De waardebepaling van de onderneming.

Peter RooseKMO-adviseurMei 2018

Waarom 1

KBC - GAO 3

Waarom1.

- Voorbereiding familiale overdracht

- Voorbereiding onderhandelingen externe overdracht

- Optimalisatie van de waarde

- Haalbaarheid van de verkoop

- Fiscale gevolgen van de overdracht

Waarom 1.

- Waarde

- Inzicht verwerven in de elementen die de waarde beïnvloeden.

Wanneer2

KBC - GAO 6

Wanneer2.

- De bewuste 5 jaar ?

- Onroerend ?

- Partiële splitsing ?

- Gewogen gemiddelde waarde over het verleden.

In opdracht van 3

KBC - GAO 8

In opdracht van:3.

- De eigenaar van de onderneming

- alleen hij/zij kan de juiste info verschaffen

- (due dilligence : na de onderhandelingen)

De voorbereiding4

KBC - GAO 10

De voorbereiding4.

- Elke onderneming is uniek

- Kennis van de onderneming : swot-analyse

- Risico’s / sterkte van de markt

- Productie versus verkoop

- Multiplicators

De normalisaties5

KBC - GAO 12

Normalisaties5.

Correctie rendement:

- loon

- niet-bedrijfseigen kosten

- investeringsbehoeften

korte termijn

lange termijn

Normalisaties5.

Correctie vermogen:

- klantenvorderingen

- voorraden

- onroerend

- machinepark

- participaties

Eenmanszaak of vennootschap6

KBC - GAO 15

Eenmanszaak of vennootschap ?

▪ Eenmanszaak

- Een geheel van beroepsactiva en beroepsschulden,eigendom van een natuurlijke persoon

▪ Vennootschap = aparte rechtspersoon

- Eigenaar van activa en passiva,bestuurd en gecontroleerddoor een natuurlijke persoon (of eventueel andere rechtspersoon)

6.

6. Uw eenmanszaak overdragen

▪ Overdracht eenmanszaak = overdracht van de materiële activa …

- Verkoop (schenking) van de beroepsmatig aangewende bedrijfsmiddelen

▪ Gebouw, inrichting, machines, rollend materiaal …

▪ Voorraad

- Merk op : niet alle activa (moeten) worden overgedragen

▪ Te innen vorderingen

▪ Liquiditeiten en geldbeleggingen

▪ Zaken die de overlater wenst te behouden (gebouw, voertuigen…)

6. Uw eenmanszaak overdragen

▪ … én van de immateriële activa

- “Goodwill” (naam, cliënteel, exclusiviteit…) bóvenop de ‘tastbare’ activa

- Uitdrukking van het winstpotentieel van de bestaande eenmanszaak

▪ Een bestaande zaak overnemen betekent vaak een voorsprong tegen over starten

▪ Hoe moeten we die voorsprong waarderen ?

Rendementswaarde

- Waarde activa

-------------------------------

= Goodwill

6. Uw eenmanszaak overdragen

De waarderingsmethoden7

KBC - GAO 20

De waarderingsmethoden7.

de substantiële waarde

· op basis van de boekwaarde (balanswaarde)

· op basis van de intrinsieke waarde

7.

De rendementswaarde

· EBITDA x factor

· EBITDA met uitzuivering van onroerend

· Vrije cash flow methode

· Netto-rendementswaardeberekening

Andere (grotere vennootschappen)Discounted cash flow (kasstroommethode)EBIT-benadering

De waarderingsmethoden

De substantiële waarde 7.1

- Balanswaarde : eigen vermogen

- Intrinsieke waarde : gecorrigeerd eigen vermogen

- Meer/minwaarde

- Belastinglatentie

- Going concern !

- >< liquidatiewaarde !

- patrimoniumvennootschappen

EBITDA x factor7.2

EBITDA : brutobedrijfsresultaat

Factor :

- sector

- retail

- score op sterkte van het bedrijf

- KMO : niet liquide

Gemiddelde 2016 : KMO tot 5 mio : Ebitda x 4,7

Let op : aflossingslast huidige kredieten of toekomstige investeringen !

EBITDA met uitzuivering van onroerend

7.3

- Onroerend : meestal belangrijkste activapost

- Financiering :

- Overname (aandelen) 5 tot 7 jaar

- Onroerend : 15 tot 20 jaar

- Familiale verdeling : struikelblok

- Partiële splitsing ? !

- Kost onroerend versus rendement voor de onderneming

Vrije cash flow methode7.4

Financierbaarheid van de overname

- buffer (marktschommelingen)

- toekomstige investeringen

- waarde >< rendement

- quid vastgoed met laag of zonder rendement

vb : villa zaakvoerder

- de belangrijkste methode in het kader van externe

verkoop

Netto-rendementswaarde7.5

- Belang voor de investeerder

- Business angels

- Vruchtgebruiker (rendement)

- Zware afschrijvingen – weinig resultaat ?

- Waarde van het materieel vast activa ?

Wegingsfactoren 7.6

- Welke jaren zijn representatief

- Niveleren pieken en uitzonderingen

- Belang van evolutie (+ / - groei )

- Welke waarderingsmethoden zijn (in functie van de aard van de onderneming) meer of minder belangrijk (en waarom)

Fictief voorbeeld 8.

Samenvatting

aandelenprijs 100 % Weging

Boekwaarde 100 000 nvt

Intrinsieke waarde 240 787 30,00%

Ebitda waarde 447 550 20,00%

Ebitda waarde met verrekening vastgoed 633 048 20,00%

Vrije cash flow waarde 269 443 30,00%

Gewogen gemiddelde rendementswaarde 424 218

Gemiddelde gewogen waarde (substantieel / rendement) 369 189

Fictief voorbeeld 8.

30,00%; 30%

20,00%; 20%20,00%; 20%

30,00%; 30%

Weging waardemethode

Intrinsieke waarde

Ebitda waarde

Ebitda waarde metverrekening vastgoed

Vrije cash flowwaarde

Fictief voorbeeld 8.

0

100.000

200.000

300.000

400.000

500.000

600.000

700.000

AANDELENPRIJS 100 %

447.550

633.048

269.443

Rendementswaarden

Ebitda waarde Ebitda waarde met verrekening vastgoed Vrije cash flow waarde

Waarde onderneming><

waarde aandelen

9

KBC - GAO 32

9.

- Liquide middelen

- Kredieten - Financiële instellingen

- Aflossingskredieten (17 – 42 )- Commerciële kredietbehoeften (43)

- Overige schulden

Waarde onderneming >< aandelen

Waardebepaling ><prijs

10

KBC - GAO 34

10.

- Vraag / aanbod

- Synergie

- Financierbaarheid

- Onderhandelingspositie- Tijd- Biedende of vragende partij

-> prijs : resultaat van onderhandelingen -> waardebepaling : basis voor de onderhandelingen

Waardebepaling >< (markt)prijs