Het ontwerp van IJburg is toegesneden op het inpassenvan een woonwijk in een natuurgebied: het IJmeer.Met de komst van IJburg werd wordt daarom een om-vangrijk en robuust natuurprogramma gerealiseerd,ondermeer in overleg met Vereniging Natuurmonu-menten. De natuurmaatregelen die voor IJburg zijnuitgedacht berusten op twee principes: ondersteunenvan de ecologische hoofdstructuur en versterken vande onderwaternatuur van het IJmeer. Deze strategie werkt, want uit onderzoek blijkt dat deecologische kwaliteit van het gebied toenam met dekomst van IJburg I. Als gevolg van dat succes wordtIJburg zelfs gezien als een soort veldlaboratorium vannatuurontwikkelingsmaatregelen. In IJburg II zal dezestrategie worden doorgezet, met plannen die dekwaliteit van het aangrenzende IJmeer en diens natuur-waarden opnieuw kunnen vergroten.

IJburg II loopt vooruit op verandering

Het planproces anticipeert op veranderingen - in elke fase en op elke schaal - en ondersteuntnieuwe ontwikkelingen op de eilanden en de wereld eromheen

De wereld verandert voortdurend en ook de ontwik-keling van IJburg is vol dynamiek. Zo blijft het besefvan de bouwopgave continu in beweging, net als demogelijkheden die omstandigheden, techniek enwetgeving bieden. Om die redenen heeft IJburg eerderal een evaluerend planproces ingevoerd. Daarnaastworden nieuwe ontwikkelingen ondersteund metruimte voor experimenten en door rekening te houdenmet veranderende woonwensen van bewoners. Deplannen en projecten van IJburg II zijn in onze ogenalleen duurzaam als zij flexibel en aanpasbaar in kunnenspelen op de laatste kennis, behoeften en inzichten. Opdie manier geven we een maximale levensverwachtingmee aan gebouwen, buurten en de wijk, waardoor denu geïnvesteerde tijd, energie en grondstoffen geen

voortijdige slachtoffers van kapitaalvernietiging worden.

Dat vergt veel van de mensen die aan IJburg werken,omdat zij marktontwikkelingen en innovaties op devoet moeten volgen en verwerken in het planproces.Dat flexibel meebewegen met verandering vergt ove-rigens ook het nodige van het planologisch-juridischinstrumentarium. Het is immers gangbaar om plan-processen onwrikbaar te fixeren in bestemmingsplannenen contracten. IJburg zal daarom creatieve oplossingenzoeken voor een betere balans tussen flexibiliteit enrechtszekerheid.

IJburg II draait op duurzame energie

Duurzame bronnen leveren de energie voor IJburg en diens gebouwen, buurten,openbare ruimte en infrastructuur gaan daar efficiënt mee om.

IJburg II versterkt de vitaliteit van het IJmeer

Het ontwerp voor de wijk, de gebouwen en het omringende water bevorderen de localebiodiversiteit, creëren levendige habitats en genereren schone lucht, water, grond en energie.

IJburg II integreert de ervaring van staden natuur

De openbare ruimte bevordert zowel de sociale interactie als het contact metde natuur, hetgeen de unieke identiteit van IJburg versterkt.

IJburg is in essentie een typisch Amsterdamsewijk aan - en in - het water. Die essentie moetoveral op IJburg voelbaar zijn omdat de iden-titeit van de wijk hier in belangrijke mate aanwordt ontleend. Die voelbaarheid wordt opde eerste plaats ondersteund door vanuit deeilanden betekenisvolle verbindingen temaken met de aangrenzende waternatuur. Alstweede dient steeds weer een passendebalans te worden gevonden tussen stedelijkefuncties, (water)recreatie en natuur. Op IJburgII krijgt de natuur bijvoorbeeld een nog her-kenbaarder plek door meer ecologischekwaliteit in het stedelijk gebied te brengen.

4

IJburg II neemt het voortouw in samenwerkingen innovatie

Nieuwe benaderingen, producten en technologie - inclusief nieuwe samenwerkingsvormen enproefprojecten - worden ingezet om een duurzame stad te realiseren.

IJburg vervult een voorbeeldfunctie en heeft hetvermogen om een innovatief vliegwiel te zijn voorAmsterdam of de regio. Een dergelijke ambitie kanworden waargemaakt als het onderste uit de kanwordt gehaald op het gebied van techniek, samen-werking en regelgeving. IJburg II neemt zo de ge-daante van een proeftuin aan en stimuleert de markttot innovatie en betrokkenheid. Daarbij optredenderisico's durft IJburg II doelgericht te nemen en dezedesnoods over betrokken partijen te verdelen. Oplos-singen worden met name gevonden door al vroeg-tijdig vragen te stellen en partijen actief te betrekken.

