1

DEFABRIEK

#00

Oud complex nieuwe parel

Samenwerken met de buren

Nijmeegse stiefselkeet

wordt hip

Inhoud De Fabriek is een uitgave van Studio Brul en Rik Vermeulen Fotografie.Onder de naam ‘creatief collectief AAN’ (ccAAN) ontwikkelen Matthijs Brul en Rik Vermeulen producties waarbij ze samenwerken met andere creatieve professionals. Dit magazine is het eerste wapenfeit van ccAAN en is mede tot stand gekomen door de vrijwillige inzet van onderstaande ‘inpluggers’.

Hoofd- en eindredactieDe tekstschrijfster, Deborah Weimer

RedactieRianne van den Bosch, Marga van der Burgt,Jens Frielink, Linda Roos, Deborah Weimer

Artdirection en vormgeving Studio Brul

Fotografie Sara Donkers, Duncan de Fey, Roy Soetekouw, Rik Vermeulen, Matthijs Brul

CoverRoy Soetekouw

VisagieRamila Kocer

StylingInge Jansen

Aan dit nummer werkten meeJan de Ridder, Godfried Verstegen, Mirjam Woortmeijer

Speciale dank aan Bouwfonds Ontwikkeling B.V.

RedactieadresJohn Lennonstraat 14 6663 GP Lentmatthijs@studiobrul.nl

grafisch ontwerp

The H.J. Heinz trademarks, copyrights and/or other intellectual property rights are owned by H.J. Heinz and are used with permission. There is no commercial or other relation between H.J. Heinz and the Honig Complex, the Honig Complex community and the Honig Complex magazine.

Me

i 2

01

4

5 In het kielzog van Baas Bas

8 Huizen bouwen. Jong geleerd,…

10 Drie jongens met een droom

14 Ingrediënten van succes

16 Mevrouw Honig vertelt

18 Vreemde beesten en andere hebbedingen

20 Tot ze (bijna) zwart zien…

22 Oersoepproef

24 Bruisend leven aan de Waal

26 Bauke Smit, samenwerker pur sang

30 Een mooie dame, over een mooie dame

32 Pas op: brandgevaar!

33 Het geluid van Godfried

34 ‘We hebben elkaar gevonden’

36 Terug naar de basis

Na het bestijgen van een enorm lange, smalle fabriekstrap zijn we er eindelijk. Hoger in de Honig kunnen we niet komen. Door het stoffige raam tuur ik over de Waal. Ik richt mijn camera naar buiten en zie in de reflectie van het raam mijn metgezel. Ik weet dat hij als on-dernemer gegrepen is door deze plek. Hij kijkt vermoeid, maar verwachtingsvol naar buiten. In zijn blik zie ik vragen, twijfels. En dromen. Het beeld dat ik van hem schiet, zegt meer dan duizend woorden. Voor mij althans, ik ben op zien gericht.

Wat ik om me heen zie, geeft me energie. De positieve vibes houden ook mij uit mijn slaap. Ik moet iets doen met al die inspiratie! Ik wil hier zitten, ondernemen en samenwerken. Natuur-lijk. Maar ik wil meer. Ik wil mijn Honiggevoel delen. Delen met de ondernemers binnen de Honig, maar ook met anderen die deze waan-zinnige plek aan de Waal nog niet kennen.

Het blijkt betrekkelijk eenvoudig om enthou-siastelingen te vinden die er hetzelfde over denken als ik. Mensen die geen moeite heb-ben om uit hun comfort zone te stappen, maar die gaan voor iets waar zij in geloven. Wat een gaaf gevoel! Samen iets moois creëren, samen werken aan de verbeelding en verwoording van dit geweldige complex. Samen het gevoel beleven om te staan on top of the Honig.

Geniet ervan!

Matthijs Brul

On top of...

Editorial

foto roy soetekouw

4foto matthijs brul

On top of...

5

Bas Hoebink, eigenaar van restaurant De Firma, vond één restaurant nog niet genoeg en richtte begin dit jaar De Meesterproef op. Met speels gemak, zo lijkt het toch, verdeelt hij zijn tijd tus-sen zijn twee zaken. Hoe hij dat doet? “Door niet voor de gemakkelijkste weg te gaan”, aldus de bevlogen bourgondiër. Welke weg hij dan wel kiest? Loop maar mee!

11:19 uur10:00 uur

Een dag op pad met ... Bas van De Meesterproef

“Wat heeft mijn souschef nu op het bord geschreven? Die combinatie van ingrediënten kende ik nog niet! Dat is het leuke van dit bord. Mijn chef-kok, souschef en ikzelf schrijven hier onze culinaire ideeën op. Waar ik de inspi-ratie vandaan haal? Uit mezelf. Haha! Maar ook uit ste-dentrips, tijdschriften en, een hele leuke app, Flipboard.”

“Mijn dag begint. Pc aan, bakje koffie erbij en wat adminis-tratieve zaken regelen. In de agenda zie ik dat er vandaag wat afspraken met collega-on-dernemers staan gepland. Zo spreek ik iemand die groente wil verbouwen op ons dak. Een idee dat perfect past bij onze bedrijfsfilosofie. We halen onze ingrediënten het liefst dicht bij huis.”

tekst deborah weimer I foto’s duncan de fey

6

“Even buurten bij de jongens van Oersoep. Hun biertjes staan op onze kaart, net zoals de koffie van de gebroe-ders Blommers die ook hier in het complex zitten. Ik ben kritisch in de selectie van mijn leveranciers. Wil altijd graag weten wat hun verhaal is en hoe zij hun producten zien. Of dat nu koffie is of kalfsvlees.”

