ. DE LARESIDENCE

RESIDENTIESQ.

R. D

U RE

MOR

QUEU

RST

OOM

-SL

EPER

SSTR

.

RUE MONTOYERSTR.

RUE D

'AR

DENN

EST

R.

CLOS DU

PARNASSE

RUE DE LONDRES

RUE

D'AL

SACE

-LO

RRAI

NE

R.DE L'E

SPLANADE

RUE DE PARIS

RUE JOSEPH II

TOULOUSE

1

1

2

1

2 3

4

5

68

7

3

2

GAL.

NAAMSE POORT- GALERIJ GALERIE

DE LA PORTE DE NAMUR

RUE DE

L'ETU

VE

RUE LEOPO

LD

LENDERSSTR.

RUE DE LA RASIERE

LA ROUE

R. JACQUES

WETSTRAAT

RUE DE LA LOI

RUE DE LA LOI

RUEH. BEYAERT STR.

WETSTRAAT

BORGENDAALGANG IMP. DU BORGENDAEL

C.C.

CIN.

THEATREDE QUAT'

SOUS

JOODS MUS. VAN BELGIEMUS. JUIF

DE BELGIQUE

MARKIES-GEBOUW

BEURS-SCHOUW-

BURG

FOND.J.BREL

ALG. RIJKSARCHIEVENARCH. GENERALES DU ROYAUME

CINEMA

NOTRE DAME DE BON

SECOURS

O.L.V. VAN GOEDE BIJSTAND

ADVENTS-KERK

EGLISEADVENTISE

EGLISEPROTESTANTE

EGL. PROT.

EGLISEPROTESTANTE

JARDINS D'EGMONT

EGMONTTUINEN

MAROLLEN

MAROLLES

FILMMUS.MUS DUCINEMA

IFCA

WARANDE

PARC DE BRUXELLES

RICHES CLAIRES

RIJKE KLAREN

BOURSEBEURS

MUS.ARCH.BRUX.

HOTEL DE VILLESTADHUIS

GAL. ROY.ST.-HUBERT

KON .ST.-HUBERTUS-

GAL.

LASAMARITAINE

THEA.TOONE

MAGDALENAMADELEINE

PALAIS DE LA NATION

PARLEMENTPALEIS DER NATIES

PALEIS VOOR SCHONE KUNSTEN

PALAIS DES BEAUX-ARTS

MUS.CHARLIER

MUS.

OLD ENGLAND

REKENHOF

MUSÉEMAGRITTEMUSEUM

COUR DES COMPTES

SYNAGOGUE

PALAIS DE JUSTICE

JUSTITIEPALEIS

MAISON BREUGHEL

HUIS WIERTZMUSEUMMUSÉE WIERTZ

CONCERT NOBLE

ANNEESSENS-TOREN

TOUR D'ANGLE-ANNEESSENS

CATH. S.S.-MICHEL ET GUDULE

ST.-MICHIELS-EN ST.-GOEDELEKATH.

MUS. SCIENTASIC

MUS. CACAO &

CHOC.

JIJE STRIPMUSEUMMUSEE BD JIJE

NATIONALE BANKBANQUE

NATIONALE

KONINKLIJK CIRCUS

CIRQUE ROYAL

VLAAMSPARLEMENTFLAMAND

KMS

K.U.BRUSSEL

ST.-NIKLAASST.-NICOLAS

TRM ST.-ALOYSIUSEHSAL

N.D. D.L. CHAPELLEO.L.V. TER KAPELLE

BRUSSELS PARLEMENTBRUXELLOIS

GOEDE HULP

SCHONE KUNSTENACADEMIE

ACADEMIE D. BEAUX-ARTS

ACADEMIE D. ARTS

BON SECOURS

INST.ST.-JORIS

INST.J.P.

LALLEMAND

CESARDE PAEPE

F. FERRERTECH.

PARAM.

