De brief van papa

Bibliografie: De Cock, M. (2012). De brief van papa. Amsterdam: Querido.

Thema: vriendschap, gezin, stadsleven, gevangenis

Korte inhoud: Rosie is met haar moeder verhuisd naar de andere kant van de stad. In het nieuwe

appartementsgebouw waar ze gaat wonen, leert ze Moussa kennen. Waar haar papa is, weet

Rosie niet. Iedere keer ze er met mama over wil praten, krijgt ze een grote 'zucht' als antwoord.

Tot Rosie op een dag telefoon krijgt, en dan een brief. Papa is helemaal niet in een ander land. Hij

woont een eind verderop in de stad. En Rosie mag op bezoek komen! Samen met haar vriend

Moussa trekt ze erop uit.

Duur activiteit: 30

Lesdoelen:

De leerlingen:

kunnen zich inleven in de hoofdpersonages Rosie en Moussa;

kunnen vragen opstellen die gericht zijn aan de papa van Rosie;

zijn nieuwsgierig om het boek verder te lezen.

Materiaal:

1 kaartje per leerling met een naam op van n van de personages (mama, Moussa,

mevrouw Hemelrijk en meneer Tak).

Het kaartje met Rosie op komt slechts n keer voor.

Prent Rosie en Moussa met kernwoorden

Fragment 1 uit het boek (bijlage 1)

Fragment 2 uit het boek (bijlage 2)

Envelop met brief van papa (bijlage 3)

Vragen en antwoorden gevangenen (bijlage 4)

Papier

Balpennen

Boek De brief van papa

Prent Michael De Cock

Prent voorkaft boek Beste vrienden voor altijd

Instap (10)

Bij het binnengaan van de leesmobiel krijgt elke leerling een kaartje. Het kaartje verdwijnt in de

broekzak. Er wordt niet naar gekeken!

De leerkracht toont het boek Rosie en Moussa en een blad met kernwoorden.

De leerlingen lezen deze kernwoorden in stilte. Via de kernwoorden stelt de leerkracht vragen aan

de leerlingen waarbij ze daarna telkens inpikt op het leven van Rosie en Moussa (= korte inhoud

van het eerste boek over Rosie en Moussa).

In de grote stad en verhuizen

Rosie gaat met haar moeder samen in een groot appartementsgebouw wonen aan de andere

kant van de stad. Daar leert ze een jongen kennen. Hij heet Moussa. Hij neemt Rosie mee tot

helemaal boven op het dak, hoewel dat door meneer Tak, de strenge concirge, ten strengste

verboden is.

o Wie woont in de stad?

o Wat is daar (niet) leuk aan?

o Is er in de stad voldoende plaats om te spelen?

o Wie woont in een dorp of op het platteland?

o Wat is daar (niet) leuk aan?

o Wie is al eens verhuisd?

Vriendschap

Als Rosie verhuist, is ze bang dat ze op die nieuwe plek geen vrienden zal hebben. Maar al

snel staat haar buurjongetje Moussa voor de deur. Ze beleven op het dak van het

appartementsgebouw een spannend avontuur. En zo worden ze al snel vrienden.

o Ken jij de kinderen uit je buurt goed? Zijn zij ook jouw vrienden? Speel je vaak met hen?

o Heb jij een goede vriend zoals Rosie en Moussa elkaar hebben?

o Wanneer ben je een goede vriend of vriendin? Wat doe je dan voor elkaar?

o Als je iemand ziet die alleen is, ga je dan naar hem of haar toe om een praatje te maken?

Anders zijn

Moussa heeft een donkere huidskleur. Dat wil zeggen dat zijn ouders of grootouders niet in

Belgi maar in een ander land geboren zijn, misschien in Marokko, Turkije of nog een ander

land. Rosie let daar niet op, voor haar maakt het niet uit welke huidskleur je hebt. Maar

sommige mensen kijken toch raar naar Moussa en dat is niet leuk voor hem.

o Ken jij veel kinderen met een andere huidskleur?

o Ben je anders als je huid bruin, zwart of geel ziet?

Papa

Rosie verhuist met haar mama. Papa verhuist niet mee. Rosie en mama denken af en toe nog

wel aan papa en missen hem. Maar we weten niet waar de papa van Rosie is, wat hij nu doet

of wat er met hem is gebeurd.

o Moet jij je mama of papa soms missen? Hoe voel je jou dan?

Midden (15)

De leerkracht leest een fragment voor uit het boek De brief van papa (zie bijlage 1). De

leerkracht vermeldt de titel van het boek nog niet.

Na het fragment te hebben gelezen toont de leerkracht de voorflap van het boek De brief van

papa.

Wat zouden we in de brief kunnen lezen?

Wie wil graag weten wat in de brief staat?

De leerkracht leest het tweede fragment voor uit het boek De brief van papa (zie bijlage 2 of p.

38 in het boek).

Een brief is bedoeld voor n persoon. Enkel deze persoon mag de brief openen. De leerlingen

kijken op hun kaartje (gekregen bij het binnenkomen van de leesmobiel). De leerling met Rosie

op het kaartje mag de brief openen en voorlezen voor de hele klas.

De brief wordt klassikaal besproken.

Wie wil er reageren op deze brief?

