Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...•...

28
Decentrale energieopwekking Binnen de lijnen of achter het net? 11 februari 2013 - Niels Muller en Roland de Vlam

Transcript of Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...•...

Page 1: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

Decentrale energieopwekking

Binnen de lijnen of achter het net?

11 februari 2013 - Niels Muller en Roland de Vlam

Page 2: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

• Uitwerking Regeerakkoord

• STROOM1

• Afspraken wind op land IPO

• SER: ‘Nationaal Energieakkoord voor Duurzame Groei’

• Jurisprudentie CBb

2

Agenda

Page 3: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

• Uitwerking Regeerakkoord

– Verlaagd tarief energiebelasting

– Experimenten- AmvB?

• STROOM1

• Afspraken wind op land IPO

• SER: ‘Nationaal Energieakkoord voor Duurzame Groei’

• Jurisprudentie CBb

3

Agenda

Page 4: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

Regeerakkoord: verlaagd tarief energiebelasting

‘Het kleinschalig, duurzaam opwekken van (zonne-) energie waarvoor geen rijkssubsidie wordt

ontvangen, fiscaal gestimuleerd wordt door invoering van een verlaagd tarief in de eerste schijf van de

energiebelasting op elektriciteit die afkomstig is van coöperaties van particuliere kleinverbruikers, aan

deze verbruikers geleverd wordt en in hun nabijheid is opgewekt.’

• Verlaagd tarief in de eerste schijf van de energiebelasting

• Lastenneutraal gefinancierd

• Generieke verhoging van het reguliere tarief in de eerste schijf van de energiebelasting

• Beoogde inwerkingtreding 1 januari 2014

• Nog nader uit te werken

4

Page 5: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

Denkrichting voorwaarden verlaagd tarief energiebelasting (MinFin)

• Indien de installatie voldoet aan (nog niet definitief):

• Nabijheid: via postcodes

• Coöperatie (aan welke kenmerken moet rechtsvorm voldoen)

• Voordeel gaat naar particuliere kleinverbruiker

• Economisch en juridisch eigendom van de productie-installatie

• Geen cumulatie met andere rijkssubsidies

• Kleinschaligheid: vermogensbeperking (bijv. 3 MW)

• Duurzame energie (via GVO’s)

• dan lager tarief eerste schijf van de energiebelasting voor ‘prosument’

• Maar hoe verhoudt zich dit tot het ‘Experimenteer-artikel’?

5

Page 6: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

‘Experimenteer-artikel’

• Artikel 7a Elektriciteitswet 1998

• AmvB

• Met inachtneming van bindende EU besluiten

• Bij wijze van experiment afwijken van het bepaalde bij of krachtens de Elektriciteitswet 1998

• Tijdsduur / voortzetting anders dan als experiment?

Eisen:

• Bijdragen aan ontwikkelingen op het gebied van productie, transport en levering van decentraal

opgewekte duurzame elektriciteit of WKK

• Binnen verantwoorde financiële kaders van het Rijk

Afwijken van de Elektriciteitswet 1998

• Ontvlechting productie, transport en levering

- Aparte infrastructuur?

• Leveringsvergunning

6

Page 7: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

Experimenteer AMvB

• Contouren (voor zover bekend)

• Tendersysteem – max. 10 experimenten per jaar

• Beoordeling en begeleiding door Agentschap NL

• Maximaal 500 (kleinverbruiks-) deelnemers of 1 MW vraagbelasting

• Looptijd ten hoogste 4 jaar

• Inhoud (voor zover bekend):

• Lokale samenwerking van eigenaar/gebruikers –> minimale toets NMa

• Verticale integratie -> ‘lokale balancering’

• Aanleg en beheer van ‘eigen net’ toestaan

• Tariefstelling o.b.v. lokale kosten en baten

• Tariefregulering ‘light’– NMa stelt alleen de tariefmethode vast

• Vergunning ‘light’ – geen leveringsplicht buiten experimenteergebied

7

Page 8: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

Verlaagd tarief / experimenteer artikel - enkele opmerkingen

• Praktisch uitvoerbaar /administratieve lasten?

• Financiële / maatschappelijke kaders?

• Cumulatie van verlaagd tarief en salderen mogelijk?

• Europeesrechtelijke houdbaarheid?

• Herintroductie bagatelnet voor Elektriciteitswet 1998?

