1

DIGIFAMILIE, VAN KWETSBAARHEID NAAR WEERBAARHEID

27 maart 2013

Congrescentrum De Reehorst te Ede

Tijd: 13.00 – 18.00 uur

Aanmelding via: www.mediawijsheidwinkel.nl / Informatie op: www.mediaenmaatschappij.nl

Voor de vijfde maal vindt het jaarlijkse Nationaal Mediawijsheid Congres plaats. Het congres

is hét evenement om nieuwe expertise over mediawijsheid op te doen, collega’s te

ontmoeten en ervaringen uit te wisselen. Ieder jaar nemen honderden professionals uit o.a.

onderwijs, bibliotheek, mediatheek, jeugdzorg en bedrijfsleven deel. Bovendien doet het

Jongerenpanel van Een Vandaag mee aan het congres. Dit jaar staat het congres in het

teken van de (online) weerbaarheid die jongeren en kinderen binnen hun families, samen

met ouders, kunnen ontwikkelen. Het unieke internet gezinsspel Digifamilie zal tijdens het

congres worden gepresenteerd. De organisatie van het congres is in handen van de

Nationale Academie voor Media en Maatschappij. U kunt kiezen uit 4 van de 22 workshops

van elk gemiddeld één uur. De volledige workshops-beschrijvingen vindt u op

www.mediaenmaatschappij.nl

Contactgegevens organisatie:

Email: academie@mediaenmaatschappij.nl / www.mediaenmaatschappij.nl Tel.: 072 – 888 7 222

Vestigingsadres: Wildenborch 31, 1082 KB Amsterdam

2

Programma

Elke deelnemer kan 4 workshops bijwonen: voor de pauze (van 30 minuten) kiest men 2 workshops,

na de pauze kiest men wederom 2 workshops (zie het programma voor de juiste indeling). Elke

workshop duurt gemiddeld 1 uur. Tussen de workshops is er 10 minuten looptijd om van de ene naar

de andere workshop te gaan. Het maximum is 40 deelnemers per workshop. U kunt zich niet van

tevoren aanmelden voor deze workshops. Voor iedere workshop geldt: vol is vol.

Het congres start ná de lunch en vóór het avondeten. Er is gelegenheid tot lunchen of dineren in het

restaurant van De Reehorst. Deze kosten behoren niet tot de congres-

entree. Advies: als u gebruik wilt maken van het restaurant,

bijvoorbeeld met collega’s, reserveer dan tijdig bij www.reehorst.nl.

Voor workshophouders zijn koffie, thee, fris en enkele broodjes

gereserveerd in de gastruimte beneden. Tijdens de inloop (12.30-12.50

uur) en in de pauze (15:30-16:00 uur) worden voor de deelnemers

koffie/thee en diverse koeken geserveerd.

De plattegrond van De Reehorst is te vinden via:

http://www.reehorst.nl/media/downloads/Congres/Plattegronden_2011.pdf

Programma-tijden:

12.30-12:50 inloop en materialenmarkt

(10 min. switch naar theaterzaal: 12:50-13:00)

13.00-13:20 start in zaal de Schouwburg: presentatie, uitreiking Young Positive Media Award 2013

(10 min. switch naar de workshops 13.20-13:30)

13.30-14:25 Ronde 1 (zie zalenindeling)

(10 min switch naar de volgende ronde 14:25-14:35)

14.35-15:30 Ronde 2

15.30-16:00 PAUZE Gelegenheid tot ontmoeting van de deelnemers onderling

16:00-16:55 Ronde 3

(10 min. switch naar de volgende ronde 16:55-17:05)

17.05-18:00 Ronde 4

18:00 Einde congres, afsluiting

3

Overzicht van de 22 workshops

Let op: de volgorde van de onderstaande workshops kan a.h.v. de zaalindeling en de indeling van de 4

rondes veranderen. 1 week vóór het congres is de definitieve workshopindeling bekend en online in te

zien via: www.mediaenmaatschappij.nl

Na de plenaire opening kunt u in 4 rondes van gemiddeld 1 uur de onderstaande 22 workshops

bezoeken. In de pauze van 30 minuten is er ruimte voor netwerken en kennismaking.

Men schrijft zich niet van tevoren in: vol is vol. Per workshop kunnen gemiddeld plusminus 40

mensen deelnemen. Elke deelnemer ontvangt 1 week van tevoren én in de op 27 maart beschikbare

congres-informatie de exacte zalen van de workshops a.h.v. een plattegrond en zalenindeling. In het

congrescentrum is er bij de ingang gelegenheid tot gebruik van een betaalde garderobe alsmede een

betaalde parkeerplek, achter het congresgebouw.

De nadruk bij de workshops ligt op jeugd (0-18 jaar) en mediawijsheid, hoewel ook andere

doelgroepen zoals studenten, ouders en senioren aan bod kunnen komen. Het werkveld van de

deelnemers is zeer gevarieerd: onderwijs, mediatheek, bibliotheek, jeugdzorg, HBO- en

vervolgopleidingen e.d. Trefwoorden van de workshops zijn: deskundigheidsbevordering, uitwisseling

en interactiviteit.

We wensen u veel plezier toe!

Met hartelijke groet, namens de Nationale Academie voor Media en Maatschappij

Liesbeth Hop & Bamber Delver – directie

4

1. Verander de wereld met media

Door: Hidde van Koningsveld, filmmaker (16)

In 2012 werd hij De Jongere van het Jaar, uitgeroepen door het jongerenmagazine 7Days: de jongste

filmregisseur van Nederland. Op zijn Twitter-account schrijft Hidde: “Heeft een langer CV dan je opa.

