De Amelander december/januari/februari 2015-11

Deze editie:

• Bram fietst

• Nieuw boek ‘Ameland aan Tafel’

• Donax op definitieve plaats (2)

• In het verre Oosten (3)

• De gezelligste vakantiehuizen

• Zonnepark vordert gestaag

• Op pad met Theo Kieviet

• Fam. Jepma 50 jaar getrouwd

• Bouw bunkermuseum vordert

• Waddencafé

• Oecumenische viering 2016

• Fam. Bakker 50 jaar getrouwd

• ‘Windscheppen op Ameland’

• Fam. Straatsma 60 jaar getrouwd

Vaste items:

• Nat zand

• Het echtpaar

• De Bu urvrouw

• Jutter

• De Stelp

• Agenda

• Hoog- en laagwatertijden

Met het aanbod van:

H E T V R I J E T I J D S M A G A Z I N E V A N E N V O O R A M E L A N D

Highlight in de Kerstvakantie

Interview Dirk Kooiker

Interview Professor Vellinga

Reconstructie begonnen

D E C E M B E R / J A N U A R I / F E B R U A R I 2 0 1 5 / 1 1 P R I J S € 2 , 0 0

Voor ontbijt, lunch en diverse snackswww.rebam.nl

KEUS UIT DIVERSE LEKKERE VISPLATES v.a. 8,90

Nes: Reeweg 27.Tel. 0519-542017Hollum: Oranjeweg 10. Tel. 0519-556294www.vishandelmetz.nl

Hèt adres voor liefhebbers van de oriëntaalse keuken

Oriental Diner & Take Away

Strandweg 1, Nes. Tel. 0519-250044. wwwchimetzo.nl

riei tnt llal DDiiiner &&& TT kkake AwAwayayay

Opmaak_TEKST_2015-11_P1:Opmaak 1 30-11-2015 19:04 Pagina 1

Smitteweg 15BallumTel. 0519-554165

Nagtegaal, uw vakkundige leverancier van en adviseur voor: bestrating,

duinaanleg, tuinaanleg en -onderhoud, erfafscheidingen, compost, schelpen,

zand en grond.

Ameland is van nature uiteraard al een schitterend eiland. Als team

van hoveniersbedrijf Nagtegaal zijn we echter elke dag aan het werk

om het hier nog mooier te maken. In opdracht van particulieren,

bedrijven en instellingen werken we aan de verbetering en verfraaiing

van tuinen én aan de verantwoorde versterking van natuur- en

cultuurlandschappen.

We doen dat met vakkennis. Met gevoel voor kwaliteit. En vanuit

het streven naar plezierige, open relaties met al onze klanten.

Want net als in de natuur en in uw tuin geldt ook in het hoveniers-

bedrijf: wat goed is, groeit gezond!

[email protected] - www.nagtegaalameland.nl

Nagtegaal•Adv4•Amel•2013.indd 1 13-08-13 10:55

VAN ONZELAVAGRILL

Amelander lamsvleesSteaks ± 300 gr.Huisgemarineerde

spareribsXXL hamburgers

TEVENS PLATES VA €14,75�

strandweg 65 BurenTel. 0519-542861

www.neighbours.nu

VAN ONZE

Neighbours•Adv•Amel•2015.indd 1 30-04-15 17:12

De 25 jaar zijn voorbij gevlogenvoor Baukje van der Meer en Jaapde Boer, beiden iets later lid gewor-den van Vocalis. Ze zijn voor dit ge-sprek aangeschoven aan tafel. Heteerste optreden van het koor wasvoor een eenmalige gelegenheid: erwerd gezongen op de bruiloft vanDs. Wiske Beuker en organist EeuweZijlstra op 23 oktober 1990 ophet toen nieuwem.s. Ameland.Speciaal voor het bruidspaar was ereen aangepaste tekst geschrevenop: ‘Als ick u vinde’. Het is een liedwat het koor nog steeds zingt, eenlied waar het publiek naar uitkijkt,de titel ook van de cd, die het koortwee jaar geleden maakte. Bijna washet bij dit optreden met vier perso-nen gebleven. Bij Gijs de Jong, dirigent en oprichter leefde al hetidee om een koor op te richten, metals speciale eigenschap om à capellaliederen te zingen. ‘Het is de grotekracht van Vocalis geworden.’ Gijsde Jong licht toe: ‘Vocalis betekentvan goede stem zijn, maar ook luidschreeuwen’. Hij vroeg een aantalmensen; in eersteinstantie acht personen.Jaap de Boer: ‘Ikweet nog dat ik antwoordde toenGijs me vroeg: als je me goed genoegvindt’. Inmiddels is zijn stem nietweg te denken uit het koor. Baukjevan der Meer houdt van zingen. Toenze een paar maanden na de oprich-ting op Ameland kwam wonen, is zelid geworden. ‘Het koor is een deelvan mijn leven. De repetities opmaandag, de concerten, ik zou me

niet kunnen voorstellen dat het ooitzou kunnen ophouden’.

Het koor groeide uit tot een à capella-koor van zestien personen.Gijs de Jong: ‘We zijn begonnen metacht personen en repeteerden eenmaal per twee weken, telkens bij iemand anders thuis. Het nazittendaarna was heel gezellig. Nu komenwe meestal bij een optreden

zingend van achter naar voorde NederlandsHervormde Kerk

binnenlopen. Ik herinner me dat webij ons allereerste optreden in DeBoeg, een avond georganiseerd door‘Die Lui’, Gonneke en Girbe Braak-man dit ook deden. Girbe kondigdeons aan als ‘een nieuw koor en dit ishun première’. We stonden een-voudigweg op van onze stoelen enzongen. Al zingend gingen we naarvoren, naar het podium. In dat al-lereerste jaar traden we al op voorde Vrouwen van Nu, hadden eenradio-optreden voor Omroep Ameland, maar ook vroeg men onsvoor een officieel optreden tijdenshet Waddenoverleg van de Wadden-regio in ‘De Amelander Kaap’. Toen

ik zag dat het liep,ging ik strevennaar een formatievan zestien perso-

nen. Bij een koor van acht personenben je beperkt in je repertoire, bijzestien personen ontstaat meerklankkleur, het timbre is anders, dedynamiek is groter. Sinds Vocalisbestaat uit zestien personen is onsrepertoire breder geworden, wezingen liederen uit de tijd van de

P A G I N A 3H E T V R I J E T I J D S M A G A Z I N E V A N E N V O O R A M E L A N D

Bord voor de kopDe afgelopen maanden wordt er druk gewerkt op ons eiland aan diversegrote projecten. De dijk wordt over een grote afstand verzwaard en ver-hoogd. De veerdam gaat volledig op de schop met als resultaat eennieuwe veerdam met aanlegplaats voor de schepen van Wagenborg Passagiersdiensten BV. Het aanleggen van de zonnepanelen op het vliegveld. Het graven van een sleuf langs de Verbindingsweg voor destroomkabel van de zonneweide. Het herstraten van de Strandweg in Ballum. Het herinrichten van de strandovergangen van Ballum en Hollum. Kortom volop activiteiten en volop reuring. Ameland bruist,Ameland wapent zich voor de toekomst. Gelukkig vindt een aantal vandeze werkzaamheden plaats in het relatief rustige najaar. De periode bijuitstek om grote klussen aan te pakken zonder dat de toeristenstroomhier ernstige hinder van ondervindt.

Toch zijn er een paar dingen die mij opvallen. Bij elk groot project hoorteen groot bord. Elke aannemer bepaalt zijn eigen regels. Iedereen doetgewoon waar hij zin in heeft. En juist dat wekt bij mij irritatie. Het is be-gonnen bij het plaatsen van de bouwketen aan het begin van de veerdamwaar de werklieden die werken aan de waddenzeedijk hun onderkomenhebben. Zonder vergunning worden hier voor een periode van minimaaldrie jaar allerlei bouwmateriaal, keten en auto’s neergezet terwijl er ophet industrieterrein volop ruimte is. Links en rechts staan metershogereclameborden met daarop de naam van de aannemer. Rijdend over heteiland zijn er meer van deze uitingen die het Amelander landschap behoorlijk ontsieren. Willen we dit?

Onlangs zijn wij met een aantal ondernemers, de VVV en een delegatievanuit het College op bezoek geweest op Texel. Het valt op dat Amelandtrots mag zijn op haar terughoudendheid in het bordenbeleid. Geen ontsierende gevelreclame of exceptioneel grote terrassen met over-kappingen en heaters. Juist dit beleid staat in schril contrast met de ontsierende uitingen van allerlei aannemers die klaarblijkelijk van over-heidswege geen beperkingen krijgen opgelegd om te vertellen wie ze zijnen wat ze doen.

Wellicht kunnen wij als Amelander ondernemers ook, voor een tijdelijkeperiode, op wisselende plekken deze grote uitingen plaatsen om de aan-dacht te vragen voor ons bedrijf. Of is het beter dat de gemeentelijkeoverheid ook aan deze bedrijven dwingende verplichtingen oplegt omgeen ontsierende uitingen te plaatsen? Ik kies voor het laatste.

Klaas Touwen

Jaargang 51 - nr. 11

De Amelander verschijnt 11 keer per jaar. Op de inhoud van dit blad rust copyright.

Niets mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever op enigerlei wijze

worden overgenomen.

AdministratieStrandweg 19162 EV BallumT 0519-555100E [email protected] www.deamelander.nlKvK 01072731ISSN 0927-3565

UitgeverKlaas TouwenT 0519-555100 of M 06-22 485 795E [email protected]

[email protected]

Redacteuren en medewerkersAfke Boven Mark van der MeulenGonneke Braakman Joke MostermanRia Dokter Henk PijnappelYouri IJnsen Vincent RobijnHedwig de Jong Jacob RoepPeter Kienstra Jan J. de Vries

AdvertentiesKlaas TouwenT 0519-555100 of M 06-22 485 795E [email protected]

AbonnementAbonnementen kunnen op elk gewenst moment ingaan.Opgave via [email protected] of telefonisch 0519-555100.Abonnement Nederland € 44,00Aabonnement Duitsland € 72,00Kado abonnement Nederland € 44,00De prijzen zijn inclusief verzendkosten. Het abonnementwordt zonder wederopzegging automatisch verlengd.

BezorgingHet blad De Amelander is verkrijgbaar op meerdere verkoopadressen. Daarnaast wordt het blad huis-aan-huis bezorgd.

Omslagfoto: Jantina Scheltema

Verschijningsdatum nummer 1: 19 februariSluitingsdatum inleveren copy: 23 januari

Advertentie

Vervolg op pagina 5

Vocalis in de huidige samenstelling. V.l.n.r. Jan van Ledden, Baukje van der Meer,Jan de Jong, Inge Dokter, Gijsbert de Jong (dirigent), Janneke Kliphuis, Bea van Twillert, Peterina de Boer, Egbert Krottje, Joke Kiewiet, Sip de Jong, Jaap de Boer,Anita de Vries, Trijnie Wijnberg en Jan van Twillert.

'Er werd gezongen op de bruiloft van Ds. Wiske Beuker.’

Joke Mosterman

Dit jaar bestaat ‘Vocalis’ 25-jaar. Het koor gaat het vieren op dinsdag 29 december met een jubileumconcert om 20.00 uur in deNederlands Hervormde Kerk in Hollum. Gijs de Jong, dirigent van het koor verwoordt de sfeer in de Nederlands Hervormde Kerktijdens de jaarlijkse Oudejaarsconcerten van Vocalis als hij zegt: ‘De mensen, ons publiek, zijn van over zee gekomen in de Kersttijd en komen dan aan in die hele oude, sfeervolle kerk, een gebouw wat geschiedenis van meer dan duizend jaar met zichmeedraagt en raken dan als vanzelf in een bepaalde stemming. Daar komt dan het beluisteren van de oude melodieën bij. Dan kun je de bekende spelt horen vallen, men luistert doodstil. De sfeer van de kerk, de liederen van het koor: het is een opeen-stapeling van positieve gevoelens.’

Highlight in de KerstvakantieJubileumconcert Vocalis

'Bij zestien personen ontstaatmeer klankkleur.’

Ameland

WELLNESSBOERDERIJEN | VILLA’S MET ZWEMBAD BUNGALOWS | STACARAVANS | CAMPING | STRANDHOTELBOWLING | ZWEMBAD | FITNESS | TENNIS | MIDGETGOLFSTRANDPAVILJOEN | RESTAURANT | SNACKBARSOUVENIRSHOP | SUPERMARKT

Bakken en bowlen in de Boeg! Ook leuk voor

pak

afre

kenen!

ONZE ATTENT (SPAR)SUPERMARKTIS ELKE DAG GEOPEND!

Ook op zondags verse broodjes!

ACCOMMODATIESMETINPANDIG ZWEMBAD

FITNESS ENBOOTCAMP

STRANDHOTELBUREN AAN ZEE

UITZICHT OP ZEE

ACTUELE INFORMATIE EN OPENINGSTIJDEN VINDT U OP ONZE NIEUWE WEBSITEWWW.KLEINVAARWATER.NL

www.kleinvaarwater-ameland.nlVakantiepark Klein Vaarwater | Klein Vaarwaterweg 14 in Buren | tel. nr.: + 31 (0)519 542156 | email: [email protected]

R e s t a u r a n t D e B o e g

KerstMenuKerstKerst

MenuMenu

Kijk voor het Kerstmenu

en de kaart van

Restaurant de Boeg op

www.kleinvaarwater-

ameland.nl

t + 31 519 542554e [email protected] www.strandhuys-ameland.nl

Buren Ameland

Onze keukenbrigade heeft ook dit jaar voor het Kerstfeest een verrassend menu samengesteld. Ga voor dit Kerstmenu naar de geheel vernieuwde website:

www.strandhuys-ameland.nl


Renaissance tot in deze tijd. In de15e/16e eeuw werd veel gebruik ge-maakt van de stem: mensen zongenop markten, liedjes en liederen vantoen liggen gemakkelijk in het ge-hoor, als een straatdeuntje.’

Concerten gegeven door Vocalis bestaanmeestal uit twee delen, zowel geestelijkeals wereldlijke liederen. Gaat het koorons verrassen?Gijs de Jong: Ook tijdens ons jubile-umconcert zullen we niet afwijkenvan deze chronologische volgordeen zullen we eerst muziek zingenuit de Christelijke traditie, dat pastook in de Kersttijd. Dan gaan weoverschakelen op het frivoleretweede gedeelte. Maar op deze

avond past een verrassing, muziek,die het publiek nog niet van onskent. Iets wil ik er wel van verklap-pen: hoewel Vocalis meestal à capella zingt, zal het tijdens dezepublieksverrassing begeleid wor-den. En niet door zomaar iets of iemand. Meer ga ik niet zeggen…Baukje van der Meer: We kunnen veel:daar kan ik zó van genieten. Zelfheb ik een altstem. Ik luister onder-wijl naar een andere partij, bijvoor-beeld de sopranen. Die klinken danzó zuiver, kippenvel. Gijs de Jong: ‘Toch mag geen enkelkoorlid tijdens een concert de aan-dacht laten verslappen, het publiekmag met de ogen dicht zich verlie-zen in een lied, maar de koorledenniet. Maar ik begrijp wel wat Baukjebedoelt, er is interactie met het publiek ook al is het muisstil. Danweet je: dit valt goed!’

Baukje: ‘Die spanning, heerlijk! Diezucht door de kerk als het lied isbeëindigd en het moment wanneerhet applaus komt.’

Feestelijk jubileumjaarJaap de Boer: ‘We hebben uit onskoor een kleine commissie ge-vormd, die dit jubileumconcertvoorbereidt. De commissie heeftalle oud-leden, begeleiders en solisten uitgenodigd. Dankzij hen ishet koor geworden wat het nu is.Jantina Scheltema zal een fotoshootmaken en we zullen deze foto’s via facebook onder de aandachtbrengen.’

Kwaliteit van VocalisBaukje: ‘Het koor zingt op hoog niveau. Veel van de koorleden vol-gen zanglessen, je kunt de ervaringvan 25 jaar horen, er is veel rijpheiden expressie. We hopen nog heellang te blijven doorzingen.’Gijs de Jong, dirigent: ‘Pas hebben weeen nieuw lid kunnen begroeten,jong en met een prachtige stem. Datis meteen ook mijn toekomstvisievoor het koor: het enthousiasmevasthouden en verjongen.’

Vocalis nodigt u van harte uit omdit jubileumconcert ter ere van het25-jarig bestaan op dinsdag 29 december om 20.00 uur in de Hervormde Kerk bij te wonen. Ameland is terecht trots op ditprachtige koor!

Vervolg van pagina 3

Het is een langdurig project enBram wil ook wel toegeven dat hetinmiddels een kleine obsessie of opzijn minst een vorm van fanatismeis geworden: binnen twaalf jaar alleplaatsen in alle provincies langsfiet-sen. En dat voor iemand die alsklein jongetje een grondige hekelaan die sport had. Sinds 2007 is dein Friesland geboren en in Eind-hoven getogen Bram de schade aanhet inhalen. Toen ontstond het ideeom op de tweewieler heel Brabantte verkennen. Die missie slaagdewaarop hij besloot ook alle anderedelen van het land per fiets te be-zoeken.

Friesland was dan ook niet de eerstemaar de negende provincie op rijdie door Bram werd aangedaan. NaBrabant gingen Limburg, Flevoland,Gelderland, Noord-Holland, Over-ijssel, Utrecht en Groningen onsvoor. Bram: ‘Ik studeer KlassiekeTalen en in het verlengde van mijnliefde voor taal ben ik erg benieuwdnaar de herkomst van plaatsnamen.Daarnaast is het natuurlijk lekkerom buiten te zijn en ik wil graag defiets promoten plus aandacht voornatuur en milieu genereren.’ Inmid-dels heeft Bram ook goede doelenaan zijn tochten verbonden. Zo ont-ving de Natuur en Milieu FederatieGroningen in 2011 € 520,11 aansponsorgelden van Bram, werd Natuur en Milieu Overijssel in 2012€ 613,94 rijker en kreeg de Milieu-federatie Noord-Holland in 2014zelfs het mooie bedrag van € 1.181,-overgemaakt. Op hoeveel de FrieseMilieu Federatie kan rekenen is bij het ter perse gaan van dezeAmelander nog niet bekend.

Wind tegenBram is inmiddels dus een doorge-winterde fietsfanaat. Toch bleekFriesland verreweg de zwaarstekluif van allemaal. Met dank aan ‘de eeuwige wind’, het recordaantalplaatsen en de reistijd van en terugnaar huis. Bram: ‘Tot nu toe hadGelderland met 352 de meeste plaat-sen, maar Friesland heeft er 419.Daarnaast maakte de reistijd hetpittig. Voordat ik op de fiets zat hadik vaak al zo’n 3,5 uur reizen eropzitten. En dan nog die wind. Zelfs alsik een aantal keren van richting wasveranderd had ik hem nog tegen.’

Natuurlijk heeft hij zich weleens af-gevraagd waar hij nu eigenlijk meebezig was, maar stoppen is tijdensde 26 tochtenwaarin BramFriesland door-kruiste nooit eenoptie geweest.Sterker nog, demotivatie om zijnmissie af te maken is hoog: ‘Dit wasprovincie negen. Ik ben zo ver geko-men, nu ga ik het natuurlijk afma-ken. Maar ik heb er ook nog echtplezier in hoor. Ik vind het persoon-lijk gewoon heerlijk om te fietsenen je hoofd leeg te maken, een muziekje te luisteren of lekker tekletsen met een vriend of vriendin.’

Want tegen alle verwachtingen inhaken er ook regelmatig vriendenaan die vervolgens een stuk mee-fietsen. Bram: ‘Tijdens ongeveer dehelft van mijn tochten door Fries-land heb ik gezelschap gehad.’ Zoook tijdens het rondje Amelandbegin oktober. Drie vrienden togenmee voor een weekend op het eiland. Bram: ‘De Wadden zijn na-tuurlijk heel karakteristiek voor deprovincie. Vroeger gingen we altijdop vakantie naar Terschelling,maar Ameland was nieuw voor me.We zijn eerst naar de Kooiplaats ge-fietst om vanaf daar via het fietspaddoor de duinen naar Hollum tegaan. Met name het duingebied vande eilanden geeft je het gevoel datje op een hele speciale plek bent.Op internet heb ik gelezen dat de‘Ballumerbocht’ ook een plaatsje is,maar daar stond geen bord, dus helaas. Een dijk halverwege het eiland? Die heb ik niet bewust mee-gekregen. Daar zijn we vast over-heen gefietst ná de Amelander bier-tjes die we in Ballum hebben ge-dronken.’

Al met al fietsten Bram en zijnvrienden in bijna tweeëneenhalfuur en 39.17 kilometer Amelandrond.

Plaatsnamen‘Wat in Friesland erg opvalt is hetgrote aantal namen dat eindigt op‘um’. HollUM, BallUM, mijn geboor-tedorp LollUM. Het is een afgeleidevan ‘heim’ wat ‘plek’ of ‘plaats’ be-tekent. Een plaatsnaam vertelt ookheel vaak iets over het landschap.

Een goed voor-beeld is het dorpjeEe. Een ee is eenstroompje water.Daarom ook Dokkumer Ee. Ten zuiden van het

dorp Ee loopt nog een klein stroom-pje waar het dorp naar vernoemdis. Plaatsen die eindigen op ‘lo(o)’vertellen weer dat er een bos in debuurt is (geweest). Het is overigensniet zo dat ik alleen maar op defiets over plaatsnamen en land-schappen na zit te denken. Ik ge-niet ook echt van de omgeving,

maar onbewust ben ik wel alerterop wat ik om me heen zie. En hetgrappige is dat ik nu meer plaatsenin Friesland ken dan de gemiddeldeFries.’

De waterrijke gebieden, met namede Friese Meren, hebben uiteinde-lijk de meeste indruk op Bram ge-maakt, maar datzelfde water konook behoorlijk in de weg zitten.‘Door de waterstand voeren pond-jes soms niet waardoor ik moestomfietsen om alle plaatsen te kun-nen bezoeken. Onderweg naar deWaddeneilanden zorgde het waternatuurlijk ook voor extra reistijd.’

In totaal heeft Bram bijna 2.500 kilometer door Friesland afgelegd.Als alle provincies aan de beurt zijngeweest wil hij een boek schrijvenover de filosofie achter Bram Fietst.Meer informatie over die filosofieen de status van zijn project, vind jeop www.bramfietst.nl.

Bram Witvliet, tweede van rechts, samen met vrienden aan een welverdiend biertje.

Hollum, Ballum, Nes, Buren en de Kooiplaats. Het zijn vijf van de 419 dorpen en buurtschappen die de 23-jarige Bram Witvliet dit jaar aandeed tijdens zijn fietstocht doorFriesland. Het doel? Geld ophalen voor de Friese Milieu Federatie. Daarnaast wil Bram elk plaatsnaambordje in Nederland gezien hebben.

Bram fietst (en niet een beetje ook)

Afke Boven

‘Op deze avond past een verrassing.’

Advertentie

INFO@WADDENVACATURES .NLW W W.WADDENVACATURES .NL

INFO@UITZENDBURE AUAMEL AND .NLW W W.U I T ZENDBURE AUAMEL AND .NL

INFO@PAYROLLSERV ICE AMEL AND .NLW W W.PAYROLSERV ICE AMEL AND .NL

Meer weten over onze dienstenen vacatures?Neem dan contact met onsop of bezoek onze websites

Lars Dirk VisserTel. 0519 346399Mob. 06 1006 2067

De meest volledigepersonele dienstverlenerop de Wadden!

Werving- selectie & detachering

Voordelige en fl exibele payrolling

Vacatures op de Wadden!

‘We hopen nog heel lang te blijven doorzingen.’

Uit het blog Rondje Ameland:

In Hollum beklommen we de imposante vuurtoren van Ameland,waarna we even wat gesmeerdebammetjes nuttigden. In het aardigeBallum, een klein dorpje met de minste inwoners van alle plaatsjesop het eiland, maar waar wel het ge-meentehuis zetelt, dronken we eenAmelander biertje op het terras, omdaarna naar het reeds bezochte Neste fietsen. Dit geschiedde via hetplaatsnaambordloze Ballumerbocht,waardoor de facto alle plaatsjes ophet eiland waren bezocht! In Nestrakteerde ik mijn meefietsers op eenbakje kibbeling met saus. Dat kregenze nog van mij tegoed, aangezien ikdeze zomer aan het eind van onzeVlielandvakantie het in Harlingennodig vond om een bakje kibbelingte halen, waardoor we onze treinmisten en de sfeer voor minstens eenhalf uur verpest was… Bij dezen isdie schuld ook weer ingelost! We kuierden vervolgens nog wat rond inhet leuke doch zeer toeristischedorpje en gingen weer op een anderterras zitten. Voordat we in dat-zelfde café ook zouden avondeten,vond nog een heerlijke strand-wandeling plaats. (Bron: www.bramfietst.nl)

De Amelander ontvangen op het vaste land?

Neem dan nu een [email protected]

‘Een dijk halverwegeHet eiland?

Daar zijn we dan vastná de Amelander biertjes

overheen gefietst’

Powerboat Tornado

06-51 69 78 68

Watertaxi · Funboaten · Redding/Berging Spektakel met een groep op de Waddenzee? Even snel heen en weer, Rondje Ameland, zeehonden-VIP-safari? Bel: 06-51 69 78 68, of kijk op www.tornado-ameland.nl voor tarieven en mogelijkheden.

KANTOOR: WEG , 9163 NES AMELAND

Locatie: jachthaven Nes Ameland

Tornado·Adv·Amel·2008.indd 1

REDDINGS- EN BERGINGSBEDRIJF

AMELAND V.O.F.

27-11-2008 10:08:00

w w w. de sp e el b o er der i j b al l u m .n l

Breng een bezoek aan de Speelboerderij of dineer bij één van de hieronder vermelde restaurants en uw kind (t/m 12 j.) krijgt bij ieder

kindermenu een Waardemunt. Deze munten kunnen bij de Speelboerderij worden ingeruild voor mooie cadeau’s*. Deze restaurants doen mee:

Eetcafé De Boerderij in BallumDinercafé Rixt in Nes

Grand Café Van Heeckeren in NesBeachclub The Sunset, strand Hollum

In Ballum is dè plek waar kinderen t/m 12 jaar kunnen spelenin die mooie binnenspeeltuin! De entree is slechts € 3,- p.p.Bel 0519-554214 voor de openingstijden. Camminghastraat 16 , Ballum

Breng een bezoek aan de Speelboerderij of dineer bij één van de hieronder vermelde restaurants en uw kind (t/m 12 j.) krijgt bij ieder

Dinercafé Rixt in NesDinercafé Rixt in Nes

kindermenu een Waardemunt. Deze munten kunnen bij de Speelboerderij worden ingeruild voor mooie cadeau’s*.

Eetcafé De Boerderij in BallumEetcafé De Boerderij in Ballum

In Ballum is dè plek waar kinderen t/m 12 jaar kunnen spelenDe entree is slechts € 3,- p.p.

Camminghastraat 16 , Ballum

Breng een bezoek aan de Speelboerderij of dineer bij één van de

bij de Speelboerderij!bij de Speelboerderij!Fantastische Spaaractie

* Hoe meer munten, hoe mooier het cadeau

Glijden

Klimmen

* Hoe meer munten, hoe mooier het cadeau

Duikelen

Springen

SpeelBoerd•Adv•DNA•1-8•2015.indd 1 25-06-15 11:32

Feest mee!Scherpe aanbiedingen Tassenactie

Ambachtelijke slager

Dennis Ytsma sluit tussen

23 februari en 8 maart de

deuren van zijn slagerij

om op 9 maart als Uw

Slager Dennis Ytsma te

openen. Kom ook en

laat u verrassen door

meer vers, een nieuwe

uitstraling en een groter

assortiment! Allemaal met

de vertrouwde kwaliteit en

met de bekende service.

Laat u verrassen in onze nieuwe winkel!

Scherpe aanbiedingen

Laat u verrassen in onze nieuwe winkel!

Amelands Lams- & Rundvlees Grill specialiteitenAmelands Lams- & Rundvlees Droge worstDroge worst

Slagerij | Warme Bakker | Groente & Fruit | Al uw dagelijkse boodschappenDennis Ytsma | Hoofdweg 4 | 9164 KL Buren | T 0519 – 54 20 73 | W dennisytsma.uw-slager.nl

Grill specialiteiten

Slagerij Dennis Ytsma gebruikt uitsluitend Amelander lammeren en indien voorradig rundvlees van Amelander Hereford koeien. Het vlees is lekker mals, minder vet en bovenal biologisch. Tezamen met onze droge worsten behoort het lams- en rundvlees tot een bijzonder Amelands product en een echte specialiteit.Tevens BBQ specialist; kom kijken of informeren naar de mogelijkheden.

Slagerij Dennis Ytsma



In centrum Nes vindt u brood- en banketbakkerij, konditorei en ijssalon de Jong. Brood en banket worden in eigen bakkerij op ambachtelijke wijze

gebakken of vervaardigd. Evenals diverse ijssoorten in de ijssalon.

Geniet op ons zonnige terras of in de knusse konditorei van onze heerlijke

eigengemaakte producten.

Van Heeckerenstraat, Nes Tel. 0519-542015

[email protected]

DeJong•Bakk•Adv•2011.indd 1 17-03-2011 09:41:01

In centrum Nes vindt u brood- en banketbakkerij, konditorei en ijssalon de Jong. Brood en banket worden in eigen bakkerij op ambachtelijke wijze

gebakken of vervaardigd. Evenals diverse ijssoorten in de ijssalon.




[email protected]

DeJong•Bakk•Adv•2011.indd 1 17-03-2011 09:41:01

Bakkerij

Konditorei

IJssalon

Nes, Ameland

De JongDe Echte Bakker

Bakkerij

Konditorei

IJssalon

Nes, Ameland

De JongDe Echte Bakker

In centrum Nes vindt u brood- en banketbakkerij, konditorei en ijssalon de Jong. Brood en banket worden in

eigen bakkerij op ambachtelijke wijze gebakken of vervaardigd. Evenals diverse ijssoorten in de ijssalon.




[email protected]

www.plazatkruuspunt.nl

Plates, Soepen, Uitsmijters, Kindermenu’s, Omeletten, Snacks, Belegde (stok)broodjes, Milkshakes, Softijs, IJscoupes en Raspatat

2007-2008


Het boek ‘Ameland aan Tafel’ is eenbundeling van geschreven publica-ties van Ria Evers-Dokter. Voor hetboek interviewde ze diverse Ame-landers over de culinaire cultuur.Ook schreef ze veel gedichten enanekdotes waarin eten een belang-rijke rol speelt. Vroeger kooktenAmelanders vooral met etenswarendie het eiland zelf voortbracht. Veelvan die typische Amelander gerech-ten dreigen verloren te gaan.Daarop kwam Ria op het idee er eenboek over te schrijven waarvoor zemet Jeanet de Jong van AmelandPers Uitgeverij ging samenwerken.Eerder was er door de Vrouwen vanNu een boekje met de titel ‘Vankwak tot pasta’ uitgegeven waarinveel recepten staan. Met ‘Amelandaan Tafel’ wilde Ria zich daar meervan onderscheiden door ook aan-dacht aan het verhaal achter heteten te besteden. Achter de smaakvan Amelander etenswaren gaanherinneringen schuil die Ria heeftgenoteerd. Zo zit de lezer te water-tanden als zij in haar boek over ‘uienhachee’ en ‘bruneboänesoep’schrijft. De verhalen zijn zo be-schreven dat met name de oudereAmelanders zich de smaak van veeleten en dranken zullen herinneren.

