Deze week in Delta

TUDELTA.11INTERNATIONAL: 07

Life after Delft Zandmotor stilt zandhonger

Delta 12 verschijnt op donderdag 19 april

Detecting rainfall Al-Zuhairy: gevluchte vogels

DELTA. 11 05-04-2012 wEEkbLAD vAN DE TEchNIschE uNIvERsITEIT DELfT

Deze week in Delta scIENcE: 04 INTERvIEw: 10

PAsEN REPORTAGE: 12

01

Zorgen over verdeling geldDe nieuwe verdeling van overheids- en collegegel-den binnen de TU roept veel vragen op. De ant-woorden van het college van bestuur bieden niet veel houvast.

Connie van Uffelen

Hoe bepaalt het college van bestuur (cvb) de basisinkomsten voor facul-teiten? Passen deze bedragen bij de werklast? Wat gebeurt er als het aantal studenten en promoties groeit? Gaan promotiepremies wel naar de betref-fende afdeling? vragen en zorgen die de ondernemingsraad (or) en studen-tenraad (sr) op maandag 2 april uitten in een gezamenlijke vergadering met het college van bestuur.aanleiding is de nieuwe verdeling die het cvb voor ogen heeft van de zogeheten eerste geldstroommidde-len (rijksbijdrage, overige overheids-bijdragen, collegegelden en BTW-voordeel). De huidige verdeling werd in 2010 ‘bevroren’ omdat het college vond dat daarmee onvoldoende kon worden ingesprongen op verande-rende omstandigheden. ook werd die verdeling als financieel ‘verdienmodel’ ervaren, waar het college van af wil.in het nieuwe model wil het college het geld opsplitsen in drie componen-ten: de universiteitsdienst, de facul-teiten en ‘concernbrede’ budgetten. Die laatste bestaan uit een absoluut bedrag voor strategische middelen en een bedrag voor programma’s en pro-jecten (gericht op innovatie en ont-wikkeling) die ten goede komen aan de gehele universiteit. Dit laatste bedrag was tot nu toe ondergebracht bij de universiteits-dienst (UD), maar die krijgt straks alleen nog geld om de organisatie draaiende te houden. Te denken valt aan regulier onderhoud en personeels-kosten, met een budget voor onder meer opleiding en werkplekken.Het geld voor de faculteiten bestaat uit twee delen: een groter basisbedrag (streven: 70 procent) voor de kwaliteit van onderwijs, onderzoek en valorisa-

tie, en een variabel bedrag (streven: 30 procent). Dit variabele bedrag is voor het aantal behaalde studiepun-ten en het aantal promoties en ont-werpcertificaten binnen de faculteit.Met een groter basisbedrag dan voor-heen wordt volgens het college voor-komen dat budgetten te veel meeliften op prestaties van de faculteiten. ook zouden faculteiten door dit grotere, vaste bedrag meer kunnen werken aan een stabiele meerjarenstrategie.De or wilde weten hoe de vaste basis-bedragen voor faculteiten worden bepaald. volgens collegevoorzitter Dirk Jan van den Berg zijn die geba-

seerd op wat faculteiten ‘in het ver-leden kregen plus de uitkomsten van de herijking’. Desgevraagd noemde hij echter geen ijkjaar. De bedragen kun-nen onder meer wijzigen na overleg tussen een faculteit en het college. or-lid Stefan Delfgou waarschuwde dat het basisbedrag moet passen bij de werklast en vroeg zich met de sr af wat er gebeurt bij krimp en groei van faculteiten. volgens van den Berg zit dat echter niet in het nieuwe model verwerkt. “Je krijgt dynamiek. Daarom komt er een planning- en evaluatie-cyclus. Bij stijgende studentenaantal-len komt het cvb met voorstellen voor oplossingen.” een mogelijkheid is volgens rector Karel luyben het verschuiven van mensen. Desgevraagd zei hij te den-ken dat het wel meevalt met scheef-groei bij grote aantallen promoties, omdat de TU dan immers meer geld krijgt. De promotiepremies gaan ech-ter niet rechtstreeks naar de betref-fende afdelingen, de verdeling van die premies is aan de faculteiten.

Het cvb wil het geld opsplitsen in drie componenten: de universiteitsdienst, de faculteiten en concern brede budgetten Proef met blended learning

De faculteit Techniek, Bestuur en Management (TBM) voert volgend jaar blended learning in bij haar bachelor technische bestuurskunde. Belang-rijkste doel is het verho-gen van het studiesucces.

Blended learning is een systemati-sche mix van face-to-face onderwijs en online onderwijs. Het kan daarbij gaan om bijvoorbeeld video-instruc-ties, multimediaal lesmateriaal en online spreekuren en toetsen. Binnen de TU gebeurt dat al regelmatig op vakniveau, maar TBM wil het nu syste-matisch integreren in haar curriculum.De faculteit wil bij haar bachelor vanaf collegejaar 2013-2014 onder meer intensiever gebruikmaken van serious games, video’s en animaties. Studen-ten kunnen daarbij zelf ook onderwijs-materiaal creëren door bijvoorbeeld een toepassing te illustreren of een praktijkvoorbeeld uit te werken.

Met social media als facebook in com-binatie met de online introductiemo-dule technische bestuurskunde wil de faculteit aanstaande studenten alvast binden. via een gebruikersonderzoek wil TBM bepalen hoe dit beste te doen.om docenten inspiratie te geven voor blended learning maakt de faculteit een gids met best practices en beschik-bare manieren om ict toe te passen. voorbeelden zijn digitale toetsen,

video2learn (instructievideo’s), col-legerama, interactie in de collegezaal, social media, het gebruik van wiki.tudelft.nl, serious games en simula-ties, beoordeling van studenten door studenten (peer review) en het gebruik van software gericht op brainstorms. Het idee achter blended learning is dat ict studenten beter kan activeren. Door meer online te doen zouden con-tactmomenten effectiever kunnen zijn

met meer ruimte voor vragen, discus-sie en diepgang. Het gebruik van ict zou tevens de werkdruk van docenten verlagen door de inzet van digitale testen, opnames van colleges en uit-leg via weblectures. TBM ziet de invoering van het modu-lair onderwijs (onderwijs in blokken van twee tot drie vakken) in 2013 als uitgelezen kans voor deze proef, waar-voor een ton beschikbaar is. De facul-teit wil dat in 2017 zeventig procent van de herinschrijvers de bachelor binnen vier jaar haalt.ook de faculteit industrieel ontwer-pen heeft een plan ingediend voor een proef met blended learning bij haar bachelor. of dat doorgaat is nog niet zeker. De faculteit wil verkennen hoe ict is toe te passen bij ontwerponder-wijs en ziet vooral mogelijkheden voor onder meer digitale toetsing en meer projectachtig onderwijs. (CvU)

Met facebook wil de faculteit aanstaande studenten alvast binden

op verzoek van Youp van ’t Hek werd afgelopen vrijdag in de TU library de film ‘lost in Translation’ van regisseur Sofia Coppola vertoond en nabesproken, in aanwezigheid van rector luyben (rechts). De cabaretier is nog tot eind mei verbonden aan de TU Delft als cultural professor. Het thema dat hij hiervoor heeft gekozen is: los van alles. (foto: Hans Stakelbeek)

nieuws/column DelTA. 11 05-04-2012

delta@tudelft.nl

www.facebook.com/tudelta

@tudelta

www.delta.tudelft.nl

02

dELTA onLinE

Verkiezing (1)‘intelligentie, mediageniekheid en uiterlijk’. Die drie eigenschappen moet de aankomende ‘student of the year’ van de website studenten.net in zich verenigen. voor de kwartfinales zijn er nog 24 studenten over: 16 vrouwen en 8 mannen. onder hen één TU-student: Michiel adriaanse (werktuigbouwkunde). Hij moet zich binnenkort met zijn rivalen meten in een debat. op 23 april worden de twaalf halve finalisten bekend. eind mei is de finale.

CarmenKrashna Musika is nog op zoek naar mensen die willen meedoen aan het operaproject Carmen. op 11 april is er daarom voor de tweede keer een openbare repetitie bij de unit cultuur. De beroemde opera moet in november opgevoerd worden. Krashna zegt niet alleen op zoek te zijn naar studen-ten of medewerkers met een gouden keeltje, ook mensen met technische kennis zijn welkom. De opera moet namelijk ook ‘technologische hoog-standjes van de TU Delft’ bevatten.

Scholierenprijsacht teams havo- en vwo-scholieren strijden donderdag 5 april om de titel ‘beste ontwerp 2012’, die de TU Delft jaarlijks uitdeelt aan profielwerkstuk-ken. er zijn ondermeer een ‘spray-twist’, een ‘mens-erger-je-niet voor blinden’, een ‘toiletpapierdetector’, een ‘touch screen’, een ‘vliegende Hollander’, een ‘waterklok’ en een ‘PWS educheck’. vorig jaar won de ‘WoToRo quadrocopter’, een soort helikopter vier horizontale propellers.

Verkiezing (2)Studenten.net zoekt tegelijkertijd een nieuw studentenhuis van het jaar. na twee Delftse overwinningen op rij, is er nu nog één Delfts pand onder de twaalf kandidaten: oude Delft 119. Het onafhankelijke huis met 25 bewoners, mannen en vrou-wen, prijst zichzelf aan met een lange rij feestjes. er zijn ‘minstens zes’ huisrelaties en wekelijks gaan er zes kratten bier en vijf flessen wijn door-heen. Gemiddeld studeren de bewo-ners dertig uur per week, zeggen ze.

Touw

smartphoneik mag aannemen dat u inmiddels ook een smartphone heeft? iedere zichzelf respecterende brugsmurf heeft het laatste model om zijn vriendjes de loef af te steken, dus u gaat me toch niet vertellen dat u er nog geen een hebt? U wordt nooit gebeld zegt u? Maar dat is helemaal geen beletsel hoor. Zo heb ik een smartphone van de TU, waar ik nooit op word gebeld. Gewoon omdat vrijwel niemand dat nummer heeft. Heerlijk rustig. ik bel er zelf wel mee omdat er veel TU-nummers in staan, maar ik gebruik hem vooral als geavanceerde agenda met Dropboxfunctie en als chatbox voor tussentijds overleg met de achterwacht tijdens vergaderingen (‘Hadden we dat stuk al ingeleverd? oeps… ik zeg net dat we dat allang hebben gedaan.’) via Whatsapp onderhoud ik de onzichtbare navelstreng met mijn uitwonende kinderen (‘Kom je zondag eten? en wanneer krijg ik mijn boormachine/oorbellen/koffer/stofzuiger terug?’) en als er sokken achter de wasmachine vallen gebruik ik hem als zaklantaarn. Het is jammer dat er geen meetlint en pincet in zit, anders was hij helemaal perfect.inmiddels ben ik er achter gekomen dat iedereen zijn smartphone op geheel eigen wijze gebruikt. Sommigen gebruiken hem als roeptoeter voor alle gedachten die ze, in 140 leestekens geperst, willen rond twittertetteren (‘#vooruitgang. Zojuist ook mijn andere sok aangetrokken.’) anderen gebruiken hem als scrabblebord, als elektronisch boodschappenlijstje (ha die appie), als fotoalbum of om eeuwig en altijd hun gelijk te bewijzen (‘Je gelooft me niet? Kijk maar hier: de Maserati Gran Turismo kan echt wel 285 km per uur!’ ) Mooie meisjes gebruiken hun smartphone als make-upspiegeltje, middelbare echtpa-

ren gebruiken hem als landkaart, studenten gebruiken hem als spiekbriefje (o, dat zou ik niet verklappen, dat is waar ook). en mijn nichtje van 14 gebruikt hem om haar moeder te irriteren door e-l-k-e-l-e-t-t-e-r apart te Whatsappen zodat mijn zus knettergek wordt van de piepjes nog voordat de boodschap is overgebracht. een smartphone kan natuurlijk veel meer dan een gewone mobiele telefoon, maar we behandelen hem ook heel anders. veel mensen praten tegen hun smartphone, is u dat wel eens opgevallen? Zo sist mijn man soms tegen zijn telefoon: “Ja dat kan je nou wel op vrijdag plannen maar daar kom ik echt niet speciaal voor naar Den Haag hoor.” alsof het zijn Blackberry is, en niet een of andere op d’r haar kauwende secretaresse die weer eens een afspraak op zijn vrije dag heeft gepland. en pas zat ik in de trein naast een mevrouw die tegen haar rinkelende iPhone zei: “oh nee, tegen jou praat ik niet meer!” Zelf zeg ik altijd ”Doe dan!” als bijvoorbeeld iets opzoeken mij te sloom gaat, en “Hèhè, hij heeft het hoor!” als het uiteindelijk is gelukt. Heel apart. We praten wel tegen auto’s en smartphones, maar niet tegen fietsen en telefoons-met-een snoer. voer voor cybersociologen. Wat is het toch jammer dat we dit nou niet meer door Diederik Stapel kunnen laten uitzoeken.

Ellen Touw is hoofd van de dienst onderwijs- en studentenzaken bij Civiele Tech-niek en Geowetenschappen en beleidsadviseur internationalisering.

‘Ik wil het maximale uit mezelf halen’Opinie: studiestressKroegentochten, studentenfeestjes en gefinancierd worden door de DUo - nederlandse studenten raken steeds meer verwend, vindt TU-student Praksh Sewlal. Hij schreef er een opi-niestuk over.www.delta.tudelft.nl/24941

Rubiconbeurzenvoor de laatste keer gaat een deel van de Rubiconbeurzen naar in het buiten-land gepromoveerde wetenschappers. Uit bezuinigingsoverwegingen zijn de subsidies voortaan alleen bestemd voor wetenschappelijk talent van nederlandse instellingen.www.delta.tudelft.nl/24940

Topsportstudenten (2)Sportkoepel noC*nSf voorziet dat een paar duizend studenten hun top-sportambities in de ijskast zullen zet-ten vanwege de langstudeerboete. Ze zoekt naar partijen die bereid zijn de boetes voor hen te betalen.www.delta.tudelft.nl/24939

‘Dure grap’nu studeren duurder wordt, hebben ook studentenverenigingen moeite om bestuurders te vinden. een aantal overweegt zelfs om de langstudeer-boetes voor hen te gaan betalen, zegt Jan Boers van de landelijke Kamer van verenigingen.www.delta.tudelft.nl/24937

Topsportstudenten (1)Staatssecretaris Zijlstra is onverbid-delijk: ook topsporters die te lang studeren, lopen vanaf september tegen een boete van drieduizend euro aan. De topsportambities van neder-land komen volgens hem niet in het gedrang.www.delta.tudelft.nl/24935

‘Ruzie met pa en ma?Waarom wil de overheid geen aanvul-lende beurs meer geven aan arme stu-denten met weigerachtige of onvind-bare ouders? Staatssecretaris Halbe Zijlstra legt het nog één keer uit. en nog eens, en nog eens, en nog eens.www.delta.tudelft.nl/24934

Nuttige deeltijdstudentDeeltijdstudenten die een maatschap-pelijk belangrijke studie doen, krijgen vanaf 2017 een beurs voor hun oplei-ding. Wie tot die tijd een langstudeer-boete krijgt kan in bijzondere geval-len bij zijn eigen onderwijsinstelling aankloppen.www.delta.tudelft.nl/24932

Hebben veel studen-ten hun handen al vol aan één studie, Yuvraj Birdja (23) doet er twee: werktuigbouwkunde én scheikunde. De student is genomineerd voor de echo Bèta Techniek award voor allochtoon talent.

SaSKia BonGeR

Je zult wel altijd aan het studeren zijn?“Dat zeggen mensen vaak tegen me, maar dat valt mee. ik houd nog genoeg tijd over voor ontspanning. ik voetbal en fitness en af en toe vol-leybal ik met vrienden. Tijdens mijn bachelor werkte ik één dag per week als helpdeskmedewerker ict bij oGD. Daar ben ik mee opgehouden toen ik na het afronden van mijn bachelor naar MiT ben gegaan voor een onder-zoeksstage van vier maanden naar lithium-zuurstof batterijen.”

nog even over je twee studies: hoe kwam dat zo?“ik wist na de middelbare school niet welke studie ik moest kiezen. ik kwam bij werktuigbouwkunde uit, omdat die studie heel breed is. ik merkte alleen dat ik de scheikunde van de middel-

bare school miste. na mijn propedeuse werktuigbouwkunde ben ik er daarom scheikunde bij gaan doen.”

