De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ......

29
Leonie van Drunen 1VTA Fontys - ABV Docent Beeldende Kunst De bronnenbank 1. Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: 21-10-2014 http://www.cultuurplein.nl/primair-onderwijs/lesidee%C3%ABn/beeldend/werken-met-beeldend Auteur: LKCA 2014 http://tussenkunstenkidslessen.wordpress.com/ Auteur: Femke Goedhart Over de blog: Originele beeldende opdrachten en tips voor docenten in het basisonderwijs. Op dit blog bied ik aansprekende en uitdagende lessen aan, met een link naar (hedendaagse) kunst en de wereld om de kinderen heen. Elke twee weken een nieuwe, originele, goedkope en gemakkelijk voor te bereiden les! Niet knutselen, maar met kunst bezig zijn! Over de auteur: Ik ben Femke Goedhart. In 2012 ben ik afgestudeerd aan de Masterstudie Kunsteducatie aan de Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. Een aantal jaar geleden heb ik de bacheloropleiding leraar beeldende vakken afgerond. Op het moment ben ik werkzaam als freelance kunsteducator, mijn bedrijf heet ‘Tussen kunst en kids’. Mijn werkgevers zijn onder andere Museum Boijmans van Beuningen, Stedelijk Museum Amsterdam, Zeeuw Museum en Rasto Media. De blog is ingedeeld op niveau’s: o Bovenbouw o Middenbouw groep 3-4 o Middenbouw groep 5-6 o Onderbouw o Uncategorized Voorbeeld van een les: Alberto Giacometti was een Zwitsers schilder en beeldhouwer, vooral bekend geworden met zijn beeldhouwwerk van de dunne, lopende man (L’Homme qui marche uit 1961). Deze dunne, langgerekte lopende figuur nemen we als basis voor de opdracht. We maken zelf een draadfiguur, omhuld met was. (Dit is een surrealistische opdracht voor Middenbouw groep 5-6).

Transcript of De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ......

Page 1: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

Leonie van Drunen

1VTA Fontys - ABV

Docent Beeldende Kunst

De bronnenbank

1. Tussen Kunst en kids lessen (PPO):

Bron: 21-10-2014

http://www.cultuurplein.nl/primair-onderwijs/lesidee%C3%ABn/beeldend/werken-met-beeldend

Auteur: LKCA 2014

http://tussenkunstenkidslessen.wordpress.com/

Auteur: Femke Goedhart

Over de blog: Originele beeldende opdrachten en tips voor docenten in het basisonderwijs. Op dit blog bied ik aansprekende en uitdagende lessen aan, met een link naar (hedendaagse) kunst en de wereld om de kinderen heen. Elke twee weken een nieuwe, originele, goedkope en gemakkelijk voor te bereiden les! Niet knutselen, maar met kunst bezig zijn! Over de auteur: Ik ben Femke Goedhart. In 2012 ben ik afgestudeerd aan de Masterstudie Kunsteducatie aan de Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. Een aantal jaar geleden heb ik de bacheloropleiding leraar beeldende vakken afgerond. Op het moment ben ik werkzaam als freelance kunsteducator, mijn bedrijf heet ‘Tussen kunst en kids’. Mijn werkgevers zijn onder andere Museum Boijmans van Beuningen, Stedelijk Museum Amsterdam, Zeeuw Museum en Rasto Media.

De blog is ingedeeld op niveau’s:

o Bovenbouw o Middenbouw groep 3-4 o Middenbouw groep 5-6 o Onderbouw o Uncategorized

Voorbeeld van een les:

Alberto Giacometti was een Zwitsers schilder en beeldhouwer, vooral bekend geworden met zijn

beeldhouwwerk van de dunne, lopende man (L’Homme qui marche uit 1961). Deze dunne,

langgerekte lopende figuur nemen we als basis voor de opdracht. We maken zelf een draadfiguur,

omhuld met was. (Dit is een surrealistische opdracht voor Middenbouw groep 5-6).

Page 2: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

Opdracht omschrijving:

- Wat gebeurt er met een figuur als je het heel erg uitrekt? - Kun je een aantal kenmerken noemen van zo’n gestalte? (is het een stevige figuur, lijkt hij sterk, slap, beweeglijk, stijf) - probeer zelf twee figuren te maken met hele verschillende kenmerken. Let op de houding, het postuur, de beweging.

(Deze heb ik gezien in het Kruller Muller museum). Benodigdheden:

-buigbaar ijzerdraad -tang -donkere was -voorbeelden van houdingen (deze kunnen ook worden geoefend in de klas) -evt houten plankjes

Opdracht:

Gebruik bij voorkeur iets zachtere was.

Die is makkelijker te verwerken. Bedenk eerst

welke eigenschappen je twee figuren moeten

hebben. Zijn ze boos en bang? Blij en verliefd?

Groot en klein? Moe en opgewekt?De figuur is opgebouwd uit buigbaar

ijzerdraad van ca. 2,5 mm². om te buigen kun je een tangetje gebruiken.

De figuur kan worden vastgezet op een plankje, maar kan ook een sokkeltje

van was krijgen. Nadat de figuurtjes zijn gemaakt, wordt er een laagje was

aangebracht. De was kan tussen de vingers warm en soepel worden gekneed

en dan goed worden aangebracht om de draadfiguur.

Korte uitleg/mening/wat kan ik zelf met deze (inspiratie)bron:

Deze bron kan gebruikt worden bij het voorbereiden van een les beeldende vorming op de

basisschool, er staan allerlei leuke en leerzame andere lesjes op. Het leert de kinderen om beeldend

te denken, ze experimenteren met nieuwe vormen/gaan verder dan wat ze al kennen of weten en

het creatief denkvermogen groeit. Dit komt door zelf relevante opdrachtjes uit te voeren

geïnspireerd op kunst en werk van kunstenaars. De essentie van de lessen en het voorbeeld van een

les in dit geval: Houdingen/lichaamstaal weergeven (van) de emotie. hoe verbeeld je dit?

De auteur van deze blog, beschikt over een goede voorgrond in kunsteducatie en stelt deze ideeën

en lesstof ter beschikking voor anderen. Deze blog is echt handig voor het voorbereiden en in elkaar

zetten van een lesje voor op de basisschool; hoe verbeeld je iets, wat ga je verbeelden, waarom

verbeeld je het en op welke manier/met welk materiaal ga je het verbeelden.

(de site van het cultuurplein is een goede ondersteuning in de toekomst voor het vinden van

bruikbare bronnen die te maken hebben met kunsteducatie).

Page 3: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

2. WHAT THE ART?

Bron: 28-10-2014

http://www.cultuurplein.nl/voortgezet-onderwijs/lesidee%C3%ABn/beeldend/gratis-lesmateriaal-

bij-kunstprogramma-avro

Auteur: LKCA 2014

http://www.stedelijk.nl/educatie/videos-voor-onderwijs/what-the-art

Auteur: Stedelijk Museum Amsterdam en AVRO (kunstuur)

Over WHAT THE ART?

Onder professionele begeleiding van de AVRO maken Blikopeners de

televisieserie What The Art?! Elke aflevering bezoeken Blikopeners een

toonaangevende kunstenaar of vormgever in zijn of haar

atelier. Blikopeners doen zelf redactie, regie en presentatie. Per keer is passend lesmateriaal

ontwikkeld voor de beeldende vakken, waarin de kunstenaar de leerlingen zelf een opdracht geeft.

What The Art?! was van 24 augustus t/m 14 september 2013 te zien in Avro’s Kunstuur. Direct na

uitzending zijn de afleveringen en het lesmateriaal, gratis online beschikbaar.