“Terug op De Meesterproef. Tijd om wat nieuwe gerechten en wij-nen te proeven. Zeker één keer per week veranderen we onze me-nukaart. Vaak uit nood geboren. We werken met kleine leveranciers uit de buurt, die geen grote partijen kunnen leveren. De ingrediënten raken gewoon gauw op. En dat dwingt ons weer om creatief te zijn.”

15:07 uur

“Lunchen in de nieuwe zaak van mijn vriendin Julie. Zij opende maart dit jaar haar eigen winkel in Nijmegen en verkoopt onder andere spulletjes die ook in De Meesterproef staan. Deze lunchbreak is gezellig, maar ook bijna noodzakelijk. We zien elkaar niet echt heel veel. Maar ja, dat krijg je met twee onderne-mers!”

13:58 uur

12:24 uur

7

00:31 uur“Sluitingstijd. Er zit weer een geslaagde dag op; ik heb mijn klanten tevreden de deur uit zien gaan. En zo keer ik ook huiswaarts. Met een tevreden gevoel.”

“Checken hoe de hammen erbij hangen. De Meesterproef maakt gebruik van oude technieken. We maken onze eigen worsten, patés en rillettes. We roken zelf de vis en drogen dus onze eigen hammen! En daar ben ik trots op. Ik ken geen ander restaurant dat dit doet.”

“Bijspringen in de bediening. Het hele team van De Meesterproef is nieuw. Hier en daar moet ik nog wat bijsturen. Maar met het geven van vertrouwen kom je een heel eind. Wat ik belangrijk vind in de bediening? Gevoel voor mensen hebben en kennis van zaken hebben. In die volgorde. Weten bij welke klanten je wat jovialer kunt zijn en bij wie juist wat ingetogener. Dat is niet iedereen gegeven, maar de mensen van De Meesterproef wel. Die durven persoonlijk te zijn.”

19:46 uur

17:23 uur

8

Architecten in de dopteks

t ria

nne

van

den

bos

ch I

foto

’s r

ik v

erm

eule

n

Happened at

9

Zondagmiddag 13 april. Vijftien aspirant-architecten, gemiddelde leeftijd 6 jaar, verzamelen zich bij Fabrikaat. Onder leiding van Katerien Bast, medeoprichtster van Fabrikaat, en Marlou Stoffels, student aan ArteZ, gaan de kinderen hun eigen huis bouwen. Hoe je daarmee be-gint? Door eerst heel goed te kijken. De kinderen maken een rondje in en om het kunstenaarsverblijf Out Of The Box, dat symbool staat voor het Honigcomplex. Het is gemaakt van gestapelde dozen; het materiaal dat ook de kinderen vanmiddag gaan gebruiken.

Na de verkenningstocht gaan de jonge bouwkundigen goed nadenken over het ontwerp van hun kamer. “Dat is belangrijk voor de beeldvorming”, zegt Katerien. “De

kinderen vormen zo een eigen concept van waaruit ze spelenderwijs gaan werken.” Na het denken komt het doen. De stiften komen op tafel en iedereen gaat aan de slag met een plan en een bouwtekening.

Niet veel later is het grut druk in de weer met karton, tape en ijzerdraad. Wouter (7 jaar) is geconcentreerd be-zig met een kamer waarin hij kan hockeyen. Fien (4 jaar) maakt het grootste huis, met een heuse paardenkamer. “Er zit een deur in het plafond voor het hoofd van het paard”, legt ze uit. Aan het einde van de middag ontpopt zich een heuse stad op de voormalige silovoeten.

“Ik ga een ronde balletkamer maken die heel groot is. Dan kan ik veel rondjes draaien.”Noortje (5 jaar)

10

Het samen maken“Of ik wel eens slapeloze nachten heb gehad tijdens de oprichting van De Smeltkroes? Nee. Het punt is: bij een project als dit komt zó veel kijken. Gesprekken met de gemeen-te, investeerders, de bank, verze-keraars. En dan de verbouwing van een lege fabriekshal tot een plek waar dadelijk zo’n 250 ondernemers aan de slag kunnen! Dat kun je ge-woon niet overzien. Daar hoef je dus ook niet van wakker te liggen.” Inmiddels is er meer overzicht. Dan blijkt ineens dat zo’n proces een or-ganisch en logisch verloop heeft.

De kiem van De Smeltkroes is in feite vijftien jaar geleden gelegd op

In De Fabriek vertellen Bas, Bauke en Wimke bij toerbeurten over de ontwikkelingen binnen De Smeltkroes. In deze eerste editie bijt Bas het spits af. Hij memoreert hoe het idee voor De Smelt-kroes is ontstaan en wat hij en zijn twee ‘mede-makers’ voor ogen hebben.

Architect Bas de Vries, meubelmaker Bauke Smit en productvormgever Wimke van den Heuvel zijn de initia-tiefnemers van bedrijfsverzamelge-bouw De Smeltkroes. De Smeltkroes bevindt zich in het Honigcomplex en verenigt en faciliteert creatieve onder-nemers.

facebook.com/smeltkroesnijmegen

Smeltpraat

de skatebaan in Beneden-Leeuwen. Daar waren Bauke, Wimke en ik vaak te vinden en bouwden we onze eigen ramps. Dat ‘samen bouwen’ is ge-bleven en nam met het oprichten van ons ontwerperscollectief Studio in de maak een meer gestructureerde vorm aan. Door onze verschillen in achtergrond, opleiding en persoon-lijkheid vullen we elkaar goed aan. En dat zie je terug in onze projecten.