Crowdfunding-projectHet uitgeven van een boek is geensinecure. Vooral op financieel ge-bied zijn er de nodige onzeker-heden. Daarom kwam Jeanet methet voorstel het boek via crowdfun-ding te realiseren. Crowdfunding iseen alternatieve wijze om projectente financieren. Ria en Jeanet gingenmet hun plan bij diverse Amelanderbedrijven langs en presenteerdendaar hun idee van ‘Ameland aanTafel’. Vervolgens hebben diverseAmelander bedrijven dit project financieel gesteund. Ook geïnteres-seerden konden van tevoren inteke-nen en zo de totstandkoming vanhet boek steunen. Hoewel het boeklater werd uitgebracht dan een paarkeer was aangekondigd, is het boekdankzij de crowdfunding gereali-seerd.

Boek vol noviteitenHet resultaat is een boek vol nieu-wigheden. Zo hoort er bij dit boekeen speciale culinaire route die via

de Ameland App te volgen is. Deroute loopt langs diverse Amelan-der bedrijven die het boek ‘Amelandaan Tafel’ hebben gesteund. Naasteen vermelding kan een bedrijf ook

zijn eigen pagina up-to-date houdendoor de lezers te wijzen op eennieuwe aanbieding of product. Dezepromotie is als blijk van dank voorde financiële steun die de bedrijvengegeven hebben om dit boek te rea-liseren. Voor de route zijn diversebedrijven benaderd. Naast een culinaire route staan er inhet boek diverse QR-codes. Lezerskunnen met hun mobiel een scanvan zo’n code maken waarmee zedirect naar de website achter decode worden geleid. Via één zo’ncode kom je op een pagina met allemaal oude, ingezonden foto’svan Ameland terecht waarop eteneen centrale rol speelt. Op één vande ingezonden foto’s staat oudemelkboer Hendrikus IJnsen enTante An aan de O.P. Lapstraat inHollum. En op een andere foto zijnde tantes van Kardinaal de Jong

tussen de fruitbomen te zien. De foto’s zorgen ervoor dat de lezerszich een heldere voorstelling van deanekdotes en recepten kunnenmaken. Zo schrijft Ria vaak over hetbadhuis, dat van haar grootoudersBram en Neeke Kossen was. Van ditbadhuis en haar familieleden staanook foto’s op de pagina. Een andere bijzonderheid, die u nietsnel in een boek over eten zult ver-wachten, is de liedtekst achterin hetboek. De tekst van dit lied ‘Terugnaar de kust’ is door Ria Evers-Dokter geschreven. Op basis vanhaar tekst heeft Yde Raap het liedgecomponeerd dat door Baukje vander Meer ingezongen is. Dit liedwerd op Ameland bij Daniël Metzopgenomen die hiervoor speciaalzijn studio beschikbaar stelde. Viade QR-code kunnen lezers het liedvia hun mobiel beluisteren en hetbijbehorende filmpje zien. Opvallend zijn de vele kleurrijke illustraties die speciaal door LindaJansen-Vloedgraven ontworpenzijn. De cover van het boek is ookvan haar hand.

BoekpresentatieOp 12 augustus vond de boek-

presentatie van ‘Ameland aan Tafel’in De Zwaan plaats. Onder de geno-digden waren familie, kennissen ende mensen die aan de totstand-koming van het boek hadden mee-gewerkt. Na een korte inleiding vanJeanet de Jong en een woord vandank van Ria, werd het eerste exem-plaar door Ria aan Yde Raap uitge-reikt. Daarna konden de aanwezi-gen zelf een gesigneerd exemplaarvan ‘Ameland aan Tafel’ bemachti-gen. Speciaal voor deze gelegenheidmaakte bakkerij P.J. de Boer typischAmelander hapjes klaar waarvan degenodigden dankbaar gebruikmaakten. Ook had Ria drankjes uithaar boek (kwast, boerenjongens)gemaakt die werden uitgedeeld. Naeen anderhalf uur gingen de geno-digden met een volle maag en eenboek rijker naar huis. En de schrijf-ster, die had nog een hele klus omalle attenties mee naar huis tenemen. Gelukkig bood Jeanet haareen helpende hand.

Ameland aan Tafel is voor €17,50 bijde boekhandels op Ameland te koopen via de website van Persbureau-Ameland. Er zijn nog maar enkeleexemplaren beschikbaar.

Jacob Roep

Ria Evers-Dokter (l.) en Jeanet de Jong met een kruiwagen vol attenties. Foto: Persbureau Ameland.

Advertentie

‘Als je wilt weten hoe het wordt of kan zijn, als je wilt weten waarom iets is zoals het is, moet je weten hoe het was.’ Met dezewoorden begint het nieuwe boek ‘Ameland aan Tafel’ van Ria Evers-Dokter. Het boek bevat culinaire Amelander tradities, anekdotes, originele recepten en een culinaire route over Ameland die u met uw mobiel kunt volgen! Zo maakt u op verschillendemanieren weer kennis met de Amelander culinaire cultuur. Die dreigt verloren te gaan want wie eet tegenwoordig nog een ‘Domenijstikje’, ‘Bóffe’t’ of ‘Supengo’tenbrij’? Met dit boek hoopt de auteur dat de culinaire geschiedenis van Ameland, die mondeling van generatie op generatie werd overgedragen, voor het nageslacht behouden blijft.

Nieuw boek ‘Ameland aan Tafel’

Over de culinaire cultuur op Ameland

Via crowdfunding willen we meewerken aan de verhuizingvan twee Amelanders naar Bonaire. ‘Van A naar B’ is de titelvan het project.Het gaat om Anthony Evers enRia Evers-Dokter, die willen ver-huizen naar Bonaire, maar datzelfstandig financieel niet rondkunnen krijgen. Ria Evers-Doker,de schrijfster van het boek Ameland aan Tafel, maakte in dezomer van 2015 in een interviewmet Omrop Fryslân bekend dat ze graag wil verhuizen naar Bonaire. Het Caribisch gebied ishet thuisfront van Anthony. Daarwoont zijn familie en daar zijnz’n vrienden. De tropischewarmte doet Ria haar gezondheidook goed. Anthony en Ria, zij is Amelandsevan geboorte en hij komt van Curaçao, kwamen in 2002 vanuitde Cariben naar Ameland om nogeen paar jaar voor hun ouder-domspensioen te werken en omin de buurt te zijn van Ria haarmoeder, Grietje Kossen. Na het

overlijden van haar moederkreeg Anthony dramatisch ge-noeg een beroerte, die het ver-trek van Ria en hem naar de Cariben in de weg bleek te staan.Ria bleef met haar man op Ame-land wonen en trok in een aan-leunwoning aan de H.D. Katstraat.

Ria is sindsdien mantelzorgervoor haar man. Zij merkt dat Anthony, die niet meer kan lopenen praten, opleeft als hij familieof vrienden uit het Caribisch ge-bied aan de telefoon hoort. Zehebben een droom om samenterug te verhuizen naar de Cari-ben. Daarvoor organiseren we ditcrowdfundingproject.

In het kader van dit crowdfun-dingproject worden de komendetijd diverse acties georganiseerdom geld in te zamelen. Langs dezeweg willen wij alle lezers vragenhun steentje bij te dragen zodatRia en Athony’s droom in vervul-ling kan gaan: van Ameland naarBonaire gaan.

Nieuw crowdfundingproject: ‘Van A naar B’

In elke cultuur beleven mensen geloof weer anders. Dat heeft te maken methet karakter van een volk, met haar geschiedenis, met het al dan niet samenleven met andere religies, in een situatie leven waarin mensen van-wege hun geloof vervolgd worden, om maar een paar belangrijke factorente noemen. Op Ameland wonen een aantal mensen die hun geloof voor eengroot deel van hun leven in een andere cultuur beleefd hebben. De bedoe-ling is dat we hun persoonlijke inbreng te horen krijgen en dat we zienwaarin dat anders is dan onze geloofsbeleving. Dat kan ons verrijken, eenskritisch naar onszelf doen kijken en leiden tot meer begrip voor elkaars manieren van geloven en wie weet wel tot bijzondere ontmoetingen en beleving van je geloof op een heel andere manier!De bedoeling is dat de forumleden gevraagd worden aan de hand van eenaantal thema’s over hun geloof te vertellen. Uiteraard zal ook de zaal aanbod komen. We hopen op deze avond aan de hand van het forum veel informatie te krijgen en samen ook tot een zinvolle discussie en uitwisselingte komen.Datum: Donderdag 11 februari 2016. Tijd: 19.30-22.00 uur.Plaats: De Stelp, Hollum

De Verdieping: Andere culturen en geloof

Amelands ForumCover van Ameland aan Tafel.

Vaar mee naar het robbeneiland!

BIJ INLEVERING VAN DEZE ADVERTENTIE BIJ DE ZEEHOND ONTVANGT U 10% KORTING! (NIET STAPELBAAR)

MEER INFORMATIE OF AANMELDEN? TEL +31 (0)519 554600WWW.ROBBENTOCHTEN.COM

...OF NAAR DE SCHELPENBANK!Grijp deze unieke kans en bekijk zeehonden in hun natuurlijke omgeving van zeer dichtbij! De Zeehond is een kindvriendelijke en vooral kindveilige boot. Er is een ruime centraal verwarmde salon met grote panorama ramen en een aparte kinderspeelzaal (tot 9 jaar). De schipper vertelt onderweg veel informatie over de natuur, Ameland, de zeehonden en hun leefgebied. Zijn vrouw helpt u graag aan een verse kop koffi e, het unieke drankje ‘Robbenslok’ of andere versnaperingen. Het echte waddengevoel beleef je aan boord van De Zeehond!

KIJK VOOR HET ACTUELE

VAARSCHEMA OP DE WEBSITE! robbeneiland!

Grijp deze unieke kans en bekijk zeehonden in hun natuurlijke omgeving van zeer dichtbij! De Zeehond is een kindvriendelijke en vooral kindveilige boot. Er is een ruime centraal verwarmde salon met grote panorama ramen en een aparte kinderspeelzaal (tot 9 jaar). De schipper vertelt onderweg veel informatie over de natuur, Ameland, de zeehonden en hun leefgebied. Zijn vrouw helpt u graag aan een verse kop koffi e, het unieke drankje ‘Robbenslok’ of andere versnaperingen. Het echte waddengevoel beleef je aan boord van De Zeehond!

VAARSCHEMA OP DE WEBSITE!

waddengevoel beleef je aan boord van De Zeehond!waddengevoel beleef je aan boord van De Zeehond!

v v vame l a n d . n l

Hét adres voor:Toeristische informatieBoeken van uw verblijf

(Groeps)arrangementen en last minutesRondvaarten en excursiesFiets- en wandelkaarten

Souvenirs, kleding en veel meerBibliotheek en ING servicepunt

Bureweg 2, NesO.P. Lapstraat 6, HollumTel. 0519-546 546

l a nn dddd n ll

VVV AmelandStartpunt van een heerlijke vakantie!

VVV•Adv•Amel•2014.indd 1 07-04-14 11:14

Hier wordt gewerk t door:

Voor:timmer-, stucadoor-metsel-, straatwerk& tegelzetten

Maakt ook:kozijnen, badkamers,keukens & meubelen

Levert ook:bouwmaterialen,tuin- & hardhout

Tel. 06-53454936. Achterdijken 64 Neswww.multiklus-ameland.nl






Te v e n s B e d r i j f ‘ s / o p s l a g u n i t s t e h u u r






Meer informatie: www.fijnopvakantie.nl/verhuren +31(0)88 900 1555

Fijn op Vakantie, uw verhuurpartner op Ameland

Voordelen

✓ Boekingen uit Nederland en Duitsland ✓ Mobiel boeken ✓ Klantbeoordelingen ✓ Meer dan 30 boekingen per jaar

BezettingsmachtAmeland kende ook aspecten die deoorlog juist extra benadrukten. Deafsluiting van het vaste land is hiereen goed voorbeeld van. Zonderspeciale ‘Ausweis’ mocht men Ame-land niet op of af. De burgemeesterplaatste een oproep in de DockumerCourant: ‘Waarschuwing: de Burge-meester van Ameland deelt mededat het ten strengste verboden enlevensgevaarlijk is om vanaf denvasten wal naar deze gemeente telopen over het Wad’. Schippersmoesten zich binnen 24 uur na aan-komst melden en als zij weggingendit 24 uur van te voren laten weten.Amelanders konden alleen in be-paalde gevallen een Ausweis krij-gen, als er bijvoorbeeld familie aande wal ernstig ziek was. Die Ausweiswas nadrukkelijk geldig voor eenkorte periode, lange familiebezoe-ken werden niet toegestaan.

Invasie afgelastDe aanleg van verdedigingswerkenlangs de kust ter bescherming vanbelangrijke havensteden stamt uitde periode aan het begin van deTweede Wereldoorlog. De eerstevormen van de Atlantikwall kwa-men eigenlijk al tot stand in dezomer van 1940. Op dat momenthad het Duitse leger de Franse enBelgische kust reeds veroverd. Hetplan was om vanaf de kust een inva-sie op Groot Brittannië uit te voe-ren. Dit omdat de Engelsen niet akkoord gingen met het vredesaan-bod van de Duitsers. Oude batterijenuit de Eerste Wereldoorlog en oudeFranse batterijen werden heringe-richt en in gebruik genomen, vooralin de omgeving van Pas de Calais.Vanaf de batterijen bij Calais werdmet zeer zware artillerie Engelandbeschoten. De reden waarom ervoor Calais besloten was, was uitstrategisch oogpunt zeer helder. Terhoogte van Calais bevindt zich tus-sen Frankrijk en Engeland het smal-ste stuk van de Noordzee, het Kanaal. Na een wapenstilstand metFrankrijk in juni 1940 bezette Duits-land de gehele Atlantische kust tus-sen de Noordkaap (het meest noor-delijke deel van Noorwegen en Europa) en de Spaanse Pyreneeën.Hierna werd door Hitler beslotenom over te gaan tot de invasie vanEngeland (Operatie Seelöwe). Deoperatie werd aan het eind van dezomer 1940 afgelast nadat Duitslandde luchtoorlog om Engeland verlo-ren had. Tijdens de luchtoorlogwerden rondom Calais al diversekustbatterijen gebouwd om de inva-sievloot van Duitsland te ondersteu-nen. Toen in de zomer van 1941 deslag om Rusland (operatie Barba-rossa) minder voorspoedig verliepdan verwacht en ook de oorlog wasverklaard aan de Verenigde Statenvan Amerika na de aanval op PearlHarbour, werd gevreesd voor eentweede front. Op 14 december 1941besloot Hitler om een kustverdedi-ging te maken van permanente

verdedigingswerken. In eerste in-stantie kreeg dit project de naam:Neue Westwall.

VerzwegenOver de bouw van de Atlantikwallwerd door de Duitse media aanvan-kelijk gezwegen en de verdedigings-linie werd niet gebruikt in propa-ganda-activiteiten. De Duitse bevel-hebbers dachten namelijk dat debouw van een dergelijk omvangrijkverdedigingsproject niet zou wor-den geaccepteerd door de Duitse bevolking, omdat zoiets niet pastein de idee van een onoverwinnelijkDuizendjarig Rijk. Na 1943 kreeg deAtlantikwall gaandeweg meer aan-dacht in de media en werd het project opvallend genoeg na enigetijd zelfs gebruikt voor propaganda-doeleinden. Deze propaganda hadmede ten doel de geallieerden zo-danig te imponeren dat zij een inva-sie op de West-Europese kust nietzouden aandurven, maar dat bleeknaderhand toch niet juist!

Atlantikwall ‘De Atlantikwall wordt nu hét open-luchtmuseum van Nederland. De Atlantikwall moet een attractie worden die te vergelijken is met deChinese Muur’, volgens een berichtin een der nieuwsbladen.In de zomer van 1942 waren de plan-nen voor de permanente kustverde-digingslinie gereed en werd de naamgewijzigd in Atlantikwall. De eerstebouwperiode werd het Winteraus-bauprogramm genoemd. Deze Atlan-tische muur stelde veel minder voordan dat de Duitse propaganda overwilde laten komen. In eerste instan-tie werden alleen de belangrijkstehavensteden uitgebouwd met zware

bunkers. Toen in de zomer slechtsvijftig procent van de geplande bunkers klaar was besloot men overte gaan tot het tweede bouw-programma, genaamd: Neubau-programm für die ständige Ausbau.Door het tekort aan grondstoffen(beton, ijzer, etc.) werd ook ditbouwprogramma niet het succes watmen verwachtte. Door in te springenop de tekorten aan grondstoffenwerd overgegaan op een nieuwe tactiek, het Schartenbauprogramm.Alleen de essentiële functies werdenoverbunkerd , met name het ge-schut. Dit ook vanwege het toene-mende aantal luchtaanvallen van deGeallieerden. In dit programma wer-den de bunkers kleiner en haddenmaar een functie waardoor er min-der grondstoffen nodig waren. Zowerden munitie en manschappen inbakstenen of dunwandige bunkersondergebracht. Aan het einde van1943 toen Veldmaarschalk ErwinRommel aangesteld was als inspec-teur van de Atlantikwall kwam hij na

vele bezoeken aan de Atlantikwalltot de conclusie, dat de belangrijkstegebieden redelijk goed verdedigdwaren. Echter de gebieden hiertus-sen boden onvoldoende bescher-ming tegen een invasie. Hierdoorwerd besloten om alle strandenlangs de gehele kust vol te laten leg-gen met mijnen, strandversperrin-gen (de zo genaamde asperges) enobstakels om vijandelijke landingente voorkomen. Vanaf dat momentkon eigenlijk pas gesproken wordenover een onderbroken hindernis. Op 1 mei 1944 startte het laatstebouwprogramma, het Gesamte Sommerausbauprogramm. Een grootdeel van de bunkers bestond uit

zogenaamde Kleinstände (bunkersmet één functie). Een ander grootdeel van de bunkers werd uitge-voerd zonder pantserdeuren en gas-sluizen, en ook de muren werdenminder dik.De bouw van de Atlantikwall werduitgevoerd door vestiginggenietroe-pen (Festungspionieren) en de Orga-nisation Todt en was 5.300 kilometerlang. De Organisation Todt had in1933 in opdracht van Hitler de bouwvan de Westwall (Siegfriedlinie) uit-gevoerd. Dat was een lijn van verde-digingswerken langs de grens metFrankrijk. De Siegfriedlinie bestonduit tankversperringen, bunkers enloopgraven. Aan de Atlantikwallwerkten buiten de Duitsers ook eengroot aantal buitenlanders waaron-der veel Nederlanders die als dwang-arbeiders te werk waren gesteld.

InitiatiefnemersVoor alle Waddeneilanden zettenparticulieren, bestuurders en histo-rische kringen zich in voor ontslui-ting van het alom aanwezige oor-logserfgoed, de Atlantikwall. Ookverhalen, belevenissen, privéver-zamelingen en ooggetuigen wordenmeegenomen. Op elk eiland zijn enthousiaste groepjes bezig met

ideeën, onderzoek en concrete acties. Zij hebben via de StichtingWaddencentra, overheden (o.a. gemeenten en Provinsje Fryslân) enorganisaties (Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten e.a.) zover ge-kregen mee te investeren in een ver-bindend projectplan voor het Waddengebied. Dit plan voorziet ineen eerste fase op de eilanden zelfen een tweede fase in de rest van hetkustgebied, waardoor er een samen-hangend geheel ontstaat. Maar daarhangt natuurlijk wel een prijskaartjeaan van zo’n anderhalf miljoeneuro’s. Het project wordt voor tachtig procent gefinancierd doorhet Waddenfonds en de Provinsje

Fryslân. Joop de Jong directeur vande Amelander musea, is voorzittervan de stichting Waddencentra enbenoemd als regisseur voor het bunkerproject.

GeslooptEr zijn meer bunkers geweest opAmeland en deze zijn nog in de duinen aanwezig. Eén vlak bij hetPaardengraf en één onder het Engelsmanduun, die bekend zijn,maar ongetwijfeld zijn er meerderedie onder het zand zijn bedolvenhetzij opzettelijk vlak na de oorlog,of door de natuur. De Oerderbunkeris in opdracht van Rijkswaterstaat in1981 gesloopt. Het is erfgoed van devijand, maar vaak gebouwd door Nederlandse werkkrachten. Het herinnert aan de oorlog, maar heeftook een rol gespeeld in de levensvan de eilanders na de oorlog, de tijdwaarin de bunkers een speelplaatsvoor de kinderen waren, of dienstdeden als café, of vakantiehuisje enmenig vrijpartijtje.

Als het bunkermuseum gereed is,kan het haast niet anders of hetwitte gebouw wordt bij het projectbetrokken. Deze twee gebouwenlaten zien dat er niet alleen bunkersgebouwd zijn tijdens de oorlog, maardat ook andere gebouwen onder hetoorlogserfgoed vallen. Hierbij kan

onder andere verwezen wordennaar de vakantiehuisjes onder devuurtoren, dat waren woningenvoor de officieren. Het witte huiswas in de oorlog een kantine. Jack Russchen heeft veel werk ver-richt om de bunker te verbouwen alseen museumbunker. Het gehele pro-ject is mede mogelijk gemaakt doorProvinsje Fryslân en het Europeeslandbouwfonds.Dit project zou een waarschuwingmoeten zijn om nooit meer oorlog tevoeren. Maar helaas, de werkelijk-heid is anders. Je kunt er niet om-heen, overal in de wereld wordt oorlog gevoerd. Worden wij alsmensheid dan nooit wijzer!

Henk Pijnappel


Na enige omzwervingen is het zomerhuisje Donax afgelopen zomer naar z’n definitieve bestemming gebracht in de duinen vlakbijStay Okay. Het is de bedoeling dat het bij het toekomstige bunkermuseum komt te staan als infocentrum. Op 17 april 2014 werdhet vakantiehuisje door de firma’s Kienstra, Nagtegaal en Beekema verplaatst van zijn originele plek naar een voorlopige plaatsbij het Natuurmuseum te Nes en op 14 maart 2015 werd het door de zelfde firma’s naar zijn definitieve bestemming gebracht. Eenklus die net als de eerste keer getuigde van een staaltje vakmanschap.

Zomerhuisje Donax op definitieve plaats (2)

Strandopgang Hollum. Foto: Jan Kienstra. Geplaatst. Foto: Jan Kienstra.

Op het punt van bestemming. Foto: Jan Kienstra. Donax staat op zijn definitieve plek bij de ingang van de bunker. Foto: Jan Kienstra.

Aan de rand van Hollum, op loopafstand v.h. strand in vakantieparkje gelegen helft van dubbele recreatiewoning (4 pers.). Gas c.v.

Indeling: entree, toilet, badkamer met ligbad, woonkamer met open keuken. Verdieping: overloop, 2 slaapkamers. Verhuur is niet verplicht. De huidige eigenaar ontvangt uitstekend rendement. Prijs € 145.000,- k.k.

Voor meer info: www.koudijs-ameland.nl

Vrijstaand woonhuis met tuin op zuiden (317 m2), gas c.v. en aan-gebouwde berging. Onlangs van buiten geschilderd. Indeling: entree, ruime hal, toilet, L-vorm woonkamer, moderne keuken, schuur en achter-om. Verdieping, overloop, badkamer met o.a. ligbad, ouderslaapkamer en voorts nog 2 slaapkamers. Zolder via vlizotrap. Prijs € 289.000,- k.k.


Ridderweg 16, Hollum

Zuiderlaan 11-3, HollumBurg. Waldastraat 32, Nes

’t Skottepad, Ballum

Vrijstaande recreatiewoning op eigen grond (617 m2). V.v. gas c.v. en dubbel glas. Entree, gang, bergkast, toilet, L-vorm woonkamer met schuifpui, half open keuken, 2-persoons slaapkamer met aangrenzend

een badkamer met o.a. ligbad. Recreatief verhuurd via Roompot, eigen gebruik, geen verhuur is ook toegestaan. Prijs € 169.000,- k.k.


De Blieke 21, Hollum

Op recreatiepark Brouwershaven 1/3 v.e. boerderij, tuin 473 m2 en vrij over landerijen. Verhuur volgens contract Roompot/Boomhiemke.

Ind.: entree, hal, living, open keuken, slaapkamer met eigen douche, bijkeu-ken, toilet. Verd.: overloop met bergkast, 2 slaapkamers, badk. met ligbad en sauna. Incl. inventaris. Prijs € 275.000,- k.k. (excl. klein gedeelte BTW)


Binnenkort te koop winkelpand met woonhuis. Voor meer informatie kunt u bellen met ons kantoor.

Prijs € 349.000,- k.k.


Kerkstraat 3, Nes

Gunstig t.o.v. strand en recreatieve voorzieningen gelegen recreatieap-partement in het Amelander Paradijs. Breed balkon op het zuiden en kijkt uit over de binnentuin. Ind.: Entree, hal, toilet, badkamer met dou-che, 2 slaapkamers, woonkamer met open keuken. Losse berging en wordt gestoffeerd en gemeubileerd opgeleverd. Prijs € 142.500,- k.k.


Strandweg 61-85, Nes

De Blieke 18, Hollum

Royaal landhuis(bj. 2000) in duingebied op 1235 m2 eigen grond. Indeling: Entree, gang, toilet, kast voor wasmachine en droger, ruime living, zitkamer, moderne keuken; Souterain: 2 slaapkamers, bad-

kamer, fi tnessruimte met douche en sauna, c.v. ruimte 1e verd.: grote vide, 2 grote slaapkamers, badkamer en toilet. Prijs € 1.195.000,- k.k.


Bosrand 49, Buren

Dicht tegen de dorpskern, 2 ruime bouwkavels van ieder ca. 525 m2 geschikt voor de bouw van 2 vrijstaande woonhuizen. Er kunnen

woningen worden gerealiseerd naar eigen inzicht. Graag informeren wij u. Aan de achterzijde v.d. percelen zal een sloot worden gegraven,

dit in samenspraak met de gemeente Ameland. Prijs € 79.000,- k.k.Voor meer info: www.koudijs-ameland.nl

Op ca. 100 m. v.h. Noordzeestrand, in originele staat, helft van dubbele recreatiewoning (bj. 1920). Ind.: hal, toilet/douche, keuken,

woonk. en 3 2-pers. slaapk. Op grond van RWS, erfpachtcanon € 3.700,-- p.j., de grondeigenaar heeft aanbod gedaan de grond te

verkopen voor ca. € 120.000,-- k.k. Prijs € 269.000,- k.k.Voor meer info: www.koudijs-ameland.nl

Strandweg 47, Nes (huisje Actief)

Verscholen gelegen, z.g.o. 4 pers. vrijstaande recreatiewoning op 385 m2 eigen grond. Aangebouwde berging. V.v. gas, c.v.

Ind.: entree., gang, badkamer met toilet en v.w., 2 slaapkamers, woon-kamer met 2 schuifpuien, halfopen eetkeuken. Deze zeer verzorgde woning is onlangs geheel van binnen geschilderd. Incl. inventaris.


VERKOCHT

De regen die kunstige mozaïek opmijn raam tovert en de wind diebuiten speelt met de bomen vormeneen waar schouwspel, een schouw-spel dat niet Nederlandser kan. Ikben weer terug, terug van een on-vergetelijke ervaring aan de anderekant van de wereld. Of die terugreisüberhaupt door kon gaan was nogeven de vraag. Vlak voor ons ver-trek werd op buureiland Lombok deRinjani vulkaan actief en blies zijnas ver de lucht in. Vliegmaatschap-pijen besloten massaal hun vluch-ten te cancellen, de as is zeer schadelijk voor de vliegtuigen. Hetkwam zover dat het vliegveld vanBali, de grootste van Indonesië,twee dagen haar deuren sloot. Resultaat: ruim 700 gecanceldevluchten, met alle gevolgen vandien. Mensen uit mijn groep die eeneerdere vlucht dan mij hadden,strandden op het vliegveld en wer-den voor onbepaalde tijd onderge-bracht in hotels in de buurt. Won-der boven wonder bleef al het gedoemij bespaard en verliep mijn vluchtzoals gepland, zaterdag zeven november kwam er om 21:30 lokaletijd definitief een einde aan mijngrote avontuur. Na tien weken zagik nu door het vliegtuigraam hoehet eiland waar ik van ben gaanhouden, kleiner en kleiner werd enuiteindelijk onder het wolkendekverdween. Na een korte tussenstopin Singapore stond er nog een reisvan vijftien uren op het programmavoor we het Nederlandse luchtruimzouden binnenkomen.

‘Ping!’ Het herkenbare geluid doetme ontwaken uit mijn lichte slaap,een mededeling van de KLM crew.‘Dames en heren, we zijn zojuist hetNederlandse luchtruim binnengeko-men en zullen over een half uur delanding inzetten. Om 08:00 uur Nederlandse tijd zullen wij landenop Schiphol, temperatuur is twaalfgraden.’ Het dringt tot me door dater nu echt een einde is aan deze tienweken. Uit protest tegen het druile-rige herfstweer hou ik mijn kortebroek en T-shirt aan en loop tussende kerstbomen door naar mijn wel-komstcomité, ik ben weer terug.

Ten tijde van mijn laatste verhaalwas ik net over de helft van mijntijd in Bali. De meeste drukte opschool was toen achter de rug en deherfstvakantie stond voor de deur.Met mijn kamergenoot geniet ikvan alweer een warme zomeravonden hoe meer biertjes er in gaan, deste groter worden de plannen voorde vakantie. ‘Maleisië ligt ook welaardig in de buurt toch?’ ‘Langerdan een uurtje of drie vliegen zalhet niet zijn!’ We besluiten de lap-top erbij te pakken en eens te kijkenwat dat land te bieden heeft, binneneen minuut zijn we verkocht. Vande wolkenkrabbers in Kuala Lumpurtot de oudste jungle ter wereld, er isgeen nee. Geheel impulsief boekenwe twee tickets en nog geen weeklater staan we 06:00 uur in de och-tend op het vliegveld. En inderdaad,drie uur later zetten we voet op

Maleisische grond. Enkel de eersteovernachting hebben we geboekt,voor vijf euro in een hostel, de an-dere vijf nachten zien we wel. Webesluiten China Town, de wijkwaarin we verblijven eens te ver-kennen. Het blijkt een behoorlijkeachterbuurt maar met ontelbaareet- en drinkgelegenheden. Vancomplete hanenpoten, ja echt com-pleet, tot prachtige oesters; op elkehoek van de straat krijgen we ietstotaal verschillend voorgeschoteld.De aansluitende kroegentocht diewe zelf bedacht hadden staakt al bijde derde kroeg, als ik een ietwatduistere man vraag waar hij zijn si-gaar gekocht heeft. Ik rook er graageentje maar het is iets wat in Aziëniet makkelijk te vinden is. Hij blijktNederlands en begint te vertellenover zichzelf, nadat hij me heeft uitgelegd waar de sigaren te vindenzijn. Hij woont in Kuala Lumpurmaar over zijn werk blijft ie ver-

dacht vaag: ‘Ik heb veel mannetjesvoor me werken’, ik weet niet zogoed wat ik daarvan moet denken.Onze duistere Nederlandse vriendblijkt spraakwater te hebben gehadwant hij kan niet meer stoppen tevertellen over van alles en nog wat.Op zijn tafel staat een fles Ginwaarop zijn naam staat. ‘Eentjeproeven?’, hoor ik naast me. Nogvoor ik ja kan zeggen wenkt hij deober voor twee blikjes Tonic. Dedrankjes vloeien rijkelijk en het wasmeteen de laatste kroeg waar wegeweest zijn. Als de fles leeg is be-sluiten we ons hostel te zoeken enwat slaap te pakken, dit belooft nogwat voor de komende dagen.

