De glazen erkers worden met

zo eenvoudig mogelijke ver­

bindin gen aan het bestaande

gebouw geklikt.

28 // Bouwwereld

28-31_Metaglas.indd 28 06-11-12 15:44

ruit naar de zijkant van het balkon te schuiven en daar vervol­gens naar binnen te draaien.

Prefab als uitgangspuntMetaglas levert vaker glas voor glazen erkers. Die worden ech­ter veelal in nieuwbouw gemonteerd aan een behoorlijk zware staalconstructie. In een bestaande situatie zou die staalconstruc­tie veel eenvoudiger moeten en zouden de erkers volledig ge­prefabriceerd moeten worden, zegt directeur Waldo Duin van Metaglas. “Ons uitgangspunt is altijd om zoveel mogelijk te pre­fabriceren en zo min mogelijk afhankelijk te zijn van de omstan­digheden op de bouwplaats. Dit mede vanwege kwaliteit en doorlooptijd. Als prefabricage in onze werkplaats niet kan van­wege vervoer, proberen we alsnog zoveel mogelijk op de grond voor te monteren op de bouwplaats zelf.”Met die uitgangspunten ging Metaglas aan de slag. Belangrijk daarbij was de keus voor het ontwikkelen van losse ophangpun­ten, die aan de vloerrand van het gebouw bevestigd konden wor den. Omdat de erkers zich deels boven elkaar bevinden, zijn

Een kantorencomplex aan de drukke Zuidstedeweg in Nieuwe­gein wordt getransformeerd tot appartementencomplex. Daar­mee komt het gebouw echter in een andere regelgeving voor geluidhinder terecht. De opdrachtgever wilde liever geen volko­men gesloten, dove gevel. Als alternatief viel de keuze op gla­zen erkerachtige elementen (zonder dak). Als die voor de ramen worden aangebracht, betekent dat een forse reductie van de geluidbelasting. Door de erkers te voorzien van vouwbeglazing boven de balustrade, krijgen de bewoners tegelijkertijd de be­schikking over een buitenruimte. De keuze voor volledig glas betekent dat het aanzicht van het gebouw nauwelijks wij zigt.

VouwsysteemLoosbroek architecten ging hierover in gesprek met Metaglas uit Tiel. Dit bedrijf – gespecialiseerd in engineering, fabricage en montage van glasconstructies in de combinatie metaal en glas – levert onder meer M­View balkonbeglazing. Dit is een glazen vouwsysteem dat volledig zonder stijlen werkt en dus een grote transparantie heeft. Met het eigen systeem van Metaglas is elke

De glazen uitbouwen hebben een

heel grote transparantie, waardoor

het gevelbeeld slechts in geringe

mate verandert.

Metaglas ontwikkelde voor een transformatie in Nieu we gein een

sy steem waarmee glazen erkers als volledig prefab element op een­

voudige wijze aan de gevel kunnen worden geklikt. daarvoor worden

losse con nectoren aan de vloerrand bevestigd.

Glazen erkers alsprefab element

29

Methoden & technieken //tekstproductie en fotografie HeNk wiNd

Bouwwereld //

28-31_Metaglas.indd 29 06-11-12 15:44

er drie typen connectoren ontwikkeld: een onderconnector, een bovenconnector en een koppelconnector. De connectoren zijn nauwkeurig gesteld, maar zijn ook zo uitgevoerd dat er nog voldoende nastelmogelijkheden zijn.Voor het monteren van de connectoren zijn bij elk ophangpunt een aantal stenen uit het metselwerk gehaald. Het metselwerk is na het aanbrengen van deze connectoren weer aangeheeld. Dit is uitgevoerd vanaf een steiger. Nadat de gevel totaal gereinigd was, kon de steiger direct worden verwijderd.

StaalconstructieDe aanhangelementen hebben een staalconstructie als basis. Omdat de connectoren aan de vloerrand zijn bevestigd, is de achterste stalen stijl verdiepingshoog. De erkers zelf – in feite glazen balustrades met daarboven balkonbeglazing – zijn dat niet. In de zijgevels van de erkers zijn schoren aangebracht. Daar aan hangt het stalen frame van de balkonvloer, waarin traan platen zijn gelegd. Bovenaan is aan de gevelzijde horizon­taal een extra staalprofi el aangebracht, omdat de elementen anders niet in de kraan konden worden gehangen zonder in el kaar te drukken. Dat is de enige voorziening die extra nodig was vanwege prefabricage. Door dit aanvullende staalprofi el is het overigens ook mogelijk de erkers achteraf alsnog te voor­zien van een dakje.De staalconstructie is opgebouwd met kokerprofi elen. De di­men sionering daarvan is afgestemd op de onderste balkons, die met 4 x 1,10 meter het grootst zijn. Er zijn geen staalprofi elen aan gebracht op de buitenhoeken van de erkers. Die hoeken konden daardoor heel transparant worden. Uiteraard moest er wel een verbinding worden gemaakt tussen het stalen frame van de vloer en de bovenrand, waaraan de vouwbeglazing is opge­hangen. Hiervoor zijn twee stijlen geplaatst in het voorste vlak van de erker.

Extra lierVan tevoren is ook uitgebreid nagedacht over de montage van de erkers. De erkers moeten afsteunen op de onderconnector (verticale krachten). De bovenconnector moet vooral de boven­zijde van de schoor fi xeren (horizontale krachten). Deze boven­connector is daarom uitgevoerd als een koker, waar de stalen stijl van de erker eenvoudig ingeschoven kan worden. Dat ‘een­voudig’ betekent wel dat de erker bij de montage enigszins schuin moet hangen om in de bovenconnector te kunnen schui­ven. Pas als de stijl daar ver genoeg ingeschoven is, kan de er ker recht worden gekanteld en op de onderconnector worden geplaatst. Dat is gerealiseerd door de erker aan twee tuien met een lier ertussen in de kraan te hangen. De lier maakt de kantel­beweging mogelijk.Metaglas heeft dit systeem van prefab aanhangmodules inmid­dels gepatenteerd. Waldo Duin verwacht dat het systeem niet alleen interessant is voor renovatie, maar ook in nieuwbouw. “Je kunt de erkers of balkons dan achteraf aan de gevel hangen en kunt de steiger dus gewoon laten staan zolang als nodig is."

Projectgegevens // Locatie: Zuidstedeweg, Nieuwegein // Opdrachtgever: exploitatiemaatschappij Noordlaan BV, Utrecht // Ontwerp: loosbroek Architecten, Tiel, loosbroek­architecten.nl // Uitvoering bouwkundig: Van ieperen Groep, iJsselstein, ieperen.nl // Glazen erkers: Metaglas BV, Tiel, metaglas.nl // Bouwperiode: maart 2011 – eind 2012

De kokerframes zijn gedimensioneerd op de onderste balkons. Die zijn

overigens opgelegd op een hoekprofi el aan de betonbalk.

De bevestigingspunten van de erkers bestaan uit onder­, boven­ en mid­

denconnecto ren.

30 // Bouwwereld

// Methoden & technieken

28-31_Metaglas.indd 30 06-11-12 15:44

1 // De in Tiel geprefabriceerde erkers arriveren

per vrachtwagen in Nieuwegein. 2 // Voor

de montage worden een kraan en een hoog­

werker ingezet. 3 // Met een extra lier kan de

erker enigszins kantelen, waardoor de stijlen

in de bovenste bevestigingspunten kunnen

schuiven. 4 // Vervolgens wordt het balkon

recht getakeld en zakt deze tot op de onderste

connectoren.

31Bouwwereld //

21

3

4

28-31_Metaglas.indd 31 06-11-12 15:44