De technische uitwerking van infiltratie en buffering · 2016-04-01 · Onderfundering: buffering...

De technische uitwerking van infiltratie en buffering

Anne Beeldens, dr.ir.

Senior Researcher

Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw

[email protected]

mailto:[email protected]

2


Overzicht presentatie

Kiezen voor een infiltratievoorziening

Stapsgewijs dimensioneren van een infiltratievoorziening

Hoe waterdoorlatende verhardingen ontwerpen?

Een praktisch voorbeeld: waterdoorlatende verharding

3


Infiltreren versus bufferen

Inflitratie Buffering

Instroom = af te voeren hemelwater

Buffervolume = te bufferen hemelwater

Uitstroom = afvoer, hetzij door infiltratie, hetzij door een

vertraagde afvoer, hetzij combinatie

Overloop = in geval van volle buffer

4


Wat is gevolg van buffering en infiltratie?

Buffering: vertraging – spreiding in de tijd – verlaging piek

Infiltratie: vertraging + verlaging piek + vermindering in volume

Time

Vo

lum

e o

f w

ate

r

Rain

Outflow

#

#

# Buffering

Infiltratie

5


Wanneer is infiltratie mogelijk? Wat zijn de te beschouwen parameters?

Grondwaterstand : niet de bedoeling grondwater af te voeren

via overloop!

Doorlatendheid van de bodem

Relatie met overstromingsgevoelige gebieden =>

www.watertoets.be

NIET in beschermingszones voor grondwaterwinning type I of II

(www.agiv.be)

6


Hergebruik

Welke systemen zijn voor handen?

Regenwaterput =

GEEN buffering, bij

voorkeur vol

Directe of indirecte

infiltratie al dan niet

met buffering

Vertraagde afvoer

met bovengrondse of

ondergrondse

buffering

Infiltreren

Afvoeren

7


Indeling infiltratiesystemen

Oppervlakte-infiltratie: op straatniveau afvoeren naar

verlaagde grasstrook of gracht

Doorlatende verharding: verharding + onderliggende structuur

Ondergrondse infiltratie: via leiding hemelwater afvoeren naar

een ondergrondse infiltratievoorziening

8


Onmiddellijke infiltratie – onverharde oppervlakken

Voldoende doorlatende grond: geen extra maatregelen nodig,

extra buffering mogelijk door te werken met reliëf

Weinig doorlatende grond: wadi => filterbed onder de

infiltratiekom voorzien => extra buffering, doorbreken van

ondoorlatende lagen, betere verdeling

9


Onmiddellijke infiltratie - halfverhardingen

Types Mulchbedekking

Dolomietverhardingen

Grind

Ternair mengsel…

(grasbetontegels/Gras-kunststofplaten) => doorlatende

verhardingen

Weinig weerstand tegen verkeer

Doorlatendheid = f(doorlatendheid ondergrond)

Vorst-weerstand grond

10


Halfverharding/verharding met dolomiet

11


Onmiddellijke infiltratie - Waterdoorlatende verhardingen

Systeem: verharding + fundering + onderfundering + eventueel

drainage

Geschikt voor verkeer

12


Ondergrondse voorzieningen – Verticale constructies

Infiltratieputten - mogelijk in combinatie met regenwaterput

Infiltratiekolken, infiltratiepalen, infiltratiesleuven

Dichtslibbing! Enkel verticale wanden kunnen in rekening

gebracht worden voor infiltratie – buffering vermindert indien

geen regelmatige slibreiniging doorgevoerd wordt

Grondwaterstand

Ontluchting

13


Ondergrondse voorzieningen – Infiltratiebuizen

Uitermate geschikt langs weg

Helling bepaalt vaak of infiltratie of

buffering plaatsvindt

Grootte buis bepaalt bijkomende

buffering

Kan ook als individuele buffer en

infiltratie gebruikt worden

Omgeven door doorlatend materiaal

14


Ondergrondse voorzieningen Infiltratiekratten

Zeer groot bufferingvolume

Voldoende diep om berijdbaar te zijn

Zijdelingse uitstroom

Toegankelijkheid

15


COMBINATIE ONDER/BOVENGRONDS

@VLARIO

16


Stapsgewijs dimensioneren van een infiltratievoorziening

Terugkeerperiode en buffervolume

Bepalen van de capaciteit en de overloop

Aandachtspunten bij de uitvoering

Randvoorwaarden voor de inplanting

17


Wanneer voldoet een buffer/infiltratiesysteem niet?