Hoewel ik de Gin nog steeds voelzijn we de volgende dag vroeg uit deveren om dan eindelijk Kuala Lumpur te verkennen. Met een ‘Hop

on Hop off’ bus bezoeken we allehotspots van deze wereldstad. Enhoewel er prachtige bezienswaar-digheden te vinden zijn, is de stadop zich niet bijzonder, eerder lichtvervallen en grijs. Alles wordt nogveel grijzer door de enorme hoe-veelheid smog die het land teistert.Over de oorzaak ervan verschillende meningen, maar het veroorzaakteen enorm deprimerend beeld. Zesdagen lang hebben we geen zon ge-zien, stiekem verlangen we terugnaar het mooie Bali waar er geenvuiltje aan de lucht is. Na tweedagen in de stad besluiten we opdoorreis te gaan, ruim vier uren rij-den we in zuidelijke richting, waarde oudste jungle ter wereld op onswacht: Taman Negara. Met eenbootje varen we nog eens drie urenwaarna we echt in het hart van dejungle zijn. Hoewel de echte wildedieren, zoals tijgers, olifanten enberen, zich niet op de toeristische

plekken laten zien, vergapen we onscontinu aan schorpioenen, slangenen apen. Nooit zijn in dit gebiedbomen gekapt, wat een adembene-mend stuk natuur oplevert. Na eennacht te hebben geslapen in kleinehuisjes in de jungle, vervolgen wede volgende dag onze trip naar hetnoorden van Maleisië. Weer een ritvan bijna zes uren brengt ons in deCameron Highlands, een rustigplaatsje dat leeft van de enormetheeplantages. Door de hoge liggingvan het stadje en de lagere tempe-ratuur die daarmee gepaard gaat,ontstaan er perfecte omstandighe-den voor het verbouwen van thee.Na zes weken in minimaal dertiggraden is de switch naar een graadof tien minder behoorlijk wennen.Na een nacht in opnieuw een spot-goedkope accommodatie pakken wede bus naar het eiland Penang, waar

schoonheid op een hele bijzonderemanier te vinden is in de hoofdstadGeorge Town. Deze vervallen stad isbekend om de geweldige ‘Streetart’.Daarnaast kunnen liefhebbers vanIndisch eten hun hart ophalen opdeze plek, nog nooit at ik zo’n fantastische curry, als ontbijt. Maarook de vleesliefhebbers komen aanhun trekken, zo was het momentdaar dat ik eindelijk de wereld-beroemde Wagyu beef mocht proberen. Deze koeien uit Japan ofAustralië worden elke dag gemas-seerd en krijgen een biertje. En voorwie denkt dat dit onzin is: ik hebnog nooit van m’n leven zo’n fan-tastisch stukje vlees gehad. Na zesgeweldige maar vermoeiende dagenvliegen we terug naar ‘ons’ Bali, watvoelt als thuiskomen.

Na genoeg bijgekomen te zijn, metbehulp van de nodige zon, zee,strand en bier, besluiten we nog eenlaatste trip te maken. Een snelleboot brengt ons in anderhalf uurnaar misschien wel het meest relaxte eiland van Indonesië: GiliTrawangan. Dit eilandje is de meestlevendige van de drie Gili’s. De twee

buureilandjes Air en Meno biedenuitsluitend rust en natuur. Eenmaalop Trawangan aangekomen lijkt hetalsof de tijd hier stil gestaan heeft.Gemotoriseerde voertuigen zijnverboden en dus gaat alles metpaard en wagen of de fiets, wat resulteert in een geweldige relaxtesfeer. Trawangan is perfect omoverdag te genieten van de zee dienog blauwer is dan uit een boekje ofte snorkelen met zeeschildpadden.Zodra de zon onder is verandert heteiland in een walhalla voor eet-,drinken feestliefhebbers. Naasttalloze geweldige kroegjes is er eengrote nachtmarkt waar je voor eenpaar centen de lekkerste verse viskunt eten. Maar Trawangan staatnog ergens enorm bekend om:drugs. Een groter contrast is bijnaniet denkbaar, van heel Indonesiëwaar je drugsbezit in ernstige geval-

len met je leven moet bekopen, naarGili waar op werkelijk elke hoek vande straat wiet en magic mushroomsverkocht en gebruikt worden. Politie is er niet en gedoogt min ofmeer de situatie. Een plek om nooitte vergeten.

En dan breken toch echt de aller-laatste dagen aan op Bali, voorvoorlopig de laatste keer geniet ikop een van de vele strandjes van dezonsondergang. Wanneer ik mijnkoffer inpak wordt er op de deur geklopt, het is de jonge meid van dehousekeeping waar ik elke dag eenpraatje mee maakte. Ze heeft ietsaandoenlijks en elke dag realiseer ikme hoe bewonderenswaardig het ishoe hard ze bijna elke dag, tien totelf uur werkt voor zestig euro permaand. Haar glimlach was er nietminder om. Een beetje zenuwachtigvroeg ze of ze met me op de fotomocht, natuurlijk mocht dat. Lopend over de gangen vloog de enewerknemer na de andere me om denek, ronduit ontroerend. De avondervoor ging ik voor de laatste keerlangs bij de bamibroers, waar ik devorige keer al over schreef. Ik gaf ze

het tiendubbele van wat een bordbami kost, acht euro. Hun blikkenwaren onbeschrijfelijk, ze kondenzich niet voorstellen dat iemand zedit gaf. Net voordat ik zou vertrek-ken lunch ik nog met William, eenmedewerker van het hotel die eenechte vriend is geworden. Dagelijkssprak ik hem over van alles en nogwat, hij vertelde over Bali, ik overNederland. Na een ontroerend af-scheid staat er een busje klaar, ditwas het dan.

Eenmaal weer helemaal gewend inNederland realiseer ik me hoeveelik heb geleerd van de geweldige be-volking van Bali. Het tevreden zijnmet de kleine dingen. Wat heb ikeen geweldige, leerzame tijd gehad.Een tijd om werkelijk nooit meer tevergeten. En één ding weet ik heelzeker: ik ga terug.

Mark van der Meulen

P A G I N A 1 1H E T V R I J E T I J D S M A G A Z I N E V A N E N V O O R A M E L A N D

Ik, Mark van der Meulen, mag u op de hoogte houden van mijn belevenissen tijdens tien weken studeren op Bali, Indonesië. Een waanzinnige ervaring die ik nu al nooit meer zal vergeten.

Ondergedompeld in het verre Oosten (3)

De eindeloze theeplantages in Camaron Highlands. De fantastische strandjes van Gili Trawangan.

Wilde buffels in de Taman Negara Jungle. Gemotoriseerde voertuigen kom je niet tegen op de Gili’s.

AmelandTorenstaat 89163 HE Nes (A)Tel.: (0519) 54 35 04Iedere dinsdag geopend

DokkumHogepol 189101 LZ DokkumPostbus 729100 AB DokkumTel.: (0519) 29 49 15Fax: (0519) 29 32 34E-mail: [email protected]: www.hellemanotaris.nl

SchiermonnikoogIedere 2e en 4e woensdagv.d. maand in het Dorpshuis




Verhuisd

A m e l a n dT o r e n s t r a a t 11 - b9 1 6 3 H D N e s ( A )T e l e f o o n ( 0 5 1 9 ) 5 4 3 5 0 4

S c h i e r m o n n i k o o g i e d e r e 2 e e n 4 e w o e n s d a g v . d . m a a n d i n h e tD o r p s h u i sT e l e f o o n ( 0 5 1 9 ) 2 9 4 9 1 5

D o k k u mT e l e f o o n ( 0 5 1 9 ) 2 9 4 9 1 5i n f o @ h e l l e m a n o t a r i s . n l

A m e l a n d

w w w . h e l l e m a n o t a r i s . n l

��




Alles voor huis, tuin en dieren, ruim en overzichtelijk gepresenteerd inonze royale speciaalzaak.Waar u deskundig advies krijgt enu nooit te duur uit bent.

DE GROEN EN DOEN WINKEL

Alles voordelig onder één dak

TUINARTIKELENTUINMEUBELENGEREEDSCHAPPENIJZERWARENAGRARISCHEARTIKELENVERF EN SCHILDERS-BENODIGDHEDEN

DIERVOEDERS ENACCESSOIRESKLEDING, SCHOEISELLAARZEN, KLOMPEN

FABRIEKSWEG 49161 CG HOLLUMTEL. 0519-554010

Welkoop_Adv_Amelander_2012:Opmaak 1 26-04-2012 10:06 Pagina 1

GRATIS DRANKJE BIJ STAYOKAY AMELAND

www.stayokay.com/ameland

Bij Stayokay Ameland kun je lekker ontbijten, lunchen en dineren (maaltijden in bu�etvorm). Reserveer nu en neem deze advertentie mee. Je krijgt dan een drankje van het huis!

Reserveren of meer info? Bel 0519 555 353 of mail [email protected]

Restaurant De Piraat • Oude Steiger 5 • 9163 GV Nes Ameland telefoon: 0519 - 54 31 38 • www.restaurantdepiraat.nl

Uitstekend dineren terwijl uw kinderen zich uren kunnenvermaken in het grote binnen-speelhol of in de speeltuin.Op 3 minuten loopafstand van de boot. Prachtig uitzicht over de Waddenzee.De Piraat is ook uitermate geschikt voor zakelijke en feestelijke partijen.

Tijdens het diner bij elk

kindermenu een gouden

dukaat! Daarmee kun je

mooie kado’s kopen!

Uitstekend dineren terwijl uw kinderen zich uren kunnen

Het leukste familierestaurant van Ameland

Uw vakkundige partner in nieuwbouw, verbouw, renovatie en restauratie

Strandweg 2, Nes Ameland. Tel. 0519-542071. Fax 0519-543556. Mobiel: 06-53164221.www.kienstra-ameland.nl

Recreatiewoningen

Kienstra•Adv•Ame•2011.indd 25 12-10-15 12:04

De afgelopen maanden is er inten-sief gebouwd aan het zonneparkmet als resultaat dat het park eer-der dan gepland groene stroomgaat leveren. Het realiseren van hetpark is niet volledig zonder over-last tot stand gekomen. Het heienvan de palen waarop de panelenzijn geplaatst is in een kort tijdbe-stek gerealiseerd echter ging dit ge-paard met trillingen en een brom-mend geluid. Door zeven dagen inde week van zonsopgang tot zons-ondergang te werken nadert hetpark zijn voltooiing. De stroom-kabel van Nes naar Ballum is aange-legd, de transformators staan ophet park en de bouwers hebbenplaatsgemaakt voor techneuten dieelk paneel afzonderlijk moeten aan-sluiten op de omvormers zodat deopgewekte stroom kan worden ge-leverd aan het net. Uitgaande vande huidige situatie is de oplevering

rond eind december. Vanaf dat moment levert het grootste zonne-park van Nederland groene stroom.De oplevering is ongeveer ander-halve maand eerder dan de bedoe-ling was.

Pas in het vroege voorjaar wordende duinen aangelegd zodat vanaf deweg het park niet meer zichtbaaris. Het is de bedoeling om gelijk-tijdig met het aanleggen van deduinen een nat-plas gedeelte te

realiseren. Dit nat-plas gedeeltezorgt er voor dat de vogels volopgelegenheid krijgen om in alle rustte foerageren en te broeden.

Wetgeving in Nederland laat niet

toe dat inwoners van Ameland eneigenaren van bungalows de opge-wekte stroom kunnen salderen.Uitsluitend zonnepanelen die zijngeplaatst op een eigen dak makensalderen mogelijk. Om toch devoordelen te kunnen ervaren vanzonnepanelen gaat de AmelanderEnergie Coöperatie obligaties uitge-ven waarop een rendement wordtbetaald. Een deel van dit rende-ment is afhankelijk van de opge-wekte elektriciteit. Voor meer informatie hierover zie elders in ditblad.

Geïnteresseerden kunnen te allentijde een wandeling maken naarhet zonnepark. Via het pad naasthet vliegveld komt u vrijwel tot aanhet zonnepark. In de nabije toe-komst worden er rondleidingen georganiseerd en komt er een uit-kijktoren.

Ook op Ameland heeft Aan Zee vooriedereen een plek voor een gewel-dige vakantie. Ameland is de ultieme plek om de natuur en heteilandgevoel te beleven. Japke Eyckverwoordt dat als volgt: ‘De kwali-teit van het vakantiehuis moet goedzijn. Je moet je er thuis voelen, welkom zijn. Het moet een bepaaldesfeer hebben. Alle ingrediënten dienodig zijn voor een onbezorgde vakantie zijn op het eiland voor-handen.’Aan Zee werkt op het eiland onderandere samen met Metz Verhuur &Beheer en Vakantiepark Boom-hiemke. Ook particuliere huis-eigenaren vinden een goed en veiligonderkomen bij Aan Zee, waar zekunnen rekenen op de uitstekendepersoonlijke service. Zo kunnen zehun vakantieonderkomen zorgeloosverhuren.

Om als organisatie ook in de toe-komst succesvol te blijven, is AanZee een strategische samenwerkinggestart met één van de grootste spe-lers in Europa op het gebied van deverhuur van vakantiehuizen: de@Leisure Group. Oprichter van AanZee, Dick Hakkenbroek, is bijzonderblij met deze samenwerking. ‘Zevonden ons de mooiste partij in Nederland. We hadden het nietbeter kunnen treffen.’

De @Leisure Group, zelf onderdeelvan het Duitse Axel Springer, kentveel merken, zoals: Belvilla, TopicTravel, Casamundo, EuroRelais ofArdennes Relais. Als nieuw merkwordt daar nu Aan Zee toegevoegd.Dat betekent voor de huiseigenareneen zeer groot bereik via de digitalemedia. Met Belvilla als marktleiderin de Benelux en Casamundo alskrachtige speler op de Duitse marktzullen vakantiegangers hun vakan-

tiebestemming op het prachtige ei-land Ameland goed kunnen vinden.Ameland verwelkomt ieder jaar veelDuitse gasten. Onder wie vakantie-gangers die het eiland vaak al tien-tallen jaren trouw zijn. Op het ei-land noemen ze dat ‘vaste gasten’.Mensen die de ongerepte natuur, destreekproducten, de sfeer en hetzich thuis voelen vinden. Waar jeinspiratie opdoet en ontspanningvindt.

Hakkenbroek benadrukt de marke-ting power van de @Leisure Group.‘Voor onze huiseigenaren betekenthet dat er een immense marketin-gexpansie op de Duitse marktplaatsvindt. Axel Springer is immerseen grote uitgever en heeft tallozemedia om onze vakantiehuizen tepromoten. Aangezien ons aanbodvoor vijftig procent door Duitse gasten wordt gehuurd, is dit duszeer gunstig voor de huiseigenaren.’Naast de geoptimaliseerde promotiein Duitsland heeft de samenwerking

een nog beter boekingssysteem metverdergaande zoekmogelijkhedentot gevolg. Aan Zee blijft gewoondoen waar ze goed in zijn: jaarrondde gezelligste vakantiehuizen vanNederland verhuren.Het kantoor van Aan Zee staat inBergen. Het team van Aan Zee doeter alles aan om de gasten en huis-eigenaren op een persoonlijke manier te informeren over alle mogelijkheden voor een zorgeloosverblijf en verhuur. U bent vanharte welkom op het kantoor aan deEeuwigelaan 3 in Bergen, bellen kannatuurlijk ook. En anders komt uhet team op Ameland wel tegen.

Het allerbelangrijkste is natuurlijkom de gasten een onvergetelijke vakantie te bezorgen. Op het prach-tige eiland Ameland! En dat kan bijAan Zee!

Website: www.aanzee.com/verhuurE-mail: [email protected]: 088-1900 180


Gonneke Braakman

Persoonlijk contact, daar gaat het om bij Aan Zee vakantiehuizen. Dick Hakkenbroek, directeur van Aan Zee, en Japke Eyck, hoofd inkoop, bezochten onlangs Ameland om weer inspiratie op te doen. Al bijna vijftien jaar staat Aan Zee voor vakantiehuizenvan topkwaliteit en uitstekende service. Zoals de naam aangeeft is het element kust met de indrukwekkendheid van de zee eenbelangrijk gegeven.

Japke Eyck.

Zonnepark vordert gestaag

Aan Zee de gezelligste vakantiehuizen in Nederland

De Stelp is het verzorgingscentrum opons eiland. Gelegen aan de H.D. Katstraat in Hollum straalt hetgebouw rust uit, maar binnen bruisthet van de activiteiten en gonst hetvan de gebeurtenissen…

Bijzonder…Het delen van herinneringen is eenvan de leukste dingen die je kan doen,als je in een groep bijeen komt ofwoont. Het vormt je meteen als groepen bijna iedereen kan er aan mee-doen. De meeste vrijwilligers die kof-fie en thee schenken weten daar vanmee te praten, vooral als het Amelan-ders zijn, boven een bepaalde leeftijd.

Aan de koffietafel komen de meestenuit hetzelfde dorp, Hollum. De kansdat je dan iets niet weet of iemandniet kent is dan erg klein. OmdatAmeland niet zo groot is, kent de oudere generatie elkaar over het algemeen goed en kent men ook defamilieleden. Anekdotes zijn een bronvan algemeen vermaak, want diekent vrijwel iedereen. De lach is nietvan de lucht en hoe meer er bovenwater komt, hoe gezelliger het wordten des te snediger de opmerkingen.En ‘weet je nog wel’ hangt dan voort-durend in de lucht.

Toen De Stelp vijftig jaar geledenwerd gebouwd, was het heel normaaldat je er ging wonen zodra je 65 jaaroud werd. Ook toen was het een gezel-lige boel. Regelmatig trof men eengroep vrouwen aan in de hal, waar zevoorbereidingen zaten te treffen voorde warme lunch: aardappels schillen,boontjes afhalen, appeltjes/perenschillen. Jammer dat dit door destrenge hygiënevoorschriften nietmeer mag. Het had toch wel wat speciaals. En er werd heel wat ge-praat tijdens die aardappelschillerei.En ‘Weet je nog wel’ hing ook toenvoortdurend in de lucht.

De jeugd maakte er graag grapjesover: ‘Als wij zo oud zijn, gaan we erook wonen en dan…’. Inmiddels is diejeugd zo oud dat ‘ze er zouden kun-nen gaan wonen’. Maar nu komen zeen gaan ze. Ze zijn de vrijwilligersdie helpen, begeleiden. En het bijzon-dere is dat die jeugd elkaar nu ontmoet in De Stelp, allemaal alsvrijwilligers. Sommigen zijn nooitvan Ameland vertrokken, anderenhebben jarenlang aan de wal gewoond en wonen nu weer op heteiland. Als ze elkaar treffen wordt eruiteraard druk gepraat en verteld enook hier is het ‘Weet je nog wel?’vaak te horen.

Als vrijwilligers aan de bewoners vande ‘Brink’ voorlezen uit het kerkblad,is het bijzonder ontroerend. Wantvaak zijn het de ‘In Memoriams’ dieiedereen raken. Iedereen heeft dieoverleden Amelanders gekend, zij hetoud of jong, of hebben met hen temaken gehad. Om geliefden en vrienden te herdenken hoeft men dusniet naar de kerk. Het kan gewoon, in intieme kring en het is steeds eenbijzonder moment.

De Goedheiligman lijkt ook een mante zijn die zich op de hoogte houdtvan alle ontwikkelingen in enrondom De Stelp. De thema’s rondomzijn verjaardagsfeest zijn altijd actueel en Sint kent alle nieuwe bewoners, kent alle zieken – die hijtrouwens altijd trouw bezoekt op diefeestavond. De liedjes die worden gezongen zijn van een hoog ‘Weet jenog wel’-gehalte en dat maakt hetnog meer bijzonder… iedereen kentze nog en zingt uit volle borst mee.Laten we hopen dat we in 2016 weereen hoop fijne herinneringen kunnenophalen en bijzondere momentenkunnen noteren.

De Stelp

RIA DOKTER

www.deamelander.nlDe meest complete site over Ameland

‘Het oudste exemplaar wat ooit isgevonden bij IJsland werd 507 jaar.’Bij het wandelen langs het strandvonden we een juveniel exemplaarvan de Noordkromp, met de zand-suppletie aangespoeld op hetstrand. Het schelpje, hoewel al dui-delijk een Noordkromp, is klein,zo’n 2,5 cm. en nog lichtbruin. TheoKiewiet: ‘Het exemplaar op de fotois beduidend ouder. Het is waar-schijnlijk een exemplaar, wat hierin het zeegat Pinkegat ten oostenvan Ameland gegroeid is. Noord-krompen komen voor van IJslandtot aan de Golf van Biskaje. Ze levendicht onder het bodemoppervlakingegraven in de zeebodem tot opcirca 100 meter diepte. Schelpenvan Noordkrompen zijn zeldzaam,maar op de oostelijke Waddeneilan-den komen ze wat vaker voor. In dewateren rond IJsland is het zee-water dieper en kouder en vindt deNoordkromp minder voedsel, hetduurt daarom langer voordat hetschelpdier een bepaalde grootteheeft. Het interessante is dat je netzoals bij een boom jaarringen kunttellen. In het geval van de oude IJslandse Noordkromp 507, waar-door je zo’n 500 jaar terug kunt kijken in de tijd. Een specialist kantraceren welke winters uitzonder-lijk koud waren en of er een vul-kaanuitbarsting heeft plaatsgevon-den. Het maakt het een bijzonderinteressante schelpensoort.’

Is de grutto onze vogel voor vandaag?Pas onze Nationale vogel geworden?Nee, de Rosse grutto is de vogel van vandaag. De Rosse grutto is nuin winterkleed, de roze-bruinekleuren van borst, nek en buik zijn verdwenen. De Rosse grutto is in tegenstelling tot de gewone gruttogeen zomergast, maar juist eenwintergast, die hier op de Wadden-eilanden overwintert in een heellange winter, want hij is hier totdiep in het voorjaar, soms zie je zeeind mei nog. In juni en juli zijn zedan vertrokken naar Noord-Scandi-navië, hun broedgebied, maar eindjuli/begin augustus zijn de eersteroze grutto’s weer terug.

Vogeltrek is één van de meest fascine-rende gebeurtenissen op aarde?Zeker als je het hebt over de Rossegrutto: er zijn wereldwijd drie on-dersoorten te benoemen: één soortdie broedt in Alaska en overwintertin… Nieuw Zeeland. Er zijn vogelsbekend die in acht dagen tijd onaf-gebroken vliegen 11.000 kilometeraflegden, gebruikmakend van aller-lei straalstromen, maar ook vanhun aerodynamische lichaams-bouw. Het zijn de mede-recordhou-ders van de wereld. Dan broedt ereen ondersoort in Siberië en dieoverwintert in Mauretanië, in dewateren van de Banque d’Arquin. Inverhouding is ‘onze’ populatieRosse grutto’s geen lange afstands-kampioen, ze kiezen een kortereroute: broedgebied Noord-Scandi-navië en in de rest van het jaar opde Waddeneilanden: je ziet ze in demiede, op de graslanden, kwelder,langs het strand en op de Wadden-zee.

Op de volgende foto lijkt wel een prachtige oranje roos te zijn afgebeeld…Dit is een oranje bekerzwam. Som-mige exemplaren lijken in eersteoogopslag van afstand op een weg-gegooide sinaasappelschil. Deze isechter heel rijk gedraaid. Zegroeien op duinzand, op vochtigeplekken waar koeien gelopen heb-ben en het dus bemest is. Ik vonddeze zwam op het Oerd: op de plekwaar grootschalig met machinesgeplagd is en het plagmateriaaldiep in de grond is teruggeplaatst.Het is een ideale plek voor dezegrote bekerzwam. Hij is eetbaar ennatuurlijk prachtig decoratiemate-riaal in soepen en salades. Om nietdoor andere zwammen opgegetente worden scheidt hij echter eenbepaalde stof af: lectine, waaruiteen tumorenremmend middel kanworden gewonnen. Toch maar nieteten dus? Qua smaak mis je er nietveel aan: die is heel neutraal.

En dan de volgende foto: het lijkt op een prachtig fijn geborduurde landkaart…Het is Sinaasappelkorstmos, wat ikvond op een oude grafsteen op hetR.K. Kerkhof. Ook onze anderekerkhoven in Hollum, Ballum en

Nes hebben deze prachtige korst-mossen. Ik meng me hiermee in hetpleidooi voor behoud van de oudehistorische grafmonumenten! Nietalleen uit cultuur-historisch oog-punt, wat natuurlijk heel belangrijkis, maar ook vanwege de natuur-waarde. Korstmossen zijn geenplanten, terwijl gewone mossenwel planten zijn. Ze worden gere-kend tot het rijk van de padden-stoelen, zijn een symbiose tusseneen schimmel en een alg en zijnvaak eeuwen oud. Trek je een boomom, dan verwijder je vaak korst-mossen, die even oud zijn. Er zijnop Ameland zo’n 225 soorten mos-sen en korstmossen. Een prachtigeplek om ze te zien is het muurtjevan het Algemene Kerkhof in Nes,waar de kleur oranje van dezekorstmossen overheerst, afgewis-seld met muurvarentjes. Gelukkigis deze muur behouden gebleven.

Staat op de laatste foto de blauwe Zeepaddenstoel, die we tijdens eenwandeling op het strand vonden? Inderdaad, dit is een prachtige Zeepaddenstoel. Op de foto ligt hijondersteboven. Ze kunnen heelgroot worden, omdat ze tijdens eenzachte winter overleven. Op Texelwerd enige jaren geleden een

exemplaar gemeten van 90 cm. Jeschrikt natuurlijk als zo’n gevaartetegen je aan botst als je in zeezwemt. Maar ze prikken of bijtenniet! Wel de kompaskwallen, dievaak in hun buurt zwemmen.

Je begon je verhaal over zeer oude, zelfs onsterfelijke dieren…Er is een kwallensoort: de Turritop-sis Dohrmi, die bij machte is omzich bij slechte tijden terug te trek-ken tot een poliep. In dat transfor-

matieproces treedt een verjongingop. Dat is zijn geheim. Zo’n proceskan leiden tot exemplaren, die eeuwig leven… als ze niet zoudenworden opgegeten. Dan is het zelfsvoor deze onsterfelijke kwal voor-bij…

Er kunnen nog twee personen deel-nemen aan de cursus biodiversiteitAmeland georganiseerd door Theo Kiewiet: tel. 06 47 00 45 08 of mail: [email protected].

Joke Mosterman


Op pad met Theo Kiewiet: nieuwe ontdekkingen en weetjes over de Amelander natuur

Over zeer oude, zelfs onsterfelijke dieren

Oranje bekerzwam.

Noordkromp.

Sinaasappelkorstmos.

Zeepaddenstoel.

Rosse grutto.

W A T E R T A X I B.V.

Wagenborg watertaxi’s varen op afroep.Maar maken ook op vaste tijden snelle overtochten tussen Ameland en Holwerd v.v.Hoe werkt het? De watertaxi’s varen op werk-dagen (maandag t/m. vrijdag) op vaste tijdenheen en weer. Lekker voordelig: per enkele reis€ 7,50 toeslag op een geldig vervoersbewijs. Let op: altijd reserveren via 0900-9238 (€ 0,70 p/g)

want VOL=VOL en 12 passagiers is het maximum. Check de beschikbaarheid en kijk voor meer informatie op www.wadtaxi.nl

Sneldienst ook op vaste tijden

Afvaart van Ameland maandag t/m vrijdag

Afvaart van Holwerd maandag t/m vrijdag

06:30

16:45

07:00

17:15

WPD2•Adv•VT•WWT•Amelander•2014.indd 1 10-10-14 15:24

Nu ook Keukeninrichting Bij installatiebedrijf R.Oud kunt u vanaf heden ook terecht voor uw keukeninrichting.Voor levering van eenvoudige, goedkope

keukens tot zeer exclusief. De mogelijkheden

zijn eindeloos. Van 3D-ontwerp tot compleet

afgemonteerd in huis. Uiteraard behoort

zelfmontage ook tot de mogelijkheden.

installatiebedrijfoud.nl

Achterdijken 589163 JV Nes Ameland

Tel. 0519-542702Mob. [email protected]

U bent van harte welkom in de showroom!

GAS • ELEKTRA • WATER • SANITAIR • CENTRALE VERWARMING • RIOLERING • DAKBEDEKKING

ZINKWERK • ALARMINSTALLATIES • SERVICE EN ONDERHOUD • ZONNEPANELEN • EN MEER!

Achterdijken 329163 JVNes AmelandTel. 0519-542511Mobiel 06-13658289Fax 0519-543209

isolatiemateriaal voor dak, zolder,

wand en vloer.voor vakman endoe-het-zelver.

Eilander zijn biedt voordelen.

€75,-per nacht*

WestCord Hotel Noordsee biedt u het volgende eilander voordeel: op vertoon van uw eilander bootpas overnacht u voor maar €75,-* incl. ontbĳ t in het WestCord WTC Hotel Leeuwarden.

*o.b.v. beschikbaarheid

WESTCORD WTC HOTEL LEEUWARDEN HELICONWEG 52 8914 AT LEEUWARDEN

TEL: +31 (0)58 233 49 00 | [email protected] | WWW.WESTCORDHOTELS.NL

Tennisbaan 60 min. € 9,50 per baan

Squashbaan 30 min. € 6,00 per baan

Sauna (Gelieve min. 1 uur van te voren reserveren) 60 min. € 5,00 p.p.

Solarium 15 min. € 5,00 p.p.

Actief op Ameland!

Wilt u zich even lekker kunnen ontspannen? Of bent u juist op zoek naar wat actieve inspanning? Dan bent u bij Fletcher Hotel-Resort Amelander Kaap aan het juiste adres! Aan de rand van Hollum vindt u dit schitterende 4-sterren resort met diverse faciliteiten.

Hieronder een greep uit onze mogelijkheden:

RESERVEREN? Bel 0519-554646Oosterhiemweg 1 • 9161 CZ • Hollum • www.hotelamelanderkaap.nl

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

C_30082010 Adv De Amelander-2014.pdf 1 26-11-14 13:55

Amelander rootsAugusta Bruinsma is geboren in Kollum. Haar vader, Wijnsen, waseerste stuurman op de grote han-delsvaart. Door de Spaanse griep tijdens de mobilisatie 1914-’18raakte hij invalide waardoor hij hetvaren moest opgeven. Hij begon eenbrandstofwinkel, want er moesttoch brood op de plank komen. Hal-verwege de Tweede Wereldoorlogmoest hij ook daar mee stoppen.Augusta’s moeder Gelske Ney, geboren Amelandse, was huisvrouw,hààr ouders waren Klaas Ney en Catharine Manje uit Hollum. Augusta doorliep de lagere school,daarna de ULO en de Huishoud-school. Zij wilde alles proberen.Bijna zestien jaar oud ging ze aanhet werk als winkelmeisje bij defirma Heeger, Dames- en Heren-confectie in Kollum, voor het gigan-tische bedrag van f. 7,50 per week.Tot aan haar trouwen heeft Augustadaar gewerkt, de laatste jaren deedzij de boekhouding.

Achterop de brommer Augusta ging vaak logeren bij haaroma Ney, in Hollum. En tijdens zo’nvakantie in 1962 ontmoette zij Dirk.Zijn ouders woonden toen al opAmeland. Zij had met haar vriendineen patatje gegeten en liep methaar terug naar het logeeradres, inde Burenlaan. En daar stond Dirkmet z’n maat en zoals het vaak gaateen praatje gemaakt en het kliktetussen Augusta en Dirk. Dirk namhet initiatief en vroeg of de meisjesmee naar het strand wilden. Datwilden ze wel. Augusta speelde hetklaar om bij Dirk achterop de brom-mer en... ze kregen verkering. MaarDirk voer en moest vlak daaropvoor negen maanden naar zee. Nietleuk voor Augusta en Dirk, maarhun liefde voor elkaar bleef stand-houden want in 1965 trouwden zij.

Varen altijd maar varenWe halen Dirk erbij. Dirk, in Anjumgeboren, is nog van voor de oorlog.