De Smeltkroes is eigenlijk de expo-nent van wat wij al geruime tijd met z’n drietjes doen: samenwerken over de grenzen van je vakgebied heen. Iets dat ook lijkt te passen in de tijdsgeest. Want ik hoor wel ge-luiden dat de maatschappij indivi-

dualistischer wordt, maar zie tege-lijkertijd dat mensen elkaar steeds vaker opzoeken. Noodgedwongen misschien, door de crisis, maar ik denk ook door een ander besef, na-melijk dat je elkaar nodig hebt. Zon-der bondgenoten wordt het lastig om je hoofd boven water te houden. Ik zie De Smeltkroes dan ook als een soort mini-maatschappij. Eentje waarin ondernemers uit verschillen-de disciplines elkaar inspireren om samen dingen te maken. Creaties die ze in hun eentje nooit hadden kunnen bedenken, laat staan realise-ren. Samen een idee omzetten in een eindproduct, dat geeft een euforisch gevoel. Dat is nu precies wat we met De Smeltkroes willen opwekken!”

Wimke

Bas

Bauke

foto

roy

soe

teko

uw

11

12

Het licht kan aan!

foto

rik

ver

meu

len

In the spo

tlight

Frank van Anne Forest | 2014 acrylic paint on carpet 140 x 133 cm | € 3.180,00 | KunstKoop: € 80,00 p/mnd | Verkrijgbaar bij Galerie Bart

14

We gaan terug naar het jaar 1909. Op de huidige plek van het Honig-complex verrijst een stijfselfabriekje van de firma Stam & Co. In deze ‘stiefselkeet’ wordt uit maïszetmeel stijfsel gemaakt, bestemd voor de kledingindustrie. Na een brand in 1913 verkoopt de firma de fabriek aan de gebroeders Klaas en Evert Honig. Zij runnen op dat moment een tarwestijfselfabriek in Koog aan de Zaan. Na een verbouwing en uitbreiding nemen de broers de maïszetmeelfabriek in 1914 weer in gebruik. Zo begint precies honderd jaar geleden Honigs historie.

Smaak naar meerDe Eerste Wereldoorlog betekent ook in het neutrale Nederland grond-stoffenschaarste. Vooral de aan-voer van maïs uit Amerika valt stil. Noodgedwongen zoeken de broers andere activiteiten om de fabriek draaiende te houden. Het maken van lijm en het drogen van groenten bie-den uitkomst. Als de oorlog voorbij is, worden weer volop grondstoffen over de Waal binnengebracht. Maar Klaas en Evert hebben de smaak van innovatie te pakken gekregen. In 1922 introduceert Honig vermicelli en start daarmee de productie van deegwaren in de Nijmeegse fabriek.

Hip en HonigDe vermicelli is een doorslaand succes en maakt de weg vrij voor macaroni in 1925 en spaghetti in 1953. Pasta maakt Honig groot. Ook letterlijk. In de jaren zestig beslaan alleen al de inpak- en palletiseer-afdeling van de pasta een derde van het oppervlak van het complex. Maar Honig maakt ook de pasta groot. Met recepten en kruiden-mixen worden Honigs macaroni en spaghetti hip. Ofwel very macaroni zoals de Engelse jongeren vroeger plachten te zeggen. De productie van pasta is inmiddels verleden tijd. Maar als hotspot aan de Waal is de Honig opnieuw very macaroni!

tekst jens frielink I foto archief jan de ridder

Very macaroni

Historie

15

16

In 2010 wordt de ontwikkeling van het Waalfront onderdeel van de portefeuille van wethouder Hannie Kunst. De wethouder, in de wandel-gangen ‘mevrouw Honig’ genoemd vanwege haar grenzeloze betrok-kenheid bij het project, krijgt er een stevige uitdaging aan. “Er lag op dat moment een masterplan voor het Waalfront klaar”, vertelt Kunst. “Een plan dat met maximale inzet van omwonenden en betrokkenen tot stand was gekomen. Maar”, ver-volgt ze, “al snel beseften we dat de in 2008 ingezette crisis meer was dan een kortstondige dip. De tijden waren veranderd en het ont-wikkelen en bouwen van zo’n groot project was niet langer mogelijk.”

KansenIn 2011 neemt de gemeente dan ook een moeilijk besluit en veegt het mas-terplan voor een groot deel van tafel. Een jaar later gaat de raad akkoord met een nieuw plan. “Een organisch en flexibel ontwikkelplan waarin we uitgingen van kansen in plaats van onmogelijkheden”, zegt Kunst. “Toch ontstond er een nieuwe kink in de kabel. Door de nieuwe keuzes in

Mix van toen en nuOude fabriek, parel in ontwikkeling

Al honderd jaar is de Honigfabriek een markant punt aan de Waal- kade. In 2013 kwam de fabriek leeg te staan. Gemeente Nijme-gen en Bouwfonds kochten het pand om het mee te nemen in de complete herontwikkeling van het Waalfront. De crisis gooide echter roet in het eten en de Honig bleef overeind. Een geluk bij een onge-luk.

Nieuws van het Waalfront

17

wat weerstand”, zegt ze grinnikend. “Minder regels betekent loslaten en dat moeten we nog leren. Het Honig-complex is een experiment. Als het hier lukt om met minder regels meer te doen, proberen we dat elders in de stad ook toe te passen. Als we de manier waarop we altijd werkten loslaten, blijkt er veel te kunnen.”

