DENKVAARDIGHEDEN VAN MAATSCHAPPIJLEER MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Gerard Ruijs ILO/UvA Broklede...

DENKVAARDIGHEDEN VAN MAATSCHAPPIJLEERMAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN

Gerard Ruijs ILO/UvA

Broklede

Vaksectie MW

G.Ruijs LIO dag, maart 2013

Nb het verhaal is in ontwikkelingnog niet ‘’af’’• Ik nodig mensen uit te reageren/mee te denken• en als men eruit put gaarne bron vermelden

• [email protected]


In deze ppt gaan we in op• Theorie/onderbouwing

• Basis grammatica / redeneerwijze maatschappijleer/MW

• vormen van ‘’causaal’’ redeneren (dia 22 e.v.)• Voorbeelden voor in de klas

• vergelijken (dia 46 e.v.)• Voorbeelden voor in de klas

• Vergelijken en ‘’causaal’’ redeneren (dia 59 e.v.)

• Creatief denken/Argumenteren/debatteren/beoordelen (68ev)


Theorie/onderbouwing noodzaak hogere denkvaardigheden• Waarom vaardigheden oefenen/cumulatief opbouwen?


Achtergrond literatuur• HOGERE DENKVAARDIGHEDEN

• BROOKHART + MARZANO

• WAT WERKT IN DE KLAS


PROBLEEM: Waarom leren we?• In het dagelijks leven komt het vrijwel nooit voor dat je feiten moet kennen als doel op zich…

• Meeste docenten maken toetsen die alleen herinneren/reproductie vragen…

• Geldt ook voor de beste leraren…

(Susan Brookhart: How to assess higher thinking skills in your classroom)


ML Vragen van verschillende niveaus• Is de kinderbijslag een sociale verzekering of een sociale

voorziening? • (weetje)

• Of willen we dat leerlingen kunnen beredeneren wat de gevolgen zijn van afschaffing van de kinderbijslag?• (Complexere ‘’als… dan….’’ redenering)


PROBLEEM: ‘’mile wide inch deep’’ Leren voor de toets /leren voor reproductie (niet specifiek voor ML: probleem)•Kennen van beschrijvende feiten zoals:

• Regelingen in de verzorgingstaat• Stappen in het formatieproces• Bevoegdheden politie justitie• Volgorde in een rechtszaak• Taken/rechten parlement

•Leidt tot ‘’Recall’’/ reproductie vragen (standaard toetsen)

onderzocht zou moeten worden wat leerrendement is op langere termijn (geen transfer)

Mijn indruk: gebaseerd op •lesbezoeken aan studenten/toetsen op stagescholen•enige kennis van lesmethoden•enige ervaring met eindexamens•Literatuur die dat beschrijft


TAKEN VAN DOCENTENVan de Grift, 2010; Van de Grift & Helms-Lorenz, 2011

Wat is/wordt gemakkelijker?

Uitleg geven, orde houden, leerlingen bij de

les betrekken

Wat blijft moeilijk? Ook bij ervaren docenten.

Leerlingen leren denken: hogere denkvaardigheden


COGNITIEVE DENKACTIVITEITEN

• Selecteren • Herhalen • Analyseren • Relaties leggen • Structureren • Concluderen • Toepassen • Synthetiseren• Creëren

Wat is dat?

Hoe doe je dat?

idem

idem

idem


COMBINATIES VAN DENKACTIVITEITEN

• Informatie zoeken • Probleemoplossen• Studerend lezen• Onderzoeken• Kritisch denken

1. Probleem analyseren2. Oplossingsplan

maken3. Oplossingsplan

uitvoeren4. Oplossing

controleren en reflecteren

1.Oriëntatie op de tekst 2.Selecteren van hoofdzaken, 3.Structureren, 4.Zelf bewaken en bijsturen, 5.Herhalen, 6.Controleren.

BIJ ALLE SCHOOLVAKKEN

Hoe doe je dat?

Hoe doe je dat?


De belangrijkste dia nu alvast :denkvaardigheden bij Maatschappijleer/MW1. Vergelijken2. Categoriseren3. Inductie/deductie4. ‘’Causaal’’redeneren / correleren (zit overal bij ml maar

vaak impliciet, bij gs wel in de eindtermen).5. Afwegen/beslissen (steeds met bepaalde kennis van feiten

en concepten/visies/invalshoeken etc. oorzaak gevolg/samenhang redeneringen kunnen construeren; om te komen tot een oplossing/aanpak van de oorzaken)

• Scenario’s uitwerken (idem) is een vorm van ‘’creatief denken’’ waarin lln vergelijk, categoriseren, oorzaak – gevolg – oplossings-redeneringen maken, afwegen en beslissen, induceren, deduceren.