Hoe pak je dat praktisch aan? Je kunt niet overal tegelijk zijn.“ik kan inderdaad niet alle colleges volgen, maar de verplichte dingen doe ik. Mijn eerste jaar deed ik alleen werktuigbouwkunde. Toen heb ik mijn P cum laude gehaald. Daarna namen mijn cijfers wat af, door die andere studie. vaak was ik al blij als ik een vak haalde. Bij mijn bachelordiploma’s heb ik de cum laude net gemist. Dat vind ik jammer. Daarom probeer ik nu echt op mijn cijfers te letten. Hoge cijfers staan mooi. Ze zeggen iets over

wat je kunt en waar je naar streeft. ik wil het maximale uit mezelf halen.”

De echo awards worden uitgereikt aan allochtoon talent. voel jij je meer Surinamer of meer nederlander?“Beide. ik ben geboren in nederland, maar grotendeels opgegroeid in Suri-name. op mijn vijfde zijn mijn ouders teruggegaan naar Suriname, waar zij allebei geboren zijn. van mijn eerste jaren in nederland weet ik vrijwel alleen nog wat er in de plakboeken staat. Toen ik klaar was met het vwo, wist ik dat ik in nederland wilde stu-deren. Hier heb je veel meer moge-lijkheden. in Suriname had ik wel een bacheloropleiding werktuigbouw-

kunde kunnen doen, maar geen mas-ter. Scheikunde wordt er helemaal niet op universitair niveau onderwezen.”

Mis je je ouders?“Zeker, maar minder dan in het begin. en ik woon samen met mijn tweeling-zus. Dat helpt enorm. Zij studeert aan de Universiteit leiden. ik heb hier ook veel familieleden.”

voor een nominatie voor een echo award moet je niet alleen een heel goede student zijn, je moet ook maat-schappelijk betrokken zijn. Hoe uit die betrokkenheid zich bij jou?“Bijvoorbeeld in mijn lidmaatschap van Hindoe Studenten forum, een lan-delijke studentenvereniging. ik ben lid geworden omdat ik meer te weten wilde komen over mijn cultuur. nu ben ik bestuurslid in de regio Rotterdam.”

Wat zijn je toekomstplannen?“ik hoop mijn master werktuigbouw-kunde voor het einde van dit colle-gejaar af te ronden. Daarna begin ik aan mijn afstuderen bij scheikunde. Promoveren sluit ik niet uit. Maar misschien blijkt het bedrijfsleven wel interessanter.”

Yuvraj Birdja: “Hoge cijfers staan mooi. Ze zeggen iets over wat je kunt en waar je naar streeft.”(foto: Hans Stakelbeek)

De echo awards zijn woensdagmiddag 4 april, na het sluiten van deze krant, uitgereikt in Haarlem. Birdja was de enige genomineerde van de TU Delft.

www.studentenhuisvanhetjaar.nlopenbare repetitie Carmen, woensdag 11 april om 19.30 bij de unit cultuur.

Wedstrijd ‘beste ontwerp profielwerkstuk-ken 2012’, donderdag 5 april, van 13.30 uur tot 17.00 uur, in de Snijderszaal (eWi).www.studentoftheyear.nl

03nieuws DeLTA. 11 05-04-2012

Sabine Roeser en ibo van de Poel zijn door de TU Delft benoemd tot antoni van leeuwenhoekhoogle-raren.

Beide zijn verbonden aan de faculteit Techniek, Bestuur en Management, beide waren universitair hoofddocent bij de sectie filosofie. Roeser kreeg in 2009 een vidi-subsi-die van 800 duizend euro. Sinds 2010 is zij hoofd van de onderzoeksgroep ‘mo ral emotions and risk politics’. Daarnaast is zij sinds oktober 2010 bijzonder hoogleraar aan de Universi-teit Twente.

vorig jaar stelde Roeser een promo-vendus aan, begin dit jaar is een post-doc begonnen. Zij gaan onder meer onderzoek doen naar de discussie over kernenergie, naar aanleiding van de ramp in fukushima. De hoofdvraag is hoe in het debat over kernenergie zinvol en serieus rekening gehouden kan worden met emoties. “er zijn twee valkuilen: of emoties worden wegge-moffeld, of emoties worden heel plat gemaakt.”van de Poel kreeg begin 2011 een vici-beurs van 1,5 miljoen euro voor zijn onderzoek naar de introductie van nieuwe technologieën in de samenle-ving. Zijn stelling is dat die introduc-tie opgevat moet worden als experi-ment, zodat op een structurele manier

inzicht komt in de nadelige effecten die nieuwe technologieën met zich mee kunnen brengen. “nu wordt dat op voorhand onderzocht. Daarna wordt niet meer gekeken wat er in de werkelijkheid gebeurt”. van de Poel heeft drie promovendi en één postdoc aangesteld, die net zijn begonnen.De TU Delft heeft het antoni van leeuwenhoek-hoogleraarschap in het leven geroepen om jonge excellente wetenschappers de kans te geven zich met weinig managementtaken te rich-ten op hun onderzoek. Ze krijgen niet meteen een eigen afdeling. Roeser en van de Poel blijven dan ook ‘gewoon’ onderdeel van de sectie filosofie. (SB)

OmfietsenDe gemeente Delft wil studenten die deze zomer op weg zijn naar een hertentamen zo min mogelijk laten omfietsen door werkzaamheden aan de Spoorzone. Dat blijkt uit de beant-woording van vragen van gemeen-teraadsfractie Stip. Daarom gaat de abtswoudsebrug over de Schie dicht op 9 juli en weer open op 19 augus-tus. letterlijk schrijft de gemeente dat ‘in de planning van de werkzaam-heden abtswoudsebrug rekening is gehouden met een periode dat stu-denten zo min mogelijk last hebben van de afsluiting’.

FestivalDe kaartverkoop voor het Zomer-festival van de TU Delft start don-derdagavond 5 april op een kick off-feestje in het sportcentrum. Het Zomerfestival vindt plaats op 1 juni en is bedoeld voor alle Delftenaren, zodat zij het 170-jarig bestaan van de TU mee kunnen vieren. op het festival staan bekende namen als singer-songwriter Blaudzun, de rap-pers Postman en Gers Pardoel en de Haagse band Direct.

BestuursbeurzenMasterstudenten behouden hun recht op bestuursbeurzen (RaS-maanden). Dat meldt studentenraadsfractie oras op haar website. De TU baseerde de uitbetaling van RaS-maanden altijd op de studiefinanciering, maar die verdwijnt voor masterstudenten. Door het studentenstatuut te wijzigen, kan de uitbetaling gewoon doorgaan. ook maakt de TU het mogelijk bestuurs-beurzen direct uit te keren. Dat heeft inkomenszekerheid aan studenten die zich een jaar uitschrijven bij de TU om te kunnen besturen. vvD en D66 willen dat zogeheten collegegeldvrij besturen mogelijk maken.

vesting, maar is deze door de nabij-heid van bedrijvigheid en het spoor (dat pas in 2017 helemaal onder de grond verdwijnt) voorlopig niet geschikt voor ‘een volwaardige woon-wijk’. ‘Door hier studentenwoningen te bouwen voor een periode van 25 jaar, staat dit de toekomstige inrich-ting van het Spoorzonegebied niet in de weg. Tegelijkertijd biedt een loop-tijd van 25 jaar wel de mogelijkheid de gewenste hoogwaardige kwaliteit te realiseren’, aldus de gemeente.

Nieuwe kamersop het eerste stuk beschikbare grond voor bovengronds bouwen in de Spoorzone komen vijfhonderd stu-dentenwoningen. Het gaat om het voormalige terrein van Delft instru-ments aan de Röntgenweg, tussen de Mercuriusweg en de Jupiterstraat. De woningen moeten klaar zijn aan het begin van studiejaar 2014/2015. Ze worden voor een beperkte periode van 25 jaar neergezet. De gemeente maakt de gedetailleerde bouwplannen pas later bekend. Daarna moeten alle procedures nog worden doorlopen. volgens de gemeente leent de locatie zich uitstekend voor studentenhuis-

De schaapsherder van MicrosoftMicrosoft is niet bepaald de lieveling van de early adapters en de compu-ternerds. Zij laten geen kans voorbij gaan om het merk af te schrijven voor de 21ste eeuw met snerende opmerkingen over haperende en achterhaalde software. een interview met de hoogste baas van Microsoft in nederland, Theo Rinsema, op 29 maart door studenten van de TU Delft had dan ook best wat vuurwerk kun-nen opleveren. oké, het onderwerp van deze ‘meet the Ceo college tour’ was de carrière van Rinsema. Maar vragen stond de studenten in de Joost van der Grintenhall op industrieel ontwerpen vrij. Toch kwamen de meesten niet verder dan brave, voor de hand lig-gende vragen als ‘wat is de missie

van Microsoft in de samenleving?’ ‘welke moeilijke beslissingen heeft u moeten nemen?’ en ‘wat is uw vol-gende carrièremove?’. Waarmee dit een interview met de baas van ieder willekeurig modern geleid bedrijf had kunnen zijn. Misschien dat Rinsema daarom al snel achterover ging leunen in zijn fauteuil onderin de grote collegezaal. een groot deel van zijn spreektijd ging op aan het vertellen over zijn leiderschapsstijl. Die bleek erg te lijken op de stijl van coachend leider-schap die de TU zich eigen probeert te maken: ‘van controle naar ver-trouwen’ en ‘van aanwezigheid naar output’. Rinsema klonk meer als een verkoper van ‘Het nieuwe Werken’ dan als de

baas van een toonaangevend soft-warebedrijf: “Werk wordt een activi-teit in plaats van een plek. Daardoor kan de Co2-uitstoot omlaag, kunnen we files voorkomen en kunnen meer mensen meedoen, bijvoorbeeld gehandicapten. We doen niet aan liefdadigheid, we integreren goed doen.” Rinsema kon dat laatste aan-tonen met klinkende voorbeelden. Zo is Microsoft nederland ambassadeur van de mantelzorgers en hebben medewerkers van het bedrijf Warchild geadopteerd.Waarom niet alle bedrijven zo wer-ken, wilde een student weten. en zo kon Rinsema nog even verder met het uitventen van zijn eigen visie op managen. volgens de Microsoft-ceo is technologie het probleem niet.

De bedrijfscultuur en dan vooral de houding van het management zitten in de weg. “Die leiders zitten vast in hun controlemechanismen.” Zijn eigen leiderschapsstijl is volgens Rinsema nog steeds in ontwikke-ling. Het belang van verandering zag hij in tijdens een 3,5 uur durende wandeling met een herder en zijn kudde schapen, vertelde hij. “De les was: een leider moet een organisatie maken die grotendeels onafhankelijk van hem is. net als de schaapsherder hoef je alleen te interveniëren als het nodig is. Dat is moeilijk, want veel leiders hebben een groot ego. Je moet je realiseren dat je daar je orga-nisatie niet verder mee helpt.”Rinsema’s antwoord op de vraag welke beslissingen hij moeilijk vindt,

was evenmin spannend: mensen ontslaan en een balans zoeken tus-sen werk en privé. en dan nog zijn plannen voor de toekomst: “na mijn afstuderen had ik geen idee wat ik wilde doen. ik heb dat nooit gewe-ten. ik kijk naar wat me energie geeft, wat ik ervan kan leren en waar ik kan bijdragen. Waarschijnlijk wordt mijn volgende move een internatio-nale, ergens in europa.”“Wat vond je ervan?”, fluisterde een studente na afloop tegen een vriendin. “een beetje saai, maar wel geruststellend dat hij ook nooit wist wat hij wilde.”

Saskia Bonger

www.zomerfestival.tudelft.nl

aangeschoten wildHet ging er vrijdag wild aan toe in lijm & Cultuur. Studentenvereniging Sint Jansbrug organiseerde daar voor de vierde keer het succes-volle aangeschoten Wild festival met bands, acts, dans en cultuur in maar liefst drie zalen. Bezoekers op deze foto leefden zich uit op Zuid-amerikaanse dansritmes. (foto: Hans Stakelbeek)

computerlek bij icOZ is gedicht Tijdreizen bij het compu-terprogramma voor zelf-toetsen iCoZ is niet meer mogelijk. Het computerlek is inmiddels gedicht.

Connie van Uffelen

Tweedejaars student informatica Jasper abbink wist onlangs de ant-woorden van oefentoetsen te ach-terhalen door te rommelen met de software van het computerprogramma iCoZ (computer ondersteunde zelf-studie). Dit programma wordt bij de faculteit Civiele Techniek en Geowe-tenschappen (CiTG) veel gebruikt voor oefentoetsen en tentamens.De juiste antwoorden van oefentoet-sen worden na een deadline door de computer vrijgegeven. abbink zette de computertijd via de software vlak voor die deadline vooruit, schreef de vrijgegeven antwoorden snel op, zette de tijd weer terug en vulde de toets in. Hij haalde zo naar eigen zeggen een score van honderd procent voor een vak dat hij niet volgt.Tegen dit ‘tijdreizen’ zijn volgens docent Hans Welleman meerdere beveiligingen ingebouwd, maar abbink bleek er toch doorheen geglipt te zijn. na melding van abbinks hacken door Delta is het lek gedicht. Donderdagavond 29 maart is er een update van de software vrijgegeven.abbink zei dat het hem in een half uurtje lukte het programma te hacken. volgens Welleman was dat echter niet waar en ook niet eenvoudig. “We heb-ben hem vijf uur lang bezig gezien om

te ‘ontdekken’ hoe het kan werken. Het is ook meerdere keren niet gelukt.” De student geeft nu toe dat hij er inderdaad langer dan een half uur aan gezeten heeft. “Maar het eerste resul-taat: de eerste vraag goed, was binnen zeer korte tijd geslaagd.” Welleman heeft niet kunnen zien dat abbink buiten zijn bevoegdheden is getreden door bijvoorbeeld gebruik te maken van een ongeautoriseerde inlog. Daarmee zou hij de gedragscode voor ict-gebruik van de TU hebben overtreden en een cybercrime hebben gepleegd. Wat abbink heeft gedaan is volgens Welleman dus feitelijk legaal. “Dat wil niet zeggen dat we er blij mee zijn. Het systeem hoort adequaat te reage-ren op knoeien met de klok. Positief is wel dat we een zwakke plek hebben weten te verwijderen en dat de soft-ware nu nog beter is dan die al was.” Dat het huiswerksysteem gevoeliger is voor hacken dan onlinesystemen is volgens de docent een bewuste keuze. “Wij hebben met iCoZ ervoor gekozen dat de student ook offline kan werken aan de opgaven als er geen goede internetverbinding voorhanden is.”iCoZ wordt bij CiTG echter ook gebruikt voor tentamenonderdelen. in tentamenzalen wordt een online versie gebruikt waarmee iedere actie direct wordt bijgehouden en doorge-geven, waardoor het probleem volgens tWelleman niet aan de orde is.abbinks account was na zijn actie geblokkeerd, maar volgens Welleman moet hij weer in het systeem kunnen. “als hij weer wordt geblokkeerd zal hij contact op moeten nemen met mij, zoals andere studenten dat ook doen.”

Twee AvL-hoogleraren benoemd

opinion please

science DeLTA. 11 05-04-2012

04

Water in many of the large shallow Dutch lakes is tur-bid and of a colour between grey and green. But it’s not only algal bloom that mucks up our waters, discovered Dr ellis Penning from Deltares.

Many lakes that were clear and trans-parent in the 1960s have lost their eco quality since then, owing to an overload of nitrates and phosphates dumped into the sewage and onto the fields. algae began to dominate the waters, making them murky and too dark for water plants to survive in. Underwater deserts emerged unseen.Primed by the european Water frame-work Directive (WfD in 2000), water managers have taken to improving the ecological water quality. an obvious starting point is reducing the amount of ‘nutrients’ that flow into the surf-ace waters. However, for many large shallow lakes, this measure has proven insufficient: the water is as opaque as before, suffocating any life at the bot-tom. in her thesis, Dr. ellis Penning shows that in large shallow lakes the water quality may be affected by wind and waves. Wind sweeping over the lake builds up waves that cause vibrating motions in the water, which may extend all the way to the bottom. The longer and shallower the lake, the stronger this effect will be. Depending on the type of soil, sediment may be

picked up by the moving water and cloud the water. “light is essential for water plants to germ,” Penning explains. at least 4 percent of the light on the surface should reach the bottom, in order

to give water plants a chance. Water plants in turn are essential for clear water: without them, sand and organic particles easily get picked up from the bottom and drift around, clouding the water. So, we have a vicious circle that is hard to break, in that an absence of plants results in murky waters in

which no plants can take hold. “every lake is different,” Penning stresses. However, if reducing the concentration of nutrients doesn’t improve the ecological quality, wind-induced clouding may play a role. if it does - and a bottom sampling is required to be certain - wave breakers, local deepening or adding courser sand may bring the lake in closer com-pliance with the eU Directive. (JW)

Willemijntje ellis Penning, ‘ecohydraulics in large shallow lakes: implications for management’, PhD supervisor Prof. a.e. Mynett (CeG).

