De Wisseltong – Colofon · 2016. 5. 16. · De Wisseltong – Colofon Jaargang : 31 Nummer : 1...

Wisseltong februari ‘12 pagina 2

De Wisseltong – Colofon

Jaargang : 31Nummer : 1februari : 2012

De Wisseltong verschijnt als officieel orgaanvan Modelbouwvereniging De Wissel vijf maalper jaar, met een oplage van 50 exemplaren.

Het clubgebouw van M.B.V. De Wissel, in hetsouterrain van schouwburg De Lievekamp,Raadhuislaan 14, Oss, is geopend op donderdagvanaf 20.00 uur.Tel: 0412 - 66 76 74

Verenigingsbestuur:Voorzitter : Frans KnechtenSecretaris :Penningmeester : Willie de KortBestuurslid : Jos van PinxterenBestuurslid : Martin Lankreijer

Correspondentieadres en ledenadministratie:Modelbouwvereniging De Wissel,p/a W. de Kort (tijdelijk)

Veulekenstraat 325373 BZ Herpen

Tel. 0486 – 41 17 93mob: 06 – 108 421 69e-mail: [email protected]

Redactie Wisseltong:Willie de KortGert van DamMartin Lankreijer

Redactie adres:e-mail: [email protected] via het bovenstaande correspondentieadres

Contributie 2012Leden € 92,00Junior leden € 60,00Postbank: 27.97.101 t.n.v.M.B.V. De Wissel, Herpen.In verband met de administratie heeft het devoorkeur als de contributie vanaf 1 januari wordtovergemaakt.

Copyright:Het copyright berust bij de auteurs. Het isniet toegestaan zonder hun toestemmingartikelen en/of illustraties (of delen daarvan)over te nemen. Contacten hierover verlopen viade redactie van De Wisseltong.

Wisseltong 2012Nummer Verschijnt Inzenden tot2 26 april 29 maart3 28 juni 31 mei4 25 oktober 27 september5 20 december 22 november

Mededelingen

De eerste tong van 2012, dat is wat u nu in handen heeft. Indeze eerste tong willen we graag de adverteerders bedankenvoor hun financiële ondersteuning, zodat wij voor jullie eenmooi clubblad kunnen maken. Intertoys uit Uden, Eye Wishuit Oss, Bumper Center uit Nistelrode, Praxis uit Oss enPeugeot uit Oss hebben dit jaar weer aangegeven dat ze onsnog steeds willen steunen. Van één adverteerder hebben weafscheid genomen, te weten Kocken Meubelen.

Per 1 januari hebben we een nieuw lid in kunnen schrijven bijde club en dat is Gerard Muller. Gerard woont aan de Jupi-terweg 116, 5345 LV Oss en is telefonisch te bereiken doordraaien of drukken van 0412-631563.Daarnaast hebben we vernomen dat Annie, de vriendin vanArno† graag donateur wil worden van onze vereniging. Annie,je bent, net als onze andere donateurs, van harte welkom.

Als u deze Wisseltong in handen hebt, is de JALV al weerachter ons. Tijdens de vergadering is het wellicht duidelijkgeworden dat Gert het lustrumcomité gaat versterken. Na-dat Léon zijn lidmaatschap had opgezegd, was het voor Mar-tin geen doen om deze festiviteiten alleen te organiseren.We wensen Martin en Gert veel succes.

Op 31 maart wordt er een kaartavond georganiseerd voor deliefhebbers van Rikken en Jokeren.

InhoudsopgaveDe Wisseltong – Colofon 2Mededelingen 2Van de bestuurstafel 3Bouw RegtDam. deel 1 4Opleiding tot Wagenvoerder. 10Locreport Reichsbahn – BR 95 14Kaartavond 15Standaard rail 16Het leven van een bestuurslid 17Open dag bij De Wissel 19Bijzondere uitgave over RTM 20Wat moet dit voorstellen? 222012 23Op naar de Lievekamp 25


Van de bestuurstafelDoor Martin Lankreijer

Als waarnemend secretaris is mij gevraagddit schrijven voorlopig voor mijn rekening tenemen.Zoals je weet wordt (is) er op de jaarlijkseleden vergadering een nieuw bestuurslid ge-kozen. Daarna worden in de eerst volgendebestuursvergadering de functies verdeeld.

Hierbij een korte samenvatting van wat erzoal besproken is in de laatste paar vergade-ringen.In de zit ruimte hebben we al enige tijd (leesjaren) last van wiebelende tafels, nu is ditnogal hinderlijk, voor zowel voor de literatuurbestuderende als de discussie groepen en denakaartende nogal hinderlijk. Onze meubel-maker zal voor ons nieuwe tafels maken, endat zal best in orde komende, ik kan er overmeepraten.

Verder zijn we in discussie over de reclameborden voor de rommelmarkt. En natuurlijk teveel om op te noemen in dit korte verhaal.Ik wil ook nog even terug komen op de komen-de Opendag. Je zal denken of zeggen: watvroeg!

De reden is, dat ik wil dat er goed gedachtwordt over wat we niet alleen als club, maarook als individueel kunnen presenteren.

Dit jaar is het echt nodig dat er meer aan-dacht aan leden werving gedacht wordt.Dat is natuurlijk niet alleen een taak van hetbestuur en de organisator, maar ook van jullieals leden, vandaar dat ik het nu eens vroegbreng.Heb je een plan, en denk je het niet alleen afte kunnen, laat het weten aan ondergeteken-de, dan kunnen we samen naar een oplossingzoeken.

