DE GEMANDATEERDE

VOORZIENINGEN

Omgaan met

verontrusting: een

gedeelde

verantwoordelijkheid

Een gedeelde verantwoordelijkheid:

Gemandateerde voorzieningenGemandateerde voorzieningen

Werken in en met verontrustende situaties is een

gedeelde verantwoordelijkheid van alle

jeugdhulpverleners

Inschatten of hulp

maatschappelijk noodzakelijk

is en desgevallend opvolgen

is de verantwoordelijkheid

van de gemandateerde

voorziening

Soorten verontrusting

� Basisdefinitie

� Van problematische opvoedingssituatie naar problematische

leefsituatie

� Integriteit: psychisch, fysiek, seksueel

� Ontwikkelingskansen: affectief, moreel, intellectueel, sociaal

Maatschappelijke noodzaak

“De kwalificatie die na onderzoek door een

gemandateerde voorziening aan een

verontrustende situatie wordt gegeven en die

de noodzaak vastlegt om jeugdhulpverlening in

te schakelen.”

Gemandateerde voorzieningen

� Ondersteuningscentrum Jeugdzorg:

- Minderjarigen waarvan de ontplooiingskansen/integriteit bedreigd zijn

- Problematische leefsituaties die de jongeren schaden

� Vertrouwenscentrum kindermishandeling:

- Situaties van kindermishandeling

���� Verschillende expertise � zelfde mandaat & regelgevend kader

WIE

Basisprincipes gemandateerde

voorziening

� Belang van de minderjarige staat centraal

� Maximaal contextgericht en subsidiair

� Maximale informatie over wat we doen, waarom we dat doen (voorspelbaarheid)

� Gedeelde besluitvorming

� Maximale participatie aan het proces

� Onafhankelijk van het hulpaanbod van de sectoren

Geen vrijwilligheid mogelijkGeen vrijwilligheid mogelijk

onderzoek case

management

triade

Uitnodigen cliënt

en aanmelder

Inschatten

maatschappelijke

noodzaak

Teambeslissing

over

hulpvoorstel en

maatschappelijk

e noodzaak

Interveniërend

Observerend

Procesvoering bij de gemandateerde voorziening

aanmelding

Motivatiedocument:

Wat zijn de

krachten/lasten

Wat heb je zelf al gedaan

Waarom meld je aan

Teambeslissing

Cliënt geïnformeerd

consult

Advies

Handvatten aanreiken

ParketParket

kennisgeving parket

Consult vragen bij een

gemandateerde voorziening

Gemandateerde voorzieningen � Enkel voor professionele hulpverleners

� De consultvrager is verantwoordelijk voor het

respecteren van de privacy van de betrokkenen

� Kan gevraagd worden door iedere individuele

hulpverlener, hoeft niet vanuit een team (i.t.t. een

aanmelding)

� Vooral telefonisch

� Het doel van de functie “advies en consult geven” is

de advies- of consultvrager in staat te stellen om op

adequate wijze om te gaan met de (vermoedelijke)

verontrustende situatie die aanleiding vormde voor

het contact.

Gemandateerde voorzieningen

consult

Advies

Handvatten aanreiken

Aanmelden bij een gemandateerde

voorziening door een hulpverlener:

Gemandateerde voorzieningenGemandateerde voorzieningen

Motivatiedocument:

Wat zijn de krachten/lasten

Wat heb je zelf al gedaan

Waarom meld je aan

Teambeslissing

Cliënt geïnformeerd

Verwachtingen t.o.v. de aanmelder

Gemandateerde voorzieningen � Aanspreekpunt voor gemandateerde voorziening, bv. voor bijkomende informatie

� Contact houden met cliënt tijdens onderzoek (kan ondersteund worden door GV)

� Aanwezigheid op triadegesprek

� In onderling overleg na triadegesprek zelf bieden van hulp of toeleiden naar hulp (miv aanmelden toegangspoort)

Aanmelden bij een gemandateerde

voorziening door het parket:

Gemandateerde voorzieningenGemandateerde voorzieningen

Via een “kennisgeving”:

Wat zijn de aanleidingen?

Info via PV’s.

Wat zijn de verwachtingen?

De dringendheid.

Cliënt geïnformeerd

Bij begin van onderzoek:

�Alle perspectieven in beeld brengen (kind/jongere, ouders, context, aanmelder en andere betrokken hulp, … )

�Screening hulpverleningsgeschiedenis

�Focus op wat werkt, verkennen draagkrachten vs. lasten en verontrusting

�Schetsen van verloop van verder proces en maken van afspraken

Het onderzoek bij de gemandateerde

voorziening

Gemandateerde voorzieningenonderzoek

Uitnodigen cliënt

en aanmelder

Inschatten

maatschappelijke

noodzaak

Teambeslissing

over hulpvoorstel

en

maatschappelijke

noodzaak

Inschatten maatschappelijke noodzaak:

�Analyseren van de informatie, relatie tussen

• Balans risicofactoren en krachten binnen het gezin, noodzaak tot hulp

• Probleemerkenning, probleeminzicht

• Medewerking

�Formuleren verwachtingen

Het onderzoek bij de

gemandateerde voorziening

onderzoek

Uitnodigen cliënt

en aanmelder

Inschatten

maatschappelijke

noodzaak

Teambeslissing

over hulpvoorstel

en

maatschappelijke

noodzaak

Onderzoek resulteert in teambeslissing en eindigt met

formele uitspraak over al dan niet “maatschappelijke

noodzaak tot hulpverlening”