Detecting rainfall in urban areasWhat amount of rainfall causes flooding in urban areas? no one actually knows. in order to gain more knowledge of the impact of rainfall, TU Delft and international partners are trying to find answers by cooperating in the RainGain project. They use new radars and measu-ring systems on rooftops and the ground - even trams collect data.

RoBeRT viSSCHeR

Weather forecasting institutes tra-ditionally built measuring system to detect rainfall as far away as possi-ble from obstacles, like buildings and trees. in Rotterdam, a system is loca-ted at the airport, for example. This will make it easier to accurately know how much rain has actually fallen. “But the downside is that we do not know how much rain falls in the city,” says assistant professor of urban drai-nage, Marie-Claire ten veldhuis.in order to fill this knowledge gap, Prof. Ten veldhuis is cooperating with 13 international local authorities and academic and business partners in the RainGain project. in four cities (Rot-terdam, london, Paris and leuven) the rainfall will be intensely measu-red. on the 16 of april the partners will come together to share informa-tion and best practices at an interna-tional workshop in leuven.

TU Delft will detect the rainfall in Rotterdam, where there are now mea-surement systems on rooftops, the ground and even on top of trams. “We will also use a new radar that accu-

rately detects rain in an area of 30 kilometres. it will see the shape and direction of the raindrops, and will be placed on the nationale nederlan-den building near Rotterdam Central Station. The radars currently used to detect rain in the netherlands give less detailed information.” Delft can learn a lot from scientists in leuven,

where an older version of the radar was placed in 2008. RainGain will also focus on how to deal with the amount of rainfall in order to prevent flooding. interes-tingly enough, the cities use different approaches. “Paris has many hills and uses large basins underneath the city. Rotterdam is a polder area and almost flat, has less basins and is thinking about storing water on squares in a controlled way in case of an emer-gency. london focuses on early war-ning systems and informing inhabi-tants what they can do by installing barriers at house level. The different circumstances and approaches will provide a fascinating overview of rain-fall and flooding in urban areas.” The project will go on for at least four years and an international workshop will be held every six months in one of the four cities.

Unknown how much rain falls in the city. (Photo: Mariska van Rijswijk)

facing a Total bP 2.0?Gas has been leaking from Total’s north Sea elgin plat-form for more than a week. “i would have expected more information on the situation by now,” says Pro-fessor Jan Dirk Jansen, Chair of Reservoir Systems and Control.

The information given out by Total is very limited. They say only that a gas leak occurred, the elgin field was shut down, 238 workers were evacuated and two solutions are being considered, either to inject heavy fluids or to construct a relief well. Professor Jan Dirk Jansen questions the situation: “is it that Total has no clue about what happened or is it that they are keeping it confidential? in any case, basic information, such as the source of the leakage, is missing, and this makes it difficult to assess the gravity of the situation and the feasibility of specific solutions.”according to Professor Pacelli Zitha, Chair of oil and Gas Production engineering, the first solution proposed by Total, which was to kill the well from above with heavy fluids, is only possible if the well and other equipment are undamaged. Prof. Jansen adds: “BP also tried a top kill; however, it failed because the pipes were blocked. But here, since there was no explosion, there are more chances that the pipes are still usable. Moreover, in contrast to the case of BP, the wel-lhead is above the sea, which makes it easier to work.” Prof. Jansen warns however that a top kill of the well implies working in an environment where gas is leaking, and gas ignites much more easily than oil: “now that the flare is out, the immediate risks of explosion are gone. However, a spark can happen very easily; hammering a piece of steel can create a spark. So, despite the extinguishment of the flare, it can still go wrong.” injecting heavy fluids would be the preferred option if possible, because, accor-ding to Prof. Zitha, the problem could then likely be solved in several weeks, whereas a relief well would take several months and is much more costly and time consuming.in terms of damages, Prof. Zitha stresses that “of course any leakage is a very serious issue, because basically hydrocarbons are spurring into the environment. However, compared to the BP oil spill in 2010, the scale of damages is clearly lower.” He explains that for the marine environment, it makes a big difference that it is a surface gas leak rather than a deep-water oil spill, like in the Gulf of Mexico. He continues: “The surface gas sheen will simply eventually disperse in the atmosphere. Same goes for the few liquid condensates leaking, because they are extremely volatile.”The big question of why the well started to leak remains. Prof. Jansen: “all wells have a leak control system of multiple barriers, so in order for a well to leak, there must have been multiple things that went wrong.” Prof. Zitha points out that “issues in the past with well equipment in elgin have been reported in the technical literature”. Both professors agree that at this point it is difficult to assess whether the incident was due to malfunctioning equipment, poor risk management or unpredictable conditions. “it’s a risky business, like driving a car,” Prof Jansen concludes. “of course you do not want to have an accident; however, the probability of having one will never be absent.” Which leaves us wondering: what is an acceptable risk for energy production? (MS)

clear insights for murky waters

Waves on lake veluwemeer cloud the water. (Photo: Gerrit Bikker/Wikimedia)

‘The different circumstances will provide a fascinating overview of rainfall and flooding in urban areas’

‘light is essential for water plants to germ’

05

halfway

short news science

science DeLTA. 11 05-04-2012

Food CityHow to feed 9 billion people by 2050, most of whom will live in cities? ‘food for the City’ (nai Publishers) is a book that offers 13 views of how to continue feeding the cities, as proposed by a farmer, philosopher, chef and an urbanist – to name a few. The book, edited by Brigitte van de Sande, will be presented this Thurs-day evening, 5 april, in The Hague, starting at 17:00. and yes, food will be served.

Racing team The formula Student Racing team DUT12 has started building their all-electric racing car. last month the students lami-nated the first half of the outer shell. They succeeded in reducing the weight and making a smoother finish by using a new production process. other students assem-bled the first 30-volt battery units from 24 modules. all parts for the engines have arrived as well, and assembly of these will start soon. The parts will also have to be tested in order to program the controllers. Photo: DUT racing team.

Delta conferenceStudents, professors and delegates from the Deltaprogramme were wel-comed to the first Knowledge Con-ference by Rector Karel luyben and Delta Commissioner Wim Kuijken last Tuesday. The programme ranged from multifunctional dikes to building with nature and tsunami adaptation. The tongue in cheek competition ‘Delta’s next top model’ was won by Professor Guus Stelling (CeG), who improved on his own hydrological models, which he had created 20 years ago. The letdown of the event, according to Ties Rijcken (MSc), was the absence of research funds.

Reconnecting RotterdamTU alumnus aart de Koning (MSc) was rewarded the biannual ‘Cuperus Prize’ for his thesis on traffic manage-ment. MP Charlie aptroot presented the award at the intertraffic event, held in amsterdam on 28 March. De Koning designed a plan to reconnect Rotterdam with its harbor by means of public transport. Running passen-ger trains on freight rails, transport by boat and a new public transport tunnel were some of his original ideas. De Koning graduated at both CeG and architecture and now works with Goudappel Coffeng in Deventer.

Dr Sjaak verdoold took the picture of this cover himself inside the rectan-gular spraying reactor. There were two nozzles on opposite sides, electro-spraying tiny but highly charged par-ticles towards each other. not only did the particles have opposite charges, which made them selectively attrac-tive to each other, but they were also labelled with a different fluorescent dye. one side showed up as greenish dots, and the other yellow-orange. The sprayed particles themselves are only 23 micrometre across and there-fore in fact invisible, were it not for the fluorescent dye. a powerful laser creates a sheet of light in which the particles show up. an optical band-block filter largely blocked the laser out of the image.

verdoold studied and modelled elec-tro spraying, or electro hydrodynamic (eHD) atomisation, which is a spraying technique that uses an electrical field to make particles of uniform size. in the bipolar case, particles with oppo-site charges selectively react and recombine into coated or mixed parti-cles, which are hard to manufacture in any other way. (JW)

covEr

‘Research rigor is a must’

New deep sea minor

Dr Sjaak verdoold, ‘electroHydroDynamic atomisation’, PhD supervisors Prof. Sef Heijnen (aS) and Dr Jan Marijnissen (aS), 2 april 2012.

name: Derong Kongnationality: ChineseSupervisor: Professor Michel DekkingSubject: fractals and moving plumesThesis defense: September 2012

“Pure mathematics is beautiful; it can arrange the world by using very simple equations. You can just think of the simplicity of einstein’s equation e=mc2. Mathematics can also produce sensational images, like pictures of fractals, which incredibly resemble the real world, for example clouds, coastlines, lightening or trees. in my MSc and now in my PhD, i wanted to pursue my fascination for mathematics but also really wanted to make useful mathematics. Because my supervisor thought it was best for me not to become ‘too specia-lized’, my PhD, unlike most others, consists of two distinct research topics: a theoretical problem and a practical problem. The theoretical part of my research is related to non-linear dynamical systems, which are basically all around us, from the weather to the stock market and genetic distribution of population. Theories are still needed though to better understand and analyze these systems. The study of fractals can be useful in that respect, since fractals can be described as the geometric representation of chaos. in my research i work with Cantor sets, very simple fractals which can represent strange attractors, and these are attractors in chaotic systems. Since basic Cantor sets exemplify only a simplistic case of strange attractors, i tried to create a generalized form of Cantor sets or ‘homogeneous Cantor sets’ with so-called ‘beta-expansion’ mathematical tech-niques. now, i’m looking at the intersection between two homogeneous cantor sets, in order to theorize a more complex structure for strange attractors. The applied part of my PhD is linked to an existing civil engineering issue: moving plumes in ground water. a plume can be described as a mass of material, typically a pollutant, spreading from a source. When a plume penetrates ground water, advection and/or dispersion occur generally. for civil engineers to be able to tackle plume issues, they need to understand the behavior of plumes over time. Partial differential equations are usually used to calculate the plumes’ kinetic transport. However, these equations are typically extremely difficult to solve. Thus i am trying to facilitate this calculation by developing a stochastic model. Such a model estimates the probability distribution of potential outco-mes based on a large number of repeated simulations and random variation in the input. Basically, the only link between my two research topics is mathematical analysis. in fact, i enjoy this dual aspect of PhD, because it provides more diversity in my daily work. To me the most important in a PhD research is not to have a grand topic, but rather how to do research on your own. for instance, i learned that to solve a problem you have to understand knowledge at the periphery of your own knowledge. Plus, in mathematics research, rigor is a must.” (MS)

Derong Kong: “Pure mathematics is beautiful.” (Photo: Tomas van Dijk)

The future of mining lies on the bottom of the oceans. in a new minor, ‘Deep Sea’, students will learn all the in’s and out’s of exploiting this harsh environment.

ToMaS van DiJK

off the coast of Papua new Guinea, at a depth of 1600 meters, lies a trea-sure: the Solwara field is full of copper and gold deposits, and rare metals are found there, too. To exploit this field, would you tear off big chunks of the ocean floor with some kind of gripper or would you grind the soil, pumping the grit to the surface?

These are the kind of questions that BSc students who follow the Deep Sea minor will have to tackle. as part of this minor, which starts in September and is given at the 3me faculty, stu-dents will make a field development plan for cases given to them by com-panies.according to Dr Sape Miedema, of the offshore and dredging engineering section, many of the (dredging and engineering) companies that are now exploring the mining potential of the oceans are Dutch companies, and he believes there will be fruitful collabo-ration with these companies within the minor.Deep sea mining is a hat rack for many interesting topics related to material sciences. “You need to understand how materials will behave at depths of

several kilometers, where the pressure is huge, if you want to be able to do things there,” Miedema says. and since deep sea mining will more-over take place at sites were there are volcanic deposits, the materials may also be exposed to corrosive che-micals that are found at active and extinct hydrothermal vents.from a more classical offshore and dredging engineering’s point of view, deep sea mining also offers many interesting challenges. “Mining for minerals is much more complicated than retrieving oil, in which case you basically drill a hole,” says the Delft

researcher. “for deep sea mining you need machines that actually drive over the ocean floor and dig away. a subsequent problem is getting the minerals to the surface. if you grind the deposits at the bottom and pump them to the surface, your tube might get blocked.”“and how do you get all the energy you need – about a hundred megawatts - to the sea bottom? Thick cables will break under their own weight. a little nuclear submarine with an electrical plug is no option either, as a subma-rine will be crunched at that depth.”in short, many intriguing questions for students to think about.

James Cameron explored the 11 km deep Mariana Trench in his Deepsea Challenge last week. (Photo: Mark Thiessen)

www.dutracing.nlbit.ly/HttBaw

Deep sea mining is a hat rack for many interesting topics related to material sciences

international studentsdelta. 11 05-04-2012 06

lEi li

whAT’s cooking

viva la kids

Latvian easter eggs

now that you also can’t wait to try your hand at creating latvian-style easter eggs, just go to delta.tudelft.nl for an online version of this article and the easy step-by-step directions.

(Photo: laura Sterna)

Several latvian easter traditions have been maintained throughout the years, making the easter celebration very enjoyable. if one wants to avoid mosquito and horse-fly bites in the summer, on the easter day one has to swing high on the swings. if one wants to have a soft skin without sores, one has to eat at least 13 cranberries before the sunrise on the easter morning. But if one wants to have wealth and good relations with friends and relatives, one has to colour, eat and exchange eggs. The traditional latvian way of colouring eggs is to wrap them in a piece of fabric together with some materials from nature and boil them in onion peels. in order to make your egg the most beautiful, you will have to let your imagination go wild. for the colouring and patterns on the egg, you can use everything you can find in nature – leaves, grass, moss, flowers, small sticks and branches…. So instead of going to the shop to get special bright colouring pens and paint, you can spend time outdoors collecting the necessary items. You can also use several items of food that can create funny patterns on the egg, for instance rice, oat flakes or muesli, nuts, beans, etc. The most exciting part in the colouring process is to unwrap the egg after it has boiled in the onion peels to see the patterns that have been created.With the coloured eggs are ready, the games can begin! find a sloped surface in a park or create one yourself using a board. Put your egg on the top of the slope and let it go. You can either try to have the egg that will roll the furthest, or you can hit someone else’s egg, participating in a strongest egg contest. Keep your egg vertical and ask a friend to hit it with his egg with a reasonable force. You have two ends to play with – the round end and the pointed end of the egg, but make sure you are both hitting the same ends together. The player whose egg is undamaged, or has only one end cracked, wins the game. finally, the eggs can be eaten, but don’t forget to use salt when eating the egg, or else otherwise (according to latvian tradition) you will tell lies all summer. (lS)

The other day, a group of kids suddenly burst into the coffee shop where i was sitting, working on an article. as the peace was immediately disturbed by their presence, i had to pause my wri-ting for a moment. The kids brought their drinks to the table next to mine and sat down. feeling a bit annoyed, i started to sneak some peeks at my neighbours. There were two girls and three boys, who, judging by their looks, were not older than 18. ‘Come on, kids. it’s only Thursday afternoon. isn’t it too early for you to be hanging around?’ i muttered to myself. although i wasn’t that into school either when i was their age, i at least didn’t skip my classes.after a while, one of the girls started up her laptop and cal-led to the others to look at the screen. vaguely i could see it was an excel sheet. Taking a big sip of her frappuccino, the girl announced to the group: ‘Hey guys, check out our profit for this quarter’. Profit? Suddenly i got became very intrigued to know what exactly this was all about. and that’s when my journalist’s instinct kicked in, as my hearing sharpened in order to catch as much of their conversation as possible. it turned out that

these kids were running an online shop for camping equipment. Moreover, they liked to refer to each other as the department of marketing, ordering, distribution, finance and customer service, although i’m pretty sure for a ‘company’ of this scale, those were most likely all one-person departments, manned by those sitting at the table next tom mine. But never mind the actual size of their company, it turned out this kiddy business was generating monthly earnings of 20,000 euros. and on the day in question, they were having their shareholders’ meeting in the coffeeshop. not only did such a realisation make my earlier muttering judge-ment seem so ridiculous and embarrassing, but also it occurred to me that my life was rather pale compared to these kids. But how can it not be? We live in a world with so many kids founding their own companies before 20, giving a stadium-sized concert at age 15 or sailing around the world alone at age 14. i bet if i told my grandma these stories, she would say ‘this crazy world is upside down’. Regardless of what others think of this phenomenon, i admire these kids’ bravery and spirit to create miracles. and i’m glad to see this spirit is spreading out to influence more of their

peers. it could be true that very soon most of these kids will get to see the other side of this story - hardship, failure, troubles other kids are spared from and so on. it’s the side that is hardly told in the media, simply because it doesn’t sound that appea-ling. But so what? if these things are inevitable in our lives, then these pioneering kids are at least a few steps ahead of the rest of us. We always say ‘you’re never too old to follow your dreams’, but perhaps nowadays these kids are also proving to us that you’re never too young to get them underway.