Martin Caboose


Bouw RegtDam. deel 1Door Gert van Dam

Van jongs af aan ben ik met modeltreinenbezig en begonnen met Märklin wisselstroom,dat was toen makkelijk vwb keerlussen etc.Mijn fascinatie is de Nederlandse Spoorwe-gen en toen erg lastig in wisselstroom te ver-krijgen. Ondanks dat heb ik diverse Neder-landse banen gemaakt, je kent dat wel eengrote tafel bouwen waar je alles op ziet rij-den, voor toen was dat prachtig. Eigenlijk isalles prachtig want of je nu alles ziet rijden,of je rijdt een thema, of met alles wat jemooi vindt het is maar hoe je die hobby be-leeft in je eigen wereld waar jij de dienst uitmaakt en niet een ander. Als je deze hobby inclubverband doet is dat een heel ander ver-haal. Tegenwoordig bouw ik meer naar dewerkelijkheid en haal mijn inspiratie opstraat. Ook toen was ik regelmatig langs despoorlijn te vinden om foto's te maken, foto-graferen doe ik vanaf mijn 10e jaar eerstalles in zwart/wit later in kleur en jarendaarna is er video bijgekomen. Gelukkig is defotografie digitaal geworden en dat betekenddat ik naar hartelust kan fotografe-ren/videoën niet alleen creatief (wat ik alszeer prettig ervaar) maar ook documentairdwz alles wat met het spoor te maken heeftook buitenlands dat sla ik op in mijn pc en jekrijgt dan in de loop van de tijd een behoor-lijk archief waar ik dan weer uit kan raadple-gen als ik met modelbouwen bezig ben.Ongeveer 10-12 jaar terug werd ik lid van DeWissel en sloeg het virus definitief hard toe.Van deze hobby vind ik alles erg leuk om meebezig te zijn: met hout, metalen, kunststof-fen, landschap, elektronica. Ik heb een oplei-ding gehad als instrumentmaker maar in depraktijk is dat anders gelopen, ik heb meerals fijnmechanisch-technicus gewerkt. Sindsik lid ben van De Wissel is een deel van mijntechnisch inzicht in deze hobby positief ver-anderd. In december 2005 ben ik begonnenmet een Nederlandse modelbaan te bouwen op

zolder en ik wil aan de hand van een aantalfoto's laten zien hoe ik daar mee bezig ben,ik heb niet de pretenties om het beter teweten, te kunnen of te doen, gewoon latenzien wat ik doe. Maar hoe begin je nu aan zoiets? Veel rond kijken in Nederland en foto-graferen, naar beurzen gaan, praten met Wis-selleden, Internet, dit medium vind ik geefteen grote toegevoegde waarde zeker aan demodeltrein hobby.Enige jaren terug heeft de Wissel in eenPaasweekend in de Lievekamp een beurs ge-houden en daar vond ik de oplossing voor hetprobleem waar ik al jaren last van had: nl hetwisselstroom gebeuren. Voor de vooral analo-ge elektronica die ik zelf bouw is het erg las-tig en duurder om dit goed te doen, daarbijkomt dat ik de rails en de midden geleiderniet mooi vindt. Maar nu de oplossing, ik benin het bezit van een draaibankje waarop iknauwkeurig kan werken mbv een micrometeren wat andere apparatuur. De wielen aan deniet tandwielzijde heb ik van de lok af ge-haald een spantang gemaakt om dit wiel in tekunnen spannen ( in de drieklauw is dit geenoptie want dan wordt dat wiel fijngeknepen)en voor elke loc moest ik dit herhalen vanwe-ge de verschillende diameters van de wielen.Ik moest dus voor elke lok een andere span-tang maken met de juiste maat. Wiel inspan-nen, opboren naar de juiste maat, propje ny-lon erin persen, weer opboren en dan plaatsenop de as met een weinig 3 sec lijm. Wilde ik ervoor zorgen dat de wielen niet gingen slinge-ren dan moest ik dit op deze manier doen. Bijde eerste lok die ik deed de NS1100 is datniet helemaal goed gelukt, maar elk nadeelheeft zijn voordeel: de 1100 slingerde in wer-kelijkheid ook over de rails. Bijna alles vanhet wisselstroomgebeuren rijdt nu op gelijk-stroom zonder enige moeite. Het is geen wis-selstroommotor die Märklin gebruikt, develdwikkeling is anders dan dat van een gelijk-stroommotor het omschakelrelais is verdwe-nen en om van rijrichting te veranderen hebik 2 diodes antiparallel geplaatst.


Mijn eerste lok de NS1219 die nu ongeveer40 jaar oud is rijdt zelfs heel veel beter opgelijkstroom! Voor al het materieel heb ik 2sleepcontacten gemaakt van latoen koper demassa heb ik dubbel uit gevoerd omdat er daneen beter contact is.Maar nu het idee wat ik heb over een Neder-lands baan; in de periode van na de 2e wereld-oorlog tot ongeveer 2000. Ik wil van A naar Brijden zonder te zien waar een trein vandaankomt en waar hij naar toe gaat een stationmet dezelfde rijfrequentie ongeveer als inOss 8x reizigers per uur en wat minder goe-deren, dus in 2 richtingen met analoge elek-tronica. Ik kwam al gauw uit op een schaduw-station.

In diverse grote stations in Nederland wor-den 3 sporen gekruist zodanig dat je op 1spoor 2 regiotreinen kunt plaatsen.

Ook de situatie in Nijmegen en Venlo metDuits regio verkeer vind ik interessant. Dit iseen redelijke brede tijd, en dat heb ik gedaanomdat de NS zo veranderd is, in kleur maarvooral in materieel. Mijn portemonnee kan ditveranderen ook niet volgen. Ook is het spoorvan nationaal naar meer internationaal gegaan,wat voor mijn spoorbaan dan ook erg goeduitkomt. Het Duitse materieel wat ik ook heb,kan ik nu goed gebruiken. Een kopspoor voorde DB 143 met 3 regio rijtuigen waarvan 1met stuurstand. Deze rijdt op een pendelbaan3 kwart uit het gezicht. In mijn collectie ko-

men ook stoomlocomotieven voor en die gaanondergebracht worden in een zogenaamdemuseumspoorlijn. Volgens het hondebot prin-cipe heb ik de rails neergelegd. Het rijdt danook allemaal achter elkaar aan, want het iseen gewone cirkel. Om extra rijlengte te ver-krijgen rijdt de trein over het trapgat, waarik een "hemeltje" in gemaakt heb. Dit heeftvoor mij als voordeel dat ik er diverse soor-ten landschap op kan maken en ik heb er 3lichtspotjes ingemaakt omdat het trapgat inde avonduren vrij donker is. Een leuke bij-komstigheid is dat er 4 sporen liggen van 1 min het zicht en het kan zomaar zijn dat er 2of meer treinen elkaar passeren.