Buffer/infiltratiesysteem is niet

voldoende gedimensioneerd als

overloop te snel in werking

treedt

Geen enkel systeem wordt

ontworpen om NOOIT te

overstromen!

In rekening te brengen regen => wat is risico als overloop in

werking treedt? Kortere of langere terugkeerperiode

beschouwen

Meer kritisch => opeenvolgende regens: buffer kan nog deels

gevuld zijn als volgende regen komt

=> Aangepaste waarden in verordening: intensere regens, langere

terugkeerperiodes

18


Hydraulische parameters van een infiltratiesysteem

Instroomdebiet:

Regenintensiteit = f(terugkeerperiode) = f(risico) Vb. Dakafvoer: 500 l/s/ha (1000 jaar)

Waterdoorlatende verharding: 270 l/s/ha (30 jaar)

Terrein: 150 l/s/ha (5 jaar)

Opeenvolgende regens => nodig buffervolume i.f.v.

terugkeerperiode en uitstroom

Functie van afvoerend verhard oppervlak

19



Buffervolume:

In functie van instroom en uitstroom en terugkeerperiode voor

in werking treding van overloop

Watervolume in buffersysteem = Volume instroom – volume

uitstroom

Via uitvoeringsbesluit: MIN. 25 l/m² afwaterend oppervlak

! Ondergrondse systemen – invloed grondwaterstand

20



Uitstroom:

Infiltratie + vertraagde afvoer

Infiltratiesnelheid = f(doorlatendheid grond, grondwaterstand)

Steeds proef ter plaatse uitvoeren

Via uitvoeringsbesluit: MIN. 4 m² / 100 m² afwaterend

oppervlak

21


Doorlatendheid grond

Textuurbepaling

Dubbele ring methode

Pompproef

Ongestoorde staalname en meting in labo

Methode Hooghoudt en omgekeerde boorgatenmethode

22


Testmethode – grond

Open-end-test (US Bureau of Reclamation: Earth Manual)

Waterdoorlatendheid bij constante hoogte

Te meten op diepte van koffer

Weinig – niet/doorlatend => minder dan 10-6 m/s

23


Eenvoudigere methode : putmethode

Eenvoudigere, maar minder nauwkeurige proef

Put van 50 cm x 50 cm op diepte van koffer

Dunne steenlaag op bodem

Tijd nodig alvorens 5 l water verdwijnt wordt opgemeten

Proef wordt minimaal drie keer herhaald

Waterdoorlatendheid [m/s] = Hoeveelheid water [l] / tijd [s] /

oppervlakte van de put [m2] /1000

24


Bepaling doorlatendheid op basis van grondkarakteristieken of databanken

Bodemkaart via AGIV – zeer algemeen

Sondering – opbouw verschillende lagen

Voorbeelden grondsoorten (Code Goede Praktijk Deel 3:

Bronmaatregelen) maar vaak range met grote verschillen en

variaties in grond

Grondsoort Infiltratiecapaciteit (m/s)

Grof zand 1,5 10-4 m/s

Fijn zand 5,6 10-6 m/s

Leemachtig fijn zand 3,1 10-6 m/s

Leem 5,8 10-7 m/s

Kleiige leem 1,1 10-7 m/s

25



Uitstroom:

Infiltratie + vertraagde afvoer

Via uitvoeringsbesluit: vertraagde afvoer MAX. 20 l /s/ha

afwaterend oppervlak

26



Overloop:

Steeds kijken wat gevolgen zijn: niet altijd nodig!

Ifv grote risico’s kan geopteerd worden voor groter

buffervolume

Steeds boven grondwaterspiegel (ook in geval van hoge

grondwatertafel)

Opgepast voor verontreinigingen tijdens aanbouw en tijdens

gebruik

27


Een waterdoorlatende verharding ontwerpen

Types waterdoorlatende verhardingen

Principe waterdoorlatende verhardingen

Infiltratiecapaciteit en buffervolume van een waterdoorlatende

verharding

Aandacht voor een performante uitvoering

28


Cursus BBG

29


Cursus BBG

30


Cursus BBG

31


Cursus BBG

32


Cursus BBG

33


Hoe werkt het? De straatstenen op zich volstaan niet!