• Als dan… redeneren is daar een vooroefening voor

• Welke komen nog meer vaak voor bij ML??


DENKVAARDIGHEDEN VERHOGEN LEERRESULTATEN

Wang, Haertel & Walberg (1990); Flippo & Caverly (2000); Zimmerman & Schunk (2001); Nota, Soresi, & Zimmerman (2004); Ozuru, Dempsey, & McNamara (2009), etc.


Van der Grift• Intelligentie bepaald 80% van het leren• Docent bepaald 20 % van het leren (gemiddelde)

MAAR: er zijn leraren die bij hun leerlingen• nog niet de helft van de gemiddelde leerwinst bereiken• die het dubbele van de gemiddelde leerwinst weten te

bereiken

Beroepsruimte

Zie http://www.rug.nl/education/lerarenopleiding/onderwijs/oratie-van-de-grift.pdf


Verschil zit m in volgende kwaliteitenHet observatie-instrument van Van de Grift en Van der Wal uit 2010•vraagt leerlingen na te denken over oplossingsstrategieën•moedigt kritisch denken van leerlingen aan•stemt verwerking van leerstof af op verschillen tussen leerlingen•stemt instructie af op verschillen tussen leerlingen•biedt zwakke leerlingen extra leer- of instructietijd•leert leerlingen hoe zij complexe problemen kunnen vereenvoudigen•zorgt voor interactieve instructie- en werkvormen•laat leerlingen hardop denken


• hanteert werkvormen die leerlingen activeren• stimuleert het zelfvertrouwen van zwakke leerlingen• gebruikt de leertijd efficiënt• geeft duidelijke uitleg van het gebruik van didactische

hulpmiddelen en opdrachten• gaat tijdens de instructie na of leerlingen de leerstof

hebben begrepen• geeft feedback aan de leerlingen• betrekt alle leerlingen bij de les• bevordert dat leerlingen hun best doen• zorgt voor een doelmatig klassemanagement• geeft duidelijke uitleg van leerstof en opdrachten• gaat tijdens de verwerking na of leerlingen de opdrachten

op een juiste manier uitvoeren• zorgt voor wederzijds respect• ondersteunt het zelfvertrouwen van leerlingen• zorgt voor een ordelijk verloop van de les• zorgt voor een ontspannen sfeer• toont in gedrag en taalgebruik respect voor leerlingen


Wat is ‘’higher order thinking’’?

Brookhart onderscheidt drie soorten definities:• Leren voor transfer• Kritisch leren denken• Problemen leren oplossen

Overlap: maar het gaat steeds om ‘’betekenisvol’’ leren.


Nieuwe taxonomie BloomOriginal Terms New Terms

• Evaluation

• Synthesis

• Analysis

• Application

• Comprehension

• Knowledge

•Creating

•Evaluating

•Analysing

•Applying

•Understanding

•Remembering(Based on Pohl, 2000, Learning to Think, Thinking to Learn, p. 8)


Taxonomie van Bloom

Misverstand = • dat recall altijd makkelijk, • en hogere orde denken altijd moeilijk is

Gaat om • moeilijkheidsgraad van de stof enerzijds en• niveau waarmee er over gedacht moet worden (herinneren vs creëren).

Brookhart p.29


voorbeeld: kennis van de functies van straffen is nodig, maar waarom? leerlingen kunnen m.b.v. -concepten als functies van straffen, daad/daderrecht, etc en -door vergelijking van gegevens over effectiviteit (causaal redeneren) van soorten straffen-en door vergelijking van gegevens van andere landenEen redenering opbouwen over de (on)wenselijkheid van hogere straffen/ minimum straffen etc (causaal redeneren)-En de dilemma’s (positieve-negatieve gevolgen; bedoelde-onbedoelde effecten) daarbij aangeven (causaal red. + vergelijken)-En zonodig gebruik maken van theorieën over het ontstaan van criminaliteit. (causaal redeneren)-En daarmee een afweging maken tussen politieke visies