Voor de rails heb ik code 100 gebruikt vanPeco, omdat alleen hierop de oude wielen vanMärklin willen rijden. Helaas kan code 75 nietomdat de flenzen anders over de bielzen rij-den. Een andere bijkomstigheid is dat code100 minder kwetsbaar is dan code 75 vooralde wissels.

Ook moest een hoogte verschil ontstaan vanongeveer 34 cm, dat betekent dat ik 17 mrails moest leggen. Per meter mocht ik maxi-maal 2cm stijgen/dalen, uiteindelijk is dit 1,8cm/m geworden.

Alles wordt geschroefd en niet gelijmd, dereden hiervoor is, dat ik soms zover voorruitmoet plannen dat ik het niet meer kan over-zien. En dan is het erg makkelijk om nader-hand iets te wijzigen wat ik niet voorzien had.De staander op foto is daar een goed voor-beeld van hij stond in de weg er kwam nl eenspoor recht op af. Door de eerder genoemdewerkmethode heb ik dit zeer snel kunnenwijzigen.

Als ik iets wil gaan maken, hetzij elektronica,rails leggen, noem maar op, dan maak ik oppapier een stappenplan, je kan dan naar har-telust bouwen je blijft overzicht houden. Ikheb dan ook al verscheiden note-blocks volge-schreven en gescand op mijn pc. Alle model-treinen en scenery heb ik in eigen gemaaktetemplates gezet en gefotografeerd en opge-slagen op dvd voor oa de inboedelverzekering.Nadat ik het schaduwstation getekend hadben ik rails gaan leggen op de foam die ook opde club gebruikt is. Alles gelijmd met tix,omdat ik erg zeker wist hoe het moest gaanworden. Als ik dat niet geweten had, zou ikhet zeker gespijkerd hebben. Het maakt wei-nig herrie en het bevalt me prima er is na aldie tijd niets mis gegaan met de lijm. (uitzet-ten, inkrimpen etc.) Het zichtgedeelte heb ikgespijkerd om naderhand de rails makkelijkvan hun plaats te krijgen. In tegenstelling tothet schaduwstation ligt dit op kurk.Het schaduwstation heeft 11 opstelsporen,meer kon ik niet kwijt, 7 sporen voor de watkortere treinen, zoals de Blokkendoos, deNS3701 + 4 groene NS rijtuigen uit die tijd,VIRM 5 delig, (deze heeft een korte tijd 5-delig gereden bij de NS ) MddM 4delig, groe-ne Hondenkop en plan V, NS2439 met 11 zgbollenwagons (cement), de Mp + 3 PTT wagonsen de 3x NS 2200+14 erts wagons. Op 3 langesporen de Raillion 232 (Ludmilla), de blauweNS 1001 met een nieuwe motor en 14 kortewagons voor suikerbieten vervoer en de 1139met 7 D-rijtuigen. De NS1001 (blauw) heb ik2e hands gekocht en wat ik niet wist was:deze locomotief had nog nooit geen mm gere-


den. Ik heb er kort mee kunnen rijden, hijhield er gewoon mee op. Via documentatie deloc open gemaakt en al gauw had ik de boos-doener gevonden, een verbrand motoranker,een paar heilige geesten aangeroepen maardie wilden ook niet helpen, maar mensen op declub wel. Ik kreeg het advies om bij GM&S inHaarlem een motor te kopen van het merkMatsusima, gedaan en ingebouwd en de locrijdt erg mooi vooral ook erg langzaam. Ditzijn erg fijne motortjes onderhoudsvrij.Eerst wilde ik er een nieuwe Roco motor in-zetten en na lang op Internet daar naar ge-zocht te hebben ben ik er achter gekomendat dit niet meer mogelijk was. Van vóór hetfaillissement van Roco is niets meer van on-derdelen te kopen men weet gewoon niet waardit alles gebleven is. Er was ook nog ruimtevoor een extra lang spoor voor de Thalys.Toen ik hem 10-delig kocht had ik niet in degaten dat hij maar 2,34 m lang was.......... Hetidee dat ik hem 7-delig zou gebruiken hield optoen ik zag dat hij goed in mijn station Regt-dam CS zou passen, hij rijdt dus 10-delig.

Om dit alles goed in de gaten te houden maakik gebruik van analoge elektronica dwz. zoveel mogelijk, ik ga van het principe uit datwat ik zelf maak dat begrijp ik; als het defectis dan kan ik het zelf repareren. Vwb digitaalis voor mij geen optie het kost gewoon teveel€'s om alles om te bouwen en daar komt bijmijn oude Märklin materieel staat niet toe omnaar digitaal om te bouwen. Digitaal rijdenziet er erg mooi uit maar mijn fascinatie gaatmeer uit naar handmatig rijden en scenery.Maar wat ik heel erg ben tegen gekomen ishet feit dat wat je bedenkt en dat wat je wilmaken dat daar een erg groot verschil in zit.Om bijv een leuke wisselstraat te maken hebje zomaar een paar meter voor nodig en aan-gezien mijn zolder ongeveer 5x6 meter is hebik hier weinig plaats voor. Het had eventueelwel geplaatst kunnen worden maar dan kwamik weer met de juiste verhoudingen niet goeduit. Dus ben ik andere leuke items gaan zoe-ken. Soms moet je een stap terug doen om de


volgende te kunnen maken en daar heb ik te-genwoordig tijd genoeg voor omdat ik metpensioen ben. De volgende stap was dan ookhet schakelbord verder uit te breiden, datheb ik al eens eerder in een Tong laten zien.Alle elektronica van het schaduw stationwerkt naar behoren, alle wissels werken detreinen ontsporen niet een waar plezier omnaar te kijken.

Wordt vervolgd:


ADV - Bumper Centrale


Opleiding tot Wagenvoerder.Door Mark Scholten

Opleiding tot wagenvoerder op tram open-luchtmuseum.