Schrijft (@scholieren), filmt (@swiidnl) en is bezig om overal de beste in te worden.” Dat lukt aardig:

zijn Haagse minidocumentaire 'GREEKONOMICS' won de tweede prijs op het Nationaal Online

Filmfestival voor Scholieren. Van Koningsveld deed dit in het kader van een Europees

uitwisselingsprogramma. Om het project te financieren maakt de jonge documentairemaker gebruik

van 'crowdfunding'. Ook een andere productie van zijn hand (i.s.m. zijn school UniC Utrecht) viel in

de prijzen en won de wedstrijd Voice OUT!, een project van o.a. het ministerie van OCW over een

homovriendelijker sfeer op middelbare scholen. Op dit moment is hij bezig met de productie van zijn

nieuwste project: een heuse bioscoopfilm over anorexia. Hidde legt op het congres uit hoe hij met

hulp van media de wereld wil veranderen.

Info: De docu Greekonomics zelf vind je hier. De docu over een homovriendelijke school vind je hier.

Via Twitter: @swiidnl Website: www.scholieren.com

Trefwoorden: jongeren, social media, film, school, bibliotheek, jeugdzorg, vo

5

2. #Loverboys, educatief pakket voor alle jeugdinstellingen

Door: Merel van Groningen en Ricardo Eshuijs, uitgeverij Edu’Actief

De systematische werkwijze van hedendaagse loverboys is een groeiend probleem waarbij steeds

vaker zichtbaar is hoe jongeren gedwongen worden hun eigen seksuele grenzen te overschrijden.

Politie en justitie hebben de bestrijding van loverboys tot speerpunt benoemd. Goede voorlichting en

preventie zijn daarbij van groot belang. Uitgeverij Edu'Actief presenteert het Merel van Groningen-

project, een gevarieerd lespakket waarmee jongeren op confronterende wijze ontdekken of zij zelf

risico's lopen om slachtoffer te worden van een loverboy. Merel van Groningen (pseudoniem),

grondlegger en naamgever van het lespakket, is een van de vele slachtoffers van loverboys. Haar

autobiografische boek 'En plotseling ben je van hem' is de leidraad voor het project en het lespakket

dat is ontwikkeld voor jongeren van 12 tot 16 jaar. Het project is geschikt voor alle vormen van

onderwijs, jeugdzorg en andere instellingen. De Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel

Geweld tegen Kinderen, Corinne Dettmeijer-Vermeulen, steunt dit Merel van Groningen-project. Het

project is onder andere in samenwerking met Politie Rotterdam Rijnmond ingevuld.

Info: www.merelvangroningen.nl/Site/Presentatie.html en het YouTube filmpje: klik hier

Trefwoorden: onderwijs, jeugdzorg, bibliotheek, zelfstandigen, po, vo, mbo, jongeren, volwassenen

6

3. Vraag het de politie.nl

Door: redactie van Vraaghetdepolitie.nl en wijkagent (namen worden nader

bekend gemaakt)

Vorig jaar, op het 4e Nationaal Mediawijsheid Congres, bleek deze workshop al snel zeer nuttig: de

dag ná het congres brak namelijk de commotie over de Bangalijsten in Nederland los. Deelnemers

aan deze workshop kenden dientengevolge de weg naar de juiste informatie én het loket van de

politie. Iedere week stellen een kleine 100 jongeren via vraaghetdepolitie.nl een vraag over

veiligheid. Veel vragen gaan over verkeer, drugs en wapens, maar ook over sociale media en online

veiligheid. De site is in mei 2011 gelanceerd om jongeren een laagdrempelige ingang bij de politie te

bieden en is in die opzet zeker geslaagd. Gemiddeld trekt de site meer dan 40.000 unieke bezoekers

per maand. Om maximaal aan te sluiten bij de manier van communiceren van jongeren (online dus)

worden regelmatig chatsessies georganiseerd om met jongeren in gesprek te gaan over thema’s die

hen bezig houden. Loverboys, virtuele diefstal en cyberpesten bijvoorbeeld. Ervaring leert dat dit niet

alleen een goede manier is om jongeren te informeren, maar vooral ook om ze vertrouwen te geven

dat ze er niet alleen voor staan als ze in een vervelende situatie terecht zijn gekomen. Voor

slachtoffers is het fijn om eerst anoniem contact te hebben en zo geadviseerd te worden over wat ze

kunnen doen. In de workshop zoomen de workshopleiders in op een aantal online risico’s en

schetsen wat de politie daarin kan doen. Uiteraard is er voldoende ruimte tot het stellen van

vragen.

Info: www.vraaghetdepolitie.nl en een filmpje over de lancering: klik hier.

Trefwoorden: educatie, lesmateriaal, school, jeugdzorg, bibliotheek, po, vo, pesten, online privacy

7

4. Excellent presenteren - je bént je presentatie

Door: Marcel Bullinga, trendwatcher en dagvoorzitter

Foto: Levin den Boer – Persfoto.nu

In de workshop Excellent Presenteren neemt trendwatcher en dagvoorzitter Marcel Bullinga je aan

de hand om het beste uit jouw presentatievaardigheden te halen. Of je nu Powerpoint, Prezi of

helemaal niets gebruikt. Presenteren is performen. Je geeft geen presentatie, je bent je presentatie.

En denk niet dat het alleen om kennisoverdracht gaat – het gaat vooral om een goed gevoel. Hoeveel

zelfvertrouwen heb jij eigenlijk? Sta jij echt achter je boodschap? Oefen je wel vaak genoeg? Hoe

losjes sta jij in het leven – en op het podium? De workshop is hoogst actief en interactief, dat wil

zeggen: iedere deelnemer moet bereid zijn ter plekke te improviseren. Weet wat je boodschap is als

je deelneemt! Marcel Bullinga geeft je vervolgens in real time opbouwende feedback. Op de kick off

bijeenkomst van Zelfstandige Nationaal MediaCoaches in september 2012 was deze workshop een

groot succes. Nu is het ook jouw kans. Fasten your seatbelts!