Wat er over acht jaar gaat gebeuren met de fabriek kan en wil de wet-

houder niet zeggen. Zeker is dat zij er dan geen deel meer van uit-maakt, want na twee collegeperio-den legt Kunst haar functie neer. “Ik ga eerst uitrusten, trainen voor de Vierdaagse en proberen de Honig los te laten”, zegt ze lachend, terwijl haar blik valt op een voorbijvaren-de boot op de Waal. “Wel zal ik hier nog vaak te vinden zijn. Maar dan gewoon als bezoeker, aan mijn fa-voriete tafeltje bij De Meesterproef!”

de fasering en het voorlopig in stand houden van het slachthuis zou de Honigfabriek lang ongebruikt in het ontwikkelgebied blijven staan. We hadden de keus: plat gooien, leeg la-ten staan of het pand tijdelijk anders bestemmen. Het werd dat laatste.”Sinds april 2013 wordt er op ver-schillende manieren gewerkt aan het opnieuw tot leven wekken van het complex aan de Waalbandijk. De 30.000 vierkante meter ge-bouwen en industriële hallen heb-ben inmiddels bijna allemaal een nieuwe bestemming gekregen.“In Nijmegen is veel vraag naar tij-delijke ruimtes”, gaat de wethouder verder. “Een startende ondernemer wil kunnen experimenteren en zit niet te wachten op hoge investeringen voor zijn bedrijfspand. Met het Ho-nigcomplex bieden we ondernemers de mogelijkheid om groots te denken in een goedkopere ruimte. Ze strij-ken niet alles glad, maar gebruiken de ruimte zoals die van origine is. Een likje verf, een behangetje, wat stucen en klaar! Het resultaat is een schitterende mix van toen en nu.”

LoslatenHet college van burgemeester en wethouders beslist wie zich in het complex mogen vestigen. “Omdat de ondernemers het succes van het complex bepalen, moeten ze elkaar op enige wijze versterken. Bovendien moeten ze over een slui-tend businessplan beschikken”, legt Kunst uit. Behalve over veilig en gezond werken, zijn er weinig regels. “Dat laatste stuitte binnen de muren van het gemeentehuis op

teks

t m

arga

van

der

bur

gt I

foto

’s: d

unca

n d

e fe

y

18

SpicySergeant Pepper is een droog en peperig biertje met een warme sinaasappelsmaak. Uitermate geschikt voor zinderende zomeravon-den. Maar ook goed te pruimen gedurende de rest van het jaar.

Prijs: € 7,95 (0,75 liter) Verkrijgbaar bij Oersoep

Trek AAN

Fair trade dames T-shirt, 100% organisch gekamd Comfort Soft katoen. Maten: S-LKleur: wit

Prijs: € 32,50Bestellingen via:matthijs@studiobrul.nl

Thumbs up!Dit stoere bronzen beeld van Erik Buijs trekt de aandacht in elk vertrek.

Prijs: € 3.950,00Verkrijgbaar via Galerie Bart

AaibaarGun deze platgereden kikker van Henrique van Putten een tweede leven. Speld ‘m op je tas, jas, hoed of das.

Prijs: € 22,95 Verkrijgbaar via Galerie Bart

e enorme verscheidenheid aan ondernemers binnen het Honigcomplex staat garant voor bijzondere producten. Jij kunt het zo gek niet bedenken. Zij wel!tekst rianne van den bosch

19

Non-fixieModel Siegfried van Schindelhauer Bikes is een moderne klassieker. In fixed gear uitvoering, dus slechts één ver-snelling. Meer heb je niet nodig in de stad, toch? Ook leverbaar in zwart en wit.

Prijs: € 1.420,00Verkrijgbaar bij Stipbike

OnderdakDe aanblik van sloppenwijken leidde bij Tom Boekema tot het creëren van zijn slumbirdcity. Dat er romantiek in verval schuilt, bewijzen zijn liefdesnestjes.

Prijs: vanaf € 59,00 Verkrijgbaar in verschillende modellen via Fabrikaat

Bronzen birdieHaal de natuur in huis en geef deze bron-zen vogel van Frode Bolhuis een stekje aan je muur.

Prijs: € 1.165,00Verkrijgbaar via Galerie Bart

Lekker langzaamHet fijnste kopje koffie zet je met deze slow coffee brewer van Chemex. Zijn mooie ver-schijning maakt hem een lust voor het oog. Dubbel genieten dus.

Prijs: € 36,95 Verkrijgbaar bij Blommers Coffee Roasters

20

Over broers en bonen

Ambacht & Innovatie

21

Van boon tot brandproces: de broers Robert en Berend Blommers kunnen uren vertellen over koffie, blends, de first crack en het belang van een goede neus. De Fabriek presenteert: een masterclass in koffie, verzorgd door Blommers Coffee Roasters.

“Onze bonen komen letterlijk uit alle wind-streken. Van Mexico tot Sumatra en van India tot Guatemala. Elke bonensoort geeft, na branding, zijn eigen specifieke smaak af. We branden de koffiebonen zodanig dat de smaak het best tot zijn recht komt en de zuurgraad en zoetheid van de koffie in balans zijn. Onze koffie is daarom lichter van smaak dan veel koffiedrinkers gewend zijn. Daardoor kun je de soort koffieboon en het land van herkomst beter onderschei-den. Om onze klanten steeds een nieuwe smaakbeleving te kunnen geven, zoeken we constant naar interessante blends en nieuwe koffiesoorten en experimenteren we met het brandproces.”

Barstje“Elke schakel in het proces van koffiemaken is bepalend voor de smaak. Want hoewel de soort koffieboon en het land van herkomst in grote mate de smaak bepalen, zijn ook de grondsoort waarop de koffieplant groeit, de manier waarop de bonen worden gedroogd, verpakt en opgeslagen en de versheid van de boon van invloed op de smaak. En het brandproces natuurlijk. We branden de groene bonen langzaam tot ze de gewenste eigenschappen hebben. Voor nieuwe kof-fiesoorten experimenteren we met verschil-

lende gasstanden tot de bonen precies op het goede moment hun first crack hebben. Het moment waarop die eerste barstjes aan de buitenkant van de boon verschijnen, is erg belangrijk. Daarna komen namelijk de smaak en het aroma tot ontwikkeling. Tij-dens het brandproces gaan de geuren van nat gras naar een meer hooiachtige lucht en via een zoete bakgeur naar de uiteindelijke geur van koffie. Die geur vertelt ons in welke fase de branding van de boon zich bevindt.”