1

2

3

5

4

6

7

8

34


4. Geotextiel (uitzonderlijk)

5. Porfier 2/20

6. Kalksteen 6,3/32

1. Doorlatende straatstenen

2. Voegvullingsmateriaal: zand 0/2

3. Straatlaag: porfier 0/6,3

Doorlatende bestratingen + fundering (weerstand tegen

verkeer) + onderfundering (buffering) + doorlatende grond (in geval van

infiltratie) + drainagesysteem (vertraagde

afvoer)

! Concept en uitvoering!

Compromis doorlatendheid en draagkracht

Controle van materialen (bij aanleg) en tijdens en na

uitvoering


5. Porfier 2/20

6. Kalksteen 6,3/32




3 %

1 %

10

18

22 - 3

44

1 2 3 4

89

6

5

CRR-OCW 22142

Algemeen concept


5. Porfier 2/20

6. Kalksteen 6,3/32





5. Porfier 2/20

6. Kalksteen 6,3/32





5. Porfier 2/20

6. Kalksteen 6,3/32

8. Geotextiel

35


Doel waterdoorlatende bestratingen

Voorkomen hemelwaterafvoer via rioleringssystemen Voorkomen van afstroming: sterk verminderen van kans op

overstroming in lager gelegen gebieden Grondwaterpeil op niveau

Waterafvoer

Economischer Milieuvriendelijker

Berijdbaar door verkeer

CONCEPTWIJZIGING: water IN de structuur – maar geen continue verzadiging

36


Cursus BBG

Verkeersintensiteit

Verharding met klassieke straatstenen

9

1.2.3.4.5.

BetonstraatstenenStraatlaagWalsbetonSchraal betonDrainerend schraal beton

Categorie I Categorie II Categorie III Categorie IV

6.7.8.9.d

Hydraulisch gebonden steenslagZandcementSteenslagOnderfunderingDikte fundering (cm)

10 of 12 8 of 10 8 of 10 6, 7 of 83

d =

3

d =

3

d =

3

d =

20

15

25

15

2520

34

34

45

5

6

67

7

8

8

8

1

9

3515 20 2520

15 15 15

Zware voertuigen < 100 per dagLichte voertuigen < 5 000 per dag


Zware voertuigen < 20 per dagLichte voertuigen < 500 per dag

Geen zware voertuigenOccasioneel lichte voertuigen

9

9

2

1

2

1

2

1

2

Verharding met waterdoorlatende

straatstenen

Wein

ig d

oorl

ate

nd

4

5

1.2.3.4.

BetonstraatstenenStraatlaagSteenslagDrainerend schraal beton

CRR-OCW 21732


1

2

3

5

6

7

7

6

10

3

35

20

7

20

20

8

8

maten in cm

4

1

2

3

6

8

3

25

15

7

5

6

20

7

5

6

20

78

8

1

2

8

3

15

20

8

6

3

5

7

5.6.7.8.

SteenslagOndergrondDoorlatend geotextielDraineerbuis

Zware voertuigen < 20 per dagLichte voertuigen < 500 per dag

Geen zware voertuigenOccasioneel lichte voertuigen

37


Werkingsmechanisme

Straatstenen: doorlatend om oppervlaktewater naar fundering

en onderfundering te laten stromen

Fundering: draagkracht – doorgeven van water naar de

onderfundering of grond

Onderfundering: buffering van water

Draineringssysteem: vertraagde afvoer van water indien de

doorlatendheid van de grond niet voldoende is

GEEN slokkers nodig – beter veiligheid voorzien door lager

gelegen groenzones

GEEN helling noodzakelijk (0.5 % wenselijk – max. 5%)

GEEN extra buffering nodig: beperkte uitstroom bepaalt de

bufferingsduur in de structuur

38


Cursus BBG

PARKING OCW

39


Proefproject op parking van OCW-Sterrebeek

Fundering 0/32 met

beperkte hoeveelheid fijn

materiaal

Onderfundering 7/32

Fundering 2/20

40


Cursus BBG

Buffercapaciteit

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

0,00 50,00 100,00 150,00 200,00 250,00

Hoogte [cm]

Ho

evee

lhei

d w

ater

in s

truct

uu

r [l

]

HM 305

Str

aats

ten

en

Leg

bed

Fu

nd

erin

g

On

der

fun

der

ing

(var

iab

ele

dik

te)

Dra

inag

esy

stee

m

Mee

top

stel

lin

g i

n p

ut

Helling 1% - 10 m verder – 10 cm verschil in hoogte!

