Doe-het-zelf wanDeling Sint-GilliS

thema wijkwandelingWijk Sint-gillisduur 1u

de StadStuin van eden

Startpunt Premetrohalte alberteindpunt Metrohalte hallepoortBereikBaarheid trams 3,4, 51 en 54 premetrohalte albert

UitinBrussel is een initiatief van muntpunt.be

INFO

HENEE OYAL E.R.G.

A.R.

ECOLEDE THEATRELASSAAD

E.S.C.G.

ILB

INST.ST.-LUC

ISA

COIMBRAGROUP

DALCROZE

P

P

P

HOTEL DES MONNAIESMUNTHOF

HALLEPOORTPORTE DE HAL

PARVIS DE ST.GILLESST.-GILLES-VOORPLEIN

HORTA

ALBERT

N261

N242

N24

N274

N5

N5

N242

N274aN274a

RUE DU

PRES

IDENT

R.D.L.

CONCO

RDE

RZU IDLAANHALLEPO

ORTLAAN

KONINKLIJKE-PRINSSTR.

EENDRA

CHTS

TRAA

TSTEFANIAPLEINPLACE

STEPHANIE

RUE EM

ILEFER

ONSTR

AATJ. CLAESSTR.

VLOG

AERT

STRAAT

ZWEDENSTR. RUE FONTAINAS STRAAT

DENEMARKENSTRAAT

COENRAETSSTR.

HOO

G-

-STR

.

ZWITS

ERLA

NDST

R.

RUE JEAN STASSTRAAT

SCHO

TLAN

DSTR

.

T

BOSQUETSTRAAT

ONCEAU

TRAATHEGER-BORDET

STR.EVERSRUE

JOURDANSTR.

BERCKMANSSTRAAT

BRONSTRAATRUE JOURDAN

RUE

D'EC

OSS

E

BREU

GHEL

STR.RU

E

RUE

STR.

C.DE

PAEPE

WAT

ERLO

OSE

STW

G. ZITTE

RS-

STR.

VOOR-

R. JOSEPH CLAES

RUE DE SUEDE R.

PL. DES HEROS

HELDEN-PLEIN

CITEFONTAINAS

HOF

SQ.J. FRANCK

SQ.

DANEMARK

R. DE

RUE COENRAETS

RUE EM

. FER

ONST

R.

RUE

D'ANDENNE

ST.-GILLISKERKSTRAAT

R. DE L'EGLISEST.-GILLES

RUE VANDERSCHRICK STR.

AV. JEANVO

LDERSLAAN

PLACE DEBETHLEEM

BETHLEHEM-PLEIN

PARVISST.-GILLES-

VOOR-PLEIN

R. DES VIEILLARDSOUDE MANNENSTR.

RUE DE

MERODE

AVENUE HENRI JASPAR LAANBOULEVARD DE WATERLOO

UE

RUESTR.

RUE JOURDAN

RU

R. D.L. FILATURESPINNERIJSTR.

R. D.L. FORGE

SMIDSESTR.CH. D

EW

ATER

LOO

RUE DE LA SOURCERUE JOURDAN STR.

R. D.L. LINIERE

VLASFABRIEKSTR.

RUE BERCKMANS STR.

RUE D

ESU

ISSE

RUE DEJ ONCKER

RUE BOSQUET

RUE CA

POUI

LLET S

TRAA

T

PLACELOIXPLEIN

PLACEJ. DILLENS

PLEIN

AVEN

UEFO

NSNY LA

AN

CLEM

EN

TINALN

.

HALVEMAANSTAAT

VORS

TSES

TWG.

PLACE DEROCHEFORT

PLEIN

RUEJ. FRANQUISTR.

KON

ING

SLAAN

AV. C

LEMEN

TINE

RUEDU

CROISSANT

GUILLAUMEN

VAN HAELENLAAN

AV. DES VILLAS VI LL ALAAN

MO

NT

KEM

MEL

AV.

DU

MAR

IE-H

ENRI

ETTE

AV. R

EINE

RUEDU

CANADA

STR.