Lei Li, from Shanghai, China, is recent MSc graduate in science communication. She can be contacted at: LeiLivanShanghai@gmail.com

‘A powerful life-skills program’a new program, called Yes+, offers student the support they need to com-bat study-related stress and lead ‘calm yet vibrant lifestyles’.

RaGHUveeR RaMeSH

a recent survey conducted by various Dutch university newspapers revealed that TU Delft students are the most stressed-out students in the country. looking at the kind of positive feed-back the results of this survey received on the various social networking sites, it is quite evident that students are eager to find measures that would help them relieve stress and lead more productive lives. in the subsequent search for soluti-ons, it emerged that there are already quite a few programs and seminars organized within universities and by other organizations, aimed at helping students overcome stress. one of most intriguing of these is the Yes+ pro-gram, which is a 1 or 2 credit course taught in some of the major universi-ties around the world, and which will now be offered to TU Delft students. “Yes+ empowers students with tea-ching tools that eliminate stress, get rid of negative emotions from the system, develops strong social and leadership skills, increases focus and concentration, better time manage-ment skills and also incubates projects

for community service,” says aditya Kamalapurkar, an MSc Management Technology student who has been clo-sely associated with the popular nGo –‘art of living’, and is in charge of organizing the YeS+ course. “it empo-wers the youth to reach their highest potential.” in fact universities like Harvard and Cornell have produced many favora-ble scientific reports about practices followed in this program. “Yes+ is a powerful life-skills program that char-ges the youth with a fresh breath of vigor, enthusiasm, excellence and res-ponsibility,” Kamalapurkar continues. “Yes+ enables you to absorb the fresh-ness, repose and all the positivity around you, helping you discharge stress, inhibitions, negative tenden-cies/habits, and barriers. it’s a bril-liant mix of antiquity and the con-temporary, a smooth blend of ancient wisdom, yoga, pranayama (breath control), and meditation, fused with contemporary intellectual exchanges, music and games.” The Yes+ program by itself is not just about decreasing stress and anxiety, but it also helps strengthen leadership skills, enhance memory and concen-tration powers and, most importantly, teaches participants to lead a calm yet vibrant lifestyle. at universities across the globe, where it’s now recognized that it’s not just academics but the all-round development of a student which is important, the Yes+ program is offered as a credit course that stu-dents can do as a part of their acade-

mic program. “in europe, our volunteers conduc-ted the Corporate Culture & Spiritu-ality World Youth forum, which was an extraordinary experience for 50 selected young professionals and university students,” Kamalapurkar says of some other activities con-ducted by the organization. “The World Youth forum 2009 provided an open platform for participants (aged 18-35) to voice their messages to the world’s top economic and politi-cal decision-makers. Moreover, in the United States, our team did a project called ‘Deepening Roots’, an intensive multi-disciplinary summer internship that focused on community-oriented sustainable agriculture, together with leadership development, meditation and nutrition. The mission is to cul-tivate youthful leaders who could implement practical solutions, build communities, and inspire their gene-ration towards a sustainable future.” further, ‘insignia’ was a one-of-a-kind fundraising event organized by the Yes+ chapter in Kolkata, india. This event saw the volunteers chan-nel their creative energy and come up with an evening of fun and laughter, including two plays, a dance perfor-mance and a game, with the funds raised by the event being used for slum development projects and envi-ronmental drives. The Yes+ organization also has acti-vities all across the netherlands, in amsterdam, Harlem, Den Haag, Delft, Rotterdam, and elsewhere. Moreover, a workshop was held at TU Delft last february, which had 33 participants of eight different nationalities. Given the positive feedback on this event, Yes+ is now hosting another workshop at the lijm & Cultuur Center in Delft, from april 26-29, which is open to all interested TU students.

us.yesplus.orgen.yespluseurope.org

07international studentsdelta. 11 05-04-2012

news in brief

Co-organized by the Huy-gens Talent Circle (Hutac), the alumni association of the Huygens Scholar-ship programme, the ‘The Moving forward’ con-ference aims to provide essential information and resources to young talen-ted (international) people who recently joined or will join the labour market.

although the Huygens Scholarship is no longer available for internatio-nal students, Hutac remains a strong network of international talent, pro-viding other significant benefits to international students in the nether-lands. “Hutac is a truly unique multi-cultural and interdisciplinary organi-zation aimed at enriching outstanding individuals’ experiences and inspiring the innovative and talented minds

of tomorrow,” explains ebru Dargan, Hutac’s marketing and communication coordinator. There seems to be an undeniable gap in the system, whereby international students do not have the access to complete and relevant information about staying in the netherlands after graduating. This conference aims to bridge that gap. “We’ve seen that for previous international students, get-ting the right information about how to stay in the netherlands has proved to be a treacherous and complex pro-cess,” Dargan says. “Consequently, the idea is to give them an overview of all the rules and regulations for staying here after their studies.” often, for example, both Dutch and international students struggle to fine tune their Cvs and understand what aspects of their Cvs various compa-nies will focus on. Getting to speak to professionals from various companies at the conference will help students adjust their Cvs and job-market appro-aches, accordingly. The conference will also orientate stu-

dents about the Dutch labor market by providing detailed information about specific sectors open to them. Stu-dents can also talk with other inter-national students about their study experiences, internship opportunities and issues finding jobs in the nether-lands, and Dutch and international speakers will discuss how working in the netherlands differs from working elsewhere, exploring the difficulties and advantages. if you think you are young and talen-ted, intend to stay in the netherlands and want to exchange ideas and gather pertinent job market information, this conference is for you. (Ce)

aarabi Krishnakumar (25) from india, a TU Delft electrical engineering gra-duate in 2010 and former Delta journalist, found her calling in the telecom sec-tor with KPn, the Dutch mobile, television and internet giant.

How has life changed after Delft?“it was a big transition. at university, the culture was very relaxed, i only had to care for my own targets and my time was very flexible. now, i’m responsible for my job and this takes first priority. it’s not like an assign-ment that i can do the next day. i have a more formal work atmosphere with colleagues who have at least 10 years experience in the field, so the expec-tations are different now.”

How did you find a job?“i had an internship with Professor nico Baken (eeMCS). He’s one of KPn’s leading strategist and part-time pro-fessor at TU Delft. i did my internship and thesis project with KPn. When i graduated, my manager offered me a job at KPn.”

What is your role at KPn?“i’m a designer for KPn’s interactive Tv (iTv) proposition. This means when our technical architect makes a design for the platform, i work out the details, like the impact on hardware, processes, testing platform and the time and financial budget required to implement the project. i also have a special interest in assurance process design. i support our process archi-tect, who decides how we’re going to ensure that service faults or customer complaints are handled efficiently.”

How do you find the gender demograp-hics in your workplace?“in our department, we’re three women among about 40 men, so the ratio is very tilted. But at university also, my classmates were mostly male,

so it’s not a new situation. Working in my environment has turned out well for me. My colleagues are very res-pectful and we all value each other. My boss is a woman and i get wonder-ful support from her. in a professional atmosphere, your sex doesn’t really matter.”

So no discrimination in being a woman?“not really among my direct colle-agues, unless it’s positive discrimi-nation when i’m wearing a very short skirt! occasionally i do meet the odd person who doesn’t take me seriously, but that may have to do with my age and experience as much with my gen-der.”

How do you cope with that?“Because respect is present in such a high degree in our department, i’m always able to get advice and support from an experienced colleague. This support gives me the influence i need to cope with resistance.”

Do you like living in Holland?“There are some things in Dutch soci-ety that i really value, like straight-forwardness and fairness to all, since these are also important for me as a person. i do enjoy living here, but i haven’t thought about settling down as such because i want to experience different cultures around the world.”

and you speak Dutch fluently now. “Yes, KPn’s official language is Dutch,

so i hear it throughout the day, which really helps in picking it up. i’ve had to take Dutch lessons very regularly. Knowing Dutch has helped me enor-mously. now i feel more involved with the community, and interactions with Dutch society have become easier. a new language opens up a new world. i recommend it to everyone.” You were once a freelancer for Delta. How does it feel to be on the other side of the table now?“very cool. it’s satisfying, because the culture of writing and the newspaper still survives. i used to be the person asking questions, but now the spot-light has changed. it feels special that my name has moved from journalist to the feature.”

What are your future plans?“My immediate plan is to be able to swim, ride a horse and learn to sail! Professionally, i have two choices: i can specialize as a process designer or grow towards being an enterprise architect. at the end of 2013, i’ll have an evaluation with KPn. Based on that, and what i feel like doing, we’ll see if i stay on or not.”

any wisdom for young graduates?“learning Dutch helps. also, women are in demand in technical fields because the ratios are badly skewed in the workplace. There’s nothing but opportunities everywhere.”

‘The Moving forward’ conference will be held in amsterdam at the Regardz olym-pisch Stadion on 21 april. Registration for the conference begins on 5 april. www.hutac.com

Life after Delft at kPN

aarabi Krishnakumar: “Women are in demand in technical fields because the ratios are badly skewed in the workplace.” (Photo: Hans Stakelbeek)

Moving forward in NL

New spring in order not to disturb the others, the interview was held outside on a wooden bench in the botanical garden behind the Kluyver laboratory for microbiology. Dr Salah al-Zuhairy, informally dressed in faded jeans and black T-shirt, enjoys the arrival of spring with birdsong and blooming green. in these peaceful sur-rounding, he says that at least 1,500 scientists have been killed in iraq since the war began there in 2003. al-Zuhairy himself was hit by a car in Bagdad in 2005, but survived and fled the country with his family. Relief organizations, Scholar Rescue fund, Scholars at Risk and Uaf found him a new place to work at Professor Mark van loosdrecht’s lab for wastewater treatment.

Page 10: ‘ontroerend dat mijn dochter naar school fietst’

Top rankedThe international Student Barometer, a recently released global survey among international students, found the University of Groningen to be the nether-lands’ best university. all twelve Dutch institutes of higher education - eight universities and four polytechnics - participated in the survey, with 8,670 international students at these institutions filling in the questionnaire.

Echo awardMany students have their hands full pursuing one study program. Yuvraj Birdja (23) meanwhile pursues two: mechanical and chemical engineering. The TU Delft student of Suriname origin has been nominated for the echo Bèta Tech-nology award, given to an excellent non-ethnic Dutch student. Birdja says he feels both Dutch and Surinamese. “i was born in the netherlands, but was raised largely in Suriname. When i was 5 years old my parents returned to Suri-name, where they were born. of my first years in the netherlands, i basically only knew of them through what i saw in photo albums. When i finished high school, i knew that i wanted to study in the netherlands, as here i have much more opportunity.”

Young professorsSabine Roeser and ibo van de Poel have been appointed antoni van leeuwen-hoek professors. Both are from the faculty of Technology, Policy and Manage-ment, and were associate professors in the philosophy department. in 2009, Roeser received a vidi grant worth 800,000 euros, and since 2010 has been head of the research group ‘moral emotions and risk politics’, as well as a spe-cial professor at the University of Twente. van de Poel received a vidi grant worth 1.5 million euros in 2011 for his research of introducing new technolo-gies in society.

Blended learning last year the faculty of Technology, Policy and Management (TPM) blended learning in its BSc technological management program. The main aim of this was to increase study success rates. Blended learning is a systematic face-to-face educational program and online study that can involve for example video instruction, multimedia study materials and online exams and meetings, which is something that often occurs on the individual course level at TU Delft, but TPM now wants to systematically integrate this blend in its curriculum.

Time-travelit is no longer possible to travel forward in time via the computer program used for iCoZ self-exams. The computer hole has been closed. a computer science student hacked into iCoZ and was able to get answers to practice exams. The hacker did this by setting the computer’s timing system forward, which unlocked the answers. The hacker then quickly wrote down the answers, reset the computer’s timer, and filled in the correct answers. The hacker said he got a grade of 100 percent on an exam in a subject he was not taking. an investigation found that he was not guilty of a cybercrime.

Happy people The Dutch are pretty happy people gene-rally, with the nether-lands ranking fourth on a list of most contented nation, complied by three economists ahead of a special Un confe-rence devoted to the subject of happiness. The economists analyzed various recent studies, basing their research findings on parameters that included income, freedom, trust in government, and life expectancy. Denmark is the happiest country in the world, followed by fin-land, norway and the netherlands, Canada, Switzerland, Sweden, new Zealand, austria and ireland. as for the world’s most unhappy country: that is Togo, an african country where apparently there isn’t much to smile about.

(Photo: Kevin verkruijssen)

Stephan

lifestyle DeltA. 11 05-04-2012

tim

e o

ut

Sport

08

in plaats van kunst ín de trein, is nu eens een tentoonstelling te zien met werk óver de trein. De Spoorzone zet Delftse kunstenaars aan tot creatieve uitspattingen.

Reuring in de wereld leidt tot kunst, in welke vorm dan ook. Dat door reuring in Delft interessante lokale kunstwerken tot stand komen, valt dus te verwachten. Wel zo leuk om daar dan een exposi-tie mee in te richten, al is het maar om tegemoet te komen aan wat Delftenaren bezighoudt. Sinds woensdag is daarom in het informatiecentrum Delft Bouwt een expositie te zien van vijf kunstenaars van Hypo Kunstsuper. Kunstschilder en ‘Bekende Delftenaar’ Tijn noordenbos is de initiatiefnemer. “er was deels al werk gemaakt dat geïnspireerd was op de Spoorzone en met de wetenschap dat we in Delft Bouwt zouden gaan exposeren, zijn er meer kunstenaars met dit onderwerp aan de slag gegaan.” Dat leidde tot schilderijen van verder Karin Janssen en arianne Kerkstra, foto’s van Win-nie de Keizer en glaskunst van José van Mierlo.De schilderijen van noordenbos – kubistisch rea-lisme, noemt hij ze zelf - weerspiegelen een soort

troosteloosheid. “ik geloof dat maar weinig men-sen voor de lol in een trein zitten; er heerst een hoog gehalte van gelatenheid. Dit zie je dan ook terug in mijn werk.” niet dat de kunstenaars uit-gesproken tégen de Spoorzone zijn, integendeel zelfs. noordenbos ziet de bouw als iets positiefs voor zijn stad. “er wordt knap werk neergezet en ik heb diep respect voor de bouwers.”Mazzeltje: de kunstwerken in Delft Bouwt zijn ook van buitenaf te zien. Handig voor de kijker (hoezo openingstijden), maar ook voor de kunstenaars meegenomen, want hoe meer aandacht voor hun werk, hoe beter.De nieuwe Spoorzone moet uiteindelijk - tussen 2025 en 2035 - behalve een ondergronds station en kantoren, onder andere vijfhonderd nieuwe stu-dentenwoningen opleveren. (JH)

Tips? Jimmy.tigges@hetnet.nl

expositie Spoorzone door kunstenaars van Hypo Kunst-super, tot en met 2 mei in informatiecentrum Delft Bouwt, Barbarasteeg 2 in Delft.www.spoorzonedelft.nl

Punch-volleyballers Ramon Grotens, Casper folkers en Harm Houwink (blauwe shirts, vlnr) proberen een blok van Sovicos te omzeilen. (foto: Hans Stakelbeek)

voor de heren volleyballers van Punch zit het verblijf in de derde divisie er na één seizoen alweer op. Het bekende mechanisme van vertrokken spelers en te veel blessuregevallen deed de vorig jaar gepromoveerde ploeg de das om. “We zijn nooit van het veld geslagen”, vertelt middenaanvaller Harm Houwink, “maar het was toch lastig om voldoende punten te halen.” vrijdagavond verzuimde het onderaan bungelende Punch om tegen de nummer voorlaatst Sovicos de laatste strohalm te grijpen. na twee verloren sets kwam de studentenploeg in eigen hal nog terug tot 2-2, maar de laatste set ging weer verloren. nu degradatie onver-mijdelijk is richt de club zich al helemaal op het nieuwe seizoen. Houwink, een van de jonkies, ziet er naar uit. “We zijn op zoek naar een zeer ambitieuze coach, met wie we nieuwe plannen kunnen maken. ik heb er zin in.”laga kijkt intussen vooruit naar wat in corporale kringen als de belangrijkste wedstrijd van het jaar geldt: de varsity. De laatste keer dat de oude vier het hoofdnummer op het kanaal bij Houten won dateert van 1997. De hoogste tijd om komende zondag weer eens toe te slaan. op het amsterdamse nereus na, dat vorig jaar haar 37ste zege behaalde, kwam de Delftse roeivereniging immers het vaakst (30x) als eerste over de finish. voorzitter Jos van Dam is optimistisch: “vorig jaar werd laga derde en dit jaar zijn wij een van de weinige verenigingen die met een sterkere formatie het water op gaat. De kans dat laga wint is dus zeker aanwezig.” Tja, als zelfs feyenoord weer eens (theoretisch) kans maakt op de landstitel, waarom dan niet laga op het winnen van de varsity? vooral nu grote troef olivier Siegelaar speciaal hiervoor even op en neer komt vliegen van-uit het olympische trainingskamp in italië om als slagroeier laga naar de winst op te stuwen. De groep die voor eeuwige roem moet zorgen bestaat verder uit Daan Heskes, Marien Ruppert, Thomas frederikse en stuurman Ryan den Drijver. Tot slot. Dansen is plezier voor twee en dient veelal ter ontspanning, maar er worden ook wedstrijden in gehouden. De Delftse studentensalsavereniging SoSalsa! was op 24 maart aanwezig op een salsatoernooi voor studenten in enschede. Het leverde een eerste, tweede en derde plek op in het gevorderden-klassement en een plaats in de halve finale in de categorie ver-gevorderden. Daar kun je mee thuiskomen, als wedstrijddanser. (JT)

Treinkunst

‘Ik heb mijn leven lang gedaan wat ik wilde’Hoe haal je als coach het beste uit een sporter en uit een team? foppe de Haan (68) kan het weten. Met ontwapenend enthou-siasme houdt hij zijn ver-haal. Geen powerpoint-presentatie met schema’s en tabellen, wel veel prak-tijkvoorbeelden en verma-kelijke anekdotes.

