de kracht van het open domein - saMBO-ICT · 2017. 1. 28. · Zorg ervoor dat het tekstvak niet...

Van Wikipedia naar Onderwijs, de kracht van het open domein

saMBO-ICT conferentie 27 januari 2017

Even Voorstellen

Jan-Bart de Vreede

Domeinmanager Leermiddelen & Metadata, Stichting Kennisnet

9 jaar lang bestuurslid van de Wikimedia Foundation

Inleiding

● Inleiding over “Open”

● Waarom “werkt” iets als Wikipedia?

● Wat zijn vereisten voor het open domein in Nederland?

● Welke kansen biedt het open domein voor het MBO?

Wat is “open” ?

Wat is “Open”

Open betekent dat iedereen vrij toegang heeft, gebruik kan maken van, aan kan passen en kan delen, voor ieder doel. (hooguit met voorwaarden t.a.v. bronvermelding en het in stand houden van openheid)

(vertaling Kennisland van http://www.opendefinition.org”)

Een breed begrip

Het open domein is erg groot

● Open Source● Open Overheid● Open Data● Open Content (lesmateriaal)● Open Standaarden

Waarom is open lesmateriaal belangrijk?

● Content komt beschikbaar voor doelgroepen die er anders geen gebruik van kunnen maken

● Het materiaal kan aangepast worden aan de behoefte van de gebruiker.

● En kan dus ook voor niche-markten geschikt gemaakt worden

● Door samen te werken aan lesmateriaal wordt de kwaliteit hoger

Waarom is open lesmateriaal belangrijk?

● Het neemt heel nadrukkelijk het concept van “geld voor content” van tafel voor eigen lesmateriaal en dat is vaak wel zo realistisch

(Want goed eigen lesmateriaal is niet per definitie commercieel materiaal)

● Het geeft een manier om eigen materiaal te delen. Bijvoorbeeld door de standaardisatie van open licenties zoals Creative Commons

Zorg ervoor dat de titel uit 1 regel

bestaat.

Zorg ervoor dat het tekstvak niet over de witruimte en het logo

geplaatst wordt.


bestaat.


geplaatst wordt.

Het is niet “open” versus “gesloten”Juist een mix tussen het open domein en regulier lesmateriaal maakt beide effectiever.

Ook het gebruik van open lesmateriaal in gesloten omgevingen (zoals Elektronische Leeromgevingen) is een sterke propositie

De keuze voor een (deels) open leermiddelenbeleid moet voortkomen uit de voordelen die er zijn.

Wikipedia

Wikipedia Pageviews (5 tot 10 miljard)

De Wikimedia Foundation 2013

Even wat cijfers vorig jaar

Medewerkers in dienst - 217

Budget - 60 miljoen euro

Activiteiten - Infrastructuur- Fondsenwerving- Community Facilitering

...En de 12e plek op de lijst van meest bezochte websites

Hoe kan dat?

● Veel actieve vrijwilligers

● Donaties

● De juiste propositie

Vrijwilligers

Vrijwilligers op Wikipedia

● 30 miljoen accounts op Wikipedia

● Ongeveer 120,000 daarvan hebben de laatste maand een bijdrage geleverd

● Ongeveer 70,000 actieve editors (5 of meer bewerkingen in de afgelopen maand)

● (1141 actieve editors in Nederland)

Motivatie

● “Hobby”, “Leuk”

● “Idealen”

● “Bijdragen aan groter geheel”

● “Virtuele gemeenschap”

http://www.youtube.com/watch?v=xQ4ba28-oGs

Wat doen deze vrijwilligers?

● Schrijven van artikelen

● Verbeteren van artikelen

● Corrigeren van taalfouten

● Bestrijden van vandalisme

● Maken van fotos, opnames

● Scannen van bronnen

● Conflicten oplossen

En lokale “chapters”

Meer dan 40 kleine lokale organisaties.

Richten zich voornamelijk op activiteiten waar individuele gebruikers minder effectief kunnen zijn:

● Samenwerking met lokale culturele instellingen● Organiseren grotere bijeenkomsten / congressen● Lokale fondsenwerving

Vaak enkele medewerkers, krijgen hun geld middels een transparant financieringsstelsel waar vrijwilligers het budget kunnen bepalen (totaal 6 miljoen beschikbaar)

Donaties

De juiste propositie


● Informatieverstrekking

● Iedereen kan bewerken

● Maar wel met een simpele interface

● Niet vele “rijke media”, geen complexe communicatie onderling, geen complexe logica

● Alle “data mining” richt zich op donaties, niet op de gebruiker “als product”


Een online encyclopedie

1) Is al nuttig met een beperkte start

2) Elk artikel draagt een steentje bij

3) Mensen kunnen het van elkaar overnemen

En het leent zich erg goed voor zoekmachines

Wat is er nodig in Nederland?


bestaat.


geplaatst wordt.


bestaat.


geplaatst wordt.

Om optimaal te kunnen profiteren van Open Lesmateriaal moet het

● Vindbaar

● Beschikbaar

● Aanpasbaar

zijn...

De basis:een publiek platform en

open standaarden

Wikiwijs Maken

● Het publieke platform voor het maken van web-based open leermateriaal.

● 40% groei per jaar in bezoeken

● 2,8 miljoen bezoeken in 2016

● Meer dan 30.000 lessen gepubliceerd

● 1300 met metadata gedeelde lessen voor het MBO (veel meer privé gepubliceerd)

Groei in bezoeken Wikiwijs

Aantal leermiddelen in Wikiwijs Maken

Hoeveel van dit gebruik is MBO?

