ZATERDAG 12 APRIL 2 0 0 8DE VOLKSKRANT | Reizen | 5

Onze service is afgestemd op al uw behoe/ en, aan alles is gedacht. In de luxueuzerestaurantsaan boord zijn demaaltijden een lust voor het oog en om heerlijk van te genieten. Er is ruimte voor ontspanning en tijd engelegenheid om elke haven die we aandoen zo uitgebreid te verkennen als u maar wilt. We nodigen u uit voor een buitengewone reis voor een minstens zo buitengewone prijs.

Boek vóór 11 mei 2008 voor de volgende aanbiedingen.

Voorwaarden: Cruise Only tarieven. Alleen voor nieuwe reserveringen. De tarieven zijn per persoon op basis van dubbele bezetting in de goedkoopste categorie en inclusief niet-verdis-conteerbare bedragen. Havengelden, belastingen en brandsto? oeslag zijn inbegrepen. Aanbiedingen zijn a> ankelijk van de capaciteit en kunnen worden gewijzigd of ingetrokken. Ook kunnen vaar/-vertrekdata zonder voorafgaande kennisgeving worden aangepast. Bepaalde restricties kunnen gelden. Promo RI/RG/RH/FM. Zie de brochure Cruisevakanties 2008 van Holland America Line voor de volledige voorwaarden. Registratie schepen: Nederland.

Ruime, El egant e Schepen ◆ Hof f el i jke, Bekr oonde Ser v ice ◆ Wer el dwi jde Best emmingenBr eed Act i v i t ei t enpr ogr amma ◆ Luxueuze Rest aur ant s

11-daagse/10-nachten cruise Middellandse ZeeRondreis Rome Binnenhut

vanaf

€ 13-daagse/12-nachten cruise Middellandse Zee

Vanuit Venetië en Barcelona Binnenhut vanaf

€. Neem vandaag nog contact op met uw reisbureauof bezoek onze website www.hollandamerica.nl.Of bel 0900 SAIL HAL / 0900-7245425 (20cpm)*

*MA-VR: 09.00 - 19.00 uur

Ontdek Europa tijdens een reis van onschatbare waarde.

Verre avonturen.Exotische havens.

Comfort binnen handbereik.

11-daagse/10-nachten cruise Noord-EuropaRondreis Kopenhagen

Binnenhut vanaf

€. 13-daagse/12-nachten cruise Noord-Europa

Vanuit Kopenhagen en LondenBinnenhut

vanaf€.

15-daagse/14-nachten cruise Noord-Europa Rondreis Amsterdam

Binnenhut vanaf

€. 8-daagse/7-nachten cruise Alaska

Rondreis VancouverBinnenhut

vanaf€

8-daagse/7-nachten cruise AlaskaRondreis Seattle

Binnenhut vanaf

€

Oost vleugel

Meridiaanpoor t (zuid-ingang)

Plein en Hal van de Opperste Harmonie

Hal van Mentale Cul t ivering

Poort van de Opper ste Harmoniegezien van uit de M er idiaan poort

Muur van d e negen dr aken

St raatj e aan de oostzijde

Hoekt oren (noord-oost)

Open voor publiek Historische gebouwen Permanente expositie Tijdelijke expositie Wordt gerenoveerd 120408 © de Volkskrant ejb. Foto’s Eric van den Berg

0 100 m

Alles om te imponeren

Doen & Laten

Het leven speelt zichvooral af buiten destad, buiten de muren– dat zie je toch ner-gens? In het voorpor-

taal van de keizersstad die noggeen eeuw geleden voor bijna ie-dereen verboden terrein was, spe-len kinderen op een basketbal-veldje, preparen militairen zichvoor de erewacht, gaan Chinesekoppels met hun telg op de foto.

Als ze er het geld voor hebben, la-ten ze zich fotograferen als keizer-lijk gezin. Even omkleden, op eenneptroon zitten, en na een flits enwat photoshoppen zit daar een PuYi, de Laatste Keizer, die het Chine-se Rijk bestuurde in zijn kleuterja-ren.