JiMMY TiGGeS

als voetbalcoach trainde De Haan alles, van de jongste jeugd en de ama-teurs tot de profs van SC Heerenveen, Jong oranje en het olympisch elftal. als ‘toetje’ werkte hij bij ajax Cape Town in Zuid-afrika en was hij ook nog vier weken bondscoach van het meest afgelegen landje ter wereld, Tuvalu. een fantastische ervaring: “ik heb mijn leven lang gedaan wat ik wilde, dat is het mooiste wat je kan overko-men”, vertelde hij afgelopen donder-dag bij de unit cultuur.De Haan heeft een visie. Zijn verwor-ven inzichten zijn niet direct wereld-schokkend, maar wel gebaseerd op jarenlange leer- en nieuwsgierigheid en te illustreren met een ruim arse-

naal, niet zelden vermakelijke prak-tijkvoorbeelden. over bijvoorbeeld Gert-Jan verbeek, de huidige trainer/coach van aZ, ooit zijn assistent bij SC Heerenveen. “Degenen die echt goed worden, coaches of spelers, zijn degenen met een goede planning, die slim zijn, meer dan gemiddeld talent hebben en, misschien wel het allerbe-langrijkste, een enorme drive hebben. verbeek was zo iemand”, betoogt De Haan. Bij Heerenveen vonden ze verbeek fan-tastisch, maar ook wel een beetje ver-velend, omdat hij overal verstand van

had en daarmee nog wel eens iemand tegen zich in het harnas joeg. Was het hele trainingsveld prachtig gemaaid, op een klein hoekje na waar het gras drie millimeter te hoog stond. Pakte hij eigenhandig de grasmaaier om het minieme stukje alsnog op de vereiste lengte te brengen. De terreinknecht was zwaar gepikeerd. om maar te zwij-gen van de secretaresse die volgens verbeek voortaan sneller kon typen met één vinger dan met tien. iedereen binnen de club is even belangrijk, ook de terreinknecht en de secretaresse,

wil De Haan maar zeggen.“verbeek, die is zo nukkig. Maar hij haalde alle mogelijke diploma’s, wilde alles leren, topcoach worden. Hij had een onvoorstelbare drive. Bij feyenoord liep hij heel snel op tegen de onwil van de oudere spelers. nu, bij aZ heeft hij zijn rust gevonden.” Toen De Haan bij Jong oranje begon was hij 62. Hij zag de jonge, bij hun clubs verwende talenten binnenslof-fen, met ongeïnteresseerde blikken, de rolkoffer met zich meeslepend. afgezakte broek, waardoor het logo van hun Calvin Klein-onderbroek goed zichtbaar was. Met een houding van ‘jullie mogen blij zijn dat wij er zijn’. De omgekeerde wereld, aldus De Haan. Hij accepteerde die houding niet, maakte hen duidelijk wie er hier blij mochten zijn. Het werkte, tweemaal werd De Haan europees kampioen met Jong oranje.ook belangrijk: over de heg kijken, altijd bereid zijn om naar andere spor-ten en maatschappelijke ontwikke-lingen te kijken. niet denken: weten-schap heeft niets met sport te maken. vragen stellen, luisteren, observeren. Spelers laten nadenken over wat ze willen en hoe ze dat denken te berei-ken. Talent herkennen en erkennen. “Johan Derksen heeft het altijd over wat voetballers niet kunnen, Bert van Marwijk over wat ze wel kunnen. Positieve benadering is heel belang-rijk, we geven elkaar veel te weinig schouderklopjes. in mijn eerste jaar als trainer bij Heerenveen deden we een oefening drie tegen een. ik was daar driemaal van Gaal (demonstreert het afblaffen van spelers). na afloop was ík doodmoe en zij niet. Hersens reageren altijd beter op positiviteit dan op negativiteit.”na het individu komt de vraag: hoe haal je het beste uit een team. er volgt een exposé over de vijf f’s: feeling, function, future, (goede) feedback en fun. een vragenronde en daarna is het afgelopen. De volle zaal op het cul-tuurcentrum loopt leeg. De bezoekers gaan naar huis, of rechtstreeks naar de training op het naastgelegen sport-complex. Geïnspireerd, zonder twijfel.

’niet denken: wetenschap heeft niets met sport te maken’

foppe de Haan in de wedstrijd ajax Cape Town tegen Maritzburg United in het Cape Town Stadium in mei 2011. (foto: nic Bothma)

09lifestyleDeltA. 11 05-04-2012

appslo

nD

on

cA

LLin

g

expositie van de winnende uitvindingen van de Willie Wortel Wedstrijd, tot en met 6 mei in Museum Boerhaave in leiden. www.williewortelwedstrijd.nl

MaxYourTaxleuk *****Handig *****Bediening ***** Prijs gratis

Platform: android, iPhone, iPod Touch, Tablet en iPadontwikkelaar: forion Webprofes-sionals

ShowerTimeleuk *****Handig *****Bediening ***** Prijs gratis Prijs € 1,59

Platform iPhone, iPod Touch en iPadontwikkelaar: luuX Software

Niet leuker, wel makkelijkerBelastingaangifte al gedaan? nee? Mooi. Kun je daar nog handig even een app bij inzetten.

Ja ja, het moet eígenlijk voor 1 april, die belastingaangifte. Maar ja, het is zo’n gedoe en achteraf heb je altijd het gevoel dat je toch nog zaken hebt laten liggen. nou, dat klopt ook. Stu-denten lopen jaarlijks tussen de 52 en 78 miljoen euro mis doordat ze geen belastingaangifte doen of belangrijke aftrekposten over het hoofd zien, blijkt uit onderzoek. Daarop presen-teerde MaxYourTax, een belastingad-viesbureau voor en door studenten, vorige week een app waarmee studen-ten eenvoudig belastingaangifte kun-nen doen – én eindelijk geld terug-krijgen. in een tijd waarin de overheid zo kort op studeren, wel zo eerlijk, vindt oprichter Marko Groen. er zit natuurlijk een addertje onder het gras. Want jíj bent met het invoeren van

je gegevens in de app dan wel klaar, MaxYourTax gaat er volgens mee aan het rekenen. Dat kost je uiteindelijk €17,50 bij een teruggave van mini-maal €20,-. Maar dat levert behalve tijd- en frustratiebesparing altijd nog meer op dan wanneer je door je eigen laksheid niks terugkrijgt. Waarom niet meteen besparen op je waterrekening? Door een minuut kor-ter per dag te douchen, houd je al tientallen euro’s per jaar over. De app ShowerTimer start automatisch als de douche aangaat, stopt wanneer hij uit gaat en knippert met geluid wanneer het tijd is om af te spoelen. ook geeft hij de liters verbruikt water en bij-behorende kosten aan. Goed voor de bewustwording, maar je moet je tele-foon er wel eerst omslachtig op instel-len. Bovendien vraagt het een dure, waterdichte hoes om ervoor te zorgen dat je telefoon niet het loodje legt tijdens je douchefestijn. en zo spoel je je hele besparing zó weer door het doucheputje. (JH)

het beste idee van LeidenJong geleerd is oud gedaan; een beetje uit-vinder-slash-ontwerper doet zijn eerste vinding ‘gewoon’ in zijn jeugd. Met een beetje hulp natuurlijk, van de Willie Wortel Wedstrijd bijvoor-beeld. De winnende uit-vindingen daarvan zijn nu te zien in Museum Boerhaave in leiden.

JoRinDe HanSe

Techniek niet sexy? er is een reden dat de Cansat-wedstrijd op de TU en de Willie Wortel Wedstrijd van het leidse Technolab al jaren een groot succes zijn bij middelbare scholie-ren. Ja, er moeten meer leerlingen naar het technisch hoger onderwijs, maar nee, het is niet dat scholieren niet lekker gemaakt kunnen worden. Dat is natuurlijk ook juist wel dankzij dergelijke wedstrijden. Die zetten kin-deren aan tot de meest aparte uitvin-dingen. ‘Cool brackets’ bijvoorbeeld, om je slotjesbeugel mee te pimpen. of een ‘allergiescan’ voor je smartphone, die de streepjescode van een product scant en je vertelt of je er al dan niet allergisch voor bent. Drie meisjes bedachten – misschien wel na een pijnlijke valpartij - een ‘anti-wipwap’, waardoor leerlingen niet meer op hun stoel kunnen wippen. Beter voor de stoel, de vloer én de leerling. Zo zie je maar: je hoeft geen TU-opgeleide prof te zijn om met een briljant idee te komen.in het leidse Museum Boerhaave zijn komende maand de hoogtepunten te zien van wat middelbare scholieren tot 15 jaar uit de regio leiden en alphen aan den Rijn de afgelopen maanden uitvonden voor de Willie Wortel Wed-strijd. Ze werden daarin bijgestaan door stagiairs van het Technolab, die jongeren van 4 tot 15 jaar willen laten kennismaken met techniek en natuur-wetenschap.in groepjes van twee tot vier scholie-ren werkten de kinderen aan nuttige

of nutteloze maar leuke uitvindingen – al dan niet aangespoord door school. van de 199 uitvindingen haalden 22 de finale. Die worden hoe dan ook gerea-liseerd door bedrijven, kunstenaars en mbo’s, maar uiteindelijk gingen vier teams er tijdens de finale op woens-

dagavond 4 april met een echte prijs vandoor: de hoofdprijs WWW-kanjer, de Publieksprijs, de Willie voor het meest creatieve idee en het lampje voor de beste innovatie. Daarvan was bij het ter perse gaan van deze krant alleen nog de publieksprijswinnaar bekend; de enige prijs die buiten de jury (onder wie de 12-jarige vince, die met zijn lunch locker winnaar werd van het tv-programma ‘Het beste idee van nederland 2011) om ging. Kiet, niels en arthur ontvingen de prijs voor hun Hefboomschep, die er met een slimme hefboomconstructie voor zorgt dat je geen pijn in je rug krijgt tijdens het graven.Dat niemand daar nou nooit eerder op was gekomen. Maar wat dacht je van een taartsnijder die – geïnspireerd

op de appelsnijder – een taart in één keer in acht gelijke stukken snijdt? of een verstelbare hockeystick, waardoor kinderen niet elk seizoen een nieu-wer, langer exemplaar nodig hebben? een op afstand bedienbaar slot voor je fiets of een remlicht voor datzelfde stalen ros?De aantrekkingskracht van de wed-strijd op scholieren is logisch: hoe vaak krijg je de kans om onder school-tijd iets geks of leuks te bedenken, wat je vervolgens nog echt mag (laten) bouwen ook? Technolab is vooral blij met het gevolg. Met de wedstrijd is weer een flinke lading scholieren enthousiast gemaakt voor techniek. en dat is nodig, want nederland wacht nog steeds op een goede instroom in de technieksector.Winnaar of niet: alle 22 uitvindingen uit de finale zijn te zien in Boerhaave. en je weet maar nooit hoe dát nog een staartje krijgt: ook headhunters, talent scouts en bazen van grote bedrijven bezoeken tenslotte weleens een tentoonstelling.

Je hoeft geen TU-opgeleide prof te zijn om met een briljant idee te komen

Kiet, niels en arthur ontvingen de publieksprijs voor hun Hefboomschep, die er met een slimme hefboomconstructie voor zorgt dat je geen pijn in je rug krijgt tijdens het graven. (foto: Technolab)

‘we hebben nu echt wat te zoeken in het veld’Topsportende TU-studenten proberen zich te kwalificeren voor de olympische Spelen deze zomer in londen. in aflevering vier: roeier olivier Siegelaar en stuurman Peter Wiersum uit de Holland acht.

lagaaier olivier Siegelaar en stuurman Peter Wiersum van Proteus behoren tot de selecte groep sporters die al zeker is van deelname aan de Spelen. De Holland acht waarvan zij deel uitmaken is al gekwalificeerd. nu ook de definitieve bootsamenstelling bekend is, kan de ploeg zich volledig richten op londen. Dat gebeurt onder meer tijdens trainingskampen in het italiaanse varese. “Het is hier top, lekker”, zegt stuurboorder Siegelaar, “zonnetje, glad water.” niet dat hij er vakantie zit te vieren. “We doen het absoluut niet rustig aan. nu de selectie klaar is worden de activiteiten opgeschroefd, draaien we grote blokken van hoge inten-siteit. vóór de selectie roeiden we in wisse-lende samenstellingen in achten, viertjes en

tweetjes. nu kunnen we werken aan het echt beter maken van de boot, kilometers maken. Dát zet zoden aan de dijk.” is hij al nerveus? “Totaal niet. We zijn heel gedreven en gepassioneerd bezig. er zijn maar acht landen gekwalificeerd, daar zitten geen zwakke boten bij. Maar wij hebben een sterke ploeg, met veel potentie, en we heb-ben er extreem veel zin in.”Wiersum deelt zijn optimisme: “ik denk dat

dit een ongelofelijk goede ploeg is. als we de komende vier maanden goed gebruiken moeten andere teams wel van een hele goede stal zijn willen ze ons pakken.”Hoe anders was het vier jaar geleden, in de aanloop naar ‘Peking’. De acht draaide slecht en op het allerlaatste moment werd de hulp ingeroepen van uitgerekend Siegelaar en Wiersum. De laatste kwalificatiemogelijk-heid werd benut, waarna de acht in Peking

naar de vierde plaats voer. “vorige keer was het doel de Spelen halen”, vertelt Siegelaar. “We gingen wel voor goud in Peking, maar dat was niet zo reëel. nu is er een compleet ander scenario. Toen waren we allemaal jong, nu zitten er zeven ervaren olympiërs in de boot met een gemiddelde leeftijd van rond de 30 in plaats van 24. We zijn al geplaatst, iedereen is sterker gewor-den. We hebben nu echt wat te zoeken in het veld.”Wiersum droomde destijds van Peking, dat buiten bereik leek: “Totdat we op het aller-laatste moment voor dat allerlaatste kwa-lificatietoernooi werden gevraagd. vierde worden was eigenlijk een buitengewone prestatie, als je bedenkt dat wij toen eigen-lijk een groep individuen waren. nu is het heel anders.”De toenemende belangstelling van de media vindt hij wel grappig. “niet dat we daardoor harder gaan roeien in londen, maar het is goed voor de roeisport. aan de andere kant kan teveel aandacht afleiden en ten koste gaan van je herstel. We worden wel beschermd voor al die aandacht.” (JT)

Roeier olivier Siegelaar (links) en stuurman Peter Wiersum: “Wij hebben een sterke ploeg, met veel potentie, en we hebben er extreem veel zin in.” (foto’s: Sam Rentmeester)

10interview DeLtA. 11 05-04-2012

11interview DeLtA. 11 05-04-2012

om de anderen in het kantoortje niet te storen vindt het gesprek buiten plaats: op een bank in de Botanische Tuin achter het Kluyverlab. Salah al-Zuhairy, gekleed in spijkerbroek en T-shirt, geniet zichtbaar van de komende lente met ontluikend groen en gekwetter van vogels. Daar vertelt hij dat sinds het begin van de oorlog in irak in 2003 zeker 1500 wetenschappers zijn gedood.