KONINKLIJKE BIBLIOTHEEKVAN BELGIË

CONGRESPALEIS

MUSEUM VOOR OUDE EN MODERNE

KUNSTEN

KONINKLIJK PALEIS

EGMONTPALEIS

MUZIEKINSTRUMENTENMUSEUM

O.L.V. V.D. ZAVEL

ST.-JACOB OP DE KOUDENBERG

MINIEMEN

BIBLIOTHÈQUE ROYALDE BELGIQUE

PALAIS DES CONGRÈS

MUSÉE D'ART ANCIEN ET MODERNE

ST.-JACQUES SURCOUDENBERG PALAIS ROYAL

PALAIS D'EGMONT

CASERNE PRINCE ALBERTPRINS ALBERT KAZERNE

MUSEE DES INSTRUMENTS DE MUSIQUE

EGLISE N.D. DU SABLON

ATH.FUNCK-ANDRE

INST.K.BULS

MINIMES

PETITS-CARMES

ST.-JOZEF

RAAD VAN STATE

EUROPEES PARLEMENT

LEOPOLDSWIJK

ST.-JOSEPH

CONSEIL D' ETAT

PARLEMENT EUROPÉEN

QUARTIER LÉOPOLD

ERASMUS-HOGESCHOOL

PALEIS DER AKADEMIËN

PARKTHEATER

PALAIS DES ACADEMIES

THÉÂTRE DU PARC

MANNEKEN-PIS

MUS.MANNEKEN-PIS

A.B.

ATH.L.LEPAGE

MUS. DE LA DYNASTIE ET MEM. ROI BAUDOUIN

MUS. VAN DE DYNASTIE EN HET MEM. VAN KON. BOUDEWIJN

BELLEVUE MUSEUMMUSEE BELLEVUE

MUS.CAMILLE

LEMONNIERMUS.

GAREBRUXELLES-

LUXEMBOURG

CENTR. STATION

GARE

GARE CHAPELLE

STATIONBRUSSEL-LUXEMBURG

STATION KAPELLE

(1/7.500)0 150 m

© De Rouck Geocart - a brand of De Rouck Geomatics Head office : Av. du Château Jaco, 1- 1410 Waterloo

Registered offices : Sint-Niklaas & WaterlooTel. 03/760 14 60 - 03/760 15 29

mail: carto@derouckgeocart.com Site : www.derouckgeocart.com

(0512)

intro Dit is ongetwijfeld de wandeling die je het mach-tigste uitzicht over Brussel geeft. het is een wandeling langs de zetels van de macht, met het federaal Parlement, Justitie en het Koninklijk Paleis. Je ontdekt het Warandepark en maakt een wandeling rond de verblijfplaats van koning in Brussel. Je tocht voert je langs paleizen en musea, en leidt je onder andere via het Paleis voor Schone Kunsten (Bozar). Dit verbazingwekkende en ogenschijnlijk kleine gebouw bevat verschillende concertzalen, tentoonstellingsruimten en ontmoetingsplaatsen. Kortom, een wandeling die je laat kennismaken met de grandeur die Brussel uitstraalde als hoofdstad van een jonge staat.

Doe-heT-zelf WanDeling De kleren van De keizer

2

INFO

plan © De Rouck geocart

1

3

2

4

5

6

7

8

9

am

au

al

ao

an

ap

aq

arat

bm

bo

asbu

bl

bn

A12ANTWERPEN

E411NAMEN

E19ANTWERPEN

E40LEUVEN

E40GENT

OOSTENDE

E19PARIJS

Jette

Ganshoren

St.-AgathaBerchem

St.-Jans Molenbeek

Koekelberg

Vorst

Ukkel

Anderlecht

EvereSchaarbeek

St.-Joost-ten-Node

St.-LambrechtsWoluwe

Etterbeek

Oudergem

Elsene

Watermaal-Bosvoorde

St.-PietersWoluwe

Brussel-Stad

St.-Gillis

BRUSSELNATIONALE

LUCHTHAVEN

Verlaat het metrostation ‘kunst-Wet’ i 1 langs de uitgang ‘Wetstraat-Regent-laan’. Je belandt in de openlucht vlakbij een druk kruispunt. De brede rechtlijnige Wet-straat – in de verte ontwaar je de Triomfboog van het Jubelpark – dwarst er de nog bredere Kleine Ring, die aan beide zijden een andere straatnaam heeft: Regentlaan aan de ene kant, Kunstlaan aan de overzijde.

De Kleine Ring werd rond 1820 aangelegd als een brede promenade, evenwij-dig met de afgebroken laatmiddeleeuwse stadswallen. Met het oog op de expo sneuvelden in de jaren 1950 de vier rijen bomen en de talrijke fonteinen en beelden. in de plaats kwam een stadsautosnelweg met tunnels. De buurt die we verkennen lag volledig binnen de stadsmuur. Rust verzekerd, want in het lange stuk stadsmuur tussen naamse- en leuvensepoort (het huidige Madouplein) was geen doorgang voorzien.

Volg de Wetstraat in de richting van het park. Loop enkele tientallen meters de eerste straat rechts in, de Hertogstraat.

