> r_*~3S*. .-fl* - •tee ™ — f •» * i

AGRIPPA, O F D E

GEWAANDE TIBERINÜS . TREVRSTEL.

Uit bet Franfeb -van den Heer Q Ü I N A Ü L T . De Vierde Druk, op nieuw s naar het Franfch naauw-

keuriger gevolgd, én verbeterd.

NIL VOLENTIBUS AIBUU M

t ' A M S T E L D A M , By I Z A A K D U I M , Boekdrukker en Boekverkooper,

bezuiden he t Stadhuis, b y den Dam . 1734. Met Fiirilegie .

Aan de E, E. Heer en

R E G E N T E N V A N H E T

W E E S H U I S E N

O U D E M A N N E N H U I S .

E. E. HEEREN . Et dunk e U E . E . nie t vreemd , in -dien deez e Toeëigenin g mee r na een e Voorrede , als n a een e Opdrag t ge -lyke. Gee n gemecn e rede n heef t d e

geboorte aa n dceze n ui t he t Franfc h vertaald e A G R i P P A veroorzaakt; daarom paffe n hem ook geene gemeen e omftandighéden . E n alhoewe l voor aa n geen e loftuitinge n uwe n wédergal m , nóch veel e vleijerye n uw e groot e gunlt , voor een kleen e waard y , én minde r moeit e affmec -ken; z o twyffelen w y échte r niet , ó f ons inzicht zal uwe n lóf , én onz e geneegenhei d u w gunf t daardoor niet minder verdienen.

Sedert eenig e jaaren herwaard s , hebben tw é

gefchillen d e grondvéfte n va n d e oefeninge n der Tooneelkunf t ondergraave n ; 't eerft e tuf -lehen d e Liefhebber s de r Schou w fpélen , zo verftandige al s onverftandig e i n ' t gemee n , hangt nóc h aa n den nagel ; én beftaa t hie r in : óf me n d e voornaamfife , de geleerdft e , én de veritandigfte de r Burgere n , dan óf men 't ge -meen volk, ja ' t graauw zélf, to t dat tydverdryf moet nooden; én óf men de ooren, dan óf men de oogen voldoen moet.

Een groo t gedeelt e doo r hunn e onérvaa -renheid , (lellen hunn e meenigt e va n ftemmen, tégen d e érvaarenheid va n weinigen , én mee-nen da t di e dinge n nie t wé l t'faamen kunne n gaan.

Uit decz e dwaaling e fprui t he t twéd e ge-fchil, dat zee r dikwil s tuflehe n d e Regeerder s van de n Schouwbur g onde r malkandere n , doch alty d tuflehe n di e Regeerders i n ' t alge -meen aangezien , é n de geene die den Schouw -burg ftóf verfchafFen , gefmeul t heeft , én nóe h onlangs me t he t roere n va n di e gefchillen, wa t vlams heeft laate n zien.

Dit twéd e gefchi l da n , beftaat daa r in ; óf den Schouwburg e dienl t é n vriendfeha p ge-fchiedt door di e geene, dan óf de Schouwbur g vriendfehap doe t aa n die geenen, welke r Too-neelfpélen vertoon d worden .

En alhoewe l he t vonni s nóc h nie t to t gunf t van d e één e ó f de andere meenin g uitgefproo -ken is , zo word t doc h d e uiterfte réchtsplee -

g'ng.

ging, to t nadee l va n d e ftófléveraars in ' t wér k geiteld; ' t wel k di e Regeerder s (chynbaarly k doen doo r ee n verkeer d inzich c va n haar e ach-ting t e bewaaren , é n mede , omda t hu n oor -deel gelykvórmi g i s me t zulke , di e meenen , dat me n fléchts den meelle n hoop , het graauw , moet behaagen.

By gevolge dunk t he t hé n va n kleine n ge -wigte t e zyn , ó f "de manier va n fpreeke n dui -delyk, ó f onverftaanelyk; het rédeneeren krach -tig, ó f laf ; d e ftelling goed , ó f kwaa d zy ; wanneer maa r veel e kóftcly k toegemaakt e pop -pen me t d e arme n vee l gezwiers , é n me t d e tong vee l gefnor s maaken .

En doordie n he t gemakkeiyker , é n vermaa -kelyker i s verzoch t t e worden , da n t e ver -zoeken, i s di e fchaadelyk e gewoont e ingekroo -pen, da t d e Schouwbur g Spele n fpeelt , di e ie-der Regeerde r i n he t byzonde r meeft , é n al -teméts de n Regeerdere n t e faamc n aangebooden en verzoch t worden .

En di t gefchie d doo r twéderle y flach va n Liefhebbers.

Te weeten , óf doo r zulke , die lan g o p he t voorgaan va n kwaad e voetftappe n gedwaal d hebbende, é n hunn e dwaalin g merkende , lie -ver verdool d wille n blyvcn , da n me t moeit e én verdriet , op de n réchte n wé g keeren ; én liever Afgode n va n hunn e inbeelding e wille n zyh, da n waardig e ontfanger s va n eenc n ver -dienden lóf .

* 4 . Of

Of doo r zulke, di e meer domm e drift, da n geoeffenden yver , én mee r geef t da n verttand hebbende, brande n o m eens een boek in de wae-reld t e brengen , é n med e onde r d e Schryvers , óf Dichter s getel d t e worden ; meenende, dat zy da n i n di e behoorlyk e achting e zyn , wan -neer zy ' t geluk hebbe n va n he t uitwérpfe l va n een zieden d brei n voo r wa r lekker s o p t e dif -ichen, é n hunn e wérke n openbaa r t e zie n ver -toonen; En di e twéderley e flach van Liefheb -bers , hebben meefl : va n all e tyden , doc h voornaamlyk nu , die plaats in, die de n Burge -ren tó e leerzaa m tydverdryf , e n he t Wees-é n Oudemannenhuis, tót onderltan d va n hunne Ar -men vergun d is .

De twe e voorgenoemd e verfchillen , korte-lings wa t ftérk gedrecven , hebbe n onde r an -dere réJeneeringe n o p he t tapy t gebragt ; naa * melyk, ó f me n nie t me t 'e r daa d zélv e zoud e Kunnen doe n zie n (dewy l d e r é Jen nie t over -reeding genoe g heeft ) dat éé n é n ' t zelfd e Tooneelituk verlcheidently k behandel t zynde , ook een verfcheidene wérkin g doet ; é n óf men het oo r nie t z o wé l al s he t oog e zoud e kun -nen voldoen .

En gelyk 'e r toenmaal s dri e o f vie r oprechte Uefhebbers by malkanderen waaren , die él k nóch. kennis aa n andere n va n da t flach had -den, wjerd t voorgeflaagen , dit een s in' t wér k te (lellen , alz o zic h deez e zee r bekwaam e ge -legenheid opdeede , dat he t lóffcly k Tooneel -

ituk

ftuk va n de n Hee r QuinMlt , hoewel jamfner -lyk vertaal d zynde , é n flordig berymd , zo vér -re zélf s da t aa n d e vy f Hoofdperfoonaadjen , geene uitgezonderd , réch t verkeerd e karakter s gegeeven waaren , échter volgen s d e fleur , door gunft o p be ê verleend , tot verdrie t va n all e verftandigen, op he t wydberoemd e Amfter -damfch Schouwtoonee l verfchyne n zou , onde r den réchte n naa m va n A G R I P P A , doc h onde r den valfche n va n de n Palfchen Tiberinus.

Tot die n eind e na m élk aa n een ftuk daa r va n te berymen ; dewyl d e ty d tuflehe n d e vaftftel- -l ing , én d e uitvoerin g va n he t vertoone n een s Tooneelftuks t e kor t fchee n , om die n lal t ééncn alke n o p d e fchouderen t e leggen .

Dit i s d e oorzaa k de r geboort e va n deeze n A GR i pp A , anders de n G E W A A N D E N T I -B E R I N Ü s.

En w y draage n he m me t groot e rede n aa n U E . E. o p ; opdat eindely k Ü E . E . een s d e moeite neeme n va n d e Rechter s deeze r ge -schillen t e zyn , é n U E . E . nie t hate n wys -maaken, al s ó f 'e r Dichters , é n dienvolgen s Tooneelftukken gebre k zoude n zyn , indie n me n geene breekebeene n t e wér k ftélde: wan t daa r zyn 'e r vr y veel e é n goed e i n deez e groot e Waereldftad, é n vólkry k Stédenland , di e al s uit de r aard e t e voorfchy n zoude n opluiken , ten waar e al da t onkrui t di e goede fpruiten ver -drukte ; én he t byn a fchande waare , ietsmédege -maakt t e hebben, da t onwaardi g genoe g is , o m

* 5 op

op den Schouwbur g vertoon d t e zyn . Maar omdat di t mee r ui t vermoede n al s ui t

érvaarendbeid fcbyn t verzeker d t e worden , kunnen w y U E . E. ui t de n naa m va n onz e meedehulpers, ten minfte n voo r hé n e n my, die zeven , ó f ach t uitmaaken , valtftaan ; da t zy hu n zaa d gaern e in uwe n akker zullen wer-pen, wannee r di e behoorely k gewie d wordt ; én zy dienft te doen geach t worden , die goede Tooneelftukken leveren , i n plaat s da t men ' t hen alty d to t gunf t gereken d heef t di e aa n te neemen.

Ook ka n da t vreeflèly k gefchilder d papier e fchild de n onweetende n nie t befchérmen , da t men 't flcchfte volk moe t behaage n o m gel d te hebben, én da t die , den meefte n hoop uitrma-kende, achterblyve n zouden , indie n me n niet s als Tooneelftukke n fpeeld e di e de oore n é n de oogen de r kennere n behaagden ; doordie n z y memen, da t gee n Spele n t e maake n zyn , di e kenneren, é n onkundigen tegely k vergenoege n kunnen.

't Is zéker, dat he t geld d e Bruid is , daa r 't al om danft.

Maar E. E. Heere n gelieft zélf s t e oordeele n óf ' t gemeen e vol k mee r loope n zoud e n a een A G R I P P A di e onverftaanlyk , als n a ee n die verftaanlyk is . E n ó f d e verftandig e Liefheb -bers niet meer gelok t zoude n worde n door een Spel, dat met overleg, verftand, é n orde, als na een, dat met wildheid én onórde toegeftéld is.

Als mede , óf d e Spele n van alle foorten, die vertoond worden , zo Spaanfch e , Franfche al s andere overzettinge n , die d e meeft e ftóf aa n den Schouwburg leveren (wan t van andere harf-(ènlooze wanfchépfelen di e 'e r onde r loopen , is het nie t de r pyn e waardi g t e reppe n ; én bui -ten di e va n de n Amfterdamfche n Hoofdpoëe t V O N D E L , worde n 'e r gee n zés in ' t jaa r ver -toond die eigen vinding zyn ) ó f di e overzettin -fen, zé g ik , minde r loop s zoude n hebben , é n

J. E. E. Arme n minde r geld opbrengen, wan-neer di e me t opmerkin g vertaald , é n me t zin -nen gerym d waaren , al s die, di e by de gis ver-taald , én z o ' t ui t d e pén van eenen Rabbelaa r valt, opgefmeete n worden .

En eindelyk , ó f iet s lóffelyk s i n plaat s va n iets vcr'achtelyk s t e fchafFe n aa n z o voortreffe -lyke lieden , al s Amfterda m bewoonen , é n di e nu , door gebre k va n eerly k tydverdryf , dat hunner oordee l waardi g is , zo zelden i n de n Schouwburg komen , gee n genoegfaa m overre -dend inzich t is , om deez e fpreuk , die rondo m den oude n Schouwbur g t e récht met goude let-teren gefchréve n ftondt, i n haar kracht t e zetten.

Tooneelfpe'lkwam in V licht tot leerzaam tjdverdrjf. Het ivyktgeen ander Spel noch Koninkjyke vonden.

Het boot(l de waereld na, »et kjttelt zielen ljfy Enfrikjtfltze tot vreugd, of/laat ons zoete wonden.

Het toont in kleen begrip al 'J menfchenydelheid, Daar Demtkfp om lacht tdaar Htraklp om fchreit.

En

En zy t voo r " t overige verzoch t te gelooven dat wy U . E . E . i n 't algemeen, als Regeerders der twee Godshuizen, én in 't byzonde r als va n de voornaamft e onze r médeborgere n , met goe -der harten onze n dienf t aanbiede n , én da t ik , die U. E . Ei. di t uit hunnen algemeinen naamop-draage, ' t zélv e verzekerende , oo k in' t byzon -der bén,

E. E . H E E R E N ,

VE. E. Willige Dienaar

M. D O P . M. Dr.

Amfterdam, de n 4d e van November, 1669.

