DE RENTABILITEIT VAN DE BANKEN ONDER DE LOEP › ttp › uploads › slots › fichiers › 2016 ›...

DE RENTABILITEIT VAN DE BANKEN ONDER DE LOEP

Freddy Van Den Spiegel

Professor - VUB - Vlerick - Febelfin Academy

RENTABILITEIT VAN BANKEN ONDER DE LOEP

• Specificiteit van bankbalans en – V&W

EEN VEREENVOUDIGDE BANKBALANS

ACTIVA PASSIVA

Cash en liquide activa Eigen vermogen

Leningen Deposito’s

Trading portefeuille Wholesale funding

VEREENVOUDIGDE INKOMENSSTROMEN VOOR EEN BANK

Inkomen uit:

• Rentemarge

– Ontvangen rente van leningen – betaalde rente op deposito’s en andere• Renterisico, kredietrisico, liquiditeitsrisico, renterisico, operationeel risico

• Commissie-inkomsten– Inkomen uit financiële diensten (betaalverrichtingen, effectenverrichtingen voor

cliënten, betaalverkeer)• Operationeel risico

• Financiële transacties (gedreven door cliënten en proprietary)• Markt risico

Specificiteit van bankbalans en – V&W

• Regels voor het bankboek versus trading boek

• Belang van hedging regels



• Principes van de “oude” regelgeving

Principes van de “oude” regelgeving

• Algemene governance regels

• Focus op solvabiliteit en liquiditeit

• Kern is solvabiliteit en liquiditeit:

• Voldoende eigen vermogen om verliezen te absorberen zonder deposito’s in gevaar te brengen

• Voldoende liquide activa om opgevraagde deposito’s terug te betalen

Micro prudentiële regulering/toezicht.

EEN VEREENVOUDIGDE BANKBALANS

ACTIVA PASSIVA

Cash en liquide activa Eigen vermogen

Leningen Deposito’s

Trading portefeuille Wholesale funding




• Solvabiliteit volgens Bazel I

Micro prudentiële regulering/toezicht

Een voorbeeld: vereist eigen vermogen voor een leningportefeuille

TYPE LENING BEDRAG RISICOGEWICHT RWA

Overheidsobligaties 1000 0%Hypothecaire leningen 3000 50% 1500 Investeringskredieten 2000 100% 2000

------Gewogen risico 3500

• Vereist eigen vermogen: 3500 x 8% = 280

(RWA: risicogewogen activa, risk weighted assets)




• Solvabiliteit volgens Bazel I

• Liquiditeitsregels: overgelaten aan nationaal toezicht




• De nieuwe regels sinds 2008

Micro prudentiële regulering/toezicht• Basel I was snel verouderd wegens de ontwikkeling van nieuwe financiële

producten: de gedefinieerde risicocategorieën gaven niet langer de echte risico’s weer

• Kredietrisico werd complexer met nieuwe afgeleide financiële producten (opties, futures) en andere buitenbalanstransacties

• Basel II (2004) is a herziening van Bazel I en werd in de EU omgezet in de CRD (Capital requirements directive), van kracht in 2008


Basel II Doelstellingen

- Het banksysteem versterken en stabieler maken. Banken moeten hun eigen kapitaalvereisten berekenen.

- Promoten van beter risicobeheer inzonderheid krediet-, operationeel en marktrisico.

- Meer transparantie, wat de marktoperatoren moet toelaten beter de risico’s en kapitaalvereisten in te schatten (marktdiscipline)

- Verwacht resultaat: meer stabiliteit, meer discriminatie tussen goede en slechte ontleners, pricing afhankelijk van geschat risico.

Basel II in a nutshell

Pillar I :Minimum Capital

Requirement

Credit risk

- securitisation

- mitigation

Operational Risk

Market risk

Pillar II :Supervisory Review

Four key principles for review

Pillar III :Market Discipline

Disclosure Requirements

-Adequate capital to support all the risks

- Encourage banks to develop and use better risk management techniques


BAZEL II heeft drie pijlers • Pijler I

– (grote) banken kunnen zelf hun risico berekenen, gebaseerd op statistische modellen die zij zelf ontwikkelen. Naast kredietrisico wordt ook marktrisico en operationeel risico in aanmerking genomen. De modellen moeten goedgekeurd worden door de toezichthouder.

• Pijler II – Toezichthouders zullen de aanpak van de banken kritisch bekijken en eventueel

supplementair kapitaal eisen, rekening houdend met andere elementen zoals strategie, organisatie, business model enz.

• Pijler III – Banken moeten hun risico’s transparant mededelen. Daardoor zullen de

marktoperatoren beter de waarde van de bank kunnen inschatten. Dat moet de banken ertoe aanzetten risico’s onder controle te houden.