Het is alweer een seizoen geleden dat ik mijnopleiding tot wagenvoerder (lees: bestuurder)tram heb mogen genieten in het Openlucht-museum in Arnhem. Genieten? ja, zeker, maarook niet altijd want zowel de rijopleiding alsde praktijk is soms weerbarstiger dan detheorie, zal ik maar zeggen. Maar ik kan naeen arbeidzaam leven als ambtenaar nu metrecht zeggen dat ik soms gewerkt heb meteen natte rug van (in)spanning!

Mijn eerste kilometers op de RET 535 op de helling vande WaterbergMaar even terug naar het begin. De start vanmijn hobby (verzamelen van NS-modellen endocumentatie openbaar vervoer in Neder-land), begon als Rotterdams jochie met hetverkennen van Rotterdam per RET-trams enmet name de vierassers uit de jaren ’30 vande vorige eeuw. Vaak heb ik op de balkonsnaast de bestuurder gestaan en ik was stikja-loers op die man (vrouwen in die functie warentaboe!) . De vierassers van Werkspoor, Allan

en Talbot waren snel, zeker in die tijd. Metdagkaarten croste ik door Rotterdam en hadik geen geld (toen al!), dan reed ik zwart enheb een enkele keer een trap tegen mijn gatgehad teneinde te bespoedigen dat ik de tramverliet….

Met de vierassers ben ik als het ware grootgeworden. Ik herken hun geluid dan ook vanverre en kan ze van afstand onderscheidenvan leeftijdgenoten. Maar waarom die belang-stelling dan? Als je in de vierassers zat (ofstond: want vol waren ze bijna altijd en: op-staan voor iemand misstaat niemand!), viel hetmij op dat er verschillen in de wagens zaten,zelfs in geluid. En goed om mij heen kijkend,zag ik ook de fabieksschildjes: van Werk-

spoor, Allan of Talbot. Deinteresse is geboren! Deverslaving ook, trouwens.

Vanaf medio jaren ’90bestaat er in het Open-luchtmuseum een tramlijnvan ca 2 kilometer metdaar op, jawel. 3 Rotter-damse vierassers! Beredendoor vrijwilligers. En ikzou enkele jaren later metpensioen gaan. Wat voormij? Ik ging eens kijken enbesloot direct te sollicite-ren en, hoe was het moge-lijk, mijn gezicht stond deleiding kennelijk aan, want

ik werd aangenomen, als conducteur.

Na een korte opleiding, begon ik in 2008,eerst als conducteur en later ook als rondlei-der in de remise. Beide hartstikke leuke func-ties. Onze museumgasten zijn een dagje uit,dus qua sfeer is het formidabel om te werken,ook nog in een schitterende omgeving. Hetbezoek van scholieren levert mij de uitdagingop om met jeugd goed om te kunnen gaan en


tot dusver zijn mijn ervaringen als politiemanerg gunstig gebleken.

In 2010 werd ik door de leiding van de tram-dienst benaderd met devraag of ik de opleidingtot wagenvoerder wildegaan volgen. Ik heb daarlang over moeten na-denken. Het zijn vanconducteur levert meerpubliekscontacten op enals je servicegerichtbent, is dat een machti-ge baan! Aan de anderekant, is het een uitda-ging om met oude tramste rijden, ook op “mijn”vierasser, maar ook opeen modernere geledeRotterdamse wagen, een90 jaar oude Haagsetram of een replica van de Arnhemse vieras-ser. Ik heb daar in een eerder artikel in ditblad al over geschreven. Dus de opleiding ge-volgd.

Het is een praktijkgerichte opleiding. Gerichtop met name veiligheid. Want het traject iskronkelig met steile hellingen en afdalingen,zeker voor stadse trams. Wat een grote rolspeelt is gladheid. Beginnende vochtigheidbetekent slippen tot zelfs blijven hangen ophellingen, soms zelfs met een zware bijwagen.En dat met een volle bak reizigers! Maar ookde vettigheid van bladeren en noten doen dewielen doorslippen. Zandtrappen is een laatstemogelijkheid, ook bij remmen, want soms gaje volledig “onderuit” en dreig je een haltevoorbij te glijden. Dat zijn momenten van diewarme, natte ruggen! Museumbezoekers:“Gaat het, moeten we met z’n allen duwen?”:je kan ze wel kapotkijken maar met een glim-lach en een grapje doe je het af, maar intus-sen….!

Na de eerste kilometers op de baan, veroor-zaken de instructeurs allerlei storingen ofnopen je tot een plotselinge noodstop, somszelfs midden op een helling.

De groep van instructeurs, Romeo-examinatoren en decursisten (op één na) met hun diploma.

Een heilige stelling: “teruglopen onder géénbeding!”. Tja, net te laat de handrem erbij endaar ga je. Achteruit, potverdorrie.En wil je stoppen, gebruik je de elektrischerem maar uiteindelijk komt de handrem erook bij, zeker op een helling. Maar danschreeuwt de instructeur: ” kettingbreukhandrem!”. Tja, dan rolt de tram toch achter-uit en moet je bliksemsnel handelen: tractieuit, schakeling neutraal, omschakelen achter-uit en via de remweerstanden remmen zonderteveel te stoten. Je conducteur toeroependat hij op het andere balkon de handremmoet aandraaien. En proberen zonder te veelstoten tot stilstand te komen. Je hebt im-mers tientallen reizigers bij je! En rij je weeren stop je normaal, kom je daarna niet weg:stroomloos! Beugel van de draad? Nee. Auto-maten in? Ja. Stroom van de leiding af? Nee,andere trams rijden nog. Hoe ziet de railseruit? Vol zand en modder. Geïsoleerd? Ja.


Paniek. Er mag absoluut niemand in- of uit-stappen want die zou aarde kunnen maken met750 Volt gelijkstroom. Dus: alsdewiedeweergade beugel eraf, deuren dicht. Sta je op eenhelling: probeer de wagen weg te laten rollenen bouw daarna de tram weer op. En anders:een zetje van een volgende wagen kan helpen.Heb je dit gehad, raak je weer stroomloosmaar nu van eenvoudiger aard: de beugel is losvan de draad gekomen. Maar voordat je daarals bestuurder achter bent…. Of: een auto-maat is uitgeslagen. Niet de automaat bovenje hoofd, maar midden in de tram.

De pas gereviseerde RET-vierasser 536 ploegend in desneeuw.