VOOR-

V O O R R E D E . Eeze A G R I P I ' A , dien wy wider onderde perffe brengen, is in bet begin , om grutte re-den , zeer baafiig , én ter loop opgejlagen ge-weeft van verfcheidene Liefhebbers , én daar onder twi buiten om Kunftgenootfcha p ,

ten tyde dat bet zélve naauwelyks, óf even eerft begon-nen was; zo dat men de verfchiltendbeid van Jlylen daar in niet wél beeft kunnen vermyden, nóch bet Wérk z» be-ftbaofd doen voor den dag komen als bet behoorde: Het waare daarom wél noodig geweefl alle die mis Hallen in deezen twéden Druk , te verbeteren ; gelyk dat in eeni-gen deele gefcbied is; maar omdat ons zulks zo veel tyds Zoude kiften , én zo moeijelyk vallen als een geheel nieuw

Ê él over te zetten , óf te maaien , verboopen wy den efhebberen meer genoegen te zullen geeven dat wy on-

zen tyd én arbeid befteeden met iets anders voor den dag te brengen, als die in eene geheele verbetering van dit Wérk te verspillen; ja y wy zouden ook bier om by na van mee-ninge geweefl zyn, om bet niet weder op de pers te leggen, waare bet niet geweefl om onze Werkjes vol (complee t Zeggen de Boekbandelaars) te houden ; alsmede opdat de Kunftkenners met een moogen zien boeveel wy van tyd tot tyd toegenomen hebben; bet wélt wy ons tot geen febande rekenen, nóch ook daar voor geduid zal worden by alle die detze guide zédefpreuk van Cat o in e enige ach tinge hebben :

Non nefcir e pudor; fe d difcere nolle.

Dat is:

Niet weete n i s gee n fchan d ; maar nie t t e wille n leeren.

Dus verre ftrékt de Voorrede zich uit, die wy voor den Twéden Druk van dit Ttoneelfluk gejtéldhadden. Enwy

ZOU'

V O O R R E D E . houden 'er vérder niets byvoegen, ten waar e wy onver-plicht vonden den Leezer te waarfcbuuwenvoordieftordi-gi naadrukken t'élkens by Albert Magnus , daarna» ook by zyne IVeduwe , én zélfs nu by zyne Èrfgenaamen uitgegee-ven, in weerwil der Leden van bet Kunltgenootïchap , dat met eene privilegie van ,s Lands Overheden, getracht heeft zulk een wanorde, in onbehoorlyke manier van doen voor te konten: zyndein allen dee le billyk dat het nietbenaa-deeld wordt in het oogmerk, dat van den beginne af aan altyd gehad heeft , te bereiken; beftaande in het voordeel te bezorgen van den Schouwburg, dat menigmaal door onkun-de , éu kwaad bewind , belet wordt; én in bet voortzetten der Dichtkun/i, als mede om de Nederlandfche fpraai , reeds door braave vernuften titgrooten luifter gebragt, vér-der op te bouwen, tepolyften , intebefcbaaven.

IVy hebben , naar onze befte kennis, daar, onder anderen, weder proeven van gegeeven in ditTreurfpél, daar wy zo veel te liever de hand aan houden, omdat het,nu vier en veer-tig jaaren verleden , gefirékt heeft tèt de infielling van het KunflgenootfchapNIL V O L E N T I B U S A R D U U M , als zynde het Eer/ie IVérk dat toen daar uit, voortgekomen is, naa dat de Heer en Mr. Andries Pels, én TsbrandVincent, daar de gronden van gelégd badden. Wy hebben ons dan aan de verbéteringe van ditStukJndeFranfche taaie eer/i uitgege-ven door den beroemden Quinault, het befte dat hygemaakt heeft, én aan den Koning van Vrankryk opgedraagen , laaien gelegen zyn <de voorige drukfouten ver hulpen, de taal door-gaans verbeterd, het Franfih naauwkeuriger gevolgd , de Vaerzen in béter (landgebragt , én de klaarheid met veel Zorg behartigd; het welk de verft andige Leezer baaft zal gewaar worden , als hy deeZen verbeterden Druk met de voorige, welke die ook zouden moogen weezen, zal wil-len vergelyken.

Op

Op den weivertaalden

A G R I P P A . Aen de Kun ft kenners.

INdien u Ariflotels rege l Van Speelen aenfta, {tee k uw zege l

Aen Spel van oordeel en veritant , Zo fchuift me n lompen aen een kant.

J. v . VONDEL .

VER-

V E R T O O N E R S . L A. v i K i A , Prinfe s va n den bloede de r Koningen

van Alba . A L B i N A , Ddchte r van Tirrénus , é n Zufte r van

Agrippa. C A M I L L A , Vertroud e van Lavinia. J U L I A , Vertroud e van Albina. M E Z E N T I U S , Prins, Broederszoon van Tiberinus. F A U S T Ü S , Vertrouwelin g van Meiéntius. T I R R E H U S , Prins van den bloede van Enéas, Va-

der van Agrippa, én Albina. A G R I P P A , Zoon van Tirrénus, regeerend e onder

de naam én gelykeni s va n Tiberinus , gewee -ze Koning van Alba.

Bevelhebbers van Agrippa.

Zwygende.

Lyfwacht, én gevolg.

Het Toonccl verbeeld bet Paleit dtr Ktningtn va» Alba, votr bet Vertrek va» Lavinia.

L i A U Z U S ,

A T I S , . . .

Pag.!

AGRÏPPA, O F D E

GEWAANDE TIBERINUS . TREVRSTJSL.

E E R S T E B E D R Y F . E E R S T E T O O N E E L .

L A V I N I A , A L B I N A , C A M I L L A , J U L I A . L A V I N I A .

W ramp , Albina, ka n by mynen ramp niet haaien!

Ach laat my fchreyen! gy kunt uwe rouw bc-paalen.

A L B I N A. Gy kent myn' rouw niet, zo gy de uwe grooter acht.

L A V I N I A . Helaas! Agrippa,zomoorddaadigorngebragt, Was we l uw broeder , maa r my n minnaar . Welk ver »

fcheelen! A L B I N A .

Het was myn éenigfte ? ach! die wonde is niet te heelen! Zy t gy beklaagens waard, fchoon gy een' minnaar derft ? De Prins Mezéntius, die om uw' liefde ftérft , Verzet die fchaade. Uw oog kan duizenden behaagen. Maar ach! myn' broeder, én myn éenigfte ,is verflagen!

L A V I N I A . Van al de minnaars, die ik had tót deezen tyd, Minde ik maar éénen, én dien éénen raak ik kwyt. Maar Koning Tiberyn, eer hy uw' broeder moordde,

A Schee n

2 A G R I P P A , Scheen u te minnen, 't welk u ligt'lyk zo bekoorde, Dat, nugy fléchts uit plicht hem haaten nlöet, deflnar t Van 's broeders dood miffchien wel 't minft is in uw hart.

A L B I N A . Gy hoeft my geenfints zo lafhartig te vermoeden. Neen, alle liefde is uit met my tot dien verwoeden. Ik heb een affchrik van den Koning; myn gemoed Verbant hem: want hy is bezoedeld met myn bloed. Ja 's wreeden wéderkotnft in Alba, rukt de wonde Van myn beleedigd hart weer open tót den gronde j En, fchoon hy in uw hart vernieuwt een' groote pyn, Zal die, gerekend by demyne,lief lykzyn. Ook kan men in eenjaar een' minnaar ligt vergeeten.

L A V I N I A . Zég eer, eens broeders rouw is binnen 't jaar verfleeten . Oprechte liefde is veel te teder: de natuur Is eer te trooften, als té dooveh 't minnevuur. 't Verlies eens broeders is verzett'lyk door het fchreyen, En eindigt haaft, als 't graf de lichchaamen doet fcheyen: Want ze is geen' zufter meer , die geehen broeder heeft; Het bloed bemint het bloed ,zó lang flechts, als het leeft. Maar trouwe liefde weet van ondergaan, nóch ftérven , En mint nóch naa den dood, al moet Zy 't oogwit derven.

A L B I N A . Neen, de eerzucht voegt zich by my n' liefde in dit geval, Tót meerd'ring van myn' haat: en fmarte. H y was al Het fteunfel, daar ons huis, én Vaders oude jaaren Op hoopten; maar die hoop is met zyn' zoon vervaaren, 't Is waar, wy daalen uit den ftam, die hier gebiedt In Alba; maar te vér; dit voorrecht helpt ons niet. Doch gy zyt nader aan de kroon j én 't icépterzwaayen Zal de ééne of de and're dag die minnefmart wel paayen.

L A V I N I A . Myn hart is vol van liefde, én wraakt het lós geluk. De kroon zou me in dfen ftaat tot overlaft én druk Verftrêkken. Als het graf befluit al 't geen we minnen,

Wordt

T R E U R S P E L . 3 Wordt praal een pyn, de kroon een laft in onze zinnen. Naa Tiberinus, en Mezénrius zyn' neef, Wil myn' geboorte, dat ik Alba wetten geev\ Maar, Goön! de Koning in 't bezit van deezen zetel, Bevlekt dien, én ons bloed, te godloos, én vermetel. Gódvruchte Enéas zyn Grootvader heeft geen daan Zo heerlyk uitgevoerd, als hy wel fchélms begaan; Waar van de moord, die myn' Agrippa heeft doen vallen, Het laatfte was -y maar wél het wreedïte ftuk van allen. Schoon hy hem ni in 't bloed beftondt, én nimmermeer Een onderdaan in trouw zo uitblonk aan zyn' heer, Nochtans moeft hy, én zélf in 't byzyn van zyn' vader, Zo fchéndig fheuv'len door de hand van dien verraader; En om geen and're reen als dat hy hem geleek, 'k Zou dan, om maagfchap, óf uit plicht, nóch maat, én

ftreek In 't haaten houden ? neen; eer alle wetten fchennen. 'k Wil hem voor Koning, nóch voor bloedverwant erken-

nen. De ontménfcht e moorde r myn s doorluchte n minnaar s

wacht Zich zélv', én vrees vry voor de wraak, die ik betracht. Maar... A L B I N A .

't Is Mezénrius; hy komt u ligt'lyk fpreeken Van liefde; ik gaa, om zyn voorneemen niet te breeken.

T W E D E T O O N E E L .

LAVINIA,MEZENTIUS, FAUSTUS , CAMILLA.

G L A V I N I A . Y ziet hoe weinig vrucht uw dienft my immer gaf j

Want gy bezoekt my niet óf élk vliedt van my af. M E Z E N T I U S .

Prinfés, indien myn' komft Albina doet vertrekken, 'kBeneemu't voorwerp dat uw' haatfchyntop te wekken.

A 2 L A V I -

4- A G R I P P A , L A V i Ni A.

De Nee f de s Dwingflands , die m y brengt i n deeze n ftaat,

Tergt myne droefheit eer. M E Z E N T I U S .

Met welk een' wreeden haat Wik gy me onfchuldig doen de ftraf van and'ren draagen ? Hadde ik uw minnaar met myn eigen' hand verflagen , Zoudt gy my fmaad'lyker onthaalen, dan gy doet ?

L A V I N I A . Hoe weetik, óf gy niet door minnenyd, verwoed, Geftierd hebt 's Konings arm, én zyn' vervloekten de-

gen, Toen hy myn' minnaar zo érbarmlyk heeft doorreegen. Want op Agrippa was hy nooit voorheen geftoord. De Koning leende u ligt zyn' hand tót deezen moord, En liet zich't fchélmftuk niet aan't hart gaan, nóch va -

drieten, Slechts opdat gy de vrucht dier misdaad zoudt genieten.

M E Z E N T I U S . Mevrouw, de Koning heeft zich gift'ren op dit ftuk Verklaard ten vollen, dat Agrippas hoog geluk En aanzien hem te veel in 't oog ftak, én deed vreezen; Ook dat hy al te zeer den Vórfï geleek van weezen. Dies had hy hem, eer ééns een dood'lyk misverftand Die vrees réchtvaerdigde, geholpen aan een kant. Want hunn' gelyk'nis was onmoog'lyk te onderfcheyen, En kon deopmerking van 't naauwkeurigfte oog verleyea. Ik zélf, die ze allebeigezienhéb dag op dag, Bedroog my, als ik hen niet by malkand'ren zag.