Die eindigt op een imposant gebouw in eclectische stijl, gebouwd in 1905 voor de administratie van Posterijen en zeewezen (zeewezen was een typische Belgisch-Vlaamse vertaling van Marine). Sinds 1996 zetelt in dit gerestaureerde gebouw, onder de spectaculair overkoepelde binnenruimte, het vlaams par-lement i 2. het opvallende witte gebouw op nr. 65 werd gebouwd in 1911 voor de kanselarij van de franse ambassade, die er nog steeds gevestigd is. het is een mooi voorbeeld van franse art nouveau zoals je die vindt in Parijs en vooral in nancy. Brussel bezit dus niet alleen een eigen art nouveau met de woonhuizen van Victor horta, je vindt er tevens fraaie voorbeelden van Ween-se, franse en Schotse tegenhangers. De toren aan de overzijde behoort tot het huis der federale parlements leden i 3, gebouwd in 1891 door henri Beyaert. De pittoreske afwisseling van bak- en natuursteen contrasteert met de sobere klassieke architectuur die in deze omgeving de boventoon voert.

Loop terug naar de Wetstraat en sla rechts af. De eerste deur rechts leidt naar de be-faamde ‘16’, het kabinet en de kanselarij van de eerste minister.

aan de overzijde merk je tussen het groen enkele gebouwen waaronder het théâtre royal du parc i 4. achter een klassieke voorgevel van 1781 zit een vaak herbouwde zaal verborgen, die nog helemaal de knusse atmosfeer van de theaters van weleer uitademt. ze is gebouwd à l’italienne, d.w.z. in hoefij-zervorm met vier rijen balkons en loges, zodat de toeschouwers zowel elkaar als de scene konden bekijken. achter het theater zit heel discreet de Cercle gaulois verscholen, een selecte club waar politici en leidinggevende figuren on-gedwongen van gedacht kunnen wisselen.

Je merkt dat de rechterzijde van de Wetstraat, de noordzijde van het park, bestaat uit één groot gebouwencomplex, het Paleis der natie, waarvan het centrale gedeelte achteruitspringt, achter een mooi metalen hek en een voor-tuintje. onder de zuilenrij, bekroond door een driehoekig fronton, leiden deu-ren naar de beide kamers van het federaal parlement i 5, de Senaat en de Kamer der Volksvertegenwoordigers. Maar het gebouw is heel wat ouder dan de Belgische staat. net zoals het park, het Koningsplein en de meeste straten rondom, dateert het uit de 18de eeuw, de oostenrijkse tijd. Sinds de middeleeu-wen bevond zich hier de Warande, een uitgestrekt en heuvelachtig dierenpark en jachtgebied, dat hoorde bij het hertogelijke paleis waarover verder meer. in de jaren 1770-1780 werd het terrein min of meer vlak gemaakt en kwam er een wandelpark met kaarsrechte dreven. hierrond werden kaarsrechte straten aangelegd met min of meer symmetrische, elegante, witbepleisterde gebou-wen. het was het eerste publiek toegankelijke stadspark in de nederlanden, een mode die uit Parijs, Wenen en londen kwam overgewaaid.

4 i théâtre royal du parc

2 i vlaams parlement

Doe-heT-zelf WanDeling De kleren van De keizer

3

INFO

Steek (voorzichtig) de Wetstraat over en loop het park binnen langs de centrale dreef haaks op de Wetstraat. Links merk je, half onzichtbaar onder het gebladerte, een mo-dern gebouw waarvan gefluisterd wordt dat het zonder bouwvergunning werd opgetrok-ken.

hier huist de rijkswachtafdeling die de neutrale zone controleert, het extra be-veiligde gebied rond Parlement en Koninklijk Paleis. zo beland je aan de grote fontein i 6. in het winterseizoen is deze fontein een grote lege kuip met weinig sierlijk buizenwerk. loop rechtsom en merk hoe, op het einde van de tweede dreef aan de rechterzijde, de vergulde koepel van het Justitiepaleis aan de horizon lijkt te zweven. in 1865 werd de inplanting van dit gebouw immers zo gekozen dat bij de fontein de drie Machten elkaar ontmoeten. aan Belg en vreemdeling werd op deze manier ingeprent hoe de jonge, moderne staat gebaseerd was op Montesquieu’s principe van de Trias Politica of de Scheiding der Machten: je komt van het Parlement (wetgevend), loopt naar het Koninklijk Paleis (uitvoerend) en kijkt naar het Justitiepaleis (rechterlijk).

Loop verder langs de centrale dreef doorheen het park. Aan de rechterkant zie je de mooie smeedijzeren kiosk i 7 van architect Cluysenaar (die ook de Sint-Huber-tusgalerijen ontwierp).