41


Welke keuzes moeten gemaakt worden?

Waterwingebied?

Meer dan 100vrachtwagens per dag

?

k < 10

Draineringonderaan

de structuur

-7 ms

Laag

Drainering tussenfundering en

onderfundering

Aanvaardbaar

k > 10

Geen draineringnodig

-5

Goed

10-7

< k < 10-5

Drainagesysteem

CAT II

Fundering inDSB 20 cm ofin ongebonden

steenslag 35 cm

Fundering

CAT III CAT IV

Maximale dikte om voldoendebuffering te bekomen

Maximale dikte om vorstvrijegrond te verzekeren

Maximale afmeting van volgende diktesOnderfundering

Straatlaag envoegvullings-

materiaal

Poreuzebetonstraatstenen

Straatstenen metdrainageopeningen

Straatstenen metafstandhouders


steenslag 25 cm

Fundering inongebonden

steenslag 15 cm

Andere oplossing

JA

JA

NEEN

NEEN

Straatlaag:porfier 0/7

Voegvulling:grof zand 0/2


Voegvulling: 2/4


Voegvulling: 2/4

Verkeerscategorie?

Doorlatendheid grond?

Type straatsteen?

1

2

3

5

4

6

7

81

2

3

5

4

6

7

8

1

2

3

5

4

6

7

8

1

2

3

5

4

6

7

8

1

2

3

5

4

6

7

8

Geen infiltratie

-4 -4 -6 -6

Leem Zand Klei

42



Waterwingebied?


?

k < 10

Draineringonderaan

de structuur

-7 ms

Laag


onderfundering

Aanvaardbaar

k > 10


-5

Goed

10-7

< k < 10-5

Drainagesysteem

CAT II


steenslag 35 cm

Fundering

CAT III CAT IV





materiaal





steenslag 25 cm


steenslag 15 cm

Andere oplossing

JA

JA

NEEN

NEEN




Voegvulling: 2/4


Voegvulling: 2/4

Verkeerscategorie?


Type straatsteen?

43


Verkeerscategorie voor betonstraatstenen

Type van verkeer Indicatieve

aanduiding

van de

bouwklasse

volgens de

Standaard

Wegstructur

en van de

Vlaamse

Overheid

Categorie Voetgangers,

fietsers,

bromfietsers

Lichte

voertuigen

(< 3,5 ton)

Zware

voertuigen

(> 3,5 ton)

I Onbeperkt Beperkt tot

5000 p.d.

Beperkt tot

400 p.d.

B6-B7

II Onbeperkt Beperkt tot

5000 p.d.

Beperkt tot

100 p.d.

B8-B9

III Onbeperkt Beperkt tot

500 p.d.

Beperkt tot

20 p.d.

B10

IV Onbeperkt Occasioneel Geen BF

44



Waterwingebied?


?

k < 10

Draineringonderaan

de structuur

-7 ms

Laag


onderfundering

Aanvaardbaar

k > 10


-5

Goed

10-7

< k < 10-5

Drainagesysteem

CAT II


steenslag 35 cm

Fundering

CAT III CAT IV





materiaal





steenslag 25 cm


steenslag 15 cm

Andere oplossing

JA

JA

NEEN

NEEN




Voegvulling: 2/4


Voegvulling: 2/4

Verkeerscategorie?


Type straatsteen?

porositeit

FHDikte

bufferingr

ringonderfunde

10 6.10

23

105.12.16

1 enkele regen van 10 minuten - Terugkeerperiode 30 jaar 270 l/s/ha

270 x 10 x 60 l/ha = 16 200 l/ha = 16,2 mm

1ste optie

Minimale Minimale

Volgens uitvoeringsbesluit 25 l/ m² of 25 mm => dikte 10,8 mm

45


Cursus BBG


Waterwingebied?


?

k < 10

Draineringonderaan

de structuur

-7 ms

Laag


onderfundering

Aanvaardbaar

k > 10


-5

Goed

10-7

< k < 10-5

Drainagesysteem

CAT II


steenslag 35 cm

Fundering

CAT III CAT IV





materiaal





steenslag 25 cm


steenslag 15 cm

Andere oplossing

JA

JA

NEEN

NEEN




Voegvulling: 2/4


Voegvulling: 2/4

Verkeerscategorie?


