WWW.PR IMO -NH.NL

en MFA, het lijkt een ruimteschip. Het is

een multifunctionele accommodatie en

komt bepaald niet uit de lucht vallen.

Gezamenlijk een pand gebruiken vergt veel

overleg en een goede afstemming, zeker als de

gebruikers uit verschillende branches komen.

Bestaande multifunctionele accommodaties

herbergen logische, maar ook verrassende

combinaties. Naast educatieve en sociaal-cultu-

rele voorzieningen, horen zelfs woningen, zorg

en een winkel tot de mogelijkheden. Een MFA

is geen mal, die op elke situatie past. MFA’s zijn

er in verschillende soorten en maten. Het kan

een nieuw gebouw zijn, vers van de tekentafel.

Of een bestaand dorpshuis, dat is opgetuigd

met zorg en dienstverlening. Het kan een

centrum zijn met of zonder vrijwilligers, met

of zonder beheerder. Een MFA kan succesvol

zijn, maar ’t is geen wondermiddel. Soms laten

functies zich moeilijker combineren dan gedacht.

Een MFA is letterlijk een pand met verschillende

diensten onder één dak. Het kan ook méér

betekenen: scheidslijnen tussen mensen weg-

nemen, een kleine woonkern vitaliseren en een

sociale impuls geven aan het gemeenschaps-

leven. Participatie en instemming van wijk- of

dorpsbewoners tijdens het wordingsproces,

is een must. PRIMO nh ontwikkelt - samen met

gemeenten, bewoners en professionals - kans-

rijke concepten voor meervoudig ruimtegebruik.

Wat zijn de resultaten in Noord-Holland, wat

lukt en wat loopt moeizaam? Hoe krijg je disco-

gangers en dokters door één deur? Een Primo

over mogelijkheden en problemen van multi-

functionele accommodaties in Noord-Holland.

Een eye-opener voor slimme combineerders. �

Van de redactie 6

IN DIT NUMMER:SAMENWONEN & WERKEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . 02HART VOOR KLEINE KERNEN . . . . . . . . . . . . . . . 04PRIMO PROJECTEN MFA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 05PUBLICATIES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 06DORPSHUIS ABBEKERK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 07MFA VROONERMEER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 08INTERESSANTE WEBSITES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 09MET HART EN ZIEL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 010WIJKSTEUNPUNT VOGHELSANCK . . . . . . . . . 011AGENDA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

De

Prim

o nu

mm

er 6

jaar

gang

3

apr

il 20

05

Naar school en karate. De gymzaal doet dienst als theater, de peuterspeel-

zaal als vergaderruimte. Boven zit de tandarts. Eén gebouw, vele functies.

Niet altijd makkelijk, wel handig. En soms de enige manier om voorzieningen

te behouden of te krijgen: multifunctionele accommodaties.

E

2 | DE PR IMO S A M E N WO N E N & W E R K E N

nstellingen en gebruikers houden zich ermee bezig. En ook gemeenten, bouwbedrijven en

organisatiebureaus zien er brood in. Hillie van Netten: “MFA’s vormen een antwoord op een

aantal maatschappelijke ontwikkelingen. Niet alleen op het afkalven of ontbreken van voorzieningen.

Zij spelen tevens in op de behoeften van onder andere tweeverdieners en mensen die minder

mobiel zijn. Ouders zijn gebaat bij een school, huisarts, sociaal-culturele instelling, sportvoorziening

en winkel op één locatie. Veel buurthuizen waren altijd al multifunctioneel. Nieuw aan de huidige

ontwikkeling is een verdere verbreding en de link met de medische sector.”

Voorwaarden

PRIMO nh houdt zich nu twee jaar bezig met het onderwerp als zodanig. Het instituut is daar goed

voor toegerust. “Kennis van voorzieningen als de Brede School, wijksteunpunten en dorpshuizen

hebben we al langer in huis. De afgelopen jaren hebben we onze ervaringen met multifunctionele

accommodaties gebundeld. We dienen gemeenten van advies. We onderzoeken het draagvlak

voor een MFA en begeleiden het hele proces om zo’n voorziening te realiseren.”

In 2004 inventariseerde PRIMO nh in opdracht van de provincie welke MFA’s - en plannen daartoe -

er in Noord-Holland zijn. Het onderzoeksrapport dat naar aanleiding daarvan verscheen, biedt zowel

Samenwonenis nog geensamenwerken

I

Multifunctionele accom-

modaties (MFA’s) zijn in

opmars. Opvallend is de

combinatie van sociaal-

cultureel werk en de

medische sector. Want ook

de tandarts en fysiothera-

peut doen mee. Succes is

niet verzekerd, daar moet

hard aan gewerkt worden.

PRIMO nh ondersteunt

gemeenten in het

complexe ontwikkelproces.

”Men moet niet over één

nacht ijs gaan.” Een gesprek

met projectleider Hillie

van Netten.

Ontwikkelingsproces MFAAan de totstandkoming van iedere multifunctionele accommodatie gaat een ontwikkelings-

proces vooraf met een aantal herkenbare fasen. Voor een optimaal resultaat is het van

belang deze fasen, samen met de juiste betrokkenen, op een zorgvuldige wijze te door-

lopen en per fase de afspraken gezamenlijk vast te leggen.

1. Initiatief (van gemeente, instelling of particulier)

2. Oriëntatie, verkenning en draagvlakonderzoek

3. Planvorming en opstellen programma van eisen

4. Uitwerking van de plannen: visie, inhoud, partners en participatie en het aangaan van

een overeenkomst

5. Uitwerking BESEF*: Beheer, Exploitatie, Samenwerking, Eigendom, Financiën

6. Uitwerking (ver)bouwplannen

7. Plan van aanpak (inclusief tijdsfasering)

8. Realisatie en uitvoering plannen

9. Openingsactiviteiten en start MFA

PRIMO nh biedt ondersteuning op bijna alle onderdelen van dit ontwikkelingsproces.

Voor de technische invulling en (ver)bouw wordt samengewerkt en/of verwezen naar op dat

gebied gespecialiseerde bureaus.

*ontwikkeld door Hevo BV

H I L L I E VA N N ET T E N

3 | DE PR IMO S A M E N WO N E N & W E R K E N WWW.PR IMO -NH.NL

kwantitatief als kwalitatief inzicht. “We zetten

succes- en faalfactoren op een rij. Om teleur-

stellingen te voorkomen, moeten gemeenten

goed vooronderzoek (laten) doen. Zal een MFA

betere resultaten opleveren dan bestaande

voorzieningen? Welke wensen en behoeften

leven er onder de bevolking?

Als een gemeente een goedlopend dorps- of

buurthuis heeft, kun je nieuwe voorzieningen

beter daaraan koppelen. Sommige gemeenten

denken ten onrechte dat een MFA per definitie

goedkoper is. Dat is het niet altijd. MFA’s

moeten aan bepaalde voorwaarden voldoen,

willen ze succesvol zijn en meerwaarde

hebben.”

Geen standaardmodel

Eerste voorwaarde is helder te definiëren wat

je onder een MFA verstaat. Gaat het om

voorzieningen onder één dak of wil je meer?

Een andere voorwaarde is het in een vroeg-

tijdig stadium betrekken van (mogelijke)

samenwerkingspartners. Mensen met een

verschillende achtergrond zitten niet zomaar

op één lijn over de extra diensten die je aan

een MFA kunt koppelen. Samenwerking is

niet vanzelfsprekend. Kijken de koppen een

verschillende kant op, dan is de kans op

conflicten groter.