L A V I N I A . Natuur vergat ligt in hun aangezicht te fluiten 't Verfchildatinhun wérk gemeen'lyk blykt van buiten. Zulk een' gelyk'nis in twé ménfchen is zy nooit Gewoon te ftorten. Maar fchoon zy hen heeft getooid Van buiten-évenééns, nochtans heeft zy van binnen

T R E U R S P E L . 5 Geplaatft het onderfcheid van beider ziele, én linnen. Myn'Minnaar had een'ziel zo edel, z o bemind, AlsdievanTiberynistrouw'loos', é n ontzind. En ligrïyk was hy niet moorddaadiglyk doorfteeken, Hadd' h y die n dwingelan d i n ondeug d mee t gelee -

ken. M E Z E N T I U S .

Ik prys die heevigheid van uw' vervoerdheid j J a De Koning kent zyn' fchuld, é n vreeft uwe ongena. Wantgiffren, toe n ik hem eerbiedig had ontfangen, Sprak hy aanftonds van u, én toonde een diep verlangen: En hoorende in wat zee van rouw Agrippas dood U ha d gedompeld, ho e ze u hinderde, befloo t Hy zuchtende én bedroefd, zo 't u niet mogt mishaagen, U te bezoeken én uw rouw te gaan beklaagen.

L A V ï N i A . Ach, diti s 't fmart'lykft' leed dat ik kon vreezen! Di e Ontménfchte dwingt my nóch dat ik hem fpreeke, én zie ? En durft tót overmaat van fmart, om my te hoonen, Zyn'hand, in'tkoft'lykbloedmyn'sheldsgeverfd , ver -

toonen! M E Z E N T I U S .

In de eerften flag nam een geftoorde pyl de wraak, En trof zyn'rechterhand tó t voorftan d va n uw ' zaak. Het lót, door dit begin van meer verdiende plaagen, Doet zien, dat zonder ftraf u niemand kan mishaagen.

L A V I N I A . Zo 't bloed vergieten van de onnoozelen u kwétft, Rechtdoende Goón, hebt gy uw' wraak alleen gefchétft , Endeezefchicht, di e hem de hand trof, i s maar effen, Verhoop ik, de eerfte ftraal uws blikfems, reê tot treffen . En gy, Prins, die met hem , wie 't felft in woede is, ftrydt, En meer door zonde, als 't bloed, aan hem vermaagfchapt

zyt, Vrees dat die zélve Goön, rechtvaardig in het ftraffen, U me t haar donder ook 't verdiendeleon vefchaffen .

A 3 Maar

6 A G R I P P A , MaargygelooftaanGoón, aanhémel , nóchaanhel ; Gy lacht met de Oppermagt, en meent het ftaat u wel.

M E Z E N T I Ü S . Geloofde i k nooit aanGoón , defchoonheidvanuweoo -

Verplicht me eerbiediglyk uw' Godheid, vol vermoogen, Zo klaar te kennen, dat ik my tót offerhand Aanbiede, én op 't altaar van uw' volmaaktheên brand. Ja, fchoon ik had gedwaald in nimmer te gelooven Aan Goden die voor ons onzichtbaar zyn daar boven; ALhadde ik altyd met alle and're Goöngefpót , By u is my de Min geen onbekende G ó i

L A V I N I A . Mezentiüs, hoe'tzy,ik wil't unietverzwygen: 'k Zal naa Agrippas dood nooit zin in and'ren krygen. De milde hemel had beflooten in dien held Al wat mvn ziel op aard, voor fchoon én minlyk telt. De onwederflaanb'r e mag t van't Noodlot flak my n'zin-

nen Op 't felft in brand, om 't beeld van alle deugd te minnen j De Min wil dat men ééns hem een réchtfchapen hart Opóff're j 't is te veel zo 't meer getroffen werdt .

M E Z E N T I Ü S . Wie twyfïèlt, wreede , dat ge uw* haat te my waarts heelen, Of uweliefde tót Agrippa kunt verdeden ? My fchiet niets over, dan uw' ftuursheid; hy beviel U zo , dat zélfs zyn' fchim nóch heerfcht in uwe ziel. Gy fchyntmy, hoe 'k u meer bemin, hoe meer te haaten.

L A V I N I A . Verlaat uw' liefde dan.

M E Z E N T I Ü S . Hoe kan ik die verlaaten,

Ondankb're ? neen, bewaar veel eer uw' haat voor my j En ly fléchts my ne min, hoewél ik hoop'loos ly. Al zag ik eeuwig die fchoone oogen vol van tooren, Al dreigen ze myn' dood, my kpnnen ze bekooren.

De

T R E U R S P E L . 7 De Hérael vormde onslót verfcheidentlyk, Mevrouw j 't Uw', minnelyktezyn , ' t myn dat ik minnen zou. En zéker. . . maargy hoort namynieteens, uweooge n Zyn moê van me aan te zien, é n fchuuwe n m e onbewoo-

gen. L A V I N I A .

Daar is de Vader van myn' minnaar, wel k een haart, Wat zórgen kwellen zyn gemoed ? b y fchynt verbaafl.

D E R D E T O O N E E L .

T I R R E N U S , L A V I N I A , M E Z E N T I U S , F A U S T U S , C A M I L I A .

I T I R R E N U S tégen* M I Ï E N T I V » . K bid den Prins, hy wil tóch onvergramd gehéngen,

Dat ik, hemftoorende , aa n Mevrouw de maar mag bren-gen

Dat Tiberinus, reeds uit zyn paleis gegaan, Mevrouw bezoeken komt.

L A V I N I A têgtns M E Z E N T I U S . Ach Prins! wa t gaat my aan?

Verlos my van die pyn, hebt ge eenig medely den, En wil me, is 't in uw' magt, toch voor de fmart bevryden Van zulk een haatelyk aanfchonwen.

M E Z E N T I U S . 'k Vlieg, Mevrouw ,

Tót teken van wat waarde ik uw' geboden houw.

V I E R D E T O O N E E L .

T I R R E N U S , L A V I N I A , C A M I L L A .

D T l R R E N U S . E Prins doe vry zyn beft, hy zal 't hem niet beletten;

Ik kén den dwingeland, hy is niet om te zetten. A 4 Hy

8 A G R I P P A , Hy vaart Hechts voort, hyi s hardnekkig in zyn' wil; En ftaat, hoe meer men hem weêrftreert, hoe minder ftil; Dies zou 'k u raaden zyn bezoek niet af te wachten, Hy zal u niet door dwang, óf 'k dwaal in myn' gedachten, Bezoeken, zo hy uw vertrek geflooten vindt: Die booswicht vreeft het volk, gy zy t van 't volk bemind.

L A V I N I A . Maargy...

T I R R E N U S . Helaas! wa t vreeft een trooftelooze vader,

Wiens bloed, én 't édelft' hy getapt heeft uit deeze aader! Ach! ' t weinig overfchót verdient niet, da t ik my Bedwing één oogenblik, én bang voor tftortenzy . 'k Zal hem dat godloos ftuk in élks gezicht verwyten... Hykomt; maa k dat hyu niet zie, ikzalmykwyten .

V Y F D E T O O N E E L .

A G R i P V A.,onder den naam vauTtberinw ;TIRRENU S , M E Z E N T I U S , L A U Z U S , A T I S , Gevolg.

AGK i W A.t/ge»i MLZEKTIVS ,die daar opw/ggdJt.

N A G R I P P A . Een, 'kwi l Laviniabezoeken.

tigtns L A U Z U S . Gy,geeflaft

Dat op de plechtigheid werd naar den eüch gepaft, Om dankbaar offer aan hét Gódendom te branden; Wyl'tons de vrede heeft verleend door myne handen.

tégens A T I S . Engy, gaa t al van hier. Ikwilnietzyngeftoord . Keer niet, voo r ik u roep. Hoe ! fluit men my de poort ?

T I R R E N U S . Ondankb're, ja , me n fluit ze, én' t is myn'raad.

A G R I P P A . Myn Vader...

T I R -

T R E U R S P E L 9 T l R R E N U S .

Ik ké n u naauw'lyks voo r myn' zoon; maa r kom wat na-der,

Wyzynalleen: me n vrees geen fpie: 'tisalin'tflót . Durft gyLavinia, e n tégens myn gebod Bezoeken ? zult ge dus uws vaders laft vergecten, Door wiens beleid gy zy t op Albaas troon gezeten ? Ofheugtuniet, da t myn' voorzichtigheid u gaf Naa 't leeven, de oppermagt, de rykskroon, en den ftaf ?

A G R I P P A . Watikufchuldigbén, zoumydatzoontfehieten ? Toen onze grenzen, fel beftórmd, den moed verlieten, En Tiberinus tót haar* hulp op deezen tógt, Die nevens ons, allee n drie dienaars metzich brógt, In de Albula verdronk, terwy 1 hy die doorwaadde; Sprakt gy my, ik beken ' t, dien moed in 't lyf, én raadde My aan, dat ik, door onz* gelykenis, in fchyn Naa hem zou heerfchen, en hier Albaas Koning Zyn. Gy wift de tuigen van zyn* dood ook te beleezen, Datikdoorheninftaat, é n naam zo wél, als' c weezen Den Vórft geleek, éninhetgantfeheheir , bekwaa m Den ról van Koning (peelde op d' aangenomen naam; En hie r weêrkomende , o m ' t nóc h béte r fchyn t e get-

ven, Hebt gy hem uitgemaakt als roover van myn leeven.

T I R R E N U S . Maar toen ik u verliet, om min te zyn verdacht, Den Koning vloekte, als of hy u had omgebragt, Was toen myn laft niet, o m de kroon, é n onze dagen Door uwe dwaaze min, niet roekeloos te waagen, DatgyLaviniavergeetenzoudt? fpreekop ! En op uw' komft krygt uw' belofte fluks de fchop. Gy waagt, i n plaats van u te toornen, doo r het voeden Van uwe min, ee n zeer gevaarelyk vermoeden. Hoe ligt zou de oude liefde, énopenbaarevla m Ontdekken, inwathartzyeerfthaareoorfpronknam .

A j In't

io A G R I P P A , In 't klimmen op den troon moeft gy dien brand verfmoo-

ren, Regeeren over uw^ hartstogten naar behooren: Een réchte Koning zyn, én bannen uit uw' zin.;..

A G R I P P A . Zyn dan de Koningen meer fchootvry voor de min Als and'ren ? of beneemt de Scepter hen 't gevoelen, En kan op hen geen fchicht der minnegoden doelen ? Meent gy, da t Koningen niet onder het gebod Nóch wetten leeven van de ontzag'bren Minnegód ?

T I R R E N U S . Verban die dwaaling van die minne raazernyen: Laat zulk een' zwakheid een' gemeenezielbeftryen: Wylzeaaneen'man, die' t vol k hunn'wetten geeft, nie t

voegt. Geen liefde, als grootsheid is ' t, die Koningen vernoegt. Agrippa moet zich nu als Tiberinus houwen.

A G R I P P A . Myn' zufter wierd t va n hem bemind , h y zou haa r trou-

wen. Wilt gy, dat ik dien écht voortzette, én bloedfchand doe ?

T I R R E N U S . Neen, zul k een misdaad daar verzoek ik u niet toe. Al myne vreugde i s, dat ik u de kroon zie draagen; Maar waag zo onbedacht en roek'loos myn behaagen, Nóch ftaatzucht niet; maak dat my n bloe d blyve op den

troon. A G R I P P A .

Wat kwaad doet myne liefde aan uwe heerfchzucht? Goón! Lavinia is 't wit van myn' verliefde zinnen; Kan ik den troon, en haar gelyk'lyk niet beminnen ? Zy mint my j wa t gevaar, ontdekte ik my geheel ?

T I R R E N U S . Ze i s jong; é n ze is een' maagd ; ee n maagd fpreektlig t

te veel. Vertrouw u my alleen, ' k Vrees alles, é n met reden,

Lavi-

T R E U R S P E L I X

Lavinia, uïelv ' , enuweuitfpoorighéden . De Liefde is te onbedacht, een minnaar veel te flout; 't Geheim wordt zekerder een'Vader toevertrouwd. J a , wil l Lavinia de kunft al van te zwygen, Men zoud uit uw gebaar volkomen kundfchap krygen, Als zy geen walg toont van urf dienften , wiegyzyt . Duld om den Scepter dan haar haat, én haar verwyt. Met zulk een kleenen prys kunt gy de kroon betaalen.