Aflevering 1. Marlene Dumas

Nadat de blikopeners (jongeren van 15 t/m 19jaar) die tevens een bijbaan hebben in het Stedelijk

Museum te Amsterdam, de expositie van Marlene Dumas hebben bezocht bezoeken zij de

kunstenares persoonlijk. Zij geeft een korte uitleg, hoe zij aan haar inspiratie komt. Dit doet zij

doormiddel van foto’s van personen (portretten) uit onder anderen tijdschriften en kranten

bijvoorbeeld. Deze ‘’verwoord’’ zij vervolgens in beeld op haar eigen creatieve manier. Zij schildert

deze portretten, met een emotie die zij ervaart door ernaar te kijken en verbeeld deze emotie.

Voorbeeld van de beeldende les en opdrachtomschrijving:

Kies een afbeelding uit, die je mooi vindt/aanspreekt of misschien juist helemaal niet. Houdt het dan

bij een simpel portret, dit kan ook een portret van een dier of iets dergelijks zijn. Probeer om hier 6

verschillende verbeeldingen van te maken, ook door gebruik te maken van verschillende technieken

en materialen. Ook fysiek; leg het op de vloer en maak een begin op een vel papier(een andere

houding, ander resultaat). Je krijgt uiteindelijk 6 variaties/versies van een en dezelfde afbeelding.

Korte mening en uitleg over deze bron:

Deze bron kan gebruikt worden op het Voortgezet onderwijs en zelfs het Middelbaar onderwijs, bij

beeldende vorming/teken en schildervakken. Je leert hierdoor, door de ogen te kijken (de visie als

het ware) van de kunstenares. Leerlingen ontdekken, dat er steeds een ander beeld kan ontstaan ook

als je gebruik maakt van hetzelfde inspiratiebeeld. De emotie tijdens het verwerken van deze

beelden bij de leerling zelf is ook steeds anders, ook je houding en positie naar je papier toe

verandert waardoor het geproduceerde beeld verandert. Uiteindelijk geeft dit hele proces een leuke

collage als resultaat, die je steeds weer herinnert aan het feit dat je verbeelding keer op keer anders

tot uiting komt. Hoe meer je dit doet, hoe interessanter het beeld kan worden maar misschien gaat

de voorkeur alsnog uit naar de eerste versie...

Dit helpt ook bij beeldende onderzoeken: Het onderzoeken van technieken, materialen, teken en

schilder inzicht. What the Art!? Spreekt tevens de jongeren aan, het is door jongeren en voor

jongeren gemaakt. Het zijn korte filmpjes met korte en duidelijke beeldende lesopdrachten.

Page 4: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

3.TULE KERNDOEL 54, Leerlingen leren beelden

Bron: 02-11-2014 http://tule.slo.nl/KunstzinnigeOrientatie/F-L54a.html’

Auteur: SLO, nationaal expertisecentrum leerling ontwikkeling

Over SLO

SLO heeft als nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling een publieke taakstelling in de

driehoek beleid, praktijk en wetenschap. SLO heeft een onafhankelijke, niet-commerciële positie als

landelijke kennisinstelling en is dienstbaar aan vele partijen in beleid en praktijk.

Het werk van SLO kenmerkt zich door een wisselwerking tussen diverse niveaus van leerplanontwikkeling (stelsel, school, klas, leerling). SLO streeft naar inhoudelijke samenhang in het onderwijs en richt zich daarbij op de sectoren primair onderwijs, speciaal onderwijs en voortgezet onderwijs. De activiteiten van SLO bestrijken in principe alle vakgebieden. Voorbeeld van een beeldende les: Een familieportret, de kinderen hebben familieportretten gemaakt. Op een speelse manier hebben ze de beeldaspecten vorm, ruimte en compositie verkend. Voor ze beginnen met tekenen bespreken ze eerst waaraan ze hun verschillende familieleden kunnen herkennen. Een bril, een snor, blond haar, krullen? En wie er groter, kleiner, langer, korter, dikker, of dunner is (vorm). In de volgende les verkleden een paar kinderen zich als vader, moeder, baby, oma of opa. Samen gaan ze op de foto. Hoe gaan ze staan? Naast elkaar op een rij? Voor en achter elkaar? (ruimtelijke begrippen). Ze proberen verschillende groepsopstellingen uit. Juf Sonja speelt voor fotograaf. Ze bekijken de afbeeldingen van familieportretten geschilderd door kunstenaars. Hoe staan de mensen op het schilderij? Dan knippen ze hun getekende figuren uit en maken daarmee hun eigen familieportret. Ze schuiven met hun uitgeknipte figuren over het papier. Net zolang tot ze tevreden zijn over de opstelling. Selma zet haar familie naast elkaar op een rijtje van groot naar klein. Joshua maakt een hechte familiegroep dicht bij elkaar. Peter is zich nog niet zo bewust van een grondlijn. Toch laat hij zien dat vader de grootste is en dat je hem kan herkennen aan zijn grote zonnebril. Tot slot stempelen ze een versierende lijst om hun portret (compositie). Korte mening en uitleg over deze bron: Bij het onderdeel beeldende vorming van dit kerndoel gaat het erom dat kinderen leren dat ze hun gevoelens en ervaringen kunnen uitdrukken in beeldend werk, maar ook dat ze met beelden kunnen communiceren. Beeldende werkstukken ontstaan wanneer betekenis, beeldaspecten en materiaal op elkaar worden afgestemd. Dat betekent dat kinderen aan de slag gaan met onderwerpen en thema's in een betekenisvolle context. Ze worden geïnspireerd in een situatie die hen aanzet tot creatief (oorspronkelijk) vormgeven. Om hun ideeën vorm te geven leren ze de beeldende mogelijkheden van diverse materialen / technieken (bijvoorbeeld tekenen, ruimtelijk construeren, werken met textiel) te onderzoeken aan de hand van de beeldaspecten ruimte, kleur, vorm, textuur en compositie. Dit voorbeeld bevat de richtlijnen die je moet toepassen bij elke beeldende les, het bovenste voorbeeld is al een leuke en leerzame opdracht. Maar als je altijd rekening houdt met deze regels tijdens het voorbereiden en maken van een eigen les, weet je zeker dat basisschool leerlingen iets leren en bewust als dan niet onbewust de beelden meer betekenis geven.

Page 5: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

4. RECENSIE MOTI MUSEUM BREDA Bron: Tijdschrift Kunstzone nr05 september 2014, verwerkt in september/oktober 2014

Auteur: Artikel door Henny Luiten

Over de recensie: Deze recensie bevat de hoofdelementen en redenen voor het bezoeken van het MOTI museum Breda. Er wordt omschreven dat je beelden ‘leest’ en dat het des te meer een belangrijk onderwerp is in onze cultuur. Jongeren/kinderen worden ‘mediawijzer’ ook door de speelse en interactieve tentoonstelling WAANZIEN. Er wordt in het kort uitgelegd wat het museum te bieden heeft; de geschiedenis en ontwikkeling van beeldcultuur, hoe vaak we het dagelijks tegen komen en waarom het zo belangrijk is om hier meer over te leren/te weten te komen. Dit is tevens weer een argument om het museum te komen bezoeken. Wat is de achtergrond van beelden nu eigenlijk? Over de Autheur: Het hoofd publiekszaken, MOTI museum Breda. Korte mening en uitleg over deze bron: Het is natuurlijk handig om te weten, wat dit museum te bieden heeft voor excursies met leerlingen. Door zelf een bezoek te hebben gebracht aan het museum en deze recensie te hebben gelezen weet ik inmiddels waarom het museum in Nederland belangrijk is. Het bezoeken of een excursie met leerlingen naar dit museum, is erg leerzaam maar gelukkig ook leuk. Ze hebben een gevarieerd aanbod, per doelgroep ingerichte rondleidingen/opdrachten die je door het museum heen lopend uit mag voeren. Het interactieve aanbod enthousiasmeert de bezoeker, maar vooral de jongeren en kinderen. Ze leren het echt, spelenderwijs. Dit speelse leren kun je ook toeppassen tijdens lessen.