“Je moet als gemeente niet alleen investeren

in de fysieke voorwaarden. Met het regelen

van sleutelbeheer en schoonmaak ben je

er niet. Bouwen aan een goede onderlinge

verstandhouding en afstemming tussen de

gebruikers is minstens zo belangrijk.

Een standaardmodel werkt niet, zo is onze

ervaring. Een samenwerkingsverband is en

blijft maatwerk. Zowel de weg ernaar toe,

als het ’product’ MFA is uniek.”

PRIMO nh kan daarbij een aanjaagfunctie

hebben, initiatieven steunen, bijeenkomsten

organiseren en gemeenten met kennis en

ervaring bijstaan. “We leggen gemeenten niets

op, soms raden we de oprichting van een

MFA zelfs af. PRIMO nh kan in alle fasen van

het proces (zie groen kader op vorige blad-

zijde) iets voor gemeenten betekenen, tot

en met de keuze van een architect of het

begeleiden van beheerders.”

Meer informatie: Hillie van Netten,

hvannetten@primo-nh.nl �

Steunpunt, informatie en adviesSinds 1 april heeft PRIMO nh een Steunpunt

Multifunctionele Accommodaties. Mensen kunnen

bellen of langskomen voor advies of materiaal.

PRIMO nh kan, omgekeerd, ook bij u langskomen.

Verslagen van verschillende activiteiten van

PRIMO nh rond dit onderwerp kunt u downloaden

van www.primo-nh.nl. Onder het kopje Projecten,

Innovatie, vindt u de link naar multifunctionele

accommodaties. Tevens komt er een voor ieder

toegankelijke digitale kennisbank over multifunc-

tionele accommodaties in Noord-Holland.

Voor het ontvangen van onze elektronische

nieuwsbrief over dit onderwerp kunt u zich

melden bij het Informatiepunt, tel: 0299 418700,

e-mail: informatiepunt@primo-nh.nl.

Meer informatie: Frank Hustinx

fhustinx@primo-nh.nl en Hillie van Netten

hvannetten@primo-nh.nl

B U I T E N S P E L E N B I J D E L I S P E LT U U T, VO O R M FA V R O O N E R M E E R

4 | DE PR IMO K L E I N E K E R N E N

p 3 november 2004 sloot Rinske

Kruisinga, gedeputeerde van provincie

Noord-Holland, een intentieovereenkomst met

twaalf noordelijke gemeenten en ondernemer

Bob Koedijker. Een inventarisatie van mogelijk-

heden moest binnen een paar maanden dui-

delijk maken welke vijf kernen als eersten in

aanmerking komen voor vestiging van een Hart

Retail. De winkels moeten een impuls geven

aan de leefbaarheid en vitaliteit van de dorpen.

“Deze pilot is een van de projecten in het

Uitvoeringsprogramma Ontwikkelingsbeeld

Noord-Holland Noord,” zegt Margreet Wind,

projectleider van de kant van de provincie.

“De provincie heeft middelen gereserveerd

voor de leefbaarheid van het platteland en

versterking van het voorzieningenniveau. Voor

het commerciële deel is Koedijker verantwoor-

delijk.” Het assortiment in zijn winkels zal aan-

vullend zijn, voegt zij toe “Niet concurrerend

voor eventuele andere winkels in de kernen.”

Betrokken gemeenten zijn Anna Paulowna,

Harenkarspel, Heerhugowaard, Niedorp,

Schermer, Obdam, Texel, Wervershoof, Wester-

koggenland, Wieringermeer, Wognum en Zijpe.

PRIMO nh en Hart Retail kregen de opdracht

samen met deze gemeenten de mogelijkheden

te onderzoeken en de keuze voor de eerste

vijf uitverkoren kernen voor te bereiden.

Criteria waren: de aanwezigheid van een politiek

en maatschappelijk draagvlak voor een derge-

lijke, multifunctionele voorziening, de aan- of

juist afwezigheid van andere voorzieningen,

materiële voorwaarden als een gebouw en

de termijn waarop de plannen uitgevoerd

kunnen worden. De keuze voor het aantal van

vijf winkels houdt verband met de economi-

sche rentabiliteit. Om die reden is gezocht

naar twee kernen met een inwonertal van

2000 tot 3000 inwoners, twee met 1000 tot

2000 bewoners en eentje daar tussenin.

Keuze

Jan Kegel van PRIMO nh en Bob Koedijker

voerden gesprekken met gemeentebestuurders,

de Rabobank, woningcorporaties, Woonzorg

Hart voor kleine kernen

O

De open armen van SchermerDe gemeente Schermer is één van de gelukkigen die concrete plannen mogen maken voor

een vestiging van Hart Retail. Het dorp Schermerhorn (1500 inwoners) kan een winkel à la

Bob Koedijker goed gebruiken. “In Schermerhorn was een Winkel van Sinkel, met een op het

dorp afgestemd assortiment. De winkelhoudster is gestopt. Niemand kon of wilde haar zaak

overnemen,” zegt wethouder Peter Leegwater van Economische Zaken. “In november 2004

is ook de laatste supermarkt gesloten.” De Rabobank die een paar uur per week kantoor

houdt, zal op termijn eveneens verdwijnen.

Draagvlak

Om te weten of er draagvlak is voor een dergelijke voorziening onder de bevolking is volgens

de wethouder geen onderzoek nodig. Meermaals kwam hem de noodkreet ter ore dat een

winkel in Schermerhorn dringend gewenst is. Bewoners, bestuurders en buitenlui zullen de

winkel met open armen ontvangen: “Een man als Koedijker is meer dan welkom!” Leegwater

heeft binnenkort een gesprek met de dorpsraad over aanvullende diensten en voorzieningen

in een mogelijke ’Hart van…’-winkel. “Wellicht past de geldautomaat van de Rabobank erin.

Een particulier die onlangs aan huis met een fietsenmakerij is gestart, zou er graag zijn werk-

plaats hebben. Ook denken we aan een mobiele kunstuitleen en een sportmasseur.” Het dorp

kent een sterk ontwikkelde sociale structuur. Er zijn verschillende verenigingen in Schermerhorn.

Het is duidelijk: de gemeente zal Hart Retail geen strobreed in de weg leggen, integendeel.

“Voor zo’n winkel passen we het bestemmingsplan aan,” aldus Leegwater. Die heeft het dorp

immers veel te bieden. Op onze vraag wat de gemeente de winkelbaas te bieden heeft, antwoordt

Leegwater: “De Schermerhorners! Wij hebben een actieve bevolking!” �

Vitalisering van het platteland is speerpunt van provinciaal beleid. Multifunctionele winkels

in kleine kernen passen naadloos in dit streven. Provincie Noord-Holland vond een partner

in Hart Retail en schept nu voorwaarden voor winkelvestigingen in een vijftal dorpen.

PRIMO nh is kwartiermaker en begeleidt het proces. Berkhout, De Noord, Kolhorn, Onderdijk

en Schermerhorn bijten de spits af.

PRIMO PROJECTEN

4 | DE PR IMO P R O J E CT E N I N 2003 WWW.PR IMO -NH.NL

Kenniscentrum Brede School Meer dan de helft van de Noord-Hollandse gemeenten werkt aan een

Brede School. Het proces vraagt veel afstemming en samenwerking tussen

overheid, scholen, kinderopvang en jeugdvoorzieningen. In kleinere

gemeenten komt het proces minder snel op gang door personele

beperkingen. PRIMO nh ondersteunt hen door het - op verzoek - bij

elkaar brengen van (mogelijke) samenwerkingspartners. Ook geven we

informatie en begeleiden we de totstandkoming van een plaatselijke

Brede School. Uitgebreide informatie over het aanbod van PRIMO nh

vindt u op onze website www.primo-nh.nl onder projecten / jeugdbeleid /

kenniscentrum Brede School.