Meerwaarde vragen hoger niveau voor ML/MW• Als leerlingen complexiteit van veranderingen begrijpen

minder stereotype kijk • Realistischer kijk op politiek en maatschappij leidt tot een

hogere competentie om te kunnen handelen• Realistischer verwachtingen, dus minder teleurstelling

• b.v. we kunnen het woord representativiteit leren• Maar als we weglaten welke oorzaken/factoren een rol spelen

waardoor besluitvorming zelden ‘representatitief ‘ kan zijn• Is het een woord dat teleurstelling voedt (en wordt het een ‘’eis’’)

• Leren betwijfelen ipv. standpunt bepalen!!• Leren voor transfer (in toekomstige situaties/als burger)

Waar komt die onvrede in Nederland toch vandaan? Iedereen heeft toch ML gehad en leren denken over de

samenleving???


Causaal redeneren• Doen leerlingen uitzichzelf: niet gehinderd door kennis

van zaken• Bij ML/MWE kunnen we leerlingen leren het

systematisch/’’controleerbaar’’ te doen


Denkvaardigheid ‘Causaal’ redeneren

Leerlingen kunnen oorzaak-gevolg redeneringen maken en redeneringen formuleren waarin de samenhang tussen verschijnselen wordt beargumenteerd.

Vaardigheid -om redeneringen in teksten te herkennen-om uit tabellen en grafieken die samenhang tussen verschijnselen te herleiden-Om zelf leren te argumenteren-Om goed te kunnen afwegen -etc


‘Causaal’ redeneren/correleren en problemen oplossen…

Is dat misschien de meest maatschappijleer specifieke denkvaardigheid? Naast vergelijken?

• Leren analyseren van maatschappelijke/politieke vraagstukken• Probleem> ongewenste situatie• Identificeren van oorzaken >• Kiezen van middelen/oplossing > gewenste situatie

• Leren analyseren en/of onderbouwen van redeneringen/standpunten

• Leren analyseren van waardendilemma’s

• Leren vergelijken van politieke visies


Preconcepties van leerlingen zijn uit redeneringen/frames opgebouwd

Constructieve friktie (= nodig voor leren/voor verandering)

•Wordt pas bereikt als de schools kennis de informele ervaringskennis/preconceopties ‘’raakt’’/beroert.

•De weetjes lijken die voorkennis/preconcepties niet te beroeren

• Goede cijfers• Niks veranderd/geleerd

• Zie handboek VD hoofdstuk 7,8,9


Preconcepties zijn een soort ´Gezonde misverstanden´ (Franke)Bijvoorbeeld over samenhang•strafklimaat/hoogte van straffen en mate van criminaliteit

•Ouderen jongeren frame•Bezuinigingsnoodzaak frame•Marokkanenframe•……

•Verdringt andere voorstellingen


Voorbeeld denkvaardigheden: het leren ontleden van frames

Framing theorie: ‘’bril’’ waarmee maatschappelijke kwesties worden waargenomen

te ontleden in

•probleemdefinitie•diagnose: oorzaken-gevolgen/samenhang•moreel oordeel•gevoelens•Oplossingen


Basisgrammatica/redeneerwijze

• ‘’causaal redeneren’’

NB: Moeten we eerst leren, om daarna te nuanceren • dat het vaak geen directe oorzaken zijn, maar correlaties;

waarschijnlijkheden/kansen etc


basis grammatica van ML MW

Als je theorieën /visies leert/doceert, ga dan op zoek naar de ‘grammatica’: de onderdelen in een theorie/visie/frame/redenering

NB elke wet is een oplossing voor een probleem, en een visie op de oorzaak en een idee over de gewenste situatie

probleemOorzaken/

samenhangoplossingen

Gewenste situatie


er Mj Mjzijn Mj Mjongelijke Mj Mjmachtsverhoudingen Mj

TEVEEL Mj MjONGELIJKHEID Mj MjIN MjKANSEN Mj

INKOMENSVERSCHILLEN Mj MjZIJN Mj MjTE Mj MjGROOT Mj

meer Mj Mjoverheidsingrijpen Mj > Mjsociale Mj Mjwetgeving Mj + Mjregulering Mj Mjbedrijven Mj Mj

teveel Mj Mjoverheidsbemoeienis Mj

te Mj Mjweinig Mj Mjprikkels Mj/ Mjte Mj Mjweinig Mj Mjstimulans Mj/ Mjconcurrentie Mj