De kiosk biedt een passend kader voor al dan niet geïmproviseerde concerten. op elke werkdag van de laatste week van augustus organiseert de ancienne Belgique ‘s middags in dit park het bekende festival Boterhammen in het Park. Bij een kleinere fontein omgeven door acht bizarre beelden dwars je een ver-hard pad, sarcastisch de Bediendenweg genaamd. Voor 9 uur en na 17 uur lopen de employés in één lange stille processie van het Centraal Station naar hun kantoor in de leopoldswijk en omgekeerd. Tussen deze uren wordt het park vooral ingepalmd door de steeds talrijker wordende joggers, die heuse loopbanen in de grasperken hebben uitgesleten. nabij deze fontein vind je twee houten bungalows waar broodjes, drank en ijs te verkrijgen zijn.

Daal langs een geheimzinnig pad aan de inkerzijde, achter de kiosk, af naar een verbor-gen vallei, die geschapen lijkt voor al dan niet clandestiene contacten.

het valleitje herinnert aan de oorspronkelijke topografie van de Warande: hier ontsprong de Coperbeek die langs de huidige Ravensteingalerij en grasmarkt naar de zenne vloeide en de Treurenberg (waar je vandaan komt) van de Cou-denberg (waar je naartoe gaat) scheidde. Beneden herdenkt een beeld van tsaar peter de Grote i 8 diens bezoek aan Brussel, waar hij volgens de overlevering na een rijkelijk overgoten maaltijd de hier gelegen vijver rood kleurde… De helft van de vallei ging verloren toen leopold ii in het begin van de 20ste eeuw het plein voor zijn paleis gevoelig uitbreidde om er grootse militaire defilés mogelijk te maken. Vandaar de rechte muur waartegen mysterieuze letters aangebracht zijn, die de afkorting V.i.T.R.i.o.l. vormen. ze verwijzen naar de vrijmetselaars-symboliek die volgens sommigen de plattegrond van het park bepaalt.

Vervolg je weg langs het pad dat slingerend klimt naar het normale parkniveau, en neem scherp rechtsaf de brede dreef die naar de zuidoosthoek van het park leidt, een interes-sant uitkijkpunt.

De hertogstraat, links langs het park, is langs de overzijde bebouwd met statige neoklassieke herenhuizen waarin enkele ambassades gevestigd zijn, en eindigt pal op het reeds besproken Vlaamse Parlement. het imposante vrijstaande ge-bouw aan het begin van de straat is het academiënpaleis i 9, gebouwd voor de hollandse kroonprins in de jaren 1820, toen Brussel en Den haag elkaar afwisselden als koninklijke residentie van Willem i. architect Charles Vander Straeten realiseerde hier zonder twijfel het mooiste gebouw uit de hollandse tijd in België. Vandaag herbergt het een reeks wetenschappelijke instellingen die tot doel hebben het onderzoek te stimuleren en te verspreiden. leden zijn vaak verdienstelijke professoren-emeritus.

Doe-heT-zelf WanDeling De kleren van De keizer

4

INFO

7 i Smeedijzeren kiosk

8 i Borstbeeld van peter de Grote

aan de overzijde van het brede Paleizenplein ontvouwt zich de lange voorgevel van het koninklijk paleis i au, gebouwd vanaf 1904 op initiatief van leopold ii. De gevel onttrekt de achtergelegen constructies uit de oostenrijkse tijd aan het zicht. De eclectische stijl getuigt van de traditionele, ouderwetse smaak van leopold ii. in de kroonlijst en in de medaillons op de hoekpaviljoenen zie je overal leopolds symbool opduiken: een dubbele l in spiegelbeeld tegenover elkaar gezet. De wapperende driekleur wijst op de aanwezigheid van de koning in het land, niet in dit paleis, dat slechts als werkkamer en bij uitzonderlijke ge-legenheden gebruikt wordt.

De wandeling voert ons verder rondom het Paleis, in uurwerkwijzerzin. Steek dus (voor-zichtig) de Hertogstraat over naar het Akademiënpaleis en vervolg het trottoir naar rechts.