Bauke en Antje Jepma-Nobel warenzijn ouders en zij runden destijdshet Strandpaviljoen, Paal 7, in Ballum. Gelijk na de lagere schoolging Dirk varen op een garnalen-boot, van de firma ‘Bertus Frik’. Bertus Frik werd later stuurman opde reddingboot de ‘Insulinde’ enDirk ging varen op een vissersbootvan de firma Brian, vanuit Zout-kamp. Elke zondag op de fiets vanAnjum naar Zoutkamp en dan weereen hele week vissen. Dirk mon-sterde na een jaar van vissen aan opde kustvaart als lichtmatroos, datwas in 1953. Reizen van Noorwegennaar Engeland met een ‘bootje’ vanslechts 250 ton, de ‘Aktjo’. Dirk sliepin het vooronder, het zogenaamdeFoxhol, het kabelgat, een helekleine bedoening. Met aan één kantde scheepsbenodigdheden, teer,verf en touwwerk en aan de anderekant twee kooien boven elkaar. Bed-dengoed moest je zelf meenemen, jekreeg alleen een stromatras en jemoest zelf je was doen. Er was geenwasgelegenheid aan boord, met eenteiltje heet water in de kombuismoest je je eigen poedelen. Er waszelfs geen WC voor de matrozen,een emmer deed daartoe dienst endie moest door de lichtmatroos geleegd worden, geen verhevenkarwei. Dirk hield het een jaar volop dat schip, toen ruilde hij de Aktjoin voor een grotere boot, eencoaster van 400 ton. Inmiddels washij matroos. Ook heeft hij nog tweereizen gemaakt met het fabriek-schip de Willem Barentsz, op dewalvisvaart in 1960/’61 en 1961/’62.De laatste jaren voer hij op de kust-vaart als aflosstuurman met dispen-satie. Als stuurman mocht je vrouwmeevaren en dat heeft Augusta ookeen paar keer gedaan.

De BlinkertNa hun trouwen hebben zij eerst ingewoond bij tante Corrie, een zusvan Augusta’s moeder. In 1966 ver-

huisden ze naar de Cammingha-straat, waar zij een cafetaria begon-nen, ‘De Blinkert’. Het was behoor-lijk vervallen, zeg maar een bouw-val, maar met hulp van anderenhebben ze het pand opgeknapt, heelveel werk.Het cafetaria is enkele malen vannaam gewisseld van De Blinkertnaar De Boei en daarna ‘Petit Restaurant De Dissel’. Augusta deedde bediening, de boekhouding, dekeuken en het schoonmaken. Zijdeden alles zoveel mogelijk samenmet de kinderen, Amelanders enstudenten. Horeca is hard werken,van ’s morgens vroeg tot ’s avondslaat. In september en oktober werdhet restaurant gesloten en na hetschoonmaken ging Dirk weer naarzee als aflosstuurman. In het voor-jaar werd de buitenboel geschilderden het verdere onderhoud gedaan.In 1970 maakte Dirk z’n laatste zee-reis. Hij zette zich daarna volledigin voor hun restaurant. In 2001 heb-ben zij het restaurant verkocht, zijvonden het genoeg, maar ze blevenwel in Ballum wonen. Augusta heeft als grote hobby hand-werken en zingen, maar met eengoed boek kan zij ook de tijd verge-ten. Dirk heeft een grote hobby, zijnboot. Op de werf brengt hij veleuren door met het op kalefaterenvan zijn boot. Hij komt daar heerlijktot rust. Maar varen ermee, doetDirk helaas niet meer. Ook schilde-ren is een hobby van Dirk. Er hangteen aantal konterfeitsels van zijnhand in huize Jepma. Vroeger gin-gen zij vaak met vakantie naar Zee-land, West-Kapelle, maar de laatstejaren is Ballum hun vakantieadres. Dirk en Augusta nog vele gezondemooie jaren samen.


Dirk en Augusta Jepma 50 jaar getrouwdTwee dagen na het vijftigjarig huwelijk van Jacob en Akkie Bakker-van Dijk vierden Dirk en Augusta Jepma-Bruinsma op 29 oktober hun gouden bruiloft met hun naaste familie in Restaurant De Boerderij.

Henk Pijnappel

Dirk en Augusta Jepma omringd door hun kinderen en kleinkinderen.

De bunker was in het begin van dejaren 1970 met zand dicht gegooiden is in 2010 weer vrij gegravenvoor een museale functie. Mededankzij subsidie van het Wadden-fonds en Plattelânsprojekten Wad-deneilanden kan het bunkermu-seum met het zomerhuisje gereali-seerd worden. Het is de bedoelingdat het museum onbemand is en be-zoekers kunnen het op eigen gele-genheid, na het kopen van een en-treekaartje met een toegangscode,bezoeken. De bunker ligt aan hetfietspad en is daardoor goed bereik-baar.

De afgelopen jaren is de interessevoor de Tweede Wereldoorlog toe-genomen. Daar speelt StichtingAmelander Musea op in door dezeoude bunker uit te graven en alsmuseum met oude spullen in terichten. Eerder was er in het mari-tiem centrum een expositie over deAmelanders die gedurende de oor-log op zee (koopvaardij) voeren.Deze expositie werd goed be-zocht. Zeventig jaar geleden maaktede bunker deel uit van de beroemdeAtlantikwall die de geallieerden vaneen invasie moest weerhouden. Debunker diende in de oorlog als keuken waar het eten voor deDuitse soldaten uit de omgeving vanHollum bereid werd.

In overleg met directeur Joop deJong van de Amelander Musea

wordt de bunker door een werk-groep met authentieke spullen inge-richt om de bezoekers een goedbeeld te geven hoe die er tijdens deoorlog uit zag. Ook zal er aandachtnaar de Amelanders uitgaan die inde oorlog bij de koopvaardij zatenen op zee zijn gebleven. In het zomerhuisje komt veel algemene informatie over de bunkers op Ameland te hangen. In de werkgroep zitten Gerlof Molenaar, Gatso Lamsma, RenéMetz en Jan J. de Vries. Zij zijn zeergeïnteresseerd in de Tweede Wereldoorlog op Ameland en heb-ben veel informatie en spullen overdeze periode verzameld. Zo publi-ceerde Gerlof Molenaar recent eenboek over de oorlogsgraven opAmeland. De werkgroep verwachtvolgend jaar met de inrichting vanhet museum klaar te zullen zijn.

Uiteindelijk zal het bunkermuseumen de tweede bunkers bij het paar-dengraf ten zuidwesten van Hollumin een zogenaamde ‘bunkerroute’opgenomen worden die de bezoe-kers een beeld moeten geven hoe deTweede Wereldoorlog op Amelandverliep. Mogelijk wordt de bunkerbij het Engelsmanduin ook uitgegra-ven, hoewel dit nog niet zeker is, enlater aan de bunkerroute toege-voegd. Het is nog onbekend wan-neer het bunkermuseum gereed is.

Bouw van bunkermuseumop Ameland vordertIn de duinen bij de Stayokay in Hollum staat sinds kort bij een oude bunker een zomerhuisje. Het zomerhuisje met de naam Donax stond al enige tijd in de opslagvan het Natuurmuseum en is naar de bunker overgebracht. Het werd in 2013 door deStichting Amelander Musea overgenomen en is één van de oudste zomerhuisjes vanAmeland. Het zomerhuisje zal de ingang van het museum worden. Thans is eenwerkgroep bezig om de bunker tot een museum in te richten. Daarmee krijgt Ameland, in navolging van de andere Waddeneilanden, haar eerste bunkermuseum.

Kaart van de keukenbunker, in bezit van Gerlof Molenaar. Deze kaart komt uit de oorlog. De bunker is twaalf meter lang, vier en een halve meter breed en tweemeter hoog.

Jacob Roep

De Amelander ontvangen

op het vaste land?Neem dan nu een abonnement

[email protected]

P A G I N A 1 8 H E T V R I J E T I J D S M A G A Z I N E V A N E N V O O R A M E L A N D

Al op heel jonge leeftijd werd je directeur-kampbeheerder.‘Mijn voorganger IJs Metz werd op22 augustus 1972 65 jaar. Hij was nazijn carrière als zeeman van 1963tot 1972 Directeur-Kampbeheerdergeweest van Klein Vaarwater. Ikliep al een kleine zeven jaar mee,eerst in een vakantiebaantje, vanaf1 januari 1971 als assistent-kamp-beheerder. Ik wist de leeftijd vanmijn baas. Hij zou 65 worden en dangaan stoppen. Het probleem wasniet zijn, maar mijn eigen leeftijd: ikwas pas 22 jaar! Ik besloot het eropte wagen en heb gesolliciteerd, ikhad bijna twee jaar met IJs Metz alsdirecteur meegewerkt en kende de

inhoud van zijn werk. Er was nietzoveel verschil met wat ik deed. Bovendien had ik al eens op eenheel drukke zaterdag in juli voorhem moeten invallen, samen meteen andere vakantiewerker, TheoMetz omdat mijn baas met maag-problemen thuis moest blijven endat was ons gelukt. Ik was blij dathet bestuur van Klein Vaarwater medeze kans gunde. Op 1 novemberben ik begonnen. Op 9 novemberbeleefde ik meteen wat mensen eenvuurdoop noemen. In mijn gevalwas het meer een winddoop! Bij dezware storm van die dag waaiden 53caravans om. Het was in het eerstejaar, dat de caravans op hun zomer-plaatsen bleven staan, niet zwaarverankerd, zoals we later zoudendoen. Het was levensgevaarlijk ophet terrein, hele wanden vlogen delucht in. Er viel heel wat op te rui-men na die storm,ook moesten alleeigenaren van deomgewaaide cara-vans worden gebeld. In de daaropvolgende februarimaand gingen erbij de volgende storm nog eens 23caravans om. De familie Wouda vande Opelgarage in Dokkum had juistdie middag ervoor een nieuwe cara-van gebracht, de volgende dag laghij in het weiland… Maar nog steedshebben ze hier een caravan! Het leverde wel een vernieuwingsslagop: van de 600 caravans werden erruim 80 vervangen door nieuw.

Je spreekt heel goed Duits, hoe heb je jezo kunnen bekwamen.Ik heb de Detailhandelsschool ge-daan en liep in Duitsland stage ineen schoenhandel. Dat was een uit-stekende leerschool, het heeft me aldie jaren veel opgeleverd. Als je inzo’n stageperiodeenergie steekt,kun je veel leren.Er komt van alles langs: de wereldvan de vertegenwoordigers, toennog met uitsmijters en bier, de in-koop, het bezoeken van beurzen,

assortiment samenstellen. En inder-daad: Duits spreken. Het is handigals je een taal écht goed verstaat enspreekt. Je kunt opmerkingenmaken en begrijpen.

Hoe lang was je in Duitsland?Officieel een jaar, maar ik wildeterug naar Klein Vaarwater in dezomervakantie en heb dat zo aange-vraagd. Dat kon wel, maar mijnstage werd daardoor met viermaanden verlengd. Daar had ik

niets op tegen.Toen kwam ik vanschool en konvanaf 1 januari

1971 op Klein Vaarwater beginnen.Gedurende de zomers hadden we indie jaren heel veel kampeerders, erstonden zo’n 600 tenten. Ik hadnieuwe ideeën, vond dat we dreig-den achter te lopen. Zo waren ernog schelpenpaadjes. In de nattezomers van 1967 tot 1969 verzoop jeop het terrein. We zijn begonnenom bestrating aan te leggen. Datstuitte op redelijk wat weerstandhier en daar, maar we hebben datgewoon gedaan. We waren mooi optijd: die toestanden met waterover-last zijn nu onbestaanbaar.Een van de eerste dingen, waar ikmee stopte als nieuwe directeur washet naleven van de voorschriftenvan de ANWB kampkaart. Er waseen jongens- en een meisjeskamp,

na tien uur ’s avonds mochtenze niet meer bij

elkaar op het terrein komen, als zeniet tot één gezin behoorden. Datviel niet te controleren. Niet langdaarna werd de ANWB kaart trou-

wens afgeschaft. Verder werd metcaravaneigenaren per nacht afgere-kend, een giga-administratie en danwas er ieder jaar de happening datcaravans moesten worden verwij-derd van het terrein. We hebben deGemeente gevraagd of ze kondenblijven staan. Dat was vrij snel voorelkaar, twee jaar later was dat eenfeit en konden we een all-in tariefrekenen voor een vaste staanplaatsvoor een heel jaar. Het was eenenorme vooruitgang.

Ik ken het terrein nog uit 1968, toen ikhier zelf vakantie vierde op Ameland ophet meisjeskamp. Er is ongelofelijk veelgerealiseerd. In de jaren dat je directeurwas groeide Klein Vaarwater uit vankampeerterrein naar vakantieoord.In de beginjaren na de start vanKlein Vaarwater rond 1961 zijn ervoornamelijk voorzieningen op sanitair gebied gebouwd. De echteverandering begon in 1975 met debouw van de sporthal, die in de loopvan de tijd uitgroeide tot De Boeg,inclusief de supermarkt, de horeca-gelegenheid en zalen. Klein Vaar-water ontstond vanuit de samen-voeging van drie kleinere campings,toen het waterleidingwingebiedwerd aangelegd en daar niet meergekampeerd kon worden. Van éénvan de vroegere campingeigenaren,Jan Spoelstra was de houten opslag-loods overgenomen, een schuur,waarin we ’s winters de tenthuisjeskonden opbergen, maar ook spullenvan gasten, diehun kampeeruit-rusting ’s wintershier achterlieten.’s Zomers was die

schuur leeg enkonden we, als bijnoodweer mensenvan de campingafwaaiden, ze hierin opvangen. Met de bouw van De Boeg werd deloods als opvang overbodig. Buiten kamperen is het mooiste wat er is,maar bij slecht weer moet er welgoede opvang zijn.Via het Bestuur en de ledenverga-dering van Klein Vaarwater heb ikideeën besproken en veel kunnenrealiseren. Vanuit het gebouw DeRots waaide het idee om een recrea-tieteam op te zetten over. Binnenhadden we geen mogelijkheid. Metde bouw van de sporthal en daarbijhoreca ontstond er van alles: erkonden trainingsweekenden plaats-hebben, Cees Tanja organiseerde de65+ actie met feestavonden, deNacht van Ameland en de MissAmelandverkiezing. Het recreatie-team werd een belangrijke pijlervan het kampeerbedrijf.

Ik herinner me nog de riolerings-problemen en het graven van septictanks, soms laat in de avond.In 1978 is de gemeente begonnenmet de aanleg vanriolering. Wijsprongen daaropin door het totaleterrein te voor-zien van riool, elektra en wateraan-sluitingen per caravan. Vaak warende problemen om ideeën gefinan-cierd te krijgen nog groter! Om debestrating en de sporthal te realise-ren moesten we 1,2 miljoen guldeninvesteren. De Boerenleenbank opAmeland eiste dat alle grondeigena-ren hoofdelijk aansprakelijk zoudenworden. Dat was bij onze leden on-bespreekbaar. Bij mijn bezoek inUtrecht aan de Centrale Bank bleekook daar die eis van kracht. Ikreisde onmiddellijk terug naarLeeuwarden en stapte daar bij deAMRO-bank binnen. Daar werkteeen buurjongen van mijn vrouw Tineke uit Franeker. Om een langverhaal kort te maken: ik stapte omvijf uur met 1,2 miljoen aan investe-ringskapitaal naar buiten.

Het is fantastisch dat dit grote bedrijfnog een Amelander organisatie is!Ik had dat nog niet zo beseft totdater op Ameland bedrijven werdenverkocht aan grote toeristische organisaties van buiten het eiland.Dat is natuurlijk wel besproken inonze ledenvergadering. De ledenhebben toen massaal gezegd: Dat gaan we niet doen! In deze coöperatie worden statutaire beslissingen genomen met een tweederde meerderheid. Verkoop vanKlein Vaarwater zie ik zo gauw nietgebeuren. Ik hoop dat ze dat over-eind houden. Eilanders moeten pro-beren dat deel van het werk watweg zou vallen: de verhuur en ad-ministratie voor Ameland te behou-den. Het zou zonde zijn van de

werkgelegenheid.Het ligt aan ons-zelf: het is nietslim om dit weg tegeven.

Want er zou nog veel meer gebouwdworden!Toen ik begon was er een kleine receptie, een gebouwtje van 3 x 3 m.Dat kon zo niet blijven. Inmiddelswas de bouw van de eerste bunga-lows begonnen, er werden percelen

uitgegeven op erf-pacht. Als kam-peerterrein metuitsluitend kam-

peerders duurt het hoogseizoen zesweken. We zagen dat het langerkon. We zijn met het bestuur tweekeer naar Denemarken gereisd. Oponze eerste reis wilden we kijkennaar de kwaliteit van de toiletge-bouwen waarin Denemarken vooropliep. We kwamen van deze tripterug met het idee om schakelbun-galows te bouwen (1985). De tweedereis naar Denemarken had tot doelom te kijken naar bungalows metinpandig zwembad, die je eigenlijkalleen in dat land kon vinden. Hetwas me opgevallen op een beurs datde Denen daarmee reclame maak-ten. Ze gaven brochures uit met nietéén of twee maar echt veel bunga-lows. Als bestuur hebben we dezeaccommodatie in Denemarken uit-geprobeerd.Met de bouw van de schakelbunga-lows realiseerde ook onze eigen organisatie veel accommodaties opeen beperkt terrein: met zo’n 60bungalows konden we de winkel ende horeca open houden. Dat werd

nog eens versterkttoen we de bunga-lows met inpandigzwembad bouw-den. We hadden

nooit voor mogelijk gehouden datdit een bezettingspercentage zouopleveren van 90%! Dat werd in het jaar 2000 ook voor de andere accommodaties nog versterkt doorde bouw van het zwembad, dat gafook de caravanverhuur een extrastimulans!

Waar komen de gasten vandaan, die eenbungalow huren met een inpandigzwembad?Daar waren we zelf ook heel nieuws-gierig naar. Ameland is een mooi ei-land en ligt goed in de Duitse markt.We verwachtten dus veel Mercedesrijdende Oosterburen te zullen zien,die hadden we in Denemarken tij-dens ons bezoek daar ook aange-troffen. Maar wat bleek: de meestegasten kwamen uit Groningen! Hetwas interessant om het idee inpan-dig zwembad nog uit te bouwen. Dathebben we gedaan met de Wellness-boerderijen, waar gezinnen, die be-staan uit meerdere generaties bijeen 40- of 45-jarig huwelijk bij el-kaar als gezin samen kunnen zijn.Ze zijn bij elkaar, maar kunnen zicheven afzonderen. Behalve een in-pandig zwembad bieden we in dezewellnessboerderijen ook een Turksstoombad aan. Bij Hotel Buren aanZee hebben we dit concept apartmaar toch samen ook in hotelvormals keuzemogelijkheid: twee apartekamers met een connectdeur. Erontstaat een soort appartementmaar nu met hotelservice. Het iseen relatief klein hotel, maar de administratie en andere facetten vande verhuur worden gedaan via decentrale verhuur van Klein Vaar-water. Dat werkt prima. We biedendaarmee ook de enige mogelijkheidop Ameland te verblijven in eenhotel zo dicht bij het strand.

‘Ik wist de leeftijd van mijn baas.’

Joke Mosterman

Klein Vaarwater groeide tussen 1970 en 2015 van een kampeerterrein naar een vakantiepark, waar jaarlijks duizenden toeristenmet veel plezier hun vakantie doorbrengen. Die hele ommekeer werd gerealiseerd onder de leiding van één directeur: Dirk Kooiker. Na vijftig jaar gaat hij nu op 31 december stoppen. Ik maak dit boekjaar 2015 af en blijf daarvoor eindverantwoordelijk.Vanaf 1 januari kan mijn opvolger Jaap Wouters het bedrijf gaan leiden. Hij kan, als hij wil met vragen nog op mij terugvallen. Op kantoor zal ik alleen op zijn verzoek nog te vinden zijn.

Van kampeerterrein naar vakantiepark: Dirk Kooiker stopt na 50 jaar als directeur van Klein Vaarwater

Je moet je druk maken als het rustig is en rustigblijven als het druk is!

'Klein Vaarwater ontstond vanuit de samenvoeging van

drie kleinere campings.'

'In mijn geval was het meer een winddoop!'

'Toen nog met uitsmijters en bier.'

Dirk Kooiker.

'ik stapte om vijf uur met 1,2 miljoen aan investeringskapitaal

naar buiten.'

'Verkoop van Klein Vaarwater zie ikzo gauw niet gebeuren.'


Wat is de kracht van Klein Vaarwater?Hoe kon het uitgroeien tot zo’n succes-vol bedrijf?Onze mensen op het terrein zijnheel belangrijk. Klachten zijn er omop te lossen. We hebben als strevenom een storing binnen een uur ge-repareerd te hebben. Je moet erzijn; een vakantie moet slagen endaarvoor moet je alles in het werkstellen. Natuurlijk kan er wat misgaan, maar hetmoet bij één keerblijven. Verder isonze receptie bemand van acht totde laatste boot is gearriveerd. Ikmerk altijd dat er tussen 18.00 en19.00 uur veel wordt geboekt. Dat isinteressant om je te realiseren. Methet gebruik van internet is dat welwat veranderd, maar nog steeds ishet belangrijk dan mensen tewoord te staan.

Klein Vaarwater staat ook voor sportief!Ameland staat voor sportief! We hebben heel lang voetbalwed-strijden georganiseerd tussen hetpersoneel van Klein Vaarwater ende gasten. Er waren gasten bij, diein de eredivisie speelden. Hetwaren druk bezochte wedstrijden.Maar ook nu nog worden doorKlein Vaarwater grootschalige evenementen georganiseerd zoalshet Nordic Walkingevenementbegin april en hetLycurgus volleybaltoernooiin mei.

En dan het strand: daar exploiteertKlein Vaarwater het Strandhuys, inge-nieus te bereiken met bruggen endaarom ook bij extreem hoog water eenplek waar je naar toe trekt.Je realiseert je het nog nauwelijks,maar er was een tijd dat er geenstrandpaviljoens op het strandstonden. We hebben ons daar alsstrandexploitanten sterk voor gemaakt. Burgemeester Roel Caze-mier vond het erg belangrijk dat de

Strandpaviljoens het jaar rond openzouden zijn, er lag een rapport vanhet Ministerie van Economischezaken dat dit in de winter een aan-trekkelijke voorziening is. De Ne-derlandse Vereniging van Strand-exploitanten onderschreef dit, erwas een pilot geweest in Zandvoort.Via een convenant met Rijkswater-staat werd dit mogelijk. Ons eerstegebouw: de Heksenhoed stond iets

te laag en liep meteen fikse stormschade op. Boven-

dien was het te klein, in het laagsei-zoen bood het te weinig ruimte. HetStrandhuys ligt op een mooie loca-tie, er is zo’n 800 m² bebouwd, deinrichting is ruim dat mensen com-fortabel kunnen zitten. Zo kun je inde winter toch naar het strand vooreen kopje koffie, een drankje of eenlunch. We hebben om te komen totdeze mooie strandpaviljoens als ge-zamenlijke strandexploitanten al-tijd met elkaar opgetrokken.

Je kijkt met plezier terug op die vijftigjaar.Als men vindt dat ik het goed hebgedaan dan ben ik daar blij om, ikheb de kans gehad om mee tegroeien en heb veel dingen al eenseerder bij de kop gehad. Ik heb weleens oorlog moeten maken. Ik vinddat je op maandag moet weten watje op vrijdag te doen hebt. Dan heb

je voldoende tijdom vooraf alles oporde te hebben. Iknoem een voor-

beeld: het recreatieteam moet op 1januari het programma voor de vol-gende zomer klaar hebben. In hetseizoen moet je met de jeugd bezigzijn, je kunt je dan niet meer bezighouden met affiches maken. Ik zegaltijd: je moet je druk maken, alshet rustig is en rustig blijven als hetdruk is. Natuurlijk weet ik nog hoede overdracht van IJs Metz ging: hijgaf me de sleutel en wenste me succes, hij kwam niet weer. Ik hoopdat het me ook zo lukt.

WWW.BOEKHANDELVANDENBRINK.NL VOOR ONLINE BOEKEN

[email protected]

Advertentie

‘Gedurende de afgelopen jaren ishet aantal vertraagde afvaarten opde dienst Ameland-Holwerd v.v.enorm toegenomen. De toename isvoor een groot deel te wijten aan deomstandigheden waarin WagenborgPassagiersdiensten z’n werk moetdoen’, aldus Van Langen, ‘De vertra-gingen zorgden voor veel aandachtin de media en kwamen op hethoogste niveau op de agenda. In deTweede Kamer is in juni een hoor-zitting over de vaargeulproblema-tiek gehouden. Dit leidde er onderandere toe dat een meerderheid inde Tweede Kamer een motiesteunde die de staatssecretaris vanInfrastructuur en Milieu er toe zetom met een oplossing te komen. Ditgeeft aan dat het probleem serieusgenomen wordt. Wagenborg Passa-giersdiensten doet z’n uiterste bestom de dienstregeling uit te voeren.De dienstregeling is immers de basisvan de in 2014 verleende concessie.’

Het m/s Sier heeft in het begin vanhet jaar een flinke opknapbeurt ge-kregen. ‘Kort na Pasen is het schipteruggekeerd op Ameland met eengeheel vernieuwd interieur’, verteltGer van Langen. ‘Hierbij is getrachtom binnen de mogelijkheden voorde passagier een zo prettig moge-lijke overtocht te kunnen bieden.’Het voorjaar van 2015 kenmerktezich ook door arbeidsonrust binnenWagenborg Passagiersdiensten B.V.‘Een voor alle partijen vervelendeperiode waarbij de media een groterol hebben gespeeld en de emotieshoog opliepen. Inmiddels is er eencao afgesloten voor een periode vandrie jaar’, aldus Van Langen, ‘enkunnen we werken aan het herstel-len van de rust.’

De rederij kan terugzien op eengoed seizoen. Op de dienst Ame-land-Holwerd v.v. zijn tot op heden1% meer personen vervoerd ten op-zichte van 2014. ‘Door werkzaam-heden aan een aantal wegen opAmeland én door het dijkverster-kingsproject is het aantal vervoerdevrachtwagens behoorlijk gestegenten opzichte van het jaar ervoor’,vult Ger van Langen aan. ‘De werk-zaamheden zullen nog tot 2018doorgaan. Een deel van het beno-digde materieel en asfalt zal via deveerdienst worden verscheept.’

2016In 2015 is de revitalisatie van deveerdam op Ameland begonnen.Van Langen: ‘Voor 2016 verwachtenwij daar veel hinder van te onder-vinden. We zullen ons uiterste bestdoen om deze hinder zo gering mogelijk te laten zijn, maar het ver-vangen van de damwand ter plaatsevan de auto- en passagiersbruggenbetekent dat er van een tijdelijke installatie gebruik moet worden ge-maakt. Dit leidt tot overlast. Ook deherindeling van het gehele terreinzal niet zomaar klaar zijn. Wagen-borg Passagiersdiensten is overi-gens blij dat de veerdam onder handen genomen wordt. In samen-

werking met de gemeente Amelandwordt de veerdam binnen de fysiekebeperkingen geoptimaliseerd om deafhandeling zo goed mogelijk telaten verlopen. De werkzaamhedenzullen eind 2016 gereed zijn. Ook zalhet havenkantoor van WPD op deveerdam aangepakt worden waarbijgezocht wordt om binnen de be-schikbare vierkante meters dewachtende passagiers zo goed mo-gelijk te faciliteren.’

Over de dienstregeling en de tarie-ven in het nieuwe jaar meldt de di-recteur van Wagenborg Passagiers-diensten het volgende: ‘De dienstre-geling blijft in 2016 onveranderd. Detariefsverhoging bij WPD is 0,0 pro-cent. Echter, de toeristenbelastingstijgt wel en dit heeft tot gevolg dathet kaartje voor een niet-eilanderpassagier iets duurder wordt. Metingang van 2016 wordt het honden-tarief opnieuw ingevoerd. Daar-naast komt er een forensentariefvoor niet-eilander forenzen die invaste dienst zijn bij eilander onder-nemingen. De tarieven voor de watertaxi en voor het lang parkerenin Holwerd blijven ongewijzigd.’

‘Om de vertragingen aan te pakken,is in opdracht van de staatssecreta-ris van Infrastructuur & Milieu een‘open planproces’ gestart. Dit pro-ces zal onder leiding van Marc Jager(oud-gedeputeerde van de provincieGroningen) geleid worden.

Eind 2016 komt er een aantal aanbe-velingen waarbij alle mogelijke op-lossingsrichtingen worden geanaly-seerd’, aldus Van Langen. ‘We zullenin 2016 de gebruikers van onzeveerdienst proberen zo goed moge-lijk te informeren over de ontwik-kelingen en zullen hierbij alle onstot dienst staande middelen gebrui-ken. In samenwerking met het con-sumentenplatform zal een aantalverbeteringen in de communicatieworden doorgevoerd. Het consu-mentenplatform zal in 2016 inten-sief worden betrokken bij de door-voering van deze verbeteringen.Met ingang van 2016 zal er maande-lijks een inloopspreekuur voor eilanders worden geïnitieerd. Daarkan een ieder met de directie vanWagenborg Passagiersdiensten ingesprek gaan over de veerdienst.Hiermee hopen we de betrokken-heid met het eiland te onderstrepenen het product te verbeteren.’

‘Ook 2016 wordt weer een jaar vol uitdagingen voor Wagenborg Passagiersdiensten, maar ook eenjaar waarin continuïteit en verbete-ring voorop blijven staan!’, concludeert Ger van Langen.

De veerdienst in 2015 en ontwikkelingen voor 2016

'Een vakantie moet slagen.'

'Als men vindt dat ik het goed hebgedaan dan ben ik daar blij om.'

Terugkijkend op het afgelopen jaar kan gesteld worden dat het jaar 2015 voor Wagenborg Passagiersdiensten een intensief en commotievol jaar geworden is. Met directeur Ger van Langen wordt teruggekeken op het voorbije jaar en vooruitgekeken naar 2016.

De Sier heeft in 2015 een grote opknapbeurt gehad en het interieur werd helemaalvernieuwd.

Directie en medewerkers van Wagenborg Passagiersdiensten B.V.

wensen iedereeneen goed en gezegend Nieuwjaar.


U bent eigenlijk al sinds de jaren tachtigvan de vorige eeuw degene, die vraagtom aandacht voor de zeespiegelstijging. Indertijd ben ik in Delft gepromo-veerd op het onderwerp duinafslag.Toen ik daarover op een congres inCanada een lezing hield, was ook detoenmalige minister van Milieu EdNijpels daar, samen met zijn voor-ganger Pieter Winsemius. Hij vroegme toen als adviseur voor zijn mi-nisterie op het gebied van klimaats-verandering en vermindering vanCO2. Dit om opwarming van deaarde te beperken. Het onderwerpbracht me op alle plekken in de wereld. Europa en ook Nederlandreageerden eerst daadkrachtig,maar later, toen bleek dat Amerikaniet mee wilde, werd het bedrijfs-leven zeer terughoudend. Terug-kijkend moet ik zeggen dat de aan-pak van het probleem zo’n 25 jaarweinig vooruitgang heeft geboekt.Nu eindelijk lijkt er wereldwijd eendoorbraak te komen. Men begintook de gevolgen te zien: op deNoordzee is dat nog niet aan deorde maar in Florida al wel, daarmerken de uitbaters in de strand-paviljoens: het water is blijvendhoger. Verder merkt men het in hetsmelten van de ijskappen op Groen-land en Antarctica, daar kun je nietmeer omheen.