privatisering Mj/ Mjderegulering Mj > / Mjmeer Mj Mjprikkels-stimulans Mj Mjom Mj Mj

te Mj Mjpresteren Mj

economische Mj Mjgroei Mj Mjbedrijven Mj > Mjmeer Mj Mj

welvaart Mj Mjvoor Mj Mjiedereen Mj

meer Mj Mjsociale Mj Mjzekerheid Mj Mjmeer Mj Mjgelijke Mj Mjverdeling Mj Mj

van Mjwelvaart Mjgelijke Mj Mjkansen Mj; Mjmeer Mj Mj

welvaart Mj Mjvoor Mj Mjiedereen Mj

MISBRUIK Mj MjVOORZIENINGEN MjTE MjWEINIG Mj Mj

VERANTWOORDELIJKHEID MjTE Mj MjWEINIG Mj MjINITIATIEF Mj Mj

sociaal Mj Mjdemocraten Mj

liberalen Mj

PROBLEEM Mj OORZAKEN Mj MjOPLOSSINGEN Mj Mj GEWENSTE Mj MjSITUATIE Mj

GRuijs Mj 2013 Mj

Tabel Mj 1 De Mjverschillen Mj in Mjopvatting Mj Mjtussen Mj Mjlinkse Mj- en Mjliberale Mj + Mjrechtse Mj Mjideologieën Mj op Mjsociaaleconomisch Mj Mjterrein Mj: MjNB: MjBinnen Mj de Mjmarges Mj van Mjeen Mj Mjgemengde Mj Mjeconomie Mj!! (DE MjVVD Mj is Mjniet Mj Mjvoor Mj Mjeen Mj Mjvolkomen Mj Mjvrije Mj Mjmarkt Mj; de MjPvdA Mj Mjniet Mj Mjvoor Mj Mjeen Mj Plan Mjeconomie Mj

WAT Mj MjVOOR Mj LINKS DE MjOORZAAK Mj IS IS MjVOOR Mj MjLIBERAAL Mj/ MjRECHTS Mj DE MjOPLOSSING MjWAT Mj MjVOOR Mj MjRECHTS Mj DE MjOORZAAK Mj IS, IS MjVOOR Mj LINKS DE MjOPLOSSING Mj Mj

HET MjPROBLEEM Mj MjBIJ Mj LINKS OF MjRECHTS Mj IS HET MjONBEDOELDE Mj EFFECT VAN DE MjOPLOSSING Mj VAN DE MjANDER Mj


Andere ML voorbeelden

• Vragen we alleen de kenmerken van het Scandinavische en het Angelsaksische model te kunnen noemen/herkennen

Of• Kunnen leerlingen de samenhang beredeneren van de

welzijns/welvaartsontwikkeling van landen met een verzorgingsstelsel in vergelijking met landen zonder?

• En kunnen leerlingen de functies (verzekeren, verheffen, verzorgen, verbinden) van de verzorgingsstaat onderscheiden om verschillen tussen landen te analyseren/vergelijken

• En die functies gebruiken voor hun afweging/overdenken/bepalen standpunt


grammatica uit te breiden met: nog verder uitwerken

probleemOorzaken/

samenhangOplossingen

middelen

Gewenste situatie

Verschillende visies

Verschillende variabelen:

SoortenProblemen/

Categorieen: Sociaal econSociaal cult

Pol jur

Indicatoren: hoe meet je een probleem;

operationaliseren

Indicatoren: hoe meet je een

oorzaak/samenhang; operationaliseren

Visies; etc

Bedoelde en onbedoelde

effecten

Korte/lange termijn

b.v. gericht op eigen verantw. / omstandigheden

verbeteren


Maatschappijleer denkvaardigheden1. Vergelijken

2. Categoriseren

3. Inductie/deductie

4. ‘’Causaal’’redeneren (zit overal bij ml maar vaak impliciet, bij gs wel in de eindtermen).

5. Afwegen/beslissen (steeds met bepaalde kennis van feiten en concepten/visies/invalshoeken etc. oorzaak gevolg/samenhang redeneringen kunnen construeren; om te komen tot een oplossing/aanpak van de oorzaken)

• Scenario’s uitwerken (idem)


Wetenschap – politiek denken

Oplossen wetenschappelijke vraagstukken•Oplossen betekent hier: een antwoord vinden op een vraag door middel van onderzoeksmethoden: beschrijven, analyseren, verklaren .