ERVARINGEN MET BAZEL II

Sinds de crisis (maar ook reeds ervoor) werd Bazel II bekritiseerd:• Vooral gebaseerd op modellen, wat de aanpak “mechanisch” maakt, een gevaar

wanneer de modellen zouden falen (wat gebeurd is) • Sommige risico’s, zoals liquiditeitsrisico worden buiten beschouwing gelaten. • Pro-cycliciteit,

– aangezien statistische risico’s zullen toenemen in slechte tijden en afnemen in goede tijden,

– Aangezien het eigen vermogen toeneemt in goede tijden en afneemt in slechte tijden

wat kan leiden tot bubbles en crashes, en tot kredietschaarste in tijden van recessie


• Gegeven de ervaringen tijdens de crisis werd Bazel II aanzienlijk gewijzigd. De nieuwe versie is Bazel III. De kapitaalvereisten werden strenger, en voortaan wordt ook de liquiditeit gereglementeerd.

Bazel III

•Kapitaalvereisten

Bazel III Kapitaalvereisten

DE BASISFORMULE BLIJFT:

EIGEN VERMOGEN > RISICO-GEWOGEN ACTIVA X KAPITAALRATIO


De basisformule blijft

Nieuwe definitie van kapitaal en regels inzake kapitaal structuur

Bazel III Nieuwe definitie van kapitaal en kapitaalstructuur


NIEUWE DEFINITIE VAN KAPITAAL EN KAPITAALSTRUCTUUR

• Focus op “kern” kapitaal (aandelen kapitaal)

• Striktere definitie van “Additioneel” Tier-1 kapitaal– Aanvaard percentage verminderd– Perpetueel in principe, geen aanzet to voortijdige terugbetaling– Duidelijke limiet voor verliesabsorberende werking (in going concern).– “innovatieve hybride instrumenten” niet meer aanvaard.– Een specifieke rol voor contingent converteerbare obligaties?

• Rol van Tier-2 verminderd: enkel voor “gone concern”

Impact schatting door BCBS/EBA.

Sommige banken verliezen tot 60% van hun kapitaal.

Gemiddeld verliezen EU banken 30% van hun kapitaal.




Strengere inschatting van risico’s

Bazel III De nieuwe risicoweging






– Risicometing “doorheen de cyclus”

– Risico van het trading boek

– Risico van complexe effectiseringen





Hogere eigen vermogensratio

Bazel III Meer eigen vermogen vereist




Nieuwe definitie van kapitaal en regels inzake kapitaal structuurStrengere inschatting van risico’sHogere eigen vermogensratio

– Capital conservation buffer– Anti cyclische kapitaalbuffer– Dynamische provisionering– Supplementair kapitaal voor “systemische” banken





Hogere eigen vermogensratio

Een hefboomratio (leverage ratio), nieuw voor EU

– Eigen vermogen minimum 3% van balanstotaal



Nieuwe definitie van kapitaal en regels inzake kapitaal structuurStrengere inschatting van risico’sHogere eigen vermogensratioEen hefboomratio (leverage ratio), nieuw voor EU

Geleidelijke Invoering

BCBS 12 September 2010

Capital requirements: gradual increase until 2019

2

3,54

4,5 4,5 4,5 4,5 4,5

2

1

1,5

1,5 1,5 1,5 1,5 1,5

43,5

2,52 2 2 2 2

0,6251,25

1,8752,5

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

Now 2013 2014 2015 2016 2017 2018 From 2019

Minimum Common equities Tier 1 Other Tier 1 Other capital Capital conservation buffer (also common equities)

Bazel III

•Kapitaalvereisten

•Liquiditeitsvereisten

Bazel III Liquiditeitsvereisten

•Nieuw concept voor Bazel

•Verminderde capaciteit tot termijntransformatie, met impact op winstgevendheid en beschikbaarheid van langlopend krediet

•Focus op korte termijn in stresssituatie (1 maand): LCR (liquidity coverage ratio)

•Focus op lange termijn structuur (1 jaar): NSFR (Net stable funding ratio)

•Regels herzien in december 2012: invoering later en soepeler

Bazel III algemeen overzicht

Kapitaalvereisten: geleidelijke invoering tot 2019 Capital conservation buffer: 2.5%. Supplementair kapitaal voor systemische banken: FSB overeenkomst. Anti-cyclische buffer tot 2.5% Hefboom ratio: 3%, vanaf 2018.

Liquiditeitsregels: vanaf 2019.

En toezichthouders kunnen verder gaan in Pijler I of II

Maar markten hebben geen geduld

Kritiek: te weinig en te traag of fataal voor de economie?

Impact van liquiditeitsregels.