‘Ontroerend dat mijn dochter naar school fietst’

JoS WaSSinK

Waarom zijn academici het doelwit in irak?“Dat is raadselachtig. er is geen religieus motief, want er zijn wetenschappers van alle voorkomende religies gedood. Zelfs kleine minderheden zijn niet gespaard gebleven. ik denk dat er mensen zijn die geen nieuw democratisch en vrij irak willen zien ontstaan. als er een nieuwe staat wordt opgebouwd, dan zullen de weten-schappers dat moeten doen. Daarom zijn zij nu het doelwit. De 1500 slachtoffers uit de wetenschap is een groot aantal op een kleine populatie. een hoge opleiding en een titel zijn voldoende reden om op de dodenlijst te komen. Dat geldt nog sterker voor mensen die zich inzetten voor de wederopbouw van irak en zijn instellingen. Zij zijn allemaal aangevallen.”

Kent u slachtoffers persoonlijk?“Twee collega’s van me. een briljante biologe die werkte aan de vroege diagnose van kanker naar aanleiding van een plotselinge stijging van het aantal gevallen van kanker in een bepaald gebied. Ze heeft heel hard gewerkt onder zware omstandigheden om te begrijpen waar die gevallen vandaan kwamen. Ze werkte keihard voor het welzijn van de hele gemeenschap. Toen werd ze aangeval-len en is ze gedood. een andere collega is beschoten. Hij heeft het overleefd maar is nu wel gehandicapt. ik was zelf ook het slachtof-fer van een gerichte aanval, die op een ongeval moest lijken. Maar ik geloof daar niks van.”

Wanneer was dat?“Dat was in 2005. een auto reed mij aan in Bagdad en ik raakte gewond op verschillende plaatsen. De zwaarste verwonding was die aan mijn hoofd. Mensen hebben me toen geadviseerd mijn werk stil te leggen. Maar dat weigerde ik. ik werkte aan een kit om drinkwater te testen. veel drinkwaterbronnen zijn vervuild en besmet geraakt door de oorlog. ik heb een kit ontwikkeld die heel eenvoudig aangeeft of het water drinkbaar is. Het is door iedereen te gebruiken zonder verdere benodigdheden. Daar werkte ik aan. Maar mensen raadden me aan ermee te stoppen of er in elk geval niet in de openbaarheid mee te treden.”

Was het de geheime politie die u dat adviseerde?“nee, eerder vrienden, familie en collega’s die vonden dat ik iets moest doen om mezelf te beschermen. ik was een actieve onder-zoeker die belangrijk werk deed voor zijn land, en dat maakte me tot doelwit.”

ik las dat u een onderscheiding hebt gekregen voor uw drinkwater-kit. Zette u dat op een gevaarlijk manier in de spotlight?“Ja, want er volgden veel interviews met kranten en televisie. Mijn familie zei toen al dat het niet veilig was om interviews te geven. Toch stond ik erop, want het hoort bij mijn werk. ik moet mensen aanmoedigen meer te doen om ons wetenschappelijke werk weer op te bouwen. ik moedigde mensen aan om naar hun werk te dur-ven gaan en het land op te bouwen. Jammer genoeg waren daar sommige mensen niet van gediend. ik heb mijn familie toen naar Syrië gestuurd voor hun veiligheid. ik ben alleen in Bagdad achter-gebleven. ik kan mezelf wel beschermen op een of andere manier. ik liep rond in heel onopvallende kleren en ik verplaatste me per fiets. Dat verwacht men niet van een doctor. Zo kon ik blijven wer-ken terwijl mijn familie in veiligheid was.”

U wist dat er aanslagen plaatsvonden op onderzoekers. vreesde u zelf niet het slachtoffer te worden?“Ja, en uiteindelijk hebben ze ook geprobeerd me te vermoorden. Maar je verslaat hen niet door weg te rennen. ik wilde desnoods mezelf opofferen om hen te verslaan. Het zijn terroristen die je weerstand moet bieden. na de aanslag keerde mijn gezin terug naar irak, omdat ze het niet zonder mij konden stellen en omdat ze ongerust over me waren. Dat maakte mij gek van angst, want het was niet veilig voor hen daar.”even wrijft hij in zijn oog.

lag u toen in het ziekenhuis?“nee, dat wilde ik niet. Dat is niet veilig, want misschien word je verraden, en komen ze de aanslag alsnog overdoen. ik zat goed in de penarie, want mijn familie was weer in gevaar. op internet heb ik een paar amerikaanse reddingorganisaties gevonden: Scholar Rescue fund (SRf) en Scholars at Risk (SaR). Die hebben me gehol-pen met een fonds waarmee mijn familie en ik ons elders konden vestigen in samenwerking met de bekende nederlandse vluchtelin-genorganisatie Uaf. en zo ben ik in Delft terechtgekomen.”

U bent hier sinds september vorig jaar. Hoe bevalt dat?“o, zelfs in mijn stoutste dromen heb ik nooit gedacht in zo’n geavanceerd laboratorium te kunnen werken, met zulke hoogge-kwalificeerde wetenschappers en open omgangsvormen. ik ben dol op de informele omgang met elkaar en dat je elkaar aanspreekt met de voornaam. in onze cultuur hebben doctors en professoren

alleen een achternaam. De informele omgang hier betekent voor mij het besef dat je in de eerste plaats een mens bent, en pas in de tweede plaats een wetenschapper of wat je ook doet. en het viel me op dat je familie hier op de eerste plaats staat. Die moet in orde zijn, anders kun je ook niet goed werken.”

Gaan uw kinderen hier naar school? “Ja, collega’s hebben geholpen om naar scholen te zoeken.”

Hoe oud zijn ze?“Mijn zoon is 16 jaar oud en zit op de middelbare school. Mijn dochter van 9 gaat naar de basisschool. Ze leren beiden snel neder-lands. Ze verstaan veel, maar hebben nog moeite met spreken. De scholen hier zijn totaal verschillend met irak. in irak is een school net een gevangenis; er staat een muur omheen, boze mensen schreeuwen tegen je en de klaslokalen zijn slecht gemeubileerd. als ik hier een school bezoek, voel ik me soms verdrietig. ik heb m’n hele leven in slechte scholen doorgebracht. nu kunnen mijn kinderen tenminste in die mooie omgeving opgroeien, met leraren die tegen ze glimlachen en die hen goed behandelen.”

Misschien is het u opgevallen dat we in nederland graag klagen over wat er allemaal niet goed gaat, maar het is goed van u te horen dat we in gezegende omstandigheden wonen.“Soms vraag ik mijn collega’s waar ze van plan zijn om heen te gaan met vakantie. Want ze zijn hier al in het paradijs. Dat besef-fen ze niet omdat ze eraan gewend zijn. Wij genieten volop van de vrijheid, van de vogels.”

U bent in het paradijs beland, wat erg fijn is voor u, en ik hoop dat u hier kunt blijven. Hebt u plannen of toezeggingen?“ik stel mijn familie en hun keuzes op de eerste plaats en ik wil hen laten kiezen. Soms grappen mijn kinderen: ‘Jullie kunnen wel teruggaan. Wij blijven lekker hier.’ Mijn dochter kan hier voor het eerst van haar leven zelfstandig op de fiets naar school. in irak kun je dat vergeten. Daar moet je haar brengen, en haar opwachten als de school uitgaat. Zelfs dan ben je niet veilig omdat je blootstaat aan aanslagen of je dochter kan voor je ogen ontvoerd worden. Het ontroert me dat mijn kind alleen naar school kan fietsen.”

Bent u daar gerust op?“ik heb het gevoel dat ze veilig is, zeker hier in Delft, dat erg kindvriendelijk is. in irak zou ik het niet toelaten. nooit. Hun moeder heeft hier ook leren fietsen, voor het eerst van haar leven. Ze geniet daar erg van, en gaat op de fiets naar de winkels. De familie is gelukkig en mij bevalt het ook goed. ik wilde al vóór mijn studie naar europa. Toen kon dat niet vanwege de oorlog met iran. nu maak ik een heel nieuw begin in een heel andere wereld. Tijdens lezingen en discussies hoef je je niet formeel te gedragen en je kunt op iedereen kritiek uiten. ik ben twee keer naar de Human library geweest. De eerste keer als bezoeker, maar de tweede keer was ik door (rector, red.) Karel luyben gevraagd om als kandidaat op te treden, als menselijk boek dus. ik vertelde mijn verhaal (‘inspired by the intellectual climate’, 6 maart 2011, red.) en ik merkte dat sommigen geen weet hadden van de orga-nisaties die mijn gezin en mij uit irak hebben gered. Dat was een goede gelegenheid om hun werk te belichten. Ja, ik heb het hier naar mijn zin. ik zei ook tegen mijn gezin: luister eens naar al die vogels hier. Ze voelen zich hier veilig. Want vogels zijn erg gevoe-lig voor gevaar.”

Dus in Bagdad zijn de vogels gevlogen?“Je hoort er geen één meer. Ze zijn gevlucht voor de bombarde-menten, het schieten en de agressiviteit. Daar zijn ze erg gevoelig voor. Dan gaan ze mensen ontwijken. vogels zijn een goede indi-cator voor veiligheid. Ha, en kijk nou eens.” naast zijn voet heeft zich een dikke eend genesteld. een andere komt er aangewaggeld.

WIE IS SALAH AL-ZUHAIRY?De iraakse microbioloog dr. Salah al-Zuhairy (1963) is na een aanslag op zijn leven samen met zijn vrouw en twee kinderen (9 en 16 jaar) het geweld in Bagdad ontvlucht. vluchtelingenorganisaties Scholar Rescue fund, Scholars at Risk en het nederlandse Uaf hebben sinds septem-ber vorig jaar een plek voor hem gevonden vorig jaar in het laboratorium van prof.dr.ir Mark van loosdrecht (Technische natuurwetenschappen) voor afvalwaterzui-veringstechnologie aan de Julianalaan. Daar werkt hij aan het nereda waterzuiveringsproces en aan manieren om biobrandstof te maken uit gebruikt wc-papier. in irak ontwikkelde hij een testkit voor drinkwater en bio-gasproductie uit afval en rioolwater. Bij de iraqi atomic energy Commission kwam hij in aanraking met mensen die betrokken waren bij de ontwikkeling van biologische wapens als miltvuur. “Het werd me al snel duidelijk dat ik daar beter geen vragen meer over kon stellen”, vertelde hij daar later over. al-Zuhairy’s verhaal is verwerkt in de theatervoorstelling ‘De verboden wetenschapsmonolo-gen.’ naar aanleiding daarvan werd hij geïnterviewd door Trouw en nRC Handelsblad.

(foto’s: Hans Stakelbeek)

12reportage DeLta. 11 05-04-2012

ToMaS van DiJK

De vierwielaandrijving van water-bouwkundigen ir. Matthieu de Schipper en ir. Sierd de vries hob-belt voorzichtig over het zand bij de duinvoet vlakbij het Zuid-Hollandse kustplaatsje Ter Heijde. De duinen zijn hier onlangs nog versterkt. Strak in het gelid, met tussenruimtes van zo’n dertig centimeter steken pollen helm-gras uit het zand. “Wat een verschil met de zandmotor hè?” zegt De Schipper. Hij wijst door het andere raam naar onze bestem-ming; een immense zandvlakte in de vorm van een haak die tot een kilo-meter ver de zee in steekt. “Daar bij de zandmotor ontstaan door golf-slag, zeestroming en wind aller-lei geultjes en baaitjes. Mooi is

dat, de natuur haar werk laten doen.” ‘Bouwen met de natuur’ is tegenwoor-dig het adagium in de waterbouw-kunde. Dit is ook het thema van het promotieonderzoek van De Schipper en zijn collega De vries, die achter het stuur zit. De twee onderzoekers van de faculteit Civiele Techniek en Geowe-tenschappen (CiTG) rijden regelmatig naar dit schiereiland. “om zandkorrels te tellen”, zegt De Schipper geksche-rend.

ProeftuinMet de zandmotor hebben de water-bouwkundigen een prachtige proef-tuin. eenentwintig en een half miljoen kubieke meter zand hebben sleephop-perzuigers van baggerbedrijven van oord en Boskalis hier vorig jaar opge-spoten. Het zand zal de komende jaren

vooral in noordelijke richting worden meegevoerd door zeestroming en golf-slag en zo de afkalving van het strand tot aan Scheveningen compenseren. een ander deel waait de duinen in en zorgt op die manier ook voor een ver-steviging van de kustlijn.Met gps-apparatuur aan boord van hun wagen meten de promovendi elke maand hoe de zandmotor zich ontwik-kelt. een medewerker van het Delftse spin-offbedrijf Shore monitoring onderzoekt tegelijkertijd de bodem-morfologie tot vlak aan de kustlijn met een jetski die voorzien is van son-arapparatuur. Hun bevindingen delen de Delftenaren met Deltares en imares Wageningen UR. Deze twee onderzoeksinstituten houden de zandmotor, en de stro-mingen en ecologie eromheen, de komende tien jaar nauw in de gaten in opdracht van Rijkswaterstaat.Het schiereiland zal geleidelijk ver-dwijnen. nu al, enkele maanden na oplevering, zijn er duidelijke veran-

deringen te zien. De baai – een soort lagune - aan de binnenzijde van de haak is door zandafzettingen een stuk langer geworden. Het is een ideale plek voor kitesurfers, maar op termijn ook voor zeldzame planten zoals zee-kraal en strandraket. Gaandeweg ver-andert de zandmotor weer in iets heel anders; waarschijnlijk in een stelsel van zandbanken. “Het is allemaal een groot experiment van Rijkswaterstaat om te kijken of zandsuppleties in de toekomst anders kunnen”, zegt De vries.

ZandhongerSinds 1990 laat Rijkswaterstaat jaar-lijks langs de hele nederlandse kust twaalf miljoen kubieke meter zand vlak voor het strand, op het strand zelf, of in de duinen aanbrengen. Ze doet dit om kusterosie tegen te gaan. of, zoals ook wel wordt gezegd, de zandhon-ger van de kust te stillen. nederland kalfde tot die tijd - al eeuwen lang - beetje bij beetje af als gevolg van

zeespiegelstijging en inklinking van de bodem.“Deze suppleties van zand uit diepere delen van de noordzee zijn echter kostbaar en verstoren de zee-ecolo-gie”, vervolgt De vries. “Met de zand-motor kijken we of het ook mogelijk is om met een eenmalige grote suppletie op één plek een heel stuk kust voor veel langere tijd te beschermen.”in een voorstudie stellen onderzoe-kers van Deltares dat de zandmotor na ongeveer twintig jaar helemaal zal zijn opgegaan in de omgeving. Met vijftig miljoen euro aan aanlegkosten pakt de zandmotor dan goedkoper uit dan de reeks kleinere aanvullingen die anders in de loop van de jaren noodza-kelijk zouden zijn geweest. volgens waterbouwkundige prof.dr.ir. Marcel Stive (CiTG), die een grote hand heeft gehad in de totstandko-ming van de zandmotor, is het onder-zoeksaspect van het project van grote waarde. Hij denkt dat de zandsupple-ties de komende jaren flink moeten worden opgeschroefd en hij acht het daarom van groot belang om ervaring op te doen met nieuwe grootschaliger technieken.De Deltacommissie 2008, waarin de hoogleraar zitting had, adviseerde om de hoeveelheid jaarlijks aan te vullen zand op te voeren tot twintig miljoen kubieke meter om de zandhonger van de nederlandse kust te stillen. een proactieve aanpak, waardoor de kust de komende eeuw kan aangroeien, zou zelfs 85 miljoen kubieke meter zand per jaar vergen. Wie weet komen er dan wel meerdere zandmotoren langs de kust. Bij Deltares en imares is het de

komende jaren flink aanpoten. over drie jaar moeten de instituten een tussentijds rapport publiceren. “Tot die tijd gaan we heel veel bereke-ningen uitvoeren”, zegt ir. arjen luijendijk van Deltares.

Fijn zand er kleven veel onzekerheden aan de voorspellingen die in de milieueffect-rapportage (mer) staan.“Bij de mer gingen we uit van zand met één bepaalde korrelgrootte”, zegt luijendijk. “in werkelijkheid heeft het zand verschillende groottes. Wat het effect van deze variatie is, moet nog blijken.”Het feit dat er ook fijn zand in de zandmotor zit, verklaart misschien wel waarom de motor nu sneller lijkt te werken dan gedacht.Bij het noordelijkste puntje van de zandmotor hebben zich in een mum van tijd drie nieuwe zandplaten gevormd, die als een soort druppels aan een neus lijken te hangen. Bij elke kleine storm is er een bijgekomen. luijendijk denkt dat dat komt omdat nu, in de beginfase, al het fijne zand in beweging is.een andere grote onzekerheid in de modellen is het effect van duinvor-ming op de zandmotor. “De vegetatie zou het zand vast kunnen houden, waardoor de zandmotor langer stand-houdt dan gepland”, zegt luijendijk. en extreem zware stormen, kunnen die veel impact hebben op de zandmotor?De onlangs afgestudeerde waterbouw-kundige Timon Pekkeriet onderzocht met rekenmodellen wat het effect zou zijn van stormen die zich eens in de twintig, honderd en zelfs eens in de

ZANDMOTOR MOET ZANDhONGER sTILLENeen kunstmatig schiereiland bij Ter Heijde moet de kust voeden met sediment. Wetenschappers kijken of zo’n ‘zandmotor’ het nederlandse antwoord kan zijn op de zeespiegelstijging.