Genieten“Het proces van koffie branden is in essen-tie nooit veranderd. Onze ambachtelijke brander is echter uitgerust met geavanceer-de computerapparatuur waarmee we het gehele brandproces kunnen controleren. Hierdoor zijn onze klanten verzekerd van een constante kwaliteit en zijn de unieke smaken duidelijk aanwezig. Weet je dat een koffieboon drie minuten na maling al zijn smaak begint te verlie-zen? Daarom zijn we zo blij met de onlangs geopende koffiebar First Things First, pal naast onze koffiebranderij. Hier proef je koffie zoals die hoort te smaken. Tijdens het branden, zien we de bezoekers van de kof-fiebar van onze koffie genieten. Dat is echt een kroon op ons werk!”

teks

t m

arga

van

der

bur

gt |

foto

roy

soe

teko

uw e

n rik

ver

meu

len

22

Proeven van bekwaamheidDe redactie van De Fabriek geeft in elke editie haar oordeel over ‘iets dat wordt gemaakt op de Honig’. Van maaltijd tot meubelstuk, van kunstwerk tot koffie. In deze eerste editie trappen we af met biertjes van brouwerij Oersoep.

Getest

Vooropgesteld: het proefpanel, twee man en twee vrouw sterk, bestaat niet bepaald uit bierkenners. Het bevat een liefhebber van blonde soorten (bier, wel te verstaan), een ‘voornamelijk pilsdrinker’, een persoon wiens smaakpapillen vaak twijfelen tussen zoet en zout en iemand met een gezonde nieuwsgierig-heid naar alcoholische versnaperingen, moi-même.

Het proefpakket dat Oersoep voor dit gemêleerde gezelschap samenstelde, bevat biersoorten uit drie van de vier lijnen van de brouwerij. Uit de lijn Donker en Diep proeven wij het Zeebier. De lijn Bruisend en Blond biedt ons de Passion. De lijn Saison heeft voor ons de Sergeant Pepper en de Bonne Nuit in petto. Met de lijn God is goed maken we helaas geen kennis. Maar die heeft vast de zegen van boven ontvangen.

Eerste indrukHet is duidelijk dat Oersoep veel aandacht besteedt aan de presentatie van zijn producten. De sfeervolle website, de robuust ogende flessen en de informatie-ve teksten op de kaartjes om de flessenhalzen maken nieuwsgierig. En dorstig. Laat het proeven beginnen!

Vanwege de uiteenlopende voorkeuren van het proefpanel geven we geen ge-middelde, maar noteren we het laagste en het hoogste cijfer. Dit geeft boven-dien het meest faire smaakoordeel.

tekst deborah weimer I foto rik vermeulen

23

Donker en Diep – Zeebier

Omschrijving Oersoep:‘Turf gerookt mout geeft een whiskyachtige beleving. Vers zeewier geeft een zilte smaak die de smaakpapillen zal kielhalen.’

De ‘voornamelijk pilsdrinker’ krijgt kippenvel van de accuraatheid waarmee de smaak van het Zeebier wordt beschreven. Dit onstuimige bier zorgt voor behoorlijk wat reuring in onze neuzen en monden. De pregnante nasmaak kan echter op weinig waardering rekenen. Of bedoelt Oersoep dit juist met gekielhaalde smaakpapillen?

Smaakoordeel: tussen 6,5 en 7,5

Bruisend en Blond – Passion

Omschrijving Oersoep:‘Goudgeel droog bier gerijpt op passiefruit. In de smaak veel fruit en een geheimzinnige combinatie van hop en fruit.’

Het fruit is niet alleen in de omschrijving maar ook in het bier zelf onmiskenbaar aanwezig. Al proeven wij voorna-melijk een fruitsoort die niet op het kaartje staat. Grape-fruit lijkt de boventoon te voeren. Vooral de vrouwelijke proefleden zijn enthousiast over dit biertje. Een van de mannen vindt het iets te fruitig, terwijl de liefhebber van blond de friszure nasmaak ‘helemaal niet verkeerd’ vindt.

Smaakoordeel: tussen 6 en 8

Saison – Sergeant Pepper

Omschrijving Oersoep:‘Verfrissend en droog goudgeel bier met in de smaak peper, kruiden en sinaasappel. Zachte, verfijnde hopsmaak.’

Het droge effect van de peper is duidelijker waarneem-baar dan het pepertje zelf. Deze ‘pils plus’ is zeer toe-gankelijk, al zijn de panelleden het onderling niet eens over de meest geschikte gelegenheid om het gerstenat te nuttigen. Meningen lopen uiteen van ‘op een zomers terras’ tot ‘op een winterterras onder een plaid’. Conclusie: op een terras dus.

Smaakoordeel: tussen de 7,5 en de 8,5

Saison – Bonne Nuit

Omschrijving Oersoep:‘Deze droge en donkere saison heeft een kruidige en peperige toets met stevige tinten van tabak en rood fruit.’

Niet helemaal toevallig eindigen we met dit slaapmutsje. Afgaande op de beschrijving en op de donkere kleur van het bier, verwachten we een stevige, wat zwaar-dere smaak. Toch is die verrassend fris, een beetje lentebokachtig. Het rode fruit halen we er goed uit. Dit niet zwaar op de maag liggende biertje blijkt inderdaad perfect om de avond mee af te sluiten. Bonne nuit!