Meer informatie: Frank Hustinx, fhustinx@primo-nh.nl

MFA’s in de wijkMet een extra innovatiesubsidie van provincie Noord-Holland houden

Welsaen uit Zaanstad, Kern 8 uit Alkmaar en Radius uit Haarlem zich

bezig met de ontwikkeling van multifunctionele accommodaties in de

wijk. Aan de orde komen bewonersparticipatie, samenwerking tussen

de verschillende (mogelijke) gebruikers van een MFA en de positie

van vrijwilligers. Medio 2005 verschijnen over deze thema’s drie syllabi.

Meer informatie: Akkelien Canrinus, akkelien.canrinus@welsaen.nl

Steunpunt MFAZie aankondiging pag. 3 in dit nummer.

Meer informatie: Frank Hustinx, fhustinx@primo-nh.nl

Hart voor kleine kernenZie een beschrijving van het project op pagina 4.

Meer informatie: Jan Kegel, jkegel@primo-nh.nl

Dorpshuizen in Noord-HollandDorpshuizen zijn vaak de enig overgebleven voorziening voor ontmoeting,

recreatie en cultuur. Sommige dorpshuizen bieden tevens onderdak aan

voorzieningen als kinderopvang, bibliotheek en consultatie. Uit onderzoek

van PRIMO nh blijkt dat zij grote moeite hebben zich staande te houden

en te profileren. Op verzoek van dorpshuisbesturen ondersteunt PRIMO nh

dorpshuizen bij de beleidsontwikkeling, het beheer en de exploitatie,

de organisatie van het vrijwilligerswerk, innovatie en financiering. Ook

adviseert PRIMO nh hen met betrekking tot contacten met gemeenten

en subsidiegevers.

Meer informatie: Jan Kegel, jkegel@primo-nh.nl

Opvang buiten schooltijd voor kinderen van 4-12 jaarVeel werkende ouders hebben behoefte aan opvang buiten schooltijd

voor 4-12-jarigen. De huidige organisaties voor buitenschoolse opvang

zijn druk doende kinderen een aantrekkelijke vrije tijdsvoorziening te

bieden. Zij geven te kennen behoefte te hebben aan ondersteuning bij

het ontwikkelen daarvan. PRIMO nh ondersteunt het streven van bso-

organisaties naar een goed aanbod voor kinderen en hun ouders door

bijscholing, informatievoorziening en werkbezoeken.

Meer informatie: Coby Noordhof, cnoordhof@primo-nh.nl

Wijksteunpunten

Wilt u informatie over de verschillende functies die wijksteunpunten

vervullen? Contact: Peter Meijer, pmeijer@primo-nh.nl en Jan Post,

jpost@primo-nh.nl

Winkels van Hart RetailBij Hart Retail kun je zowel voor boodschappen als diensten terecht. Van zuivelproducten en

cadeautjes voor Valentijnsdag tot een bloedprik door het Rode Kruis. Mensen kunnen er inter-

netten en een postorderstuk ophalen, maar ook medicijnen. In een ruimte naast de winkel kun

je naar de orthopedagoog of een vergadering van de dorpsraad. Het assortiment kan, binnen de

grenzen van het commercieel haalbare, naar behoefte worden uitgebreid. De mogelijkheden

zijn schier oneindig. De winkels van Hart Retail zijn bijzonder vanwege de link met de sociale

en/of medische sector (zie ook: Met hart en ziel, pag.10).

P R O J E C T E N

5 | DE PR IMO P R O J E CT E N WWW.PR IMO -NH.NL

Nederland en vele anderen. Jan Kegel: “Wij

onderzochten de haalbaarheid van een winkel

met voorzieningen als een bibliotheek, Wonen-

Plus, een huisarts en een vergaderruimte voor

clubs en organisaties. Soms kan een dorps-

centrum naast een MFA blijven bestaan, soms

moet je bestaande voorzieningen herschikken

en onder één dak brengen. Wij helpen instel-

lingen en organisaties samenwerking tot stand

te brengen.”

Ook burgers konden aangeven wat ze willen.

“Zo heeft Heerhugowaard Noord de wensen

van bewoners in kaart gebracht met een

Toekomstbeeld,” aldus Jan Kegel. De afgelopen

maanden organiseerde PRIMO nh, samen met

provinciale ambtenaren van ZWC, een aantal

bijeenkomsten om de twaalf gemeenten te

informeren over de stand van zaken en de

verschillende mogelijkheden van een Hart-

winkel. De uiteindelijke keuze voor vijf pilots

werd op 3 maart j.l. bekendgemaakt door

gedeputeerde Kruisinga. Jan Kegel lichtte de

keuze toe. De kernen Noord (gemeente

Heerhugowaard), Schermerhorn (gemeente

Schermer), Onderdijk (gemeente Wervershoof),

Berkhout (gemeente Wester-Koggenland) en

Kolhorn in de gemeente Niedorp voldoen het

beste aan de gestelde voorwaarden. Zij hebben

een ruimte beschikbaar en zetten zich op dit

moment al actief in voor realisatie van de

winkels.

Keten

“Andere gemeenten zitten wat ons betreft op

de reservebank,” zegt Kegel. “Valt de mogelijk-

heid in de nu gekozen kernen weg, dan komen

zij in aanmerking.” De publiek-private samen-

werking van provincie, gemeenten en Hart

Retail moet leiden tot een keten van multi-

functionele winkels. Zij moeten niet te ver

uiteen liggen, zodat er een centraal magazijn

kan komen voor de bevoorrading door de

uiteenlopende leveranciers.

In de toekomst kunnen andere gemeenten,

instellingen en ondernemingen hun voordeel

doen met de verworven inzichten.

Jan Kegel: “De vergaarde kennis en metho-

dieken komen voor iedereen ter beschikking.”

Meer informatie: Jan Kegel jkegel@primo-nh.nl �

6 | DE PR IMO P U B L I C AT I E S

Multifunctionele accommodaties in Noord-Holland

Met de publicatie ’Multifunctionele accommodaties in Noord-Holland’

stelt PRIMO nh gemeenten, de provincie en maatschappelijke organi-

saties informatie ter beschikking over MFA’s in Noord-Holland.

Ook levert het een discussiebijdrage aan over de rol van provinciale

organisaties en de meest geschikte vormen van ondersteuning van

gemeenten en instellingen met plannen voor een MFA. Deze publicatie

reikt bouwstenen aan voor (toekomstig) sociaal beleid van de provincie,

gericht op onder meer het stimuleren van MFA’s.

U kunt de publicatie downloaden van www.primo-nh.nl of bestellen

bij het informatiepunt. Prijs: e 7,00.

Gezichten van multifunctionaliteit op het platteland

Sinds jaar en dag speelt in dorpen de vraag welke voorzieningen pas-

sen bij de diverse behoeften van bewoners. En de afweging is steeds:

willen we onze dorpen leefbaar maken en houden voor de verschil-

lende generaties bewoners, dan ligt de oplossing in het combineren

van functies als zorg, ouderenhuisvesting, onderwijs, welzijn, kinder-

opvang en gemaksdiensten. Oftewel: multifunctionaliteit.