Page 6: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

5. PORTET: MONSTERLIJKE SCHOONHEID

verwerkt op: 18-11-2014

Bron: Kunstbeeld nr 9 - 2014,

Auteur: Artikel door Judith Spijksma

Page 7: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

Over het artikel/portret:

Het kunstenaars duo Heringa en van Kalsbeek worden uitgelicht. Er wordt beschreven hoe zij aan

inspiratie komen, om een kunstwerk te produceren. Het zijn veelal kleuren explosies die op het

eerste oog mooi overkomen maar bij nader inzien een ‘rauw’ verhaal bevatten. En als je beter kijkt,

zie je ook dat veel werk bestaat uit karkassen van dieren, die hebben geleeft maar zullen vergaan.

Ook de bloemen-praalwagen van het naakte koppel/romantische paar die gestraald heeft tijdens de

bloemenparade/wagenwedstrijd in het dorpje Zundert (geboorteplaats van Vincent van Gogh)

vergaat en verliest zijn praal. De wagen hebben zij overgenomen na de optocht, om het vergaan van

de wagen te benadrukken. Dit ‘ontbindings proces’, hoord erbij en is een onderdeel van de

geexposeerde kunstwerken. Naar mate van tijd, blijft alleen het geraamte over van de objecten. De

corsobouwers en het kunstenaars duo werken samen in wat ooit de achtertuin van Vincent van Gogh

was aan het kunstwerk/de installatie. Het kunstwerk zal in het Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch

worden tentoongesteld.

De kunstenaars hebben iets gezien of meegemaakt en halen hieruit de inspiratie, voor het

vormgeven van kunstwerken.

De kunstenaars komen op een titel voor het kunstwerk doormiddel van woordspelletjes, waarbij

iedere deelnemer een woord of een zin op een papiertje schrijft, en dit dichtgevouwen doorgeeft

aan de volgende. Die voegt wat toe, en geeft het verder, enzovoort. Alles ontstaat uit ‘toeval’ of

toevalligheden. Toen een groep surrealisten dit spelletje voor het eerst speelden ontstond de naam:

Le Cadavre Exuis boira le vin nouveau (het voortreffelijke lijk zal de jonge wijn drinken), vandaar de

naam van het genre.

Korte mening en uitleg over deze bron:

Omdat ik de televisieuitzending van de bloemenoptocht op Omroep Brabant aan het bekijken was en

hoorde dat de praalwagen die ik het mooist vond aan een kunstenaarsduo werd doorgegeven,

besloot ik dit onderwerp bij te houden. Er werd namelijk ook vermeld dat het werk uiteindelijk in het

stedelijk Museum in ’s-Hertogenbosch geplaatst worden. Tot mijn verbazing kwam ik dit portret, van

het duo tegen in Kunstzone. Ineerstinstantie wist ik door de beelden niet, dat het over het duo van

de praalwagen ging maar de vormen en kleurentaal spraken me (meteen) aan. Eigenlijk schrok het

me af, bij het lezen van de koptekst. Toch ben ik verder gaan lezen om het verhaal erachter te

begrijpen. Wat mij uiteindelijk weer positief beviel (omdat dit het leven is, alles vergaat, wij worden

een karkas en uiteindelijk blijven wij mensen ook over als een geraamte). Maar wij mensen

gebruiken ook (levende) bloemen, plukken ze en laten ze verwelken (doodgaan). Waarom zouden wij

weglopen bij een proces van de harde waarheid/realiteit?

De inspiratie om tot een idee/onderwerp te komen, van het woordspelletje lijkt mij wel leuk om toe

te passen tijdens het opzetten van een les voor kinderen. Het werk zal per doelgroep, wel/niet

kunnen worden getoond. Want nog steeds, spreekt ‘de kleuren explosie’mij aan, ook bij jongeren

leerlingen wekken kleurrijke (vrolijke) kunstwerken sneller interesse. Alleen is het verhaal erachter

voor een hele jonge doelgroep te leguber. Voor jongeren vanaf 18 jaar, is dit wel interessant. Ook

voor het proces van mijn eigen werk is dit een goede inspiratiebron!

Page 8: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

6. KUNSTBEELD, POPULAIR: KNIPPEN/SCHEUREN/PLAKKEN FOTOGRAFIE!

Bron: Kunstbeeld nr 9 – 2014, verwerkt op 20-11-2014

Auteur: D. Busch, R.Klanten, H. Heillige

Page 9: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

Over het onderwerp uitgelicht collages:

In deze bron staat omschreven dat het hip is en een nieuwe trend, dat kunstenaars (fotografen)

foto’s echt letterlijk knippen of scheuren en verschillende foto’s/delen bijelkaar plakken om tot

collage of beeld uit te werken. Er zijn verschillende onderwerpen en jaartallen die worden uitgelicht.

De trend werd ooit al gezet, in Pop-Art door: Andy Warhol.

Korte mening en uitleg over deze bron:

Omdat ik zelf geïnteresseerd ben in 2D en vooral fotografie, is deze gemixte techniek om tot een

beeld te komen voor mij persoonlijk een goede inspiratiebron. Je kunt er namelijk nieuwe beelden

mee creeëren. Dus meerdere beelden tot een totaal mooi/nieuw geheel ‘plaatje’ brengen. Het is een

interessante techniek, om nieuwe beeldende verhalen te vertellen.

Je zou dit ook kunnen gebruiken voor een beeldende les: composities bepalen en beeldend anders

denken doormiddel van opbouwen of je beste foto’s uitelkaar trekken (‘kill your own darlings’). Dit

kan gebruikt worden voor verschillende doelgroepen, jong en oud.

Page 10: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

7. AVRO’s kunstuur, 9 november 2014

Bron: www.uitzendinggemist.nl, uitgewerkt op 20-11-2014

http://www.npo.nl/kunstuur/09-11-2014/AT_2023037

Autheur: NPO

Over de uitzending:

- Een bezoekje aan de sieradenbeurs in Amsterdam, waar sieraden van een aantal kunstenaars

uitgebreid worden besproken.

- Een bezoekje thuis bij een kunstverzamelaar, met een uitgebreide verzameling. Het stel uit deze

aflevering wordt uitgebreid ondervraagd/geïnterviewd.

- Een kijkje bij een zeer oude begraafplaats in Nederland en met historische achtergrond. Er wordt

besproken wat er op dit moment nog mee gedaan word om de historie te behouden. Ook het

innovatieve en speciale nieuwe aanbod van uitvaarten maar ook de verschillende nieuwe

kunstzinnige manieren voor berging van stoffelijk overschot.

- Een historische en iconische fotograaf: Elliot Erwitt verteld zijn ‘levensverhaal’ en bespreekt zijn

werk en fotografische visie.

Korte mening en uitleg over deze bron:

Ik was onder de indruk van de sieradenbeurs, de commerciele wereld waarin kunstenaars werkzaam

zijn met sieraden. De materialen die voor sieraden worden gebruikt, zijn een inspiratiebron. De

boodschap van het sieraad van de beer greep mij aan, dit sieraad had echt betekenis (een statement

wordt gezet) door het dragen ervan: Redt de beer.