Smaakoordeel: tussen 7 en 8

24

Bruisend leven op de mooiste plek van Nijmegen?

Het kan op de Handelskade!

25

“Mooie plaat, hè? Dit beeld wordt werkelijkheid. De komende jaren wordt er op de Handelskade volop gewoond, gewerkt en genoten. Misschien moeilijk voor te stellen, als je de huidige plek ziet waarop dit allemaal gaat gebeuren. Toch creëert Bouwfonds op de Handelskade, die deel uitmaakt van de gebiedsontwikkeling Waalfront, een nieuw stukje Nijmegen met een wereldse allure.Hoe we dat voor elkaar krijgen? Door naar de klant te luisteren. En door goed te kijken naar het gebied. Naar de ligging aan de Waal, de architectuur van de bestaande omgeving, het industriële verleden van de plek, ja zelfs houden we rekening met aan welke kant de zon opkomt. Zo kunnen de toekomstige bewoners en ondernemers optimaal genieten van deze fantas-tische plek, waarin ook nog ruimte is voor groen! In het hart van het complex wordt namelijk een prachtige binnentuin aangelegd. We hebben het geheel laten ontwerpen door drie gerenommeerde architectenbureaus. Het resultaat is een gevarieerde en dus levendige uitstraling. Moet je nagaan: aan de ene kant het centrum binnen handbereik, aan de andere kant de bruisende dynamiek van het Honigcomplex, tel daar de rust van een groene oase bij op en als bonus uitzicht op de Waal…De Handelskade wordt prachtig!”

Meer informatie op www.handelskade.nu

Arjen Kleijer, Bouwfonds Ontwikkeling B.V.

‘Werelds wonen, aan de Waal’

26

EEN KIJKJE IN DE ZIEL VAN BAUKE SMIT

27

Meubelmaker Bauke Smit ontwerpt en creëert vanuit zijn eigen gedachtegoed. Samen met vormgever Wimke van den Heuvel en architect Bas de Vries is hij de aanjager van De Smelt-kroes, een bedrijfsverzamelgebouw voor de maakindustrie. Daarnaast vormen de drie heren ontwerperscollectief Studio in de maak. Het collectief combineert oude ambachten met nieuwe technieken en realiseert innovatieve creaties. Bauke: “Ik maak nu eindelijk wat ik zelf mooi vind.”

Wat wilde je vroeger worden?“Piloot. Een echt mannenberoep. Dat is het ma-ken van meubels natuurlijk ook, maar piloot was een jongensdroom. Ondertussen speelde ik op mijn vierde al met het gereedschap van mijn vader, die ook meubelmaker is. Het werken met mijn han-den, het helpen bij allerlei klussen, dat vond ik leuk.”

Welke studie heb je gevolgd?“De opleiding tot meubelmaker aan het Hout- en Meubileringscollege in Amsterdam. Omdat ik van jongs af aan zelf meubels wilde ontwerpen en ver-kopen. Meubels dus, die uit mijn eigen koker kwamen. In de praktijk maak je echter vooral meubels die de klant mooi vindt. Met Studio in de maak is dat verle-den tijd. Ik maak nu wat ik zelf mooi vind.”

Waar haal jij voldoening uit?“Uit het hele proces van de totstandkoming van een project. Dat begint bij een idee, waarover je samen gaat sparren. Het ontwerpproces, de gedachte dat de lijnen op papier uiteindelijk een driedimensionaal object wor-den, vind ik ook gaaf. En natuurlijk de transformatie van ruw hout, soms gewoon een boomstam, in een meubel of een ander project. Dat maakt mijn werk heel dank-baar. Iets anders waar ik voldoening uithaal, is het con-tact met andere ondernemende en creatieve mensen. En die lopen bij De Smeltkroes geregeld naar binnen.”

Wat zijn de minder leuke kanten van je vak?“Maak je dingen die je zelf mooi vindt of zelf bedacht hebt, dan zijn er amper minder leuke kanten. Maar ja, er moet wel brood op de plank komen! En dan neem je wel eens vervelende opdrachten aan of fysiek zwaar werk. Met het werk voor het collectief en het opzetten van De Smeltkroes wil ik dat soort klussen uitsluiten.

Wat ook niets voor mij is, is het alleen wer-ken. En dat doe je al gauw als meubelmaker. Na de meubelvakschool ben ik door een on-gunstige arbeidsmarkt op mijn eenentwin-tigste direct voor mezelf begonnen. Maar in mijn eentje werken, wil ik dus niet meer.”

Waarom niet?“Omdat samenwerken zo leerzaam is. Je hebt anderen nodig om jezelf een spiegel te kunnen voorhouden. Die confrontatie met jezelf ontbreekt wanneer je alleen werkt.”

Wat is jouw tip voor mensen die wel willen maar niet durven?“Als je echt iets wilt, is het ook mogelijk. Zeker het laatste jaar was wat dat betreft een eyeopener voor me. Zolang je ergens energie van krijgt, lukt het. Dus als je de kans krijgt om je droom waar te maken, grijp die dan. Altijd.”