Multifunctionaliteit kent vele gezichten. De bundel ’Gezichten van

multifunctionaliteit’ brengt die in beeld. Hij is geschreven voor mensen

die binnen overheden, maatschappelijke en commerciële organisaties

te maken hebben met multifunctionele gebouwen op het platteland.

NIZW en LCO, 2004. U kunt het boekje bestellen bij het NIZW,

www.nizw.nl, bestelnummer: E53398.

Publicaties PRIMO nhEr over praten helpt

De ontwikkelingen in de land- en tuinbouw-

sector volgen elkaar in rap tempo op. In veel

agrarische gezinnen in Noord-Holland leiden

de ontwikkelingen tot onzekerheden, voor

het bedrijf én voor het gezin. Boeren en

tuinders zijn als ondernemers gewend om

te gaan met veranderingen en risico’s.

Maar soms is de druk zo groot, dat er naast

financiële problemen ook sociale en psychi-

sche spanningen ontstaan. Verschillende vrijwilligers(organisaties) en

beroepskrachten in Noord-Holland kunnen boeren, tuinders en hun

gezinnen helpen inzicht te krijgen in wat er aan de hand is. U kunt hen

vinden in de folder ’Er over praten helpt’. PRIMO nh, 2005.

U kunt de folder downloaden van www.primo-nh.nl

Tussen ambitie en weerbarstige realiteit

Brede School in de praktijk, een verkenning in Noord-Holland

Een onderzoeksverslag van de praktijk van Brede Scholen in Noord-

Holland. De nota is een vervolg en een aanvulling op de in 2003

verschenen verkenning van gemeentelijk beleid inzake de Brede School.

’Tussen ambitie en weerbarstige realiteit’ geeft een beeld van de

totstandkoming en het functioneren van Brede Scholen in gemeenten.

Aan de orde komen perspectieven, problemen en bestaansvoorwaarden

als participatie, samenwerking en financiële middelen. Ook de behoefte

aan ondersteuning is onderzocht. PRIMO nh, 2005. U kunt het rapport

downloaden van www.primo-nh.nl

Voormekaar.

Buurtgerichte sociale activering

in Alkmaar

De afgelopen jaren draaide in Alkmaar

een project onder de veelzeggende

naam Voormekaar. Het was een combi-

natie van individuele sociale activering

en buurtactivering. In de brochure

’Voormekaar’ wordt verslag gedaan

van de bijzondere manier van werken. U vindt informatie over de

geschiedenis, de werkwijze en de resultaten van het project. Ook

betrokken buurtbewoners komen aan het woord. PRIMO nh 2005.

Prijs: e 5,- U kunt het boekje bestellen bij het Informatiepunt van

PRIMO nh: informatiepunt@primo-nh.nl.

Tussen GGZ en welzijnswerk

Een verkenning van reïntegratiemogelijkheden voor (ex-)cliënten van

de GGZ in het lokale welzijnswerk. PRIMO nh deed in 2003-2004 een

verkennend onderzoek naar projecten voor maatschappelijke reïntegratie

van (ex-)cliënten in de wijk. Aan de hand van een aantal inspirerende

Noord-Hollandse projecten wordt zowel de rol van GGZ-instellingen als

die van het welzijnswerk onder de loep genomen. Ook komen de posi-

tieve en negatieve kanten van samenwerking tussen beiden aan bod.

Het belang van de (ex-)cliënten staat daarbij centraal. PRIMO nh 2005.

Prijs: e 7,- U kunt het rapport downloaden van www.primo-nh.nl of

bestellen bij het Informatiepunt: informatiepunt@primo-nh.nl

Meer dan een gebouw

Een formule voor het vormgeven van een succesvolle

multifunctionele accommodatie

Deze publicatie zet multifunctionele accommodaties in een kader.

Waarom kiezen gemeenten en instellingen voor meerdere voorzieningen

in één gebouw? Welke vormen van multifunctionaliteit zijn er? Aan welke

voorwaarden moet men voldoen om de voorzieningen te laten slagen?

Zijn er grenzen aan een multifunctionele accommodatie?

S. Ball, A. van der Kooij, NIZW, 2005. De publicatie is te downloaden

van www.nizw.nl, bij Sociaal Beleid.

Combineren op kleine schaal

Een goede dienstverlening voor taakcombineerders in landelijk gebied

Voor taakcombineerders op het platteland zijn voorzieningen van groot

belang. Niet alleen vormen ze de randvoorwaarden voor de combinatie

van arbeid en zorg. Zij creëren ook werkgelegenheid in het landelijk gebied.

Wat zijn de mogelijkheden om voorzieningen dichtbij huis te behouden of

te creëren? Om antwoord te geven op deze vraag is het nodig meer te

weten over de schaal van voorzieningen. ’Combineren op kleine schaal’

heeft daarom allereerst als doel inzicht te bieden in het minimale

schaalniveau dat nodig is om voorzieningen voor taakcombineerders

te realiseren. Een tweede doel is antwoord te geven op de vraag welke

mogelijkheden multifunctionele accommodaties als dorpshuizen bieden.

U kunt het rapport bestellen bij Project Dagindeling ESF-3, Directie

Coördinatie Emancipatiebeleid, Ministerie van Sociale Zaken en

Werkgelegenheid, tel: 070 333 58 89, e-mail: dagindeling@minszw.nl,

website: www.emancipatieweb.nl/dagindeling_nieuw

Publicaties

7 | DE PR IMO B E D R I J V I G D O R P S H U I S WWW.PR IMO -NH.NL

oordat het woord ín raakte, was

de Nieuwe Haven het al: multi-

functioneel. Het pand, gebouwd in

1964, bood in het begin onderdak

aan een brandweerkazerne, een

gym- en een feestzaal. De beheer-

ders woonden intern. Mede dankzij

stevig lobbywerk van de voormalig

burgemeester, is het voorzieningen-

pakket uitgedijd tot de super MFA

die de Nieuwe Haven nu is. Het

aantal activiteiten groeide met de

import van ’Amsterdammers’, zoals

men vreemdelingen hier ook wel

noemt. Er is nu voor elke dorps-

bewoner drie keer per week wat wils.

Programmeren

Beheerders Marja en Klaas van der

Does gaan er eens goed voor zitten,

zoveel is er te koop in hun dorps-

huis. “In het gloednieuwe Medisch

Centrum, zitten naast tand- en huis-

arts ook een fysio- en Mensendieck-

therapeut. Er is een ouderenpost,

peuterspeelzaal, Speel-o-theek,

Jongerencentrum, bibliotheek, bar

en een kantoor van de Dienst

Landelijk Gebied. Binnenkort komt

er een wijksteunpunt voor ouderen.

Sommige voorzieningen hebben een eigen ruimte. Andere zaaltjes

hebben meerdere gebruikers. Men knutselt en vergadert er of volgt een

cursus. Basisschool en gymvereniging delen de gymzaal, maar daar vinden

ook toneelvoorstellingen en operettes plaats.” In het magazijn staan 300

stoelen opgeslagen, genoeg voor eenzevende van alle Abbekerkers!

Het dorp is één van de twaalf kleine kernen van de, in oppervlakte grote,

gemeente Noorder-Koggenland. De gemeentelijke voorzieningen zijn

hier dus tegelijkertijd regionaal. De Nieuwe Haven zou echter net zo

goed in een middelgrote stad kunnen staan.

Gebruikers van de multifunctionele ruimtes moeten soms strijden om

een plek op de agenda die Marja van der Does elk seizoen maakt.

Zij zorgt met de programmering dat de verschillende functies goed bij

elkaar passen of op elkaar aansluiten.