Type straatsteen?2de optie: opeenvolgende regens

Minimale Minimale

1 m³/ha = 0,1 mm

46



Waterwingebied?


?

k < 10

Draineringonderaan

de structuur

-7 ms

Laag


onderfundering

Aanvaardbaar

k > 10


-5

Goed

10-7

< k < 10-5

Drainagesysteem

CAT II


steenslag 35 cm

Fundering

CAT III CAT IV





materiaal





steenslag 25 cm


steenslag 15 cm

Andere oplossing

JA

JA

NEEN

NEEN




Voegvulling: 2/4


Voegvulling: 2/4

Verkeerscategorie?


Type straatsteen?

Minimale Minimale

Weerstation Provincie Zt (cm)

Middelkerke

Moerbeke

Geel

Gorsem

Uccle

Beauvechain

La Hestre

Thirimont

Ciney

Rochefort

Liège

Thimister

Hockay

Mont-Rigi

Stavelot

Nadrin

Libramont

Arlon

West-Vlaanderen

Oost-Vlaanderen

Antwerpen

Limburg

Brussel

Brabant wallon

Hainaut

Hainaut

Namur

Namur

Liège

Liège

Liège

Liège

Liège

Luxembourg

Luxembourg

Luxembourg

61

58

63

62

58

65

60

70

72

93

56

67

73

85

82

92

75

80

gekend (3 cm)

keuze [6, 8 of 10 cm]

gekend (keuze materiaal

En verkeer)

i

ivorstof dZtD )(

DIKTE VAN DE LAGEN

47


Hoogte grondwatertafel

Januari Juni Januari

Waterdoorlatende struktuur

Zb : Hoogte koffer

Zwt : Maximale hoogte van de watertafel

Z (m)

Tijd (maand)

Zb

Zwt

Zb – Zwt = d > 1 meter

48



1/3 of 2/5 of 2/6,3 of 0/6,3

Voegvulling

Waterwingebied?


?

k < 10

Draineringonderaan

de structuur

-7 ms

Laag


onderfundering

Aanvaardbaar

k > 10


-5

Goed

10-7

< k < 10-5

Drainagesysteem

CAT II


steenslag 35 cm

Fundering

CAT III CAT IV





materiaal





steenslag 25 cm


steenslag 15 cm

Andere oplossing

JA

JA

NEEN

NEEN

Straatlaag:

:

Straatlaag:

Voegvulling: 2/4

Straatlaag:

Voegvulling: 2/4

Verkeerscategorie?


Type straatsteen?

Waterwingebied?


?

k < 10

Draineringonderaan

de structuur

-7 ms

Laag


onderfundering

Aanvaardbaar

k > 10


-5

Goed

10-7

< k < 10-5

Drainagesysteem

CAT II


steenslag 35 cm

Fundering

CAT III CAT IV





materiaal





steenslag 25 cm


steenslag 15 cm

Andere oplossing

JA

JA

NEEN

NEEN

Straatlaag:

grof zand 0/2

: :

Verkeerscategorie?


Type straatsteen?

1/3 of 2/5 of 2/6,3 of 0/6,3

1/3 of 2/5 of 2/6,3 of 0/6,3

1/3 of 2/5 of 2/6,3 of 0/6,3

Voegvulling

Waterwingebied?


?

k < 10

Draineringonderaan

de structuur

-7 ms

Laag


onderfundering

Aanvaardbaar

k > 10


-5

Goed

10-7

< k < 10-5

Drainagesysteem

CAT II


steenslag 35 cm

Fundering

CAT III CAT IV





materiaal





steenslag 25 cm


steenslag 15 cm

Andere oplossing

JA

JA

NEEN

NEEN

Straatlaag:

:

Straatlaag:

Voegvulling: 2/4

Straatlaag:

Voegvulling: 2/4

Verkeerscategorie?


Type straatsteen?

Waterwingebied?


?

k < 10

Draineringonderaan

de structuur

-7 ms

Laag


onderfundering

Aanvaardbaar

k > 10


-5

Goed

10-7

< k < 10-5

Drainagesysteem

CAT II


steenslag 35 cm

Fundering

CAT III CAT IV





materiaal





steenslag 25 cm


steenslag 15 cm

Andere oplossing

JA

JA

NEEN

NEEN

Straatlaag:

grof zand 0/2

: :

Verkeerscategorie?