A G R I P P A . Myn Vaderj ach! de kroon mag by haar min niet haaien. Zy heeft die welluft, nóch die ed'le zoetheid in Die ge u verbeeldt: want fints ik leeve naar uw' zin, Hebikzenietgefmaakt; maar'tGódendomintooren , Heeft ons veeleer de flraf van ons vergryp befchooren: Want die my hielpen aan de kroon in 's Konings fchyn, Weet gy hoe ze akemaal in de eerflen véldflag zyn Gefheuveld, daar ik 't zag; én wyl ik daar op flaarde, Doorboorde een'fchicht myn'hand , ' t wel k my een' in-

druk baarde, Als óf de Hemel haar wou flraffen , dat zy dorfl Den Scepter zwaaijen, dien ik roofde van den Vórft .

T I R R E N U S . De Hemel isu veel te gunflig om te vreezen: Want alhoewel hy uvan een'geflalte, e n weezen AlsTiberinusfchiep, z o konden échter nóch De oogtuigen van zyn' dood ontdekken ons bedrog, Indien hy door hunn' dood u niet had begenadigd; Ja zélfs uwe eigen hand, te r goeder uur' befchaadigd, Haddeudoenkennenaanhetfchryven, zodeGoón U nie t beveiligden op de ingenomen troon, 't Lót zórgt voor u, myn zoon, én zegent uw beflieren. Gy wont triomfen op triomfen, én laurieren Met palm doorvlochten, toendeRutuler , gedwe e Naa zyne nederlaag, u fmeeken kwam om vree. Dies (chroom niet 's Prinfen plaats, al s Koning t e beklee-

den:

i i A G R I P P A , De Hemel biedt Ze u aan, orazyneafgryslykhéde n Teftraffen: wan t gy weet dat hem zyn'gruuwelda&n, En heerfchzucht prikkelden om alles te beftaan. Jazover, da t indien de liefde der Vorftinne Dien brand niet had geléfcht, én 't hart vervuld met minne, HyTiberinuszélf, zynVórft , zyn ' bloetverwant, Vol van verwoedheid, ha d geholpen aan een'kant. Behouw den Scepter dan, é n zwaai die, meer rechtvaardig Als Prins Mezéntius, d e Hemel acht ze u waardig. En wyl de Koningen 't af beeldfel zyn der Goón, Zo maak, datg y henmeer, alshy , gelykt , mynzoon .

A G R i P P A. Detroonzouzyngedrag, é n hem ligt béter maaken. Zyn ftam wil ons ontzag, fchoo n w y zyn'misdaa n wraa -

ken: .Want fchoon befinét met moord, én ongódiftery , IshyEneas bloed.

T I R R E N U S . Wyzyn'tzowel, alshy !

Maar ' t Godenbloed , da t w e uit Anchizes zoonverwur -ven,

Is in Mezéntius verbafterd, é n verdurven. Enóf hem'tGódendomwatnaderis , nochtan s Zo blinkt in ons meer uit die heerelyke glans. Het zuive r heldenbloe d , door ' t deugdenfpoo r geprik -

keld, Is 't Godenbloed wel waard, dat zich in kwaaddoen wik -

kelt. Zyn boosheid maakt dat hy met alle wetten lacht, 't Altaar ontheiligt, ja den Hemel zélf veracht En laftert j dies de Goón, om deeze fmaad te wreeken, En hem van 't Scépterrécht met éénen te verfteeken, U hebben om hen hulp te bieden, uitgekeurd . Dewyl dan door hunn' gunft de kroon u valt te beurt, Zo duld die op uw hoofd, én ftél voor vaft met éénen, Dat gy dat hoofd daar toe den Goden zélf zult leenen.

T R E U R S P E L . 13 A G R I P P A .

Veréén myn min dan met het Koningly k gezag. Ikzalregeeren, zo' k myn'liefde opvolgen mag.

T I R R E N U S . Gevaarlyk is 't voor u Lavinia te minnen. Bemin eeneandere, én verander uwe zinnen.

A G R I P P A . Ach! 'k vind niets buiten haar beminnelyk, nóchfchoon .

T I R R E N U S . Hoe fchoon zy ook mag zy n', nóch fchooner is de kroon.

A G R I P P A . Deliefde, é n kroon blinkt ons verfcheidenlykin deoogen-Deftaatzuchtheeftopu, deliefd e op my vermoogen; De Rykstroon kan in my gantfch geen behaagen voên , Zo 'k myne liefde daar geen voordeel meê kan doen. Mezéntius bemint als ik die fchoonheid mede, En won haar gunft ligt, zo hy 's konings plaats bekleedde.

T I R R E N U S . Hy minn' haar nóch j houd gy daarom den Rykstroon in.

A G R I P P A . Gedoog dan, dat ik haar in 's Konings fchyn bemin.

T I R R E N U S . Zy zaluin dien fchyn verachten, haaten , mydcn .

A G R I T P A . Ach! onder deezen naam is 't zoet haa^ haat te lyden: WantingedaantevandenKoning, dienzyal s Den dwing'land aanfchouwt, di e haar'minnaar bragt o m

hals, Zal haare gramfchap my in blydfchap doen herleeven, En haai? verfmaading blyk van haar" getrouwheid geeveri. Als medeminnaar van my zélv', énmóordert'faa m Vind ik haar ftuursheid, én haar* gramfchap aangenaam. En onThaar' teed're min nóch klaarder my te ontdekken , Zal die gewénfchte haat haar' liefde een' tolk verftrekken.

T I R R E N U S . Wel, vleiuw'vlamdanmetditingebeddezoet ,

Ge-

i+ A G R I P P A , Geniet haar' baat, nu gy haar' liefde ontbeeren moet. Peil haar het harte, e n zie hoe diep uw* min het griefde} En fmaak, in fchyn gehaat, de zoetheid van uw" liefde. Inmiddels heb ik u iets heim'lyks van gewigt Te ontdekken, dat u dient tót noodig onderricht. Maar hier een lang gefprék te houden, kon ons krenken. Gyweet, toenikhetlykdesKonings , naa'tverdrénken IndeAlbuIa, den dienft van de uitvaart in uw* fchyn Aandeedde,én zynengeeft, omwaarende, als vol pyn, De ruft verleende, hoe ik ieder deed gelooven , Dat Tiberinus u van 'tlicht had doen berooven. Ik zélf hebhemalleen zyn' houtmyt toebereid; Zyn afgewaflchen lykop'tlykaltaar geleid, En voorts tot afch verbrand, die ik, vol rouw, vergaarde, Als de afch myns zoons, én zeer zorgvuldiglyk bewaarde. Dit heeft veel muitend volk mifleid en opgewekt, Dat my hun opzet, én méêftanders heeft ontdekt. Gy moet my't middel, vanuweêrtefpreeken , geeven . Des doe my vangen i ftaageveinfd'lyknamynleeven; Daar naa verhoor my j ik, indiegelegendheid, Zaluhunn'naamen, énhunaanflag , zodieleit , Naakt openbaaren. Toon umid'lerwyl vol tooreni Zég, datLavinia , doormynenraad , uhoore n Noch zien wil: voorders moet ge op lyfftraf my gebiên Dat ik my wachte haar , óf u, ooit weer te Zien.

A G R I P P A . Zou ik den plicht eens zoons zo fchaatnteloos vergeeten ?

T I R R E N U S . Al wat ten beften dient, wordt te onrécht fchand geheeten. *k Verbied u, datgymyin'tallerminftverfchoont . Ik ftél myn' waaren roem in u te zien gekroond.

Eindt van bet Eer/ie Bedryf.

T W E E -

T R E U R S P E L . 15

T W E E D E B E D R Y F . E E R S T E T O O N E E L .

J U L I A , A L B I N A .

D J u L 1 A. It Hóf vernieuw t uw ' druk, bef t wa s 't van hier ge-

weeken Mevrouw.

A L B I N A . ö neen , 'k heb met Lavinia te fpreeken:

Zy heeft haar wettig deel in myne droeffenis , En mift een'minnaar, i n den broeder, die n ik mis. Dit ongeluk vereent noch vafter onze harten, En die gemeene fmart vermindert onze fmarten. 'kWilde, o m Mezéntius bezoek, myvanhaarfpoên : Maar voelende op een nieuw myn hartzeer feller woén, Had ik haar trooft graag in myn bitteren druk genooten; Doch'kzie, ' t i s vreemd, d e deur van haar vertrek ge-

flooten! J U L I A .

Ligt trooft de Koning haar in haar5 bedroefden ftaat. A L B i NA .

Indien ik dat geloofde, i k zou hem, vo l van haat, A/vvachten, e n in't leed, da t al myn'vreugd verkortte, Hem reden vraagen van het bloed dat hy verftortte. Ik wi l . . .. maarGoón ! ka n ik u melden hoe myn hart...

J U L I A . Wat doet u ftaamelen ? vreeft gy voor my uw" fmart, Om dat ge'em haat uit pücht, vrymocdig te openbaaren ?

A L B I N A . Ach! hoe 'k hem haat, kan u dit ftaam'len ligt verklaaren.

J U L I A . Uw Broeders moordenaar, die' u in't bloed zo na Beftaat, behaagtudie ?

A L

i6 A G R I P P A , A L B I N A.

Ik vrees het Julia. En myne kwaal zoekt zich te ontdekken aan uwe oogen , Opdatuw'raad my zou daarvan geneezen moogen . De ondankb're! met wat vreugdneb ik hem éér bekoord!

J U L I A . Denk nu, Mevrouw, dat hy uw^ broeder heeft vermoord.

A H I N A. Ach! h y berooft my meer dan gy gelooft; zy n harte Ontrooft my de ongetrouwe , in broeder s doo d : wat

frnarte! Want fints dat wreede ftuk , daar hem myn vader meê Befchuldigt, hy niet ééns zyne onfchuld aan my deê. Die wreede ftelt niet eens myn droevig hart te vrede; En is myn broeder dood, zyn' liefde is die 't niet mede ?

J U L I A . Is dit uws broeders dood, zorykvanlóf , éneei? , Zo ' t voegt, befchreijen ?

A L B I N A . Ach! hy was my waard, én meer

Dan gy vertrouwt, Natuur deedt nimmer het gevoelen Vanteêrheidineen'ziel, z o als in myne, woelen . Zyzélf, z y zélf beval my hem te minnen: wan t Zy had hem 't weezen van myn' minnaar ingeplant. Van harte minde ikhem; é n deelende in zyn* kwaaien, Kom ik zyn' dood nóch fteeds eene offerhand betaale n Vantraanen; maa r helaas! di e minnaar zo volmaakt, Dien ik verlies, én die my 't hart door liefde blaakt, Doet door zyn fchoonheid, én die twé gelykeniffen, Myn' broeder , ' k zé g ' t rechtuit , vee l van myn'traaneo

miflen. Enzyntieran,zowaardaanmynbegeerte, roof t My 't zuchten, dat ik aan zyn' doodbus had beloofd. Wie kan'er voor? wa t raad? wan t als de plicht komt din-

gen Naar myne traancn, komt de fpyt my die ontwringen.

De

T R E U R S P E L . i 7

De mi n my n ' s ondanks me t de rouw in my n gemoe d Vermengd, verdeelt myn rouw, én traanen met het bloed.

J U L I A . Herdenk, o m krachtige r uw s broeders beu l te haaten, 't Gên e u, u w Vader in 't geheugen heef t gelaaten .

A L B I N A . Door Vade r aangepord , haa t ik hem, al s de dood ; Hoewél h y my voorheen het minnen zél f geboodt . En zo ik kwaalyk min, ik minde eerft zonde r zonde n j Een wettely k beve l had my daar toe verbonden. De laf t val t zachte r voo r het maagdelyk gemoed , Die ons tot min beweegt, al s die ons haaten doet . Myn mi n kwa m eerf t ui t pligt , n u uit gewoonte boven ; En zoek t men ' t vuur , dat eerf t i n 't har t komt , niett e

dooven ö Julia , da n blaak t di e nieuwe vlam zo zoet , Dat niemand willi g derft .dien aangenaamen gloed .

J U L I A . 'k Ontfchuldig.veel,maa r zul k een laf befluitteftreelen , En ' t gen e u hoont , ka n my geen inzich t aanbeveelen . Ja , ' t wa s verraad, indien men vleidd e uw dwaas beftaan.

A L B I N A . 'k Hé b ' t u gemeld o p da t gy ' t fier te keer zoudtgaan ; En,zynde auee n te zwa k myn ' vlammen t e beftryden , Roep i k uw' raad te hulp, o m 't fnood gevólgtemyden .

J U L I A . Om zulk een fchand'lyk é n gevaarlyk vuu r t e ontgaan , Behoorde gy...

A L B I N A . Ach zwyg! daar komt myn vade r aan .

T W E E D E T O O N E E L .

T I R R E N U S , A L B I N A , J U L I A .