Marcel Bullinga heeft als futurist honderden presentaties gegeven en talkshows geleid voor

gerenommeerde opdrachtgevers. Voor nieuwsgierige jongeren, innovatieve professionals & Raden

van Bestuur. Tijd om iets met zijn ervaring te doen! Een filmpje met een voorbeeld van Bullinga’s

wijze van presenteren: klik hier. Nieuwsgierig naar de ervaringen van deelnemers na deze

workshop/masterclass? klik hier.

Info: www.futurecheck.nl / Twitter: @futurecheck

Trefwoorden: onderwijs, bibliotheek, mediatheek, jeugdzorg, po, vo, mbo, hbo, zelfstandigen,

mediacoaches

8

5. Digifamilie, een uniek Internet Learning Experience voor gezinnen (met

kinderen 8-14 jaar)

Door: Thomas Ginn, producent en regisseur Digifamilie

Digifamilie is het mediawijsheid project voor lager opgeleide gezinnen (met kinderen 8-14 jaar) die

niet vanzelfsprekend meedoen met georganiseerde activiteiten vanuit organisaties zoals school,

bibliotheek e.d. In Digifamilie worden de ouders betrokken via het enthousiasme van hun kinderen:

want wat is er leuker dan als gezin mee te doen met een zoektocht? De zoektocht wordt namelijk

ondernomen door de (hoofdrolspelers van Digifamilie) kinderen Mike en Moniek, die op het eiland

Engelsmanplaat wonen (tussen Ameland en Schiermonnikoog), waar ooit een schip is vergaan. De

enige overlevende (De Notaris) roept vanuit de virtuele dimensie hun hulp in. Het verhaal leidt de

gezinnen langs allerlei sociale media en leert hen om te gaan met keuzes zoals online privacy e.d. Het

project bestaat uit een aantal filmpjes, die verbonden zijn aan opdrachten op verschillende websites.

De opdrachten variëren van het aanmaken van een profiel op een sociale site, het vinden van

objecten in games, tot het downloaden van een goede virusscanner. De gebruikers beschikken over

een schatkist, die bij elke voltooide opdracht wordt aangevuld met een schat. De ‘schatten’ zijn

digitale hulpmiddelen, zoals een wachtwoordtool of hulp bij het installeren van een virusscanner.

Maak in deze workshop kennis met Digifamilie; met Mike en Moniek, de Notaris en Marc de Muiter.

En… organiseer het project voor de gezinnen met wie je werkt! Digifamilie is een samenwerking

tussen De Kinderconsument, Media Rakkers, Nederlandse Oudervereniging Katholiek Onderwijs NKO

en Mediawijzer.net

Info: www.digifamilie.nl. Via Twitter: @digifamilie

Trefwoorden: educatie, ouders, po, vo, mediatheek, bibliotheek, zelfstandigen, online privacy

Foto: Thomas Ginn met Marc de Muiter uit Digifamilie

9

6. Zijn social media ook a-sociaal? De Wifi generatie aan het woord

Door: Jonathan Seib (17) en Sophie Krah (18)

Social media spelen een grote rol in ons dagelijks leven als leerling en als jongere. Wij gebruiken het

om te communiceren met vrienden, familie, bekenden en ook onbekenden, al deze mensen behoren

tot een sociaal netwerk. Dit netwerk maakt de wereld kleiner doordat iedereen nu met elkaar in

contact staat, zelfs al zijn ze duizenden kilometers van elkaar gescheiden. De wereld van ons als

jongeren wordt door dit netwerk juist groter, doordat wij nu met een grote variatie aan mensen in

contact kunnen komen en onderhouden. Door middel van Facebook, Twitter en Whatsapp zijn wij op

elk moment van de dag, overal bereikbaar. Juist omdat wij overal bereikbaar zijn, bijvoorbeeld op

school, hebben wij in plaats van één mogelijkheid om te communiceren met vrienden, nu meerdere

mogelijkheden. Wij kunnen bijvoorbeeld tijdens de lunch met elkaar praten, een potje kaarten of

samen huiswerk maken. Aan de andere kant kunnen wij ook Whatsappen, onze status-updaten of

een nieuwe tweet plaatsen. Deze twee werelden zijn nauw met elkaar gelinkt. Wanneer wij ons in

deze werelden tegelijk begeven, wordt dat vaak bestempeld als ‘a-sociaal’: wij kunnen (volgens veel

volwassenen) namelijk niet tegelijk op onze telefoon kijken en een gesprek houden met de mensen

die om ons heen. Het gevolg hiervan is, is dat wij a-sociaal bezig zijn, wij vinden onze telefoon

belangrijker dan de mensen om ons heen. In onze workshop zullen wij de grens tussen het sociale en

het a-sociale aspect van social media nauwer bestuderen. Ook kijken we naar ‘het echte leven’ en

het verschil ervan met social media. Aan de hand van één dag uit ons eigen dagelijks leven kijkt u als

deelnemer mee met wat nou werkelijk a-sociaal is. Natuurlijk mag u ons alle vragen stellen die er bij

u op komen!