‘Met de zandmotor kijken we of het mogelijk is om met een eenmalige grote suppletie een stuk kust voor veel langere tijd te beschermen’

De zandmotor na aanleg op 9 augustus 2011 (links) en de situatie op 10 januari 2012. (foto’s: Rijkswaterstaat/Joop van Houdt)

Matthieu de Schipper: “Door golfslag, zeestromingen en wind ontstaan allerlei geultjes en baaitjes.”

Met een jetski voorzien van sonarapparatuur wordt de bodemmorfologie tot vlak aan de kustlijn onderzocht.

13reportage DeLta. 11 05-04-2012

duizend jaar voordoen.Kleine kans dat een storm van dat laat-ste kaliber de zandmotor tussen nu en twintig jaar teistert, maar zelfs als dat gebeurt, dan nog lijken de gevolgen gering. “Het gezamenlijke effect van kleine stormen is veel belangrijker dan dat van een enkele zware storm”, zegt Pekkeriet die zijn onderzoek deed bij Deltares.

Rest nog het effect van alle kleine stormen bij elkaar. “Het ene jaar heb je tien stormen en het andere jaar wel vijftig”, zegt Pekkeriet. “Dit heeft wel degelijk invloed op het functioneren van de zandmotor en de modellen zou-den meer rekening met deze grillig-heid moeten houden.luijendijk maakt zich echter weinig zorgen over dit laatste. “als je naar de langere termijn kijkt, kun je het effect van al die stormen uitmiddelen” zegt hij.

Niet ideaalDe onderzoekers moeten uiteraard ook monitoren hoeveel zand er uiteinde-lijk daadwerkelijk langs de kust ver-spreid wordt. Ze houden er rekening mee dat 10 à 20 procent wegstroomt naar grotere dieptes.Dit is de reden dat de vermaarde water-bouwkundige dr.ir. Ronald Waterman, voormalig vvD-Statenlid van Zuid-Holland en TU-alumnus, kanttekenin-gen plaatst bij het gebruik van zand-motoren.

Het liefst zou Waterman een zeven-tiende-eeuwse kustlijn (‘bij bena-dering’) herstellen. in het geval van Zuid-Holland gaat het dan om een holle kustboog tussen het noorder-havenhoofd van Hoek van Holland en het verlengde Zuiderhavenhoofd van Scheveningen. “Bij landaanwinst in Zuid-Holland streven we naar een zogenaamde flexibele dynamische holle even-wichtskustlijn”, zegt Waterman. “Zandmotoren leiden daar op termijn wel toe, maar ze hebben het niet als uitgangspunt. Ze hebben er niet de ideale vorm voor.”Waterman is samen met de Tsjechische ingenieur Honzo Svašek de grondleg-ger van het principe ‘Bouwen met de natuur’. Dat hij dergelijk kanttekenin-gen plaatst bij het gebruik van zand-motoren, komt dan ook een beetje als een verrassing.in 1980 pleitte de waterbouwkun-dige al in een rapport voor om de kuststrook te verbreden. Dammen en dijken maken in zijn plannen veelal plaats voor strand en duin. Waterman heeft meegetekend aan een hele reeks kustuitbreidingen tussen de Slufterdam en de Tweede Maas-vlakte in het zuiden en de Seaport Marina iJmuiden in het noorden. een familie van kustuitbreidingen, die allen tot extra natuur hebben geleid, aldus Waterman. De zandmotor is wel een ‘belang-wekkend lid van die familie’, zegt Waterman. “Hij is interessant omdat hij, behalve dat hij tot een hogere veiligheid en meer natuur en recre-atiegebied leidt, ook veel onder-zoeksmogelijkheden biedt. en hij kon relatief goedkoop worden aangelegd omdat sleephopperzuigers toch al in

de buurt waren vanwege werkzaam-heden aan de Tweede Maasvlakte. ik heb er daarom ook positief over gead-viseerd. Maar ik zou het zand in som-mige gevallen, bijvoorbeeld daar waar havenuitbreidingen nodig zijn, liever direct op de plek aanbrengen waar het nodig is.”volgens Waterman hoeft er niet per se een hele trits zandmotoren langs de kust te komen als de kust jaarlijks met 85 miljoen kubieke meter zand gevoed dient te worden.

Zeedieren ecoloog dr.ir. Martin Baptist van ima-res denkt dat dat juist wel een goed idee zou zijn. als het volume zandsup-pleties in de toekomst flink omhoog gaat, dan moet dat met zandmotoren gebeuren, anders is het funest voor het zeeleven, meent hij. “een zand-motor heeft lokaal een groot effect, maar het voordeel ervan is dat je de natuur in de wijde omgeving twintig jaar met rust kunt laten.”“als je daarentegen op heel veel plek-ken langs de kust heel regelmatig sup-

pleert, heeft het zeeleven geen tijd meer om zich te herstellen”, aldus Baptist. “Het duurt vier tot zes jaar voordat de bodemgemeenschap zich hersteld heeft op plekken waar zand gestort is.” “Bijkomend nadeel van suppleren, zoals dat van oudsher gedaan wordt, is dat de kust er steiler van wordt”, vervolgt hij. “De ondiepe habitat voor het zeeleven neemt daardoor af.”

Baptist leidt het onderzoek van ima-res naar de mariene ecologie rondom de zandmotor. afgelopen najaar heeft zijn instituut meer dan tweehonderd happen zand rondom het schiereiland genomen. De zeedieren, die uit die monsters zijn gevist (waaronder tal-loze wormen, schelpdieren en kreeft-achtigen), zijn op sterk water gezet en worden in de loop van het jaar geteld. elk jaar zal deze meting herhaald wor-den. De hamvraag is of de dieren het trans-port van zand afkomstig van de zand-motor kunnen bijbenen. “Zolang ze niet teveel zand over zich heen krij-gen, kunnen ze nog omhoog kruipen naar het oppervlak. als het zand zich verplaatst zoals de modellen voorspel-len, zou het geen probleem moeten zijn.” Baptist is nog om een andere reden positief over zandmotoren. “Mogelijk kunnen ze gaan fungeren als kinder-kamers voor platvis. vooral de lagunes

zijn interessant. We onderzoeken wat de ideale omstandigheden zijn voor de jonge vissen, zoals slibgehalte, diepte en korrelgrootte van het zand, en hoe we zandmotoren zodanig vorm kun-nen geven dat die omstandigheden ontstaan.” op de zandmotor wordt de kleine TU-expeditie intussen flink gezand-straald. nauwelijks verstaanbaar door de gure wind attendeert De vries de rest op een boot met ecologen zo’n honderd meter van het strand. “We werken met veel disciplines aan dit project”, zegt De vries. “Dat maakt dit project ook zo mooi.”

Dit verhaal verscheen eerder in Delft integraal, februari 2012.

‘Mogelijk kunnen de zandmotoren gaan fungeren als kinderkamers voor platvis’

nu al zijn er duidelijke veranderingen te zien

De zandmotor laat de natuur haar werk doen. (foto’s: Sam Rentmeester) Met de zandmotor hebben de waterbouwkundigen een prachtige proeftuin.

Sierd de vries: “De gebruikelijke suppleties verstoren de zee-ecologie.”

> Jaargang 44

Delta is het informatie- en opinie-blad van de TU Delft, verzorgd door een journalistiek onafhankelijke redactie.

> Redactiefrank nuijens - @franknu, (hoofdredacteur)Katja Wijnands - @kwijnands, Dorine van Gorp - @dorinevangorp,(eindredactie)Saskia Bonger - @sbongerTomas van Dijk - @tomasvdConnie van Uffelen - @ConnievanU Jos Wassink - @joswashere (verslaggeving)

> MedewerkersBennett Cohen, Willemijn Dicke, Jessica van den Doel, Patrick van der Duin, Chandra elango, Robbert fok-kink, Jorinde Hanse, Dap Hartmann, auke Herrema, Desiree Hoving, erik Huisman, Devin Malone, David McMullin, olga Motsyk, ionica Smeets, Jimmy Tigges, Stephan Timmers, ellen Touw, Maurits van der ven, vikrant venkataraman, Robert visscher, Daan vos, Rutger Woolt-huis, Martine Zeijlstra

> Foto‘sSam Rentmeester(sam@samfoto.nl) Hans Stakelbeek (info@stakelbeek.com)

> Vormgeving & Lay-Outliesbeth van Dam

> MededelingenMartin Kers (m.kers@tudelft.nl)

> Redactieraaddr. B.B. Scholtens (voorzitter), G.K. Berghuijs, MSc, mr.drs. S.J. Hessing, prof.dr. M.J. van den Hoven, mr. J.J.M. Kok, R.H.G. Meijer, T. niks, ir. M. Persson, prof. dr. B.J. Thijsse, dr.ir. C.a.J.R. vermeeren

> Redactie-adressenUniversiteitsbibliotheekKamer 0.18-0.28Prometheusplein 12628 ZC DelftPostbus 139 2600 aC DelftTel. 015-278 4848e-mail: delta@tudelft.nlwww.delta.tudelft.nl

> ISSN 0169-698x

> DrukWegener nieuwsdruk Twente, enschede

> Oplage 12.000

> AdvertentiesH&J uitgeversPostbus 1012900 aC Capelle aan den iJsselTel. 010-451 55 10fax 010-451 53 80e-mail:delta@henjuitgevers.nlwww.linkmagazine.nl

> Abonnementeen abonnement kost 37,50en kan elk moment ingaan.

> HOPDelta werkt samen met het Hoger onderwijs Persbureau Hein Cuppen, Bas Belleman, Marijke de vriesTel. 071-523 6151fax 071-523 2138e-mail hop@xs4all.nl

> Copyright Deltaauteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur artikelen, schema‘s of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken, in eniger-lei vorm of wijze.

14mededelingen delTA. 11 05-04-2012

Agenda

Announcements

Aankondigingen

Delta

Inleveren kopij Bijdragen van faculteiten, diensten en overigen voor de rubriek 'Agenda' in Delta ontvangt de redactie graag per e-mail: delta@tudelft.nl. Bijdragen dienen zo be-knopt mogelijk te zijn. De redactie behoudt zich het recht voor om in te korten. Aanleveren vóór vrijdag 14.00 uur.

Alle promoties, intree- en afscheidsredes genoemd in deze agenda vinden, tenzij anders vermeld, plaats in de Aula van de TU, Mekel-weg 5, Delft.

Delta

Inleveren kopij Bijdragen van faculteiten, diensten en overigen voor de rubriek 'Agenda' in Delta ontvangt de redactie graag per e-mail: delta@tudelft.nl. Bijdragen dienen zo be-knopt mogelijk te zijn. De redactie behoudt zich het recht voor om in te korten. Aanleveren vóór vrijdag 14.00 uur.

TUdelta.27

For students who think aheadwww.asml.com/careers

How do you make a lithography system that goes to the limit of what is physically possible?

At ASML we bring together the most creative minds in physics, electronics, mechatronics, softwareand precision engineering to develop lithography machines that are key to producing cheaper, faster,more energy-ef� cient microchips. Our machines need to image billions of structures in a few secondswith an accuracy of a few silicon atoms. So if you’re a team player who enjoys the company of brilliant minds, who is passionate about solvingcomplex technological problems, you’ll � nd working at ASML a highly rewarding experience.Per employee we’re Europe’s largest private investor in R&D, giving you the freedom toexperiment and a culture that will let you get things done. Join ASML’s expanding multidisciplinary teams and help us to continue pushingthe boundaries of what’s possible.

MASTER EVENT24 APRIL www.masterevent.tudelft.nl

The ideal opportunity for TU Delft students who:

- Are looking for a MSc programme in a different fi eld of studies

- Are looking for double degree options

TU Delft bachelor students who plan to continue with a Master’s programme in their own fi eld of study best attend the Master information Events at their own faculty. The Master Event of 24 April is less suited to their specifi c questions.

Dare to be an engineerDare to be an engineerDare to be an engineer

15mededelingen delTA. 11 05-04-2012

TUDELTA.11

> Jaargang 44

Delta is het informatie- en opinie-blad van de TU Delft, verzorgd door een journalistiek onafhankelijke redactie.

> Redactiefrank nuijens - @franknu, (hoofdredacteur)Katja Wijnands - @kwijnands, Dorine van Gorp - @dorinevangorp,(eindredactie)Saskia Bonger - @sbongerTomas van Dijk - @tomasvdConnie van Uffelen - @ConnievanU Jos Wassink - @joswashere (verslaggeving)

> MedewerkersBennett Cohen, Willemijn Dicke, Jessica van den Doel, Patrick van der Duin, Chandra elango, Robbert fok-kink, Jorinde Hanse, Dap Hartmann, auke Herrema, Desiree Hoving, erik Huisman, Devin Malone, David McMullin, olga Motsyk, ionica Smeets, Jimmy Tigges, Stephan Timmers, ellen Touw, Maurits van der ven, vikrant venkataraman, Robert visscher, Daan vos, Rutger Woolt-huis, Martine Zeijlstra

> Foto‘sSam Rentmeester(sam@samfoto.nl) Hans Stakelbeek (info@stakelbeek.com)

> Vormgeving & Lay-Outliesbeth van Dam

> MededelingenMartin Kers (m.kers@tudelft.nl)

> Redactieraaddr. B.B. Scholtens (voorzitter), G.K. Berghuijs, MSc, mr.drs. S.J. Hessing, prof.dr. M.J. van den Hoven, mr. J.J.M. Kok, R.H.G. Meijer, T. niks, ir. M. Persson, prof. dr. B.J. Thijsse, dr.ir. C.a.J.R. vermeeren

> Redactie-adressenUniversiteitsbibliotheekKamer 0.18-0.28Prometheusplein 12628 ZC DelftPostbus 139 2600 aC DelftTel. 015-278 4848e-mail: delta@tudelft.nlwww.delta.tudelft.nl

> ISSN 0169-698x

> DrukWegener nieuwsdruk Twente, enschede

> Oplage 12.000

> AdvertentiesH&J uitgeversPostbus 1012900 aC Capelle aan den iJsselTel. 010-451 55 10fax 010-451 53 80e-mail:delta@henjuitgevers.nlwww.linkmagazine.nl

> Abonnementeen abonnement kost 37,50en kan elk moment ingaan.

> HOPDelta werkt samen met het Hoger onderwijs Persbureau Hein Cuppen, Bas Belleman, Marijke de vriesTel. 071-523 6151fax 071-523 2138e-mail hop@xs4all.nl

> Copyright Deltaauteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur artikelen, schema‘s of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken, in eniger-lei vorm of wijze.

Studenten

Groninger Studenten Cabaret FestivalHet 26ste Groninger Studenten Cabaret festival (GSCf) wordt in oktober een feit, maar zon-der deelnemers uiteraard geen festival. Het GSCf is een fes-tival voor en door studenten. Het biedt ambitieuze studenten uit heel nederland met gevoel voor cabaret, een open podium waar men speelervaring op kan doen en naamsbekendheid kan creëren. Selecties vinden plaats op 12 mei in amster-dam en 19 mei in Groningen. Deadline voor inschrijving is 7 mei. Zie www.gscf.nl voor meer informative.

Algemeen

Forenzen gezochtDe TBM faculteit onderzoekt telewerken en het gebruik van reisinformatie door forenzen. Hiervoor zijn wij op zoek naar deelnemers. Reist u één of meerdere keren per week met de auto naar uw werk of stu-die? Dan nodigen wij u uit om tegen betaling deel te nemen aan een online reis-simulator experiment. Het onderzoek zal maximaal 45 minuten (meestal 30 minuten) in beslag nemen. Door deelname aan het onder-zoek ontvangt u een beloning van minimaal 10 euro en mogelijk meer (max. 25 euro). De uiteindelijke beloning hangt af van de keuzes die u maakt in het experiment. als u wilt deel-nemen aan dit onderzoek, stuur een e-mail met uw contactge-gevens (naam, e-mailadres en

hoe vaak u reist met auto) naar R.lu@tudelft.nl (Zack lu).