AVEN

UEDU

ROI

ALBANIESTRAAT

OVERWINNINGSSTRAAT

STENEN

-KRUISSTRAAT

WITTE BERGSTR.

NIEUWBURGSTRAAT

F.BE

RNIER

STR.

BOSNIESTR.

WIPSTR.

FORT

-ST

RAAT

VESTINGSTRAAT

DETHYSTRAAT

DEMER

ODEST

RAAT

ALSE

MBE

RGSE

STEE

NW

EG

PARKLAAN

VO

RSTSESTW

G.

W. T

ELL-

STR.

MO

SKOUSTR.

RETORICASTR.

SPANJESTRAAT

PARM

ASTR.

STUDENTENSTR.IERLANDSTR.M

UNTH

OFS

TR.

SAVOIESTR.

ST.-B

ERNARD

USSTR

.

STR.

ANTOINE

BREARTSTRAAT

MORISSTR.

AMAZONESTR.

VEYDTSTRAAT

DEFACQZSTRAAT

RUE FAIDER STRAAT

AFRIKA

-STR

.

PRAA

GST

R.

AQUADUCTSTR.

RUE TASSON-SNELSTR.

PLACEL. MORICHAR

PLEIN

R. DE ROME STR.

RUEL. COENENSTR.

SQ. BARON

A. BOUVIERSQ.PLACE

H. DUMONTPLEIN

R. STEENS STR.

R. DU

LYCE

E

LYCE

UMST

R.

SQ.GERARD

VAN CAULAERTSQ.

SERVIE-STR.

RUEA

. HENN

EBICQSTR.

RUE DU TIRSCHIET-

BAANSTR.RUE

E. WALSCHAERTS

STR.

RUE

F. GAILLARD

STR.

R. D. LISBONNE

LISSABONSTR.

R. DE

CEL

ERI

SELD

ERIJS

TR.

RUE

STER

CKX

STR.

METAALSTRAATRUE DU METAL

R. D.L. SOURCEANDENNE-

STR.

SQ.CH.-JORDENS

SQ.

BARRIERE DEST.-GILLES

BAREEL VANST.-GILLIS

AV. DES VILLAS

VILLALAAN

PLACEM. VAN MEENEN

PLEIN

AV.

P. DEJAER

LAAN

PLACEA. DELPORTE-

PLEIN

RUE DELOMBAR-DIE

RUE DUPORTUGALSTR.

RUE

DE POLO

GNE

POLEN

STR.

RUE D

ETA

MINES

STR.

ROEM

ENIE-

STR.

PLACEP. JANSON

PLEIN

MACAMPAGNE

AV.

J. LAMBEAUX

LAAN

AV. A. DEMEUR LN.

LOMBARDIJE-

CH. DE FOREST

WATERLOSE

STWG.

VORSTSE STWG.

CHAR

LERO

ISE

STEE

NW

EG

THEODORE VERHAEGENSTR.

RUE D'ALBANIE

RUE DE LAVICTOIRE

R. DE

BORDEAUX STR.

RUEDE

LACRO

IXDE

PIERRE

RUE DU MONT-BLANC

RUE DE NEUFCHATEL

RUE M. W

ILMOTTE

STR.

R. JEAN ROBIE STR.

RUE F.

BERN

IER

RUE DEBOSNIE

R. D.L. PERCHE

R.DU

FORT

R.DE

PRAG

UE

R. DES FORTIFICATIONS

RUE

GARI

BALD

IST

RAATR. A. CLUYSENAAR STR.

STR.

RUE THEODORE VERHAEGEN

AVENUE

DURO

I

KON

ING

SLAAN

AVENUE DU PARC

WA

TERLOO

SESTWG

.

CH. DEW

ATERLOO

SERBIERUE DE

RUE EM

. FER

ONST

R.

CH. DE FORE

STR.

G.TE

LL

R.DE

MOS

COU

RHETORIQUE

R. D.L.

RUE D'ESPAGNE

RUE DE

PARM

E

R. DES ETUDIANTS

RUE

D'IRLANDE

R.DE RO

UMANIE

R.DE

LAUS

ANN

EST

R.