Het bezoekje aan de kunstverzamelaar sprak mij meer aan, het deed mij beseffen voor welke

doelgroep kunst wordt gemaakt. En toch vroeg ik mij af, waarom deze verzamelaars zo gedreven zijn

om de kunst te verzamelen. Ik kreeg er wel een positivie ‘boost’van (inspiratie) en had zelf weer zin

om echt aan de slag te gaan bij 3D door de verzameling van de getoonde moderne kunstwerken.

Want kunst is nog steeds een vakgebied dat kan worden uitgevoerd!

Ook de fotograaf in deze aflevering die zijn verhaal verteld, heeft iconische beelden gemaakt van

historische popsterren. Zijn favoriete model (die hij nog persoonlijk heeft gekend), was Marilyn

Monroe. Het heeft een nostalgisch tintje, het verwijst naar ‘the American dream’ in mijn opinie. Dit is

nu bijna niet meer te doen, fotografie evolueert zich nu zo snel dat het voor iedereen normaal is en

mogelijk is om goede foto’s te maken. Maar het verleden krijg je niet meer terug, deze beelden

konden alleen toen gemaakt worden. Iets waar ik helaas in deze tijd de kans niet voor krijg, want ook

veel van die iconen zijn van de aardbodem verdwenen. Dit soort onderwerpen hebben altijd mijn

interesse gewekt.

Page 11: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

8. Onderwijs is het delen van geluk

Bron: Tijdschrift Kunstzone nr06 november 2014, uitgewerkt op 21-11-2014

Autheur: Henk Langenhuijsen

Over het artikel,

Soheila Najand, de geïnterviewde docente vindt dat onderwijs meer betekend dan voorbereiding op

het arbeidsleven naar de student toe. De essentie was, jongeren voorbereiden op de samenleving!

Voor je dood gaat, moet je gelukkig kunnen zijn en het onderwijs hoord daarbij te helpen. Ze weet

wat er om ons heen gebeurd, heeft een duidelijke visie op de rol van kunst in het onderwijs. Talenten

en passies die niet passen bij de eisen van het bedrijfsleven worden nauwelijks herkend en

gestimuleerd. ‘Kunst en cultuur onderwijs zijn daarom onmisbaar’.

Ze is zelf gevlucht uit Iran en in 1989 in Nederland terecht gekomen, waar ze zichzelf opnieuw moest

bewijzen op school want haar diploma’s waren hier niet waardig. In de hedendaagse tijd is zij

werkzaam als kunstenaar in installaties, video’s, performances, en in publieke ruimtes. Kunst is

volgens haar een bewustwording en openbaring van menselijke verhoudingen, op persoonlijk vlak en

op het maatschappelijk niveau van processen en betekenissen. Ze heeft een stichting opgericht

genaamd InterArt; speciaal voor kunstenaars, om in contact met anderen kunstenaars te komen en

vooral gericht op jongeren om een manier of weg te vinden naar het bedrijfsleven. Projecten met

jongeren: Sensitiviteit hoort centraal te staan, met oren leren kijken en met ogen luisteren, ervaren

van de zachtheid van de gevoelens is zoals de ochtenddauw. Want alleen dan weet je wat liefde is.

Esthetiek komt hierbij om de hoek kijken: Je moet kunnen benoemen wat je mooi vindt!

Page 12: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

Korte mening en uitleg over deze bron:

Het greep me wederom aan, zelf kijk ik altijd tegen mensen op die ooit een zwaar bestaan hebben

geleefd of meer hebben meegemaakt en wat ze tevens tot een sterker persoon maken. Deze vrouw

heeft niet alleen passie voor kunst maar ook het doorzettingsvermogen en geeft aandacht aan een

ander. Ook daarom is dit een persoonlijke inspiratiebron. Haar eigen kunst, zoals een foto van de

installatie getoond in het artikel sprak mij onmiddellijk aan. De veelzijdigheid van technieken en

moderne manier van presenteren die in haar kunst de toeschouwer bereikt met een sterke

boodschap. Het roept namelijk gevoelens bij me op; dit is esthethisch. Een boek, met bladzijdes en

een tekst uitvergroot en anders geprenteerd dan je verwacht. Je kunt er doorheen kijken

(doorzichtige pagina’s) zodat de videoboodschap het verhaal verteld, je hoeft het verhaal niet te

lezen… Laat de beelden vertellen!

Ook de boodschap: ‘Spel is een eigenschap van het menselijk wezen en hoort niet alleen bij kinderen’

is iets om te onthouden en toe te passen in de praktijk.

Page 13: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

Deel 2. Bronnenbank

9. Lezen met een plaatje

Bron: Didactief november 2014, uitgewerkt op 09-01-2015

Auteur: Jan Engelen

Beeld bij het artikel: Frits Dijcks

Over het artikel,

Onder een aantaal geteste personen van verschillende leeftijden, blijkt dat lezen met een plaatje

echt direct een tekst versterkt mits dit plaatje een goede ondersteuning bij het verhaal is. Het plaatje

moet dus wel voor zich spreken en met het onderwerp te maken hebben.

Korte mening en uitleg over deze bron:

Bij het voorbereiden van een les en het geven van een les, is beeld van essentieel belang. Zo hebben

leerlingen sneller een opdracht begrepen en hebben degene die moeite hebben met begrijpend

lezen ook minder snel een achterstand. Het is echt heel interessant om te weten dat dit al op jonge

leeftijd veel steun biedt, bij het begrijpen van een onderwerp. Daarom houdt ik hier zelf nog meer

rekening mee in het vervolg na het lezen van dit artikel. Want niet alleen mensen met een groot

beeldend denkvermogen hebben hier baadt bij maar echt iedereen heeft hier blijkbaar wat aan!

Page 14: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

10. Puberbrein gevoelig voor sociale context

Bron: Didactief november 2014, uitgewerkt op 16-01-2015

Auteur: Barbara R. Braams

Over het artikel,

Het puberbrein van de adolecenten is gevoeliger voor prikkels, dus zij en een antaal andere

leeftijdsgroepen werden getest in een geld spelletje om de proef op de som te nemen. Uiteindelijk

had als eindresultaat dat zelfs het geslacht er toe doet en bracht elke leeftijd een ander resultaat met

zich mee kwa gevoeligheid.

Korte mening en uitleg over deze bron:

Beloning helpt, ook bij het uitvoeren van een spelletje of als het om een ander gaat. Hierbij moet bij

het puberbrein rekening worden gehouden dat zij zich het meest aangetrokken voelen tot zichzelf.

En dat het wel afhangt van de persoon voor wie zij spelen met uitzondering voor jongens want die

maakt het niets uit. Ze hebben dus veel zelfbelangende gevoelens en zijn daardoor waarschijnlijk

comepetitief ingesteld naar elkaar toe.

Het is dus goed om te weten hoe zij op beloning reageren, m.b.t. docentschap. Hier kan rekening

mee worden gehouden en dit kan helpen om te motiveren.

Page 15: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

11. Bezoek aan Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch (SMS. 17-01-2015)

Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch (SMS),

De eerste verdieping was in verbouwing, binnenkort een keer terug dus. De tweede verdieping beschikt over

een collectie van sieraad en ‘porselein’/klei werken. De collectie sieraden heet Raakvlakken en het zijn werken

van verschillende kunstenaars uit de 20e en 21e eeuw. Wat mij opviel aan de tentoonstelling is de helder witte

ruimte waar je jezelf in begeeft na een doorloop uit een tunnel. Informatie in dit museum, wordt gegeven

d.m.v. een digitale tablet per onderwerp. Je kunt de werken goed observeren door de glazen cabines (vitrines).