Student and Career SupportStudent and Career Support is een onderdeel van de dienst onderwijs en Studentenza-ken. Het omvat de diensten van de studentendecanen, de studentenpsychologen, en het Career Centre met studiekeuze-adviseurs en loopbaanadviseurs en het informatiecentrum. Het informatiecentrum in de hal op de begane grond is geopend op werkdagen van 9.00–17.00 uur. er is documentatie beschikbaar over onder andere Wo- en HBo-opleidingen, arbeidsmarkt, stu-die- en beroepskeuze, buiten-landse studies, en promoveren. ook is er een vacaturewand. Bij de balie of telefonisch kun je afspraken maken met een van de medewerkers. voor de psychologen geldt dat je je als student of promoven-dus online kunt aanmelden op studentenpsychologen.tudelft.nl. een eerste contact kan ook via het inloopspreekuur op dinsdagen van 11.30-12.30. De studentendecanen houden een inloopspreekuur op dins-dag van 11.30-12.30 uur, de loopbaanadviseurs en de stu-diekeuzeadviseur houden een inloopspreekuur op dinsdag en donderdag van 11.30-12.30 uur. Zie voor het aanbod aan workshops en trainingen van Student & Career Support zie smartstudie.tudelft.nl.

Bezoekadres: Jaffalaan 9a (ge-bouw 30a); tel. 015-2788004. e-mail: studentandcareersup-port@tudelft.nl; careercentre@

tudelft.nl; jn studiekeuze@tudelft.nl. Website: www.stu-dentandcareersupport.tudelft.nl; careercentre.tudelft.nl.

Online huurprijs checkis jouw huurprijs redelijk? Check www.huurcommissie.nl voor meer informatie en om helderheid te krijgen over huren en geschillen tussen huurder en verhuurder.

International OfficeHet international office, Jaf-falaan 9a, is op werkdagen geopend van 9.00-17.00 uur. Je kunt ook vragen stellen via internationaloffice@tudelft.nl of telefonisch (015-2788012) een afspraak maken.

Studium GeneraleStudium Generale (SG) is geopend van maandag t/m donderdag van 9.00-17.00 uur. SG is gevestigd in de TU Delft library, Prometheusplein 1, Delft. Je kunt vragen stellen via studiumgenerale@tudelft.nl of telefonisch een afspraak maken via 015-2783258.

Delta

Inleveren kopij Bijdragen van faculteiten, diensten en overigen voor de rubriek 'agenda' in Delta ontvangt de redactie graag per e-mail: delta@tudelft.nl. Bijdragen dienen zo be-knopt mogelijk te zijn. De redactie behoudt zich het recht voor om in te korten. aanleveren vóór vrijdag 14.00 uur.

Delta

Inleveren kopij Bijdragen van faculteiten, diensten en overigen voor de rubriek 'agenda' in Delta ontvangt de redactie graag per e-mail: delta@tudelft.nl. Bijdragen dienen zo be-knopt mogelijk te zijn. De redactie behoudt zich het recht voor om in te korten. aanleveren vóór vrijdag 14.00 uur.

alle promoties, intree- en afscheidsredes genoemd in deze agenda vinden, tenzij anders vermeld, plaats in de aula van de TU, Mekel-weg 5, Delft.

Announcements

Aankondigingen

AgendaDonderdag 5 april

Studium Generale21.30 uur – Concert: ‘Barokke verstilling in goede week-noc-turne’ door vocaal ensemble i buoni antichi. ver van Parijs en versailles, buiten grootsteedse chique en de pracht & praal van het hof van lodewijk de 14e, componeerde Pierre Bou-teiller (1655-1717) een prach-tige Missa pro Defunctis. Dit vijfstemmige Requiem, onlangs aan de vergetelheid ontrukt door de franse dirigent Hervé niquet, staat centraal tijdens het traditionele nocturne-concert. Hippolytuskapel, oude Delft 118. Toegang gratis.

Zondag 8 april

International Student Church11.30 hrs - Students of all denominations are invited to our ecumenical service every Sunday at Raamstraat 78, follo-wed by tea/coffee. The services are led by the chaplains Reve-rend W. Stroh and father avin, and are supported by student leaders. More information on www.iscnetherlands.nl.

Dinsdag 10 april

Wetenschapsagenda• 12.30 uur - Brownian

coagulation at high particle concentrations. Promotie van T.M. Trzeciak, Magister. Promotor: prof.dr. a. Schmidt-ott.

• 15.00 uur - Trapping of sediment in tidal estuaries. Promotie van a. Chernetsky, MSc. Promotor: prof.dr.ir. a.W. Heemink.

Woensdag 11 april

Wetenschapsagenda• 10.00 uur - The influence of

geological data on the re-servoir modeling and history matching process. Promotie van drs. G. de Jager. Promo-tor: prof.dr. S.M. luthi.

• 12.30 uur - Thermal-Diffusivity-Based frequency References in Standard CMoS. Promotie van ir. S.M. Kashmiri. Promotor: prof.dr. K.a.a. Makinwa.

Vrijdag 13 april

Symposium ‘Techniek draagt zorg voor gezondheid’13.00–18.00 uur – Kivi niria verzorgt een gratis symposium in collegezaal B van de facul-teit electrotechniek, Wiskunde en informatica op de TU Delft in het kader van ‘Zorg en Tech-niek’. Tijdens het symposium worden de technologische ontwikkelingen verkend die een kanteling teweeg zullen brengen in de gezondheidszorg. Meer informative op www.kiviniria.nl/tc.

Donderdag 19 april

Iberisch Filmfestivalvan donderdag 19 t/m zondag 29 april staat filmhuis lumen in het teken van de iberische cinema. Met nagenoeg alleen films uit de laatste twee jaar is het programma van deze achtste editie van festiberico actueler dan ooit. voor meer informative zie www.festi-berico.net en www.filmhuis-lumen.nl.

Vrijdag 20 april

DSMV Krashna Musika20.15 uur – Het Krasha Kamer-koor treedt op in de lutherse Kerk, noordeinde 4, Delft met een selectie van frans koor-muziek. in de voorverkoop zijn kaarten 10 euro (8 euro voor CJP, studenten, en TU Delft medewerkers en alumni) aan de deur 12 euro (10 euro kortings-tarief). Zie http://kamerkoor.krashna.nl.

Dinsdag 24 april

CEO-lezing Jan Pieter Klaver19.00–20.30 uur – Jan Pieter Klaver van Heerema Marine Contractors zal vertellen over zijn ervaringen op zijn weg van student naar de top van de nS. ook geeft hij zijn visie op de toekomst van technisch nederland en de rol van HMC en zijn (toekomstige) werk-nemers hierin. De Ceo-lezing en aansluitende borrel zijn na registratie gratis bij te wonen. Meld je aan voor de lezing en borrel via www.kns-delft.nl.

De lezing vindt plaats in collegezaal a van de faculteit Werktuigbouwkunde, Maritieme Techniek en Technische Materi-aalwetenschappen. Woensdag 25 april

TEDxDelftSalon12.30–13.30 hrs – The third TeDxDelftSalon will take place in the TU library. We will show one TeD video and Roeland Heerema will give a lecture ‘a Healthy addition’. Register through www.facebook.com/TeDxDelft. free lunch! We are also looking for speakers for our TeDxDelftSalon podium. are you a (PhD) student from Delft University of Techology and do you have an idea worth spreading (no products or companies)? Send an e-mail to tedxdelftsalon@tedxdelft.nl.

Donderdag 26 april

Symposium ‘Smart Materials’The Technologisch Gezelschap will host the symposium Smart Materials, Smart outside, Che-mistry inside’at the Westcord Hotel in Delft. an entire day of lectures informing you about the newest materials, ending with a panel discussion on this topic. Sign up for 7,50 (stu-dents) at www.tgsymposium.nl, lunch and drinks are included.

Student and Career SupportThe psychologists and the central student and careers counselors are located at Jaffalaan 9a (building 30a). There is some english career information and a vacancy wall in the information centre. office hours: Monday-friday from 9.00-17.00 hrs. You can direct your inquiries or make an appointment at the front office or by phone: 015-2788004. Students and PhD candidates can make an initial appointment with one of the psychologists at studenten-psychologen.tudelft.nl or by sending an email to studenten-psychologen@tudelft.nl. You can also come by at the open office hour every Tuesday at 11.30-12.30 hrs. open office hours of the student counselors are on Tuesdays from 11.30-

12.30 hrs and the career counselors are on Tuesdays and Thursdays from 11.30-12.30 hrs. More information on www.studentandcareersupport.tu-delft.nl or careercentre.tudelft.nl. for a list of workshops and trainings offered by Student & Career Support please visit smartstudie.tudelft.nl.

International OfficeThe international office, Jaf-falaan 9a/visitor’s entrance at Mekelweg, office opening times Monday to friday 9.00–17.00 hrs. appointments and enqui-ries can be made by email: internationaloffice@tudelft.nl or by phone: 015-2788012.

International Student Chaplaincylooking for a home away from home, trying to make

new friends, interested in intercultural and interfaith activities, needing some inner peace, searching for more than academic challenges? Check the website of the internatio-nal Student Chaplaincy, www.iscnetherlands.nl, to learn about their wide range offer.

Studium GeneraleStudium Generale (SG) is open from Monday-Thursday, 9.00-17.00 hrs. SG is located at the TU Delft library, Prometheusplein 1, Delft. for questions send an e-mail to studiumgenerale@tudelft.nl or call 015-2783258 to make an appointment.

voor advertenties bel met:

H & J UitgeversPostbus 101

2900 aC Capelle aan den iJssel

T (010) 451 55 10f (010) 451 53 80

e delta@henjuitgevers.nl

neem contact op met Hennie de Ruyter of Mireille van Ginkel voor nadere informatie.

H & J UitgeversPostbus 1012900 ACCapelle aan den IJsel

T (010) 451 55 10F (010) 451 53 80E delta@henjuitgevers.nl

Voor advertenties bel met:

Neem contact op met Hennie de Ruyter of met Mireille van Ginkel voor nadere informatie

H&J Uitgevers_2x70_zw-w 14-05-2004 14:02 Pagina 1

LEES ‘M ONLINE!WWW.DELTA.TUDELFT.NLwww.eyecarefoundation.nl

Eye Care Foundation werkt aan het voorkomen en bestrijden van oogaandoeningen in

ontwikkelingslanden

giro 5 25 250800-8003

16lifestyle DeltA. 11 05-04-2012

kriEp

de Huisjongste

fietsenmakers

jEssicA vAn dEn doEL

De sociale ingenieur

In een spoor van goud

Tijdens een recente teammeeting werd in een discus-sie over het onderwijs het onderwerp ‘de ingenieur 2.0’ aangesneden. Moet een ingenieur van de TU Delft ook kennis en vaardigheden bezitten op het gebied van com-municatie, psychologie en economie of leert hij/zij dit in de praktijk? Heb je meer aan een vakspecialist die alles weet van en kan werken met bijvoorbeeld parallelle en gedistribueerde systemen en algoritmen, of wil de markt iemand die lekker kan rekenen, een beetje weet van computercodes en daarnaast ook nog eens gezellig is en de economische haalbaarheid van een idee kan inschat-ten? aangenomen dat het wel erg bijzonder is wanneer iemand in de ruim zeven jaar dat men gemiddeld aan de TU studeert, alle vaardigheden leert en alle kennis opdoet die mogelijkerwijs van pas kan komen, zul je dus keuzes moeten maken.naarmate de meeting vorderde, kreeg de typische Delftse autistische nerd meer gestalte en kreeg ik steeds meer zin in het die avond geplande teamuitje. Gelukkig bestaat het team uit een mix van bèta’s, alfa’s en gamma’s, dacht ik nog. ik wist het natuurlijk al uit de samenwerking, maar het bleek weer eens dat we op mijn afdeling gezegend

zijn met de alleskunnende ingenieur: samenwerkend en communicatief, en gezellig om mee uit eten te gaan. Waarschijnlijk is dit in de praktijk opgedane kennis (door het goede voorbeeld van de alfa’s en gamma’s). De discus-sie gaf me reden om eens na te denken over mijn positie op de arbeidsmarkt als leidse doctorandus. Want als ik niet excelleer in mijn communicatieve samenwerking of benodigde kennis van psychologie en het mij duidelijk ontbreekt aan gedegen inhoudelijke kennis over een nut-tig onderwerp als bijvoorbeeld stroom opwekken uit urine, wat betekent dit dan voor mijn perspectief? Hetzelfde principe van specialist versus generalist, geldt eigenlijk ook voor de opbouw van het traineeprogramma aan de TU. Je wordt als managementtrainee nergens gericht tot opgeleid maar je wordt aangemoedigd allerlei verschil-lende trainingen te volgen en in drie jaar even zo veel verschillende posities te bekleden. fijn voor de TU die kan vissen uit een poel flexibele medewerkers, maar in mijn ervaring niet altijd positief voor de trainee die vooruit wil en zo snel mogelijk een carrière wil opbouwen. Toeval dat er geen ingenieurs-trainees zijn?

Het gros van de nanodraadjes op chips wordt er op goed geluk op gestreken. Zou het nou niet handig zijn als iemand ze er gewoon minutieus, draadje voor draadje en op precies de goede plek, op kon leggen? U vraagt, student Pim Bellinga draait.

Chips maken is een kostbare aangelegenheid. Het euvel? verspilling. “De nano-draadjes die de chip laten werken, worden er namelijk op goed geluk op gestre-ken met een papiertje”, weet 3me-student Pim Bellinga (23). “Dan is het maar hopen dat ze precies in de geprinte goudspoortjes liggen. Dat weet je door er stroom op te zetten en te kijken of de draadjes werken. en vaak werken ze dus niet allemaal, maar tot nu toe kon je ze niet zomaar meer verleggen.”Dat kan efficiënter, zou je zeggen. Toevallig was technische natuurkunde net op zoek naar een methode om nanodraadjes nauwkeurig neer te leggen, en Bellinga wilde graag een uitstapje maken naar de faculteit TnW. “Ze zijn daar op zoek naar een nieuw deeltje, het Majorana-particle. Door nanodraadjes op precies de juiste manier in een magneetveld te leggen en er vervolgens stroom op te zetten, hopen ze dat te vinden. een beetje wat ze bij Cern in Zwitserland doen, maar dan voor een ander deeltje. Het kwam dus perfect uit dat ik mijn bachelor-eindproject daar wilde doen.” De faculteit leverde hem op maat gemaakte siliciumplaatjes mét de daarop geprinte goudspoortjes aan, en Bellinga ging aan de slag met een atoommi-croscoop. in zijn eentje, want krijg maar eens een compleet groepje mee naar een andere faculteit voor een bachelor-eindproject. “ik heb nog nooit zó weinig geslapen en zóveel in een donkere kelder gezeten”, lacht de student. Maar het lukte. Hij kreeg het voor elkaar om de draadjes te verplaatsen én te verbuigen. een hels karwei, want werken op nanoschaal is nu eenmaal inspannend. “Het is inzoomen, inzoomen en nog eens inzoomen. Die chips zijn een halve bij een halve centimeter. Het werk dat ik daarop verrichtte, staat in dezelfde verhouding als wanneer je met een pen het campusterrein zou beschrijven.” Het is overigens niet de eerste keer dat het lukt om nanodraadjes op een chip te verplaatsen, maar wel de eerste keer dat het aan de TU gebeurt met deze materi-alen. “nu is een PhD ermee aan de slag, om te kijken of het lukt om de draadjes met een pincetje op te pakken.” Bellinga richt zich ondertussen op heel andere zaken. “ik ben uiteindelijk overgestapt naar technische bestuurskunde; ík houd me voortaan bezig met simulaties.” (JH)

De chips waarop Pim Bellinga knutselde, zijn een halve bij een halve centimeter. “Het werk dat ik daarop verrichtte, staat in dezelfde verhouding als wanneer je met een pen het campusterrein zou beschrijven.” (foto: Sam Rentmeester)

onderzoek: ‘friction measurement on inSB nanowires using atomic force microscopy manipu-lation’eindcijfer: 7,5

in de rubriek Heimwee portretteert fotograaf Hans Stakelbeek buitenlandse studenten met een object dat hen herinnert aan hun thuisland. Meedoen? Mail naar delta@tudelft.nl

hEimwEE

Waqas Sayes (26, uit Pakistan) is nu ongeveer een jaar in Delft. Bij eWi volgt hij het PhD-programma. Hij komt uit islamabad, de hoofd-stad van Pakistan. Hij maakte daar veelvuldig gebruik van de lokale riksja’s. “Het is duurder dan de bus, maar je bent wel veel zekerder dat je op tijd op de plaats van je bestemming komt. Het enige nadeel is dat ze ontzettend veel lawaai maken.” een ritje van zo’n tien kilometer kost ongeveer zestig eurocent. Wat je dan nog deelt met je twee medepassagiers. Hij heeft dit souvenir zelf gekocht in isla-mabad toen hij naar nederland kwam. (foto: Hans Stakelbeek)