O T I R R E N U S . Harde tieranny! O wreede onménfchlykhéden ,

B AI -

iS A G R I P P A , Albina, ko m uw dee l i n myn e fmar t bekleeden !

A L B I N A . ' Myn Heer , wat ' s de oorzaak tóch van deezeontfteltenis?

T I R R E N U S . Een' nieuw e hoon , die my de Konin g doet ; maa r i s 't Hie r veilig , Julia , ka n ons ook ieman d hooren ? Want zonde r klagten , é n my zél^ nie t t e verftooren , Kan i k 't nie t melden ; é n indie n het Tibery n Vernam, die klagte zou by hem een misdaad zyn ; Zo hoo g is hem de woede in 't dull e brein gefteigerd . Lavinianeeft he m ftraks haar bezoek geweigerd , En hy . geloovende, ach ! da t ik haar tégens hem Opruidde, fnaauw t my to e met een vergramd e ftém Dat i k voortaan my nooit meer by haar za l vervoegen; Of dat i k 't me t de dood za l boeten. Zy n genoege n Vindt zic h nóch me t de doo d uws Broeders niet voldaan; Hy kan daar med e nóc h zyn ' bloeddorft.nie t verflaan , Ten zy hy 't tót de bron, die 't voortbragt, uit koom' putten: Ik klaa g dit niet o m fn y he t leeven t e befchutten ; Maar, ziende u jong, ontbloot van hulpe én by (tand, moét Ik uwenthalve nóch zór g draagen voo r my n bloed .

A L B I N A . Wyl hy u fléchts verbiedt Lavini a te aanfchouwen , Zo wi l tóch, ma g het zyn , u zélven ' t ly f behouwen ; Of zo gy haar weer ziet, verbind haa r tóen, myn Heer , Dat zy haa r byzy n aan den Vórf t gunne , o m he m nee r Te zetten , é n op u zy n wreedheid in t e toornen ; Ly da t ze'e m vleij e , al is ' t geveinsdlyk voorgenomen.

T I R R E N U S . Dat z y zyn ' liefd e vlei , zo u i k dat raaden ? ach !

A L B I N A . Zyn' liefde ?

T l R R E NUS. Ja , ' t geheim raak t eind'ly k aan den dag ,

Waarom h y de Primes alleenig wild e fpreeken : Want brandend e van fpyt , o m dat zy' t i s ontweeken',

Heeft

T R E U R S P E L . 19 Heeft hy , vervoer d va n zyn' verwoedheid, my ontdekt Dat haar ' volmaakthei d he m to t liefd e ha d verwekt ; Dat hy myn ' zoo n niet flagtte, als om dien buit te ftry ken ; Dat h y zyn* dood leidd e o p de n fchyn van hungelyken; Maar dat de liefd e alléén di e dood'lyke oorzaak gaf , Dat hy als minnaar he m geholpe n ha d in 't graf . Zal ik Lavini a zic h aa n een' vlam, di e 't leeve n Uws broeder s heef t gekóft , aanraade n te overgeevcn ? ,En lév'ren, o m wa t noop van leeven, o m wat heul, 't Har t van zyn ' Minnaaré s i n handen van zyn' beul?

A L B I N A . Neen, di e lafhartigheid zo u a l te fchandlyk fchynen . Doe liever die onwaarde én fnoode vla m verdwynen ; Hits haa r ee r op hem aan; e n maa k dat haare fchrik , Als zy hem ziet , verdub b Ie op iederoogenblik .

T I R R E N U S . Dat i s de toeleg daar myn' zórgen zich in fteeken.

A L B I N A . Maar ' t heeft gevaar voo r u , Lavinia t e fpreeken . Die wreedaard, hoort hy ' t , zal u dooden , vrees hem vry. Ik ka n haa r zonde r nood bezoeken; laat aan.my De zórg , om haa r tót haat , én gramfchap aa n te raaden.

T I R R E N U S . Gaa fpreek haar, hits haar aan, ftél al wat hem kan fchaaden, In ' t wérk ; maak , da t z y hem , al s haar ' doodvyand ,

haat. A L B I N A .

Ik hoo p ' t volkomen ui t te réchten doo r myn ' raad . Ja , Julia , 'k voldoe hier door my zélve ook nader, ; En die n gelykelyk myn' fpyt , én myne n vader . Ach! z o Lavini a naar myn ' vervoerdheid hoort. . . Maar 'k zi e haa r naderen in ' t opgaan va n de poort .

B 2 D E R -

ao A G R I P P A ,

D E R D E T O O N E E L .

L A V I K I A , A L B I N A , J U L I A , C A M I L L A .

M L A V I N I A .

Evrouw, i k kom-u , hee l verbyfter d én verlegen , Een' maar vertellen, die 'k my zwaar op 't hart voel weegen. De trótf e Tiberyn, nóc h roo d van ' t ede l bloe d Myns waarde n minnaars , wil , da t ik op my n gemoed Verkryge, zyn bezoek, é n byzy n te verdraagen; Dus verre gaat zyn ' woede , é n luf t o m my te plaagen .

A L B I N A . Nóch vérde r gaat de luft , é n woede, di e hem port , Als u d e hand, di e ' t bloe d uws minnaars heef t geftort , Te toonen j he m fpeel t nóc h iets doliers in d e zinnen .

L A V I N I A . Wat ka n h y meerder doen , d e Aartsdwinglan d ?

A L B I N A . U beminnen .

L A V I N I A . Met wélbeen'flag , helaas , ontftél t g y mynen geeft !

A L B I N A . 't I s vader , di e 't my zei, nie t lang bekend geweeft j En ha d de Vórf t he m nie t verboón by u te komen , Had gy die droeve maar door vade r zélfs vernomen. Helaas! die liefde hulp myn ' broeder aa n zyn énd .

L A V I N I A . Myn' liefde , Albina , wa s hem zélf nóch onbekend. Een' fiere hovaardy belett e my, b y 't leeve n Uws broeders , hem de weet va n myne min te geeven. 'k Hé b die met groot e zór g bedekt voor zyn gezigt .

A L B I N A . Een medeminnaa r heeft , doo r minnenyd verlicht , Doordringende oogen j h y heeft , ondank s uw e zórgen , 't Geheim ontdekt , dat ge in uw* ziel zo hieldt verborgen , 't Minyv're n heef t allee n myn' broede r afgemaak t j

Om

T R E U R S P E L 21 Omdat h y was bemind , zyt gy hem kwyt geraakt . Dat dood'lyk vuur, van dage ontdekt aan 't heevig blaaken, Weet u handdaadig aa n uws minnaars dood te maaken . Helaas! die blikfem , aan de toort s van uw gezicht Ontfteeken , trof hem, é n beroofd e hem van ' t licht . Dien Aartstiera n flagtte aan zyn ' mi n deeze offerhande, En maak t uw ' deelgenoot , uws ondanks, aan zyn'fchande En misdaad ; hy , uitny d verbolgen , é n verftoord , Maakt uw e liefde tó t meêftaanfte r va n dien moord .

L A V I N I A . Gy zie t ho e dit verhaal , di t fchrikkely k vernuuwe n Van myn'Agrippas moor d my fidd*rendoet,éngruuwen. Beef dwing'knd, fchrik tieran, én wacht u voor myn' haat.

A L B I N A . Niets i s te afgrys'lyk wa t men tégens he m beftaat . Hy i s wel Waerdig al m^ haat op zic h t e haaien ; Gy moe t d e ontménfchte metonménfchlykheidbetaalen . Uw' toor n i s rédelyk; ' k wi l die niet tégenftaan ; Maar hit s u eerder op dien lafFen minnaar aan. En wyl de liefde hem kwam tót di e misdaad wekken , Zo laa t di e üefde he m oo k tót zyn' ftraf verftrekke m Veracht hem eeuwig ; do e zyn' wreed e hoop te niet; ' Maak ongelukkig, di e u hulp in di t verdriet . Nu ftaat da t aa n u zélv', gy kunt u zéke r wreeken . 't I s ftrafs genoeg, al s hy u mint , é n niet mag fpreeken . De liefde , in wien s gebied hy leeft , is een tieran , Zo wree d ten minften , al s die wreede weezen kan .

L A V I N I A . Ik zal by deeze ftraf nóc h vr y een ' grooter ' voegen . Zyn' dood , Albina , ka n allee n my vergenoegen, 't Bloed , dat hy heeft geftort , begeert zy n bloed van my; Om deez e wraa k blyf t my alleen he t leeve n by. Het dunk t my fchandig naa myns minnaars dood te leeven; 't Har t toefd e vee l te lang,om na a die n héldtefneeven , Ten waa r he r doelde op wraak. Myn'ziel,inhaarefcha a Ontftéld, volgt , voo r h y is gewrooken, he m nie t naa .

B 3 Die

22 A G R I P P A , Die wreed e geeft zich , fints zyn ' wêerkomft , aa n my a

woeden Ten beften . Wél,zyn ' doo d za l mynverlie s vergoeden . Verhooren één s de Goón myn ' wenfch i n di t geval , Deeze is de laatfte dag , di e hem befchyne n zal . Ik bran d om t zoe t vermaak vanzynen dood te fmaaken ? Maar wel k een ' (helle fchrik vertoont zich op uw' kaaken ?

A L B I N A . ' t Gevaar, daar ge u in ftort , jaagt my dien doodfchrik aan.

L A V I N I A . Wat oo k ee n wree d tieran vermag, h y kan vergaan . De min , in wanhoop, ka n zich alles moog'lyk maaken , En ' t har t van Tiberyn i s tref baar, é n t e raaken. Zo veel e zullen hem aanranden, da t uw her t Van deeze onnutte vrees , vergeef s bekroope n werd'. 'k Hé b médeftanders j é n Mezéntius , verméte n Uit eige n aart, za l myn' geboón nie t lig t vergeeten . Maak dat uw* vader ' t wérk bezórge van zyn' kant , En ho u zyn ' vrienden , ó f het noo d deê , by der hand. Maar ach ! de Koning komt .

A L B I N A . Wil dien barbaar tóch myden:

De ondankb'r e heeft genoeg verdiend zyn naakendlyden ; En evenwel ...

J U L I A . Zie toe, dat gy hem zélve ontgaat.

Hy komt . A L B I N A .

Die aanblik wét myn' wraak, én voedt myn' haat.

V I E R D E T O O N E E L .

A G R I P P A , A L B I N A , J U L I A ; Gevolg.

L A G R I P P A . ót fchénk t my een gelu k da t i k nooi t dorf t ver -

wachten , Mê-

T R E U R S P E L . a? Mevrouw: want ' k wee t t e wé l hoe 'k ftaa i n uw ' ge -

gedachten ; Dus vein s ik nie t dat de ee r van u t e moogen zien Een zoetheid is , di e ik dorf t hoopen , nóc h verdien .

A L B I N A . Myn' traanen tuigen, wat vermaa k uw e oogen vonden In het gelu k van my te zien . D e wreed e wonde n En 't bloe d myns broeders, dat u^ han d zélf heeft geftort , Toont, ho e om mynen t wi l uw hart getroffen wordt .

A G R I P I » A . ) 'k Beken ' t ontftéltmynietalkomtuw gramfcha p boven j 'k Misdee d u , me t u van een ' broede r t e beroove n Die m y geleek j é n dat , o m di e gelykenis Zyn dood , hie r door , by u niet geréchtvaerdigd is ; En da t d e vreeze om i n ee n misverftand t e raaken , Nóch he t belan g der ftaat, nóch. ..

L A V I N I A . Wil vry 't veinzen ftaaken.

Ik weet we l welk belan g by u het zwaarfte weegt ; Die moor d i s min doo r Staatbdan g da n Mi n gepleegd : Want toe n u w drif t u to t my n 's broeder s moord ver -

pligtte, Kreeg Staatbelangden naam van 't geen de Min verrichtte . Uw' minnetógte n tó t Lavinia , alleen Zyn d e eenigfte oorzaa k va n alle uw' misdaadigheên .

A G R I ^ P A . Vermits g y 't weet, wi l ik my daar nie t tége n ftellen, En z o ik van he t bloed , dat dus uw" moed doet zwellen, Récht oordeel , zou d i k vry een' groote r fei l begaan , Met naa uws broeders dood, nóc h n a u w har t t e ftaan : Want a l de zoetigheid, b y waare min t e zoeken, Zou zich verwiff'le n i n uitfchélden, é n vervloeken .