�de geïndiceerde hulpverlening (aangrijpingspunten en verwachtingen)

�de mate van betrokkenheid van de GV in het verder verloop van het traject

Beslissing wordt meegedeeld aan cliëntsysteem en aanmelder in een “triadegesprek” + maken van afspraken over vervolg

�2 types van opvolging in geval van “maatschappelijke

noodzaak”: observerend / interveniërend

•Altijd driehoek: cliënt – hulpaanbod– GV

•Maar andere rol en intensiteit

Het onderzoek bij de

gemandateerde voorziening

onderzoek

Uitnodigen cliënt

en aanmelder

Inschatten

maatschappelijke

noodzaak

Teambeslissing

over hulpvoorstel

en

maatschappelijke

noodzaak

Maatschappelijke Noodzaak =

Casemanagement

� Factoren die de mate van aanklampendheid

bepalen:

• Mate van veiligheid

• Risicofactoren en krachten binnen het gezin

• Probleeminzicht, motivatie (veranderbereidheid)

en verandermogelijkheden van cliënt(systeem)

• Relatie met hulpverlener

• Ervaringen/ reacties in het verleden met/op

hulpverlening

� Risico’s en kansen voor het kind en de haalbaarheid

inschatten bij beide keuzes

Gemandateerde voorzieningencase

management

Interveniërend

Observerend

Observerend Casemanagement

� Voorwaarden om naar observerend casemanagement te gaan:

• Voldoende medewerking bij cliëntsysteem

• Voldoende waarborgen voor ontplooiingskansen en veiligheid van het kind

• Voldoende waarborgen voor vrijwillig aanvaarde hulp

� Verantwoordelijkheid blijft bij hulpaanbieder en cliënt. GV volgt op afstand op, observeert

� Observatie-overeenkomst tussen GV, cliënt, aanmelder / hulpaanbieder waarin de maatschappelijke noodzaak (zorgen en krachten), de verwachtingen en de afspraken concreet worden gemaakt.

Gemandateerde voorzieningencase

management

Interveniërend

Observerend

Interveniërend Casemanagement

� Voorwaarden om naar interveniërend casemanagement te gaan

• onvoldoende waarborgen voor ontplooiingskansen en veiligheid van het kind

• onvoldoende medewerking bij cliëntsysteem

• onvoldoende waarborgen voor vrijwillig aanvaarde hulp

� Verantwoordelijkheid ligt bij GV

• GV neemt over en organiseert zelf de hulpverlening

• GV maakt hulpverleningsprogramma op

Gemandateerde voorzieningencase

management

Interveniërend

Observerend

Evaluatie casemanagement

Resultaten evaluatie:

� De GV blijft opvolgen in dezelfde intensiteit

� De GV blijft opvolgen, maar in een andere intensiteit

• ICM naar OCM want er zijn voldoende waarborgen

voor veiligheid en medewerking

• OCM naar ICM want de hulpverlening heeft meer

nood aan de aanklampende rol van GV

� De GV kan haar interventie afsluiten

• Geen hulp meer nodig

• De cliënt wenst de hulp en er is geen aanklampend

optreden nodig

� Casemanagement kan nooit eenzijdig afgesloten

worden, altijd in overleg

case

management

Interveniërend

Observerend

Doorverwijzing naar parket

Geen vrijwilligheid mogelijkGeen vrijwilligheid mogelijk

onderzoekonderzoek case

management

case

management

triadetriade

Uitnodigen cliënt

en aanmelder

Uitnodigen cliënt

en aanmelder

Inschatten

maatschappelijke

noodzaak

Inschatten

maatschappelijke

noodzaak

Teambeslissing

over hulpvoorstel

en

maatschappelijke

noodzaak

Teambeslissing

over hulpvoorstel

en

maatschappelijke

noodzaak

Interveniëren

d

Interveniëren

d

ObserverendObserverend

ParketParket� = MANDAAT van GV

� Op ieder moment in het traject mogelijk

� Na teambeslissing

� Na afweging van maatschappelijke

noodzaak tot interventie

1.Als de gepaste jeugdhulpverlening niet

wordt aanvaard en als de minimale

veiligheid niet is gegarandeerd of de

ontplooiingskansen in het gedrang zijn;

2. Als er weigering is tot meewerken aan

het onderzoek naar maatschappelijke

noodzaak

Doorverwijzing naar parket

Geen vrijwilligheid mogelijkGeen vrijwilligheid mogelijk

onderzoekonderzoek case

management

case

management

triadetriade

Uitnodigen cliënt

en aanmelder

Uitnodigen cliënt

en aanmelder

Inschatten

maatschappelijke

noodzaak

Inschatten

maatschappelijke

noodzaak

Teambeslissing

over hulpvoorstel

en

maatschappelijke

noodzaak

Teambeslissing

over hulpvoorstel

en

maatschappelijke

noodzaak

Interveniëren

d

Interveniëren

d

ObserverendObserverend

ParketParket� Intentie tot doorverwijzing wordt

meegedeeld aan cliënt

� Recht op kennisgevingsgesprek met

leidinggevende GV

� Ultieme kans om nog binnen

vrijwilligheid te blijven