Weldra beland je op het ruime Troonplein, gedomineerd door het ruiterstand-beeld van leopold ii i al, ironisch geplaatst voor een zijpoort van het Paleis, alsof hiermee zijn escapades ‘en stoemelings’ in herinnering gebracht worden. in feite kijkt het beeld (1926, beeldhouwer Thomas Vinçotte), dat onlangs het voorwerp was van een protestactie tegen leopolds politiek in afrika, naar het gebouw aan de overzijde. De vroegere woning en bank van leopolds zaken-vriend baron lambert werd na een brand in 1956 vervangen door het schit-terende kantoorgebouw van de amerikaanse architecten Skidmore, owings en Merril. De huidige hoofdzetel van inG i am heeft na een halve eeuw nog niets van zijn elegantie ingeboet. achter de grote ramen van het penthouse woonde de eigenaar, omringd door een befaamde kunstcollectie. Voor het gebouw staat sinds 1964 de sculptuur die de baron rechtstreeks bij henry Moore bestelde. De luxemburgstraat i an links, uitsluitend toegankelijk voor busverkeer, biedt een indrukwekkend perspectief: boven een voormalig 19de-eeuws trein-station torent de glazen mastodont van het europees Parlement.

Loop echter naar het ruiterstandbeeld.

het imposante elf traveeën brede gebouw dat het plein begrenst, werd in 1929 gebouwd voor de toen opgerichte energiegigant tractebel i ao. Midden in de art decoperiode was dit een staaltje van oubollige geruststellende architectuur van architect Michel Polak, die nochtans heel wat meer opwindende werken heeft afgeleverd. in 2010 werd beslist dat Tractebel, nu opgegaan in gDf Suez, verhuist naar de noordwijk. Neem rechts de smalle, rustige Brederodestraat die langs de parkmuur van het Paleis voert. De Koning Boudewijnstichting betrekt links enkele woningen. eveneens links verschaft een binnentuin rust en groen aan de ongetwijfeld peperdure appar-tementen rondom. De standingvolle kantoorgebouwen in het tweede gedeelte van de straat werden zonder uitzondering gebouwd ten behoeve van Belgi-sche firma’s die actief waren in Congo. De eigenaar van Kongo-Vrijstaat (1885-1908), leopold ii himself, hield kantoor in de noorse chalet, het vreemde hou-ten gebouw rechts voorbij de versmalling van de straat. hij hoefde slechts zijn tuin door te lopen als hij zijn Belgische kroon even wilde terzijde leggen om zich te wijden aan de exploitatie van zijn afrikaanse bezitting. De zespuntster was het symbool van de staat, die in 1908 ontbonden werd toen Congo als kolonie door België werd overgenomen.

De Brederodestraat mondt uit in de naamsestraat i ap.

het kronkelige verloop van deze straat is een teken van ouderdom. net ter hoogte van dit kruispunt stond een stadspoort in de eerste stadsmuur. De naamsestraat klom verder naar een poort in de tweede muur. ook die poort is afgebroken, maar de naam is gebleven. Sinds de 19de eeuw werd de straat een segment van de luxewinkelas die het oude handelscentrum aan de zenne verbond met de nieuwe elegante wijk van de louizalaan. Dat merk je nog aan de winkels en de eetgelegenheden met standing.

Doe-heT-zelf WanDeling De kleren van De keizer

5

INFO

am i hoofdzetel inG met sculptuur van moore

Daal de Naamsestraat af naar rechts. De eerste Belgische Militaire School bevond zich in de voormalige abdij van de Coudenberg (nrs. 4-12) tussen 1834 en 1874. Loop onder een boog door. Zo bereik je het koningsplein i aq, een homogeen plein aangelegd enkele jaren voor het Warandepark dat we eerder zagen.

oorspronkelijk bevond zich langs de smalle zijde rechts het uitgestrekte paleis van de Coudenberg, de middeleeuwse residentie van de hertogen van Bra-bant. onder de opeenvolgende dynastieën werd het voortdurend uitgebreid en gemoderniseerd. De Bourgondische hertog filips de Schone bouwde een grote feestzaal, de aula Magna, keizer Karel V voegde er een hofkapel aan toe. het geheel ging in vlammen op in 1731. Pas veertig jaar later gaf de keizerin in Wenen toelating tot het opruimen van de ruïne en het aanleggen van het huidige plein, dat oorspronkelijk een eerbetoon was aan haar zwager, de land-voogd Karel-alexander van lorreinen. Diens beeld prijkte in het midden, tot het tijdens de Belgische Revolutie werd weggehaald. na de Revolutie werd het ruiterstandbeeld opgericht dat er vandaag nog staat. loop ernaartoe en lees op de sokkel: godevaert van Bullioen… een wel heel originele vertaling van de franstalige voorzijde. na 1830 stelde het nieuwe volk der Belgen een nati-onale geschiedenis op, en nationale helden leken een aangewezen middel om de nationale trots te bevorderen. zo kregen ambiorix, artevelde, Margareta van oostenrijk, Rubens en vele anderen een prominente plaats in de Belgische geschiedenisboekjes. Vandaag vinden we godfried van Bouillon, een van de lei-ders van de eerste Kruistocht, die er prat op ging Jeruzalem wadend door het bloed der Saracenen in te nemen, niet echt een politiek correct figuur. Uitein-delijk vertelt een beeld meer over de tijd waarin het werd opgericht dan over de figuur die wordt uitgebeeld. historische figuren worden nu nog steeds door politici uit de geschiedenis geplukt wanneer die in hun kraam passen.