Zou een reiziger gedaan kunnen hebben omdatdie dacht dat het een handgreep was om jedaaraan overeind te kunnen houden.

Afijn, het examen nadert. Oefenen, oefenenen nog eens oefenen. Daarbij komt dat er netin de instructieperiode een flink pak sneeuwviel. Daar wordt de baan niet glad van maarwel van het doorploegen van de sneeuw. Jerijdt de sneeuw tot smeltwater en dat geeft

weer de nodige gladheid. Maar we hebbenalles kunnen oefenen! En, je eist van jezelf dehelling op de komen. Met misschien wel 2km/u, aangetrokken handrem om doorslaanvan de wielen te voorkomen en 1ste rijstand.En boven kwam ik, weer met natte rug!

Twee examinatoren van de Stichting Romeo inRotterdam (de stichting die museumtrams vande RET beheert, mee rijdt en in stand houdt)namen ons de examens af. Weer “hellingproe-ven”, kettingbreuken, geïsoleerd staan, nood-stops. Je bent best zenuwachtig. Van onze

ploeg van 6 kandi-daten slaagden er5, Ook de 6e slaag-de na aan her. Eenbijkomend voordeelwas de enorm toe-genomen kameraad-schap onder elkaar!

Maar net als bijeen rijbewijs leerje het rijden pas inde praktijk. Tot opde dag van vandaag,leer ik van diepraktijk maar voor-al van mijn eigenfouten. Maar bovenalles: of ik nou eentram bestuur, een

tram als conducteur begeleid of een remise-uitleg geef: ik doe ontzettend leuk werk ineen mooie omgeving met in het algemeen leukemensen om mij heen!


openingstijden zijn:

Maandag t/m vrijdag 9.00-21.00 uurzaterdag van 9.00 tot 17.00 uur.

Praxis OssFrankenweg 615349 AP Oss0412-690680


Locreport Reichsbahn – BR 95Door Andreas Knipping/Maarten Staal

BR 95.0 – de tenderloc voor grote stijgingenGt 57.19, 95 001-045, geleverd 1922-24

De Halberstadt-Blankenburger Eisenbahnwilde het tandradbedrijf overbodig maken enliet door Borsig een zware 1’E tenderlok ont-wikkelen. De eerste twee locs kwamen gereedin 1919 en werden ook door het Zentralamt inBerlijn getest, omdat het tandradbedrijf opde staatslijnen tussen het Westerwald en hetRiesengebrige afgeschaft moest worden.Vanuit deze twee prototypen liet deReichsbahn een nòg sterkere loc ontwikkelen,de T 20. Ze behield de Belpaire-vuurkist.Hierdoor is ze verwant aan de P 10. Eigenlijkwaren de P 10 en de T 20 de eerste Eenheids-locs.Het loopwerk werd gekenmerkt door een ge-sloten frame, aan beide zijden een Kraus-Helmholz-draaistel en smallere flenzen op demiddelste as. De ketel werd ondanks zijnlengte uit één stuk uitgevoerd. Zoals bij allelatere Eenheidslocs bestond de voedingspompuit een ejecteur en een zuigerpomp metKnorr-voorverwarmer. De drijfstangen warende zwaarste die tot dan toe voor Pruisischelocomotieven waren gebouwd. Behalve eenKnorr-persluchtrem werd ook een Riggen-bach-tegendrukrem ingebouwd.

Zij kon lucht uit de blaaspijp aanzuigen ensamenpersen in de cilinders.De eerste machines werden in het voorlopignummerschema als serie 77 ingedeeld, maaralgauw omgenummerd naar serie 95. Als T 20kwamen de locs niet meer in dienst. De locswerden uiteindelijk niet op voormalig tandrad-lijnen ingezet, omdat de met tegendrukremuitgeruste T 16.1 (94.5) beter voldeed. Hetdomein van de 95 werd de opdrukdiensten opde lijn Grimmenthal – Oberhof, de Franken-waldbahn en (tot de elektrificatie) op deGeislinger Steige. Na de Tweede Wereldoor-log was zij bij de DB tot 1957 in dienst. Bij deDR zelfs nòg langer, namelijk tot 1980. Model1:87 Fleischmann 405501 en PIKO 50039

Type: 1’E1’ h2tDrijfwieldiameter: 1400 mmTopsnelheid: 65 km/uCilinderdiameter: 700 mmZuigerslag: 660 mmKeteldruk: 14 at.Verwarmd oppervlak: 262,5 m2Lengte over buffers: 15100 mmWatervoorraad: 12 m3Kolenvoorraad: 4 tDienstgewicht: 127,4 tVermogen: 1190 kW


KaartavondDoor uw reporter

Graag wil wij u uitnodigen omop zaterdag 31 maart deel tenemen aan de Rik en Jokerkaartwedstrijden op de club.De avond wordt georganiseerddoor Kees Kocken.

Kees zal met het opgavenformulier in de handde voorwaarden bekend maken voor dezeavond. Zaken als het aan-vangstijdstip, eventuele kos-ten en of er prijzen te win-nen zijn.


Standaard railDoor Martin Lankreijer

Omdat deze sectie rail in een bocht uit zichtzou komen, had ik gekozen voor standaardrail, van een goed bekend staand merk H0N3.

Na test rijden bleek dat de locs uit de railliepen op een en het zelfde punt. Nu is debocht wat krap, maar mijn locs moeten ditmakkelijk kunnen. Eerst de draaistellen vande locs gecontroleerd, dan de wiel afstand, endan maar weer langzaam door de bocht engoed kijken wat er gebeurt. Dus weer uit derails, maar steeds op het zelfde punt. Nu metde rail mal de rail afstand gecontroleerd. Watblijkt, over 4-5 cm is de railafstand 0,4-0,5mm te KLEIN! en dit op ongeveer 1/3 van detotale standaard lengte.Als oplossing heb ik de plastic bielzen eruitgesneden, en vervangen door houten bielzenen op de juiste afstand gespijkerd.Probleem opgelost.