Eyecatcher voor mij persoonlijk:

Uitvergroting/op schaal vergrote tube!

Inspirerend en creatief, om met andere materialen dan het

origineel iets wat zo voor de hand ligt in het dagelijks leven

waarheidsgetrouw weer te geven.

Zwarte kroonluchter van keramiek, een gigantisch object. Dat werk

van Anne Wenzel is geïnspireerd op een foto van het interieur van

een ondergelopen villa na orkaan Katrina in New Orleans (zelfde

idee als de tube uitvergroot op schaal = inspiratiebron

voor een praktijk les 3D).

Korte mening en uitleg over de bron:

Het stedelijk museum is voor iedereen toegankelijk, maar vooral voor de geinteresseerde in kunst gerelateerd

aan mode i.v.m. sieraden. Dit is een aanrader voor leerlingen geinteresseerd in het creatieve gebied maar

voornamelijk iemand die het toekomstig beeld van edel/goudsmidt tegemoet wil gaan. Het museum zelf, was

niet zo uitgebreid en zo gezien/doorlopen (cijfer nu: 6.0).

Page 16: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

12. Bezoek aan het Noord-Brabants museum (17-01-2015)

Het Noord-Brabants museum

Een ruime vaste collectie, het is niet overdreven wanneer er wordt geadverteerd met; ‘iets om trots op te zijn’.

Er hangen hier vele grote kunstenaars die zijn geboren in Noord-Brabant of werkzaam zijn geweest in de

provincie. En je krijgt een rondleiding die letterlijk door de geschiedenis heen gaat, waarbij je grote meesters

uit het verleden tegenkomt zowel voor/tijdens als na de gouden eeuw! Het is overweldigend, de locatie en het

paleis gebouw geven je echt een nostalgisch en ‘rijk’ gevoel. Althans rijk in de zin van, een voldaan educatief

kunst gevoel!

Er worden programma’s aan geboden van educatief tot vermaak, er zijn volop nieuwe technologische snufjes

aanwezig en het oudbollige museum idee verdwijnt. School groepen zijn hier welkom, ook daar is een speciaal

programma voor aanzwezig zoals het medialab. Je verveelt je hier gewoon geen minuut, door alle indrukken

die je krijgt is daar geen kans voor.

Er was zoveel moois, dat ik hier nog een aantal keer terug naartoe ga want ik heb niet alles op mijn gemak

kunnen bekijken. Het was de laatste week van De Rademakers collectie en tevens de laatste keer dat zo een

(complete) reis door de Romantiek te bezichtigen was. Deze kunstwerken waren gemaakt door meesters die

ooit in de lage landen hebben geleefd (Nederland/België). Het bevatte meer dan 100 schilderijen (soms nog

niet eerder getoonde): Zomer en winterlandschappen, zeestukken, stadsgezichten, architectuur, stillevens,

nachtstukken, portretten en genrevoorstellingen.

Een aantal beelden:

Persoonlijke voorkeur tentoonstelling:

De lijst maakte het contrast super groot en dat sprak extra

aan. Ook de titel had een magisch effect op me.

Petrus van Schendel, titel: rivier landschap in zilveren

manenschijn, 1843 olieverf op paneel, afm: 52x67 cm.

http://www.geheugenvannederland.nl/?/nl/items/RC01:RC068 (voor specificaties ga je naar deze site)

Page 17: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

Er is/valt geen favoriet kunstwerk in dit museum te kiezen maar, hier is een tweetal die mij aanspraken:

Jean-Antoine van de Ven, bronsbeeld 1885

Titel: De bekoring van Eva

Dit beeld in de tuin van het museum, is een afgietsel van

het beeld wat rechts te zien is in wit gips. Het is dus een

nieuwer exmeplaar ondanks het in brons ouder lijkt.

Het is vandezelfde kunstenaar. De slang viel mij op, dit

zou de duivel in een slang gedaante zijn reikend naar Eva met de appel in zijn bek. De appel die zou zorgen dat

Adam en Eva werden verbannen uit het paradijs .

Ruud van Empel, 2010 fotografisch bewerkt beeld.

Titel: Theatre #4

Reden interesse: Tijdens kunstuur heb ik een aflevering over deze kunstenaar gezien. Hij maakt een compleet

beeld van losse onderdelen van verschillende foto’s en portretten. Toen ik dit stuk zag hangen, wist ik precies

hoe het gemaakt was. Het is een fantasielocatie en hij verwerkt altijd fantasie figuren (delen van verschillende

personen tot één persoon met behulp van Photoshop) in het beeld!

Museum cijfer: 8,0 veel digitale educatie en het museum bezit zowel veel klassieke werken als moderne.

Page 18: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

13. Bezoek aan museum de Pont voor de expositie van Willie Doherety

(17-01-2015)

Hier kan ik kort over zijn:

Na het zien van de foto’s van deze kunstenaar was ik meteen geinteresseert en nieuwsgierig naar het werk van

de kunstenaar. Mijn verwachting was groot, toen ik een onderzoek was gestart naar The Troubles tijd waarin

deze kunstenaar zich ooit in begaf/naar wat hij heeft meegemaakt. Ik heb veel nieuwe dingen geleerd, over

deze periode in de geschiedenis die zich afspeelde in Ierland. Waar deze tijd zijn naam aan te danken heeft en

wat er zich heeft afgespeeld in Ierland tot aan de jaren 90. Het ontroerde mij, dus moest en zou ik deze

tentoonstelling gaan bekijken om te zien wat er in het hoofd van deze kunstenaar zou hebben afgespeeld na

zulke traumatische ervaringen. En wilde met mijn eigen ogen zien, ervaren!

Het stelde me teleur,

Het kwam op mij gemaakt over, hij wilde juist overbrengen aan de mensen wat er echt gebeurd was en

propaganda de wereld uithelpen. Maar de boodschap kwam niet aan. Het verhaal erachter is zeer

indrukwekkend en aangrijpend. Maar de video’s met stemgeluid, grepen mij niet. Dat kwam, omdat het geen

aangenaam geluid was in mijn oren en de kunstenaar op een langzame manier sprak naar de toeschouwer toe

met een verhaal, maar het verhaal was niet te volgen. De concentratie kon ik niet houden en ik ergerde me

mateloos aan de manier van praten en de articulatie van de kunstenaar.

Tot zover, mijn onderzoek naar de reportage van Willie Doherety ook voor het vak fotografie. Het is geen

inspiratiebron voor mij, maar ik heb veel geleerd van het achterliggende waargebeurde verhaal.

Page 19: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

14. Exit through the giftshop (documentaire)

Bron: Fotografie les, uitgewerkt op 26-01-2015

Auteur: Banksy

Over deze bron:

Banksy's eerste film, Exit Through the Gift Shop wordt beschouwd als "the world's first street art

disaster movie" en ging in première op het Sundance Film Festival in de Amerikaanse staat Utah.

Deze film krijgt naarmate je verder kijkt een staartje. Je denkt dat het gaat, om street art. Dit is in het

begin van de film ook zo. Het gaat vooral om naamsbekendheid door herkenning van beelden.