Pu Yi zat binnen de muur tot1924 – toen de Verboden Stad nogleefde, toen het nog een stad was.Het reusachtige historische com-plex staat nu middenin het moder-ne Peking, en dient alleen de toe-risten. De stad was Pu Yi's huis,speeltuin en werkterrein, tot der-tien jaar na de revolutie die hemvan de troon stootte. Negen ande-re Qing-keizers en veertien keizersuit de Ming-dynastie waren hemvoorgegaan in Zijingcheng, wat deeigenlijke naam is: de ‘Paarse Ver-boden Stad’, naar de heilige kleurpaars.

De echte overheersende kleur iskarmozijnrood, de kleur van de

waardigheid. Dat wil zeggen: daarwaar niet wordt gerestaureerd ofgerenoveerd. De Verboden Stad,goed voor 50 duizend bezoekersper dag, staat bijna altijd in de stei-gers. Als het laatste gebouw is op-gepoetst, is het eerste weer aan debeurt. Het huidige project loopttot aan het jaar 2020, met een klei-ne pauze tijdens de OlympischeSpelen.

Vandaag extra pech. Twee van debelangrijke gebouwen van het‘Buitenhof ’, het stadsdeel voor deceremoniële functies, waar de kei-zers werden geïnaugureerd,Nieuwjaar vierden, en in tijdenvan oorlog hun bevelhebbers be-noemden, zijn dicht voor publiek.Het lekt en brokkelt in de Poortvan de Opperste Harmonie (Taihe -men) en de Hal van de OppersteHarmonie (Ta i h e d i a n ), zo latenfoto’s zien op de opgetrokkenschuttingen. Volgens een bord bijde hoofdingang zijn de twee ge-bouwen al een half jaar klaar, maarkennelijk hebben de bouwvakkersvan Peking dezer dagen meer tedoen.

Het hoort bij de Stad: getim-merd werd er wel vaker, al sindshet begin, toen de derde Ming-kei-zer Yongle, de bedenker en stich-

ter, de zetel van de macht verhuis-de van Nanjing naar hier, en er in1420 zelf als eerste ging wonen enwerken. Branden en aardbevingenzijn altijd grote belagers geweestvan het heiligdom. De Hal van deOpperste Harmonie, het grootstehouten gebouw in China, is zevenkeer herbouwd, voor het laatst in1890.

Nu is de hal net zo ontoeganke-lijk als in de tijd van de keizers. DeZuid-Noord-route is onderbroken,de route die alle gasten en gezan-ten uit den vreemde moesten vol-gen wanneer zij op audiëntiemochten bij de Zoon van de He-mel. Ze moesten al drie kilometerterug beginnen, ver buiten de Ver-boden Stad: eerst door de poort bijde Hemeltempel, en dan via dePoort van de Hemelse Vrede(Tiananmen), waarboven Mao’sportret hangt , naar de echte in-gang, de Meridiaan-poort (Wu -men) – waar toen nog geen kaart-jesloket zat.

Alles om te imponeren. De on-dergeschikte moest negen poor-ten door, omdat 9 het keizerlijkecijfer was, het hoogste oneven cij-fer. Over cijfers gesproken: de Ver-boden Stad telt, vertellen gidsengraag, 9.999 kamers (als we elkeruimte tussen vier pilaren meetel-len). Die ene missende, die de tien-duizend vol zou maken, is van deJade Keizer, de heerser over alle Go-den.

De symboliek is overal, in orna-menten, in de vorm van beelden,in patronen op de houten deuren.De kraanvogel keert overal terug:die belooft een lang leven. Devleermuis brengt geluk. De visstaat voor rijkdom, overdaad. Dehen beschermt tegen kwade gees-ten. En de shenlong, de mythischedraak, houdt het vuur tegen.Meestal dus.