Type straatsteen?

1/3 of 2/5 of 2/6,3 of 0/6,3

Voegvulling

Waterwingebied?


?

k < 10

Draineringonderaan

de structuur

-7 ms

Laag


onderfundering

Aanvaardbaar

k > 10


-5

Goed

10-7

< k < 10-5

Drainagesysteem

CAT II


steenslag 35 cm

Fundering

CAT III CAT IV





materiaal





steenslag 25 cm


steenslag 15 cm

Andere oplossing

JA

JA

NEEN

NEEN

Straatlaag:

:

Straatlaag:

Voegvulling: 2/4

Straatlaag:

Voegvulling: 2/4

Verkeerscategorie?


Type straatsteen?

Waterwingebied?


?

k < 10

Draineringonderaan

de structuur

-7 ms

Laag


onderfundering

Aanvaardbaar

k > 10


-5

Goed

10-7

< k < 10-5

Drainagesysteem

CAT II


steenslag 35 cm

Fundering

CAT III CAT IV





materiaal





steenslag 25 cm


steenslag 15 cm

Andere oplossing

JA

JA

NEEN

NEEN

Straatlaag:

grof zand 0/2

: :

Verkeerscategorie?


Type straatsteen?

Voegvulling

Waterwingebied?


?

k < 10

Draineringonderaan

de structuur

-7 ms

Laag


onderfundering

Aanvaardbaar

k > 10


-5

Goed

10-7

< k < 10-5

Drainagesysteem

CAT II


steenslag 35 cm

Fundering

CAT III CAT IV





materiaal





steenslag 25 cm


steenslag 15 cm

Andere oplossing

JA

JA

NEEN

NEEN

Straatlaag:

:

Straatlaag:

Voegvulling: 2/4

Straatlaag:

Voegvulling: 2/4

Verkeerscategorie?


Type straatsteen?

Waterwingebied?


?

k < 10

Draineringonderaan

de structuur

-7 ms

Laag


onderfundering

Aanvaardbaar

k > 10


-5

Goed

10-7

< k < 10-5

Drainagesysteem

CAT II


steenslag 35 cm

Fundering

CAT III CAT IV





materiaal





steenslag 25 cm


steenslag 15 cm

Andere oplossing

JA

JA

NEEN

NEEN

Straatlaag:

grof zand 0/2

: :

Verkeerscategorie?


Type straatsteen?

1/3 of 2/5 of 2/6,3 of 0/6,3

1/3 of 2/5 of 2/6,3 of 0/6,3

1/3 of 2/5 of 2/6,3 of 0/6,3

49


Eigenschappen materialen

Fundering en onderfundering – ongebonden granulaten 0/32 – 2/32 : Fijn materiaal (<0.063 mm) < 3% Fractie < 2 mm < 25% Indien puingranulaten (betonpuin) gebruikt worden, geen granulaten kleiner

dan 2 mm toegelaten

Fundering – gebonden materiaal Drainerend schraal beton

Straatlaag Fijn materiaal (<0.063 mm) < 3% Maximale korrelafmeting: 5, 6,3 of 8 mm LA < 20 – MDW < 15: vermindering van risico op vorming van fijn materiaal Filter stabiliteit

Voegvullingsmateriaal 0,5/2 zand voor poreuze betonstraatstenen 2/4 steenslag (porfier) voor stenen met verbrede voegen of

drainageopeningen, mogelijk ook zelfde materiaal als straatlaag

STEEDS AFWEGING tussen MECHANISCHE STERKTE en

DOORLATENDHEID

50


Belang keuze materialen

51


Belang keuze materialen

52


Doorlatendheid materialen

Regen? Regen van 10 minuten met terugkeerperiode van 30 jaar: 270

l/s/ha (270 l/s/ha gedurende 10 minuten: 270*10*60l/ha=16200l/ha=16.2 mm)

Doorlatendheidscoëfficiënt?