Het dorpshuis heeft ook een vergunning als horecabedrijf, dus een tosti

of glaasje wijn is geen probleem. Naast het echtpaar Van der Does zijn

er drie parttimers in dienst voor beheer en onderhoud van het complex.

Financiën

“Het is een groot complex en

goedkoop is het niet. De gemeente

draagt bij in de exploitatielasten,”

zegt penningmeester Henny

Ramakers. De recente verbouwing

en renovatiewerkzaamheden zorgden

voor extra financiële hoofdbrekens.

Ramakers: “Voor de bouw van het

Medisch Centrum sloten we een

lening af bij de gemeente. De kosten

betalen we uit de huuropbrengsten.

De provincie subsidieert een deel

van de verbouwing tot multifunctio-

nele ruimte van de grote zaal, die

op stapel staat. Een aantal onder-

nemers sponsort ons, maar we

houden ook bingo-, benefit- en

kienavonden om geld in te zamelen.

Voorzieningen als het jongeren-

centrum draaien op subsidie, zij

drukken niet op onze begroting.”

Desondanks is de begroting niet

sluitend. Ramakers: “We moeten

passen en meten en zuinig huis-

houden. De Nieuwe Haven is

eigenlijk een bedrijf: een activiteiten-

en zalencentrum. Bij een dorpshuis

stel je je toch wat anders voor.”

Vrijwilligers

De penningmeester is vrijwilliger, net als de andere bestuursleden.

Vrijwilligers runnen ook het WonenPlus-spreekuur en de kinderactivitei-

ten, om er maar een paar te noemen. Het zijn er niet veel, het meeste

werk komt op enkele schouders terecht.

“Voor een vrijwilligersbestuur is het dorpshuis eigenlijk te groot”, zegt

Marja van der Doest. Niet alleen de bedrijfsmatige kant, ook de

naleving van de vele wettelijke voorschriften maken het bestuurlijke

vrijwilligerswerk tot een professionele opgave. Ramakers: “Door de

vereiste deskundigheid krijg je bijna geen nieuwe vrijwilligers meer.

Ze moeten aan hoge eisen voldoen en verantwoordelijkheid willen

dragen.”

“Daar komt de tijdsgeest bij,” zegt Marja van der Does. “Bewoners

gebruiken het dorpshuis als consumenten. Als de service hen niet

aanstaat krijg je klachten. Ze realiseren zich niet altijd wat een pracht-

voorziening we in het dorp hebben.” �

Je moet er geweest zijn, anders geloof je het niet. Het dorpshuis in Abbekerk biedt plaats aan tientallen verschillende diensten en

activiteiten. Mensen kunnen er gymmen, biljarten en van een musical genieten. Maar ook naar de bibliotheek, het WonenPlus spreek-

uur, de dokter of tandarts. Voor de kleintjes is er een peuterspeelzaal én een consultatiebureau. De Nieuwe Haven: multifunctionele

accommodatie avant la lettre.

Bedrijvig dorpshuis

V

MARJA EN KLAAS VAN DER DOES, RESP. BIJ DE BRIEVENBUSSEN EN IN DE BIBLIOTHEEK

8 | DE PR IMO W E R K I N U I T VO E R I N G

e entree van de multifunctionele

accommodatie Vroonermeer, gelegen

in de gelijknamige nieuwbouwwijk in Alkmaar

Noord, is mooi en ruim. Als je binnenkomt is

rechts de receptie. Sinds de opening van het

gebouw in augustus 2004 is de functie nog

nauwelijks vervuld. Overdag is de taak van

gastvrouw bij de schoonmaakster onder-

gebracht. Zij moet ook een oogje in het zeil

houden wat de veiligheid betreft. Van 18.30u

tot 23.00u ’s avonds nemen vrijwilligers die

taak over.

De Lispeltuut is een Brede School en verreweg

de grootste gebruiker van het pand. Eric

Sandmann, enthousiaste onderwijspionier in

de nieuwe wijk, heeft er soms genoeg van

dat men hem nog altijd als beheerder aan-

spreekt. “Het gebouw is prachtig, maar de

facilitering ontbreekt goeddeels. Je moet een

professional hebben, die voor het gebouw

zorgt. Het gebouw is 60 uur per week open,

er is toezicht nodig. De MFA is - wat bezoekers-

aantallen betreft - een succes, dóór de school.

Maar het beroep op ons trekt een te zware

wissel.” Zolang het beheer niet goed is gere-

geld, staat Eric Sandmann niet bepaald te

trappelen om dubbelgebruik van ’zijn’ klas-

lokalen. Ook is de basisschool nu reeds uit

z’n jas gegroeid. Eric Sandmann: “Er passen

280 leerlingen in. Het zijn er meer dan 300.

We moeten gebruik maken van lokalen

elders in de stad.”

Wat het beheer betreft wordt de schooldirec-

teur op zijn wenken bediend. Jan Holman,

als projectleider van de gemeente vanaf het

begin betrokken bij de bouw van MFA

Vroonermeer: “We zetten een beheerorganisatie

op voor alle multifunctionele accommodaties

in Alkmaar. In MFA Vroonermeer zal vanaf 1 mei

doordeweeks elke dag een professioneel

beheerder aanwezig zijn van 15.00 uur tot

19.00 uur. Tijdens schooltijden is er niet veel

te doen. De vrijwillige gastvrouwen ’s avonds

worden binnenkort betaald voor hun werk.”

Dagarrangementen

Het naschoolse en vrijetijdsaanbod van spor-

ten en activiteiten komt langzaam op gang.

De programmering en de organisatie is in

Peuters aan de ene, schoolkinderen aan de andere kant en

een arena in het midden. Kookles na school voor kleintjes

en aikido voor volwassenen op zaterdag. Het gebouw is

onmiskenbaar multifunctioneel. Maar de receptie is meestal

onbemand. Voor tieneractiviteiten is vooralsnog geen geld.

“Als de wc verstopt is, komen ze bij mij,” zegt directeur

Eric Sandmann van basisschool de Lispeltuut. De gemeente

zegt dat ’t allemaal goed komt. MFA Vroonermeer: prachtig,

maar nog niet volmaakt.

handen van Tanja Schermerhorn. Zij zorgt voor

afspraken tussen de samenwerkingspartners

en denkt mee over het oplossen van knel-

punten. Zij werft docenten en instellingen

om les te komen geven, zoals de dansschool.

Tanja is in dienst van de stedelijke welzijnsor-

ganisatie Kern8 en gedurende anderhalf jaar

voor 16 uur per week gedetacheerd in de

Vroonermeer. Haar eigenlijke taak is het ont-

wikkelen van zogeheten dagarrangementen

voor ouders en kinderen. “Mijn functie heet

officieel ’praktijkcoördinator dagarrangementen’.

De naam verwijst naar landelijk beleid om

de combinatie van arbeid en zorg te onder-

steunen. In de Vroonermeer wonen veel

tweeverdieners met kinderen. De gemeente

had de ambitie de MFA ook een één loket-

functie te geven.” Drukke taakcombineerders

moeten bij wijze van spreken ’s morgens hun

kinderen, boodschappenlijst en kleding voor

de stomerij kunnen afleveren. En die ’s avonds,

verzorgd en wel, weer op kunnen halen.

Bewoners bleken geen belangstelling te

hebben voor gemaksdiensten, dus is dat

onderwerp op de lange baan geschoven.