8

Page 9: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

• Uitwerking Regeerakkoord

• STROOM1

• Zelflevering / salderen

• Directe lijn

• Afspraken wind op land IPO

• SER: ‘Nationaal Energieakkoord voor Duurzame Groei’

• Jurisprudentie CBb

9

Agenda

Page 10: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

STROOM 1 (wetsvoorstel 33493)

• Onbeperkt salderen van groene elektriciteit met leverancier

• VvE

• Grijze stroom salderen tot 5000 kWh

• Discussie directe lijn / installatie en gevolgen voor Elektriciteitswet 1998 en energiebelasting

• GvO’s voor gas en voor warmte (en wijziging GvO’s voor elektriciteit)

• Gaskwaliteit als taak voor gasnetbeheerders (dus ook groen gas)

• Transporttarief dekt kosten voor ontvangst EN invoeden

• In rekening gebracht bij afnemers die ontvangen

- Bij AMvB: tevens bij afnemers die invoeden

Tarieven kunnen verschillen voor ontvangen of invoeden

10

Page 11: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

11

Salderen o.g.v. art. 31c Elektriciteitswet 1998

• ‘terugdraaien’ van de meter voor de vaststelling

van de factuur van de stroomleverancier

• Cap van 5000 kWh

• ‘Redelijke vergoeding’ voor het meerdere

• STROOM1:

• cap van 5000kWh vervalt bij duurzame

elektriciteitsopwekking

• Grondslag voor AMvB ‘redelijke vergoeding’

vervalt

Zelflevering / Salderen

Salderen voor de Energiebelasting

• Indien 31c Elektriciteitswet 1998 wordt

toegepast, is alleen energiebelasting

verschuldigd over het positieve saldo van

geleverde minus ingevoede elektriciteit.

• Geen cap

• Vermindering van €381,62 per aansluiting

Page 12: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

Rekenvoorbeeld salderen (productie < onttrekking)

Levering via aansluiting: 7000 kWh

Productie achter aansluiting: 6000 kWh

Cap: 5000 kWh

Salderen onder de huidige tekst van de Elektriciteitswet 1998:

Door de cap betaalt de afnemer over 7000 -/- 5000 = 2000 aan leverancierstarieven

De leverancier betaalt over 6000 -/- 5000 = 1000 een ‘redelijke vergoeding’ aan de afnemer

Salderen voor de energiebelasting:

De afnemer is energiebelasting verschuldigd over het saldo van 7000 -/- 6000 = 1000kWh

Na STROOM1:

Duurzaam: De afnemer betaalt over 7000 -/- 6000 = 1000 de leverancierstarieven

Niet-duurzaam: blijft ongewijzigd

12

Page 13: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

Rekenvoorbeeld salderen 2 (productie > onttrekking)

Levering via aansluiting: 6000 kWh

Productie achter aansluiting: 7000 kWh

Cap: 5000 kWh

Salderen onder de huidige tekst van de Elektriciteitswet 1998:

Door de cap betaalt de afnemer over 6000 -/- 5000 = 1000 aan leverancierstarieven

De leverancier betaalt over 7000 -/- 5000 = 2000 een ‘redelijke vergoeding’ aan de afnemer

Salderen voor de energiebelasting:

De afnemer (opwekker) is geen energiebelasting verschuldigd

Na STROOM1:

Duurzaam: De leverancier betaalt over 7000 -/- 6000 = 1000 een redelijke vergoeding aan de afnemer

Niet-duurzaam: blijft ongewijzigd

13

Page 14: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

Zelflevering / salderen – enkele opmerkingen

• Inzicht omvang derving energiebelasting-inkomsten?

• Bij VvE’s alleen salderen tegen de gemeenschappelijke meter / op de collectieve aansluiting?

• Waarom onderscheid duurzaam / niet-duurzaam?

• Impact regressief tarief bij verbruik boven de eerste schaal (10.000kWh)?

• Wat is een ‘redelijke vergoeding’?

• 5000kWh cap op HR-WKK?

• Wat zijn de gevolgen van een negatief saldo?

14

Page 15: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

Directe lijn - Problematiek Elektriciteitswet 1998

• Transport over een directe lijn is niet gereguleerd, behalve meldingsplicht bij Energiekamer

• Zelf vaststellen of (en dat) sprake is van directe lijn (melding is geen voorwaarde)

• Bagatelnet bestaat niet meer (wel voor de EB!)

• Geen wettelijke definitie van ‘installatie’

• Begrippenlijst NMa:

- Het samenstel van elektrisch materieel en leidingen van een aangeslotene, te rekenen na het overdrachtspunt

van de aansluiting.

- Definitie sluit bestaan van net, GDS of directe lijn ‘achter de aansluiting’ niet uit.