A L B I N A . 'k Ontze t my weinig om uw' wrevele aart , die my Zo lig t vergeete n ka n me t and'r e minnery , Die wiffeling ga f ftraks het midde l aan uw * degen,

B 4. Om

xtr A G R I P P A , Orn in' s meêminnaars dood ee n fchellemftuk t e pleegen. Het zo u uw * kling aa n wérk ontbreeken, z o ge in mi n Tót my volhardde; ' t heef t geen fchéllemftukke n jn . Uw* min tó t my was al te onnozel , al te onfchüldig : Dat ftiet u tégen ' t hart , dat maakte u onverduldig ; Wyl g y my anders niet , al s wettig, minne n moft : Want wa t ' s u aangenaam , als 't ugeenfchelmftukkóft ? Uw' zie l is al te naauw; aan de euveldaan verbonden ; Uw har t doet zich gewél d t e minne n zonde r zonden .

A G R I P P A . Vaar uit , Mevrouw, én fchél d myn' nieuwe vlammen vry Voor fchaamteloo s verraad , voo r laffe tieranny . 'k Aanbid haar;geef myn ' min vry d e aldermoodftenaa -

men Van misdaad ; i k zal my die misdaad gantfch nie t fchaa -

men. Die onbefprooken ' vlam , die my het hart e blaakt , Wordt va n geen' knaaging , van geen naaberouw geraakt; En fchoo n gy 't me t de naam zult van verraad bekleeden, Myn' mi n komt overeen i n alles met myn' reden.

A L B I N A . Een boo s én fchuldi g hart , ganfc h onbeneepe n va n Berouw, i s ' t teiken va n een' réchten Aartstieran . De goddeloosheid ka n in tóp nie t hooge r ftygen , Als kwaad te doen,én fchaamt,nóc h fchri k daar voor t e

krygen. Die vaüche ruft, die g e in u w fchuldig har t bevindt , Moeft u doe n fchrikken: want blyf t naaberouwen i n ' t Gemoed, dan fchynt het niet geheel aan de ondeugd eigen ; Maar na d e onnoozelheid noc h éénigfms t e neigen , Door ' t weini g overfchó t va n half verbannen ' deugd. Wie Zonde r ftryd is, heeft di e wortel in haar ' jeugd 't Har t afgeftoken ; dies moogt g y die ruft we l vreezen. 't Kwaad , dat men niet gevoelt, valt zwaarlyk te geneezen.

A G R I P P A . Zo broeder s doo d alleen u fmart , ac h ftil uw" pyn !

Ik

T R E U R S P E L . 25 Ik zal u in zyn ' plaarf e ee n trouwe broeder zyn ; En voor myn hart, Mevrouw, u al myne achting geeven.

A L B I N A . Uwe achting! zég me eerft, welk een ftuk heb ik bedree-

ven, Dat my uwe achting doe t verdienen ? én wy l ' t kwaa d U z o behaagt, waaro m ontzeg t ge my uw* haat, E n , durf t m e een ' moordenaa r aanbiede n voo r een *

broeder? A G R I P P A .

Myne achting groeit, hoe meer u^ toorn brandt, hoe ver-woeden

En , fchoo n die tégens my u buite n ' t fpoo r vervoert , Verr' va n verftoord t e zyn, bé n ik daa r doo r ontroerd. O , ja ; 't bloe d wérk t in u meer als ik kon gelooven. Ik vreesde , dat uw' min miflchien he t bloed te bove n Zou komen , meinend e op myne aankomft ui t uw oog Te fpeuren , dat u w har t zich tót myn ' gunf t bewoog . En da t het overfchót de r brand, waaro m gy zuchtte, Dwars door uw * haat heen , o m my wél t e onthaalen ,

vlugtte. A L B I N A .

'k Heb niet al s fchrik va n u , flaa daa r geen' twyffelaan , Indien myne oogen u iets anders deên verftaan , Ontdekten z e iet s dat u zo trots maakt , é n vermeeten , Het zyn bedriegers, daa r myn har t «niet van wil weeten . Dat har t was aan uw* min geofferd tó t myn ' hoon ; Maar ' k nam het weer , toen gy myn* broeder hebt doen

doón. Want doo r uw * moorddólk wa s Agripp a nie t doorftee -

ken, Of liefd e is , vol van fpijt, ftraks ui t myn har t geweeken . Natuur, veröngelykt , bra k voor t di e minneband , En doofde in broeders bloed myn e aangeftooken brand, 't Kon zyn, dat uwe komft myn' ziel, nóch heel bewoogen, Verraft heen, én doen zien de ontroernis uit myne oogen:

B y Maar

2* A G R I P P A , Maar wee t dat ook de haat , al s hy ons krachten geeft , Zo wé l als liefde, zyne ontftékeniflen heeft ; En da t het weeze n een s tierans ons voor doe t komen Het beel d eens broeders ; dien hy' t leeven heeft benomen. Ook is 't natuurly k da t zich he t mishandeld bloe d Ontroert, wanneer' t de n arm zyns moordenaars ontmoet.

A G R I P P A . Ik wi l nie t ,dat ge uw* haat zult dooven. Da t ontftelle n Van ' t bloe d za l my geenfin s verbitteren nóc h kwellen. Die edele inborft i s niet minder zo vermaard' , En lief een' broeder , al s doorluchten minnaa r watrd. Myn' ziel , tó t u altyd zo vuurigly k geneegen , Neemt dee l in alles , daa r uw e eer is aangelegen . En n u g y doo r uw* pligt gedwongen wordt, dat g y My naaten moet, Mevrouw,zou 'tmoeilykzynvoorm y Te aanfchouwen , dat een hart, my alyd lief. én waardig , Zich nie t behoorly k kweet . I k zélf wil eerder, vaardi g Uw byzy n myden : want ik vrees , dat myn gezigt Uw' haa t mogt minderen, é n u i n uw e pligt Doen wanlden , én dat die wél eer beminde trekken Myns aanzichts 't oud e vuur weer in u mogte n wekken , 'k Weet , da t het hoone n een grootmoedig har t aanpor t Tót toorn ; én meerde r nóch, als 't van een minnaar wordt Gehoond; die s voegt het ons malkanderen te fchuuwen : Want ligdy k kan d e min da t oude vuur vernuuwe n Door minneftuipen , die opwellen doo r het zien . Des myd e ik dit gevaa r vee l lieve r met te vliên , Om d e eer van uwe haat in zékerheid t e ftelien.

V Y F D E T O O N E E L .

A L B i N A , J U L I A .

G A L B I N A . Y wil t gehaat zyn ? gaa! én wilt u dé s niet kwellen .

Dank heb avf ondaan ; zy réchtvaerdigen myn ' zaak. Vrees myne liefde nie t ,ó dwing"land , vrees myn' wraak.

En

T R E U R S P E L . vj En zy t verzekerd, da t ik na uw weiflend harte, Dat my beleedigt, ding ; niet , o m 't in rninnefmarff r Te zien; maa r om he t fé l van éen te fchenren, da t Het lillend zieltooge , é n my 't bloed in 't aanzigt fpat. Hoe wénfch ik na die vreugd! Nu voe l ik, dat het min-

nen In m y geftorven is ; ja Julia, myn' zinnen Zyn vol va n wraak: he t vuur, da t eertyds in m y lag, Dient nu, o p dat de vlam van myn e bélgzuch t mag Vergrooten. D e Aartstiera n doe t my nóch fpy t nóc h

fchaade > Dat ik hem niet behaag; ö nee n het is genade; My walgt zyn* min. 'kWildatmenhemop'thartetrapp * En 't goddelooze bloe d uit ' s dwing'lands aad'ren tapp' : Dat h y den kaften mik oprifpe, is myn verlangen. Kom ,gaan we,o m dien Tieran zyn ftrafte doenontfan-

gen, Myn' haat verdubbelen; myn ' broeder, é n myn fpyt Begeeren, dat hy raak 't vervloekte leeven kwyt . Natuur, é n min, in m y gelykelyk beleedigd, Vereiflchen, da t myn' wraak wordt doo r zyn' dood be-

vreedigd , Ik zal niet ruilen, nóc h gevaar , nóc h dood ontzien, Voor dat ik's moordere bloed zie uit zyn aad'ren vliên.

Einde van bet 7w/Je Bedryf.

D E R -

28 A G R I B P A ,

D E R D E B E D R Y F . E E R S T E T O O N E E L .

F A U S T U S , M E Ï E N T I U S .

z F A U S T U S . O vee l misnoegden, die zich in het heir aanbieden,

Wier overmoed, door ruft geftoord, geraakt aan 't zieden, Wier moedig e armen, ee r met wapenen vermaft , De laff e ledighei d verftrêk t tó t zwaaren laft ; En ' t heim'ly k Eedgefpan , da t zich in Albaa s wallen Onthoudt, om o p uw* wenk den dwing'land aan te vallen, Ontvonken in uw hart uwe oude tógten niet ? Hoe flaapt uw' heerfchzucht? n u g y voor u ope n zie t Den Rykstroon,di e wé l eer al't wi t was van uw'zinnen, En buiten welke u niet s fchee n waardi g te beminnen?

M E Z E N T I U S . 'k Min , Fauftus , én wannee r men één s uit liefde zucht , Valt 's minnaars hart te kleen voor deeze tógt : dan vlugt Alle eerzucht, all e drift o m o p den troo n te treeden . Eer my 's Princeflen oo g dwon g haar bekoorlykhéden My te onderwerpen, riedt de heerfchzucht , én de fchand Van onderdaan t e zyn, my alles by der hand Te neemen : geene daan my vrémd in de ooren klonken - y Maar fints haare oogen, die my in haar* liefde ontvonken, My 't hart e zuiverden door haar vermoogend vuur , Vormde i k geenwénfchen,alsonnoz'le,ennaarhetftuu r Van reden - my n geluk hangt n u aa n die ik minne ; Zo z y zich overgaf, i k ruilde myn' Vorftinn e Voor geener Koningen , ó f Goden zaligheên .

F A U S T U S . De Koning komt , én fchynt n a haar vertrek te treên .

M E Z E N T I U S . Hymymert, é n houdt ftal. Wa t zórgen óf hem plaagen?

T W E E -

T R E U R S P E L . 2J>

T W E E D E T O O N E E L .

M E Z E N T I U S J A G R I P P A , A T I S , F A U S T U S .

M M E Z E N T I U S . Ag myn ' nieuwsgierighei d u , zonder misdaa d ,

vraagen, Myn Vórft , wa t onluft u dus ziet ten ooge n uit ? Elk draaft op uwe wenk; ee n ieder s hart ontflui t Van vreugd e o p uw e komft . Waa r kun t g e nóc h n a

haaken? Gy keer t verwinnaa r ui t den oorlog in uw * daken j Ontgéfipt het harnas me t uw s vyands bloed bevlekt , Terwyl de Vrede, é n de Eer uw 5 Staatfiewagen trekt . Wat zórg , wat droefheid durft door zo veel' vreugdeftraa-

len, U nad'ren?weetge u nóg meer wénfchen voor te maaien , Te vorme n in wr? geeft, da n u ' t geluk beftélt ? Wat zór g ontroert u in den fchoo t de r Vrede , 6Held ?

A G R I P P A . ' t I s waar, ' t juight alles ; én het volk ui t alle ftéden , Komt me , al s verwinnaar ui t den oorlog, tégentreeden . 'k Brag t hier de ruft, é n ga f de Vrede aan all e kant; Maar-de onruft voedd e ik in myn ' eigen ingewand . De ruft,di e ' k and're n geef, kan ik myzélv' nietgeeven; De kalmt e is, al s d e ftórm de s oorlogs is verdreeven , Slechts voor den Onderdaan, niet voor den Vórft gemaakt.

M E Z E N T I U S . Een Vórf t zórg t nie t altyd. Fortuin , di e u bewaakt , Voltooit uw * wénfch, e n fchyn t haar * weiff'lende aar t

te ontwennen . A G R I P P A .

'k Beken het, dat Fortuin o p haar' gezwinde penne n Myn wénfche n voorkomt , myn verwagten vliegt voorby; Maar beeft z y ' t all ' alleen ia haar e magt? ka n zy

Der

3o A G R I P P A , Der ftcrvelingen wénfch alleen voldoen? On s zetten Twé blind e Gódhêen, daar we afhangen, hunne wetten. Men zie t hen beur t om beur t fchie r nooi t op onze zy ; En wie n Fortuin beftraalt , vreez ' voo r d e Liefd e vry .

M E Z E N T I U S . Is 't moog'ly k Vórft , ka n u Albina nóch behaagen , Wiens broede r door uw kling légt in zyn bloed verflagen?

A O R I P P A . Het fchort my elders, é n z o dra gy 't zul t verftaan , Zal 't u vry heftiger ontftellen . ' t I s gedaan Met myn e liefde to t Albina. . Z e i s vervaaren. Ik mi n Lavinia.