Met de uren die hen nu ter beschikking

staan zouden de harde werkers van MFA

Vroonermeer er ook nauwelijks tijd voor heb-

ben gehad: zij hebben hun handen meer

dan vol aan de organisatie van de huidige

basisvoorzieningen.

Samenwerking

Eerst was er de verhuizing. Toen het van start

gaan. Pas sinds januari 2005 kunnen de

medewerkers en andere professionals van

MFA Vroonermeer verder kijken dan hun eigen

werk. Aan de bereidheid tot samenwerking

mankeert niets. “De samenwerking met

medegebruikers is uitstekend”, zegt Eric

Sandmann lovend. Sinterklaas ontvingen ze

allemaal samen in de arena.

Tanja Schermerhorn: “De mogelijkheden voor

het samen ontwikkelen van ’producten’ zijn

echter beperkt. Het gebouw is vrij klein. Dat

betekent keuzes maken. Voor tienerwerk is

wel een ruimte, maar geen beroepskracht.”

Werk in uitvoering

D

“MFA Vroonermeer krijgteen beheerder. We zetteneen beheerorganisatie op vooralle multifunctionele accom-modaties in Alkmaar.”

9 | DE PR IMO W E B S I T E S WWW.PR IMO -NH.NL

De ruimte doet nu dienst voor de overblijf

en peuterdans. De tafels met af te sluiten

luiken voor de computers staan daarom

onaangeroerd langs de kant.

Van de medewerkers van de buitenschoolse

opvang kan Schermerhorn niet veel extra

inzet verwachten. “Zij doen uitvoerend werk,

zij hebben vooralsnog geen uren voor het

opzetten van bijvoorbeeld vakantieactiviteiten.

De school heeft wel een budget voor

naschoolse activiteiten, maar onvoldoende

geld voor de inzet van mensen.”

Buurtparticipatie

Begin 2004 deed de gemeente, eigenaar

van MFA Vroonermeer, buurtonderzoek naar

Interessante websiteswww.probiblio.nl

Probiblio is de provinciale organisatie voor het bibliotheekwerk in

Noord-Holland en Zuid-Holland. De bibliotheek is steeds vaker partner

bij multifunctionele accommodaties en Brede School.

www.sardes.nl

Sardes is een onafhankelijke instelling voor onderzoek en advies op de

terreinen onderwijs, jeugd, welzijn en gezondheidszorg. Sardes legt

sinds het begin van haar bestaan nadrukkelijk een verbinding tussen

onderzoek, beleid en praktijk in de sociale sector.

www.oberon-o-a.nl

Oberon is een onafhankelijk onderzoeks- en adviesbureau voor de onder-

wijs- en welzijnssector. Opdrachtgevers zijn gemeenten en schoolbesturen,

ministeries en de VNG. De projecten van Oberon zijn meestal een

combinatie van onderzoek en advies. “Wij zijn van mening dat adviezen

en ondersteuning aan waarde winnen, als zij onderbouwd kunnen

worden met uitkomsten van toegepast wetenschappelijk onderzoek.”

www.X-S2.nl

Welkom bij X-S2, kennisnetwerk voor en door professionals uit de

sociale sector. Op deze site vindt u veel informatie over multifunctio-

nele accommodaties en Brede School.

de wensen met betrekking tot voorzieningen.

De absolute nummer één op de wensenlijst

was sport, zowel voor kinderen en jongeren

als voor volwassenen. Vanwege de school en

naschoolse activiteiten kan de sportzaal in

het gebouw alleen een aantal middagen en

’s avonds door anderen worden gebruikt.

In kinderopvang en naschoolse activiteiten,

de nummers twee en drie op de wensenlijst, is

wel volop voorzien. Daarnaast konden kinderen

onlangs kiezen voor speelvoorzieningen buiten,

in de wijk. “Ik presenteerde de avond, in MFA

Vroonermeer,” zegt Sandmann. “De kinderen

kozen een halfpipe om te skaten, een fitness

apparaat en een hangplek. Die komen er.”

Ook is er inmiddels een wijkraad, opgericht

door de schooldirecteur, de wijkagent, de

woningcorporatie en buurtbewoners. De raad

vergadert in de tienerruimte. De ruimte wordt

dus zeker meervoudig gebruikt, zij het meer

multi dan functioneel. Want tieners zelf heb-

ben voorlopig weinig te zoeken in de MFA.

“De gemeente gaat ervan uit dat ouders, als

vrijwilliger, die activiteiten opzetten. Maar er zijn

tot nu toe maar vier vrijwilligers,” aldus Tanja

Schermerhorn. “Veel ouders werken, zij hebben

niet veel tijd om activiteiten te organiseren.”

Toch blijft inzet van ouders een serieuze optie,

laat Jan Holman van de gemeente weten.

“Plannen voor tieneractiviteiten moeten van

onderop komen. De behoefte aan professionele

steun wordt waarschijnlijk manifest in de wijk.

Maar het lukt niet alles binnen één jaar goed

te regelen. Overigens zijn op vrijdagavonden al

wel tienerfeestjes door ouders georganiseerd.”

Kortom, het werk is volop in uitvoering in de

MFA, pronkstuk van de Vroonermeer. �

KO O K L E S VO O R S C H O L I E R E N I N D E P E U T E R S P E E L Z A A L

10 | DE PR IMO M ET H A RT E N Z I E L

Zijn ’Hart van Koedijk’-winkel in het gelijknamige dorp is hij kwijt. Veel meer dan een

rimpel in zijn kweekvijver lijkt het niet te geven. Retailontwikkelaar Bob Koedijker is uit

weerbestendig hout gesneden. Zijn winkelconcept is sterk. Ook de provincie en vele

gemeenten in Noord-Holland Noord geloven er in.

Met hart en ziel

’Ik zie alleen maar kansen.’ob Koedijker - “ja, hier geboren en

getogen.” - is een man van slimme

combinaties en meervoudig ruimtegebruik.

Zijn ’Hart van …’-winkels zijn zowel winkel-

centra als wijksteunpunten. Producten van

Blokker, Jamin en de Wereldwinkel liggen er

naast geneesmiddelen, kiosk- en speelgoed-

artikelen. Je kunt er telebankieren, koffie-

drinken en je opgeven voor evenementen.

Zijn ’Hart van Koedijk’ is leeggehaald.

De zaak was onderdeel van een Sparwinkel.

Moederbedrijf Spar (slachtoffer van de

heersende supermarktoorlog?) sloot het

kruideniersgedeelte en nam de inboedel van

Koedijker mee als onderpand. De winkel in

Koedijk staat nog leeg, Koedijker zelf is allang

weer druk met nieuwe plannen. Als de econo-

mie alleen op veerkracht zou draaien, was de

keten van ’Hart van….’-winkels reeds een feit.

(zie ook: Hart voor kleine kernen, elders in

dit blad)

Punaises

Vroeger telde Koedijk drie kruidenierswinkels,

twee melkventers en maar liefst zeven bakkers

op een gemeenschap van 1200 mensen.

Bob Koedijker: “Eén van de kruideniers ver-

kocht ook klompensokken en wol. Er was

een slijter, een drogist en een vestiging van

de Rabobank. Mensen bestierden een

postagentschap en een aantal verenigingen

vanuit huis. De bibliotheek kwam langs op

school.” In de jaren tachtig en negentig van

de vorige eeuw was het gedaan met de

middenstand. In Koedijk, een kleine kern in

Alkmaar-Noord, restte alleen een Sparwinkel.