Gaat de temperatuur op aarde omhoog?U toonde dat gisteravond aan op hetbeeldscherm.De temperatuur van de aarde vari-eert van zichzelf, rond het jaar 1000was de temperatuur op aarde mis-schien iets hoger dan de eeuwendaarna. Maar nu de hoeveelheidCO2 in de atmosfeer elk jaar toe-neemt is er sprake van een voort-gaande stijging van de gemiddeldetemperatuur. De hoeveelheid CO2 inde atmosfeer neemt toe omdat wekolen, olie en aardgas uit de bodemhalen en verbranden. Daar komengrote hoeveelheden CO2 bij vrij. Deafgelopen duizenden jaren rees dezeespiegel met ongeveer twee milli-meter per jaar. De laatste dertig jaaris er een versnelling opgetreden totdrie en een halve millimeter perjaar. De aarde wordt langzaam war-mer met als gevolg dat gletsjers enijskappen smelten. Ook het oceaan-water zet iets uit. Dat geeft die ver-snelling in de stijging van de zee.Wat ons interesseert is: hoe gaat ditverder. Hoe ziet het eruit in 2050,staat de zee dan twintig of vijftigcentimeter hoger? En wat in 2100,misschien wel een meter hoger. KanAmeland zich onder die omstandig-heden handhaven? Over honderdjaar vast nog wel, maar wat als dezee verder blijft stijgen bijvoorbeeldmet drie meter in 2200? Wat welduidelijk is, is dat klimaatverande-ring heel moeilijk te stoppen is endat onze kinderen en kleinkinderener daarom ingrijpend mee te makenkrijgen. Niet alleen door warmere

winters en zomers, maar ook doorflinke kosten van aanpassing aanmeer extreem weer en een stijgendezee.

Wat betekent het voor de temperatuurop Ameland?Als de temperatuur nog een tottwee graden verder stijgt, krijgenwe hier de temperatuur van Parijs,bij twee tot drie graden stijging detemperatuur van Marseille, bij viertot zes graden de temperatuur vanNoord-Afrika.

Hoe merkt u dat wereldwijd er andersnaar het probleem wordt gekeken?Glimlachend: ‘In Parijs zal in decem-

ber a.s. een congres gehouden wor-den om wereldwijd maatregelen tetreffen. President Obama trekt ereen week op uit om in Alaska zich-zelf op de hoogte te stellen van deveranderingen. Zowel in Amerikaals China zijn de ogen open gegaan’.

Op Ameland merken we op dit momentdagelijks dat er veel aandacht is voor deduinen en dijken. Met vooroeversupple-ties en verhoging van het strand en ver-hogingen van de dijk treft men maat-regelen tegen de zeespiegelstijging?Er gebeurt veel. Ameland zal in hetkader van het Deltaprogramma eeneigen plan moeten maken voor detoekomst. Indien gevraagd zou de

Waddenacademie daarmee kunnenhelpen. Hoe wil het eilandbestuurde dijken aan de zuidzijde en de ha-venkades in stand houden. Een ei-landbestuur kan niet alleen afwach-tend naar Den Haag kijken, maarmoet zelf een visie ontwikkelen. Klimaatsverandering en zeespiegel-stijging zijn sluipende processen, jemerkt het pas als het heel hard gaatstormen. Als mens zie je het niet zotijdens het dagelijks leven. Wel kunje meten, zo werd bijvoorbeeld bijpaal twee tot drie de vooroever on-dieper. Maar het is niet allemaalkommer en kwel. Als directielid vande Waddenacademie met als specia-lisme wegen waterbouw vraag ikme af of het niet mogelijk is met dynamisch kustbeheer spannendergebieden te creëren, mooie gebie-den voor vogels en planten. Wereld-wijd is een aanzienlijk deel van degronden te zout om voedsel te ver-bouwen. Het wordt tijd dat we gaanexperimenteren met het telen vanvoedsel onder brakwater condities,daar liggen mogelijkheden. Zo kunje gewassen telen met een hogerezouttolerantie, die ook nog eensheel lekker zijn: aardappelen, gerst,worteltjes, natuurlijk ook een heelmineraalrijke groente als zeekraal.We proberen de boeren daarvoor teinteresseren en proeven te doen. OpTexel wordt geëxperimenteerd metde teelt van zeewieren. Er liggentoekomstmogelijkheden, ik noemook het handkokkelen. Het wadden-gebied moet meer zijn dan voor toe-risten, het kan en moet ook anderebestaansmogelijkheden bieden.

U zei gisteravond: de zonnerevolutie begint op Ameland? Tegelijkertijd liet u ook zien hoeveel oppervlakte aan zonneweide er nodig is om Nederlandvan energie te voorzien met alleen zonnekracht. Uw conclusie: ook wind-energie blijft hard nodig.Ameland loopt met haar zonne-weide voorop. Misschien zelfs eenbeetje teveel voorop, want nieuwetechniek maakt dat er over enkelejaren alweer betere zonnepanelenzijn. Iemand moet beginnen, datwel. Maar zelfs met de nieuwstetechnologieën gaat zonne-energieruimtelijk veel oppervlakte kosten.

In een land als Benin is zonne-ener-gie al goedkoper dan energie uitkolen. Maar hier kunnen we nietzonder windenergie, met name voorde windparken op zee zie ik veeltoekomst. De technologie heeft algewonnen. Ik durf de stelling aan:‘Nederland bouwt nooit meer eenfossiele centrale!’ (gestookt opkolen of gas – JM).

U had nog een slogan, die iedereen aanhet denken zette: ‘Nederland is na Bangladesh het meest kwetsbare gebiedop aarde’, maar behalve aan de Noord-zee bedoelde u daarmee dat ook hetsmeltwater uit de rivieren in het voor-jaar Nederland bedreigt.Inderdaad: Rotterdam zit klem tus-sen hogere rivierafvoer en een stij-gende zeespiegel. De dijken zullensteeds aangepast moeten wordenaan deze verschijnselen. Maar dijk-verhoging is de komende 200 jaargoedkoper dan de hele Randstadverhuizen naar hogere gronden inhet oosten van Nederland. Ook metsuppletie van zand langs de kustkun je de zaak nog een lange tijd oporde houden. Het gaat nu om twaalfmiljoen kubieke meter per jaar. Ditkan over vijftig jaar stijgen tot zo’nzestig miljoen kubieke meter perjaar.

Nog een stevige uitspraak: ‘Holwerd als aanlegplaats is nu, gezien de aan-slibbing van het gebied voor het veernaar Ameland een onverstandige pleken het baggeronderhoud wordt nog vergroot door het type schip waarmee gevaren wordt’. In hoeverre kan hetproject Holwerd aan Zee daar een oplossing bieden?Het principe is interessant. Men wileen groot spoelmeer binnendijksaanleggen, wat bij hoogwater vol-loopt. Dan hou je het water vast omhet bij laag water weer de Wadden-zee in te laten stromen, waardoorde vaargeul schoon spoelt. De slui-zen, die daarvoor nodig zijn, bete-kenen een forse investering, maarzo’n spoelmeer zou zeker een heelbehoorlijke besparing in de bagger-kosten kunnen opleveren. Wij, alsWaddenacademie hebben onder-zoek gedaan naar de mogelijke be-sparing in de baggerkosten.

Met deze zin zet professor Vellinga fors in. Hij vertelt over zijn reis richting Ameland, waarbij hij alle benzinestations voorbij konrijden: ‘Let op mijn woorden, de elektrisch aangedreven auto’s zijn inmiddels zo goed, over vijf jaar willen we niet anders meer’.Hij heeft een viertal onderwerpen, die hij komt bespreken ondersteund door een interessante presentatie op het scherm. Hij steltde onderwerpen klimaatveranderingen, omgaan met de zeespiegelstijging in het Waddengebied en het dynamisch kustbeheer opAmeland aan de orde. Hij besluit zijn lezing met aandacht voor het project Holwerd aan Zee, wat als water- en klimaatingenieurzijn speciale belangstelling heeft. Op 15 september heeft hij ’s morgens vroeg nog tijd voor een interview.

Joke Mosterman

Professor Vellinga: ‘We proberen een brug te bouwen tussen wetenschap en maatschappij’

Over vijf jaar koopt toch niemand meer een benzine- of dieselauto

Prof. Pier Vellinga.

Het echtpaarFokje is woedend en ik begrijp haar helemaal. Hoe kunnen ze nu in hemelsnaamdie verhipte grutto verkiezen tot nationale vogel. Ze komen in maart en in julizijn ze al weer vertrokken. Hoe kun je in hemelsnaam wanneer je zo kort in Nederland bent toch de nationale vogel worden. Daar is iets erg mis gegaan metdat stemmen, aldus Fokje. Een vijfde plaats is ook niet slecht probeer ik nogmaar het helpt niet haar stemming te verbeteren. Wel onze eieren zoeken enniet op ons stemmen! Schandalig vindt ze het.En ik moet haar gelijk geven. De Friese vogelwachten tellen 23.000 leden. Wanneer de helft daarvan ook onze eieren zoekt zijn dat er 11.500. En dat terwijlde grutto is gekozen met slechts 9.973 stemmen! Nu kun je beter vijfde zijn dantweede want dat is nog minder te verteren. Overigens kom ik tot de conclusiedat maar 42.000 mensen aan de stemming hebben deel genomen. Dan kun je ookniet van een nationale vogel spreken!We gaan nu handtekeningen verzamelen voor een referendum. Een nationaalreferendum over de verkiezing van de grutto tot nationale vogel. Maar ja,300.000 handtekeningen heb je nodig voor een referendum terwijl er blijkbaarmaar 42.000 mensen belangstelling voor dit onderwerp hebben? Ach, zeg iktegen Fokje, zie je wel dat die hele verkiezing niks voorstelt! Ze voelt zich nu watbeter maar het woord grutto krijgt ze voorlopig niet meer uit haar snavel!

Met een vriendelijke vogelgroet van Pim en Fokje Kievit

In de augustuseditie besteedde De Amelander aandacht aan de Waddenacade-mie. Aan het woord was toen Professor Jouke van Dijk, voorzitter van de Wadden-academie en econoom. Op 14 september organiseerde de Waddenacademie eenWaddencafé in het Natuurcentrum met Dr. Meindert Schroor, cultuurhistoricusen Professor Pier Vellinga water- en klimaatingenieur. Wat precies doet de Waddenacademie: een geoloog, ecoloog, water- en klimaatingenieur, econoom encultuurhistoricus zijn samen op zoek naar ideeën en projecten om het Wadden-gebied en zijn bewoners een goede toekomst te bieden.

Meindert Schroor verzorgde de in-leiding en nam zijn gehoor via land-schappen en oude kaarten in eenhoog tempo mee langs het wadden-gebied van het verleden. Interes-sant was om te zien dat het wadden-gebied rond de 17e eeuw bruiste vanactiviteit en dichtbevolkt was. Ame-land had niet minder inwoners dannu. ‘Let op’, hield Schroor de zaalvoor: ‘ook het Friese vasteland hadeen schiereilandachtige structuur,zoals de onmiddellijke nabijheidvan de waddenkust, die oorspronke-lijk door de natte veen-gebieden van zijn achterland wasafgesloten. Pas in de Drentse omge-ving krijgt men ‘vaste grond’ onderde voeten.’ Op de Friese eilandenwas een bevolking van zeevarendente vinden, weliswaar bewerkte men de grond, maar ze lieten dat ’s zomers ook vaak over aan hunvrouw en kinderen en kozen zelf inde zomermaanden voor werkzaam-heden op zee. Er moest brood op deplank komen, men pakte alles aan.Interessant is ook om te zien datwaarschijnlijk het Christendom zichhet eerst aan de kust heeft ver-spreid en pas later het binnenlandis gekerstend. Dat verklaart waaromhet eerste Amelander kerkje inbezit van de abt van Echternach alzo vroeg vermeld staat: in de negende eeuw.

Bekwaam in de zeilvaartDe Amelanders, maar ook de andereeilanders en bewoners van Fries-land, waren knappe zeevaarders.Zelfs met tegenwind probeerden zevoortgang te boeken, stormen wer-den getrotseerd. Men kon zichhandhaven, of het nu in de Oostzeewas, op walvisvangst of vanaf delate negentiende eeuw op de harin-gloggers en ook toen ze de oceanentussen de continenten bevoeren.Men voer de hele wereld over enbracht de wereld mee naar het ei-land. De commandeurskamer, zoalsdie nu nog te zien is in het Sorg-dragermuseum behoort tot demooiste voorbeelden van stijlka-mers, de traditionele cultuur. Ookde mensen die thuisbleven lukte hetom in leven te blijven, met hun jut-tersmentaliteit, visserskwaliteitenen strandrijderij leefden ze van dehand in de tand en maakten er inwelk jaargetijde het beste van.

Waar het misgingLangzamerhand echter deed met deIndustriële Revolutie de stoomvaartzijn intrede, de oude patronen van’s zomers varen en ’s winters thuis,zoals tijdens de Oostzeevaart enwalvisvaart het geval geweest was,verdwenen en de zeelui, zowelhoger en lager in rang met in hunkielzog de gezinnen gingen dichterbij de havens aan de wal wonen. Terugkomen naar een gezin op deeilanden was voor een paar vrijedagen te ver. Er zijn schrijnendeverhalen bekend van mannen, diemet moeite de pier van Holwerdhadden bereikt om te vinden dat de

boot weg was en op die dag weg-bleef, terwijl de zeeman de vol-gende dag weer aan de terugreisnaar zijn schip moest beginnen… deeilanden lagen te ver weg. Verderwerden kanalen gegraven, zoals hetNoordzeekanaal en de Nieuwe Waterweg, waarlangs RotterdamAmsterdam als haven overvleugeldeen verschoof het front van Amster-dam van Zuiderzee naar Noordzee.Zo werd de vaart over de Zuiderzeeen de Waddenzee verleden tijd. DeAmelander bevolking daalde na1800 schrikbarend van 3.500 naarminder dan 2.000 inwoners. Het eiland verloor haar status van VrijeHeerlijkheid en werd onderdeel vanFriesland. Op de eilanden was doorvererving het grondbezit hopeloosverdeeld – Dr. Schroor toont eenkaart met een in honderden stukjesverdeeld landschap rond het dorpBallum – en de armoedige periodevan 1800 tot ongeveer 1950 zette in.Door ruilverkaveling, de aanleg vanstuifdijken en dijken langs de wad-denkant, met de komst van de toe-risten zette een sociaal economi-sche revolutie in in het waddenge-bied.

Sector toerisme werd reddingboeiOp Ameland werden rond 1850 deeerste toeristen begroet. Het eilandhad onder leiding van Burgemees-ter van Heeckeren voordien een ge-weldige opknapbeurt gehad: devuilnisbelten waren weggeruimd,gaten in de zandpaden gedicht en er

waren bomen geplant in alle dor-pen. Nes begroette de eerste gastenin het badhuis. De gasten baaddenin twee koetsen (planken kamertjesop wielen) in zee. Het duurde nogtot 1926/1927 voordat echt de bouwvan zomerhuisjes op gang kwam.Tot dan stond het toerisme op eenlaag pitje, de verbinding van Ame-land met de wal was te onregel-matig. Een van de eerste zaken dieHûs en Hiem ter tafel kreeg (de or-ganisatie viert haar 90-jarig bestaandit jaar) waren de strandhuizen/zomerwoningen in de duinen vanNes, waarvan men vond dat dit esthetischer moest. Er werden meerhotels en pensions geopend. In WOII echter verdween de toerist uit dedorpen om na de oorlog meteenterug te keren. Na 1950 zette zicheen definitief economisch herstel in.

Duitsland slaagt erin ook hetwaddengebied als Noordzee teverkopenHet land heeft veel minder kustlijnen een inwoneraantal van 82 mil-joen mensen. Het lukt daarom veelbeter om kustplaatsjes als Benser-siel, Greetsiel, Norddeich en SanktPeter Ording te laten uitgroeien totechte toeristentrekpleisters. DeWaddenacademie maakt zich sterkvoor groei van de dorpen vlak aande Waddenkust, zoals Lauwersoog,Noordpolderzijl en steden als Frane-ker en Harlingen. Een initiatief alsHolwerd aan Zee heeft de volle aan-dacht al is het alleen maar omdat de

bevolking van Holwerd na 150 jaarstagnatie het heft in eigen handneemt.

Een eigen identiteitMet haar ontvangst van vele gastenen vele nieuwkomers vanaf de walis de autochtone Amelander bevol-king toch nog altijd in staat om eenechte eilander samenleving te

leven. Het karakter van de bevol-king keert zich in de zomer, gerichtop de gasten naar buiten en richtzich ’s winters rond de Sunterklaas-tijd weer naar binnen. Traditiesworden in ere gehouden. MeindertSchroor verheugt zich – mede ge-zien zijn Terschellinger achter-grond – erover dat dit mechanismenog altijd werkt, zoals het werktevoor de oude Commandeurs: openoog voor moderniteit maar tevenshet in stand houden van de eiland-beleving vanuit de traditie.


Stokershiem 4, 9163 KK Nes (Ameland)Tel. (+31) (0)519 - 542404Fax (+31) (0)519 - 543160E-mail: [email protected]

www.huizenmiedema.nl

verhuur van appartementen en luxe bungalows

Advertentie

De Waddenacademie organiseerde op 14 september in het Natuurcentrum Ameland een avond over dynamisch kust- en eiland-beheer op de Waddeneilanden. Dr. Meindert Schroor, directielid Cultuurhistorie bij de Waddenacademie en Prof. Dr. Pier Vellinga, directielid Klimaat en Water verzorgden samen de avond.

Joke Mosterman

Dr. Meindert Schroor en Prof. Pier Vellinga over dynamisch kust- en eilandbeheer

Waddencafé met inleiding van Meindert Schroor

Ach, suppoosten tijdens de kunst-maand heeft zeker zijn aardige kan-ten. We hadden ons dit jaar wat telaat aangemeld zodat we uiteindelijkmaar enkele dagen onze plicht moes-ten vervullen. Hebt u trouwen ook ge-hoord dat de kas van de stichtingkunstmaand opdroogt. Het moet tochniet moeilijk zijn om met elkaar ervoor te zorgen dat er voldoendegeld in die kas blijft komen. De ge-meente en onze bootdienst dragen aleen steentje bij. Dat zou misschienwel wat meer mogen zijn denk iksoms. Of dat kan en of dat men dat wilweet ik niet. Maar verder denk ik aanalle ondernemers en verhuurders dietoch volop profiteren van de extradrukte in deze anders zo stille novem-bermaand. Je zou zeggen even de koppen bij elkaar, de neuzen dezelfdekant op en het benodigde bedrag is zomaar bij elkaar!Maar los daarvan is suppoosten eigenlijk wel leuk. Je kunt vanachterje tafeltje de bezoekers rustig gade-slaan. Dikwijls hebben ze wat te vra-gen. Dat kan zijn over de kunstenaarmaar ook over het gebouw of het eiland. Zo zat ik enige dagen geledenin de Hervormde kerk in Hollum. Eenvoor een dorp als Hollum zeker eengroot gebouw waarin ook vele voor-stellingen en optredens plaatsvinden.Wat dat betreft is er ook volop te ge-nieten tijdens de kunstmaand.Alleen over het gebouw is al veel tevertellen. Aanvankelijk in gebruik bijde St. Magnusparochie van Hollumwordt het in de loop van de 16e eeuwin gebruik genomen door protestan-ten die zich toen ‘de GereformeerdeKerk’ noemden. Echter in 1569 wordthet gebouw door de watergeuzen ver-woest. Vanaf 1610 werd door de Cam-mingha’s overigens wel een protes-tantse predikant aangesteld. Maarhet duurde tot 1678 voor dat het ge-bouw hersteld was en weer in gebruikkon worden genomen. Maar daaroverkunt u meer lezen in het boekje ‘Uitde geschiedenis van de Amelanderkerken’. In 1990 geschreven door

ds. C. Glashouwer en B. Edes. Ik weetniet of het ergens te koop is overigens!Maar terug naar de kunstmaand. Zohoorde ik een bezoeker tegen zijnvrouw zeggen: ‘Zeg, ga eens even aande kant!’ Hij wilde blijkbaar een fotovan het kunstwerk maken maar zijnlieve echtgenote stond in de weg. Jevraagt je af waarom hij niet eersteven een foto van zijn echtgenote enhet kunstwerk heeft gemaakt? En bovendien, als hij even de tijd had genomen, vervolgt ze vast wel haarroute door de kerk. Het is niet erg aardig gezegd zoiets. En bovendien iser ook nog meer publiek bij. En tijdhad hij ook nog volop want pas omvijf uur ging de deur dicht. Maar misschien was ze er wel aan gewendof misschien waren beiden er aan ge-wend. Er volgde tenminste nauwelijkseen reactie van haar. En aan de kantgaan deed ze ook niet direct zodat hijtoch nog even moest wachten met hetfototoestel in de aanslag.Het werk wat te zien was, was ge-maakt door Rita Kok. Rita Kok, wie isdat hoor ik u zeggen. Wel een flinkaantal bezoekers wist dat ook niet. Ikvroeg dan of ze lid waren van een be-paalde politieke partij. Dat bleek ookmeestal niet het geval te zijn. Om danduidelijkheid te geven vroeg ik of onzevroegere minister-president Wim Kokwel kenden. Dat was altijd het geval.‘Wel’, zei ik vervolgens, ‘Rita is deechtgenote van deze Wim Kok.’ Datmaakte veel duidelijk. Soms werd hetwerk er mooier van want men beslootom het nog eens wat aandachtiger tebekijken. En zo zie je maar weer dat zo’n ‘Buurvrouw’ dikwijls te kort is omalles te vertellen. Want zonder dat ikhet in de gaten heb zit ik al op hettweede blad te schrijven. En ik weetdat ik dan op moet houden van Klaas.Ja, het mag niet te kort, maar zekerniet te lang van Klaas. Hoe het met de buren gaat hoort u zeker een volgende keer weer!

De Buurvrouw

JAN J. DE VRIES

Dr. Meindert Schroor

Buren is het meest oostelijk gelegen dorp op Ameland. Het dorp is zowel per fiets, auto en per bus uitstekend bereikbaar.

Het dorp is omgeven door natuurgebieden zoals de Vleijen, en het ‘t Oerd. Tientallen kilometers lange fietsen wandelpaden voeren je door deze gebieden.

Liefhebbers van natuur dienen zeker het natuurgebied ’t Oerd te bezoeken. De afwisseling van natte en droge gebieden en de bijbehorende flora en fauna is werkelijk uniek. ’t Oerd herbergt een

aantal zeldzame plantensoorten en is dan ook aangemerkt als Nationaal Monument. In de Waddenzee vallen de zandbanken droog bij laag water waardoor je de gelegenheid

hebt om direct onder de kust te zoeken naar allerlei soorten organismen die je alleen hier maar tegenkomt. Bij onstuimig weer is het heerlijk wandelen langs de Noordzeekust op een tiental

minuten lopen van het dorp Buren.

Welk

om

iin B

ure

n

1

9

Willibrordusstraat

7

4

2

8

11

10

A+B

Hoofdweg

6

3

5

Eten en drinken, midden in de natuur.Beleef de smaak van deze gerechten en Geniet!

1

2

6

7

Hotel • Café • Restaurant • SlijterijFamiliehotel

Sfeervol restaurant met uitgebreide lunch- & dinerkaart

Lift, sauna, zonnebank, gratis wi-�, bar, biljart, zalen tot 150 personen, zonneterras

Oplaadpunt voor elektrische �ets

Gratis privé parkeerterrein

Tevens appartementen

Gelegen in het centrum van Buren

•

•

•

•

•

•

• Hoofdweg 11 • 9164 KL Buren AmelandT. 0031 (0)519-542181 • [email protected]

Ook in de wintermaanden is “De Klok” iedere dag geopend!

“ ”

3

4

’

A = Eendenkooi

B = Forellenkwekerij

Dè f

iets

verh

uur

voor

fie

tsav

ontu

ur

Verhuur van fi etsen, tandems, kid-cars, kinderzitjes,mountain-bikes, electrische fi etsen en bolderwagens.

Voor groepen gelden gereduceerde tarieven en is brengenvan de fi etsen bij de boot en gratis bagagevervoer mogelijk.

STRANDWEG 37, BUREN AMELANDTEL. 0519542417

WWW.FIETSVERHUURAMELAND.NL

STRANDWEG 71, BUREN. TEL. 0519-543029INFO RESTAURANTSTRANDERS.NL - WWW.RESTAURANTSTRANDERS.NL

Proef de sfeer bij het leukste visrestaurant van Ameland!Van fi sh & chips tot prachtige zeetongen, mosselen en garnalen. Maar ook vegetarische gerechten, salades

en kwaliteitsvlees. Hoofdgerechten vanaf € 13,95.

Baby & Kinderboetiek

Willibrordusstraat 2 9164 KV Buren

0519-54322906-40988677

5

Peter BrouwerAchterdijken 56, Nes

Mob. 06 12322865 - E-mail [email protected] het bezoeken van onze showroom graag eerst even bellen

Opmaak_Burenpagina_2015-v04:Opmaak Binnenwerk 2007-07 30-11-2015 16:16 Pagina 1

Buren was ooit een dorp van juttende boeren. De gejutte goederen vormden een welkomeaanvulling op het karige rantsoen dat de arme boeren van Ameland vroeger verdienden.

Tegenwoordig is Buren een dorp met alle moderne voorzieningen, zoals leuke kleine winkeltjes,gezellige restaurants en café's en een supermarkt. Midden in het dorp staat het Landbouw en

Juttersmuseum Swartwoude. In dit museum wordt een beeld gegeven van het bestaan van deAmelander boeren in de negentiende eeuw.

RIXT VAN HET OERDOp het pleintje aan de hoofdweg staat het beeld van Rixt van het Oerd, de legendarische

Amelander jutster. Rixt leefde van schipbreuken en hielp het lot een handje door met vurenschepen op de Amelander kust te laten stranden. Natuurlijk kon zo'n misdaad niet ongestraftblijven. Tussen de resten van een gestrand schip trof Rixt het levenloze lichaam van haar zoon

aan, die matroos was. Wanneer de wind over 't Oerd jaagt, kun je Rixt tot op de dag vanvandaag om de dood van haar zoon horen jammeren.

Welk

om

iin B

ure

n

10

9

8

11

Fietsverhuur Molenaar

Gratis fietskaart

Gratis vervanging bij defect fiets

Bezorgservice vakantieadres

Bagage vervoer van en naar de boot

Groepskorting

Gratis reparatie service

voor uw fi etsen op Ameland

Strandweg 65, Buren tel. 0519-542389 Kiekduun.nl

Onze kadoshop is het gehele jaar geopend van 9:00 - 22:00 uur!

BOUWBEDRIJFJ.J. OUD

• Nieuwbouw • Verbouw • Onderhoud

Nieuweweg 15 Johnny Oud9164 KC Buren (Am.) Mob. 06-53186788Tel. (0519) 54 22 42 [email protected] (0519) 54 26 15 www.bouwbedrijfjjoud.nl

m v

Ja, ik wil een abonnement op de Amelander

Jaarabonnement (11 nummers per jaar voor € 44,00, buitenland € 72,00)

Kennismakingsabonnement (5 nummers voor € 18,80)Als ik binnen 4 weken na het verschijnen van het laatste nummer niet schriftelijk opzeg,kunt u mijn abonnement omzetten in een jaarabonnement.

Datum........................................... Handtekening ...........................................................

Naam ......................................................................................................................................

Adres ....................................................................................................................................................

Postcode ...................................Woonplaats..................................................................

E-mail ....................................................................................................................................................

Telefoon ............................................................................................................................................

STUUR UW INGEVULDE BON NAAR: VOB DE AMELANDER, STRANDWEG 1, 9162 EV BALLUM OF MAIL NAAR [email protected]

NEEM NU EEN ABONNEMENT OP DE AMELANDER!

Opmaak_Burenpagina_2015-v04:Opmaak Binnenwerk 2007-07 30-11-2015 16:16 Pagina 2

belastingaangiftenfinancieringenverzekeringen

Belastingaangifte alleen voor particulieren

J.J. SchrageTelefoon 0594 - 51 34 70 Fax 0594 - 51 85 44

Adres Excelciorstraat 48 | 9163 KN Nes E-mail [email protected] Internet www.schrage.nlRebam b.v. verzorgt op de veerboten naar

Ameland de uitgebreide zelfbedienings-buffetten.

Hier kunt u tijdens uw reis naar het eiland of terug

naar Holwerd, heerlijk genieten van een uiteenlo-

pend scala aan hapjes en drankjes.

Voor ontbijt, lunch en diverse snack's kunt u de

hele overtocht bij ons terecht.

Wij werken volgens een hoge standaard met A

merken en veel Ambachtelijk gemaakte producten.

Rebam b.v. - Gebr. Metz buffettenPaasduinweg 38 - 9164 KD Buren Ameland

www.rebam.nl

diverse Amelander produkten:- aardappelen- vlees- vis- eieren- pannekoekmeel- mosterd- drogeworst- bier

Nesserweg 9 Ballum 0519-554176 / 06-52447840Mail: [email protected]

Openingstijden:Mei t/m Oktober

Ma. t/m Vr: 13.30-17.30 uurZat.: 10.00-16.00 uur

November t/m AprilDo. en Vr.: 13.30-17.30 uur

Zat.: 10.00-16.00 uur

De hele dag verkoop vanaardappelen 2,5 kg en 5 kg

van uit de kraam

JD OudHoge eggenweg 1

9163 JP Nes Ameland

0519-542426

06-21218837 (op afspraak)

Openingstijden:

Woensdag 13.00 - 17.00 u.

Donderdag, vrijdag en zaterdag

10.00-12.00 u. / 13.00-17.00 u.