Nu heb ik jaren geleden een aantal van dezerails gekocht. Dus voor de zekerheid maarallemaal getest. Wat blijkt! ze hebben allende zelfde afwijking op de zelfde plaats.Gelukkig op de rechte baan delen, de loc wie-belt daar dus ook wat, maar loopt er net nietuit.Dit probleem zal niet vaak voorkomen, maarals je trein dus op een bepaalt punt wat moei-lijk doet, aarzel dan niet om ook de rails tecontroleren.

p.s. als test gereedschap is de NMRA malgebruikt, de club heeft er ook een, en deze isop de clubbaan en op Oss 77 al een paar maalmet succes gebruikt, daarom wil ik een iederaanraden er zelf een aan te schaffen.

Rail afstand te klein

Rail afstand goed


Het leven van een bestuurslidDoor Mark Scholten

Op On traX! 2011 was ook ons bestuurslid Josvan Pinxteren aanwezig. Waar hij vroegervoor het maken van dia’s een dure spiegelre-flex nodig had, had hij nu het digitale came-raatje van zijn jongste zoon mee mogen ne-men om daar mooie foto’s mee te maken (ziewij die nog, Jos?).

Maar Jos gaat, buiten een hele moderne, geleleesbril, helemaal mee in de moderne tijd.Want hij moet ook digitaalte bereiken zijn, toch, al was het maar dathet bestuur hem altijd kon contacten…

Staande naast de NS 1100, de 1000 en Plan U,deed Jos zijn plichten…..


Open dag bij De WisselDoor Bas Janssen

Opendag bij de Wissel op 6 november 2011Op zaterdag 5 november heb ik ‘s-middagsmijn 50 x 70 baantje opgebouwd.

Tijdens de opendag had ik ook een kleinkunstwerk bij mij dat nog onbehandeld was.Omdat ik het leuk vond om een enquête tehouden over “moet ik het kunstwerk schil-deren” of “gewoon zo laten”.

Uit die enquête is gebleken dat er 69 voorschilderen waren en 10 mensen vonden dat hijblank moest blijven .Nu zullen jullie wel den-ken waar heeft Bas het over, welk kunstwerkbedoeld Bas. Het grote kunstwerk is door(Baaijens constructie gemaakt) staat op derotonde Juliana singel / Kantsingel (dit kunstwerk is 9 meter hoog) het kleiner broertje isop schaal 1:150 (61 mm groot) en is door Vanden Broek Techniek gemaakt.Dus weten jullie nu wat ik in de kerstvakantiega doen het resultaat krijgen jullie met deeerstvolgende opendag te zien.

Zo dit was het dan weer een klein stukje vanBas


Bijzondere uitgave over RTMDoor Mark Scholten

Vanuit Rotterdam werden vanaf eind 19eeeuw een tram- en autobusdienst verricht opde Zuid-Hollandse Eilanden door de Rotter-damsche Tramweg Maatschappij. Tussen deeilanden werden ook nog veerdiensten uitge-voerd. Om het compleet te maken werden ookvrachtlijndiensten gereden met vracht- enbestelauto’s (en bezat men ook nog bakfiet-sen voor het kleinere bestelwerk!). De tram-diensten, waar veel Rotterdammers graaggebruik van maakten om op mooie, warme da-gen naar de stranden te reizen, werden gere-den door zowel stoom- als diesel(elektrische)trams. Het bedrijf kwam uiteindelijk in han-den van de NS na beëindiging van de tram-diensten. Heden ten dage worden de autobus-diensten door ConneXXion gereden.

Foto 1 – De Sperwer

Een saillant detail van het tractie- en auto-busmaterieel was dat alle voertuigen warenvoorzien van een dierennaam met een geschil-derde weergave van dit dier! Alles met dehand geschilderd!Ik heb als Rotterdammer in zowel de stoom-en diesel(elektrische) trams gereden, samenmet mijn vader. Gekomen bij een water, washet uitstappen, de veerboot van de RTM pak-ken om aan de overzijde per tram verder dereis te vervolgen. Ik vond het een hele bele-venis want de eilanden ademden toch een heelandere sfeer uit dan de grote stad!

Ik ben sinds 1972 lid van de Autobusdocu-mentatievereniging (ADV). Als officieel ver-enigingsorgaan wordt de Autobuskroniek uit-gegeven. Vlak voor de kerstdagen 2011 roldetussen de vele kerstkaarten de kroniek weerop mijn mat. Bleek een speciale uitgave te zijn

over de autobussenvan de RTM tussen1946 en 1978. Blik-kend op de dierenna-men op het materieelkreeg deze uitgave deondertitel mee: “40jaar RTM-ZWN af-beeldingencultuur”. Ikwas erg blij met dezeuitgave en heb het inéén adem uitgelezenmaar vooral –gekeken!

Er staan, uit de aardvan de hobbyrichting,vele foto’s van de bus-sen in, maar ook vantrams en veerboten.Ook zijdelings watopnamen van voertui-gen voor het goede-renvervoer, tot aan debakfiets toe!


Fijn is te weten dat een groot deel van hettramwagenpark bewaard is gebleven en vanuitOuddorp bij Porte Zeelande een heuse tram-dienst rijdt. Ook zijn er bussen bewaard ge-bleven bij de SVA (Stichting Veteraan Auto-bussen).

Ben je in de buurt van Ouddorp: ga eens langs,het is meer dan de moeite waard!

Foto 1: “De “Sperwer”, dieselelektrische trambestaande uit de 1701 (hier achteraan), degeneratorwagen 1700 en de 1702 rijdende inde richting van Hellevloetsluis. Deze tram-trein heeft na beëindigen van de dienst in dejaren ’60 haar werk kunnen voortzetten bij deZillertalbahn in Mayerhofen. Nu is de tramweer terug bij de RTM in Ouddorp.

Foto 2 - Gelede bus RTM 1003

Foto 2: Gelede bus RTM 1003, de “Bontbek-plevier”, met het bijzondere kenteken ZZ-05-27 (later VB- 62-27), merk Magirus-Deut-Schenk bouwjaar 1959, afvoer 1967 naar Cir-cus Toni Boltini. De bus staat bij een van deZuid=Hollandse stranden klaar voor vertreknaar Westhoek, onder lijn 60.