Als kind hielp Bob de melkboer. Na verschil-

lende opleidingen voor de detailhandel werkte

hij twaalf jaar bij Albert Heijn. In verschillende

delen van het land was hij eigenaar van uit-

eenlopende winkels en filialen. In Wijk aan Zee

rijpte het plan verschillende voorzieningen en

diensten te combineren. “Er was een super-

markt, een tabakszaak, een bibliotheek, VVV en

politie. Voor een doosje punaises moest je al

naar Beverwijk. In de zomer waren er veel extra

klanten. Ik dacht: je moet het assortiment

uitbreiden en aanpassen.” In Wijk aan Zee

kwam het uiteindelijk niet tot uitvoering van

de plannen. In Koedijk wel. Bob Koedijker

werd franchisehouder van de Sparwinkel in

het dorp en bouwde een deel ervan om tot

het ’Hart van Koedijk’. Hij ging in 2003 open.

Traffic

De winkels van Bob Koedijker zijn bijzonder

vanwege de link met de sociale sector.

Grondgedachte is de dagelijkse boodschappen

te koppelen aan het voorzien in andere

levensbehoeften. Met één loopje naar zijn

winkel moet de dorpsbewoner bloed kunnen

laten prikken door het Rode Kruis, een ver-

jaardagstaart bestellen, een boek lenen en

een hypotheek afsluiten. Voor zijn geestesoog

ziet Koedijker steeds nieuwe mogelijkheden

om zijn nering verder op te tuigen. Waar

anderen bedenkingen hebben, ziet hij kansen.

“Door het combineren reduceer je de kosten

van diensten. Voor mij gaat het om de vraag

Wat kun je bundelen? 1+1=3 toch?!

Je creëert traffic. Zorg dat je voor meer mensen

dan de directe omgeving het dichtstbijzijnde

punt bent om bijvoorbeeld postorderstukken

af te halen en je verzorgingsgebied is gegroeid.

Als mensen hier toch zijn, laten ze ook hun

pasfoto maken.”

Betrokken

Koedijker’s winkels moeten renderen, hij is

en blijft ondernemer. Hij heeft zelfs ansicht-

kaarten met Groeten uit Koedijk laten maken.

Maar Koedijker is een maatschappelijk

betrokken ondernemer. “Mijn zaken zijn

ook ontmoetingspunten voor bewoners.

Zij moeten er hun medicijnen kunnen afhalen

of een Woonservicepunt van Woonzorg

Nederland bezoeken. Noem maar op.

Ik praat met mensen, zíj moeten aangeven

welke voorzieningen ze willen (behouden).

Ik bekijk welke combinaties mogelijk zijn. Ik

moet immers wel gezond blijven.” �

B

“Door het combinerenreduceer je de kosten vandiensten. Wat kun je bundelen? 1+1=3 toch?”

B O B KO E D I J K E R

11 | DE PR IMO W I J KST E U N P U N T WWW.PR IMO -NH.NL

Het is een komen en gaan op het pleintje.

Bezoekers van de bibliotheek en ouders

die hun kinderen halen en brengen.

Voor de senioren die erboven wonen,

betekent het leven in de brouwerij.

Voghelsanck heet dit complex van

Woonzorg Nederland. De gemeente

noemt het een wijksteunpunt. Het dorp

Vogelenzang is trots op z’n multifuncti-

onele voorziening.

WijksteunpuntVoghelsanck

De argeloze bezoeker zal tevergeefs zoeken

naar een centrale ingang. En vervolgens vast

komen te zitten in de sluis van het woonzorg-

centrum. Tot blijkt dat je ook via de bibliotheek

bij de seniorenwoningen kunt komen.

In de recreatieruimte wordt creatief gedaan.

Tientallen grijze hoofden staan over tafels

gebogen. “Ja, het is prettig wonen hier,” zegt

een oudere dame uit een van de senioren-

woningen. “Er is reuring op straat, er gebeurt

wat.” Ook over het zorgaanbod is men goed

te spreken. “Op onze telefoon zit een alarm-

knopje. Daarmee kun je hulp inroepen.”

Die hulp komt van Stichting Zorgcontact.

Woonzorg Nederland, een landelijke organisatie

voor seniorenhuisvesting en dienstverlening

en eigenaar van het geheel, besteedt het

zorgaanbod aan hen uit. “Zij werken voor meer

instellingen in de regio,” zegt Margaret Zeeman

van Woonzorg Nederland. “Zorgcontact levert

de bewoners alle zorg tot op het niveau van

een verzorgingshuis. De mensen zijn nu

allemaal nog redelijk gezond. Zorgcontact is

net begonnen. In de toekomst zullen meer

diensten nodig zijn.”

Vleugel vol voorzieningen

Het complex aan de rand van Vogelenzang

(gemeente Bloemendaal) is het resultaat van

een toevallige samenloop van omstandigheden.

“Vroeger stond op deze plek een bejaarden-

huis,” memoreert Paul Dubbe, hoofd Samen-

leving van de gemeente de geschiedenis.

“Dat moest weg van de provincie en is

gesloopt. Woonzorg Nederland wilde op die

locatie bejaardenwoningen bouwen.

Op het terrein was ook een peuterspeelzaal

gevestigd. Elders in het dorp was de accommo-

datie van een aantal welzijnsvoorzieningen,

de tandarts en de bibliotheek in de jaren

negentig aan een opknapbeurt toe. Zij zaten

toevallig ook toen al onder één dak.

We voegden de verschillende plannen en

voorzieningen samen in een wijksteunpunt.”

In een periode van vijf jaar kwamen er dertig

woningen, koop en huur, gevolgd door een

vleugel vol voorzieningen. Het wijksteunpunt

is ontwikkeld met steun van de provincie.

Middenin het complex prijkt de bibliotheek,

daarnaast de peuterspeelzaal. Achterin het

pand, met uitzicht op de duinen, houden

een tandarts en een fysiotherapeut praktijk.

Stichting Welzijn Bloemendaal en een psycho-

loge houden spreekuur in een ruimte elders

in het gebouw.

Particulier risico

Woonzorg Nederland deed de planontwikkeling.

De gemeente nam niet deel aan de project-

organisatie. Gedurende de bouw van het

complex was de ambtelijke bemoeienis beperkt

tot de planologie, volkshuisvesting en de

accommodatie van de welzijns- en gezond-

heidsvoorzieningen, zegt Paul Dubbe.

Stichting Zorgcontact coördineert niet alleen

het hulpaanbod, maar exploiteert Voghelsanck

ook. De gemeente is de grootste huurder.

De gemeente verhuurt een aantal ruimtes

commercieel door aan private huurders als

de tandarts en fysiotherapeut. Die gebruiken de

ruimtes een paar dagdelen per week. “Gedeel-

telijke leegstand van enkele ruimtes is particulier

risico, ze betalen huur voor de hele week.”

Goeie buren

Wijksteunpunt Voghelsanck is een mooi

complex met collectieve voorzieningen en

commerciële diensten onder één dak.

De voorzieningen zijn onderling met elkaar

verbonden. Een klein aantal vierkante meters

is gemeenschappelijke ruimte. De bewoners

en gebruikers in de verschillende voorzieningen

zijn vooral goeie buren.

Als het aan Woonzorg Nederland ligt, strekt

dat goede nabuurschap zich in de toekomst

uit tot buiten de muren van Voghelsanck.