Dit soort kennis heb je nodig inde Verboden Stad, omdat de stad

pas dan gaat leven. De gebouwenzijn imposant, maar de stad ademtook iets van een hardboard decordat er vorige week is neergezet.Het heeft iets afstandelijks dit ko-lossale complex: je kunt nauwe-lijks een gebouw in en de slechtuitgelichte interieurs laten zichniet goed bekijken door de ramen.Je moet het meer dan op de meesteplaatsen hebben van de verhalenen de mythes, anders komt de stadvan toen niet tot leven. Dit is eenstad van geloof en bijgeloof, vanBinnenhof en Buitenhof, van tien-duizenden castraten en concubi-nes.

Waarom bijvoorbeeld, staat ereen bank achter de troon van dekeizer, in de Hal van de MentaleCultivering? Daar zat Ci Xi, de con-cubine aller concubines, die zichopwerkte tot Keizerin-Moeder, ende facto 47 jaar lang de touwtjes inhanden had. Letterlijk zat zij ach-ter de Qing-keizers Tongzhi, Gu-angxu en Xuantong (de officiëlenaam van Pu Yi), en bepaalde water in het Chinese Rijk gebeurde.

De Macht achter de Troon, heettehet, of de Macht achter het Gor-dijn. Ci Xi beloonde zichzelf metachtduizend kilo aan zilver permaand. Alleen voor het eten dan.Ze liet elke dag honderd gerechtenaanrukken (en had een aparte ka-mer nodig voor haar edelmetalenen juwelen).

En wat betekenen de Chineseteksten boven en naast de troon inhet Paleis van de Hemelse Rein-heid, het belangrijkste gebouwvan het Binnenhof, de residentie?Zhengda Guangming, staat er, watzoiets betekent als ‘Rechtvaardigen Eerzaam’. Bedacht door Ming-keizer Shunzhi (1644-1661), watzijn zoon, keizer Kangxi (1662-1722), zo mooi vond dat hij het lietkalligraferen en ophing. Achterdeze plaquette schreef de keizerstiekem zijn nominatie op voorzijn opvolger.

Weetjes, getallen, symboliek. Diehoor je van een goede gids, of leesje, pas dan zie je ze. Na kilometerslopen, wat in de Verboden Stadniets bijzonders is, plof je neer ineen van de cafetaria’s, en pak je eenboek. Geen Starbucks meer: die ke-ten is vorig jaar buiten de murengezet, want de Verboden Stad wil-de enkel nog maar Verboden StadKoffie serveren.

De cafetaria’s zijn verrassendrustig, vermoedelijk omdat de kof-fie zoveel duurder is dan buiten deVerboden Stad. Bij de winkels voorde hoofdpoort, waar verkopersroepen: Hey... Lookolook. Pu Yi. Mao.Your name in Chinese! Waar man-nen in een winkeltje video’s bekij-ken van militaire parades op hetPlein van de Hemelse Vrede. Waarmeisjes toeristen lokken (You wantto drink tea with me?) naar een zo-genaamde authentieke theecere-monie.

Het is net buiten de muren. Waardan toch wel weer de échte stad be-gint.

Binnen de murenwordt enkelVerboden StadKoffie geserveerd

De Verboden Stadhoudt zijn verhalengoed verborgen.Eric van den Bergzoekt het verledenvan de keizers ineen stad zonderS t a r b u c k s.

PekingVerboden stad

LezersfotoRob Agterdenbos nam eind vorig jaar deel aan het fotofestival vanLishui, niet ver van Shanghai. Dat was een 'enorme belevenis'. Tij-dens een excursie maakte hij deze foto.Rob meldt er in China veel amateurfotografen zijn. De voorzienin-gen om te fotograferen zijn er dan ook uitstekend. Zo zijn specialeabri's waar je onder kunt staan om landschappen zo goed mogelijkvast te leggen.