Korte mening en uitleg over deze film:

Een film (documentaire) over een man die een film over Banksy probeerde te maken, zijn hele leven

vastlegde en overal een camera mee naartoe nam waar hij ook ging. De excentrieke (lichtelijk

gestoorde) Franse winkeleigenaar Thierry Guetta probeert de wereld van graffiti vast te leggen in het

toen net opkomende tijdperk van street art door de bekendste vandalen tijdens de creatie van hun

werk te volgen. We volgen Thierry vervolgens bij zijn pogingen om Banksy te vinden en vriendschap

met hem te sluiten. Maar het gevolg is dat de kunstenaar (Banksy) de camera omdraait naar de

Fransman. Wat volgt is een komisch en bijna onrealistisch verhaal over het leven van deze man, die

probeerde het onfilmbare vast te leggen en daarbij faalde.

De reden dat dit een goede bron is, is om kinderen zich ervan bewust te maken dat je alles voor

elkaar kan krijgen als je maar ‘verkoopt’. De op het eerste oog verstrooide Thierry blijkt geniaal te

zijn en niet ‘zo dom als hij eruit ziet/zich voordoet’. Het begon allemaal door een verslaving of

obsessie om alles vastteleggen en het zette zich om tot een weergaloos succes!

De kinderen/tieners vinden het interessant om naar street art te kijken: Ze leren het verhaal

erachter en zien in deze film hoe je bepaalde dingen makkelijk/altijd en overal vast kunt leggen. Je

zou hier een lesopdracht mee kunnen verzinnen, die ze spannend vinden door zelf dingen vast te

leggen met een filmcamera of juist het onderwerp street art eruit kunnen pakken. Zo creëer je heel

veel voorkennis of activeer je het om hier verder op door te gaan/over na te denken.

Page 20: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

15. Dus ik ben (Afl. Ik heb smaak dus ik ben 16-07-2014)

Bron: http://www.npo.nl/dus-ik-ben/16-07-2014/VPWON_1223517, uitgewerkt op 10-02-2015

Auteur: NPO 2, Stine Jensen

Over deze uitzending:

Ik heb smaak dus ik ben, wat is smaak? Wat zegt het over wie ik ben? Heb ik goede smaak? Wat doet dat

psychologisch met je, want over smaak valt niet te twisten en smaak is subjectief dus waarom maken mensen

zich zo druk over de smaak van een ander? En hoe bepaal je smaak dan? In deze uitzending gaat Stine in op

deze vragen. En praat erover met verschillende mensen over het fenomeen smaak.

De discussie over wat smaak is, en hoe die bepaalt wordt is al eeuwen een eindeloze discussie. De woorden van

Kant; Over het aangename valt niet te twisten over smaak wel, de woorden van Adorno; de cultuurindustrie

laat je denken dat je smaak uniek en authentiek is, Bordieu; smaak houdt de klasse structuur in stand, Danto;

met dank aan Duchau is het smaaktijdperk eindelijk voorbij.

Is smaak in design iets functioneels of iets persoonlijks? Eigenlijk heeft iedereen smaakstres, maar elke individu

heeft ergens een goede smaak in maar niet in alles.

Korte mening en uitleg over deze bron:

Dat je smaak niet zomaar kunt bepalen want smaak is een mening en iedereen is anders. Dus zou je kunnen

zeggen dat iedereen uniek is, omdat iedereen toch een andere smaak heeft.

Het is een moeilijke filosofische vraag maar aan de hand hiervan, kun je wel filosoferen en het begrip filosofie

leren begrijpen. Want soms is een antwoord ver te zoeken en kun je, jejezelf altijd dingen blijven afvragen en

hier een antwoord voor jezelf op geven.

In het geval van deze aflevering, zijn er leerpunten over design en producten besproken die toch een aantal

andere vragen beantwoorden namelijk: De functie of emotionele waarde van een product en wat het voor

gemoedstoestand oproept.

In de cultuureducatie kan dit interessante vragen opwekken, de leerlingen zouden hier samen over kunnen

discussieren en van elkaar kunnen leren.

Page 21: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

16. Klokhuis, Karel de Grote

Bron: http://entoen.nu/kareldegrote/beeld-en-geluid/klokhuis-karel-de-grote, uitgewerkt op 17-02-2015

Autheur: KRO, klokhuis

Over deze uitzending:

Alles over Karel de Grote in makkelijke, duidelijke en simpele taal. Een quiz waarin je kunt testen hoeveel je al

over Karel weet en als je goed oplet kun je de vragen soms al beantwoorden door wat er al is verteld.

Korte mening over deze uitzending:

Deze bron zou je kunnen gebruiken voor verschillende voorbereidingen van lessen en bij verschillende

vakgebieden. Je geeft leerlingen nieuwe voorkennis, door dit filmpje te laten zien. De quiz maakt kinderen

geinteresseert, geënthousiasmeert en de leerlingen krijgen nieuwe kennis mee.

Mocht je een les (kunst) geschiedenis geven en je bent gebleven bij de middeleeuwen, waardoor je iets mee

wil geven over de invloed en nalatenschap van Karel de Grote dan is dit filmpje ideaal. Het blijft hangen! Je zou

leerlingen zelfs een kort verslagje over hem kunnen laten schrijven.

Mocht je een tweedemensionale of driedemensionale les willen voorbereiden met dit filmpje en een invulling

kunnen verzinnen binnen de praktijk vanuit deze gegeven kennis, zou dat ook nog mogelijk zijn. Een opdracht

over Christelijke kunst met propaganda bijvoorbeeld, waaroor je ook meteen het begrip propaganda mee

geeft.

Page 22: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

17. Bezoek aan het Stedelijk Museum Amsterdam

uitgewerkt op 20-02-2015

Over het Stedelijk Museum Amsterdam,

Het is een zeer toegankelijk museum voor alle leeftijden, het exterieur en interieur is daarbij indrukwekkend

groot en het imponeert (de badkuip). Zoals ik al eerder had vermeld in de bronnenbank, biedt het museum het

educatieve programma ‘blikopeners’ en is dit een goed programma met video instructies voor een les binnen

het onderwijs. Zij hebben voor elke leeftijd wat wils. Daarom is het museum zeer toegankelijk en leerzaam!

Lijst met programma’s:

- Families: Workshops, het familielab, persoonlijke rondleidingen zoals: Walk en talk (gratis t/m 18 jaar).

- Onderwijs: Educatieve programma’s voor het basisonderwijs 4 tot 12 jaar.

- Blikopeners: Rondleidingen voor en door jongeren met activiteiten programma en online onderwijs video.

- Volwassenen: Ronleidingen (met audio), workshops, lezingen en cursussen.

- Ouderen: Speciale rondleidingen voor mensen slecht ter been en een programma rondom alzheimer.

http://www.stedelijk.nl/

Het bezoek:

We hebben onszelf als klas verdiept in ‘the sublime’ (het sublieme) en de gemoedstoestand die je krijgt bij het

werk van Barnett Newman – Cathedra uit 1951 olieverf en acrylverf op doek. Na een les van de derde jaars

binen de Fontys Academie over deze stroming en hoe dit werkt, zijn we dit gaan onderzoeken in het Stedelijk

museum. We hebben ondervonden hoe Newman wilde dat je het schilderij bekeek (van heel dichtbij) en de

techniek die hij gebruikte om dit schilderij te voltooien. Het lijkt een simpel blauw geschildert doek, het zijn

infeite ontelbare lagen met ‘de rits’ erin verwerkt (dat zijn twee lijnen in het doek). We zijn na een lezing over

het museum en de aangeboden programma’s, opdrachten gaan uitvoeren naar aanleiding van de bevindingen

m.b.t. tot dit enorme (imponerende) schilderij. We zijn hier nogmaals met een begeleider van het museum

gaan zitten, om een aantal opdrachtjes te doen en verklaringen te bespreken. De rondleider vertelde ons

daarbij, dat spannende achterliggende verhalen kinderen geïnteresseert maken. Dit doek was namelijk ooit

aangevallen door een man met een mes en heeft het schilderij vernielt. Waarna het enige tijd heeft geduurt

zodat het opnieuw gerestaureert kon worden. Doordat het gerestaureert moest worden kwam men erachter

hoe precies Newman te werk ging en hoeveel werk het heeft gekost om al die lagen op te bouwen.