Margaret Zeeman: “Onze maatschappelijke

doelstelling is iets toe te voegen voor de

gemeenschap. De voorzieningen in het woon-

gedeelte zijn voor de senioren in huis. Maar als

er bijvoorbeeld een maaltijdvoorziening komt,

mogen ook dorpsbewoners er gebruik van

maken. Je haalt daarmee de wijk binnen.” �

12 | DE PR IMO A G E N DA

ColofonDe Primo geeft informatie over hetwerk van PRIMO nh. Het verschijntdrie keer per jaar. Overheden enmaatschappelijke organisaties inNoord-Holland krijgen de Primo gratis toegestuurd.

UitgeverPRIMO nh

RedactieMarianne ReijWil Spanjer

GastredacteurHillie van Netten

TekstenAnnemiek Onstenk

FotografieAnnemiek OnstenkPeter Hardewijn

RedactieadresPRIMO nhPostbus 106, 1440 AC Purmerendtel: 0299 418 700

BezoekadresPRIMO nhEmmakade 4, 1441 ET Purmerend

VormgevingStudio Stevens, De Rijp

DrukSpinhex en Industrie, Amsterdam

Oplage2500 exemplaren

©Overname of nadrukken van artikelen, of van delen daarvan, isuitsluitend toegestaan na overlegmet en toestemming van de redactieen altijd met bronvermelding.

INFORMATIEPUNT PRIMO NH

PRIMO nh is het kennis-, informatie-en adviescentrum voor sociaal beleidin Noord-Holland. Het is actief voor de provincie N-H,gemeenten en maatschappelijkeorganisaties.

Met vragen of voor het bestellen van publicaties kunt u terecht bij hetInformatiepunt van PRIMO nh. Het informatiepunt is telefonischbereikbaar van maandag tot en metdonderdag van 9.00 - 13.00 uur via0299 418700. Ook kunt u mailen:informatiepunt@primo-nh.nl of onzewebsite bezoeken: www.primo-nh.nl

Het Cursus- en Congresbureau van PRIMO nh organiseert elk jaar een groot aantal cur-

sussen, congressen en expertmeetings. U vindt het actuele aanbod op www.primo-nh.nl.

Meer informatie krijgt u bij Manja Greutert, tel: 0299 418 700 of congres@primo-nh.nl.

Voorjaar 2005 staan de volgende bijeenkomsten op de agenda:

Welzijn versterkt veiligheid: ook in Noord-Holland 13 april 2005, PRIMO nh, 13.30 - 16.30 u.PRIMO nh verrichtte najaar 2004 een quick scan van lokaal veiligheidsbeleid in zeventienNoord-Hollandse gemeenten en plaatste die in landelijke ontwikkelingen. Op de bijeenkomstwordt het rapport ’Welzijn versterkt veiligheid’, met onder andere de quick scan, gepresenteerd.Doelgroep: bestuurders, gemeenteraadsleden, opbouwwerk, medewerkers woningcorporatie,politie en professionals uit de sociale sector.

Expertmeeting Emancipatie en samenwerking 14 april 2005, PRIMO nh, 13.00 - 17.00 u.PRIMO nh en Odyssee nodigen gemeenten, maatschappelijke organisaties en allochtone vrouwenuit voor een debat over vragen als: Hoe kunnen we gemeentelijk emancipatiebeleid beïnvloeden?Hoe voeren gemeenten interactief beleid, dat wil zeggen in samenwerking met maatschappelijkeen algemene instellingen en allochtone vrouwen(organisaties)? Doel is afspraken te maken overinteractief emancipatiebeleid, gericht op allochtone vrouwen. Doelgroep: genodigden uit zelforgani-saties allochtone vrouwen, provinciale en gemeentelijke overheid en welzijnsinstellingen.

Picasso-bijeenkomst: Lichaamstaal als instrument bij eenzaamheid 15 april 2005,PRIMO nh, 9.30 - 13.30 u. Een training, waarin dieper wordt ingegaan op basiselementen vancommunicatie: afstemming, bevestiging, volgen en leiden, het opmerken van non-verbale ja ennee signalen, het (non-)verbaal omgaan met slagen en falen. Dat gebeurt aan de hand vaneenvoudige oefeningen, die de gevoeligheid voor het ’vanzelfzwijgende’ verdiepen. Ook wordtgekeken naar toepassingsmogelijkheden in de dagelijkse omgang. Doelgroep: werkers in deouderenzorg die werken met vrijwilligers en met partners van zelfstandige thuiswonendedementerende ouderen.

Tweedaagse training in het kader van ’De stem van de cliënt’ Eerste bijeenkomst op drieverschillende locaties: 12 april 2005 in Amstelveen van 9.30 - 15.30 u, 22 april 2005 in Purmerenden 10 mei 2005 in Schagen. De data voor de tweede bijeenkomst worden in overleg met dedeelnemers vastgesteld. De overheid stimuleert vraaggestuurde zorg en een vraaggestuurd aanbodvan voorzieningen. Hoe werkt het in de praktijk en wat kunnen we verbeteren? Doelgroep: PlatformsGehandicaptenbeleid, Federatie van Ouderverenigingen, RPCP’s en consulenten LG.

Werken met allochtone meiden: een uitdaging! 21 april 2005, PRIMO nh, 13.00 - 17.00 u.Presentatie van drie succesvolle methodieken voor meidenwerk voor allochtone meiden. Een forum,bestaande uit professionals uit de praktijk, gaat aan de hand van stellingen met u in discussie.Na de pauze kunt u kiezen uit twee workshops: A. een wijk- en doelgroepanalyse (strategischeinsteek) en B. Vraag & Antwoordspel (methodische insteek). Doelgroep: tiener-, jongeren- enopbouwwerkers met meidenwerk in hun takenpakket.

ISV/Sociale pijler 27 april 2005 en 8 juni 2005, PRIMO nh, 13.00 - 17.00 u. Expertmeetings overhet ontwikkelen van de sociale pijler en samenwerking tussen de sociale en de fysieke sector inhet kader van stedelijke en plattelandsvernieuwing. De praktijk staat centraal. Programma 27 april:Herstructurering Nieuw Den Helder. Presentatie door projectleider Jan Goed. Programma 8 juni:sociale doelen en sociale middelen bij stedelijke vernieuwing. Inleiding door Peter van den Graaffvan het Verwey-Jonker Instituut. Doelgroep: beleidsambtenaren sociaal beleid en huisvesting/ruimtelijke ordening.

Jeugdparticipatie: jonge jeugd 28 april 2005, PRIMO nh, 12.00 - 16.30 u. Een studiemiddagmet praktische verhalen en werkvormen om jeugdparticipatie meer vorm en inhoud te geven.Doelgroep: sociaal-cultureel werk, kinderwerk en opbouwwerk.

Conferentie over functie sociaal-cultureel werk 26 mei 2005, Zaantheater Zaandam,13.00 -17.00 u. Over de functie van sociaal-cultureel werk voor de vermaatschappelijking van dezorg, het verwezenlijken van de WMO en het belang van sociaal-culturele voorzieningen bij devitalisering van dorp en wijk. Inleiding door Dr. Roelof Hortulanus en debat tussen vertegenwoordigersvan gemeenten, welzijnsinstellingen, zorginstellingen en wooncorporaties. Enkele inspirerende atelierssluiten de conferentie af. Doelgroep: gemeenten, uitvoerende professionals en management vanwelzijnsinstellingen, sociaal-cultureel werk en woningcorporaties

Provinciaal Overleg Gehandicaptenbeleid, 9 juni 2005, PRIMO nh Purmerend, 13.00 - 16.30 u.Doelgroep: Platforms Gehandicaptenbeleid, gehandicaptenberaden en Federatie van Ouder-verenigingen.

Agenda Cursus- en Congresbureau