Kenmerk 5(a) De groei van het Romeinse

imperium, (b) waardoor de Grieks-Romeinse cultuur zich

in Europa verspreidde

Les 14: Van Republiek naar

Keizerrijk

De Republiek gaat ten onder!

• De landbouw werd verwaarloosd, door …– de dienstplicht

• Vele armen in Rome • Rijke Romeinen bezaten bijna alle landbouwgrond,

waardoor er geen ruimte meer was voor (kleine) vrije boeren

• De senaat wordt steeds meer een machtsgeile bureaucratische praatclub voor rijke elitaire Romeinen

• Het leger kwam soldaten tekort; er waren geen boeren genoeg meer om de job te doen– Dit loste de senaat op door een beroepsleger in te stellen. Maar

dit veroorzaakte een nieuw probleem• De soldaten waren voor land (als beloning) en hun soldij afhankelijk

van de generaals geworden en dus zeer loyaal aan hen

H2:§ 10-11:p33-36

Caesar grijpt de macht (49 VC)

• Hij wilde Rome weer groot en slagvaardig maken– Hij was ook volgens de senatoren te machtig geworden; dus hij

moest weg of dood. De aanval was de beste verdediging voor hem dus!

– Hij trekt met zijn loyale leger de Rubicon over (zie sheet)– De meeste senatoren vluchten naar het zuiden

• Caesar grijpt de macht en wordt dictator (49 vc)– vijf jaar later wordt hij op de senaatsvloer vermoord

• Echter, met behulp van een aantal generaals en senatoren wordt Caesars neef – Octavianus – op de troon geholpen.– Hij wordt de eerste keizer, Augustus

De Romeinse Vrede

(Pax Romana)

• Onder Augustus wordt Rome weer welvarend– Enkele eeuwen rust door

• Goede voorzieningen voor militairen• Minder macht bij de legeraanvoerders > trouw aan de keizer• Economie bloeit door de rust als nooit tevoren

– Meer handel dan ooit– Nieuwe steden schoten uit de grond

• De oude vijanden zijn verslagen

Romanisering van de “wereld”

• Met de komst van de Romeinen veranderde gebieden in Romeinse provincies alwaar de inwoners steeds meer Romein werden

• Hoe– Cultuur

• het schrift• het bouwen (tempels, villa’s en

wegen)• het eten (kruiden, kip, gans, erwt,

wijn, olijfolie)• de kat als huisdier• mooi aardewerk en glas (stukjes

inheems Romeins aardewerk)• Sieraden• allerlei technieken

– Bestuur• Deelname aan het bestuur• Men viel onder het Romeinse

Recht

• waarom/waardoor– Men (de lokale bevolking) wilde erbij horen– Handel met de Romeinen– Men moest verplicht in het leger

– Hierbij werd men geheel of gedeeltelijk ingeburgerd

Romanisering

Romanisering

Romanisering en de Griekse cultuur

• Zoals de Romeinen (deels) het wereldbeeld van de Grieken overnamen, zo gaven zij het door aan de hen onderworpen volken– Een aantal grote verschillen

• De Romeinen hadden een meer militaire kijk op de mens• De Romeinen waren ook praktischer

– Minder praten over het leven, maar meer praktisch de kwaliteit van het leven verbeteren

• De Romeinen bestuurden een wereldrijk en geen polis, waardoor

– Men een goede rechtspraak nodig had. Dit recht viel in goede aarde bij de meeste onderworpen volken (p. 36):

» Minder willekeur; kans je te verdedigen; bestuurders mochten geen rechters zijn; vrijheid van denken