RUE D

E L'H

OTE

L DES

MO

NNAI

ES

R. DE SAVOIE

RUE SA

INT-B

ERNARD

RUE

A.DI

DERI

CHST

R.

RUE ANTOINE BREART

R. MORIS

L'AMAZONE

R. DE

RUE DE L'AQUEDUC

RUE DEFACQZ

RUE AFR

ICAIN

E

RUE D.L.

VICTOIRE

R.DU

FORT

CH. D

ECH

ARLE

ROI

RUE DE

MONTENEG

ROST

R.

R. CRIC KX STR.

RUE

G.

DEFN

ETST

R.

AVENUE DUCPETIAUX

CH. DE WATERLOO

DE

LON

CIN

ST

R.

RUE

G. C

OM

BAZ

RUE

RUE DETHY

MALIES

TR.

AMERIKAANSE STRAAT

BALJUWSTRAAT

RUE I. VERHEYDENSTR.

RUEFOURMOISSTR.

RUE DE FLO

RENCE STR.RU

E DU

TABE

LLION

NOTA

RIS-

STR.

PARVIS DE LA TRINITEDRIEVULDIGHEIDS-

VOORPLEIN PLACE DUCHATELAINKASTELEINS-

PLEIN

RUE BLANCHE STR.

LIVORNO-STR.

EDEL

KNAA

PSTR

.

WATERLEIDINGSSTRAAT

RUE DU

PAGE

R.DU

MAIL

RUE VEYDT

RUE AMERICAINE

RUE FAIDER STR.

RUE P. E. JANSON STR.

RUE DU BAILLI

RUE SIMONIS STRAAT

RUE DELIVOURNE

NOTARIS

STRA

AT

RUE DU

TABE

LLION

RUE DE L'AQUEDUC

RUE DE

LIVOURNE

LOUIZALAAN

WOLLENDRIES-

TORENSSTR.

R. D.L. GROSSE TOUR

R. D.L. BONTE

GOEDHEIDS-

STR. LANGE-HAAGSTRAAT

AV. LOUISE

AAN

AV. ALBERT

SQ. DE LADELIVRANCE

VERLOSSINGS-SQ.

IJSKELD

ERSTRA

AT

STR.

R. H. WAFELAERTS

STR.

R. DE LAGLACIER

E

VERHEGGENRUE E.

DUCPETIAUXLAAN

AV. B

RUG

MAN

NLA

AN

F. DELHASSE

STR.

RUE PROVOOSTSTR.R. D

E TENBO

SCH

WATERLOO

CH. DE

FR. M

ERJA

Y

RUE

R.

R. DU PREVOT

INST. EUROPEEN

DE COMMUNICATION

THEATREPOEME

ST.-BERNARD

MUSEE BELGE DE L'ASCENSEURBELG. MUSEUM VAN DE LIFTEN

CLINIQUEA. DEPAGE

INST. J.BORDET

STE.-ALENESTE.-ALENA H. DRIE-

VULDIGHEIDSTE.-TRINITÉ

JESUSTRAVAILLEUR

JEZUSARBEIDER

EGLISEORTH.KERK

EGL.PROT.KERK

PARC DE FOREST

PARC PIERRE-

PAUL PAULUS DU

CHATELET

PARK VAN VORST

ST.-ANTOINE

TENBOS

ST.-ANTONIUS

SINT-GILLIS

SAINT-GILLES

ELSENEIXELLESGEVANGENISSEN

PRISONS

ONAFH. EVANG.

KERK

EGL. EVANG.INDEP.

MUS. VOOR FOLKLOREMUS. DU FOLKLORE

ST.-GILLESST.-GILLIS

BORDET

CITÉ FONTAINAS

FONTAINAS-WIJK

C.C.

G.C.