> 2.7*10-5 m/s

MAAR luchtinsluitsels, mogelijke vergruizing=>

veiligheidsfactor 2=>

Doorlatendheidscoëfficiënt > 5.4*10-5 m/s

53


Type

straatsteen

Straat

50

km/uur

Zone

30

km/uur

Parking Wandelpad Fietspad Straat in

verkaveling

• • • • •

• • • • •

• • • • • •

•

Keuze in functie van de toepassing

54


Voorbeelden

Drainerende Betonstraatstenen

Wijnegem, 1999

3,6*10-5 m/s Melsele, 2001

3,4*10-3 m/s

Sint-Gillis-Waas, 2000

1,3*10-6 m/s

Aalter-Brug, 2004

4,6*10-5 m/s

BE

EL

DS

C

O

RE

10

55


Voorbeelden

Drainerende Betonstraatstenen

Hoboken, 1999

Beeldscore 8

7,2*10-5 m/s

Zingem, 2005

Beeldscore 9

3,9*10-4 m/s

Kerkbrugge, 2002

Beeldscore 5

9,1*10-5 m/s

Puurs, 2004

Beeldscore 6

7,5*10-5 m/s

56


Voorbeelden

Boom, De Schorre,

2004

Zwijndrecht, 2003

Beeldscore 8

2,0*10-5 m/s

Maar stenen voldoen

niet!

Beeldscore 6

2,7*10-4 m/s

Betonstraatstenen met drainage - openingen

57


1,E-06

1,E-05

1,E-04

1,E-03

1,E-02

0 2 4 6 8 10 12 14

Do

orl

aten

dh

eid

[m

/s]

Leeftijd [jaar]

Overzicht doorlatendheid projecten in functie van de tijd

58


Toepassing in stedelijke omgeving: voorwaarden

Bij voorkeur toepassing op straat en parkeerzones, bij

bestaande (oude) huizen bij voorkeur niet op voetpaden Houd zone onder helling van 45° tov huis ‘watervrij’

Grotere structuren: 4 m afstand

Water van voetpaden kan wel aflopen naar straat, geen

slokkers nodig

Helling kan heel beperkt gehouden worden, water zal in

structuur indringen

Ideaal voor plaatsen met beperkt verkeer: woonzones, zone 30

59


Speciale toepassing: verkavelingen

Risico van vervuiling omwille

van bouw huizen

60


Mogelijke oplossingen om risico van vervuiling te beperken

Aanleg weg in 2 fases: onderfundering met asfaltlaag tijdens

bouw van de huizen, verwijderen asfaltlaag en verdere opbouw

verharding eens bouw gedaan is

Aanleg weg in 1 fase maar dan regelmatige reiniging nodig en

goede voegvulling

2 43

1

5

CRR-OCW 21775

61


Waterdoorlatende verhardingen – duurzame en economische keuze!

Kost Asfaltverharding Waterdoorlatende

verharding

Structuur 93,5 €/m² 128,3 €/m²

Riolering + 7,5 k€

Extra lengte, inspectieputten, goten, … +25,5 k€

Extra buffering +26 k€

Extra regenwaterafvoer +59 k€

Extra kost voor project +24,3 k

62


Cursus BBG

Draineeropeningen en verbrede voegen:

minstens 10% van (horizontaal) oppervlak

Waterdoorlatendheid poreuze stenen: 2,7*10-5 m/s (individueel);

5.4*10-5 m/s (gemiddeld)

Onderscheid poreuze stenen en stenen met

verbrede voegen en drainageopeningen

BENOR certificatie stenen: PTV 122

Waterdoorlatende betonstraatstenen en -tegels

Controle in laboratorium en op werf

63


Testmethodes – fundering en onderfundering

Kolomtest in laboratorium – controle

doorlatendheid voor plaatsing

Kolomtest op kernen geboord uit drainerend

schraal beton

64


Testmethode – grond

Open-end-test (US Bureau of Reclamation: Earth Manual)

65


Testmethode – oppervlaktedoorlatendheid

Dubbele ring test

66


Testmethode fundering

PTV 827:

Waterdoorlatende

bestratingen -Systeem-,

product- en

plaatsingseisen (COPRO)