Videoverslag■ Hoe Chinees isRem Koolhaas?volkskrantreizen.nl/china

Advertentie

■ BezoekenEen entreekaart voor de Verboden Stad (The Palace Museum) kost60 renminbi (ook wel kuai of yuan), wat neerkomt op zo’n 6 euro.In het winterseizoen 40 renminbi. Dinsdag is het kinderdag: dan lo-pen overal schoolklassen rond. Een apart kaartje moet je kopenvoor de Keizerlijke Schatkamer, aan de oostkant (10 renminbi).Kleinere gebouwen, maar mooier. Het is er ook rustiger, net uit dealgemene route.

■ GidsIn de buurt van de ingangen dienen zich vanzelf gidsen aan die En-gels spreken (in meer of mindere mate). Kan heel nuttig zijn. Wel-licht loop je anders wat verloren tussen al die gebouwen met sum-miere aanduidingen. Ga uit van zo’n 100 renminbi voor een gids.Andere mogelijkheid: voor 40 renminbi neem je een ‘elektronischegids’ mee, een kastje om je nek met oortelefoon dat op belang-wekkende locaties automatisch aanslaat. Borgsom: 100 renminbi.

■ LezenProbeer vooraf wat te lezen over de Verboden Stad, dan zal hetbezoek meer waard zijn. De indeling van de stad en de gebouwenzijn dan beter te begrijpen. The Forbidden City van Antony Whitebeschrijft beknopt de Ming- en Qing-dynastieën en legt de symbo-liek van gebouwen en beelden uit. De gids van de Verboden Stadzelf (The Palace Museum) volgt diverse routes – kort, bondig, los-jes. Anekdotes en leuke weetjes staan in het boekje Tales of theForbidden City van Cheng Qinhua. Hoe baadde de keizerin? Waarwas de wc? Wie was de cricket-keizer?

■ Ko p e nSouvenirshops te over, buiten en binnen de muren. Spullen varië-ren van Mao-mutsen en Pu Yi-gewaden tot stempels met je eigennaam in het Chinees en beeldjes van kraanvogels, schildpaddenen draken. Voor boeken kun je het beste binnen de muren zijn, inde boekwinkel vlakbij de noordingang, in de Keizerlijke Tuin, naastde Hal van de Keizerlijke Vrede (Qin’an Dian). Er zijn twee pinauto-maten binnen het complex, beide aan de oostkant (bij de Hal vanDuurzame Harmonie rechtsaf).

■ Eten/drinkenHoe geweldig het eten in de rest van Peking ook is, reken niet op alte veel in de Verboden Stad. Er zijn drie cafetaria’s (cappuccino 28renminbi, water 3), de aardigste zit in de Keizerlijke Tuin. Verstoptis ook nog een restaurant, aan de oostkant, tegenover de ingangnaar de Keizerlijke Schatkamer.

■ UitkijkenVoor een mooi uitzicht over de Verboden Stad en eigenlijk heel Pe-king: koop een kaartje voor het Jingshan-park, aan de overkantvan de weg bij de noordingang (Shenwumen). Neem het pad en detrap naar het Wanchun-paviljoen.

■ KijkenZeg maar een sneak preview, maar dan wel een van een uur ofdrie: Bernardo Bertolucci’s The Last Emperor, een biografisch eposover keizer Pu Yi. Veel paleisscènes zijn gefilmd in de Hal van deMentale Cultivering, aan de westzijde.

■ VliegenDe KLM vliegt twee keer per dag rechtstreeks naar Peking (envliegt ook op Shanghai, Chengdu en Hongkong). Retour vanaf 776euro (incl.). Combinaties met andere steden in China zijn mogelijk,vanwege de samenwerking met China Southern Airlines.w w w. k l m . c o m .

ChinaReizenvoor beginners

DE VOLKSKRANTWOENSDAG 12 APRIL 2008

5De concubine van de keizer liet elke dag honderd gerechten aanrukken.