Vanop de stoep rond de sokkel heb je een machtig uit zicht in alle richtingen. enkel jammer van de onophoudelijke verkeerscarroussel en vooral het ongeli-miteerde en oogluikend toegelaten wildparkeren. in de breedte ligt het plein op de stadsas die we reeds in het Warande-park opmerkten, en die het Justitiepa-leis met de twee overige machten verbindt. Dwars hierop is een veel langere zichtas geënt. Die loopt van de Sint-Jakobskerk op het plein zelf naar de fijne laatgotische spits van de Stadhuistoren, en kilometers verder naar de basiliek van Koekelberg. Staten, en vooral monarchieën, gebruikten stedenbouw vaak om macht uit te drukken. het mag niet verwonderen dat vooral leopold ii een groot adept was van deze ideeën.

Bekijk nu eventjes de gebouwen. De directe voorbeelden voor de architectuur van het plein bevonden zich in Reims, nancy en Parijs (Place de la Concor-de). Toch zie je geen paleizen, wel acht grote klassieke, min of meer identieke herenhuizen, die oorspronkelijk als woning werden gebruikt. De ene werden omgevormd tot hotel, andere kregen een winkel- of restaurantruimte op de gelijkvloerse verdieping. ondertussen werden alle panden gefacadiseerd, d.w.z. dat achter de 18de-eeuwse gevels het interieur totaal vernieuwd werd. Boven-dien verloren alle panden hun woon- en handelsfuncties. Je vindt er uitsluitend musea of overheidsinstellingen. in klokwijzerzin vanaf de kerk: het tentoon-stellingsgebouw van de ing-bank, het Rekenhof, het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten (KMSK), het nieuwe Magrittemuseum, het Museum voor Mu-ziekinstrumenten (MiM), Brussels information Place, het Belvue museum en tenslotte het grondwettelijk hof.

Met het bezoeken van deze musea ben je zoet voor een hele dag. in de gratis toegankelijke centrale ruimte van het Belvue museum i ar vind je een erg goede voorstelling van de historische ontwikkeling van de hele wijk, én een aangename lunchplek met zicht op de achterliggende tuin van het Paleis. Via het museum (betalend) kan je een spannende tocht maken in de rijke archeo-logische ondergrond, een wandeling doorheen de tijd. ook het Museum voor

Doe-heT-zelf WanDeling De kleren van De keizer

6

INFO

aq i koningsplein

koninklijk paleis

Schone Kunsten beschikt over een vrij toe gankelijke binnenruimte en een goede cafetaria met ‘s zomers een erg aangenaam en verrassend rustig buitenterras.

Verlaat het plein langs de doorgang onder de poort tussen dit laatste museum en het Magrittemuseum.

Je belandt op het Museumplein. onmiddellijk rechts heb je een goed zicht op het art nouveaugebouw old england i as van architect Paul Saintenoy, dat nu het Muziekinstrumentenmuseum herbergt. Vooral het contrast tussen de metalen transparante constructie en de belendende witbepleisterde, in zichzelf gesloten gebouwen is veelzeggend. Je zou kunnen stellen dat ze twee diametraal tegengestelde opvattingen weerspiegelen: de emotionele, beweeglijke, onvol-tooide, open, asymmetrische visie tegenover een rationele, statische, symme-trische en in zekere zin hypocriete aanpak. in feite is de hele kunstgeschiedenis te herleiden tot een voortdurende slingerbeweging tussen deze beide extre-men. nuttig om weten: de cafetaria bovenin is vrij toegankelijk, en je hebt er een schitterend uitzicht.