Page 23: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

Een opdracht die kinderen spelenderwijs de schilderijen van Mondriaan leert begrijpen met behulp van

gekleurde tape (lijnen en verdelingen maken). De manier voor het rondleiden en begeleiden van kinderen:

Cijfer museum: 9,0 (gevarieerde programma’s, veel educatief en toegankelijkheid alle doelgroepen).

Page 24: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

18. Bezoek aan het Rijksmuseum Amsterdam

Verwerkt op 21-02-2015

Over het Rijksmuseum,

Het Rijksmuseum Amsterdam 1800, meestal Rijksmuseum genoemd, is het grootste en belangrijkste

rijksmuseum van Nederland. Het ligt tussen de Stadhouderskade en het Museumplein in Amsterdam-Zuid en

biedt in zijn ruim 200 zalen een overzicht van de Nederlandse kunst en geschiedenis. De collectie bestaat onder

andere uit werken van 17e-eeuwse Nederlandse meesters als Rembrandt, Vermeer en Hals. In het gebouw is

tevens het Rijksprentenkabinet gevestigd. Het Rijksmuseum is eigendom van de Staat en wordt beheerd door

de Rijksgebouwendienst.

De lange Eregalerij heeft één duidelijke richting: rechtdoor naar de Nachtwachtzaal. In de zijkabinetten zijn de

topstukken van de grote meesters van de zeventiende eeuw te zien. Op de gietijzeren balken rondom de

kabinetten staan de namen van beroemde zeventiende-eeuwse schilders. Op de halfronde wanden boven de

kabinetten zijn de wapens van de elf Nederlandse provincies en hun hoofdsteden afgebeeld. Aanvankelijk

waren de zijkabinetten met zware gordijnen afgeschermd, zodat de bezoeker – als in een kerk – naar het

'hoofdaltaar' aan het einde, de Nachtwacht, werd geleid.

De Nachtwachtzaal is speciaal ontworpen voor Rembrandts beroemde schuttersstuk, dat de geschiedenis is

ingegaan als het keerpunt in zijn carrière en als het beste voorbeeld van zijn geniale oorspronkelijkheid. Het

beeldhouwwerk in de zaal, bestaande uit onder meer vergulde vrouwelijke figuren op de zuilen die het dak

dragen (zogenaamde kariatiden) zinspeelt op Rembrandts meesterlijke weergave van licht en donker. Op het

fries worden de belangrijkste momenten uit Rembrandts leven vermeld.

In de Philipsvleugel organiseert het museum meerdere tentoonstellingen per jaar uit eigen collectie én met

(inter)nationale bruiklenen. Daarnaast heeft de Philipsvleugel een vaste zaal voor het tonen van fotografie en

huist het één van de oudste lakkamers ter wereld.

https://www.rijksmuseum.nl/

Page 25: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

Het bezoek:

Allerleerst hebben we een lezing gehad over alle programma’s die hier worden aangeboden en met voor ons

weer van belang het educatieve programma. We hebben alle kamers bezocht in de Teekenschool. Graag

verwijs ik daarom naar uitgelichte programma’s doormiddel van overtuigende video’s:

1. https://www.youtube.com/watch?v=AOqdCNjq-x0

Indruk van het Rijksmuseum.

2. https://www.youtube.com/watch?v=dXmdW_yO9FA

Primair onderwijsprogramma groep 5 t/m 8 De Teekenschool – Middeleeuwse krabbels en krullen.

3. https://www.youtube.com/watch?v=p2ZTXqzGnPI

Jij en de Goudeneeuw – onderwijsprogramma met quiz voortgezet onderwijs.

De Teekenschool:

In het Rijksmuseum zelf,

Met een andere derde jaars student van de Fontys academie, zijn we schilderijen gaan bespreken van o.a. de

Hollandse meester Rembrandt van Rijn. Ook dit was naar aanleiding van een les binnen Fontys, m.b.t. het

fenomeen: Clair-obscur en de kunsstroming Carravaggisme vernoemt naar de meester Caravaggio uit 1571-

1610 tijdens de Renaissance en in de tijd van de Barok. Alleen de essentie staat centraal met een dramatisch

licht/donker effect. De achtergrond is vaak zwart en er wordt geregeld geschildert bij kaarslicht, dat duidelijk te

zien is aan het kleurgebruik of de letterlijke kaars.

Museum cijfer: 10,0 omdat hier werken hangen van de belangrijkste kunstenaars uit de Nederlandse

geschiedenis en het museum biedt de meest educatieve programma’s aan daardoor.

Page 26: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

19. Creativiteit is een maatschappelijke noodzaak

Verwerkt op: 17-03-2015

Bron: Kunstzone nr03 - Maart 2015 blz. 42 en 43

Auteur: Anne Bonthuis

Over het artikel:

Cultuureducatie van en in de 21ste eeuw, hoe zet je die in? Dit soort zaken onderzoekt Hogeschool Hildesheim.

Er zijn een aantal uitkomsten betreft het project D21 die het lectoraat basischolen en lerarenopleidingen

inspirerende adviezen kunnen geven.

Vraagstukken voor basisschoolleerlingen zijn verandert: Creativiteit, kritisch denken,

probleemoplossendvermogen, communicatie, samenwerken, digitale geletterdheid en culturele vaardigheden’

zijn niet meer weg te denken uit de 21e eeuwse noodzaken.

‘We komen voor problemen te staan waar geen standaard oplossingen voor zijn’, onder anderen op het gebied

van milieu en duurzaamheid. D.m.v. enguetes op achthonderd basisscholen is er een onderzoek gestart waaruit

het onderzoeksteam D21 de visies van scholen pijlt, en toetst dit op: De ontwikkeling van 21ste- eeuwse

vaardigheden en hun visie op cultuureducatie. Uit deze gegeven informatie willen zij patronen binnen de

verschillende scholen ontdekken. De ene school wil meer tijd aan cultuureducatie besteden dan de andere’.

Één van de scholen die al jaren bewust bezig is met het ontwikkelen van 21ste-eeuwse vaardigheden, is

basisschool het Noorderlicht in Eemnes. Om kinderen van nu, later succesvol te laten worden moeten we zo

goede mogelijk voorspellen hoe de wereld er in de toekomst uitziet, zodat we weten wat zij daar nu voor

moeten leren’ (zegt Ingrid Gorter die zich inzet voor vakoverstijgende projecten). Jaarlijks zijn er zes projecten

op school, met een aantal leerdoelen: Kinderen kunnen de ontwikkeling van hun eigen werk inzien en ze zijn

instaat een bijdrage te leveren aan discussies’.

Het Noorderlicht werkt sinds twee jaar met het International Primary Curriculum (IPC). Een curriculum dat de

zaakvlakken combineert met creatieve vakken als drama, beeldende vorming, muziek, techniek en dans. Ze

zorgen ervoor dat de thema’s goed aansluiten bij hun ontwikkelingsfase en belevingswereld. Angelique Groen

van Kunst Centraal, helpt bij het verbinden van cultuureducatie met andere vakken.