HORTA MUSEUMMUSEE HORTA

(1/7.000)0 150 m

© De Rouck Geocart - a brand of De Rouck Geomatics Head office : Av. du Château Jaco, 1- 1410 Waterloo

Registered offices : Sint-Niklaas & WaterlooTel. 03/760 14 60 - 03/760 15 29

mail: carto@derouckgeocart.com Site : www.derouckgeocart.com

(0512)

intro Deze wandeling stuurt je langs het meest bizarre kruispunt van Brussel (Bareel), via een imposante gevangenis en een al even imposant gemeentehuis. naast alle verkeersdrukte en prachtige architectuur kom je ook langs een stuk prachtige ‘wildernis’ in de vorm van het Pierre Pauluspark. ook hier is de culturele mix zeer gevarieerd, van Polen over Portugezen tot Marokkanen. het volkscafé ‘Brasserie Verschueren’ is al meer dan een eeuw incontournable in Brussel.

Doe-het-zelf wanDeling de StadStuin van eden

2

INFO

plan © De Rouck geocart

1

3

2

4

5

67

8

9

amaual

A12ANTWERPEN

E411NAMEN

E19ANTWERPEN

E40LEUVEN

E40GENT

OOSTENDE

E19PARIJS

Jette

Ganshoren

St.-AgathaBerchem

St.-Jans Molenbeek

Koekelberg

Vorst

Ukkel

Anderlecht

EvereSchaarbeek

St.-Joost-ten-Node

St.-LambrechtsWoluwe

Etterbeek

Oudergem

Elsene

Watermaal-Bosvoorde

St.-PietersWoluwe

Brussel-Stad

St.-Gillis

BRUSSELNATIONALE

LUCHTHAVEN

anao

ap

neem in het premetrostation ‘albert’ i 1 de roltrap naar boven. Je belandt in een grote ondergrondse ruimte, waarvan de muren bekleed zijn met blauwe en zwarte vierkantjes van verschillende grootte. Dit kunstwerk staat in schril contrast met het bronzen reuzeninsect van de franse kunstenaar Jephan de Vil-liers. aan zijn voeten liggen onder een glazen plaat 210 ‘geheugenfragmenten’ in de vorm van witte eivormige ballen. De kunstenaar suggereert dat hier een raadselachtige archeologische opgraving werd gedaan.

Verlaat het station via uitgang nr. 2 ‘Victor Besmelaan’. De uitgang vind je rechts van het beeld, en meteen na de toegangshekjes naar links. Boven zie je even verderop het park van Vorst. naast je ligt de ’Bar du Matin’. in deze gezellige horecazaak met zijn populaire zuidelijk gerichte terras kan je terecht voor een hapje en een drankje of gratis concertjes en feestjes. het café valt vooral op door de binneninrichting die is geïnspireerd op de expo ’58-stijl. laat de alsembergsesteenweg rechts van je liggen. Deze lange kaarsrechte straat is de ruggengraat van Sint-gillis.

aan de overzijde staat een Bruegelfonteintje zoals je die ook in de binnenstad aantreft. hier kruipen twee jongens op een enorm vat. Boeiender is het beeld op de middenberm van de albertlaan, op je linkerhand. Judith toont het hoofd van de wreedaard holofernes die ze door een list kon overmeesteren. nog links, op het hoogste punt van de gemeente, staat sinds 1963 een apparte-mentsgebouw van 22 verdiepingen.

Neem links hiervan de Ducpétiauxlaan.

Je betreedt een wijk met statige herenhuizen van net voor de eerste wereld-oorlog. het loont de moeite om op de details te letten. zo heeft nr. 110 een mysterieuze pauw in het schitterende bovenlicht (het glasraam boven de deur). even verder, ter hoogte van een halfcirkelvormig pleintje, ontdek je plots een witte middeleeuwse burcht die uit het engeland van de tudors lijkt weggelopen te zijn. Vergis je echter niet: achter deze architecturale fantasie bevindt zich de bekendste gevangenis i 2 van het land. Bij haar bouw in 1875 een model van vooruitstrevendheid, maar vandaag leven er honderden gedetineerden in vaak mensonwaardige omstandigheden. eigenaardig is wel dat die kwalijke reputatie niet afstraalt op de buurt, wel integendeel. ga in het midden van het plein staan: de Jef lambeauxlaan verbindt de gevangenis met het pronkerige stadhuis. Dit is een van die zichtassen waar 19de-eeuwse stedenbouwers zo van hielden.

