Ruud Dirkse en

Peter van der Hoek (ervaringsdeskundige),

Tilburg, 1 december 2016

De kracht van mensen met dementie

Even voorstellenInitiatiefnemer en mede-auteur van 4 boeken:

Beheerder www.moderne-dementiezorg.nl

Directeur zorginnovatiebureau DAZ

Project(bege)leider diverse vernieuwende

(dementie)projecten (o.a. DemenTalent, open

maken gesloten afdelingen, meer reuring en

beweging in de ouderenzorg)

Trainer en procesbegeleider

Altijd maatwerk

Geen mens is hetzelfde.

De ontwikkeling van de dementie is bij niemand

hetzelfde. We hebben 100 miljard hersencellen! Er

zijn tientallen onderliggende ziektebeelden.

Er bestaat geen ‘spoorboekje’; eerst gebeurt dit,

dan dat.

Durf dingen uit te proberen.

Neem verantwoord risico’s. Risico’s horen bij

het leven.

Kijk wat mensen nog wel kunnen!

De hersenfuncties die het laatste zijn opgebouwd,

staan vaak als eerste onder druk.

Mensen worden geleidelijk steeds afhankelijker van

omgeving, maar kunnen ook nog veel zelf.

Zowel de persoon met dementie, als de mantelzorgers

hebben vrijwel constant te maken met rouwprocessen,

gun ze die.

Eénderde van de mensen met dementie wordt ook

depressief. Een kwart van de mantelzorgers ook.

Neem als ondersteuner niet te veel over, zet mensen

met dementie juist in hun kracht.

Wat gaat erop vooruit bij de meeste

vormen van dementie?

Oftewel:

Wat gaat beter functioneren in de loop

van het dementeringsproces?

Emotie- en gevoelsleven gaat er op

vooruit

Delen van de hersenen die emoties regelen,

zoals de amygdala, worden minder aangetast.

Lichaam zit knap in elkaar: compenseren van

beperkingen.

Werkt in de hersenen ook: onbeschadigde

delen, zoals vaak de amygdala, gaan beter

werken om beperkingen elders te compenseren.

Wat betekent dit toenemende

gevoelsleven in de dagelijkse praktijk

van mensen met dementie?

Mensen doen steeds meer op hun gevoel, hun

intuïtie:Bewegen door een ruimte

Reageren op gebeurtenissen

Hanteren van gebruiksvoorwerpen

Beleving wordt steeds belangrijker:Ertoe doen, nuttig zijn

Meer gevoel voor verhoudingen en ‘macht’

Intenser kunnen genieten

Veel gedrag wordt ook verklaarbaarder …

Weerstand tegen ‘bezig gehouden worden’.

Opstandig tegen betutteling, tegen afhankelijkheid.

Boosheid over eigen falen, kwetsbare eigenwaarde.

Agressie over ‘opsluiten’.

Initiatiefloosheid, gevoel van onveiligheid.

Intenser kunnen genieten.

Veel gedrag is eigenlijk heel logisch en wordt door de

fysieke en sociale omgeving bepaalt …

DemenTalentMensen met dementie gaan op basis van nog

functionerende talenten (weer) aan de slag aan

de slag in de samenleving, in vrijwilligersfuncties

Activiteit ipv passiviteit

Weer nuttig voelen; ertoe doen

Sociale contacten

Bewegen

Plezier, lol

ʺSinds ik dit vrijwilligerswerk doe heb ik de

echte wereld weer gezien!ʺ

“Wat is het

leuk om samen

aan het werk te

zijn”

“Ik ervaar geen faalangst meer en durf thuis ook weer meer te

doen”

“Wat fijn dat ik weer iets voor anderen kan betekenen”.

“Mijn man komt weer thuis zoals hij vroeger uit zijn

werk kwam, moe en voldaan!”

Enkele DemenTalent-projectenRadio Kootwijk, natuur- en technisch onderhoud

Oss: wijkgericht, vrijwilligerswerk in de eigen wijk

(winkels, scholen, kinderboerderij enz)

Hengelo: gekoppeld aan breed burgerinitiatief van

twee echtparen

Zorgwaard: intramuraal, mensen met dementie zijn

vrijwilliger op somatische en revalidatieafdelingen

ROC Midden Nederland: mensen met dementie staan

voor de klas

Hoorn, meerdere ‘kleine’ DemenTalent-projecten

Bij 12 ontmoetingscentra gekoppeld aan

wetenschappelijk onderzoek VU

Filmpje, de praktijk bij het ROC

https://www.youtube.com/watch?v=V0sTsakEPZU

Rode draad in alle projecten

Het is een project VAN mensen met dementie ipv een

project VOOR mensen met dementie.

Veel maatwerk per persoon.

Ook vernieuwing in ‘praktische randvoorwaarden’ zoals

vervoer naar vrijwilligersplek. In ieder geval niet

‘stigmatiserend busje’.

Altijd sprake van samenwerking tussen organisaties,

gunnen elkaar de ruimte, een eigen rol.

Meer info:

www.anderszorgen.nl

www.moderne-dementiezorg.nl

o.a. hulpmiddelen, films, onderzoeken, projecten

www.hadikhetmaargeweten.nl,

www.opnieuwgeleerdoudgedaan.nl

www.handigbijdementie.nl

www.ikhebdementie.nl

www.kookboekbijdementie.nl

www.dementalent.nl

www.dementievriendelijke-gemeente.nl

Boeken

Praktisch basisboek

opgebouwd rond

100 tips. Best

verkochte boek over

dementie.

Over leren met

dementie. 100

pagina’s theorie en

150 pagina’s

praktijkverhalen

50 openhartige

brieven van

ervaren mensen

met dementie aan

lotgenoten

Over toenemend

gevoelsleven, gedrag,

hulpmiddelen en

woningaanpassingen.

32 praktijkverhalen.

Over invloed

voedingsstoffen.

Met 100

recepten.

Te koop bij kraam, geen geld bij u, dan

formulier invullen, boeken kunnen

meegenomen worden, factuur wordt

nagezonden.