Schatting

MBO 20% - 30%

VO 40% - 60%PO 20% - 30%Overig 10% - 20%

Een paar voorbeelden

Groene Arrangementen

Vindbaar


bestaat.


geplaatst wordt.


bestaat.


geplaatst wordt.

Metadata● Om materiaal te kunnen vinden moet het goed

gelabeld zijn.

● Op een uniforme manier.

● Dat doen we middels het Onderwijsbegrippenkader

● Hoe krijgen we de kwalificatiestructuur in het onderwijsbegrippenkader?

Beschikbaar


bestaat.


geplaatst wordt.


bestaat.


geplaatst wordt.

Meerdere kanalenHet lesmateriaal moet te bezoeken zijn zonder allemaal randvoorwaarden.

Wikiwijs Maken

● Web-based, werkt op alle devices

● Export naar PDF, Ebooks

(Allemaal open standaarden)


bestaat.


geplaatst wordt.


bestaat.


geplaatst wordt.

Maar ook in elektronische leeromgevingen● Lesmateriaal kan effectiever zijn als het “dichter bij” de

student kan worden afgespeeld.

● Te denken valt aan adaptieve leersystemen en betere dashboards voor docenten.


bestaat.


geplaatst wordt.


bestaat.


geplaatst wordt.


bestaat.


geplaatst wordt.


bestaat.


geplaatst wordt.

Dit geeft nieuwe mogelijkheden


bestaat.


geplaatst wordt.


bestaat.


geplaatst wordt.

RandvoorwaardenKennisnet werkt samen met alle ELO leveranciers om deze koppelingen tot stand te brengen.

Van simpele links tot compleet inlezen van alle content om lokaal aanleveren

Aanpasbaar


bestaat.


geplaatst wordt.


bestaat.


geplaatst wordt.

AanpassenHet materiaal moet makkelijk aanpasbaar zijn, in welke omgeving dan ook.

Bij Wikiwijs kan dit door het materiaal te kopiëren en aan te passen


bestaat.


geplaatst wordt.


bestaat.


geplaatst wordt.

Aanpassen is ook integraal downloaden● Open materiaal zit niet in een geïsoleerd systeem

(silo)

● Sterk punt is juist dat je het materiaal middels een open standaard kan downloaden en gebruiken in andere systemen om er daar mee verder te gaan (ook qua ontwikkeling)

● Daarom ondersteunt Wikiwijs ook het integraal downloaden in een open standaard.

3 kansen voor open leermateriaal

in het MBO

De stap naar het MBO

Even wat cijfers (bronnen 2014/2015)

● 484.208 studenten

● 31200 docenten

● 918 crebo-opleidingen

● 170 mbo-beroepsopleidingen

Voor grote groepen veel eigen lesmateriaal, maar niet gedeeld.


bestaat.


geplaatst wordt.


bestaat.


geplaatst wordt.

● Niches

● Actuele thema’s

● Aanvullen op bestaande methodes

Niches

Kleine Wikipedia-projecten

We kennen allemaal Wikipedia in het Nederlands en Engels, maar er zijn heel veel andere talen.

En veel andere projecten.

Wiktionary, Wikispecies, enWikidata

Niches

Bij veel kleinere opleidingen is er behoefte aan lesmateriaal waarvoor het een commerciële uitgever niet lukt om een verdienmodel rond te krijgen.

Juist in dergelijke situaties kan het lonen om (samen met andere instellingen) dekkend lesmateriaal uit te werken.

Interne Scholing

Vereiste: Coördinatie

● Waar bij Wikipedia compleetheid een mooi streven is, is het bij structureel gebruik in het onderwijs belangrijk dat een serie lessen wel compleet is.

● Om leerlijnen te realiseren moeten instellingen de regie pakken.

● En dus ook auteurs structureel ondersteunen

● En samenwerken met andere instellingen om dekkende leerlijnen te maken

Actuele Onderwerpen

Fort Europa

Nieuwkomers

Mediawijs Solliciteren

De individuele auteur

● Er hoeft geen samenhang te zijn

● Content door individuele auteurs die een onderwerp willen behandelen in de klas

Kans: Faciliteer content-creatie

Wat zou nog helpen?

Deze thema’s zijn niet uniek, wat meer coördinatie en verdeling van deze materialen zou handig zijn.(marktplaats?)

Variatie op bestaande methodes

Variatie op bestaande content

Daar waar er bestaande methodes zijn is er vaak behoefte om te variatie aan te bieden aan studenten.

Waarom?

● Methode aanvullen met iets meer opleidings-specifiek lesmateriaal

● Kunnen variëren als een bepaald stuk van de methode niet goed aansluit bij de leerbehoefte van de student


bestaat.


geplaatst wordt.


bestaat.


geplaatst wordt.

Taal en Rekenen MBO

Conclusie


bestaat.


geplaatst wordt.


bestaat.


geplaatst wordt.

Open lesmateriaal in het MBO● Open leermateriaal biedt kansen. En de

randvoorwaarden zijn in Nederland aanwezig.

● Kennisnet wil instellingen helpen

● Wat is de volgende stap?

kn.nu/open-mbo

de kracht van het open domein - saMBO-ICT · 2017. 1. 28. · Zorg ervoor dat het tekstvak niet...

Documents

Transcript of de kracht van het open domein - saMBO-ICT · 2017. 1. 28. · Zorg ervoor dat het tekstvak niet...