Jonathan Seib en Sophie Krah zijn leerlingen van het Haarlemmermeerlyceum in Hoofddorp

Schoolwebsite: www.haarlemmermeerlyceum.nl

Trefwoorden: jongeren, social media, mediatheek, bibliotheek, jeugdzorg, vo, zelfstandigen

10

7. Help Wanted!

Door: Jenevievre Telles namens Meldpunt Kinderporno en Luciano Simula

(multi media maker en Nationaal MediaCoach)

De voordelen van internet kennen we allemaal: even snel wat opzoeken, mailen, netwerken, chatten,

muziek downloaden, enzovoort. Helaas zijn er ook nadelen aan internet. Nadelen die te maken

hebben met de psychische en fysieke veiligheid van kinderen en jongeren. Help Wanted is een site

voor jongeren tussen de 12 en 18 jaar en hun opvoeders die informatie willen of melding willen doen

van seksueel misbruik via internet. Help Wanted is een onderdeel van het Meldpunt Kinderporno op

Internet. Jongeren kunnen anoniem contact opnemen met de medewerkers van Help Wanted. Dit

kan door een melding te doen of door te chatten. Het chatten binnen Help Wanted gebeurt in

samenwerking met De Kindertelefoon. Tijdens deze workshop wordt ingegaan op verschillende

vormen van internet gerelateerd seksueel misbruik, zoals grooming, webcambruik en sexting.

Daarnaast zal het beschikbare, geheel geüpdate materiaal (lesbrief, video’s e.d.) worden besproken

zodat je er meteen mee aan de slag kunt.

Info: www.helpwanted.nl / www.meldknop.nl / www.studiowest.nl / Twitter @meldknop

Trefwoorden: onderwijs, jeugdzorg, bibliotheek, zelfstandigen, po, vo, mbo, hbo, pesten, online

privacy, social media

11

8. Dilemma’s in veiligheidsbeleid van scholen: het CSV Dilemmaspel

Door: Agnes Jongerius, Centrum School en Veiligheid CSV/APS

In deze workshop maakt u kennis met het dilemmaspel ‘Met open blik’. Centrum School en Veiligheid

(CSV) ontwikkelde dit spel om dilemma’s in het veiligheidsbeleid op school op speelse wijze onder de

loep te nemen en aan te pakken. Scholen willen leerlingen en medewerkers een veilige omgeving

bieden. Want alleen in een veilig en plezierig schoolklimaat worden optimale prestaties geleverd.

Toch kan een goed bedoelde actie voor de een andere (en onwelkome) effecten hebben dan voor

een ander. Aan de hand van het spel ‘Met open blik’ worden dilemma’s rond bestaande

(on)veiligheidssituaties bekeken, en wordt er naar kwalitatieve oplossingen gezocht. In de workshop

onderzoekt u schoolvoorbeelden rondom elektronische contacten en formuleert u met elkaar

maatregelen om deze dilemma’s op te lossen zodat de veiligheid op school wordt vergroot. 'Met

open blik' is in eerste instantie bedoeld om te spelen met collega’s op uw eigen school. Er is een

versie voor het voortgezet onderwijs en een versie voor het basis onderwijs.

Informatie: www.schoolenveiligheid.nl / het CSV Dilemmaspel: http://goo.gl/ZPK8C

Trefwoorden: educatie, lesmateriaal, school, po, vo, pesten, online privacy, team

12

9. Waanwijs! Glossy vol mediawijsheid

Door: Petra Boers en Suzanne Hertogs, hoofdredactie DUF

DUF Waanwijs is een 300 spetterende pagina’s tellend boektijdschrift voor, van en over 12-18-jarigen

over mediawijsheid. Tijdloze inspiratie over leven, vriendschap, kunst, wetenschap, geloof, psyche,

seks en liefde. In een mix van korte verhalen, artikelen, reportages, interviews met jongeren, strips,

tips, columns, foto’s, puzzels, poëzie, testjes, weetjes maakt DUF jongeren ‘slimmer dan de rest’.

De vorig najaar gelanceerde derde editie kreeg laaiend positieve recensies in alle landelijke media,

o.a. NRC Handelsblad, nrc next: ‘Prachtig’ - ‘Deze lessen in mediawijsheid neem je tot je omdat het

leuk is, niet omdat het moet’ - de Volkskrant ‘Geweldig’ - ‘Een creatieve clusterbom’ - het Parool:

‘Must-have voor elke puber’ ‘DUF overrompelt’ en de VPRO-gids: ‘Wijze lessen, maar zo oogstrelend

verpakt dat ze erin gaan als een tampon met wodka’. Hoofdredacteur Petra Boers opende vorig jaar

met de DUF-quiz de Week van de Mediawijsheid. Van Madonna via Obama tot de Simpsons.

Spetterend van enthousiasme reageerden 50 VMBO-jongeren op deze quiz ‘Hoe waanwijs kijk jij?’

Tijdens dit congres onthullen hoofdredacteuren Petra Boers en Suzanne Hertogs het geheim hoe de

prikkelende content van DUF tot stand kwam en hoe nu lesbrieven worden ontwikkeld. DUF

Waanwijs is het resultaat van jongerenworkshops en gesprekken met jongeren in het hele land én

mediaproducties van jongeren. Op hen worden vragen afgevuurd zoals: Wil jij slimmer zijn dan je

smartste vriend? Scherper dan die o-zo-snuggere ouders van je? Spitser dan je snelste docent? Zet de

wereld naar jouw hand in plaats van andersom. Word wijs uit de waan en… waan je in één klap

wijzer dan de rest!’ In deze workshop is het jouw beurt. Want, zoals DUF zegt: ‘A critical mind is a joy

forever!’

Informatie of bestellen: www.duf.nl en facebook.com/boektijdschriftduf

Trefwoorden: onderwijs, social media, vo, bo, bibliotheek, mediatheek, jeugdzorg, zelfstandigen

13

10. Zorg dat je mediaboodschap wordt verstaan! Workshop over

communicatiestijlen

Door Marga Hop en Irene Muller-Schoof, het Nationaal Zorg College

Een workshop voor MediaCoaches. Als MediaCoach wil je dat ouders, kinderen en het

managementteam van je organisatie naar jeluisteren en dat zij jouw boodschap over media en

mediawijsheid ook echt horen om er iets mee te gaan doen. Maar hoe krijg je dat voor elkaar? Het

lijkt soms wel of jij een ander taal spreekt dan je toehoorders en dat zij je niet kunnen verstaan. Door

kennis te hebben over de manier waarop mensen elkaar goed naar elkaar kunnen luisteren, door aan

te sluiten bij elkaars taal, gaat je dit lukken. Tijdens de presentatie krijg je inzicht in vier verschillende

communicatiestijlen en wat zij nodig hebben om elkaar goed te verstaan.