Wonen en Textiel

Tapijt Marmoleum Gordijnen Bedden en matrassen

Vinyl Pvc vloeren Laminaat Vloerkleden Beddengoed

Parket Vloerkleden Shutters Binnen en buiten zonwering

Ontbrekende logo’s dienen digital aangeleverd te worden in illustrator eps formaat. E-mail: [email protected]

WATERTIJDENAmelander Gat (Noordzee) Nes-Ameland (Waddenzee)

Hoog water Laag water Hoog water Laag water

DECEMBER14 10.45 23.05 04.56 16.55 14 11.51 - 17.37 05.3815 11.25 23.56 05.36 17.36 15 00.11 12.31 18.18 06.1816 - 12.20 06.16 18.15 16 01.02 13.26 18.57 06.5817 00.40 12.54 06.59 19.01 17 01.46 14.00 19.43 07.4118 01.14 13.30 07.40 19.50 18 02.20 14.36 20.32 08.2219 02.04 14.20 08.41 20.51 19 03.10 15.26 21.33 09.2320 03.04 15.50 09.46 22.06 20 04.10 16.56 22.48 10.2821 04.05 16.55 10.44 23.16 21 05.11 18.01 23.58 11.2622 05.24 18.04 11.54 - 22 06.30 19.10 12.36 -23 06.34 19.20 00.30 13.16 23 07.40 20.26 13.58 01.1224 07.56 20.15 01.46 14.16 24 09.02 21.21 14.58 02.2825 08.50 21.10 02.42 15.05 25 09.56 22.16 15.47 03.2426 09.46 21.56 03.36 15.51 26 10.52 23.02 16.33 04.1827 10.26 22.24 04.26 16.31 27 11.32 23.30 17.13 05.0828 10.54 23.16 04.59 17.06 28 11.59 - 17.48 05.4129 11.35 23.45 05.41 17.46 29 00.22 12.41 18.28 06.2330 11.54 - 06.16 18.16 30 00.51 13.00 18.58 06.5831 00.14 12.24 06.46 18.46 31 01.20 13.30 19.28 07.28JANUARI

01 00.50 12.55 07.21 19.21 01 01.56 14.01 20.03 08.0302 01.14 13.24 07.56 19.55 02 02.20 14.30 20.37 08.3803 01.54 14.14 08.30 20.41 03 03.00 15.20 21.23 09.1204 02.55 15.14 09.26 21.24 04 04.01 16.20 22.06 10.0805 03.45 16.35 10.30 22.45 05 04.51 17.41 23.27 11.1206 05.05 17.55 11.57 - 06 06.11 19.01 12.39 -07 06.05 19.04 00.26 12.44 07 07.11 20.10 13.26 01.0808 07.15 20.04 01.19 13.50 08 08.21 21.10 14.32 02.0109 08.36 21.06 02.21 14.46 09 09.42 22.12 15.28 03.0310 09.05 21.40 03.16 15.25 10 10.11 22.46 16.07 03.5811 10.06 22.05 04.01 16.11 11 11.12 23.11 16.53 04.4312 10.34 22.54 04.46 16.56 12 11.40 00.00 17.38 05.2813 11.24 23.50 05.31 17.36 13 - 12.30 18.18 06.1314 - 12.15 06.10 18.16 14 00.56 13.21 18.58 06.5215 00.36 13.05 06.56 19.02 15 01.42 14.11 19.44 07.3816 01.25 13.34 07.36 19.46 16 02.32 14.40 20.28 08.1817 02.05 13.57 08.26 20.36 17 03.11 15.03 21.18 09.0818 02.50 14.50 09.21 21.36 18 03.56 15.56 22.18 10.0319 03.45 16.17 10.25 22.56 19 04.51 17.23 23.38 11.0720 04.54 17.34 11.36 - 20 06.00 18.40 12.18 -21 06.14 18.44 00.11 12.51 21 07.20 19.50 13.33 00.5322 07.25 19.45 01.25 13.56 22 08.31 20.51 14.38 02.0723 08.40 20.45 02.25 14.48 23 09.46 21.51 15.30 03.0724 09.36 21.40 03.22 15.35 24 10.42 22.46 16.17 04.0425 10.10 22.20 04.06 16.16 25 11.16 23.26 16.58 04.5026 10.34 22.56 04.46 16.51 26 11.40 - 17.33 05.2827 11.15 23.36 05.21 17.26 27 00.02 12.21 18.08 06.0328 11.40 23.54 05.50 17.52 28 00.42 12.46 18.34 06.3229 - 12.16 06.20 18.26 29 01.00 13.22 19.08 07.0230 00.36 12.24 06.51 18.50 30 01.42 13.30 19.32 07.3331 00.50 12.44 07.16 19.20 31 01.56 13.50 20.02 07.58FEBRUARI

01 01.20 13.15 07.46 20.00 01 02.26 14.21 20.42 08.2802 02.00 21.51 08.26 20.51 02 03.06 15.32 21.33 09.0803 02.54 15.25 09.20 21.56 03 04.00 16.31 22.38 10.0204 04.05 16.50 10.46 23.14 04 05.11 17.56 23.56 11.2805 05.14 18.15 - 12.05 05 06.20 19.21 12.47 -06 06.47 19.34 00.46 13.15 06 07.53 20.40 13.57 01.2807 08.04 20.46 01.56 14.19 07 09.10 21.52 15.01 02.3808 09.04 21.25 02.56 15.05 08 10.10 22.31 15.47 03.3809 09.55 22.16 03.46 15.55 09 11.01 23.22 16.37 04.2810 10.40 22.44 04.32 16.42 10 11.46 23.50 17.24 05.1411 11.15 23.46 05.15 17.26 11 - 12.21 18.08 05.5712 - 12.10 06.01 18.09 12 00.52 13.16 18.51 06.4313 00.26 12.50 06.40 18.51 13 01.32 13.56 19.33 07.2214 01.10 13.15 07.21 19.36 14 02.16 14.21 20.18 08.0315 01.56 13.40 08.00 20.16 15 03.02 14.46 20.58 08.4216 02.24 14.20 08.56 21.04 16 03.30 15.26 21.46 09.3817 03.30 15.55 09.51 22.26 17 04.36 17.01 23.08 10.3318 04.45 17.04 11.06 23.45 18 05.51 18.10 - 11.4819 05.55 18.24 - 12.26 19 07.01 19.30 13.08 00.27SPRINGTIJ: 27 DECEMBER 12 EN 26 JANUARI 10 FEBRUARIDOODTIJ: 20 DECEMBER 4 EN 19 JANUARI 3 EN 17 FEBRUARI

Strandpaviljoen Ballum

Strandweg 249162 EV Ballum-AmelandT: 0519-554024E: [email protected]: www.strandballum.nl

- 2e Kerstdag geopend voor diner vanaf 17.00 uur.- Oudejaarsdag een keuzemenu van 3-gangen €37,50 of 4-gangen €45,00

- Kijk op onze site voor de menukaart, www.strandballum.nl Voor reserveringen bel 0519-554024 of mail naar [email protected]

Van studio tot luxe duinvilla!

NoormanVlak bij de duinovergang!

6+ persoons - 3 slaapkamers badkamer (bad en douche)

gelijkvloers - tuin - terras

Meer informatie over dit duinhuis? Kijk op www.eilandverhuur.nl of neem contact met ons op.

Torenstraat 18, Nes Ameland | 0519-764040 | [email protected]

Met het s

trand om

de hoek!

Vakantiehuis van de maand!


Het doel en het advies aan het ge-meentebestuur was om in eerste in-stantie de oudste categorie als eer-ste te restaureren en daarna degrafmonumenten ouder dan hon-derd jaar. In het ‘lijvige’ rapportwerd het gemeentebestuur geadvi-seerd om ten aanzien van onder-houd en behoud van de grafmonu-menten een beleid te ontwikkelen,dit mede op advies van de Rijks-dienst voor de Monumentenzorg.Zie onderstaande opmerking: De deskundigen van de Rijksdienst zijneveneens van mening dat de begraaf-plaatsen op Ameland zeer waardevollegrafmonumenten bevatten. Aan het gemeentebestuur wordt geadviseerdom met betrekking tot het gebruik vande begraafplaatsen een beleid vast testellen.

De restauratie van de monumen-tale grafmonumenten heeft plaats-gevonden na 2001. Daarvoor is eenrestauratieadvies opgesteld doorAnske de Boer uit Franeker, eendeskundige op dit gebied. Zo heeftde heer De Boer meegewerkt aande grote restauratie van het graf-monument van Willem van Oranje.

De plannen die de gemeente Ameland nu heeft met ons funerairerfgoed baart ons en vele met onsgrote zorgen. Immers het is onzegeschiedenis, onze historie die ver-loren dreigt te gaan met al zijn ge-wone menselijke herinneringen.Herinneringen aan een bekendezeevaarder (Olfert Pieters Lap), aan

de eerste burgemeester van Ameland (Van Heeckeren) of aaneen bekende onderwijzer, zoalsGerrit Ailjes van Tuinen (1813-1905). Hij is de stamvader van de familie Van Tuinen op Ameland. Hijwerd geboren in Kollum entrouwde in 1839 op Ameland metBregtje Dirks de Vries (1811-1857).Hij was decennialang schoolhoofdvan de lagere school in Ballum. Degrafsteen van Gerrit Ailjes van Tuinen staat nu bij het kerken-

muurtje en niet meer bij zijn graf.Het zou jammer zijn als de graf-stenen van hem en zijn vrouw zou-den worden verwijderd.

Gemeente Ameland heeft een in-ventarisatie op haar website staanvan de grafzerken van de eerste categorie (ouder dan 200 jaar). Dezeinventarisatie kan tot zes wekenworden geraadpleegd. Daarna gaatde gemeente over tot verwijdering(geen ruiming) van de graven dieniet op deze inventarisatie voor-komen. Helaas, ontbreken in de inventarisatie waar de gemeentezich op baseert, de gegevens van degrafmonumenten uit de tweede ca-tegorie: waardevolle graven ouderdan 100 jaar. Van deze stenen is hetnog onbekend wat de gemeentedaarmee gaat doen. Deze onzeker-heid heeft bij veel mensen tot vragen geleid. Wat gebeurt er metde steen van mijn verre familielid?Het zou fijn zijn als de gemeente dekomende tijd haar best doet omdeze onzekerheid weg te nemen.Natuurlijk kunnen niet alle graf-stenen behouden worden dus is hetgoed dat de gemeente als beheerdervan de begraafplaatsen op Amelandonderzoekt wat er met oude graf-zerken moet gebeuren. Zo zijn som-mige grafzerken onherstelbaar be-schadigd en zijn van andere graf-zerken de grafrechten verlopenwaardoor de gemeente als beheer-der over het lot van deze grafzerkengaat. Wellicht zou de gemeente eenwerkgroep van kenners kunnen op-richten die de stenen op historischewaarde schatten en zo nauwkeurigbeoordelen welke stenen het ver-dienen om voor de geschiedenis vanAmeland bewaard te worden. Daar-bij moet niet alleen naar de kwali-teit van de steen gekeken wordenmaar ook naar de overledene vanwie de steen ooit was. Zo kan kri-tisch en respectvol met het nog be-staande Amelander erfgoed omge-gaan worden, want dat verdienthet!

Jacob Roep

In 2001 is een inventarisatie gemaakt van alle waardevolle grafmonumenten in de gemeente Ameland. Deze inventarisatie bestaat uit twee categorieën te weten: grafmonumenten ouder dan tweehonderd jaar, deze zijn benoemd als monument, en graf-monumenten ouder dan honderd jaar die als waardevol benoemd zijn. Beide categorieën zijn van zoveel waarde dat ze beschermdmoeten worden en behouden moeten blijven.

Gemeente Ameland gaat oude grafstenen verwijderen

De grafsteen van Gerrit Ailjes van Tuinen op de begraafplaats in Ballum.

Gerrit Ailjes van Tuinen, de oude schoolmeester uit Ballum, geboren in Kollum 4 december 1813, overleden in Ballum op 29 november 1905.

Sommige verhalen zijn zo belang-rijk, zo veelzeggend; ze moeten ver-teld worden. Het thema voor de oecumenische viering die in hetnieuwe jaar in de Toel in Nes gehou-den zal worden is ‘Het Woord is aanjou’. Dit naar aanleiding van de lezing die haar naam aan het themaheeft gegeven: 1 Petrus 2: 9-12waarin gezegd wordt dat we degrote daden des Heren mogen ver-kondigen van Hem die ons uit deduisternis heeft geroepen…..De viering zal gehouden worden op17 januari aanstaande. Omdat ervoor die tijd geen kerkblad meer zalverschijnen wordt deze vieringreeds nu vermeld. Zet u de vieringalvast in uw zondagse agenda? Hetbelooft een mooie dienst te worden,waar in oecumenische vertegen-woordiging wordt samengewerkt ennagedacht.Bijzonder ook in deze tijd. Wat isons verhaal, wat is het verhaal datwe te midden van zoveel andereverhalen te vertellen hebben en watmaakt het verhaal van Hem die ons

uit het duister roept zo veelzeg-gend. Wat is het duister en wat ishet licht? Hoe geven we het verhaalvan dat licht gestalte? Hoe vindenwe houvast en bieden we houvast.Wat is ons verhaal? Het woord isaan jou, is ons thema. Is ‘jou’ de nabije, vertrouwelijke omgangs-vorm met God, met Jezus Zijn Zoon?Zodat ‘Het woord is aan jou’ betekent dat Gods woorden ons ietste vertellen hebben, of mag jij je uit-spreken over jouw geloof, jouwzoektocht? Wij vinden het tamelijkvanzelfsprekend dat wij ons hierover allerlei zaken kunnen uitspre-ken. Dat is niet overal ter wereld‘gewoon’.We horen ook van de Christelijkegeloofsgemeenschap in Letland, diethematiek en invulling aanreiktevoor de oecumenische viering diezal worden gehouden aan het beginvan de week van Gebed voor deEénheid van de Kerken.

Wees allen van harte welkom!Ds. Afke Boezewinkel

Oecumenische viering 2016

Adverteerders en medewerkers vanAdverteerders en medewerkers vanDe Amelander wensen uDe Amelander wensen uPrettige Kerstdagen en een gezond 2016.Prettige Kerstdagen en een gezond 2016.

Prettige feestdagenPrettige feestdagen

Wij zijngespecialiseerd in:Vraag vrijblijvend offerte.

Achterdijken 12Nes AmelandTel. 0519-542036Mobiel 06-53698647

Uw specialist voor advies, uitvoering en schildersbenodigdheden

Advertentie

Sinds het midden van de jaren tach-tig is er geen groot onderhoud vandeze omvang meer aan de veerdamgeweest. Vlak voor Kerst 1983 werdde damwand van de veersteiger Nesgeïnspecteerd door duikers. De damwand dateerde van de jaren1959-1960. Er werden diktemetin-gen uitgevoerd en na drie dagen on-derzoek werd geconcludeerd dat deconditie van de damwand redelijkwas.

In maart 1984 maken de eilandbe-woners voor het eerst kennis metde plannen voor de veranderingenop de veerdam door de komst vande nieuwe roll-on roll-off veerbotenin 1985. Duidelijk wordt dat in Nesde drijvende aanlegpontons zullenverdwijnen en het pierhoofd uitge-rust zal zijn met het tij meebewe-gende kleppen, die het mogelijkmaken met voertuigen rechtstreeksop en van de boot te rijden. Passa-giers komen aan boord via aan dezijkant beweegbare bruggen. In dejaren 1984 en 1985 is met name dekop van de veerdam ingericht naareen geschikte situatie om met roll-on roll-off veerboten te kunnenafmeren.

Voor het eind van 2015 moeten deeerste twee fasen van het projectgrotendeels afgerond zijn. De werk-zaamheden zijn aan het begin vanhet najaar begonnen bij de ooste-lijke kade direct naast de afmeer-voorziening van de veerboot. Duide-lijk zichtbaar zijn de nieuw aange-brachte stalen damwanden die in deafgelopen weken geplaatst zijn. Deplek waar deze damwanden in debodem zijn geplaatst, laat meteenook al duidelijk zien dat het ooste-lijk deel van de veerdam verbreedwordt, waardoor er meer ruimteontstaat om auto- en fietsverkeervan elkaar te scheiden. Toch gaat deverbreding niet echt ten koste vanhet beschikbare vaarwater richtingjachthaven: de damwanden zijn ge-plaatst op de plek waar het oudeschuine talud op de bodem eindigt.In plaats van een schuin talud heeftde veerdam straks aan de oostkanteen loodrechte kant zoals op de zuidelijke steiger ook al het geval is.De verbreding levert op termijn eenextra opstelstrook op voor voertui-gen die op de veerboot gaan. De stalen damwanden moeten weerzo’n vijftig jaar mee gaan.

Hoewel de eerste fase nog niet afge-rond is, is de aannemer al begonnenmet fase twee. Ten oosten van dehuidige afmeerinrichting wordt eentijdelijke afmeervoorziening voorde veerdienst gerealiseerd. Het wasde bedoeling om deze tijdelijkevoorziening eind november in ge-bruik te nemen, maar dat is niet ge-lukt. De tijdelijke autobrug en voet-gangersbruggen liggen wel al oppontons klaar, maar het deel vanhet terrein achter de nieuwe dam-wand waar de tijdelijke afmeervoor-ziening op aansluit, was eind no-vember nog niet gereed. Wel is er aleen proefvaart met de veerboot

‘Oerd’ geweest om te testen of hetschip aan de tijdelijke voorzieningkon afmeren. Bovendien zijn als ge-volg van het onstuimige weer eenaantal reeds geplaatste meerpalentijdelijk verwijderd om het afmerenvan de veerboten aan de ‘oude’ af-meerinrichting niet in gevaar tebrengen.Het ligt in de bedoeling om – als hetweer het toelaat – in de tweedeweek van het nieuwe jaar te startenmet de opbouw van de tijdelijke af-meerinrichting. Dit zal ongeveeracht dagen gaan duren.

Zodra de veerboten kunnen af-meren bij de tijdelijke voorziening,zullen de huidige 44 ton wegendeautobrug en de twee elk achttienton wegende voetgangersbruggenworden verwijderd en via een pon-ton worden afgevoerd. In een werk-plaats aan de vastewal vindt dangroot onderhoud aan de bruggenplaats. Dit is ook het momentwaarop een aanvang gemaakt kanworden met fase drie: het renove-ren van de funderingen en bewe-gingswerken van de bruggen op dekade vanaf de zuidoosthoek tot enmet de afmeerlocatie van de veer-boten. De heftorens van de auto- envoetgangersbruggen zijn in maart1985 geplaatst. De hoogte van deheftorens is 13,80 meter boven NAP,en de breedte tussen de heftorens is5,50 meter. De stalen heftorens vande voetgangersbruggen zijn gefabri-ceerd door Hollandia uit Krimpenaan de IJssel.

In de hierop volgende fasen zijn deliglocaties van de rondvaartboten‘Ameland’ en ‘Zeehond’ aan debeurt, en als dit werk gereed is,volgt het opknappen van de kadeaan de westkant van de kop van deveerdam. De rondvaartboten liggentijdens de werkzaamheden in dejachthaven. Dit geldt ook voor dewatertaxi’s van Wagenborg Water-taxi BV.

In de laatste fase worden de opge-knapte voetgangersbruggen en autobrug teruggeplaatst. Zodra ermet de veerboten getest is met hetafmeren, en de oude installatie in

feite weer gebruiksklaar is, wordtde tijdelijke afmeervoorziening ver-wijderd. Daarmee is de overlastvoor de veerdienst nog niet hele-maal voorbij, want hierna is dezuidzijde van de veerdam aan debeurt en wordt de kop van de veer-dam opnieuw bestraat en wordt erasfalt aangebracht.

De fietsverhuur heeft tijdens dewerkzaamheden een tijdelijke plekop de parkeerplaats voor lang par-keren gekregen. Naast het plaatsenvan stalen damwanden en het op-hogen van de kades, valt ook de ver-vanging van meerpalen en boldersonder het project. De veerdamwordt tot zo’n 2,25 meter bovenNAP en op de kop naar 2,50 meterboven NAP opgehoogd.

Wat betreft de werkzaamheden opde kop van de veerdam moetendeze uiterlijk medio april afgerondzijn. Daarmee is de renovatie van deveerdam echter nog lang niet ge-reed. Waarschijnlijk na het komende toeristenseizoen wordtbegonnen met het vernieuwen vande voorzieningen op de veerdamzelf. Dit houdt onder meer het verplaatsen van hekwerken e.d. inzodat er daadwerkelijk een extraopstelstrook ontstaat.

Gebruikers van de veerdam zullenvoorlopig dus nog rekening moetenhouden met overlast als gevolg vande werkzaamheden, maar als allesdan eindelijk klaar is, kan de veer-dam er weer voor enkele decenniategenaan!


Advertentie

Reconstructie veerdam Nes begonnenEind september is aannemer Van den Herik in opdracht van Rijkswaterstaat begonnen met de reconstructie van de veerdam opAmeland. Een omvangrijke klus, waar vooral de hoofdgebruiker – de veerdienst – de nodige hinder van zal ondervinden. Echterook een omvangrijke klus vanwege de noodzakelijkheid ervan en daardoor ook omvangrijk in de kosten die het project met zichmeebrengt.

Egbert Krottje

Om meer bekendheid te geven aan uw

activiteiten laat het ons weten.

[email protected]

Samen met zijn vrouw Els zoekt Rob Favier steeds weer naar creatieve ma-nieren om het Goede Nieuws onder woorden te brengen. Rob heeft tallozeprogramma’s gemaakt die blijk geven van zijn veelzijdigheid als zanger,(s)preker, entertainer, schrijver en dichter. Rob wordt niet voor niets in dewandelgangen de zingende dominee genoemd… Hij brengt in zijn program-ma’s een mengeling van liedjes en verhalen, waarbij hij zijn publiek altijd opzeer humoristische wijze confronteert met zijn kijk op God, zichzelf en demensen om hem heen. Het repertoire varieert van pop tot luisterliedjes totcabaret en daar tussenin. Zijn kerktheater spreekt ook een jong publiek aanen gaat in op de actualiteit, het jaarthema van onze Hervormde Gemeente‘Goede buren’ en de plek waar we leven en wonen.Rob Favier heeft naast vele programma’s twee boeken geschreven en zescd’s gemaakt. Ook is er een songbook verschenen met 21 liedjes uit zijn repertoire. Meer info op de website: www.robfavier.nlDatum: Vrijdag 15 januari 2016. Tijd: 20.00 uur.Plaats: Hervormde kerk Ballum.Toegang gratis, collecte bij de uitgang.

De Verdieping: Avondvullend programmaKerktheater met Rob Favier

Foto uit 1984: de pilaren voor de autobrug in aanbouw. Links is de oude autobrug nog zichtbaar. Foto: WPD.

Plaatsing van de palen van de tijdelijke afmeerinrichting. Foto: Jan Spoelstra.

Huidige en tijdelijke afmeerinstallatie naast elkaar. Foto: Jan Spoelstra.

Werkzaamheden bij de ligplaats van de robbenboten. Foto: Jan Spoelstra.

Meisterbetrieb + Ausbildungsbetrieb HWK-NR. 5935

Gevelbekleding

Dakkapellen

Schuifpuien

Terrasschermen

Ramen

Deuren

Serres

Renovatie

Heeft u wensen? Wij helpen u graag!Bel ons op nummer: 0049-5921-89720

Inh. Dirk Alferink

Investeren en genieten!

Uw eigen duinvilla op waddendiamant Ameland!

t: 0513 745016e: [email protected]

www.kontourvastgoed.nl

SECOND HOMES FIRST QUALITY

Kontour Vastgoed heeft in de afgelopen jaren een reeks schitterende villa’s en appartementen op Ameland gerealiseerd. De belangstelling voor Ameland is zeer groot en neemt nog jaarlijks toe.

In het duingebied aan de Helmweg hebben wij twee bijzondere kavels beschikbaar op één van de meest gewilde locaties op Ameland. Op loopafstand van het stranden het karakteristieke centrum van Nes om de hoek. Op deze schitterende locaties ontwikkelt Kontour Vastgoed twee vrijstaande rietgedekte villa’s. De villa’s hebben een eigentijdse architectuur, zijn van alle gemakken voorzien en worden bijzonder hoogwaardig afgewerkt. Hoewel er voor deze villa’s geen verhuurverplichting geldt, zijn de villa’s uitstekend te verhuren.

Investeren op Ameland is door de jaren heen een waardevolle belegging gebleken. In een persoonlijk gesprek laten we u aan de hand van concrete feiten zien dat waardevast investeren in een luxe duinvilla op Ameland niet alleen leidt tot een aantrekkelijk rendement maar ook tot veel mooie momenten en herinneringen met uw familie en vrienden.

Kontour_Amelander juni 2015 135x200.indd 1 25-6-2015 11:49:41

Amelander Energie Coöperatie Strandweg 419164 KA BurenT: 0519 - 542936 M: [email protected]

Bij het vliegveld van Ballum realiseert de Amelander Energie Coöperatie (AEC) met partners het grootste zonnepark van Nederland. Via een speciale obligatielening kunnen alle Amelanders en eigenaren van een tweede huis of caravan op ons eiland hierin mee investeren. Een solide belegging met een zonnig rendement! Met één obligatie van € 250 helpt u al mee om ons eiland nog duurzamer te maken.

Waarom?De AEC heeft haar deel van de investering in het zonnepark betaald uit het bedrijfsresultaat van de afgelopen jaren. Maar de AEC heeft voor de komende tijd nieuwe plannen:• introductie elektrische deelauto’s• zonnepanelen op parkeerplaatsen• zonnepanelen op bedrijfsdaken.

Daarvoor is kapitaal nodig. Daarom ‘belenen’ we ons eigendom in het zonnepark via een obligatielening van maximaal € 300.000,-(1.200 obligaties).

Zonnig rendementDeze lening wordt aangegaan op 1 maart 2016 en heeft een looptijd van vijf jaar. Daarna ontvangt u het uitgeleende bedrag in zijn geheel terug. Jaarlijks keert de AEC u rente uit. Een vaste rente van 2,5% is gegarandeerd. Op basis van het aantal zone-uren en de stroomproductie wordt daar overheen een variabele rente uitgekeerd die kan oplopen tot 1,5%. Zo kan de rente die u ontvangt in eenzonnig jaar groeien naar 4%

Opgeven kan tot 1 februariKijk op www.amelandenergie.nl naar het informatie-memorandum met alle details en download hetinschrijff ormulier. Of bel 06-20932705 om geprinteexemplaren aan te vragen. Let op: de inschrijvingsluit op 1 februari 2016.

Nieuw: Investeer mee in het zonnepark Ameland En profi teer elk jaar van een zonnig rendement

AEC•Adv•Amel•2015.indd 1 30-11-15 09:37

Excelsiorstraat 61, Nes

Distelduin 330A, Ballum

Lege Miedeweg, Nes

Fenneweg 45, Hollum

Oranjeweg 5, Hollum

Gladde Duuntjes 24, Buren

Penthouse in appartementencomplexOstrea. Op de 2e verdieping treft u drie slaapkamers waarvan twee met eigen badkamer. Op de 3e verdieping de riante woonkamer (50 m²) annex inbouwkeuken (7.5 m²). Balkon op het oosten en dakterras van 44 m² met zicht op de Noordzee. Vraagprijs € 469.000,00 k.k.

Recreatiebungalow “Geriek” op eigen grond met privacy, groen en besloten terras op het zuiden. De bungalow heeft drie slaapkamers, CV verwarming en in de woonkamer een gas openhaard. De keuken staat in open verbinding met de woonkamer, badkamer met doucheruimte en vaste wastafel. Vraagprijs € 235.000,00 k.k.

NIEUWBOUW. 4 bouwkavels voor de bouw van vrijstaande en dubbele royale woon-huizen op eigen grond. Deze kavels zijn geschikt om naar eigen inzicht en wensen onafhankelijk uw droomhuis te realiseren. Bouwkavel 1 & 2 zijn ca. 244 m² groot. Bouwkavel 3 & 4 ca. 329 m² groot. Vraagprijs € 200,00 per m² k.k.

Vrijstaand vakantiehuis op 640 m² eigen grond aan de rand van het bos met vrij uit-zicht over de landerijen en het dorp Hollum.Ind.: entree, toilet, woonkamer met open keuken in hoekopstelling, openslaande deuren naar het terras. Op de verdieping 4 slaapkamers, badkamer en 2e toilet. Vraagprijs € 795.000,00 k.k.

Op een riant terrein van 1705 m² eigen grond ligt in het centrum van Hollum het woonhuis voor permanente bewoning. Tevens zijn op het terrein vier vakantie-verblijven “Kakebien”, “Piroli”, ”Tineke” en “Ma-Ri”, een riante bedrijfsruimte en wasserette gesitueerd. Vraagprijs € 750.000,00 k.k.

Recreatiebungalow “Woerd” is een vrijstaandebungalow bij vakantiepark Klein Vaarwater. Indeling: entree, woonkamer met open keuken, badkamer met douche en wastafel, separaat toilet, 3 slaapkamers, berging, terras op het zuiden. Gelegen op een kavel van 723 m² met opstalrecht. Vraagprijs € 315.000,00 k.k.

Mr. A. de Bruinestraat 9, Hollum

Appartement op de bovenste verdieping(zuidoost zijde) van het ppartementencomplex gesitueerd bij het WestCord hotel Noordsee. Indeling: entree, woonkamer in open verbindingmet inbouwkeuken, badkamer, toilet en 2 slaapkamers. Balkon over de gehele breedte van het appartement. Vraagprijs € 234.500,00 k.k.

Op een uitstekende locatie gelegen, zeer goed onderhouden vrijstaande woning met geschakeld appartement op 538 m² eigen grond. Verzorgde tuin rondom met verschillende terrassen. Door de indeling is een bijzonder woonobject ontstaan dat zeker een bezichtiging waard is. Vraagprijs € 307.000,00 k.k.

Aan de rand van het recreatiepark Koudenburg staat de geschakelde recreatiebungalow “Windekind” op 465 m² eigen grond. Ind.: entree, toilet, woonkamer met open haard, open keuken, schuifpui naar het terras op het zuiden, 3 slaapkamers, badkamer met ligbad en separate douche. Berging en carport. Vraagprijs € 295.000,00 k.k.

Royaal riet gedekt landhuis “De Vecht” ligt op 1310 m² eigen grond in de duinen. De woonkamer met open haard staat in open verbinding met de luxe Bulthaup keuken met inbouwapparatuur, bijkeuken, berging, slaapkamer met badkamer. Verdieping: 3 slaapkamers, sauna en luxe badkamer. Vraagprijs € 995.000,00 k.k.

De vakantiewoning gebouwd in 2009 is van alle gemakken voorzien. Comfortabel ingerichte woonkamer met toegang tot het terras en de tuin. Inbouwkeuken in open verbinding met de woonkamer, twee slaapkamers ieder met een eigen badkamer, separaat toilet en berging. Vraagprijs € 325.000,00 k.k.

Een huis met mogelijkheden. Gelijkvloers wonen met ruimte voor gasten op de verdieping. Of kantoor aan huis maar ook ideaal als groot gezinshuis. Indeling: entree, twee (slaap)kamers, badkamer, woonkamermet woonkeuken (60 m²). Bijkeuken. Verdieping met 4 slaapkamers en badkamer. Vraagprijs € 295.000,00 k.k.

Strandweg 42M, Nes

Ons kantoor is elke werkdag geopenden zaterdag werken we op afspraak

Bezoekadres: Kolkweg 3, 9163 HK Nes AmelandE-mail: [email protected] Internet: www.kremermakelaars.nl

Telefoon 0519 556137 Mobiel 06 22974729

Koudenburgweg 33, Hollum

Zwarteweg 34, Buren

Jan Roepeshiem 8, Hollum

Hidde Dirks Katstraat 5, Hollum

Vrijstaand riet gedekt vakantiehuis “Kite” gelegen in het duinengebied op plm. 200 meter van zee. Indeling: entree, toilet, woonkamer, open inbouwkeuken, badkamer met 2e toilet. Drie slaapkamers, berging/bijkeuken en berging. Terras op het zuiden en door groen omzoomde achtertuin. Vraagprijs € 675.000,00 k.k.

Bouwkavel voor te bouwen woonhuis voor permanente bewoning met ponyweide aan de rand van het dorp Hollum. Totale perceelgrootte 82 are en 67 centiare. Vanuit de achterzijde een riant uitzicht over de landerijen richting het Hollumerbos, duinen en de vuurtoren. Vraagprijs € 187.500,00 k.k.

Oranjeweg 13 F, HollumBosrand 10, Buren

k r e m e r m a k e l a a r s . n l : a a n k o o p - v e r k o o p - t a x a t i e s

HollumBallum

BurenNes

Vr i jhe idsp laat

Borndiep

Bal lumerbocht

Aankomst veerboot

Noordzee

Altijd een fi ets bij de hand op Ameland!

De fi ets is op Ameland net zo vanzelfsprekend als ademen.De fi ets brengt u waar u wilt, wanneer u wilt, zo snel (of langzaam) als u wilt. De fi etsverhuurders van de VERA* zorgen er samen voor dat u de vaart er in houdt en niets hoeft te missen. U vindt hun bedrijven verspreid over het gehele eiland. Er is altijd eentje bij u in de buurt om een fi jne fi ets te huren of om u bij pech onderweg weer snel in het zadel te helpen. Overal langs de fi etspaden vindt u bovendien hun handige gratis fi etspompservice. Elke VERA* fi etsverhuurder heeft volop keus: jonge standaard merkfi etsen, versnellingenfi etsen, kinderfi etsen in elke maat, tandems,ATB-fi etsen (mountainbikes), kinderzitjes, hondenmanden en strand-karren. Bent u met een groep? Dan krijgt u groepsreductie. S.v.p. vooraf reserveren. Hij haalt en brengt bij fi etshuur (indien gewenst), ook uw bagage van en naar de boot en vakantieadres.

*Ziet u dit embleem, dan zit u goed! Vereniging van erkende

rijwielverhuurders Ameland

Aldok TweewielersJan Roepespad 4, HollumRecreatiepark BoomhiemkeTel. (+ 31) 519-556103www.huurfi ets.nl

VisserOranjeweg 28, HollumTel. (+ 31) [email protected]

KiewietOude Steiger 1 (Veerdam), NesTel. (+31) 519-542130M. Janszenstraat 6, NesCamping Duinoord, Nes

NobelStrandweg 4, NesTel. (+ 31) 519-542723Camminghastraat 20, BallumYme Dunenweg, Hollumwww.fi etsverhuur.nu

MetzStrandweg 37, BurenTel. (+ 31) 519-542417Bij camping Klein Vaarwateren camping Kiekduun

MolenaarWillibrordusstraat 7, BurenTel. (+ 31) 519-542514

1

1

3

3

3

3

5

52

2

4

44

4

6

6

GezFietsverhuur•Adv•Amelander•2014.indd 1 05-03-15 15:51

SAMEN GENIETEN......BIJ WELLNESS SPAMELAND

Vakantiepark Boomhiemke | Jan Roepespad 4 | Hollum0519 - 55 51 58 | www.spameland.nl

Actie is geldig t/m 01-03-2016. Niet i.c.m. andere acties.