Duurzaamheid en milieu

Met de groepen 7 en 8 werkt Gorter op dit moment aan het thema duurzaamheid en milieu. In het project zijn

de vakken aardrijkskunde, techniek, natuur en beeldende vorming verwerkt. Ze beginnen altijd met het maken

van een mindmap. Kinderen schrijven op wat zij al weten over het onderwerp. Daar praten ze over. Op basis

van de mindmaps stellen de kinderen en leraar gezamenlijk onderzoeksvragen op, bijvoorbeeld hoe je goed

voor het milieu kunt zorgen en hoe je energie krijgt door wind. De kinderen worden gestimuleerd om zelf de

antwoorden te zoeken en te formuleren. Dat doen ze vaak in groepjes (om van elkaar te leren). Ze lezen

bijvoorbeeld boeken uit de bibliotheek, zoeken informatie op internet en in hun eigen omgeving, maken

windmolens en gaan aan de slag met Powerpoint of Prezi. Vakoverstijgend werken zorgt voor: Enthousiasme

en gemotiveerdheid. Ook als je niet van Aardrijkskunde houdt, kunnen je dus plezier hebben in het project. De

een maakt een mooie tekening, terwijl de ander een verhaal schrijft. Ze hebben hetzelfde doel, daardoor

helpen ze elkaar graag en werken veel samen!

Goede verdieping in cultuureducatie, helpt bij projecten en hoe de leerkrachten naar het aanbod kijken dankzij

het onderzoek D21 kan dit. Het is voor de kinderen belangrijk dat we met de ontwikkelingen van 21ste-eeuwse

vaardigheden en het denken meegaan.

Page 27: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

Korte mening en uitleg over deze bron:

De combinatie met cultuureducatie is dus goed mogelijk en past in deze tijd om kinderen voor te bereiden op

de toekomst. Door vakoverstijgend te werken en de vakken met elkaar te verbinden. Door een project op te

zetten en kinderen/leerlingen bezig te laten zijn met het geen waar zij intresse voor hebben. Dit zorgt dus voor

samenwerking en leren van elkaar. Zoals het voorbeeld: De een maakt een tekening en de ander schrijft een

mooi verhaal m.b.t. de informatie die is gegeven. De kinderen beginnen door met elkaar te brainstormen en de

leerkracht. De digitalevaardigheden komen aanbod door het geen wat de kinderen hebben gemaakt in een

Powerpoint of Prezi te verwerken. De weg naar succes: Oplossingsgerichtheid.

Page 28: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

20. @ WEB serieus spelen

Verwerkt op: 28-03-2015

Bron: Kunstzone nr03 – Maart 2015 blz. 40

Auteur: Thea Vuik

Over het artikel:

Neuromotor task training; vroeger werden algemene motorische processen zoals oog-handcoördinatie, het

evenwicht of de spierkracht aangepakt in de veronderstelling dat een verbetering van het schrijven dan vanzelf

zou volgen. Dat bleek echter te weinig effect te geven. Neuromotor task training is gebasseerd op de kennis die

de laatste jaren is verworven over de ontwikkeling van het zenuwstelsel van jonge kinderen, de manier waarop

kinderen hun motoriek oefenen en het effect van de wijze van instructie.

Het spel Juf-in-a-Box

Het serieuze spel Monsterzoo, waarbij de leerling met een elektronische pen schrijft op en Wacom

schrijftablet. De opbouw van de schrijftaken is gebaseerd op de neuromotorische methode: Neuromotor Task

Training en maakt gebruik van effectieve leervormen. In dit spel is de leerling de baas van een

monsterdierentuin die verzorgt moeten worden. Een belangrijk kenmerk van het spel is dat schrijfbewegingen

door animaties gestuurd worden. Dat betekend dat het kind spontaner schrijft, niet steeds hoeft na te denken

over de bewegingssturing en dus imliciet leert. De keuze van de spelvorm garandeert herhaling, zodat het kind

ook echt leert en onthoud.

http://www.jufinabox.com/nl/over-juf-in-a-box/ (zie hier een filmpje)

http://www.jufinabox.com/nl/over-juf-in-a-box/de-methode-achter-juf-in-a-box/

Korte mening en uitleg over deze bron:

Dit gaat natuurlijk over de motoriek van een kind en hoe kinderen leren schrijven. Hier kan ik mij enigszins in

vinden omdat ik dit als kind heb meegemaakt en extra lessen/oefeningen kreeg met daarbij huiswerk taken.

Dit was een kralenplankje waarbij een afbeelding zat en die exact moest nagemaakt worden, wat absoluut niet

leuk was omdat het tellen van de kralen mij niet lukte. Mijn moeder had daarom een rage van strijkkralen

gevonden in de speelgoedwinkel, waardoor ik ook echt een kunstwerk als resultaat had. Dit hielp mij

spelenderwijs om inzicht te krijgen, geduld te behouden en mijn motoriek verbeterde.

Door een spel te maken, kun je kinderen iets leren. Maar daarom denk ik dat als je een les opzet je dit soort

ideeën ook kunt toepassen voor een wat oudere leerling. Daarom vraag ik mij af of er meer educatieve spellen

zijn voor het opzetten van een les en zal ik hiernaar opzoek gaan in de toekomst.

Page 29: De bronnenbank - WordPress.com · 2015-05-13 · Tussen Kunst en kids lessen (PPO): Bron: ... Willem de Kooning Academie te Rotterdam, waarvoor ik ook dit blog maakte. ... regie en

21. Pinterest.com

Verwerkt op: 13-05-2015

Bron: https://www.pinterest.com/

Over de website:

Pinterest is een sociaalnetwerksite die fungeert als prikbord. De gebruiker kan over het hele web afbeeldingen

pinnen en vervolgens op een van de aangemaakte "moodboards" plaatsen (creatief/beeldende sociaalmedia

dus). Op deze moodboards kunnen vervolgens afbeeldingen van het hele web worden geplaatst d.m.v. een Pin

it-knop. Elke speld (pin) geeft een afbeelding, video of artikel weer. Deze spelden worden gegroepeerd op de

moodboards die de gebruiker naar wens kan aanmaken en indelen. Het sociale aspect aan de website is dat

deze moodboards in principe openbaar zijn en dus kunnen worden gevolgd door andere gebruikers. Je kunt dus

vrij op deze website rond kijken en gericht zoeken in de zoekmachine; type een woord in en de zoekresultaten

worden weergegeven zodat je kunt vinden aan de hand van foto’s/afbeeldingen met titel wat je zocht.

Korte uitleg en mening over deze bron:

Door mijn stagebegeleidster (die het vak tekenen en handvaardigheid geeft op het voorbereidend middelbaar

beroepsonderwijs) van de oriënterende stage aan het Hooghuis ben ik getipt over deze inspiratiebron voor het

bedenken van lessen. Het is ideaal voor het bedenken van beeldende en/of creatieve (praktijk) lessen zoals

voor de vakken tekenen en handvaardigheid. Dit kan inspiratievol zijn voor het geven van lessen op

basisscholen maar ook het voortgezet onderwijs, havo en zelfs het vwo. De laatste les die ik heb gegeven,

betrof een les tekenen. De inspiratievolle opdracht kwam ik tegen op deze site, en voldeed aan het niveau van

de leerlingen en de kerndoelen. Dit is echt een aanrader/een inspiratiebron voor het maken van een

eenvoudige lesstof! (Tevens zijn er veel docenten die gebruik maken van Pinterest en ideeën/lesstof delen met

elkaar).