Je wordt meegenomen in deze wereld van communiceren aan de hand van zeer herkenbare

voorbeelden uit de praktijk van een Mediacoach, zodat je de kennis kunt gebruiken om een win – win

situatie te creëren en te zorgen dat jouw mediawijze verhaal door anderen goed wordt opgepakt. Je

gaat je eigen taal ontdekken en leren aansluiten bij de taal van de ander. Marga Hop en Irene Muller-

Schoof hebben samen het Nationaal Zorg College opgericht. Zij geven trainingen over de

communicatiestijlen in diverse organisaties. Het effect in deze organisaties is dat mensen elkaar

beter gaan begrijpen, elkaars ‘eigen’aardigheden gaan waarderen en men beter naar elkaar luistert.

Men komt dichter tot elkaar door begrip te hebben voor elkaars taal. Hierdoor gaat de

werktevredenheid omhoog en worden betere resultaten behaald. Kom naar deze inspirerende,

speelse workshop en dompel je onder in de wereld van de verschillende talen. Ontdek welke taal je

zelf spreekt en hoe je kunt aansluiten bij de talen om je heen. Neem mee: je gevoel voor humor,

openheid en de bereidheid naar jezelf te kijken. Zorg dat je wordt verstaan!

Informatie: www.nationaalzorgcollege.nl

Trefwoorden: mediacoaches, presentatievaardigheden, communicatie, communicatiestijlen

14

11. My Life Story

Door: Iris Meuleman en Maaike Kruijer namens Biblioservice Gelderland

My Life Story is een lessenserie over mediawijsheid voor de onderbouw van het vmbo. In drie

modules wordt de leerling informatievaardiger, mediabewuster en mediavaardiger. My Life Story is

een compleet lessenpakket, ontwikkeld door onderwijskundigen. De kracht van de lessenserie zit in

de samenhang tussen de lessen en de modules –die overigens ook heel goed apart kunnen worden

ingezet. De lessen zijn gebaseerd op goed geformuleerde leerdoelen en hebben een steeds

terugkerende, duidelijke opbouw. Bovendien biedt My Life Story de mogelijkheid tot een

inhoudelijke samenwerking met de bibliotheek, dé informatiespecialist van de samenleving.

In deze workshop maak je op interactieve wijze kennis met de opbouw en de inhoud van de

lessenserie. Aan de hand van videofragmenten bekijken we de lessenserie vanuit het perspectief van

de leerling, de docent en de MediaCoach.

Informatie: www.my-life-story.nl

Trefwoorden: onderwijs, bibliotheek, mediatheek, vmbo, zelfstandigen

15

12. Storytelling

Door: Marijke Knol, namens Spektor

Spektor gebruikt storytelling om een emotionele band tussen mensen en organisaties, producten,

merken of speciale doelen tot stand te brengen. Deze vorm van verhalen vertellen heeft als doel

mensen te activeren en deel te laten nemen aan het verhaal en is een antwoord op de toenemende

wens van mediaconsumenten om controle te hebben over het verhaal. Spektor is gespecialiseerd in

deze vorm: transmedia storytelling. Een verhaal kan bijvoorbeeld starten als televisieserie, interactie

uitlokken op Facebook, verder verspreid worden in een geschreven verhaal en eindigen als een live-

evenement waarbij de volgers van het verhaal zelf een rol spelen. Door deze interactieve manier van

verhalen vertellen weet Spektor jongeren aan het verhaal te binden en te blijven boeien. Spektor zet

een mix van verschillende media platformen in, zoals Alternate Reality Game (ARG), social media of

film. Door deze elementen op een speelse manier in te zetten tijdens het vertellen van jouw verhaal,

zal een ervaring gecreëerd worden die zorgt dat de gebruiker eigenaar wordt van de informatie. Deze

vorm van verhalen vertellen is de toekomst en Spektor heeft de afgelopen jaren ervaring opgedaan

met de werking van transmedia. Zo heeft Spektor voor het Instituut voor natuureducatie en

duurzaamheid en Jantje Beton Scharrelkids geproduceerd. Hierbij werden basisscholen via

verschillende media, waaronder een documentaire en social media, opgeroepen om

buitenspeelplaatsen te creëren. Daarnaast heeft Spektor rondom de televisieserie Feuten de online

studentenvereniging H.S.C Mercurius opgericht. 600 actieve leden lieten zich leiden in de gecreëerde

wereld waarin zij konden deelnemen aan zowel online activiteiten als live-evenementen. Het verhaal

van de serie stopte op die manier niet na afloop van een aflevering, maar leefde voort in de

gecreëerde wereld.

In de Workshop Storytelling zal je als deelnemer een aantal handvaten aangereikt krijgen over de

manier waarop informatie in een interactief verhaal kan transformeren. Deelnemers zullen worden

uitgedaagd, om samen met professionele verhalenvertellers, na te denken over het inzetten van

verschillende media om een emotionele band te creëren tussen de informatie en de jongeren.

Informatie: voor meer Spektor Stories, kijk op www.spektor.nl en bekijk onze showreel. Scharrelkids:

kijk op www.scharrelkids.nl. H.S.C. Mercurius kunt u terecht op de Facebook-pagina of bekijkt u deze

video.