M E Z E N T I U S . Lavinia?

A G R I- B P A. Die maaren

Verfchrikken u, zo 't fchynt; dit woord fnydt u door 't hart; Uw' mi n beklaag t zich dés , d e myne is 't di e u fmart . My i s niet onbekend dat u haare oogftraal griefde ; En ' t deer t my,dat i k min, daar gy bemint; maar Liefde, Die 't alle s dwingt, beef t di t gekeve n t e gebiên .

M E Z E N T I U S . In weerwi l van de fmart, di e ge uit my n oog kunt zien , En di e myne eerbied i n haar magtnaauw heeft te draagen, Zoude i k niet, zónde r u t e kwétfen, durve n vraage n Nóch hoope n da t ge 't minf t gewél d om mynen t wi l Op uwe ziel deedt; neen , ik zwee g éé r eeuwigfti L Gy zyt my n Koning , i k één van uwe onderdaanen; Dit weet ik,é n ' t verfchi l va n beide, ban t zulkwaane n Uit myn gedagten. 'k weet, Heer Koning, 'k weet hoe wyd Die tuflchenheid on s Icheidt. Schoo n ' t bloed , waar uit

gy zyt Gedaald, ook ' t mvn e is , 'k ftaa tóch onder uV geboden. Want Koninge n allee n met Koninge n én Gode n Vermaagtfchapt zyn. He t bloed, dat tuflchen ons is, ftrékt Een keten,di e myn ' dienf t nógnaauwe r teuwaartstrekt .

Ik

T R E U R S P E L . 31 Ik weet de Rykstroon ftaat zo hoog , da t b v die magte n Het bloe d va n d e onderdaa n gee n voorrech t heef t t e

wachten. 't I s dan o m my niet, x o ' k u raaden durf, di e min , O Vórft , z o *t moog'lyk is , t e ftellen ui t uw ^ zin. Maar i s ' t my toegeftaan t e fpreeken -'k ftél myn'zaaken Te rugge , é n rép niet, al s zo verr ' het u zal raaken. Spaar u de fchande va n uw " liefde, é n dienften , wree d Onthaald te zien, é n aa n de afkeerlykheid hefteed . Haar doode minnaar,di e uw* degen heef t doe n fneeven , Maakt u het voorwerp va n haar ' haat voo r alhaarleeven , 't I s niet in a l uw* magt, u ooit bemin d te zien j Nóch i n de haare u ooit iet s als haar" haat, t e biên. Men ka n op aarde in ' t har t geen grooterpynverdraagen, Dan haa t t e wekken , daar men liefde draagt; die plaagen. Helaas! héb ik beproefd, wannee r d e ondankb'r e myn ' Standvaftigheid vergold t met wreed , én ftuurfch t e zyn. 'k Verzéker my, dat u die vlam nie t zal vermaaken , Als gy befeft ho e veel ' t he n kóft , di e om haarblaaken .

A G R I F P A . ' t Z y verre , Prins , da t my de haat die de Vórfti n U draagt , verflaauwe n zou j vee l éér blaakt myne min Daar door t e heeviger. E n nu ik tóch moe t klaagen Van ' t minnevuur , fchép ik een ongemeen behaagen , Wyl ' t om een goed is , dat u eeuwig is ontzeid . Een goed,bekoorlyker voo r myn' genegenheid , En liefde , omda t ui ^ hoop , é n minnend e gedachten Het lieffely k bezi t daa r af onmoog'lyk achten . Hoe mee r haar ' haa t u drukt , hoe feller ' t minnevuu r In m y ontfteekt. Gewis myn' liefde had geen duur , Indien z e u minde.

M E Z E N T I U S . Maar, z o gy me wiltgelooven,

Haar haa t tó e u gaat vérr' haar haat tót my te boven . Een Koning waag t zyne eer: die vo l van minnepyn , Nochtans onzéker i s hoe h y onthaald zal zyn j

En

3a A G R I P P A , En krenk t die, word t hy afgeflage n na a 't ontbloote n Zyns harten, ' t Voegt u, uit zo braaf een' ftam gefprooten, En va n zo hoo g een' ftaat, d e heerlykheid der kroo n In ach t t e neemen , é n het hoo g gezag der troon Door fchandelyk e mi n nie t roekeloo s te waagen.

A G R I P P A . Ik weet wél , hoe het voeg t my zélv' daar in t e draagen . Ban di e vergeeffcbe vreez e uit uwe zinnen -y laat My zórgen voo r myne éér. D e roe m va n mynen ftaat Nóch kroon , za l doo r myn ' mi n z o groo t gevaa r niet

• loopen, Gelyk g y waant , 'kZi e niets, óf'kdurf' t me t redenhoo-

pen. Ik héb , * t is waar, d e haat van de Vórftin o p my; Maar i s 'e r ergen s haat, di e de opperheerfchapp y ^Niet neerzet, é n verwint ? D e Rykfta f i n myn ' handen Zal z o bekoorly k i n di e vriend'lyke ooge n brande n Dat zy geen minnaar s bloed daar by waardeeren zal .

M E Z E N T I U S . Ach! vlei u niet met zulk een hachchelyk geval : Want haa r gemoed, myn Heer , op u in haat ontfteeken, Zucht tó t Agrippa, fchoo n ontzield , me t qnbezweeke n Standvaftigheia. Hy , du s in haar e zie l gedrukt, Wordt doo r geen inzig t va n den troon daar uitgerukt , 't I s ongelooffelyk ho e al haar* minnetógte n Alleen beflooten zy n i n deezen omgebrógten ; En hoe haar ' haa t o p u, o m zulk een dierbaar bloed , Met ee n gety van onverzetb'r e gramfcha p woed t j Zo dat , al blonk uw" kroon nóch fchooner in haare oogen , Geen kroon, van bloed befpat, zou haar behaagen moogen; Maar eer doen fchrikken . Ja , haa r fé l gèzigtontbrand t Op ' t hoore n va n uw" naam. I n die n gehaate n ftand, Zal u haar' woede ...

A G R I P P A . O Goón , wat lieffelyke reden !

Wat i s het aangenaam, z o veel ' ftandvaftigheden , Zo

T R E U R S P E L . 3 ? Zo veel e Iiefüe, én zo veel trouw te vinde n i n Die hooggebooren ' ziel , het voorwer p myner min ! Te voele n hoe de Min , di e myn belan g verdadigt , My met z o heerely k een ' keur heef t begenadigt ! O Prins , wa t moet zulk een getrouw, én tede r hart Zyn fchoo n é n dierbaar , als het een s verkreegen werdt ! Een har t z o vo l va n trouw , tót ' s minnaar s wraa k z o

vaardig, En teder , is het hart des grootften Konings waerdig Te ontvonke n j e n bezi t te neeme n va n zyn ' ziel .

M E Z E N T I U S . Maar 't har t da t zich altyd z o trouw én teder hiel , Daar o p kun t gy uw' hoop in eeuwigheid nie t véften . Uw" liefde za l naar'haat , éngramfcha p tóc h te n léfte n Verdubbelen, én.. .

A G R I P P A . •Prins, ' k hé b deerni s me t uw* waan.'

De hoop van al haar' haa t o p my t c zien gelaan , Streelt uw e py n alre ê in' t heim*lyk , doo r ' t geloove n Dat haar e toor n op my tót i n de n tóp geftooven , En gantfe h verbitterd , zic h voo r u verzoeten zal . Maar hoo r een s Prins; ' k wee t raad, z o dr a ' t my maar

gevall', My in ' t bezi t van die bekoorlykheê n t c ftellen; Laat daarom naa, u zél f te vleijen, ofte kwellen . Ik kan, wanneer ' t my luft, m y van haar meefterzien ; En ligt'ly k dat ik my haaft van di e midd'len dien' . Om u d e moeit e van ee n yd'l e hoop t e fpaaren , Kom i k u di t geheim ui t meêly openbaaren. De raad , die n gy my gaaft voor myn e min , verwek t My tót die gunft , die u myn hartsgehei m ontdekt .

c D E R -

34 A G R I P P A ,

D E R D E T O O N E E L . M E Z E N T I U S , F A U S T U S .

W M E Z E N T I U S . At ongenade drukt my, Fauftus! waar wi l 't enden ?

Vat gy des Vorften wreed béfluit , é n myneelenden ? F A U S T U S .

Ja, a l t e wél Heer, h y heef t u te veel gezeid , En all e redenen va n hoo p o p haarontleid . Hy zégt u klaar , dat lang na haar e min te dingen Zyn oogwi t geenfin s is ; maar de Prinfés t e dwinge n Hem voo r har e Echtgenoo t t e neemen, é n met magt , Te röoven , daar zyn' mi n vergeef t heeft n a getracht . Hy za l uw* liefde dat gewéld doen , én verwate n U trótfen . Maa r zy komt . i k zal u by haar laaten.

V I E R D E T O O N E E L .

L A V I N I A , M E Z E N T I U S .

H L A v I N I A . Ebt gy d e tyding van myn nieuwe rampen al ?

Is't u bewuft , dat ik des dwing'lands oog gevall ' ? M E Z E N T I U S .

'k Wee t meer , Mevrouw ; h y wil , uw s ondank s , met u trouwen.

L A V I N I A . Die booswicht! maar, my n Heer , zul t g y me in dit be -

nouwen Verlaaten ? zult g y me aan uws medeminnaars wi l Dus overgeeven ? é n di e dwingland y z o ftil Aanfchouwen, zonde r u t e ontzetten? zul t gy' t lyden ?

M E Z E N T I U S . Al heeft uw ' hard e ziel myn' zuchten t e allen tyden Verworpen; a l heb ik fteeds in uw " haat geleefd , Myn hart i s tóch altyd aan u geweeft, én geef t

Zich

T R E U R S P E L . 35 Zich bfind'ling s over aan alle onheil, é n gevaren, Indien 't u byftaan kan , o f éénige onluft fpaaren , Gebie, ' k ben rêe.

L A V I N I A . Myn' bede is geen gemeene Zaak.

'k Begeer des dwinglands dood ; die is ' t, daa r ik na haak. Die bede ontzet u ? Wel, ik héb geen hulp van nooden; Zich Télv3 t e helpen wordt gelafterd , nóc h verbooden; En wien de dwinglandy dreigt van een boos Tieran , Dien ftrékt de dood ee n hulp, di e hem verlóflen kan.

M E Z E N T I U S . Neen wreedefchoonheid , leef t ten kófte van zyn leeven; Myn' hand zal t'uwer haat tót offerande geeven, Of, b y gebrek van 't zyn', my n bloed; i k benzo vaf t Verknocht aan uwen dienft, da t my geen weiteren paft. Stemde ik aanftonds zyn* dood niet toe, ' k bid om ver-

fchooning; Het is myn bloedverwant, Mevrouw, he t i s myn Ko-

ning. Kan ' t bloed iets minder doen, iets minders myne plicht, Dan zich ontroeren, ee r ik zulk een' zaak verricht'? Maar fchoon de heiHgfte, é n aanbiddelykfte wetten Zich tége n myne drift, én uw* geboden zetten; Niets heef t zo groot een' magt op my, Prinies, al s gy. De wét der liefde is de oudfte, al de andre nieuw daar by.

L A V I N I A . Wat vlei t aireede die belofte myn verlangen, En haat ! Zy ftilt myn* druk. Va n u ee n gunf t te ont-

fangen Heeft my voorheen gewalgd ; nu lydt het myn gemoed Met vreugde, én dankt u voor den dienft, dien gy my doet; Niet om'tgevaer, Prins , daa r gy my van zult bevryden; Ik vrees geen dwingen van zyn' woede, of min, te lyden: Neen, 'k heb 't u reeds gezégd; hy pooge al wat hy kan; Een die geen dood ontziet, ontziet ook geen Tieran. Dien Hel d , wieas afc h ik eere én aanbid' , fléchts t e

wreeken, C a I *

3<f A G R I P P A , Is a l 't vermaa k van myn verlangen . A l myn fineeken , En droefhei d wénfch t alléén , da t hy des moordere bloed By myne traane n hebbe . Ach ; 't i s het hoogft e goed , Daar ik na ftaa, o m aan zyn waarde fchim t e üagte n Deeze offerande di e hy van my n trouw moe t wachten . Wat i s 't ee n groo t geluk in rampfpöed al s men vind t Te delge n 't geen men haat, te wreeken 't geen men mint! De woed e een s réch t verzaad , houd t o p va n ftraf t e

plaagen. En by gebrek van min, kan ons de wraak behaagen .

