De 7de competentie

Een lezing over reflectie, professionele ontwikkeling en

persoonlijke groei

Opzet van de lezing

3 hoofdvragen: Wat is reflectie? Wat is de functie van reflectie voor

mij als mens? Welke dilemma’s kom ik tegen bij

reflectie en wat doe ik er mee?

Korte oefening (eerste intermezzo)

Kies een kaart en vertel je buurvrouw waarom deze kaart het beste illustreert wat het voor jou betekent om in het onderwijs bezig te zijn…

Bronnen

Descartes en Darwin (en een stukje Maslov)

Sociaal Constructivisme en behaviourisme

Postmodernisme en YUPPIEdom Covey (sleutels tot een

betekenisvol leven)

Descartes Descartes, filosoof

van de Verlichting:

Cogito ergo sum De geest kan

bestaan zonder het lichaam (scheiding van lichaam en geest)

Charles Darwin On the Origin of the

species and their natural election

Nature/nurture Wat onderscheidt

de mens van de (andere?) soorten?

The thin ice: Sociaal Darwinisme

Stukje Maslov

behaviourisme Leren = gedragsverandering Conditionering (mensen kunnen

door manipulatie tot gedrag gedwongen worden)

Aandacht voor de geconditioneerde reflex

Geloof in maakbaarheid (social engineering)

Sociaal constructivisme Iedereen bouwt aan zijn/haar eigen

werkelijkheid Binnen de juiste voorwaarden geef

je mensen de kans hun werkelijkheid op te bouwen en de zingeving ervan te ervaren

Nadruk op competentieontwikkeling en reflectie

Een competentie

Een competentie is het geheel aan kennis, vaardigheden en attitude dat nodig is om in verschillende situaties een adequate oplossing te bedenken en uit te voeren…

Kennis, vaardigheden en attitude

(volgens sociaal constructivisten) Kennis: het beeld dat iemand heeft

van de werkelijkheid Vaardigheden: adequate vormen

van handelen Attitude: houding (geheel van

motivatie, normen, waarden en drijfveren)

Het gedroomde koninkrijk

Begin 90er jaren: Commissie Van Es

Stichting Beroepskwaliteit Leraren en andere Onderwijsberoepen

Wet BIO www.lerarenweb.nl

De SBL Kwaliteitskring (kort intermezzo II) Over welke competenties moet

volgens jou een goede leerkracht beschikken (SBL geïnfecteerden moeten hier even pas op de plaats maken)

?????????????????

Nu eventjes naar de CD ROM

De SBL Competenties

Tijd voor Stephen Covey

Covey citeert Mahatma Gandhi: “We kunnen niet tegelijkertijd het goede doen in de ene afdeling van ons leven en het verkeerde in een andere afdeling ervan”

Dus: Je privé-leven en je professionele leven vormen één, ondeelbaar geheel…

Covey’s literatuuronderzoek 1776-1920: Principiële LevenshoudingKwaliteit van het leven wordt gemeten

aan de waarden en normen die de mens zichzelf en anderen stelt.

1920-2006: Pragmatische levenshouding

Kwaliteit wordt gemeten aan materieel gewin van het individu

Covey’s ‘Principes’

Hoofdregel:Echte verandering komt van

binnenuit.Je diepste overtuigingen bepalen je

drijfveren en die bepalen tenslotte je interpersoonlijk gedrag.

De Boerderij Metafoor (als reactie op het postmodernisme).

Principes Part two

(Inter)persoonlijke groei wordt bevorderd door:

Betrouwbaar en integer zijn afhankelijkheid

onafhankelijkheid wederzijdse afhankelijkheid

Een ‘geloof’ in vaste, universele waarden

Naisbitt

De mega-trend van deze tijd:

NETWERKEN

(investeren in relaties)

Intermezzo III

Kies drie waarden die bepalend zijn voor jouw levenshouding.

Gebruik daarvoor eventueel de kaarten.

Leg in je groep uit waarom juist deze waarden voor jou zo belangrijk zijn.

Zijn deze waarden ook belangrijk voor je beroepshouding?

Principes part three

Eigenschappen voor persoonlijke groei:1. Wees pro-actief (geef zelf vorm aan je

leven, neem zelf de regie)2. Bepaal je eindbestemming (waar wil ik

aan het eind van mijn leven staan?)3. Begin bij het begin (bepaal wat je wil

en ontwikkel bewust die richting op)

Principes Part three

Eigenschappen voor interpersoonlijke groei:

4. Denk in termen van win-win (samen kiezen uit overvloed i.p.v. afstrepen uit schaarste)

5. Eerst begrijpen, dan pas proberen begrepen te worden

6. Werk synergetisch (verschillen=rijkdom)

Principes part three

Ontwikkelen van de eerste 6 eigenschappen:

7. Hou de zaag scherp (periodieke vernieuwing van je wezen, APK)

Terug naar school Welke missie, visie en opvattingen

bepalen de identiteit van de school waar je werkt?

Hoe zou je de cultuur van de school typeren?

Hoe sluiten identiteit en cultuur van de school aan bij jouw identiteit en levenshouding?

Terug naar jezelf

Wat zijn jouw ankerpunten? Waar wil je uiteindelijk uitkomen? Wat zijn jouw professionele

ambities daarbij? Hoe bekwaam ben je in je vak? Wat betekent dat voor jouw

professionele ontwikkeling?

TOP SOP

POP

Bekwaamheids-dossier

ontwikkelingshulp

Je collega’s als klankbord SBL scans Thema kaartspelen Intervisie Je direct-leidinggevende als

klankbord Je partner, kinderen, vriendinnen,

vrienden als klankbord

Dilemma’s

Vertrouwen en veiligheid Schoolbelang vs persoonlijk belang Waarden van de school vs je eigen

waarden Ontwikkeling vs beoordeling De waan van alledag vs de pas op

de plaats

Tenslotte…

Iets geleerd? Was het zinvol? Wat neem je mee?