Trefwoorden: onderwijs, social media, vo, bo, bibliotheek, mediatheek, jeugdzorg, zelfstandigen

16

13. Defense4me. Mentale en fysieke weerbaarheidstrainingen voor jeugd &

professionals

Door: Frank Schmitt en Roeland Boodt, namens Riscon Security Management en de Nationale

Academie voor Media en Maatschappij

Regelmatig verschijnen er in de media berichten over incidenten waar intimidatie een rol speelt:

cyberpesten, stalking, fysiek geweld e.d. jegens jongeren én jeugdprofessionals. Een kleine greep: Op

het Scala College in Alphen aan de Rijn doen meisjes aangifte van aanranding. Beide leerlingen

zouden onzedelijk zijn betast door medeleerlingen tijdens een schoolfeest (30-11-2012); Een docent

op een middelbare school in Alkmaar kreeg een publiekelijke striptease-act als eindexamenstunt

cadeau in de schoolkantine (02-05-2012); Twee jongeren, Fleur Bloemen en Tim Ribberink, beroven

zich van het leven met als mogelijke reden: (stelselmatig) gepest worden (november 2012).

Na een inventarisatie is het tijd om ons praktisch bezig te houden met de vraag hóe men weerbaar

kan zijn in intimiderende situaties zoals pesten, stalking, bedreiging, waar onze doelgroepen én wij

allemaal mee te maken kunnen krijgen. Maak kennis met het nieuwe programma Defense4me, het

nieuwe programma voor mentale en fysieke weerbaarheid voor jongeren en professionals.

U leert in de workshop (na een korte inleiding over mogelijkheden van mediagerelateerde

intimidatie) hoe u uw kwetsbaarheid – die elke professional en jongere heeft – om kunt zetten in

weerbaarheid. Direct. De workshop zal gericht zijn op de fysieke weerbaarheid en bestaat uit

verschillende actieve oefeningen. U krijgt inzicht in verbale en fysieke vaardigheden, aangevuld met

tips over hoe te reageren bij intimidatie in social media.

Herken uw eigen kwetsbaarheid en dat van de jongeren met wie u werkt; en zet deze praktisch om

naar weerbaarheid. De workshop is de start van het gehele programma Defense4me. Alvast welkom!

Op het congres wordt dit bijzondere programma voor de eerste keer gepresenteerd.

Trefwoorden: onderwijs, bibliotheek, mediatheek, MediaCoach, jeugdzorg, stalking, cyberpesten,

intimidatie, weerbaarheid

17

14. It's up to you - Een interactieve film die jongeren bewust maakt van hun rol

in cyberpesten

Door: Joerie Nijhuis en Tom Peeters namens stichting Reactif

Facebook, Youtube, Twitter, ze zijn niet meer weg te denken uit onze wereld. Social media spelen

een steeds grotere rol in het leven van de meesten van ons. Zo ook van jongeren. Meer dan 90% van

de jongeren gebruikt ze en dit wordt alleen maar meer. Social media stellen jongeren in staat zichzelf

te verrijken, te entertainen, te communiceren, te educeren, maar ook om anderen te kwetsen. Want

hoewel je met social media enorm veel goede en leuke dingen kunt doen, zijn ze helaas ook vaak het

podium waar - in Nederland alleen al - 60.000 jongeren herhaaldelijk gepest worden.

It’s up to you is een interactieve film die jongeren bewuster maakt van hun rol in cyberpesten. In de

film wordt de hoofdpersoon geconfronteerd met een aantal pestsituaties. Door de kijker zelf de

keuzes van de hoofdpersoon te laten bepalen, creëert iedere jongere zijn eigen persoonlijke verhaal

en ervaart direct de gevolgen van zijn acties. De film geeft hiermee de kijker de vrijheid om zelf

afwegingen te maken en is dus niet moraliserend. Op dit moment is Reactif volop bezig met de

ontwikkeling van dit project. In de workshop maakt u kennis met de film en ervaart u hoe de film in

het onderwijs ingezet zal worden.

De film is een discussiestarter. Met z’n twintigen in één klas en iedereen heeft een andere versie van

de film gezien; gegarandeerd dat ze door de verschillende ervaringen uiteenlopende kennis met

elkaar delen. Door de jongeren, begeleid op scholen, met elkaar in discussie te laten gaan leren zij

welke invloed zij kunnen uitoefenen in cyberpesten. Zo krijgen de jongeren de benodigde kennis die

zij nodig hebben bij het opstellen van effectieve regels om pesten tegen te gaan. It’s up to you is

gebaseerd op de theorie van de vooraanstaande psycholoog Bob van der Meer.

Informatie: www.reactif.nl/projecten/itsuptoyou

Trefwoorden: onderwijs, social media, vo, po, bibliotheek, mediatheek, cyberpesten, online privacy,

jongeren, zelfstandigen

18

15. Mediawijsheid: van project naar doorgaande leerlijn

Door: Natalie Radt (MediaCoach)

“Wie niet mediawijs is, is de analfabeet van de 21e eeuw.”

Mediawijsheid is het nieuwe lezen en schrijven. Kinderen die onvoldoende digitale vaardigheden

ontwikkelen, zijn de analfabeten van de toekomst. Wat is er voor nodig om onze jongste generaties

deze onmisbare ‘21st century skills’ bij te brengen? Op de meeste scholen is het besef er inmiddels

dat er ‘iets’ met mediaopvoeding en social media moet gebeuren, er is veel lesmateriaal voorhanden

en er zijn voorbeelden genoeg van leerkrachten die inspirerende projecten hebben opgezet, maar

een structurele aanpak vanaf de kleuterbouw gebaseerd op visie, ambities en leerdoelen is meestal

nog een stap te ver. Toch is het integreren van mediawijsheid en social media in het reguliere

lesprogramma de voorwaarde om kinderen de vereiste vaardigheden bij te brengen om te leren,

werken en leven in de maatschappij van de 21e eeuw. Deze workshop stelt je als schooldirecteur,

leerkracht of (zelfstandig) mediacoach in staat om verder te denken en te handelen dan een jaarlijkse

projectweek of een eenmalig lesprogramma. Je krijgt inzicht in de stappen die je kunt zetten om te

komen tot een gefundeerd beleid en een gefaseerd plan van aanpak voor de ontwikkeling van een

doorgaande leerlijn op het gebied van mediaopvoeding en –onderwijs in jouw eigen werkpraktijk.