Wat moet dit voorstellen?Door Martin Lankreijer

Wat moet dit voorstellen?Gaat Marag op reis?Gaat het bestuur op reis?Vliegen we erop uit? (met de Bezem in dezekou?)

Nee, dat is zaterdag de 4e februari, de dagdat een deel van de kelder ruimte onder wa-ter stond. Op die ochtend was Frans gebelddoor de Lievekamp, met de Mededeling: jullieruimte staat onder water. Dus togen onderge-tekende en Willie naar Frans die al in de Lie-vekamp was. In de NS ruimte stond het watertot de drempel.

Water ook in de opslagvan de Wissel en Ma-rag. (vandaar een deelvan de rekwisieten opde bank). Nadat eenprofessionele schoon-maak ploeg het meestewater verwijderd had,konden wij de schadeopnemen, en het eenen ander op een ver-hoging zetten. Geluk-

kig was er geen water in de grote clubruimtegekomen.Mede doordat iedereen er snel bij was, konerger voorkomen worden. bij de Lievenkampzal een claim ingediend worden.


2012

Beste Wisselleden,

2012 staat voor de deur. Een jaar waar modelbouwverenigingde wissel 35 jaar bestaat. Dit wilde we natuurlijk niet helemaal

aan ons voorbij laten gaan. Daarom is er besloten om vooru als leden en partner een feestdag(avond) te organiseren.Hoe het er precies uit gaat zien wordt natuurlijk nog niet

bekend gemaakt maar dat het iets fantastisch wordt is uiteraardduidelijk.

Wij willen jullie er aan herinneren dat deze dag wordtgehouden op 23 juni 2012 en begint rond de klok van 9.30 enduurt tot een uur of 01.00 Waar we beginnen wordt te zijner

tijd nog duidelijk gemaakt.Voor de nieuwsgierigen onder ons, we beginnen in Oss, en

daar eindigt het ook, meer zeggen we niet.

De dag wordt merendeels gesponsord door de vereniging maaromdat het een feest is voor ons en door ons vragen wij een

bijdrage van jullie van € 25, -- per persoon.

Dus…zzaatteerrddaagg 2233 jjuunnii, vrijhouden voor dit evenement

Groeten de feestcommissieMartin & Gert

van de penningmeester:De bijdrage voor het feest kan overgemaakt wordennaar het rekeningnummer van de vereniging.

Dit onder vermelding van ‘lustrum 2012’

Ing: 27.97.101 t.n.v. MBV De Wissel te Herpen


ADV - Eye Wish


Op naar de LievekampDoor Mark Scholten

In 2012 bestaat MBV De Wissel al weer 35jaar. En dat wordt gevierd met….?Ja, afwachten maar. Duidelijk is dat op 23juni 2012 iets gedaan gaat worden. Jammerdat die datum opgelegd pandoer is, want erheeft geen ledenraadpleging over plaats ge-vonden. Voor mij valt dat ongelukkig uit: mid-den in mijn vakantie. Zal wel organisatorischeredenen hebben gehad, denk ik.

Maar 35 jaar. Het is al heel wat. Ik dook evenmijn archief in.Begin maart 1977 was er in het BrabantsDagblad een piepklein artikeltje geplaatstwaarin modelspoorders werden opgeroepenom een telefoonnummer te bellen voor demogelijke oprichting van een modelbouwvere-niging. En dat deed ik. Ik kreeg toen EddyKocken aan de lijn. In zijn woning aan hetVossehol in Oss werd 17 maart 1977 een in-formatieve bijeenkomst gehouden waarondergenoemde Eddy, Hans Diesel († 2011) en ik bijaanwezig waren. Tijdens deze bijeenkomstwerd zelfs al een naam gekozen: MBV DeWissel te Oss. Een bekend verhaal: Eddy be-noemde zich als voorzitter, wees mij aan alssecretaris (ik had een pen en aantekenblok inmijn handen, vandaar) en Hans Vos (toen mo-deltreinverkoper bij Speet op de Heuvel-straat/Walplein) werd logischerwijs(?) totpenningmeester gebombardeerd.

Al in april moest er acte de présence wordengegeven in sociaal cultureel centrum “D’nIemhof” en dat deden we met 3 snel gemaak-te modelbanen: HO-gelijkstroom, HO-wisselstroom (Märklin dus) en een N-baan.Deze tentoonstelling gaf een bodempje voorde financiële basis van onze vereniging. Latervolgde nog een tentoonstelling in De Pas inHeesch, alwaar, samen met de toen nog be-staande modelbouwvereniging “Oceanus” (eenmodelbotenvereniging uit Oss onder leiding

van Jo kal (†) en Ben Goldenbelt(†)) eenmooie tentoonstelling bij “The Wings” (eenmodelvliegtuigvereniging uit Nistelrode) werdgehouden. Deze bijdrage leverde een riantespaarpot op voor De Wissel waar we eigenlijktot op de dag van vandaag plezier van hebben.De diverse penningmeesters hebben hun ta-lenten goed gebruikt om het kapitaal te doengroeien!

We waren gehuisvest in de parochiekerk aande Van Maanenstraat te Oss, geregeld doorHenk Anbergen. Door een constructie in degebruiksovereenkomst, hoefden we weinig(lees: niks) te betalen en kon de financiëlebasis verder groeien. Toch was hier de startvan de eerste clubbaan: de modelbaan dielater in de clubruimte van De Lievekamp werduitgebouwd tot een grote, vaste baan in deschaal HO gelijkstroom.

Ho, tot hier en effe niet verder. Want detitel van dit schrijven is: “Op naar De Lieve-kamp”. Oké, op naar De Lievekamp dan. Deaanloop hiernaar toe was intens en strijdlus-tig. In 1979 en 1980 was er door de gemeen-teraad van Oss het beleidsplan “Welzijn erbijzijn” opgesteld en was er intens overleg metvele verenigingen uit Oss, waaronder dus ookDe Wissel, vertegenwoordigd door HenkAnbergen (inmiddels secretaris) en ik, “ge-promoveerd” tot voorzitter. Maar we dedendit niet alleen, althans wat betreft de model-bouw. Eerdergenoemde MBV Oceanus trok


samen met De Wissel op. Namens de gemeen-te Oss leidde de hr. Jan Tienkamp van detoen nog bestaande afdeling V de vergaderin-gen.