• Herhaaldelijk aan de orde gekomen in parlementaire geschiedenis in 1998 en 1999:

- Daarbij zijn «net» en «installatie» complementair: waar het net ophoudt, begint de installatie. De aansluiting

markeert de overgang van net naar installatie. Een installatie is zodoende het geheel van elektriciteitsleidingen en

daaraan verbonden elektriciteitsverbruikende apparaten van de afnemer die niet tot het net behoren en die liggen

[achter, RdV] de aansluiting op het net. (Kamerstukken II, 1998-1999, 26303, nr. 7, p. 20.)

• Aan de orde gesteld door NMa bij totstandkoming STROOM1 (maar verworpen)

Centrale vraag: Wat is thans de verhouding installatie / directe lijn en hoe wordt deze in de toekomst?

15

Page 16: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

Directe lijn – Doorwerking naar de energiebelasting

• 50(1) Wbm: levering via een aansluiting aan de verbruiker is belast met EB

• 50(2) Wbm: alleen over positieve saldo

• 50(4) Wbm: levering is tevens verkrijging ‘op andere wijze’ (e.g. eigen opwek)

• 50(5) Wbm : lid 4 geldt niet voor de verbruiker die:

• elektriciteit heeft opgewekt door middel van hernieuwbare energiebronnen […]

• elektriciteit heeft opgewekt door middel van een installatie voor (HR) WKK

• 53(1) Wbm: belasting wordt geheven van degene die de levering verricht

• 53(2) Wbm: bij toepassing van 50(4) wordt belasting geheven van verbruiker

• 53(4) Wbm: “Indien sprake is van een directe lijn, wordt in afwijking van het eerste en tweede lid bij de

toepassing van artikel 50, vierde lid, de belasting geheven van degene die de levering van elektriciteit dan

wel aardgas aan verbruikers verricht op de directe lijn.”

Centrale vraag: Wat is de verhouding tussen 53(4) en 50(5)?

16

Page 17: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

Directe lijn

Directe lijn (sinds 20 juli 2012) Directe lijn in STROOM1

Lijn die geen net is Verbinding die niet of slechts via één aangeslotene

verbonden met een net of een andere verbinding

Geïsoleerde producent en geïsoleerde verbruiker; of Geïsoleerde productie-installatie met een

geïsoleerde verbruiker; of

Producent met tussenkomst leverancier en één of

meer verbruiker (geen huishoudelijke verbruikers)

Productie-installatie met tussenkomst leverancier

met één of meer verbruikers (geen huishoudelijke

verbruikers)

Melden bij NMa Melden bij NMa

Energiebelasting op levering via directe lijn Energiebelasting op levering via directe lijn

17

Page 18: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

Directe lijn of installatie?

18

Page 19: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

Veel Kamervragen (TK 33493, nr. 5)

• Definitie installatie?

• Definitie directe lijn herzien?

- Conform EU Richtlijnen?

- Suggestie VVD: “het samenstel van productie-installaties en elektriciteit verbruikende installaties

die onderling met verbindingen rechtstreeks, dat wil zeggen zonder tussenkomst van een

openbaar net, zijn verbonden”

• Leidt dit tot meer heffing van energiebelasting?

- PVV

• Doorlevering op de directe lijn?

19

Page 20: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

• Uitwerking Regeerakkoord

• STROOM1

• Afspraken wind op land IPO

• SER: ‘Nationaal Energieakkoord voor Duurzame Groei’

• Jurisprudentie CBb

20

Agenda

Page 21: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

Afspraken over Wind op land

• Kamerbrief van 31 januari 2013

• Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

• Provincies garanderen ruimte voor 6000 MW

• Voor 31 december 2013 wordt 5715 MW planologisch vastgelegd

• Voor restant van 285 wordt benodigde ruimte eerst gezocht in Fr, N-H, N-B, Ov, Gl en L.

- Achtergrond?