“SAMENWERKEN CONFRONTEERT JE MET JEZELF”

tekst linda roos I foto sara donkers

28

HUUR DEZE REDACTIE IN! INDIVIDUEEL OF IN TEAMVERBAND

Marga van der BurgtTekstschrijverwww.my-txt.nl

Niet in beeld maar zo belangrijk:

Linda RoosTekstschrijverwww.droombaan.net

Rianne van den BoschTekstschrijvernijmegenlocal.wordpress.com

Jens FrielinkTekstschrijverjarfrielink@gmail.com

Deborah WeimerTekstschrijverinfo@detekstschrijfster.nl

Matthijs BrulGrafisch ontwerperwww.studiobrul.nl

Rik VermeulenFotograafwww.vermeulenfotografie.nl

Sara DonkersFotograafwww.saradonkers.com

Roy SoetekouwFotograafwww.roysoetekouw.nl

Ramila KocerVisagistwww.ramila-makeupartist.nl

Duncan de FeyFotograafwww.duncandefey.com

Inge JansenStylistcargocollective.com/ingejansen

Voor meer info en mogelijkhedenmail naar matthijs@studiobrul.nl fo

to r

oy s

oete

kouw

29

Model Mirjam Woortmeijer

VisagieRamila Kocer

StylingInge Jansen

FotografieSara Donkers

Tegen de muur

30

Fotograaf Sara Donkers is een van de beeldmakers in het Honigcomplex. Zij deelt een door haar gemaakte foto en licht toe waarom ze juist voor dit beeld heeft gekozen.

“Naar deze foto kan ik zelf lang kijken. Zoals veel vrouwen die ik voor mijn lens heb staan, is ook deze vrouw getekend door het leven. Haar litteken, haar tatoeage en haar blik intrigeren me. De ruwe omgeving versterkt een sfeer van ongrijpbaarheid. Ze heeft iets triests in haar blik, maar ook iets onverzettelijks. ‘Dit is mijn omgeving, mijn territorium’, lijkt ze te zeggen. Althans, dat zie ik zo. Bij deze foto kun je van alles bedenken. Dat is waarom die goed gelukt is.

Je ziet een vrouw met kracht en pit, die ook een zekere kwetsbaarheid verraadt. Die tegenstelling maakt dit beeld interessant en geeft het een verhaal. Dat is waar ik elke keer naar streef in mijn fotografie: het vertellen van verhalen. Over vrouwen met een rauw randje.”

www.saradonkers.com

Beeld en Woord

31

32

Slabootjes met Thaise BBQ-kip4 personen

Culinaire tip van ...De BBQ Brandtweer

Flauwekullen kunnen Lucas Smid en Marciano Boersma van de BBQ Brandtweer wel. Maar zodra het over eten gaat, zijn de heren bloed- serieus. “We laten ons inspireren door keukens uit de hele wereld: de Japanse en Vietnamese, maar ook de Spaanse en Italiaanse”, vertelt Lucas. “Deze salade bijvoorbeeld”, zegt Marciano, “is gebaseerd op Thais streetfood. Daar maken ze gewoon langs de weg super vers, lekker eten klaar. Op grills en houtskoolbarbecues.” Lucas: “Precies waar wij ook mee werken!” Dit ideale ‘mooi weer-gerecht’ drink je volgens de twee met een goed gekoelde prosecco of cava. Thaan hoi aroy ofwel: eet smakelijk!

tekst rianne van den bosch I foto’s duncan de fey

Marinade van citroengraspasta2,5 cm laoswortel, geschild en fijngehakt3 cm geelwortel (kurkuma), geschild en gesneden2 cm gember, geschild en gesneden2 gepelde knoflooktenen4 stengels citroengras, alleen het zachte witte deel, fijngesneden

Maal de ingrediënten in een keukenmachine of vijzel tot een gladde pasta.

Thaise kip200 g kippenborstfilet2 el marinade van citroengraspasta2 el zonnebloem- of arachideolie

Meng de marinade van citroenpasta met twee eetlepels olie en smeer hiermee de kip in. Laat de kip minstens een uur marineren. Steek de barbecue aan en verwarm de kolen tot ze wit uitslaan. Breng de kip op smaak met zout en leg ‘m op de barbecue. Ga ondertussen verder met de dressing en de salade.

Dressingsap van 2 limoenen1 el Thaise vissaus (Nam Pla)1 el palm- of rietsuiker1 el rijstazijn3 el zonnebloem- of arachideolie

Meng het limoensap met de vissaus, suiker en de rijstazijn. Voeg dan de olie toe.

Salade2 kroppen little gem sla1 rode paprika, in blokjes gesneden1 rode peper, zonder zaadlijst en fijngesneden2 sjalotten, gepeld, in hele dunne plakjes gesneden½ komkommer geschild, zonder zaadlijst, in blokjes gesnedenenkele Thaise basilicum- en korianderblaadjes, fijngesneden

Trek de slablaadjes los en houd de grotere bladen apart. Snijd de slaharten fijn. Snijd de rest van de ingrediënten zoals beschre-ven. Voeg alles samen en meng de dressing door de salade. Haal de kip van de barbecue en snijd ‘m in blokjes. Voeg toe aan de salade. Vul de grotere slabladen met de salade.

33

Het is maandagavond, een uur of negen. Door vierkante ruitjes kijk ik uit over de Waal. Buiten op het Honigcomplex lijkt alles rustig. De beloofde storm en regen blijven nog uit. De groenige lucht ruikt al naar onweer, maar naar onweer dat nog niet wil komen. Wel al gekomen, zijn nieuwe geluiden. Andere geluiden dan het rammelen van de elleboogjesmachi-ne, het pruttelen van de bouillonketels of het storten van de brintabrokken.

Uit het magazijn van de Technische Dienst klinkt het geluid van een tien-tal mensen die ritmisch op djembe’s drummen. Ik luister hoe dit geluid wordt aangevuld met de klanken van een saxofoonkwartet, een ratelende boor- machine en een huilende slijptol. Vanuit de deegfabriek klinkt het zware gebrom van de kleine shovel die een zee aan zand aan het uitrijden is. Al deze klanken synchroniseren voortreffelijk met het sonore gerommel van de schepen die als schaduwen met rode en groene lichten over de Waal voorbij schuiven.