Natalie Radt is freelance communicatieadviseur, werd eind 2010 gegrepen door de relevantie van

mediawijsheid en haalde in juli 2011 het certificaat van Nationaal Mediacoach. Sindsdien begeleidt zij

als zelfstandig mediacoach met haar bedrijf WeesmediaWijs scholen bij het formuleren en

implementeren van beleid, doelen en een plan van aanpak voor structureel onderwijs in

mediawijsheid en de toepassing van (social) media, richting de ontwikkeling van een doorgaande

leerlijn. Daarnaast verzorgt zij in opdracht van De Almeerse Scholen Groep (bestuur van 52 openbare

basisscholen en 8 scholen voor vo in Almere) workshops voor directies en teams po en vo.

Trefwoorden: po, vo, speciaal onderwijs, mbo, zelfstandigen

19

16. Webtools/Werkvormen voor Mediawijsheidslessen

Speel het Mediawijsheidsspel: welke webtool gebruik jij voor welke casus, als je

aan de beurt bent?

Door: Carolien Kok (MediaCoach)

Op het Kennemer College (Beverwijk) heeft Carolien Kok de afgelopen 7 jaar haar sporen verdiend als

docent Informatiekunde en Mediawijsheid. Zij heeft zich gespecialiseerd in nuttige webtools voor de

lessen. Uitgeverij Thieme Meulenhoff was zo van de handleidingen gecharmeerd dat deze worden

opgenomen in De Schooltas van Thieme Meulenhoff. Zij is inmiddels bezig met het schrijven van een

tweede uitgave. Ook heeft zij meegewerkt aan een Sociaal Mediaproject voor de brugklassen. Dit

wordt ondersteund door de onderwijsorganisatie Station to Station. Zeer recent mag Carolien zich

tevens gecertificeerd MediaCoach noemen. In de Workshop Webtools/werkvormen voor

mediawijsheidslessen laat Carolien laten zien hoe je jouw doelgroepen een actieve rol kunt laten

spelen bij de zoektocht naar mediawijsheid. Aan de hand van een mediawijsheidsspel, word je

uitgedaagd om webtools te verkennen op de zoektocht naar mediawijsheid, zodra je aan de beurt

bent. Je krijgt dan een casus voorgelegd waarin je een keuze moet maken. Hulpmiddel daarbij zijn

een aantal webtools. Je mag zelf bedenken welke je gaat uitproberen. Ingezet worden programma’s

als fotochatprogramma’s, gps-routerecorderprogramma’s, flashcardtools, voicethreadwebtools,

interactieve whiteboardprogramma’s, interactieve mindmaps, wordles, pollwebtools (teacher

clickertools) en andere enquête-programma’s, Show Me, qr-codes, screencastprogramma’s, serious

games, maar ook twittertools.

Informatie: http://vo-onderwijstools-en-apps.weebly.com

Trefwoorden: jeugdzorg, bibliotheek, mediatheek, po, vo, speciaal onderwijs, mbo, hbo,

zelfstandigen, jongeren, senioren, volwassenen

20

17. Speciaal onderwijs en #mediawijsheid

Door: Frits Meijer en Elle Peters (MediaCoaches)

Veilig internet is een probleem op scholen voor speciaal onderwijs. Internet is gemakkelijk en vrij

toegankelijk, maar de vaardigheden om ermee om te gaan ontbreken bij de meeste leerlingen.

Daarnaast is de omgang tussen leerlingen vaak harder en de gewetensvorming minder. Ook zijn deze

leerlingen kwetsbaarder en makkelijker te beïnvloeden, vatbaarder voor verslaving en gevoeliger

voor afwijzing en manipulatie. Begeleiding is hard nodig.

Wat is de beste methode om leerlingen in het speciaal onderwijs mediawijs te maken? Hoe ga je als

leraar of begeleider om met mogelijke gevaren van internet en social media zoals ongewenst

seksueel contact, pestgedrag of het ontwikkelen van een game verslaving?

Informatie: www.mediaklikwijs.nl / http://mediacoach.yurls.net

Frits Meijer: Maakt de nieuwe media vooral concreet. Geeft lessen over Hyves, mobiele telefonie, en

mediatermen.

Elle Peters: Geeft voorlichting, begeleidt leerlingen, leerkrachten, klassen en scholen bij het inzetten

van nieuwe media.

Trefwoorden: speciaal onderwijs, social media, game verslaving, cyberpesten

21

18. Media Explorer: een goede vlucht gewenst!

Door: Ruud Spelbos (MediaCoach)

Media Explorer is (ontwikkeld door MediaGenius, opgericht door o.a. MediaCoach Ruud Spelbos) een

online methode mediawijsheid die kinderen media laat ontdekken (explore) en

onderwijsinstellingen, MediaCoaches, bibliotheken en BSO’s in staat stelt goede lessen en workshops

te geven. Media Explorer werkt d.m.v. het downloaden van eigen beproefde lessen en workshops

mediawijsheid. We starten met een bijeenkomst voor alle deelnemers en halverwege het traject een

coaching bijeenkomst. Tijdens de coaching bijeenkomst worden de deelnemers geënthousiasmeerd

en worden bruikbare content en tools aangeboden. Ook wordt er aandacht besteed aan de didactiek

van het geven van lessen en workshops aan kinderen in de basisschoolleeftijd. Coaching gebeurt (na

inlog) via ingebakken Skype en een eigen Chat functie.