• In achterblijvende provincies wordt de Rijkscoördinatieregeling ingezet

• maart 2013: Rijksstructuurvisie Wind op Land

21

Page 22: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

• Uitwerking Regeerakkoord

• STROOM1

• Afspraken wind op land IPO

• SER: ‘Nationaal Energieakkoord voor Duurzame Groei’

• Jurisprudentie CBb

22

Agenda

Page 23: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

SER ‘Nationaal Energieakkoord voor Duurzame Groei’

• Doel: duurzame energiehuishouding in 2050

• Door: bestendiging van het beleid

• Consistentie en coherentie

• Voorspelbaarheid

• Gedeeld perspectief i.p.v. vele deelbelangen

• Vier ‘overlegtafels’ die moeten leiden tot vier deelakkoorden

• ‘Energie in de gebouwde omgeving’ (Lodewijk de Waal)

• ‘Industrie, grootschalige energieproductie en ETS’ (Ab van der Touw, Siemens)

• ‘Clean tech’ (Michiel Boersma, ex-Essent / Manon Janssen, Ecofys)

• ‘Mobiliteit’ (Paul de Krom)

• Streven is om in 6 maanden te komen tot een ‘nationaal akkoord’

23

Page 24: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

• Uitwerking Regeerakkoord

• STROOM1

• Afspraken wind op land IPO

• SER: ‘Nationaal Energieakkoord voor Duurzame Groei’

• Jurisprudentie CBb

24

Agenda

Page 25: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

Jurisprudentie CBb

• 3 uitspraken van 25 januari 2013 over zelfde vraag (LJN: BY9666, BY 9668 en BY9670):

• Waar in het net moeten windparken <10MVA worden aangesloten?

• Uitleg van wettelijk criterium: “dichtstbijzijnde punt in het net met een bij zijn aansluiting behorende

spanningsniveau” (artikel 27, lid 2, d van de Elektriciteitswet 1998)

• Wat is dat dichtstbijzijnde punt?

- Is dat ieder punt of een voor het maken van een aansluiting redelijkerwijs geschikt punt?

Gestandaardiseerde aansluitpunt

• Hoe zit dat met windparken >10MVA?

• Maatwerkaansluitingen

• Capaciteitseis

25

Page 26: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

ANNEX - Begrippenkader

26

Page 27: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

Begrippenkader Elektriciteitswet 1998 (en Gaswet)

• aansluiting: één of meer verbindingen tussen een net en een onroerende zaak als bedoeld in artikel 16, onderdelen a tot en met e, van de Wet waardering onroerende zaken, dan wel tussen een net en een ander net op een ander spanningsniveau;

• net: één of meer verbindingen voor het transport van elektriciteit en de daarmee verbonden transformator-, schakel-, verdeel- en onderstations en andere hulpmiddelen, behoudens voor zover deze verbindingen en hulpmiddelen onderdeel uitmaken van een directe lijn of liggen binnen de installatie van een producent of van een afnemer;

• producent: een organisatorische eenheid die zich bezighoudt met het opwekken van elektriciteit;

• productie-installatie: een installatie, bestaande uit één of meer productie-eenheden, voor de opwekking van elektriciteit.

• directe lijn: een elektriciteitslijn die geen net is een verbinding voor het transport van elektriciteit die niet of uitsluitend via de installatie van één aangeslotene is verbonden met een net of een andere verbinding voor het transport van elektriciteit en die:

1°. een geïsoleerde producent productie-installatie rechtstreeks verbindt met een geïsoleerde verbruiker van elektriciteit; of

2°. een producent productie-installatie met tussenkomst van een leverancier rechtstreeks verbindt met één of meer verbruikers van elektriciteit, niet zijnde in hoofdzaak huishoudelijke verbruikers, teneinde te voorzien in de elektriciteitsbehoefte van deze verbruikers;

27

Page 28: Decentrale energieopwekking - Microsoftloyensloeffwebsite.blob.core.windows.net/media/2843/...• Kamerbrief van 31 januari 2013 • Borgen 6000MW en het uitsplitsen per provincie

Enkele juridische kernbegrippen naast elkaar

Net Aansluiting GDS Directe lijn Installatie

Stelsel van

verbindingen,

inclusief

hulpmiddelen

Verbinding(en)

tussen een net en

een ander net; of

‘Soort’ net Geen net Stelsel van

verbindingen

inclusief

hulpmiddelen

Meer dan één

(rechts)persoon

aangesloten

Verbinding(en)

tussen een net en

een WOZ-object

<500 afnemers,

geografisch

beperkt, niet

huishoudelijk

Geïsoleerde

producent en

geïsoleerde

verbruiker; of

Slechts één

(rechts)persoon

aangesloten

Alles behalve voor

zover installatie

Knip, verbinding,

beveiliging

Ontheffing

aanwijzen

netbeheerder

aanvragen bij NMa

Producent met

tussenkomst

leverancier en

verbruiker (geen

huishoudelijke

verbruikers)

Alles behalve voor

zover een net

Toezicht NMa Toezicht NMa Toezicht NMa Melden bij NMa Geen toezicht

Energiebelasting -- Energiebelasting Energiebelasting 28