Ik sta op de eerste verdieping in het magazijn van de Technische Dienst, het oudste stukje Honig, en sluit de deur die net door de wind is opengerukt. Nog een uur werken, en dan is het mooi geweest voor vandaag. Het gebouw staat hier al sinds 1909, dus die verbouwing hoeft ook niet in een dag af. De regen meldt zich, de slijptol zwijgt en de repetitie is afgelopen. De Honig maakt zich lang-zaam op voor een nieuwe toekomst, met nieuwe geluiden.

Godfried Verstegen

Muziek in mijn orenC

olum

nfo

to m

atth

ijs b

rul

34

Stichting Stadsboom en Meubelmakerij Samosa hebben elkaar gevon-den in de Honig. Stadsboom gebruikt, de naam zegt het al, stadsbomen om meubilair van te maken. Daarnaast leidt het bedrijf jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt op in houtbewerking. Samosa ontwerpt en maakt op duurzame wijze meubels in opdracht. De ondernemers vertellen over hun eerste ontmoeting in de Honig, de waardering voor elkaars werk en hun bijzondere samenwerkingsverband.

InterActie

‘Samenwerken zit ‘m in kleine dingen’

Jarno en Lonneke (Stadsboom):“Het vernieuwende, de positieve sfeer van het Honigcomplex trokken ons erg aan. De mensen van Samo-sa kwamen we tegen op een van de

eerste bijeenkomsten van het com-plex, waarbij alle ondernemers rond de tafel zaten. Er was meteen een klik, ook wat betreft onze ideeën en manier van werken. Toch verschilt

onze insteek. Onze prioriteit ligt bij het bieden van een leer-werktraject aan jongeren. En dat bepaalt voor een deel onze opdrachten. Samo-sa ontwerpt en maakt producten naar de wens van de klant. Wat zij maken is prachtig. Het is leuk dat we elkaar op een bepaalde manier hebben gevonden in het houtbe-werkingsvak. Je kunt elkaar onder-steunen en tips met elkaar delen. Bovendien kunnen de jongeren een kijkje nemen bij Samosa en ervaren hoe het is om bij een ander bedrijf

Uiterst links Jarno Wilbers

35

te werken. Omdat we naast elkaar zitten, is de drempel voor hen laag.”

Tom en Guus (Samosa):“Onze werkplaats in Uden werd te klein en Nijmegen lonkte al langer. Het Honigcomplex is een bruisen-de plek met veel jonge onderne-mers. Het gebouw heeft een verhaal. Stadsboom vonden we meteen een sympathiek bedrijf. We zitten in de-zelfde branche, maar doen het ieder op onze eigen manier, met een ei-gen stijl. Bij Stadsboom ligt de na-

druk op de jongeren. En op stads-bomen. Bij Samosa gebruiken we ook gerecycled eiken afkomstig van treinwagondelen of van steen-fabrieken. Wel zoeken we, net zoals Stadsboom, ons materiaal dicht bij huis. Het zijn de kleine dingen die onze samenwerking zo leuk maken: dat je even naar elkaar toeloopt om wat te vragen of elkaar te helpen. Toegankelijkheid vinden we sowie-so belangrijk. Bezoekers en klanten kunnen de gezamenlijke winkel van Stadsboom en Samosa gewoon bin-

nenlopen en vragen wat wij doen. Zo krijgen wij meer feeling met wat er speelt onder de mensen. En na-tuurlijk helpt de winkel met het ver-groten van onze naamsbekendheid!”

tekst linda roos I foto roy soetekouw

Tom Sanders (links) en Guus van Driel.

36

Na een brand in 1930 werd een deel van de fabriek herbouwd tot productiehal voor bouillonblokjes. Hier werd het kleverige goedje gemaakt van 1931 tot aan de sluiting van de fabriek in 2012. In grote ketels werd de bouillon gekookt, waarna de hartige substantie in platte schalen werd gegoten die vervolgens in grote droogkas-ten werden geplaatst.

Nu prijken de glimmende brouwketels van brouwerij Oersoep op de oude poten van de bouillonketels. En zo vormt het verleden letterlijk de basis van nu.

tekst jens frielinkfoto regionaal archief nijmegen en rik vermeulenfotobewerking rik vermeulen

Van bouillon naar bier

Toen en heden

37

38

Zo, een beetje genoten van De Fabriek? Wij wel. Van het brain-stormen, samenstellen en langzaam zien ontstaan van een magazine waar niemand omheen kan. Ongelooflijk trots zijn we op deze eerste editie. Die hopelijk navolging krijgt. Want, hoe-wel je het er niet aan afziet, heeft iedereen vrijwillig meegewerkt aan dit prachtblad: vormgevers, fotografen, tekstschrijvers.

Die medewerking zal, voorlopig althans, op vrijwillige basis blijven. Toch willen we iedereen die ook een steentje wil bijdragen aan De Fabriek oproepen zich vooral te melden. Dus ben jij (beginnend) schrijver, fotograaf, illustrator of doe je iets anders creatiefs? En krijg je energie van samenwerken met enthousiaste mensen die gaan voor iets waarin ze geloven? Laat je dan horen!

Je ontvangt weliswaar geen vergoeding, maar wel genoeg exposure. Met het steeds bekender en populairder worden van het Honigcom-plex toch niet zo’n slechte deal, denken wij…

We kijken ernaar uit je te ontmoeten in De Fabriek!

Wanted...

reag

eren

? m

atth

ijs@

stud

iob

rul.n

l

39foto rik vermeulen

40