Loop de laan zo naar beneden dat je de gevels aan beide zijden in de gaten kan houden.

het bijzonder elegante huis op nr. 38 draagt als bouwdatum 1902. het geome-trische lijnenspel van nr. 35 verraadt de invloed van de weense Sezession. het linker hoekhuis op nr. 25 draagt nog steeds het naambord van architect Paul hamesse. hier woonde en werkte de geniale ontwerper van o.a. de Ultieme hallucinatie (Koningsstraat) en de Pathé Palace (anspachlaan). om de hoek, in de antoine Bréartstraat, bevond zich het atelier van Jef lambeaux, de onstui-mige beeldhouwer van onder andere de antwerpse Brabofontein. het gebouw werd helaas afgebroken en vervangen door een politiepost. nog lager vallen de nrs. 11 en 4 op door hun verfijnd metaalwerk in art nouveau-stijl. De architec-turale rijkdom die deze buurt tentoonstelt, is het rechtstreekse gevolg van een wedstrijd die de gemeente in 1898 uitschreef.

naarmate je het stadhuis i 3 nadert, merk je wat een volumineus gebouw het is. Je ontdekt ook dat de strakke symmetrie doorbroken wordt door een bakstenen belfort aan de rechterzijde. hierdoor wilden de toenmalige vroede vaderen van Sint-gillis hun autonomie ten opzichte van Brussel bevestigen. na de inhuldiging in 1904 besliste de gemeenteraad dat het gebouw voortaan uit-sluitend als Stadspaleis zou betiteld worden! De inspiratie van architect albert 3 i Stadhuis Sint-Gillis © annick lesage

Doe-het-zelf wanDeling de StadStuin van eden

3

INFO

judith met het hoofd van holofernes

2 i Gevangenis van Sint-Gillis

Dumont kwam vooral van de franse renaissancestijl. art nouveau werd te fri-vool bevonden. loop links om het gebouw heen. langs de zijgevel trekt een bronzen arbeider de aandacht. Beeldhouwer Paul Stoffyn werkte helemaal in de stijl van Constantin Meunier en idealiseerde het trotse werkvolk.

Zo beland je op het van meenenplein i 4 dat op maandag door een gezellige markt wordt ingenomen.

Pal voor de eretrap van het stadhuis, en beschermd door de twee zijvleugels, prijkt een beroemd bronzen beeld van Jef lambeaux. om de aanstootgevende naaktheid van de jonge deerne te temperen, omringde de gemeente haar met een dichte struik. ze stelt de godin van de Bocq voor, het zijriviertje van de Maas dat de hoofdstad van drinkwater voorziet. Vreemd dat we tot 1976 dienden te wachten om het standbeeld uit het vagevuur te zien verschijnen op het voorplein van het stadhuis. gedurende deze lange jaren vagevuur lag zij in de gang waar generaties gemeentearbeiders het niet konden laten haar rech-terborst te strelen... Bij haar herintrede op het plein heeft men dit deel van haar lichaam, dat door de duizenden liefkozingen was gepolijst, moeten dof maken om het niet te laten afsteken tegen de rest. en dat Sint-gillis wat met water heeft, zal je straks nog merken.

De prestigieuze Dejaerlaan, die pal voor het stadhuis vertrekt, zet het perspectief van de Lambeauxlaan verder.

De twee hoekhuizen dragen elk een monumentale maar geen identieke koepel. De liberalen die toen aan het bewind waren, hielden niet van uniformiteit. in de gezellig ingerichte Brasserie de la Renaissance, op de linkerhoek, kan je lekker lunchen temidden van fonctionnaires die zichzelf heel au sérieux nemen. loop de laan naar beneden. Bewonder de emailtegels op nr. 27. De recente flatge-bouwen rond een tuintje aan de rechterkant vullen de afbraak op die door de metroaanleg werd veroorzaakt. even verder vind je twee woningen die elk een eigen interpretatie van art nouveau brengen: nr. 10 (rechts, 1898) is een rustig, vroeg werk van Paul hankar, terwijl je in nr. 9 (links, 1902) de uitbundige grillige vormen van gustave Strauven kan herkennen.