ENTREE SAUNA VOOR 2 PERSONEN slechts 18,50!

Én 10% korting op 1 behandeling naar keuze

De ware JacobJacob Bakker en Akkie Bakker-vanDijk openen de rij. Op 27 oktober1965 werden zij man en vrouw endit vierden zij vijftig jaar later methun (schoon-)kinderen, klein-kinderen en familie in restaurant‘De Griffel’.Akke Bakker-van Dijk (beter be-kend als Akkie) is geboren in Mak-kum. Haar ouders Anne van Dijken Sybrigje Van Dijk-Jellema had-den een kruidenierswinkel en eendrogisterij annex fotozaak. MoederSybrigje deed de drogisterij/foto-zaak en Anne de kruideniers-winkel. Na de lagere school ging Akkienaar de ULO in Witmarsum. Zemocht gaan leren voor onderwijze-res, dat deed zij op de Rijkskweek-school in Leeuwarden. Zij heeft degenen van haar grootmoeder enmoeder geërfd, die waren allebeideook onderwijzeres geweest. In1963 behaalde zij haar diploma. Zijlas een advertentie dat er een on-derwijzeres werd gevraagd aan deopenbare school in Hollum. Gesol-liciteerd en in augustus stond zijvoor de klas. Ameland was bekendvoor Akkie, zij was hier in 1959 alskindermeisje bij de familie Dijkstrain het Kooihuus geweest. Daarpaste zij op Asing Walthaus, die bijopa en oma logeerde. Akkie vondtoen Ameland zo mooi, en hooptedat zij daar later mocht wonen. Enhaar dromen werden waar. Akkiewerd al snel opgenomen in het sociale leven van Hollum en hadveel vriendinnen.Op de jeugdclub en jongerensoosin ‘De Hoop’ kwam zij Jacob tegenen het bleek de ‘ware’ Jacob. Jacobbeweert dat hij haar al eerder hadgezien en vond haar toen al heelleuk. En twee jaar later werd er ge-trouwd. Zij gingen wonen aan deHans Barendsstraat 4. Daar zijn dekinderen, Cor, André en Mariangeboren. Toen de kinderen kwa-men kon Akkie niet meer een vol-ledige baan als onderwijzeres krij-gen maar zij viel vaak in als inval-kracht. Akkie volgde een driejarigecursus voor sociale dienstverleneren zij werd activiteitenbegeleid-ster in de Stelp. Akkie is net alsJacob in veel besturen actief ge-weest, te veel om op te noemen endat doen ze nu nog, een uiterst sociaal echtpaar. Een fantastischleven samen, vinden zij.

HobbyboerJacob is geboren in Hollum uit eenzeer oud Amelands geslacht,

midden in de Tweede Wereldoor-log. Zeker 32 voorouders Bakkergingen hem voor. Zijn moeder wasJohanne Lolkes Kanger en zijnvader Cornelis Douwe Bakker, dieoorspronkelijk zeeman was. In deoorlog zat Jacob gedwongen thuisen hij leerde toen voor politieman.Gelijk na de oorlog is hij naar depolitieacademie in Amsterdam ge-gaan. Jacob, zijn moeder en zusjeRieka hebben daar in Tuindorp ge-woond. Helaas overleed zijn vaderdaar in 1946 op 29-jarige leeftijd.Het gezin Bakker kon door eenhuizenruil weer naar Ameland. Jacob ging na de lagere school naarde ULO. Daarna ging hij werken bijde zuivelfabriek. Daar bekleeddehij tal van functies o.a. op kantoor.

In 1965 werd hij als beheerder aan-genomen bij De Stelp. MevrouwFaber-Poelman was daar de direc-teur. Jacob volgde haar op in 1986.Om die functie goed te kunnenvervullen, heeft Jacob veel certifi-caten gehaald. Het was een prach-tige tijd. In 2001 is Jacob met deVUT gegaan en stortte zich volovergave op zijn grote hobby:‘boer’. Daar gaat haast al zijn tijdin. Jacob is boer in hart en ziel vol-gens Akkie. Als je aan hem vraagtwat zijn je hobby’s, zegt hij zonderaarzelen ‘De Natuur’, en net alsAkkie, de kinderen en klein-kinderen. Muziek is trouwens ookAkkie’s hobby.Jacob en Akkie nog vele mooiejaren samen.

Om half drie begon directeur Joopde Jong van Stichting AmelanderMusea met een openingswoord.Hij prees de auteurs voor hetschrijven van het boek over deAmelander molens en de gedre-venheid waarmee De Boer zich altijd voor de molens op Amelandheeft ingezet. Na De Jongnam Louw Dijkstra van uitgeverijWijdemeer het woord. Hij be-dankte de auteurs voor de goedesamenwerking waardoor eenprachtig boek tot stand is ge-komen. Ook noemde hij WarnerBanga één van de ‘nationale molenkenners’ die eerder een prijs met zijn boek over de in 2012afgebrande molen van Burum won.

Warner Banga heeft veel gegevensvan alle Friese molens en kwamvia een oud artikel over de molensop Ameland de naam Douwe deBoer tegen. Een paar jaar geledenkwamen de heren via JacobRoep in contact en werd beslotenom samen een boek over de Ame-lander molens te schrijven. Daarbijhad De Boer al veel over de molensgeschreven omdat hij al van planwas een boek te schrijven. Uitein-delijk vulden de heren elkaar goedaan. Banga wist veel nieuwe gege-vens boven water te halen en ver-zorgde de vormgeving van hetboek. Daar had hij met zijn eer-dere boeken over molens en alseindredacteur van De Sneuper (ledenblad Historische VerenigingNoordoost Friesland) al veel er-varing mee opgedaan.

Ter gelegenheid van de boek-presentatie was aan oud-voor_zitter van de molenvereniging Wim de Boer gevraagd of hij heteerste exemplaar in ontvangstwilde nemen. De 92-jarige De Boernam daarbij nog even de gelegen-heid om wat herinneringen op tehalen. Hij wist nog goed

dat Douwe de Boer door Jan B.Wijnberg werd benaderd om meete helpen de molen te herbou-wen. Sinds 1949 had Hollum name-lijk geen molen meer. Douwe deBoer had van de Rijksdienst voorMonumentenzorg gehoord dat aande wal nog een molen beschikbaarwas. Toen zijn Wim de Boer,Douwe de Boer, een molen-expert van de Rijksdienst voor Monumentenzorg en een club van enthousiaste Amelanders naar de molen in Den Hamgegaan. De molen werd ondervoorbehoud van financiering ge-kocht.

Op Ameland werd een actie begon-nen om de nodige gelden rond tekrijgen. ‘Amelanders konden eenaandeel vanaf 25 gulden kopen.Ook stonden we bij braderieënspullen te verkopen. Via allerleiinzamelacties hebben we toen demolen voor 18.000 gulden ge-kocht’, wist oud-voorzitter DeBoer zich nog te herinneren. Totslot prees hij het enthousiasme ende inzet van Douwe de Boer voorde molens op Ameland. Hij vonddan ook dat niet hij, maar Douwede Boer de ontvangst van het eer-ste exemplaar had verdiend. En zoreikte, tot verrassing van Douwede Boer, Wim de Boer hem het eer-ste exemplaar van ‘Windscheppenop Ameland’ uit.

Na deze mooie woorden werd opde accordeons het toepasselijkenummer ‘Daar bij die molen’ ge-speeld. Ondertussen konden de genodigden, onder het genot vaneen hapje en drankje, een exem-plaar van het boek ‘Windscheppenop Ameland’ bemachtigen en doorde auteurs laten signeren.

Het boek ‘Windscheppen op Ameland’ is bij de Amelandermusea en bij de boekhandels opAmeland verkrijgbaar. U kunt kiezen uit een paperback (€ 15,-)of hardcover-versie (€22,50).

Henk Pijnappel


KOM IN BALANS MET SHIATSU

Praktijk voor Shiatsu-therapie & Personal CoachingGertie van der Korst

Shiatsu-therapeut & Personal Coaching

Commandeursstraat 16, 9163 JL Nes Ameland, telefoon (0519) 543329

Advertentie

Waren de maanden oktober en november van het jaar 1965 geschikte maanden om te trouwen? Of waren de jonge mensen trouwlustig. Het is een gegeven dat in die maanden nogal wat jongelui de grote stap waagden om samen verder te gaan. En dathet goed gegaan is bewijst het grote aantal vijftigjarige huwelijken.

Boekpresentatie

‘Windscheppen op Ameland’

V.l.n.r. Wim de Boer, uitgever Louw Dijkstra, en de auteurs Warner Banga en Douwe de Boer.

Op zaterdag 17 oktober vond de presentatie van het boek ‘Windscheppen opAmeland’ in molen De Verwachting in Hollum plaats. De auteurs WarnerBanga en Douwe de Boer hadden geen mooiere dag kunnen uitkiezen, wanthet was Molendag en veel mensen bezochten de molen. Na een samenwerkingvan ongeveer drie jaar presenteerden de heren Banga en De Boer onder veelbelangstelling hun boek over de geschiedenis van tien molens op Ameland.Deze molens stonden niet in dezelfde tijd op Ameland, maar verspreid overde periode 1500 tot heden. Het resultaat is een zeer rijk geïllustreerdboek met veel nieuwe feiten over de Amelander molens en molenaars.

Jacob en Akkie Bakker 50 jaar getrouwd

Jacob en Akkie Bakker te midden van hun kinderen en kleinkinderen.

Jacob Roep

De Verdieping: Cora Nagtegaal

KlankschalenWat doen klankschalen met ons (religieuze) gevoel? Geluid is klank, klank is trillingen en die kunnen een bepaalde uitwerking hebben op het gevoel. De harmoniserende klank van de klankschalen werkt in op het lichaam, het werkt in op onszelf, onze gevoelens, onze emotie en onzeherinneringen. Door de klank in de klankschalen ben je in staat om jezelfte ontladen en spanningen los te laten zodat je op een natuurlijke manierweer in evenwicht/balans komt. We laten ons verassen door de klank entrillingen die we zullen waarnemen. En kijken of het ook wat met ‘ons’doet.Deze avond wordt verzorgd door Cora Nagtegaal. Zij is al vijftien jaarEnergetisch therapeut en Zhineng Instructor.

Datum: Vrijdag 11 december 2015. Tijd: 19.00 uurPlaats: Kerkzaal Hervormde kerk te Ballum

Bel: 072-567 20 40

www.aanzee.com/verhuur

Uw huis verhuren als vakantiehuis?

Best slim!

Wij helpen u graag:

• Het hele jaar door goede verhuuropbrengsten

• Uw huis komt onder ogen bij miljoenen

vakantiegangers in binnen- en buitenland

• Professionele fotoshoot

• Alles is mogelijk; ook sleutelbeheer, schoonmaak

en ontvangst van de gasten

• Persoonlijk contact met u staat bij ons voorop

• Veilig en vertrouwd: aangesloten bij ANVR en SGR

H E T W I T T E P A A R DH È T C U L I N A I R E R U S T P U N T I N N E S

T o r e n h o o g t e 5 , N e s A m e l a n d . T e l . 0 5 1 9 - 5 4 2 2 0 9 . w w w . h e t w i t t e p a a r d a m e l a n d . n l

Het Witte Paard vindt u in

een oude commandeurswoning

in het centrum van Nes.

In een intieme, sfeervolle aan-

kleding kunt u kiezen uit een

ruim aanbod aan verrassende

gerechten. Daarbij maken

we zoveel mogelijk gebruik

van verse Amelander en

Waddenproducten.

Even reserveren is wel verstandig:

tel. 0519-542209

Een gastvrij welkom inHet Witte paard!

Vanaf april zij we van dinsdag t/m zondag geopend.

De zomervakantie elke dag.

September en oktober ook dinsdag t/m zondag.

Winter blijft donderdag t/m zondag.

Personen- en goederenvervoer,slepen, bergen en beschermen

Achterdijken 30d9163 JV Nes Ameland (Nederland)Tel: +31 (0)519-250 200 Fax: +31 (0)519-250 201Mob 1: +31 (0)6 20620933Mob 2: +31 (0)6 12905 [email protected]

ISO 9001

Veltman: allround op Wadden- en Noordzee

VeltmanMS•Adv•Amelander•2014.indd 1 25-11-14 15:16

Mensen komen maar een paar keerin hun leven bij de notaris. Op die momenten wilt u natuurlijkdat alles goed geregeld is.

Mijn kantoor is actief in advisering en uit voeringvan alle notariële werkzaamheden, onder meer bij:• Aankoop en levering van (recreatie-)

woning en hypotheken;• Uw testament, samenlevingscontract of

huwelijksvoorwaarden.

Elke woensdag vanaf 10.30 uur aan de Molenweg 1 te Nes. Indien u dat wilt kom ik ook bij u thuis!

Es ist sinnvoll, Wichtiges auch richtig zu regeln.Daher ist für viele Menschen der Gang zum Notarein zwar seltenes, jedoch notwendiges Ereignis.

Zu meinen Aufgaben gehören die Beurkundungund Beratung in u.a. den folgenden Bereichen:• Erwerb und Verkauf von (Ferien-)Immobilien

und Hypotheken;• Testamenterstellung, Aufsetzen von Partner-

schafts- und Eheverträgen

Jeden Mittwoch ab 10.30 Uhr in der Notarkanzleiim Molenweg 1 in Nes (Ameland),oder – falls erwünscht – nach Terminverein -barung an einem Ort Ihrer Wahl.

mr. Tom Brounsnotaris te Gytsjerk

Nord_Brouns_2011_NOV:Opmaak 1 01-02-2012 10:33 Pagina 1

HollumBallum Buren

Nes

Vr i jhe idsp laat

Borndiep

Bal lumerbocht

Zin in de beste appetizers van Ameland? Fiets gewoon uw neus achterna en laat de smaakpapillen het werk doen tijdens een rondje Amelands Produkt. Toeren langs eerlijke kost van eigen bodem. Verrassende producten met een streepje voor. Stap op de pedalen voor een smakelijk en stoer dagje uit. Ambachtelijke smaken, die hebben we hier van nature al in huis. Zoiets proef je: een lik grove mosterd op een

plak boerenkaas. Licht gezouten scharrellam van de zilte weidenen geurend roggebrood, maalvers van de molen. AmelandsProdukt is een offi cieel keurmerk voor streekeigen goed.

Proef onze producten nu ook bij onze restaurantleden!Herkenbaar aan een schildje aan de gevel.

Het Amelands Produkt: ambachtelijk lekker!

Het Amelands Produkt

1. Mosterdmolen De Verwachting2. Kaas- en IJsboerderij Ameland3. Aardappelhandel Ameland4. Amelander Bierbrouwerij5. Bakkerij en IJssalon de Jong

6. Vishandel Metz7. Ambachtelijke Slagerij Dennis Ytsma8. Amelander Meervalkwekerij Honingmakerij Wijnberg Wildbeheer Eenheid Ameland

Buren: Restaurant StrAnders Eetcafe De DriesprongNes: Restaurant Het Witte Paard Hotel Restaurant Zee van Tijd Eet & drinkcafé De Herberg WestCord Hotel Noordsee Restaurant De PiraatBallum: Hotel NobelHollum: Grill-Bar-Eethuisje De GriffelBezoek onze nieuwe website: www.amelandsprodukt.nl

12

3

4

56 7 8

Naast diverse Amelander productenzoals aardappelen, rundvlees, vis, eieren, pannenkoekmeel, mosterd, droge worst, bier en nog veel meer verkoopt Kars Blokker nu ook in zijn boerderijwinkel ’t Bintje: Amelander yoghurt en kwark. Een uniek Amelands product dat hij samen met zijn vrouw Annemieke en zijn ouders op ambachtelijke en

traditionele wijze maakt in de Zuivel Boerderij Ameland. Van volle 100% natuurlijke melk afkomstig van het oude Neder-landse runderras, de Groninger Blaarkop. De koeien grazen op een eilander natuurgebied rondom landgoed Halfweg. Dat betekent geen kunstmest meer en later maaien. Hierdoor ontstaat een gevarieerd grasland met veel ver-schillende soorten gras en kruiden. De koeien kunnen eten wat ze lekker vinden. Een koeienparadijs. De smaak van de weide vind je dan ook terug in de zuivel.De Amelander yoghurt en kwark zijn vol en romig van smaak. Alsof er een engeltje op je tong piest. Zo lekker!Behalve in de boerderijwinkel in Ballum aan de Nesserweg 9 is de zuivel te koop bij alle super-

Amelands Receptenhoekje

Amelander aardappeltjes uit de oven

markten op Ameland. In de diverse hotels en restaurants aan-gesloten bij het Amelands product staat het op de menukaart.De yoghurt en kwark zijn er in de smaken: naturel, vanille en cranberry.

Zuivel Boerderij Ameland’t Bintje Boerderij- en streekproducten

Familie BlokkerNesserweg 99162 ES Ballum AmelandTelefoon: 0519-55417606-52447840

[email protected]

[email protected]

Wij serveren tijdens het diner dit Amelander

product, vers van het land en vol van smaak.

Op Ameland worden twee soorten gekweekt,

de Frieslander en de Rosa Gold, allebeide zeer

geschikt om bereid te worden in de oven.

Ingrediënten (gerecht voor 4 personen):

• 500 gram Frieslander of Rosa Gold

• Zeezout• 3 teentjes verse knofl ook

• takje rozemarijn

• olijfolie

Tip:Ook lekker om Amelander mosterd, uienringen en

geraspte kaas op het laatst toe te voegen.

Eet smakelijk of kom gerust langs om dit gerecht

te proeven of andere Amelander producten die

wij serveren.

Bereidingswijze:

Doe de olijfolie in een ovenschaal en zorg ervoor

dat de bodem volledig is ingevet. Gooi vervolgens

de gehalveerde aardappeltjes in de schaal.

Doe ook de stukken knofl ook in de schaal en

stop deze over de gehele schaal tussen de aard-

appeltjes. Voeg naar smaak zeezout toe en gooi

ook de rozemarijn over de aardappeltjes. Schenk

een fl inke scheut olijfolie over de aardappeltjes.

Zet de schaal in de op 200 graden voorverwarmde

oven. Haal de schaal om de 10-15 minuten uit de

oven en hussel de aardappeltjes. Na 40 minuten

zijn de aardappelen met schil uit de oven klaar!

Het Amelands Produkt uitgelicht:

AMELANDER YOGHURT EN KWARK

Restaurant De Piraat

Open woensdag t/m zaterdag van 10.30 - 16.30 uur. Douwe Klipweg 10, Ballum Tel: 0519 556363www.bolumen.nlE-mail: [email protected]

ateliergalerie

100x200 cm 100x200 cm

ateliergalerie

ateliergalerie

ateliergalerieEDELSMEDERIJ

HEDENDAAGSE SCHILDER- EN BEELDHOUWKUNSTJOHAN FABER “DE PLOEG”

TRIBAL ART UIT WEST-AFRIKA INDONESISCHE ARTS & CRAFTS

Rixt van Doniastraat 2, 9163 GR Nes Ameland, tel. 0519-543092www.esthernagtegael.nl

ATELIERAnna van AMELAND

Schilderijen in olieverf en acrylGeopend van 13.00 tot 17.00 uur

Als de borden aan de weg staanBallumerweg 5 Nes

tel.: 0519-542526www.annavanameland.eu

Locatie & Openingstijden Expositie

ATELIER 31, Westerlaan 31, Hollum Schilderijen van Tom Beijl en brons van Margreet Halma.Geopend wo. t/m zat. 11.00-17.00 uur en open op verzoek: 0519-554787

TON VERPLANKE, Yme Duneweg 5, Hollum Expositie van houten beelden en objecten.Geopend bij aanwezigheid of na afspraak, 0519-556667 Rondkijken in de tuin ook toegestaan bij afwezigheid.

GALERIE-HOTEL DIT EILAND, Burenlaan 1, Hollum Oeuvre-overzicht Klaas Gubbel, grote objecten, schilderijen en grafiek.Geopend za. en zo. 11.30-15.30 en op afspraak Toeristische Landschap in 20 stereobeelden door Martin van den Oever.Tel. 0519-554405 Werken van Harrie Gerritz, Jan Wolkers e.a.

BO LUMEN, Douwe Klipweg 10, Ballum Schilderijen, objecten, tekeningen, grafiek, keramiek kunstkaarten.Geopend wo. t/m zat. 10.30-16.30 uur.

NOBEL’S MUSEUM, Camminghastraat 20, Ballum ‘Honderd jaar geschiedenis’.Open: 11.00-12.30 en 13.30-18.00 u. (Weekends onder voorbehoud).

RESTAURANT STRANDERS, Strandweg 71, Buren Expositie schilderijen van Dymphie van den Bergh.

Locatie & Openingstijden Expositie

GALERIE NOVEMBER, Bureweg 2, Nes Glaskunst van Branka Lugonja en Kosta Boda & Orrefors.

GALERIE ATELIER NADJA SMIT, Strandweg 19, Nes Geopend van dinsdag t/m zondag van 11.00-17.00 uur, als de borden aan de weg staan en op afspraak. Telefoon 0519-542758.

GALERIE ATELIER PHILADELPHIA THE JEWEL, Nes Edelsmederij. Expositie gouden zilversmeden uit Belgie, Denemarken en Nederland. Hedendaagse schilderkunst en beeldhouwkunst. Exclusieve collectie van Johan Faber, medeoprichter van “De Ploeg”. Tribal Art uit West-Afrika (Dogon) en Indonesie.

ATELIER ANNA VAN AMELAND, Ballumerweg 5, Nes Schilderijen in acryl en olieverf, op linnen en paneel.Geopend 14.00-17.00 uur, als de borden aan de weg staan of op tel afspraak: 0519-542526.

WESTCORD HOTEL NOORDSEE, Strandweg 42, Nes Foto expositie ‘Over ’t Wad’ van Anneke Wapstra.

E x p o s i t i e s A m e l a n d

Kijk voor de complete agenda ook op deamelander.nl

Maandag 21 september 2015 washet 60 jaar geleden dat Oense enHeiltje, om het plechtig te formule-ren, in de echt werden verbonden.De jaren vijftig waren de jaren vanherstel, nog lang geen vetpot. Dewelvaartsstaat was er nog lang niet.Maar dat deerde het kersverseechtpaar niet, zij hadden elkaar –en nu nog – je kunt dat rustig eenweelde noemen.

OnderwijzeresHeiltje werd in Holwerd geboren.Heiltjes heit Pieter was melkboer.Hij ventte de melk uit met paard enwagen. Hij had ook een paar koeienmaar toen het na de oorlog nietmeer was toegestaan melk vaneigen koeien uit te venten, werd hijveehouder. Haar mem Harmkehielp haar man en was verantwoor-delijk voor het reilen en zeilen vanhet huishouden. Heiltje ging na delagere school naar de MULO in Dokkum, toen waren er nog veelvakken. Elke dag op de fiets naarDokkum. Bar veel huiswerk; na heteten huiswerk maken was zo deregel, maar dat lukte Heiltje niethelemaal. ‘s Avonds deed ze deschriftelijke vakken en de volgendemorgen heel vroeg de rest. Zijmoest op tijd naar bed. Haar moe-der wekte haar dan vroeg en Heiltjetoog aan haar huiswerk. Na deMULO ging ze studeren aan de zogenaamde Kweekschool (nu PABO)in Leeuwarden. Eerst op de fiets,later met de bus. Nog voordat zijhaar diploma had gehaald had zij aleen baan. Het hoofd van de lagereschool in Ferwerd had haar ge-vraagd onderwijzeres te worden opde school aldaar. Zij gaf daar tot1957 les aan de kinderen van klas 1tot en met 3. In de vakantieperio-des deed Heiltje vrijwilligerswerkop Ameland, in het vakantiehuisExcelsior, in de duinen van Duin-oord. Dat waren kinderkampenvoor kinderen van twaalf jaar vande leden der Coöperatie Excelsior.

ExcelsiorHet HAKA vakantiehuis Excelsior isontstaan uit een initiatief van eengroep leden van de SDAP, de voor-loper van de PvdA. Die richtte in1898 een Coöperatie Productie en Verbruikersvereniging op, Excelsior, met als leuze: ‘Niet voorhet gewin, maar voor het gezin’.Men kon er lid van worden en bij dewinkels die aangesloten waren,goedkoper levensmiddelen kopen.In 1926 liet de coöperatie een va-kantiehuis bouwen op Ameland: Ex-celsior. In 1973 stopte de coöperatieen werden de winkels verkocht aansupermarktketen Edah. En in 1978werd het vakantiehuis verkocht.Aan de Smitteweg staat er nog eengedeelte van, het woonhuis.Tijdens zo’n vakantiekamp ont-moette Heiltje Oense, die daar in deleiding zat, dat was in de zomer van1953. Heiltje was daarvoor met vakantie naar Duitsland geweest en

vertelde daarover in de groep, maarhaast niemand had er belangstel-ling voor, behalve Oense, die luisterde naar haar en zo is het gekomen, zou Frater Venantius(Wim Sonneveld-creatie) gezegdhebben. Twee dagen later waren zijonafscheidelijk.

Van de Kweekschool naar de UniversiteitHet wordt de hoogste tijd om Oenseerbij te halen. Hij werd geboren op16 juli 1925 in het ziekenhuis teLeeuwarden, tijdens de kermis al-daar. De dokter zei dat Oense op degeur van de oliebollen afkwam.Oense’s heit was huisschilder enzijn mem Saapke Sonnema, washuisvrouw. Oense groeide op inHuizum, waar pa inmiddels schilderbij de gemeente was. Na de lagereschool ging hij naar de GemeenteHBS te Leeuwarden. Erg goed ginghet daar niet en hij verkaste naarde Rijks HBS, de B kant, daar ginghet prima. Het is dan oorlog en tijdens zijn eindexamen was er eenbombardement op het vliegveld.Maar Oense slaagde met vlag enwimpel. Daarna ging hij op verzoekvan z’n vader naar de Kweekschoolin Leeuwarden. Na het behalen vanhet diploma stond hij een tijd voorde klas maar het was toch niet zijnideaal. Oense ging naar de Universi-teit om medicijnen te studeren. Hijmoest eerst drie maanden in mili-taire dienst voor de basisopleiding,voordat hij aan zijn studie kon be-ginnen. Oense was ook vrijwilligervoor Excelsior en u heeft het alkunnen lezen, daar kwam hij Heiltje tegen.

MacaroniIn 1955 behaalde Oense zijn artsen-bul, maar vervolgens moest hij nogals militair arts zijn verdere dienst-plicht vervullen. Hij stelde voor te

trouwen, dan kreeg Heiltje het zo-genaamde smartegeld, en Oensezou zo een redelijk salaris verdie-nen als militair arts. Heiltje legdehet voor aan de oudercommissievan de school, want in die tijdmocht de onderwijzeres niet ge-trouwd zijn. De oudercommissievond het goed, maar Heiltje moesthet zelf overleggen met de burge-meester, want het was een strenggereformeerde gemeente en daargolden toentertijd strenge regels.De burgemeester vond het ookgoed, mits er maar geen kindertjeskwamen. De burgemeester uittetoch later zijn bezwaren tegenoverde oudercommissie, want, ‘JuffrouwWillemsen is tenslotte niet vansteen’. Oense en Heiltje gingen trouwen enwonen in Holwerd. Geld voor eendroomhuwelijksreis naar een exo-tisch land was er niet. Het werd eenlang weekend in een huisje in Appelscha. Al die dagen aten ze macaroni want Heiltje kon toen nogniet koken, alleen maar macaroni,maar het was even goed fantastisch.Nu kookt zij volgens Oense de ster-ren van de hemel, maar macaroni isnog steeds niet zijn favoriete eten.

AmelandOense was vaak onderweg in zijnfunctie als militair arts bij de

psychiatrische dienst, hij reisdedaarvoor door het hele land. Zijnrang was eerste luitenant. WanneerOense, uiteraard in uniform, ’s maandags met de bus naar Leeuwarden ging, zaten daar ookveel militairen in en klonk onver-mijdelijk het schone lied: ‘Sterrenstralen overal’, wat de dienstplich-tigen altijd zongen als er een offi-cier in de bus zat. Na de militairejaren viel Oense in als vervangervoor collega artsen, maar kreeg viavia een tip dat er op Ameland eenarts werd gevraagd. Daar haddenOense en Heiltje wel idee in. En1957 werd Ameland de woonplaatsvoor de familie Straatsma-Willem-sen en Ameland had toen twee artsen. Het was een prachtige tijdbeamen zij allebei. Heiltje en Oensewaren nauw betrokken bij hetmaatschappelijk leven op Ameland.Zij was onder andere raadslid vande PvdA. Oense heeft talrijke be-stuursfuncties vervuld en nu noghoudt hij zich bezig met de geschie-denis van ons mooie eiland. Toen dekinderen nog thuis waren, werdende vakanties in Nederland gehou-den. Later werden er reizen ge-maakt o.a. naar Amerika, Sicilië,Zwitserland, Schotland, Macedoniëen Scandinavië.Oense en Heiltje nog vele gezondeen fijne jaren samen!

Boek van gewicht en formaatMet 370 bladzijden is het letterlijkeen boek van formaat en gewichtgeworden; de afmetingen zijn van een A4, het gewicht is ruimmeer dan een kilo of om met Dr. Straatsma zelf te spreken: ‘hetweegt er behoorlijk in!’ En iederebladzijde is een verhaal op zich, ofhet nu het verhaal is van de ezelvan Maaie Wiel of de geschiedenisvan de Amelander melkfabrieken,de bemoeienis van de pastoor metde Boerenstand of de Stoeterij bijhet Ballumer Kasteel. Toch vindtOense Straatsma de beschreven ge-schiedenis van Ameland nog nietvolledig. Hij heeft geen aandachtkunnen besteden aan ‘Amelandsnatte historie’ en hij heeft ook nogniet, hoewel wel ten dele, de wensvan Burgemeester de Hoop vervulddoor te schrijven over de uithovenvan de monniken in de Middel-eeuwen. Langs 118 punten, hoofd-stukken, leidt Dr. Straatsma zijnlezer vanaf het begin van de be-woning van Ameland naar het eiland van nu.

De slenken, gevaarlijk maar opmeerdere plaatsen behorend bijAmeland landschap‘Om een voorbeeld te noemen’, zoschetste Dr. Straatsma in zijn voor-

woord: ‘Na bestudering van Ame-lands topografische kaart ontdekteik dat je op 2.50 hoogte de mense-lijke bebouwing kon vinden, zoalsde dorpen, maar ook de uithovenvan de monniken. Verder ontdekteik dat er tussen de dorpen Sier enHollum een slenk heeft bestaan, dielater is dichtgewaaid. Maar als wedenken aan een slenk hebben wemeestal de slenk tussen Ballum enNes voor ogen, die in de 17e en 18e

eeuw zulke problemen bezorgde bijextreem hoog water, als die plotse-ling aanzwol tot een zeegat.’

Speciale dank aan Gerben vanTuinen en Jan van DijkAl eerder was een poging gedaanom het boek uit te geven via deFryske Akademy. Hoewel men vollof was over het boek, ging de uit-

gave niet door. Het was, zo verteldeDr. Straatsma, een grote teleurstel-ling. Zijn dochter Rixt blies het pro-ject nieuw leven in, er werd nog-maals contact gezocht met Joop deJong, en lukte de uitgave via deStichting de Ouwe Pôlle. Gerbenvan Tuinen deed de taalkundigecorrecties en Jan van Dijk ver-zorgde de fraaie vormgeving vanhet boek met de Ballumer Oosthoekvan rond 1800 op de omslag.