Proefmethode ter

bepaling van

waterdoorlatendheid van

fundering

67


Parking SEG - KULEUVEN

68


Parking SEG – KULEUVEN – berekening structuur

69


Inwerken van hellingen

Aanleggen van terrassen

Werken met ‘muurtjes’ om uitstroom te

beperken

@INTERPAVE

70


Parking SEG – KULEUVEN – werken met terrassen

71


Materiaalproeven KULeuven

Materiaal voor fundering,

250 mm dik

Draagkracht

(plaatproef) Doorlatendheid

Gebroken kalksteen2/32 mm 21 MPa 7*10-4 m/s

Betongranulaten 4/40 mm

Met 20 % brekerszand van

puingranulaten

40 MPa

1.2*10-10 m/s

Betongranulaten 0/40 mm 57 MPa 2*10-11 m/s

Betongranulaten 4/40 mm met

20 % gebroken natuurlijke

granulaten 0/8 mm

94 MPa > 10-4 m/s

72


Parking SEG – KULEUVEN – achterliggende redenering

Keuze straatstenen – keuze van architect/bouwheer Eis doorlatendheid en sterkte voor poreuze stenen

Eis stenen verbrede voegen en drainageopeningen: horizontale

projectie, min. 10% totale oppervlak

Dimensionering fundering: afhankelijk van verkeer

Dimensionering onderfundering: op basis van nodig

buffervolume of op basis van vorstvrije diepte voor grond

73


Andere aandachtspunten: voegvullingsmateriaal

Grading curves of joint sealing materials

Sieve size

74


Wat met vervuiling?

75


De structuur zelf zuivert

HC is retained in the structure if pollution is not too high

Effect of micro-organisms: very limited concentration in the

effluent at the bottom of the structure – simulation of 1 year

rain

Increase in HC in the effluent if more than 3 litres of diesel

was added

0

0,2

0,4

0,6

0,8

1

1,2

1,4

1,6

1,8

2

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

HC

co

nte

nt

of

the

effl

uen

t(m

g/l)

Days

avec micro-organismes

Sans micro-organismes

limite eaux souterraines 50µg/l

with micro-organisms without micro-organisms limit value for groundwater

76


Duurzaamheid van het zuiverend effect

77


Duurzaamheid van het zuiverend effect op een reële parking, al dan niet behandeld met bacteriën

78


Code de bonne pratique pour la conception et l’exécution de

revêtements en pavés de béton - R80/09 (CRR)

(http://www.brrc.be/fr/article/r8009)

Dossier 5 Revêtements drainants en pavés de béton (CRR)

(http://www.brrc.be/fr/article/dossier05_fr)

PTV 122 Pavés et dalles en béton perméable à l’eau (Probeton)

PTV 827 Systèmes des structures drainantes (COPRO)

Outils, sites internet, etc. intéressants

Références Guide Bâtiment Durable et autres sources

● Guide Bâtiment Durable http://www.bruxellesenvironnement.be/guidebatimentdurable

Fiches G WAT00, G WAT01

● Guides pratiques et outils

http://www.bruxellesenvironnement.be/Templates/Professionnels/informer.aspx?id=32553

http://www.brrc.be/fr/article/r8009

http://www.brrc.be/fr/article/dossier05_fr

http://guidebatimentdurable.bruxellesenvironnement.be/fr/accueil?IDC=3

http://www.bruxellesenvironnement.be/guidebatimentdurable


79


Handleiding voor het ontwerp en de uitvoering van verhardingen in

betonstraatstenen - A80/09 (OCW) http://www.brrc.be/nl/artikel/a8009

Dossier 5 Waterdoorlatende verhardingen met betonstraatstenen (OCW)

http://www.brrc.be/nl/artikel/dossier05_nl

PTV 122 Waterdoorlatende betonstraatstenen en -tegels (Probeton)

PTV 827 Waterdoorlatende bestratingen: Systeem-, product- en

plaatsingseisen (COPRO)

Gids Duurzame gebouwen

http://gidsduurzamegebouwen.leefmilieubrussel.be/nl/index?IDC=3

Informatiefiches G MAN00, G MAN01

Guides pratiques et outils http://www.bruxellesenvironnement.be/Templates/Professionnels/informer.aspx?id=32553

Nuttige hulpmiddelen, websites, naslagwerken en andere bronnen

Referenties Gids duurzame gebouwen en andere bronnen

http://www.brrc.be/nl/artikel/a8009

http://www.brrc.be/nl/artikel/dossier05_nl

http://gidsduurzamegebouwen.leefmilieubrussel.be/nl/index?IDC=3


80


81


Blijf van het water genieten!

Dank u voor uw aandacht, vragen?

De technische uitwerking van infiltratie en buffering · 2016-04-01 · Onderfundering: buffering...

Documents

Transcript of De technische uitwerking van infiltratie en buffering · 2016-04-01 · Onderfundering: buffering...