Waarom Media Explorer? Uit ervaring weten weten docenten, begeleiders en MediaCoaches dat het

geven van medialessen aan kinderen in de basisschool -leeftijd niet gemakkelijk is. Deelnemers

kunnen met Media Explorer succes ervaring opdoen en instellingen kunnen medialessen zelf

implementeren in hun eigen aanbod. De lessen zijn door MediaGenius op grote schaal uitgeprobeerd

en bijgeschaafd. Ook hebben wij goede contacten met onze netwerkpartners, waardoor we ons

aanbod kunnen optimaliseren en actualiseren.

Informatie: www.media-explorer.nl / www.mediagenius.nl

Trefwoorden: Primair Onderwijs, bibliotheken, MediaCoaches, Brede Scholen, Verlengde Schooldag,

Buitenschoolse Opvang

22

19. Een praktijkvoorbeeld: MediaCoach in uitvoering

(hoe enthousiasme en inspiratie tot resultaat leiden)

Door: Anja Plevier (MediaCoach)

Een workshop speciaal voor gecertificeerde MediaCoaches van de Nationale Opleiding MediaCoach,

NOMC. Herinner je nog hoe enthousiast je was toen je de NOMC opleiding afrondde? Met frisse blik

en voor goede ideeën naar je organisatie kijkend, ging je je schouders eronder zetten. Er tegen aan!

Nu ben je een tijd verder. Hoe is het gegaan? Herken je hoe ingewikkeld het is om praktisch op de

werkvloer gestalte te geven aan mediawijsheid? Waar ligt dat aan? Wat kun jij er zelf aan doen? Wat

heb je nodig?

Kom naar de interactieve workshop en raak geïnspireerd hoe je morgen zelf aan de slag kunt.

Interactief wil in dit geval zeggen dat je wilt delen waar je tegen aan loopt. Anja Plevier is als

zelfstandig mediacoach aan de slag sinds 2008.

Trefwoorden: onderwijs, bibliotheek, mediatheek, jeugdzorg, po, vo, mbo, hbo,, mediacoaches

23

20. Iedere bibliotheek een goed verhaal over mediawijsheid! BiebSearch

Door: Erwin Karst en Annemarie van Essen (MediaCoaches)

Binnen Biebsearch werken bibliotheek en onderwijs nauw samen. In de afgelopen vijf jaar is enorm

veel ervaring opgedaan en zijn zo’n 35.000 leerlingen bereikt. Docenten en leerlingen profiteren op

school van het beste wat de bibliotheek te bieden heeft. Iedereen lid van de bieb, materialen op

school bezorgd en opgehaald, bronnen van school en bibliotheek in één zoekmachine én

ondersteuning bij leesbevordering, informatievaardigheden en mediawijsheid.

Binnen Biebsearch willen we ervoor zorgen dat alle bibliotheken een goed verhaal hebben over

mediawijsheid. In deze workshop presenteren we ons plan waarmee bibliotheken en scholen vérder

kunnen. Een mix van visie, beleid, en praktische uitvoering. Een inspirerende sessie over het

bundelen van krachten. MediaCoach Erwin Karst deelt graag zijn ervaringen met je!

Informatie: www.biebsearch.nl

Trefwoorden: bibliotheek, vo, mbo, hbo, jongeren

24

21. Ben jij al Gynzywijs?

Door: Femke Wetzer (MediaCoach)

Je wilt graag mediawijs worden en je leerlingen mediawijs maken. Maar hoe doe je dat? Wat moet je

écht weten? En wat kun je leren van je leerlingen? Als leerkracht Master Special Educational Needs,

ICT-coordinator, mediacoach, auteur en eigenaar van www.kleuterict.nl wil MediaCoach Femke

Wetzer je graag helpen om media op een effectieve manier in te zetten. Daarom geeft zij samen met

Gynzy handvatten om effectief en binnen je volle rooster, tijd te besteden aan mediawijsheid.

Gyzny werkt intensief samen met leerkrachten en maakt digibord-software die vooral makkelijk in

gebruik is, heel compleet en overal te gebruiken. Leer zelf handige lessen maken, maar maak ook

gebruik van onze medialessen via een gratis Gynzy demo-account.

Info: www.kleuterict.nl en http://www.gynzy.com/nl/corporate

Trefwoorden: bibliotheek, mediatheek, po,, speciaal onderwijs

25

22. 7 stappen om jouw mediawijsheid/mediacoach-bedrijf succesvol te maken

Door: José van Kemenade (MediaCoach)

In deze workshop gaat José van Kemenade, eigenares van Keem Social Media Trainingen, in op 7

stappen die jouw bedrijf tot een succes maken. Zij zal uit eigen ervaring vertellen over do´s en dont´s

bij de start en opbouw van haar bedrijf. Onder meer zaken als schrijven van een ondernemingsplan,

website, reclame maken en klantenbinding komen aan de orde.

José van Kemenade geeft, samen met multimediadocent Andor Driessen, lessen aan leerlingen van

basisscholen en hun ouders en leerkrachten. Zo bestaat de les Reclame uit een prezi over de macht

van reclame. Hierin wordt onder ander uitgelegd wat fotoshoppen inhoudt. In het praktische

gedeelte geeft Andor Driessen de kinderen handvatten om de beeldtaal die zij dagelijks op televisie

en in videogames zien beter te begrijpen. Andor vindt het belangrijk dat kinderen praktisch leren

omgaan met allerlei vormen van media. Zij leren in deze les wat fotoshoppen is en brengen dit

meteen in de praktijk.

Informatie: www.keemsocialmediatrainingen.nl / www.toonbeeldschoolprojecten.nl

Trefwoorden: onderwijs, bibliotheek, po, vo, midden- en kleinbedrijf, zelfstandigen, volwassenen