Het resultaat mag er zijn. Zoekt uvoor een kerstcadeau niet verder!Dit rijk geïllustreerde boek is eenaanrader voor iedereen, die houdtvan Ameland. Het is verkrijgbaar bijde boekhandels op Ameland, hetSorgdragermuseum in Hollum enhet Landbouw- en JuttersmuseumSwartwoude in Buren.


Oense en Heiltje Straatsma-Willemsen 60 jaar getrouwd

Henk Pijnappel

Wethouder Will Bakema (midden) brengt namens de Gemeente Ameland de felicita-ties over aan het jubilerende paar Oense en Heiltje Straatsma.

P O U L I C O A C H I N G I N B A L A N C E

Alleen of samen vastgelopen?Liever leven dan overleven?

Therapeutische coaching werkt!

www.poulicoaching.nl

Hetty A. Pouli 0519 54 30 23 / 06 212 711 00 [email protected]

Advertentie

Er heeft al zoveel over ons de laatste keren in De Amelander gestaan, was de reactie van Oense en Heiltje Straatsma op mijn verzoek een artikeltje te mogen wijden aan hun 60-jarig huwelijk. Maar omdat ik bleef aandringen en 60 jaar getrouwd zijn tochniet niks is, zwichtte het diamanten echtpaar voor mijn verzoek. Samen met hun (schoon)kinderen, kleinkinderen en achter-kleinkinderen hebben zij hun diamanten bruiloft gevierd in het mooie Twentse dorpje Losser. Wethouder Bakema feliciteerde hetechtpaar namens de gemeente en overhandigde bloemen en een cadeau.

Voor het geval u nog op zoek bent naar een kerstcadeau voor iemand, die zich graag verdiept in de Amelander geschiedenis is hetpas uitgekomen boek van Dr. Straatsma waarschijnlijk precies het gene waarmee u goede sier gaat maken. Op dinsdag 11 novem-ber overhandigde Oense Straatsma het eerste exemplaar aan Burgemeester Albert de Hoop, die het graag in ontvangst nam. In zijn aankondiging had Joop de Jong, namens de Stichting ‘De Ouwe Pôlle’ de uitgever van het boek het al genoemd: de Stichtingis trots dit boek te hebben kunnen uitgeven, een boek wat inzoomt op een brede geschiedenis van Ameland. Dr. Straatsma heefter, zo beschreef Joop de Jong, jarenlang aan gewerkt. Meermaals had hij gepolst: ‘Is het niet tijd om het te gaan uitgeven?’, maarsteeds weer was het antwoord ‘Het is nog niet klaar’.

Geschreven door Dr. Oense Straatsma

Fantastisch nieuw boek: ‘Ameland’

Joke Mosterman

Bestel nu! Tel: 06 46064663www.amelandbezorgt.nl

Bezorgkosten:Hollum €5,- Ballum €4,-Buren €3,Nes €2,-Bij bestellingen v.a. €35,- betaalt u geen bezorgkosten. Ook gourmetmenu’s worden gratis geleverd.

Besteldagen:Woensdag t/m zondag van 16:00 uur tot 21:00 uur.

In de vakantieperiodes kunt u de gehele week bestellen!

We beschikken over een mobiel PIN apparaat. U kunt dus gewoon bij u thuis aan

de deur betalen!

Let op:Het gourmetten dient uiterlijk 1 dag van tevoren te worden gereserveerd.Voor overige bestellingen van meer dan 6 personen dient u voor 15:30 ‘s middags te bestellen.

@Amelandbezorgt

Side dishesGepofte aardappel met zure room € 2,50Stokbrood + huisgemaakte kruidenboter € 4,50Maiskolf met kruidenboter € 3,50Gebakken aardappelen € 3,50Frisse salade € 3,50

Voor de kids €8,50Deze kidsmenu’s zijn inclusief gebakken aardappelen, appelmoes en mayonaise. Keuze uit:Kids Meal KroketKids Meal FrikadelKids Meal KipnuggetsKids Meal Spare Ribs

Inclusief leuke verrassing!

Spare Ribs 750 gr. € 12,95 Keuze uit verschillende marinades:

Classic / Honey / Spicy / GarlicInclusief 2 sauzen: knoflooksaus en chilisaus.

Spare Ribs 500 gr. menu € 14,75 Vers gemarineerde Spare Ribs uit eigen keuken.Keuze uit verschillende marinades:

Classic / Honey / Spicy / GarlicInclusief gebakken aardappelen, knoflooksaus, chilisaus en een frisse salade.

Saté menu € 15,252 stokjes varkenshaassaté met pindasaus en kroepoek inclusief gebakken aardappelen en een frisse salade.

Zalmfi let menu € 15,95Inclusief cocktailsaus, gebakken aardappelen en een frisse salade.

Boerenschnitzel menu € 14,75Een grote schnitzel met gebakken ui, spek, paprika en champignons. Inclusief gebakken aardappelen en een frisse salade.

Kip Piri Piri menu € 15,25Heerlijke kippenkluiven met chilisaus (apart). Inclusief gebakken aardappelen en een frisse salade.

Vegetarische lasagne € 15,25Rijkelijk gevulde vegetarische lasagne (huisgemaakt) met groentes en gegratineerd met geitenkaas. Incl. stokbrood met kruidenboter en een frisse salade.

GOURMET BASICBiefstuk, kipfilet, varkenshaas, mini saté, mini worstjes, gehaktballetjes

GOURMET DELUXEBiefstuk, kipfilet, varkenshaas, mini saté, mini worstjes, gehaktballetjes, zalm, gambaspiesje, lamsworstje

€ 12,75 P.P. € 15,75 P.P.

€ 12,95P.P. EXCL. BEZORGEN

SPARE RIBS AL VANAF

Deze gourmetmenu’s zijn verder inclusief:COMPLEET GOURMETSTEL:

met pannetjes. Werkt op stroom. Inclusief verlengsnoer

SAUZEN:knoflooksaus, satésaus, cocktailsaus, gourmetsaus

SALADES:huzarensalade, koolsalade, gemengde salade

EN NATUURLIJK:kruidenboter, champignons, paprika, uienringen,

spekreepjes, stokbrood met kruidenboter en braadboter

VOOR VRAGEN EVT. SPECIALE WENSEN KUNT U ALTIJD CONTACT MET ONS OPNEMEN.

TIP VOOR DE FEESTDAGEN!

HEERLIJK GOURMETTEN!Ideaal met kerst, oud- en nieuwjaar!

GRATIS bij u thuis bezorgd! De volgende dag gratis weer opgehaald!

11 SOORTEN SALADES o.a:• Tonijn• Griekse• Noordzee• Antipasta di Carne• Carpaccio• Salade met gamba’s• Salade met ossenhaas

STOKBROOD • Kruidenboter• Tapenade

54 SOORTEN PIZZA’S o.a:• Margherita• Carbonara Speciale• Hot Chicken• Vegetariana• Frutti di Mare

13 SOORTEN PASTA’S o.a:• Carbonara• Marinara• Bolognese

LASAGNE

vanaf€ 6,50SHOARMA o.a:

• Kapsalon• Broodje Shoarma• Pizza’s met

Shoarma

Shoarma van varken, vers van het spit met eigengemaakte sausjes.

vanaf€ 7,50vanaf€ 7,00

Kijk voor alle gerechten, bezorgkosten en openingstijden op www.ilvulcano.nlBestel via: 0519 55 41 64 - Schoolstraat 8, Hollum - Ameland

ONTDEK, LEER, BELEEF EN DOE OP AMELAND!

Natuurcentrum Ameland: informatie, kennis en innovatie

Herenweg 1Hollum Ameland

Kardinaal de JongwegNes Ameland

Molenweg 10aNes Ameland

Oranjeweg 57Hollum Ameland

Hoofdweg 1Buren Ameland

Molenweg 8Hollum Ameland

w w w . a m e l a n d e r m u s e a . n l

Landbouw en juttersmuseum Swartwoude

Amelander molens

De vuurtoren

Spectakel: de lancering van de reddingboot. Kijk op de website voor de data en tijdenCultuurhistorisch museum Sorgdrager

Maritiem Centrum Ameland Diverse activiteiten en excursies

• Visvoeren in het Natuurcentrum in Nes• Eendenkooi excursie met kooiker• Mosterdmaken in de Verwachting Hollum• Wad-, bos- en strandexcursies met gids• Digitale gids in museum Sorgdrager Hollum• Vroege vogels Wadexcursie met gids• Rondleiding met gids door historisch Hollum• Rondrit met Jan Plezier over het eiland• Korren aan het Noordzeestrand

www.amelandermusea.nlTel. 0519-542737

Buitenactiviteiten, rondleidingen, workshops, exposities, arrangementen en meer…Er is weer van alles te beleven in de kerstvakantieGa mee met de bos, strand en vuurtoren “bij nacht” of ga met de kooiker door de eendenkooi.

Van fi etstocht tot wad excursie er is van alles mogelijk.

Met een (familie) groep op Ameland? Arrangement op maat of op bijzondere wijze Ameland ontdekken?Boek dan een eens een eigen gids. Er is meer mogelijk dan u denkt.

Voor alle overige activiteiten… kom langs, kijk op www.amelandermusea.eu of bel 0519-542737

ExpositiesBekijk alle exposities op www.amelandermusea.eu

Uitgelicht Dinsdag 22 decemberCultuurhistorische avondtocht door Hollum, 19.00 uur (start museum “Sorgdrager”) Woensdag 23 decemberWad excursie Hollum, 11.00 uur (start einde Pietje Miedeweg Hollum)Woensdag 30 decemberBosexcursie, 10.30 uur (start schuur Staatsbosbeheer)

Meer kerstactiviteiten op www.amelandermusea.eu

Strandweg 38Nes AmelandTel. 0519-542737

Oranjeweg 18Hollum Ameland

Ac t i v i t e i t e n a g e n d a A m e l a n d

M E D I S C H E Z O R G

A L G E M E E N

BE L AN G R I J K E TE LE FO O N N U M M E R S

Brandmelding / Ongevallen 112Politiebureau (0900) 88 44Vliegveld Ballum (0519) 55 40 30

HuisartsenH. MatersSchoolstraat 1, Nes. Tel. 0519-542018Spreekuur: ma. t/m vr. 8.30-12.00 (op afspraak). Voor visites bellen voor 12.00 uur.Apotheek geopend ma. t/m vr. 15.30-17.00 uur.J. Jacobs en M. LappenschaarNesserweg 4, Ballum. Tel. 0519-554175Spreekuur: ma. t/m vr. 08.00-10.00 uur (op afspraak) 10.30-12.00 uur (inloopspreekuur)Apotheek geopend: ma. t/m vr. 15.30-16.30.

Huisartsenlaboratorium AmelandLocatie Huisartsenpraktijk dr. Maters, Schoolstr. 1, Nes, zij-ingang:Bloedafname op maandag en donderdag van 8.00-9.00 uurLocatie Zorgcentrum De Stelp, H.D. Katstraat, Hollum:Bloedafname op dinsdag van 8.00-9.00 uurTandartsenpraktijk AmelandDouwe Klipweg 14, Ballum. Tel. 0519-554104.Behandeling na telefonische afspraak.Dierenarts H. ScholsVermaningspad 4, Nes. Tel. 0519-542158.Boodschappen tussen 08.00-09.00 uur.Spreekuur kleine huisdieren: ma.t/m vr. 13.30-14.00 uur en ma. en do. 17.30-18.00 uur.Voor avond- en weekenddiensten eerst bellenPraktijk Fysiotherapie en Manuele therapieMolenweg 1, Nes. Tel. 0519-542442.Behandeling volgens afspraak.Thuiszorg het Friese LandZorgcentrum De Stelp, H.D. Katstraat 4, Hollum.Spoed- en/of weekend telefoon 0900-8864.Uitleen HulpmiddelenZorgcentrum De Stelp, H.D. Katstraat 4, Hollum. Geopend: ma.-vr. 13.00-14.00 uur.Maatschappelijk Werk FryslânTel. 0519-293550.Humanitas AmelandSteun bij rouw en verlies. Informatie Mieke Huizinga. Tel. 0653118822.

GemeentehuisJelmeraweg 1, Ballum. Postbus 22, 9160 AA Hollum. Tel. 0519-555555. Fax 0519-555599.Geopend: ma. t/m vr. 08.30-12.00 uur en 13.30-16.30 uur.

Overslag stationVerbindingsweg 31, Ballum. Tel. 0519-542822.Geopend: ma. t/m do. 13.30-15.30 uur.Iedere eerste za. van de maand van 10.00-12.00 uur.

Verloren en gevonden voorwerpenOp de website www.verlorenofgevonden.nl kunt u zelf en voorwerp registreren als verloren of als gevonden. Meer informatievia Gemeente Ameland, tel. 0519-555555 of [email protected]. Geopend: ma. t/m vr. 09.00-12.00 uur en 14.00-16.00 uur.

Wagenborg Passagiersdiensten B.V.Reeweg 4, Nes. Tel. 0900 9238.Bereikbaar van ma. t/m za. 08.00 tot 20.00 uur.

VVV kantoor Nes en bibliotheekBureweg 2, Nes tel. 0519-546546. Geopend: ma. t/m vr. 09.00-17.00 uur. Za. 10.00-15.00 uur. Gesloten tijdens zon- en feestdagen.

VVV kantoor Hollum en bibliotheekO.P. Lapstraat 6, Hollum.Geopend: ma. t/m vr. 09.00-12.00 uur. Gesloten: zon- en feestdagen

PostNL ServicepuntPrimera, Hoofdweg 5, Buren tel. 0519-543031Geopend: ma. t/m vr. 08.30-18.00 uur. Za. 08.30-17.00 uur.VVV kantoor Hollum, O.P. Lapstraat 6, Hollum. Geopend: ma. t/m vr. 09.00-12.00 uur. Gesloten: zon- en feestdagen

ING Servicepunt Bureweg 2, NesGeopend: ma. t/m vr. 9.00-17.00 uur.Gesloten: zaterdag, zon- en feestdagen.

Geldautomaten Rabobank, van Heeckerenstraat 12, NesVVV, Bureweg 2, NesSupermarkt Jumbo, Hoge Eggenweg 6, NesCoop Bakker Hollum, O.P. Lapstraat 4, HollumWelkoop, Fabrieksweg 4, HollumSpar Manje, Strandweg 2, BallumKlein Vaarwater, Klein Vaarwaterweg 114, Buren

Benzinepompen Autobedrijf Metz, Reeweg 1, Nes (24 uur)Fa. Visser, Oranjeweg 28, Hollum 24 uur)Autobedrijf Theo Faber, Fabrieksweg 18, Hollum

De OpstapperAmeland-Dokkum vv, tel. 0800-280 28 03, Sms 0800-280 28 03, E-mail: [email protected] Vooraf reserveren.

Snelvervoer/watertaxiTornado Ameland tel. 06 51697868Wagenborg Watertaxi tel. 0900 9238 (€ 0,70 p/g)Veltman Marine Service tel. 06 20620933

D E C E M B E RD E C E M B E R J A N U A R I14-12 Raadsvergadering 19:30 Gemeentehuis te Ballum 15-12 Vrouwen van Nu afd. Ameland 18:00 Ons Hol, Hollum Kerstavond15-12 Alg. Ledenvergadering VVV 20:00 Hotel Noordzee, Nes 18-12 Bingo 20:00 ‘t Cammingahuus, Ballum 19-12 Kersttoernooi Biljarten 19:00 De Boeg, Buren 19-12 Kerstconcert 20:00 N.H. Kerk, Hollum Forza Musica en Interkerkelijk Zangkoor19-12 Optreden Timmy de Moocher 23:30 Hotel Nobel, Ballum 20-12 Winterwedstrijd Kleiduifschieten 13:00 Vliegveld Ballum Tussen 10.30 en 12.00 uur oefenen met schietinstructeurs, daarna wedstrijd20-12 Sunday Music Session 16:00 Pannekoekhuis, Hollum 20-12 Kampvuur 16:00 Badstrand, Hollum 20-12 50+ Kerstavond 17:00 Hotel Amelander Kaap, Hollum Feestelijke Kerstbroodmaaltijd, opgave: 0519-556068.21-12 Wadexcursie 12:00 Start einde Reeweg, Buren 21-12 Kerstklaverjassen 20:00 De Griff el, Hollum Vooraf aanmelden: 0519-55413522-12 Kampvuur 16:00 Badstrand, Buren 22-12 Cultuurhistorische avondtocht 19:00 Start museum Sorgdager, Hollum 23-12 Wadexcursie 11:00 Einde Pietje Miedeweg, Hollum 23-12 Excursie verbetering Waddendijk 13:00 Waddendijk Aanmelden bij VVV Nes, 0519-54654623-12 Rondleiding 14:00 Pietje Miedeweg 1, Ballum Rondleiding op de fi lmset van Penny’s Shadow, demonstratie vrijheidsdressuur en fotoshoot25-12 Gala night 23:00 De Griff el, Hollum Onvervalst gezellige avnd in Westend sfeer25-12 Christmas Party 23.30 Nescafé, Nes26-12 Steurenkaarten (kruisjassen) 20:00 Hotel de Klok, Buren26-12 DJ Sebass 23.30 Nescafé, Nes 27-12 Rondleiding 14:00 Pietje Miedeweg 1, Ballum Rondleiding op de fi lmset van Penny’s Shadow, demonstratie vrijheidsdressuur en fotoshoot27-12 Kampvuur 16:00 Badstrand, Hollum 27-12 Sunday Music Session 16:00 Pannekoekhuis, Hollum 28-12 Bingo 20:15 Dorpshuis ‘t Wantij, Buren 28-12 Rommelmarkt 10:00 Wijde Blik, Balum 29-12 Kampvuur 16:00 Badstrand, Buren 29-12 Bos, strand & vuurtoren beklimmen 19:00 Start vuurtoren, Hollum 29-12 Jubileumconcert Vocalis 20:30 Hervormde Kerk, Hollum 29-12 DJ Esjay 23.30 Nescafé, Nes30-12 Bosexcursie 10:30 Start schuur Staatsbosbeheer, Nes 30-12 Rondleiding 14:00 Pietje Miedeweg 1, Ballum Rondleiding op de fi lmset van Penny’s Shadow, demonstratie vrijheidsdressuur en fotoshoot30-12 Sfeermarkt 14:30 Plantsoentje, Hollum Gezellige sfeermarkt in kerstsfeer30-12 Demonstratie Paardenreddingboot 13:30 Strand Suud-West, Hollum Start boothuis Maritiem Centrum, Hollum30-12 Concert Gospelgroep Inspirit 20:00 Hervormde Kerk, Hollum Gezamenlijk optreden met de Hollumer Gromkes31-12 Oliebollenverkoop 10:00 Oranjeweg 5, Hollum31-12 Kerstboomwerpen Ballum 14:00 Plantsoen nabij Hotel Nobel Amelander kampioenschap 31-12 Oliebollenverkoop Ballum 10:00 Plantsoen nabij Hotel Nobel31-12 Nieuwjaar-bij-Nescafé 01.00 Nescafé, Nes

1-1 12e Amelander Nieuwjaarsduik 11:00 Badstrand, Hollum 2-1 Kampvuur 16:00 Badstrand, Buren 2-1 Biljarten, 17e Open Klein Libre 12:00 De Boeg, Buren 3-1 Biljarten, 17e Open Klein Libre 12:00 De Boeg, Buren 3-1 Sunday Music Session 16:00 Pannekoekhuis, Hollum 4-1 Raadscommissievergadering 19:30 Gemeentehuis te Ballum 5-1 Nieuwjaarsreceptie gem. Ameland 16:00 Gemeentehuis te Ballum 6-1 Vrouwen van Nu afd. Ameland 14:00 Ons Hol, Hollum Nieuwjaarsbijeenkomst8-1 Enkel Darttoernooi 19:00 ‘t Cammingahuus, Ballum Organisatie: dartvereniging Grande Top. Iedereen is welkom8-1 Steurenkaarten (kruisjassen) 20:00 Hotel de Klok, Buren 9-1 Enkel Darttoernooi 19:00 ‘t Cammingahuus, Ballum Organisatie: dartvereniging Grande Top. Iedereen is welkom9-1 Optreden Timmy The Moocher 22:00 Restaurant de Piraat, Nes15 jarig jubileum optreden met de band The Mid. Entree gratis10-1 Piraat 15 jaar 16:00 Restaurant de Piraat, Nes Feestelijk matinee i.s.m. Daniel&William en de Hollumer Gromkes10-1 Sunday Music Session 16:00 Pannekoekhuis, Hollum 13-1 Inloopavond Raadsfracties 19:30 Gemeentehuis te Ballum 14-1 Vrouwen van Nu afd. Ameland 20:00 Ons Hol, Hollum Onderwerp: KNRM15-1 De Verdieping met: Kerktheater 20:00 Herv. Kerk Ballum Avondvullend programma met Rob Favier. Toegang gratis.15-1 Bingo 20:00 ‘t Cammingahuus, Ballum 15-1 Stratenvolleybal Nes-Buren 19:00 Jaap Klaassenhal, Nes 15-1 Jan Bruin toernooi 22:00 De Griff el, Hollummet DJ Ys16-1 Pakafrekenen voor de Kids 17:00 Restaurant de Piraat, Nes Meiden uiteraard ook welkom. Heerlijk eten, luisteren naar livemuziek en kijken naar beeldmateriaal.16-1 Stratenvolleybal Nes-Buren 19:00 Jaap Klaassenhal, Nes 16-1 Jan Bruin toernooi 22:00 De Griff el, Hollummet Daniel en William17-1 Sunday Music Session 16:00 Pannekoekhuis, Hollum 17-1 Theater voor de allerkleinsten 17:00 Restaurant de Piraat, Nes20-1 Lezing St. De Ouwe Pôlle 20:00 De Wijde Blik, Roosdunen, Ballum ‘Geschiedenis van de Wadden’ en ‘De canon van de Waddeneilanden’, door Anne Doedens en Jan Houter22-1 Koppels Darttoernooi 20:00 Restaurant de Piraat, Nes 23-1 Koppels Darttoernooi 20:00 Restaurant de Piraat, Nes 24-1 Sunday Music Session 16:00 Pannekoekhuis, Hollum 25-1 26e Amelander kampioensch. Libre 19:00 De Boeg, Buren Van ma. 25 jan. t/m vr. 29 jan. ‘s avonds vanaf 19:00 uur.25-1 Raadsvergadering 19:30 Gemeentehuis te Ballum 29-1 Men’s Night Pokertoernooi 20:00 Restaurant de Piraat, Nes Voor meer informatie: 061348009830-1 Verrassende ladiesnight 19:30 Restaurant de Piraat, Nes Kaarten in de voorverkoop bij Restaurant de Piraat31-1 Sunday Music Session 16:00 Pannekoekhuis, Hollum

1-2 Raadscommissievergadering 19:30 Gemeentehuis te Ballum 2-2 Horecabeurs Ameland 16:00 De Boeg, Buren 4-2 Nut en Genoegen 20:00 Ons Hol, Hollum Toneeluitvoering, kaarten in de voorverkoop verkrijgbaar bij: Bakkerij de Boer, Hollum en Primera, Buren5-2 Nut en Genoegen 20:00 Ons Hol, Hollum Toneeluitvoering, kaarten in de voorverkoop verkrijgbaar bij: Bakkerij de Boer, Hollum en Primera, Buren6-2 Nut en Genoegen 20:00 Ons Hol, Hollum Toneeluitvoering, kaarten in de voorverkoop verkrijgbaar bij: Bakkerij de Boer, Hollum en Primera, Buren7-2 Sunday Music Session 16:00 Pannekoekhuis, Hollum 9-2 Informatieavond Terreinbeheerders 19:30 Hotel Hofker, Nes 10-2 Nut en Genoegen 14:00 Ons Hol, Hollum Toneeluitvoering, kaarten in de voorverkoop verkrijgbaar bij: Bakkerij de Boer, Hollum en Primera, Buren10-2 Inloopavond Raadsfracties 19:30 Gemeentehuis te Ballum 11-2 De Verdieping met: Amelands Forum 19:30 De Stelp, Hollum Onderwerp: Inbreng andere culturen in geloof. Met Amelander forumleden.13-2 5e Am. Kampioenschap driebanden 13:00 De Boeg, Buren 13-2 Concert Canite Tuba 20:00 De Boeg, Buren Jaaruitvoering met medewerking van een keur aan muzikanten14-2 Sunday Music Session 16:00 Pannekoekhuis, Hollum 15-2 Commissie Sociaal Domein 19:30 Gemeentehuis te Ballum 15-2 Vrouwen van Nu afd. Ameland 20:00 Ons Hol, Hollum Onderwerp: Dorp achter tralies16-2 Printkes kieke 19:00 De Stelp, Hollum Foto-avond voor bewoners van De Stelp met Pieter Jan & Tineke Borsch 19-2 Printkes kieke 20:00 Herberg De Zwaan, Hollum Foto-avond, winterprogramma St. De Ouwe Pôlle met Pieter Jan & Tineke Borsch

Kijk voor de complete agenda ook op deamelander.nl

K E R K D I E N S T E NRooms Katholieke kerkNes, De Toel Kardinaal de Jongweg.24 dec. 19.30 uur Kerstavond. Gezinsviering met het Kinderkoor24 dec. 22.30 uur Kerstavond. Nachtmis met het Sint Clemenskoor25 dec. 11.00 uur Eerste Kerstdag. Woord en communieviering met het Sint Clemenskoor26 dec. 17.00 uur Tweede Kerstdag. Kindjewiegen01 jan. 11.00 uur Nieuwjaarsviering24 jan. 10.00 uur Oecumenische viering in De Toel

Federatie Doopsgezind-GereformeerdHollum, Herenweg 4 • Nes, Vermaningspad20 dec. 10.00 uur Hollum 4e Advent24 dec. 19.00 uur Hollum Kerstnachtdienst25 dec. 09.30 uur Hollum Eerste Kerstdag27 dec. 10.00 uur Hollum31 dec. 17.00 uur Ballum 19.00 uur Hollum (Westerlaankerk)03 jan. 10.00 uur Hollum Nieuwjaarsdienst10 jan. 09.30 uur Nes 10.45 uur Hollum17 jan. 10.00 uur Nes De Toel, Oecumenische viering24 jan. 10.00 uur Hollum31 jan. 10.00 uur Hollum07 feb. 10.00 uur Hollum14 feb. 09.30 uur Hollum 10.45 uur Nes21 feb. 10.00 uur Hollum

Iedere woensdagavond van 19.00-19.30 uur Avondgebed in Taizéstijl, Westerlaankerk, Hollum.

Nederlands Hervormde kerkHollum, Oosterlaan 2 • Ballum, Camminghastr. 14 • Nes, Kerkplein20 dec. 10.00 uur Nes24 dec. 21.30 uur Ballum 23.00 uur Hollum Kerstnachtdienst25 dec. 09.30 uur Hollum 11.00 uur Nes Eerste Kerstdag27 dec. 10.00 uur Ballum31 dec. 17.00 uur Ballum 19.00 uur Hollum03 jan. 10.00 uur Nes Nieuwjaarsdienst10 jan. 10.00 uur Hollum17 jan. 10.00 uur Nes De Toel, Oecumenische viering24 jan. 10.00 uur Hollum31 jan. 10.00 uur Ballum07 feb. 10.00 uur Hollum14 feb. 10.00 uur Ballum21 feb. 10.00 uur Hollum

F E B R U A R I

Zie voor exposities pagina 34Paardenreddingboot vaart uitWoensdag 30 december om 13.30 uur.Vertrek vanuit het boothuis bij het Maritiem Centrum in Hollum. Lancering op het strand zuid-west van Hollum.

ZwembadenDe Golfslag, Klein Vaarwater, Buren. Tel. 0519-54 21 56

KlaverjassenPizzeria De Branding, Buren. Donderdagavond, aanvang 20.00 uur.Doprshuis ’t Wantij, Buren. Dinsdagavond, aanvang 20.15 uur.

Boeddhistische meditatieOpen meditatieavond voor eilanders en gasten elke dinsdag van 19.30-21.00 uur. Elke 1e donderdag van de maand thema-avond Mettaloka, Van der Stratenweg 14, 9163HT Nes. Info: Hetty A. Pouli, tel. 0519 54 30 23 / 06 212 711 00. www.triratna.nl/ameland.

Bridgeclub AmelandElke donderdag bridgedrives met prijzen, voor leden en gasten. Locatie: Hotel De Klok, Hoofdweg 11, Buren. Aanvang: 20.00 uur.

Hotel I Restaurant I Café I SlijterijNOBEL

/nob

el.a

mel

and

@N

obel

Am

elan

d

Ontdek de wereld van Nobel(tje)

3 gangen keuzemenu in Nobel Café € 32,50 p.p. 3 gangen Inspiration menu in Nobel Restaurant € 43,50 p.p.

“Het is een hele reis, maar de heren van Michelin zouden deze omweg toch eens snel moeten maken.” Pieter Nijdam, Telegraaf

RESERVEER NU! T. 0519 554 157

www.hotelnobel.nlGerrit Kosterweg 16 - Ballum Ameland - E [email protected]

Van Heeckerenstraat 10, Nes Ameland. Tel. 0519-542760 [email protected] - www.nes-cafe-ameland.nl

Tien speciaalbieren op de tapen meer dan veertigspeciaalbieren op fles.

Vraag naar onze bierkaart!

Midden in het gezellige centrum

van Nes vindt u NesCafé, waar

de Amelander gemoedelijkheid en

gastvrijheid samengaan met een

prima service en buitengewone

kwaliteit. Eet, drink en geniet in

een ongedwongen sfeer.

Het NesCafé:een plek waar je je thuis voelt...

Meer dan alleen café!

Wij grillen op deGreen Egg.De unieke rondomverwarming zorgt ervoor dat het vlees zeer snel bereid wordt, waardoor de smaak, geur en kleur optimaal bewaardblijven.

NesCafe•Adv•Amel•2015.indd 1 01-05-15 09:19

Welkom bij Familiecamping De Kiekduun! Centraal gelegen aan de Strandweg

in Buren met het Noordzeestrand op

5 minuten loopafstand. We verhuren

luxe chalets en beschikken over mooie

kampeerplaatsen in de duinen. De camping is het gehele jaar dagelijks geopend en beschikt over gratis en onbeperkt draadloos internet.Kijk op de website voor meer

informatie!

DE KIEKDUUN Strandweg 65, 9164 KA, Buren Ameland Tel: 0519-542389

www.kiekduun.nl

Welkom bij Familiecamping De Welkom bij Familiecamping De Welkom bij

Kiekduun!Familiecamping De Kiekduun!Familiecamping De

Centraal gelegen aan de Strandweg

in Buren met het Noordzeestrand op

5 minuten loopafstand. We verhuren

luxe chalets en beschikken over mooie

kampeerplaatsen in de duinen.

camping is het gehele jaar dagelijks geopend en beschikt over gratis en onbeperkt draadloos internet.Kijk op de website voor meer

informatie!

Al 50 jaar het vertrouwdeadres voor een huurfi ets

Veerdam Nes (bij de veerboot) Camping Duinoord, NesMarten Janszenstraat. 6, Neswww.fietsverhuurkiewiet.nl

Kiewiet•Adv•DNA•2009.indd 1 10-03-2009 11:52:23

VERS & VOORDELIG. DAT IS MIJN COOP

Douwe Bakker HollumO.P. Lapstraat 4 COOP.NLO.P. Lapstraat 4 • e-mail: [email protected] • telefoon: 0519 - 554003

De Amelander december/januari/februari 2015-11

Documents

Transcript of De Amelander december/januari/februari 2015-11