Loop verder het museumplein i at op.

achter de balustrade in het midden van het plein zit de lichtput verborgen die de bezoekers aan het ondergrondse Museum voor Moderne Kunst van hun gevoel van claustrofobie moet verlossen. De gevels zien er allemaal gelijk uit, toch zijn de linker- en de achterliggende zijde een moderne kopie van de 18de-eeuwse gevel waar je naartoe loopt, het paleis van Karel van lorreinen. De aanpalende hofkapel doet nu dienst als protestants bedehuis. Karel zelf, de reeds eerder genoemde zwager van Maria-Theresia, eeuwige levensgenieter en alchemie-fanaat, troont op de sokkel rechts in zwierig rococokostuum. De jonge Mozart bekloeg zich in een brief aan zijn vader dat de heren van het hof niet werkelijk luisterden naar zijn concert, maar in gedachten reeds toefden bij de jacht van ‘s anderendaags.

Daal rechts langs Karel het hellend vlak af naar een onregelmatig kruispunt, de Cou-denberg i bu.

een groter contrast met het Koningsplein is nauwelijks te bedenken. De wande-laar geniet hier van een quasi volledig architectuuroverzicht. Je ziet de middel-eeuwse Stadhuistoren en het laatgotische hof van Ravenstein-Kleef (het bak-stenen gebouw met trapgevel). Je tuurt naar de barokke geveltjes diep beneden en het neoklassieke Koningsplein boven. Je bewondert de art nouveau van old england en de art deco van het Paleis van Schone Kunsten of Bozar, het grijze gebouw met de vele vlaggenmasten. Je kijkt naar de totalitaire architectuur – klassiek, zwaar en pompeus – van de jaren 1930 op de Kunstberg (rechts van het trappencomplex naar beneden). Tenslotte kijk je op naar de koude zake-lijke zwarte torens van de generale Bankmaatschappij, nu BnP Parisbas-fortis, van de jaren 1970. Temidden van deze heerlijke chaos sta je bij een fontein met het draaiende beeld ‘Whirling ear’ van de amerikaan alexander Calder, de geestelijke vader van de mobile art. het kunstwerk werd, samen met de overige inboedel van het amerikaanse paviljoen van expo 58, aan het Belgische volk geschonken. De ondankbare Belgen waren het allang vergeten, tot het ter gelegenheid van europese Cultuurhoofdstad 2000 door een ambtenaar in een kelder werd herontdekt.

Loop de eerste trappenvlucht naar beneden, tot aan het terras dat uitkijkt op de geome-trische tuin van de kunstberg i bl.

Die werd als een hangende tuin door René Péchère in de jaren 1950 aangelegd bovenop een parkeergarage en de ondergrondse ruimten van het Congrespaleis dat na een jarenlange restauratie in 2009 werd heropend onder de naam Squa-re. De glazen kubus rechts fungeert als een uit de kluiten gewassen ingangsdeur.

Doe-heT-zelf WanDeling De kleren van De keizer

7

INFO

at i museumplein © BiTC

fontein Whirling ear © Marcel Vanhulst BiTC

onder de vertikale betonnen zuilen links merk je, vol verbazing, enkele gotische muurpartijen en venstertraceringen. Die horen bij de Sint-Joriskapel, het laatste restant van het domweg afgebroken paleis van de prinsen van oranje-nassau. elke zichzelf respecterende regerende familie uit de oude nederlanden bezat een optrekje in de buurt van het Bourgondische hof. het heette toen nog niet lobbyen, maar in feite kwam het op hetzelfde neer. De naam van het (niet goed-kope) restaurant onder de bogen rechts, Kwint, verwijst wellicht naar Keizer Karel maar evenzeer ook naar arne Quinze, de Vlaamse designer die het interi-eur ontwierp.

Draai rechtsaf en loop langs dit restaurant, onder de bogen even rechts, en steek de drukke Ravensteinstraat over.

Deze straat werd in het begin van de 20ste eeuw aangelegd met een s-vormige kronkel om de tram toe te laten de steile helling op te klimmen. hiervoor was een brug nodig over de vallei van de inmiddels uitgedroogde Coperbeek, die een goed observator nog steeds kan ontdekken. De lange trappartij vlak voor het erg fotogenieke maar zwaar gerestaureerde Ravensteinhof, leidt naar de valleibodem. Vanop de brug merk je dat wat je zag van het hof slechts de eta-ges waren, en dat de gelijkvloerse verdieping in witte natuursteen enkele meters dieper ligt. zo lijkt het ook meer op de laatmiddeleeuwse italiaanse stadspalei-zen. een mooie gotische erker kijkt uit op de smalle vallei. hier bevond zich ooit de Brusselse Jodenbuurt. De Brusselse Joden werden uitgemoord na de grote crisis van de 14de eeuw waarvoor de Joden overal in West-europa het gelag moesten betalen.