Oplossen politieke vraagstukken•oplossen cq het ‘wegnemen’ van een maatschappelijke of politiek probleem •door de inzet van beleid: d.w.z. de inzet van middelen• binnen een bepaalde tijd•wil men een probleem aanpakken/oorzaken wegnemen,•om op die manier gestelde/gewenste doelen te bereiken,


HULPMIDDELEN ‘’CAUSAAL REDENEREN’’: THEORIE BETER TE BEGRIJPEN

Colemans boat’


.

.

gedrag Mj/ Mjvorming Mj

effect in Mjsamenleving Mj

(re) Mjactie Mj Mjindividu Mj

abstracte Mj Mjontwikkeling Mj

afhankelijke Mj Mjvariabele Mj

onafhankelijke Mj Mjvariabele Mj

MACRO Mjniveau Mj

MICRO Mjniveau Mj

mechanisme- Mjproces Mj Mj

variabelen Mj


Vgl lesmethoden met de oorspronkelijke theorie:Bijvoorbeeld de anomietheorie

• Twee onafhankelijke variabelen- Ideologieën (Als X…)- kansen idealen te realiseren (Als Y…)

• Als X + Y wrikken ….(dan meer anomie; dan meer kans!! op Z)

Bovendien:• meerdere gevolgen/afhankelijke variabelen- Soorten afwijkend gedrag- Waaronder meer kans op criminaliteit

• Anomie theorie is complexer om te reproduceren dan stigmatiserings theorie


Anomie theorie: probleem?Wat = de oorzaak van verschillen tussen landen in de mate van criminaliteit

.

Soort ideologie

Mate van kansen

vervullen levensdoelen

Anomie/normloosheid

conformisme

rebellie

ritualisme

criminaliteit

alternatief

alternatief

alternatief

Differential association th:

ook middengroepen

retraitisme


meer Mj Mjdan Mj 4 Mjuur Mj

per Mjdag Mj

op de Mjlange Mj Mjduur Mj Mjkans Mj Mjgroter Mj Mjdat Mj.. Mj

interpreteren Mj

zware Mj Mjtv Mj Mjkijker Mj Mj

verwarren Mj Mjalledaagse Mj Mj

werkelijkheid Mj = Mjmediawerkelijkheid Mj

TV Mjwerkelijkheid Mj Mj

dan Mj Mjreferentiekader Mj

wordt Mj

cultivatietheorie Mj

media Mjboodschappen Mj

als Mj TV Mjeinige Mj info Mj

bron Mj is Mj

een Mj Mjals Mj Mjiemand Mj Mjook Mj nog Mjveel Mj Mj

computerspelllen Mj Mjdoet Mj Mj

en Mjals Mj Mjook Mj Mjanderen Mj in Mjomgeving Mj Mj

hetzelfde Mj Mjdoen Mj Mj


ander instrument om leerlingen te trainen in denken in oorzaken en samenhang

• een figuur/diagram/model, waarmee je complexere processen inzichtelijk zou kunnen maken

• leerlingen kunnen leren denken met meerdere variabelen

• NB hoe komt het dat bij geschiedenis zoveel onderzoek wordt gedaan het leerredenement van het causaal leren redeneren, en er bij ML/MW in Ned nog gedacht wordt dat het wel zonder kan??


Voorbeelden: maak een diamant• Over de factoren die een rol spelen bij het later uit huis

gaan van studenten: waarom blijven ze langer thuis wonen

Of• Maak een diamant over de verandering van een bevels-

naar een onderhandelingshuishoudingOf • Waarom turkse kinderen in Zweden meer kans maken op

een hoge opleiding dan in Duitsland of in NederlandOf• Het ontstaan van het integratie probleem volgens

Lucassen in vergelijking met Scheffer


Geven schoolboeken zicht op ontstaan integratie vraagstuk?• Niet door leren reproduceren groepen migranten in de

juiste volgorde.

• Misschien wel door aantal visies te vergelijken?


Voorbeeld ontleden artikel L.Lucassenprobleem / oorzaken/ beslissingen/ actoren

Selectie opAnalfabetisme:

werkgevers

Geen roulering;

werkgevers

Gelijke lonen/premies:

vakbonden

GezinsHereniging:

confessionelen

Integratie met behoud eigen taal

cultuurWelke Regering?