Zo arriveer je op een van de meest bizarre knooppunten van Brussel: de Bareel van Sint-Gillis i 5.

een nachtmerrie voor de onvoorbereide automobilist, die niet meteen beseft dat groen licht helemaal niet betekent dat de anderen voor een rood licht staan! Voeg daarbij nog een kluwen van tramlijnen en een menigte meestal erg onge-disciplineerde voetgangers. toch loont het de moeite om – voorzichtig – het plein linksom helemaal rond te lopen. na de tweede oversteek, de Parklaan, bots je op o golfinho, een Portugees café. Portugezen, Spanjaarden en grieken wonen al sinds meerdere generaties in Sint-gillis en hebben hun stempel op de horeca en de buurtwinkels gedrukt.

Nu nog de Verhaegenstraat over en je bereikt de Waterloosesteenweg, een drukke en volkse winkelstraat. Kijk nu om: het stadhuis troont imposant op het einde van de De-jaerlaan.

De steenwegen links en rechts van deze zichtas, naar waterloo en alsemberg, werden aangelegd in de 18de eeuw. Bij een bareel moest tolgeld betaald wor-den, wat meteen de naam van het plein verklaart. het sierlijke beeldje bovenop de centrale fontein stelt het waterdraagstertje voor, dat de mascotte van de gemeente werd. Beeldhouwer Juliaan Dillens was blijkbaar erg onder de indruk van een jong meisje dat de paarden laafde die werden ingeschakeld om de vol-geladen karren vanuit Brussel op deze ‘berg’ te hijsen. tot in de 18de eeuw heette Sint-gillis niet voor niets opbrussel.

Doe-het-zelf wanDeling de StadStuin van eden

4

INFO

5 i kleine bareel

Standbeeld van godin van de Bocq

Steek de Waterloosesteenweg over en vervolgens de Munthofstraat. Bij de volgende straat verlaat je de Bareel. Ook deze straat, die in feite een knik maakt op het plein heet Waterloosesteenweg. even verder kan je kabeljauw op z’n Portugees eten in o Castiço (‘de grap-pige’). Maar bedenk dat goedkope Portugese wijn vaak voor een vervelende kater zorgt. Sla links af bij het premetro-station ‘horta’ i 6 waarin onder-gronds smeedijzeren versieringen van het Volkshuis in de Marollen van Victor horta werden verwerkt. toeristen die hier uitstappen in de waan vlakbij het woonhuismuseum van de grote architect te zijn, kunnen dit soort Brusselse humor maar matig appreciëren.

De Lyceumstraat brengt je naar het grote vierkante Moricharplein.

De linkerzijde wordt helemaal ingenomen door het befaamde atheneum, waar ooit de politicus Paul-henri Spaak en de schilder Paul Delvaux hun broek sleten. links ervan zie je, in de Studentenstraat, de oogverblindend witte gevel van de Peter Panschool, een modernistisch werk van léon Stynen. loop liever het plein langs rechts naar boven, tot je oog in oog staat met nr. 41, een meester-werk van architect ernest Blérot i 7 uit 1900. neem je tijd om het spel van dag en nacht te ontdekken in de mozaïekversieringen. Steek het plein dwars over. op het rode sportterrein staat soms in witte lijnen een trapeziumachtige structuur uitgetekend, het speelveld voor de ‘bal pelote’. Dit kaatsspel is nog steeds populair in franstalig België. Je komt uit bij nr. 14, eveneens een art nouveau-pareltje van de minder bekende architect georges Delcoigne. hier bestaat de versiering vooral uit ‘sgraffiti’, waarbij in op elkaar gelegde gekleurde kalklagen gekrast wordt zodat een tekening én een reliëf ontstaan.