Om die voorbeeldfunctie waar te kunnen maken moeter wel ruimte zijn voor het lerend vermogen van deprojectorganisatie, het delen van kennis, koersbijstel-lingen en onorthodoxe samenwerkingsvormen. Teamsworden niet langer samengesteld op grond van con-ventie, maar op basis van de deskundigheid die vooreen bepaald vraagstuk moet worden gecombineerd.

5 IJburg II creëert een veilige, hechte enopen gemeenschap

Een gevoel van verbondenheid en collectieve verantwoordelijkheid wordtondersteund door keuzemogelijkheden in woningtypen, onderwijs, gezond-heidszorg, werkgelegenheid, vrijetijdsbesteding en een voorbeeldig aanbodaan vervoerswijzen.

“Een leuke buurt om te wonen...” is een uit-spraak van mensen die zich veilig thuis voelenin hun buurt, in een aangename mix vanwonen, werken en voorzieningen. De realisatievan IJburg I heeft wat dat aangaat een schataan leerervaringen opgeleverd. Zij gevenaanleiding tot de volgende uitgangspuntenvoor IJburg II:

• IJburg II krijgt een eigen identiteit. Nietalleen door de stedenbouwkundige opzet,maar ook één die door de jaren heen groeitals een stedelijk stuk Amsterdam, omgevendoor natuur in een weidse ruimte;

• Een goede mix van wonen, werken en voor-zieningen maakt IJburg II voor alle Amster-dammers toegankelijk en bereikbaar;

• De openbare ruimte nodigt uit tot uiteen-lopende activiteiten en is flexibel in het ge-bruik en inrichting. Op logische plaatsen inveelgebruikte routes worden veilige ontmoe-tingsplekken ingebed;

• Publieke gebouwen worden voor meerderedoeleinden tegelijk benut. Zo kunnen scholentot multifunctionele centra worden omge-smeed die 24/7 kunnen worden gebruikt;

• IJburgers worden betrokken bij het plan- enrealisatieproces van IJburg II. Er zal boven-dien volop ruimte zijn voor zelfbouwers,omdat deze bewoners zich sterker verbondenvoelen met de wijk.

6

IJburg II kent geen verspilling

Van bouwplan tot stedelijk beheer streeft IJburg II naar het toepassen van de Cradle2Cradleontwerpfilosofie. Materialen worden behandeld als bouwstenen in gesloten biologische oftechnische kringlopen.

'Verminder, hergebruik en recycle' is één van de basis-principes van een duurzame omgang met grondstof-fen. Ten tijde van IJburg I kon dat principe nog nietecht landen in het proces van aanleg en bouwen. Tochwas IJburg I al een pionier in de grootschalige intro-ductie van FSC hout in de Nederlandse bouwpraktijk. Tegenwoordig is er het groeiende 'cradle to cradle'gedachtegoed, dat ons kan inspireren om materialenniet meer te laten vervallen tot waardeloos afval, maaraan het eind van zijn levensduur terug te nemen alsgrondstof in de cyclus naar een hoogwaardig nieuwproduct.

Een zeer ambitieus principe, dat met name in de helebouwketen nog een plaats moet veroveren. Bijvoor-beeld in de toepassing van geschikte materialen enbouwmethoden, het opzetten van een inzamelstruc-tuur en de terugwinning van grondstoffen. IJburg II zaldie transitie naar een andere bouwpraktijk waar mo-gelijk stimuleren, ruimte bieden aan experimenten entot slot het goede voorbeeld geven als opdrachtgevervan publieke werken.

7

1 2

3

IJburg II wil beslist een CO2 neutrale wijk wor-den. Dat kunnen we bereiken door aan de enekant oneindige, niet-fossiele energiebronnenin te zetten en aan de andere kant het energie-gebruik te reduceren. Dit principe plaatst onsvoor een grote uitdaging en daarom wordtgewerkt aan een visie die:

• het energieverbruik verder terugdringt;

• energietechnische innovaties stimuleert,ontwikkelt en benut;

• zoekt naar verduurzaming van energiedra-gers (warmte, elektriciteit) in de wijk;

• synergie tussen energie en het stedenbouw-kundig ontwerp opspoort;

• het potentieel van duurzame bronnen in enom IJburg II aanspreekt;

• zoekt naar organisatievormen, financiëlemodellen en samenwerkingsverbanden omdit, ook op lange termijn, mogelijk te maken.

Met deze visie wordt een duurzame energie-huishouding vast onderdeel van alle plannenen projecten in IJburg II.