ook het grijze Paleis voor Schone Kunsten, nu Bozar i bm genoemd, strekt zijn wortels dus heel wat dieper uit dan het straatniveau laat vermoeden. on-voorstelbaar hoeveel ruimte architect Victor horta hier in 1922-24 op zo’n bescheiden oppervlakte kon samenproppen: een grote concertzaal met 2200 zitplaatsen, een kamermuziekzaal voor 600 toehoorders, talloze kleinere zalen, een uitgebreid tentoonstellingscircuit bovenaan en een heleboel ontmoetings-ruimten die alles verbinden. De winkels aan de straatzijde hadden tot doel het gebouw niet te isoleren van zijn omgeving, maar het net te integreren in het stadsweefsel.

Tegenover de hoofdingang van het Paleis ligt de ingang van de ravensteingalerij i bn, een onlangs gerenoveerde winkelpassage uit de jaren 1950.

Je vindt er heel wat horeca. Deze passage leidt naar het Centraal Station waar je de wandeling kan beëindigen. Wil je evenwel teruglopen naar het vertrekpunt, draai dan om de hoek rechtsaf. De korte Baron hortastraat leidt, tussen Bo-zar en fortis, naar een trappartij. net voor de trap wijzen blauwe neonletters rechts op de ingang van Cinematek, de projectiezalen en het museum van een van de rijkste filmcollecties ter wereld. het breedschalige programma omvat o.a. live op piano begeleide stille films, en dat alles voor een prikje!Beklim de trap. Boven sta je achter graaf Belliard, de franse generaal die het prille België gered heeft van de militaire campagne van de boze Willem i. heel het leger van de jonge staat, van hoog naar laag, stond één dag soldij af om het beeld te betalen. Vermoedelijk heeft men hiervoor niet gepeild naar de mening van de soldaten. De Vlaamse vlag rechts duidt op de aanwezigheid van het huis van de Vlaamse regering, ook errerahuis i bo genoemd naar de in oorsprong Venetiaans-Joodse bankiersfamilie die hier meer dan een eeuw woonde en er een befaamd salon hield. het is het enige 18de-eeuwse gebouw van de hele wijk dat nog een oorspronkelijk interieur kan tonen. Bezoeken kan, mits voorafgaan-delijke aanvraag.

Dwars de Koningsstraat en loop het park in over de verharde Bediendenweg. De diago-naaldreef links voert je naar de grote fontein. Hier kan je op je passen terugkeren naar het metrostation ‘Kunst-Wet’, eindpunt van deze wandeling.

Doe-heT-zelf WanDeling De kleren van De keizer

8

INFO

bl i kunstberg

goesting in meer Brussel? op www.uitinBrussel.be vind je naast een pak gratis downloadbare doe-het-zelf wandelingen ook de volledige cultuur- en vrijetijdsagenda van Brussel en een pak tips om de stad te ontdekken. uitinBrussel is een initiatief van Muntpunt.

uitinBrussel0800 13 700 i info@uitinbrussel.be

www.uitinbrussel.be i www.muntpunt.be

Voor deze wandellussen deed UiTinBrussel een beroep op de gidsenvereniging Brukselbinnenstebuiten. De gid-sen van Brukselbinnenstebuiten tonen je de stad te voet, per bus of met de tram. Daarbij vertrekken ze steeds van de stedelijke realiteit, de vele tegenstellingen, uitersten en mogelijkheden van de stad. Bruksel keert de hoofdstad binnenstenbuiten en heeft aandacht voor kleine gevoelig-heden. Brukselgidsen praten dus niet vrijblijvend, ze hou-den van hun stad en die liefde geven ze je graag mee.

andere wandelingen in deze reeks:Maak kennis met volksbuurten zoals de Marollen of oud-Molenbeek, de europese instellingen in de leopoldwijk of de TgV aan ’t zuid. luister naar boeiende verhalen over 19de-eeuwse grandeur onder leopold ii, de streling van de art nouveau bij de squares, of de charme van stede-lijke parken. Maar hoor ook confronterende verhalen over sociale, politieke en economische achtergronden en me-chanismen.

Brukselbinnenstebuiten02 218 38 78 i bruksel@skynet.be

www.brukselbinnenstebuiten.be

een initiatief van Muntpunt met de steun van de Vlaamse overheid en Vlaamse gemeenschapscommissie

alle foto’s vallen onder het copyright van Muntpunt, tenzij anders vermeld onder de foto.eerste publicatiedatum: 09/04/2008herwerkte versie 31/07/2012

INFO