Er was een plan van een “multifunctioneel“gebouw op de plek waar nu de seniorenflatstegenover de Jumbo aan de Vierhoeksingelstaan. Toen stonden er keten waarin het jon-gerenwerk “KIM” was gevestigd. Ons lidFrank Mast was daar actief. Een multifuncti-oneel centrum zou ƒ 4.000.000,- moeten gaankosten. En gezamenlijk te gebruiken. Nou, datzagen wij (Oceanus en wij dus) helemaal nietzitten. Intussen moesten we “t Trefpunt” (zoheette de parochiekerk waarin we onze club-avonden hielden) op korte termijn verlatenwant deze kerk werd verkocht en zou wordenafgebroken. Maar, gelukkig ook voor ons, zet-te de gemeenteraad een streep door het mul-tifunctionele gebouw: te duur! En gelijk hadmen! Maar men stelde wel een post van ƒ726.000,- voor huisvesting van verenigingen.

Op 18 februari 1982 werd het welzijnspro-gramma 1982 door de gemeenteraad gepre-senteerd. In De Lievekamp, op de étage waarnu de bibliotheek is gevestigd, kwamen allebelanghebbenden bij elkaar om het program-ma (eigenlijk het programma-ontwerp) tebespreken. In dat programma was opgenomenvoor huisvesting van de deelnemende vereni-gingen een bedrag van ƒ 20.000,- i.p.v. ƒ726.000,-. voor huisvesting in de kelderruim-

ten van De Lievekamp. Vele verenigingen wa-ren al afgehaakt. Over bleven Oceanus, DeWissel en radioamateurs Veron. Maar nukwamen de kelderruimten van De Lievekampdus in zicht. Tijdens deze vergadering haakteVeron ook af. De gemeente Oss stelde Oce-anus en ons voor een subsidie aan te vragenvoor de huisvesting want beide hadden eenexploitatiebegroting opgemaakt, waaruit eentekort bleek als we De Lievekamp betrokken.

Oceanus en De Wissel wezen dit voorstel metklem af. Immers, “wie betaalt, bepaalt” gingook voor ons op. Wat gebeurt er met onsspaarpotje? Hoe groot of hoe klein wordtonze motivatie om zelf fondsen te verwervenen wat voor gevolgen heeft dat voor onzesubsidie? Dat waren vragen die ons en hetbestuur wel degelijk bezig hielden. Maar huurbetalen kon ons nekken dus subsidie was no-dig, helaas. We probeerden die subsidie om tebuigen tot subsidie aan De Lievekamp. Beideverenigingen hadden daartoe een voorstel aande gemeente(raad) gedaan. Dit voorstel doetmij nog glimlachen als ik het voorstel lees.“Wij stellen voor de wekelijkse bijdrage in dehuur van de ons in principe toegewezen ruim-ten, per vereniging te stellen op ƒ10,-. Alsmogelijkheid staat ook open om per lid opjaarbasis een bijdrage van ƒ 25,- te leveren.”.Het exploitatietekort ten laste van De Lieve-kamp zou dan door de gemeente afgedektkunnen worden. Beide verenigingen waren danniet meer zo afhankelijk van aanwas of verliesvan leden. Wel eisten we van de gemeente,ongeacht de beslissing, de betrokken kelder-ruimten die in erbarmelijke toestand ver-keerden, op te knappen. De stelpost op hetWelzijnsprogramma liet dit ons inziens ooktoe. Wij wilden daar vanuit beide verenigingenook onze energie in steken.De gemeente hield voet bij stuk: subsidie aanons of niets. De Wissel ging door de knieënmaar Oceanus haakte af.


De eerste verbouwingswerkzaamheden in DeLievekamp konden van start. Muren werdengewit, plafonds werden vernieuwd en alleswerd lekker fris in de verf gezet. Door deactieve inzet van de toenmalige directeur vanDe Lievekamp, de heer Appels (†) werdenwerkbanken gebouwd, verlichting aangebrachten andere kleine voorzieningen geregeld zoalsuitgebreide elektra.

Voor de leden die dit niet hebben meege-maakt: het betrof de zitruimte waar nu hetkantoor van onze buren “Marag” zit en degrote clubruimte waar nu de opslagruimtenvan ons, Sporend Oss, Marag en de gang vande ingang naar Marag zijn gesitueerd. Onzehuidige grote ruimte was opslagruimte van DeLievekamp. Na verhuizing van al onze spullenuit “t Trefpunt” konden de clubruimten in DeLievekamp worden betrokken.

Inmiddels zijn we intern verhuisd, hebben wetweemaal verbouwd en hebben we de subsidiemoeten afbouwen. Het is wel een lekker ge-voel dat we financieel helemaal onafhankelijkzijn en tegen een flinke stoot kunnen.

"Het theater De Lievekamp op het terrein vanDe Lievekamp waar het theater naar is ge-noemd. Helaas ontbreekt de decor-torenmaar wel toont deze foto de oostzijde vanhet theater waar de opgang te zien is naarwat later werd de open ingang van onzeclubruimte. Tevens is de Philipsspoorlijn goedte zien, de Kruisstraat met de ingang vanPhilipsterreinen en de barakken van de ge-meente. Op de hoek van de Boterstraat en deKruisstraat is het pand van de fa. Wagenma-kers te zien, rechts op de foto. Ook is detoenmalige Nieuwstraat nog goed zichtbaar.De foto is medio jaren '70 en komt uit hetfotoarchief van het Jan Cunen Centrum, nuhet Museum Jan Cunen. De digitale bewerkingis van Ger van Dam"


Automobielbedrijf Van Hunnik Oss B.V.Onderdeel van de Van Hunnik Autogroep

voor uw Peugeot of Citroën

Griekenweg 265342PZ OSS

Telefoon: 0412-632933Fax: 0412-635736

[email protected]

De Wisseltong – Colofon · 2016. 5. 16. · De Wisseltong – Colofon Jaargang : 31 Nummer : 1...

Documents

Transcript of De Wisseltong – Colofon · 2016. 5. 16. · De Wisseltong – Colofon Jaargang : 31 Nummer : 1...