Gebruik WAO Werkgevers/vakbonden/

overheid

Stop op immigratie/

regering /welke?

Relatie/beleid vanuit

moederland

Integratie probleem

oliecrisis

crisis in verzorging

staat

hoogconjunctuur

Politieke waarden


omgevingsfactoren

En wat deden migranten

zelf?

Geeft niet alle factoren:• Denk nog aan positie toewijzing/positieverwerving (die

factoren zijn nog niet meegenomen)• En het is geschiedenis: geeft zicht op het ontstaan= niet

meer veranderbaar• Geeft wel zicht op onbedoelde lange

termijneffecten/gevolgen van korte termijn beslissingen (= relatieve autonomie sociale processen)

• Volgende geeft wel zicht op factoren die nu nog spelen en ‘’veranderbaar zijn’’; hier is nog beleid op te maken


vergelijken


Hier gaan we causaal redeneren door te vergelijken• Waar worden de verschillen tussen de landen door

veroorzaakt


Factoren die hier worden genoemd• Voorschoolse opvang (vanaf 2 jaar in Zweden en

Frankrijk> minder taalachterstand)• Vroege/latere beslissing beroepsonderwijs>algemeen

vormend/ voorbereidend wetenschappelijk onderwijs• Voor + naschoolse opvang• Etc• Etc• Zie NRC 6 okt 2012 : beste land voor een migrantenkind• Maar kijk ook naar factoren positieverwerving: zoals op

volgende dia• Maak met leerlingen van beide artikelen dia’s een

‘daimond 9’


. G.Ruijs LIO dag, maart 2013

Denkvaardigheid . Vergelijken

Is een 1. didactische strategie/leeractiviteit2. vaardigheid maatschappijleer

N.B. Paradox: de denkstap met de meeste leerwinst lieten we weg uit het ML programma voor de HAVO leerlingen!! (motief: zou te moeilijk zijn…).


Vergelijken als didactische strategie c.q.helpt bij onthouden begrijpenMarzano (‘’Wat werkt in de klas’’) noemt vergelijken de meest krachtige didactische strategie (levert meeste leerwinst op)

Denkstap/Methode: gaat om kunnen identificeren van overeenkomsten en verschillen (niet alleen verschillen!!) door:

- Vergelijken (van voorwerpen/situaties en begrippen)- Classificeren (indelen van situaties in categorieën op basis van

gelijksoortige kenmerken)- Creëren van metaforen (identificeren basispatroon over situatie- Creëren van analogieën (identificeren van verbanden tussen

begrippenparen)


Een maatschappijleerles uit 1338 ….door vergelijken


Vergelijken is ook een denkvaardigheidtypisch voor ML/MW?Onderdeel van het ‘’wetenschappelijk’’ leren denken, leren ‘meten’’,

c.q. conclusies trekken; (subdomein A.3)

Voorbeelden uit ons domein A. onderzoeksvaardigheden informatievaardigheden• vergelijken van ‘’variabelen’’

• Leren classificeren• Leren operationaliseren van variabelen (leren ‘’meten’’)

• Leren generaliseren: • als je een uitspraak doet over een situatie veronderstelt dat vaak een

vergelijking van gegevens (bijvoorbeeld: effect van taakstraffen vs. celstraffen)

NB: wenselijk: Leren betwijfelen!! In plaats van ‘’standpunt’’ innemen?? (wat betekent dat voor opdrachten oefenen/debateren??)


Hulpmiddelen om te vergelijken• Venn-diagram• Vergelijkingsmatrix• Classificeren• Analogieën

Nb: kijk of schema’s in schoolboeken deugen!(b.v. thema’s: vergelijking ideologieën)

Sterkste aanpak is lln zelf schema’s te laten maken/bij elkaar checken/etc


Om goed te kunnen vergelijken moet je goed kunnen classificeren (denkv. 2) alle partijen zijn voor een eerlijke verdeling……. en is rechts voor pers vrijheid……


Venn-diagram


..

• Vergelijkingsmatrix: eerst classificeren, dan vergelijkenG.Ruijs LIO dag, maart 2013

Andere voorbeelden van causaal redneren d.m.v. vergelijken


Gebruik van tabellen en grafieken- Deductie (DV 3) toepassing van een algemene regel op

een specifieke situatie- Inductie afleiding van een algemene regel uit een

beperkte verzameling specifieke gevallen

- Op de volgende grafiek kan je de theorieën over het ontstaan van criminaliteit toepassen/afleiden (in combinatie van kennis van omgevingsfactoren) maar ook kennis over betrouwbaarheid statistieken


..