Daal nu linksaf het plein naar beneden. Bij de straathoek oogt de ingang van een park heel verleidelijk.

het werd aangelegd bovenop de premetrolijn waarvan je de langzame bocht in de gazonstructuur weerspiegeld ziet. loop echter eerst even rechts de Par-mastraat in tot aan het eenzame pelgrimshuis i 8 op nr. 69. Dit herenhuis uit 1905 werd in 1927 door de industrieel Pelgrims heringericht. nu herbergt het de dienst Cultuur van de gemeente. Merk je trouwens de grappige woordspel-letjes op het naambord? Meestal kan je zomaar even binnenlopen. aarzel dan niet om, helemaal rechts, het intieme art deco-fonteinkamertje te bewonde-ren.

net voorbij het huis sta je voor een verrassing. een panoramaterras kijkt uit op een bijna ardeens landschap. even verder vind je de ingang tot dit para-dijsje. De romantische tuin van het voormalige Pelgrimshuis vormt nu samen met het groengebied van daarnet het pierre pauluspark i 9. Deze waalse kunstenaar, voluit Pierre Paulus de Châtelet, schilderde helemaal in de stijl van Constantin Meunier, een heraut van het sociaal realisme. hij ontwierp ook de waalse haan die menig franstalig overheidsgebouw in België siert. Daal af naar de vijver en zoek dan weer je weg naar de uitgang aan de andere zijde van het park, pal naast een premetro ingang. geen groter contrast denkbaar met het idyllische park dan de drukke, sombere Munthofstraat!

Aan de overzijde zie je op een straathoek een lager gebouwtje in baksteen en blauwe hardsteen.

Dit is het laatste overblijfsel van het in 1979 gesloopte reusachtige munthof i au, dat wereldfaam genoot en de muntproductie van heel wat landen ver-zorgde. Steek bij het verkeerslicht de straat over en vervolg je weg langs de lin-kerzijde van het park- en speelterrein dat in de plaats kwam van het muntatelier. Deze Moskoustraat brengt je op een kruispunt met op de linkerhoek de Bras-serie de l’union i al, een bekend studentencafé. lang voor RSC anderlecht een begrip was, kende de hoofdstad twee concurrerende voetbalclubs: Union Saint-gilloise en Daring Molenbeek. let op het oude scorebord in het café. De

Doe-het-zelf wanDeling de StadStuin van eden

5

INFO

8 i pelgrimshuis © annick lesage

9 i pierre pauluspark © Dany heyndels

9 i pierre pauluspark © Dany heyndels

meest populaire Brusselse theaterkomedie, ‘Bossemans et Coppenolle’ draait rond een Romeo en Julia-affaire uit de beide supporterskampen, maar eindigt wel minder bloederig dan bij Shakespeare.het volgende stukje van de Moskoustraat fungeert zo’n beetje als de lokale Beenhouwersstraat, met een tiental Maghrebijnse restaurantjes die stuk voor stuk lekkere couscous in een oriëntaals sfeertje serveren. loop links het Sint-gillisvoorplein op, dat gaandeweg breder wordt en door de Sint-gilliskerk kerk afgesloten wordt. waarschijnlijk moet je je een weg banen tussen de marktkra-men, want behalve op maandag is er dagelijks markt. tegenover elkaar staan het socialistische Volkshuis (links, nr. 37) en de voormalige gemeentelijke feestzaal (rechts, nr. 18) met de hoogdravende naam ‘aegidium’. De latijnse naam van gillis luidt aegidius, vandaar… Steek de drukke waterloosesteenweg over.