Wie zou (na het horen van de brief) de papa van Rosie willen ontmoeten?

De leerlingen krijgen elk een blad papier en een balpen en schrijven een brief terug naar de papa

van Rosie.

OF

De leerlingen krijgen per twee een blad papier en een balpen en bedenken vragen voor de papa

van Rosie.

Wat zou je allemaal willen vragen aan de papa van Rosie?

Wat zou je allemaal te weten willen komen over het leven in de gevangenis?

Slot (5)

Enkele brieven/vragen worden voorgelezen.

De brieven worden verzameld in een grote omslag die dan in de klas bij het boek wordt gelegd.

(Na het lezen van het boek in de klas kunnen de leerlingen kijken in de omslag of ze antwoorden

hebben gekregen op hun vragen.)

OF

De leerkracht bundelt alle opgestelde vragen tot n document en legt dit bij het boek.

Ook kunnen de leerlingen bij het boek een blad terugvinden met vragen van kinderen en

antwoorden van gevangenen over het leven in de gevangenis (zie bijlage).

De leerkracht stelt nog enkele vragen.

Wie is de schrijver van het boek De brief van papa?

Michael De Cock is de schrijver van de boeken over Rosie en Moussa. Hij heeft ook een

theaterstuk geschreven over het boek De brief van papa. Sinds januari 2012 wordt het

stuk opgevoerd.

Dit stuk werd ook opgevoerd in gevangenissen waarbij zowel kinderen van gevangenen

als kinderen van niet-gevangenen worden uitgenodigd.

Het theaterstuk kende zon succes dat het tot in januari 2014 gespeeld werd.

In de klasbibliotheek vind je ook het boek De kronieken van Qrom terug. De leerkracht

toont het boek. De leerlingen vertellen wat er hen opvalt als ze de prenten met elkaar

vergelijken.

Wie is de illustrator van beide boeken?

Judith Vanistendael is de illustrator van beide boeken. Merk op dat elke illustrator een

eigen tekenstijl heeft.

Het boek de brief van papa is geschreven in het jaar 2012. In 2013 is er al een nieuw

boek geschreven over de avonturen van Rosie en Moussa: Beste vrienden voor altijd.

De leerkracht toont het boek.

mama

Moussa

mevrouw Hemelrijk

meneer Tak

meneer Tak

meneer Tak

mama

Moussa

mevrouw Hemelrijk

mama

Moussa

mevrouw Hemelrijk

mama

Moussa

mevrouw Hemelrijk

meneer Tak

meneer Tak

meneer Tak

mama

Moussa

mevrouw Hemelrijk

mama

Rosie

mevrouw Hemelrijk

in de grote stad

anders zijn

vriendschap

papa

verhuizen

BIJLAGE 1

Mama heeft gelogen. Mama, die aan Rosie wel duizend keer gezegd heeft dat eerlijk het langst duurt

en dat je altijd eerlijk moet zijn, ook al is dat soms knap lastig. Ze heeft Rosie wijsgemaakt dat papa

naar een ander land is verhuisd, terwijl hij nauwelijks een paar kilometer verderop woont. Nou, als

mama mag liegen dan mag ik dat ook, denkt Rosie. En daarom heeft ze niet aan mama verteld dat ze

papa aan de telefoon heeft gehad. Maar aan haar buurvrouw, mevrouw Hemelrijk en Moussa vertelt

ze alles.

Wat scheelt er Rosie? vraagt mevrouw Hemelrijk bezorgd.

Weet je, zegt ze en ze begint te snikken. De tranen rollen over haar wangen, tot op het puntje van

haar neus. Sommige vaders gaan bij moeders weg om bij andere moeders te gaan wonen. En daarna

nog bij andere. En sommige vaders gaan bij moeders weg om bij andere vaders te gaan wonen. En

sommige vaders gaan maandenlang op reis zonder iets van zich te laten horen. En sommige vaders

gaan dood. Dan kun je allemaal vertellen, hoe moeilijk het ook is. Maar waar mijn vader is? Nee. Dat

durf ik geen mens te vertellen.

Mijn papa kan me niet komen bezoeken omdat hij niet zomaar weg kan, daar waar hij nu zit. Begrijp

je?

Moussa kijkt mevrouw Hemelrijk vragend aan.

Hij heeft zijn been toch niet gebroken?

Moussa grinnikt: Of hij woont toch niet op de maan of zo?

Woonde hij maar op de maan, denkt Rosie. Dat zou ik tenminste durven vertellen.

Mijn vader kan me niet komen opzoeken, zegt ze dan voorzichtig, omdat omdat

Rosie krijgt de woorden niet over haar lippen.

Omdat wat, Rosie? zegt mevrouw Hemelrijk.

Omdat hij in de gevangenis zit.

Moussa, die altijd op alles een antwoord klaar heeft, weet niks te zeggen. Hij slikt alleen maar, en

kijkt Rosie met grote ogen aan.

BIJLAGE 2 (p. 38 in het boek)

Een brief, zegt Moussa. Er is een brief voor je gekomen. Hij staat Rosie op te wachten in de gang,

voor de gesloten deur van haar appartement.

Mijn vingers jeukten om hem open te maken! zegt Moussa. Maar mevrouw H