Mogelijkheden om lln samenhang te laten onderzoeken• Hoogte criminaliteit vergelijken ten opzichte van

• andere periode• andere landen

• Daarbij : oorzaken criminaliteit kunnen benoemen• In verband kunnen brengen met (verandering in)

omgevingsfactoren • hoogte/effectiviteit van straffen kunnen afwegen• Wensen over strafmaat kunnen relateren aan veiligheidsparadox

Of

• Kosten verzorgingstaat • (kwaliteit) regelingen relateren in levensomstandigheden • in vergelijking met mensen in andere

landen/levensomstandigheden


Creatief denken: Scenario’s: oorzaak-gevolg-oplossen + vergelijken+afwegen/beslissen

Mooie oefening: als…. dan …redeneren en dan in

‘’ketens’’ van gevolgen.

Bijvoorbeeld:• Wat zou er gebeuren als de overheid collectieve

goederen X,Y wel/niet zou ‘verzorgen’….?


‘’Wat als…. dan’’ redenerencausaal redeneren en vergelijkenoWat zou er gebeuren als de leerplicht niet bestondoWat zou er gebeuren als de straffen 2 x zo zwaar

wordenoWat zou er gebeuren als de immigratie stoptoWat zou er gebeuren als de hypotheekrente wordt

afgeschafto Voor huizen boven de 3,5 tono Of helemaal

oWat zou er gebeuren als een vlaktaks wordt ingevoerdoWat zou er gebeuren als abortus niet meer is

toegestaan


Wat als….ode publieke omroep helemaal verdwijnt?owe een districtenstelsel invoeren?owe studiefinanciering (weer) inkomensafhankelijk maken?

owe de kinderbijslag inkomensafhankelijk maken?

Deze vragen zijn betekenisvoller dan leren dat er

kinderbijslag is…


Leerlijn: als dan…..

• Begin van het jaar: eerst leren redeneren met gegeven factoren

• Op het eind van het jaar met de kennis van ML/MW zelf kunnen redeneren


Praktische lestips vergelijken• www.gapminder.org of

http://www.newsweek.com/2010/08/15/interactive-infographic-of-the-worlds-best-countries.html

• http://www.thedailybeast.com/newsweek/2010/08/15/interactive-infographic-of-the-worlds-best-countries.html

om verschillen in levensomstandigheden te laten zien

ofgebruiken we puberruil om verschillen in levensomstandigheden als voorbeeld te gebruiken voor concepten als collectieve goederen; rollen van de overheid etc.


Creatief (leren) denken:

Op basis van verkennen probleem; in welke

richting oplossing moet worden gezocht; met

welke voorkennis; met welke beperkingen…

• Nieuwe oplossing bedenken (voor een probleem)• Scenario denken (welke ontwikkelingen zijn te

verwachten gegeven X, Y, Z)• Hypothese opstellen• Advies opstellen• Beleidsplan maken


Argumenteren/debatteren

We zouden bij ML/MW lln moeten leren dat kwaliteit van argumenten wordt beoordeeld op

• Een adequate vergelijking kunnen maken• Goede categorieen hanteren• Inductief/deductief redeneren• Oorzaak gevolg/samenhang – oplossings

redenering• Problemen categoriseren (invalshoeken)• Adequaat generaliseren• Waarden dilemma kunnen schetsen• Afweging kunnen maken: leren betwijfelen?


En hoe dit alles te beoordelen??

Maken van rubrics en denk meer aan:

• Redenering is logisch en goed overwogen

dan in tellen van dingen (noemt drie aspecten)

Brookhart p. 36


Voorbeeld beoordelings criteria• Conceptual understanding• Computation and execution• Communication• Insights

Onderdelen antwoorden op meerdere niveau’s uitgewerkt• bijvoorbeeld: excellent, volgens standaard, onder

standaard

• Brookhart p36


DENKVAARDIGHEDEN VAN MAATSCHAPPIJLEER MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Gerard Ruijs ILO/UvA Broklede...

Documents

Transcript of DENKVAARDIGHEDEN VAN MAATSCHAPPIJLEER MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Gerard Ruijs ILO/UvA Broklede...