Net voor de weinig inspirerende, neoromaanse kerk ligt de Brasserie verschueren i am, een van de waarlijk ‘incontournable’ adressen van de gemeente en zelfs van het gewest.

al meer dan een eeuw is dit volkse café volks gebleven, zonder een greintje snobisme. het politiekantoor met vredegerecht links van de kerk betrekt het voormalige gemeentehuis. Kerk en gemeentehuis werden gebouwd door Victor Besme, die vooral bekend is als stedenbouwkundige ten dienste van leopold ii. Besme ontwierp het Voorplein dat via de Jourdanstraat de verbinding maakt met de louizalaan. in de fortstraat, links van de politie, bevindt zich heel wat hogerop het Vlaams gemeenschapscentrum De Pianofabriek. loop echter de waterloosesteenweg verder naar beneden. het multiculturele winkelaanbod weerspiegelt de bevolking van de wijk: Poolse, Spaanse, Portugese en Marok-kaanse zaken volgen elkaar op.

Bij de eerste dwarsstraat word je beslist getroffen door de uitbundig versierde art nouveau-huizen links aan de overkant. De verrassing wordt compleet als je merkt dat de hele straatzijde van de vanderschrickstraat i an, zonder één enkele uitzondering, in deze stijl bewaard bleef. op twee jaar tijd bouwde ernest Blérot liefst 17 huizen. ook al werkte hij met dezelfde basiselementen, toch is de afwisseling enorm. Sla linksaf de straat in, zodat je vanop het linker-trottoir de overzijde perfect kan bewonderen. De grootste troef van Blérot was zijn smeedwerk, maar ook de glasramen en sgraffiti zijn pareltjes. De rij eindigt met het café-restaurant la porteuse d’eau i ao. ook al is het interieur grotendeels nep, toch kan je er deze wandeling sfeervol afsluiten.

Draai bij deze hoek rechts de Jean Volderslaan in. op nr. 34 waan je je even in de zestiger jaren van de vorige eeuw. ‘aurora’ is een van de zeldzame over-blijvende marxistische boekenwinkel van het land. ook aan de overzijde zijn er boekenwinkels, waarvan er eentje de boeken modieus combineert met een theesalon. De laan mondt uit in de hallepoortlaan, een onderdeel van de Brus-selse Kleine Ring, vlakbij een ingang van het metrostation ‘hallepoort’ (lijn 2 en 6) i ap. hier eindigt het grondgebied van Sint-gillis en meteen ook deze wandeling.

Doe-het-zelf wanDeling de StadStuin van eden

6

INFO

an i vanderschrickstraat © annick lesage

goesting in meer Brussel? op www.uitinBrussel.be vind je naast een pak gratis downloadbare doe-het-zelf wandelingen ook de volledige cultuur- en vrijetijdsagenda van Brussel en een pak tips om de stad te ontdekken. uitinBrussel is een initiatief van Muntpunt.

uitinBrussel0800 13 700 i info@uitinbrussel.be

www.uitinbrussel.be i www.muntpunt.be

Voor deze wandellussen deed UitinBrussel een beroep op de gidsenvereniging Brukselbinnenstebuiten. De gid-sen van Brukselbinnenstebuiten tonen je de stad te voet, per bus of met de tram. Daarbij vertrekken ze steeds van de stedelijke realiteit, de vele tegenstellingen, uitersten en mogelijkheden van de stad. Bruksel keert de hoofdstad binnenstenbuiten en heeft aandacht voor kleine gevoelig-heden. Brukselgidsen praten dus niet vrijblijvend, ze hou-den van hun stad en die liefde geven ze je graag mee.

andere wandelingen in deze reeks:Maak kennis met volksbuurten zoals de Marollen of oud-Molenbeek, de europese instellingen in de leopoldwijk of de tgV aan ’t zuid. luister naar boeiende verhalen over 19de-eeuwse grandeur onder leopold ii, de streling van de art nouveau bij de squares, of de charme van stede-lijke parken. Maar hoor ook confronterende verhalen over sociale, politieke en economische achtergronden en me-chanismen.

Brukselbinnenstebuiten02 218 38 78 i bruksel@skynet.be

www.brukselbinnenstebuiten.be

een initiatief van Muntpunt met de steun van de Vlaamse overheid en Vlaamse gemeenschapscommissie

alle foto’s vallen onder het copyright van Muntpunt, tenzij anders vermeld onder de foto.eerste publicatiedatum: 09/04/2008herwerkte versie 31/07/2012

INFO