Banken moeten 3000 miljard lange termijn funding vindenof

Moeten lange termijn kredieten verminderenEEN POLITIEK GEVAARLIJK DILEMMA

Is lange termijn funding beschikbaar?Impact op rentabiliteit van beperking termijntransformatie





• Hoe Belgische banken veranderden

40

STERKE DELEVERAGING

41

Relatief kleinere banksector in Europa

42

Minder trading

Evolution financial assets held for trading and derivatives (in billions EUR)

254,2281,4

164,6174,4

197,9

130,9

77,686,6

62,667,4

0

50

100

150

200

250

300

Sum of Financial assets held for trading (bill €)

43

Focus op Belgische activiteiten

44

Increase in %

(end 2007 – May 2016)

Increase in

absolute amounts

(end 2007 – May 2016)

Outstanding volume

(end May 2016)

Loans to Belgian authorities + 24.73% + 17,009 85,797

Loans to Belgian households

(mainly mortgage loans)+ 45.64% + 63,599 202,941

Loans to Belgian non-financial

companies+ 23.66% + 22,968 120,038

Total loans to non-financial

sectors+ 33.94% + 103,576 408,776

Source: Febelfin-calculations on NBB data

Voortdurende groei van Belgische kredietportefeuille

45

Sterke groei van hypothecair krediet

Mortgage flow (FSMA)






• Impact op rentabiliteit

THE OLD REGULATION

OWN CAPITAL 50

BALANCE SHEET TOTAL 1.000

GROSS INCOME 21

COSTS -14

RESULT BEFORE TAX 7

NET RESULT AFTER TAKS (30%) 5

RETURN ON EQUITY 10%

DIVIDEND 4%

RETAINED EARNINGS 6%

THE BANK IS WELL CAPITALISED AND PROFITABLE

OLD REGULATION NEW REGULATION

OWN CAPITAL 50 65

BALANCE SHEET TOTAL 1.000

GROSS INCOME 21

COSTS -14

RESULT BEFORE TAX 7

NET RESULT AFTER TAX (30%) 5


DIVIDEND 4%


CAPITAL HAS TO INCREASEWITH 30% (cfr Belgian banks)


OWN CAPITAL 50 65

BALANCE SHEET TOTAL 1.000 700

GROSS INCOME 21

COSTS -14

RESULT BEFORE TAX 7



DIVIDEND 4%


Bank must deleverage the balance sheetwith 30%(cfr. Belgian banks)


OWN CAPITAL 50 65


GROSS INCOME 21 14,7

COSTS -14

RESULT BEFORE TAX 7



DIVIDEND 4%


Income comes down In line with balance sheetsize because of less activities


OWN CAPITAL 50 65



COSTS -14 - 11,2

RESULT BEFORE TAX 7

NET RESULT AFTER TAKS (30%) 5


DIVIDEND 4%


Cost come down butonly with 20%because of fixed costs

OLD REGULATIONNEW REGULATION

OWN CAPITAL 50 65



COSTS -14 - 11,2

RESULT BEFORE TAX 7 3,5



DIVIDEND 4%


As a result, incomebefore tax comes downwith 50%

OLD REGULATIONNEW REGULATION

OWN CAPITAL 50 65



COSTS -14 - 11,2


NET RESULT AFTER TAX (30%) 5 2,3


DIVIDEND 4%


As a result, net income is downto 2,3, given additional taxesand charges


OWN CAPITAL 50 65



COSTS -14 - 11,2


NET RESULT AFTER TAX (30%) 5 2,3

RETURN ON EQUITY 10% 3,5%

DIVIDEND 4%

RETAINED EARNINGS 6%ROE REDUCEDTO 3,5%







• De lage/negatieve rentevoeten

IMPACT VAN LAGE RENTE OP HET RESULTAAT

• Lagere marges

• Problemen bij product development

• Clienten ontevreden

• Hedging faalt

CONCLUSIE

• De nieuwe regelgeving, samen met de lage rente brengen traditionelebanken in een structureel (te) lage rentabiliteit

• Additionele heffingen maken de toestand nog moeilijker

• Het herstellen van een aanvaardbare rentabiliteit dwingt de bankentot het fundamenteel herzien van hun business modellen

• Interne reorganisatie en cost cutting zijn onvermijdelijk, maar financiële dienstverlening dreigt ook voor de consument duurder teworden in de toekomst.

Dank U

Freddy Van Den Spiegel

Professor - VUB - Vlerick - Febelfin Academy

DE RENTABILITEIT VAN DE BANKEN ONDER DE LOEP › ttp › uploads › slots › fichiers › 2016 ›...

Documents

Transcript of DE RENTABILITEIT VAN DE BANKEN ONDER DE LOEP › ttp › uploads › slots › fichiers › 2016 ›...