M E Z E N T I U S . 'kVerftaa't, Mevrouw , ' k verfta a ' t ; my n medemin -

naar n u Tót affche , maak t my nóch verachtelyk b y u ; Gy vreef t reeds, da t myn hare, wyl de arm zich gaa t be-

reijen Tót uwe wraak, zic h met een weinig hoop mogtvleijen . Wél , wreede , wél , i k gaa, é n neem u w zaak in acht ; Hoewél i k i n het minft e o p gee n vergelding wacht . Sints ik u min , behoor t my n hart u wél te kennen , En zonde r hoo p van dan k zich moete n aangewenne n U dienf t t e doen; maa r ' t heef t voo r my niet weini g in Mevrouw, da t gy uw ' wraak vertrouwt aa n myne min ; En dat gy ééne reis, ' t é n z y ik kwaalyk oordeel' , In ' t ongevoelig har t vormt wénfehe n tót my n voordeel . Wat uitfla g de aanflag neem' , ' k beneve n onverfchrikt . Gy zult m e fneuv'len zien , ó f uwe wraa k befchikt . Myn tót, ho e 't uitvaU',kan geluk, nóc h zoetheid der -

ven, Met u een dienft t e doen ; z o niet , voe r u te ftérven. Ik gaa , é n wé k hie r a l my n vriende n toe , Mevrouw .

L A V I N I A . Men zie wé l toe, aa n wienmen d e aanflag toevertrouw' Gints komt . Tirrénus, ac h ! het hartzeer dat ik lyde , Betreft he m mede, ontde k he t hem , i k ga a te r zyde. Dat h y my ziet, bele t hem hérwaards aa n t e treên ;

Myn

T R E U R S P E L . 37 Myn byzy n is hem op den hal s verboön j ' k gaa heen. Legt gy het ove r met malkand'ren , 'k laa t u t'faame n De reedfte middele n voor onze wraa k beraamen .

V Y F D E T O O N E E L .

M E Z E N T I U S , T I R R E N U S .

K M E Z E N T I U S . Om Heer , hoo r wel k ee n deel men neemt i n uw e zaak,

En zi e wat hulp men reikt aa n uw geréchte wraak. T I R R E N U S .

Wat hulp , myn Heer, wa t raad ? my n Zoon, in' t gra f gedooken,

Kan di e in ' t leeve n weer herfteld zy n ? M E Z E N T I U S .

Wel'gewrooken. De doo d des Konings , di e Agripp a te onderbragt , Is al het oogwi t uw's verlangens, zo ik acht ; Ik kom my n hulp hier toe u aanbiên , é n belooven , Met a l het zoet da t ons de wraak geeft, daarenboven .

T I R R E N U S . Myn Heer , zoud t gy u zulk ee n aanflag onderftaa n ?

M E Z E N T I U S . Hoe meint ge dat ik veinze , én u du s zou verraa n ? U i s dan onbewuft , dat hy my wil ontrukken 't Aanbid'lykft' , ' t eenigf t beel d van all e myn ' gelukken, En dat , daa r zich d e liefd e i n zul k ee n volhei d vindt , Men lieve r alles mift , dan ' t voorwerp , dat me n mint ?

T I R R E N U S . 'k Verfoeide oo k lang zyn ' min , én dach t h y ma g we l

vreezen, Dat zy n veracht'lyk vuu r he m za l gevaarlyk weezen . Maar kun t gy , di e de zoon van zynen broede r zyt , Toelaaten, da t Natuur dit va n d e Liefd e lydt ; En za l de Liefd e nie t één s van Natuu r wee r lyden ?

C 3 M E -

3» A G R I P P A , M E Z E N T I U S .

Natuur i s kracht'loos, di e met liefde heeft te ftryden; Ik ké n geen bloed meer, dat hem aan my houdt veknocht, Sints my Lavinia heef t zyne dood verzocht . Ja , ' s medeminnaars naam fleept naa zic h zul k afgryze n Dat i k myn har t alléén een oogenblik voelde yzen. Zy wil , da t ik hem haar te r offerande Aagt* ; Wat plich t ik fchénde , i k neem voor a l dien laft in acht. En wyl ik buite n haa r gebo d niet s mag verrichten , Wordt my haar' laf t ee n wét va n de alderftérkft e plich -

ten. Als zy, die ons bemint, ons iets heet aan te gaan , Zoekt zic h d e ftém va n ' t bloe d vergeef s t e doe n ver -

ftaan. ' t Har t draag t a l ' t réch t op , aa n di e ' t éénmaa l heef t

verkooren, En al s de min fpreekt, wi l ' t gee n and're reden hooren .

T I R R E N U S . ' t Gevaa r eens aanflags,ééns miflukt,nietwelteontvliên , De vree s van 't wérk ontdekt, óf half volvoerd t e zien , De wraa k eens Konings, di e zich zelden i n laat toornen, Zal ligtely k uw hart, ee r de arm he m treft, doen fchroo -

men. M E Z E N T i u s .

Neen, vree s niet da t my 't grootf t gevaa r het minft ver-fchrikt,

Of i n he t hart verra l d e hoop daa r ' t oo g o p mikt . De mond van haar die'k min heeft my dien laftgegeeven . En fchoo n i k het gevaar aanfchouwe, i k zal niet beven . De vree s kryg t i n myn hart zo ligt geen plaats, nóch voet: DeGód, die' t inheeft , is eenGodvanmagt, é n moed.

T I R R E N U S . Hoe deez e aanflagen my aan 't hart gaan , é n betreffen , Wat dee l ik daar aan héb , laat ik u zélf bezeffen . Maar Heer, gely k een Vorftnooit word t beleedigd, dan Met kwétün g vandeGoón , als' t édelft ' beeld daar van;

De

/ T R E U R S P E L . 39

De afgryflykhéde n di e deeze aanflag naaüeept , zoude n Uw opgeheven' ar m lig t voo r den flag weerhouden: En he m die lacht met al wat fidd'ren doet op de aard' , Maakt vaak de donder uy t den hemel ' t eerft ' vervaard . Wie ' t meef t verwate n is , za l voo r di e ftém ' t meefl :

vreezen. M E I E N T I Ü S .

Al wie verwaten is , moef t da n geblikfem d weezen . Wanneer d e hemel mor t o p de aarde met zyn * ftém, Treft fléchts de blikfem d e rampzaligen, nie t hém ; En dikwils , al s d e Goónhunn * blikfemenverfpreijen , Schynt die' t geval, al s ze uit hunn'hand zyn , tegeleijen . Maar, fchoo n d e hemel fchudde, é n dreunde , é n zic h

myn hoofd , Tót wraak van di t befluit, é n opzet, ha d beloofd ; Al ftortten al de Goón, gezin d d e dood t e wreeken , Den donder, aan de vlam van hunnen toorn ontfteeken , Op myn e kruin neer, zy t nochtan s verzekerd , da t Nóch'tGódendom, noch' t vuu r desblikfems , opgeva t Om my te treffen, my zal kreunen , nóc h ontroeren , Kan i k Lavinia's geboo n alleen volvoeren . Styf flechts met u w beleid myn' aanflag, é n betoo n 't Belan g eens Vaders in een' omgebragten zoon .

T I R R E N U S . Myn Heer, z o u te récht bekend was, ho e die zaaken, Hoe di t belan g myn ziel. ..

M E Z E N T I U S . Ach ! ik wee t hoe die p z e u raaken!

En da t ik aan uwe eer ee n ftrafbaar onréch t deed ' Zo ' k u geen deel gaf i n het wreeke n va n uw leed - 7 En ' k wee t me , om op de dood des Dwing'lands vaf t

te bouwen , Zo zéke r al s op u , aan niemand t e vertrouwen.

T I R R E N U S . Voor da t vertrouwen bén ik hoog aan u verplicht ; Het fchuif t my van het hart een pak van groot gewigt ;

C 4. Want

40 A G R I P P A , Want zogy , zonder' t m y te ontdekken, hadt beflooten Hem om te brengen , haa t ge my in 't graf geftooten .

M E Z E N T I U S . Bcftém da n d e uur én plaats, daar h y moet zyn geflagt , Ik héb veel'vrienden, vol van moed, en groot van magt, Al vaerdig op myn' laf t o m 't uiterfte t e waagen.

T I R R E N U S . Ach ! wachten w e ons , my n Heer , het wérk zo voor t

te jaagen. 't Gantfch heir légt o m de ftad , op 't Koninglyk gebod ; Bewaakt van binne n me t de poorten , én het Slot. Indien ons de aanflag mifte , ó f iets kwam ui t t e lekken, Wat hoop zou ons tot hulp, wat heil tót heul verftrekken? 't Gevaar , da t ligt'lyk deeze , ó f gêne ontftellen zou , Ruiden eenige n lig t op tót wank'len in hunn ' trouw. Men dien t dienftouten fpron g me t minde r noo d t e waa-

gen. Het lége r moe t van hier vertrekke n in zé s dagen . Den tfiamgezwoortien , dan de ftérkfte, za l de moed Door 't mind'ren van 't gevaa r aanwaflen ; 't is niet goe d Zo te y v'ren y maar met zórg den tyd, én plaats te raamen.

M E Z E N T I U S . Een weinig uitftél dan j u w zórg zal 't wer k bekwaamen : 't Raak t u zo wél, als my, 'k bedraa g m e aan uw beleid Meer, als aan al de drift va n myn voortvaarendheid . Hou ondertuffche n a l uw volk , é n vriende n vaerdig j Ik ga a de mynen , tót da t lóflyk opze t waerdig , Aanporren, én 'k verlaa t my gantfch o p uw bewind.

T I R R E N U S . Ach Prin s ! wat doe t nie t al ee n Vader voor zyn kind ! Leent üécht s de Hemel ' t oor aa n myne jammerklagten, Gy zult me uitrechten zien meer dan gy kunt verwachten .

Einde van bet Derde Bedryf.

V I E R -

/ T R E U R S P E L 4i

V I E R D E B E D R Y F . E E R S T E T O O N E E L .

L A Y I N I A , M E Z E N T I U S .

w L A V I N I A . At onverwacht e ramp , kom t g y my melden, ach !

Tirrenus vaft gezet ? M E Z E N T I U S .

Mevrouw, deez'zwaarefla g Moet u ontftellen, z o al s my, di e 't al verwachtt e Van zulk ee n Vader, die de wraak zyns Zoons betrachtte; Ik ftélde a l myne hoop op hém, én zyn beleid , Die vriende n heeft , e n moed , é n vee l érvaarenheid. Hy had, di e heim'lyk m y handhaafden i n het wreeken , Gefprooken, hé n belaft , ó p 't allerminft e teeke n Gereed te zyn; élk een zweer t hem zyn trouw ,én wordt Tót nieuw e ftoutheid doo r zyn raaden aangepord , Zo al s hem Ati s ziende ui t myne wooning komen , Hem heef t doo r ' s Konings laft i n hechtenis genoomen .

L A V i N i A . Nooit wa s een fnelle hul p ons noodiger, al s nu . Die wreede, door het bloed myns minnaars, ach, ikgruuw! Verhit, wil , o m zyn ' brand t e koelen , ui t a l de ader s Uitputten ' t weini g bloe d de s afgeleefde n Vaders . Ei vlieg , verhaar t den dood van dien Tieran; beroof t Hem ' t leeven, én behoudt daar door da t waarde hoofd . Laat uwe hand ons voo r die n zwaaren flag bevryden; Geef hem de n flag dien hy Tirrénus wou doe n lyden . Hy heef t t e lang geleefd, een iede r zugt/e r om . Tierannen fneuvele n alty d t e fpade; ei kom , Terwyl uw helpers nóch geree d zyn voor t t e vaaren, Gebruik hun eerfte vuu r é n drift, ee r zy bedaaren . Geef hé n gee n tyd daar toe , wan t z o Tirrénus ftérft, Bedenk één s welk ee n 1st gy voor uw' helpers erft .

C 5 M E -

+a A G R I P P A , M E I E N T I Ü S .

'k Bedoe l uw wi t alleen , én , o m u t e behaagen , Gaa 'k, zonde r uytftél , ftraks he t alle s voor u waagen . En zonde r t e overflaan, waa r op uw rede n fpeelt , Héb i k my anders geen, als uwen laf t verbeeld , 't Uur , da t de Konin g tóe het ófï're n za l verkiezen , Zal 't zelfde n zyn , waa r in hy ' t leven za l verliezen. ' De Heme l ftrafl' my, dat ik nooit weer 't licht befchouw' , Indien i k u zyn hoofdt nie t leev're ; maa r Mevrouw , Hy nader t ons!

L A V I N I A . Ikvlie!

M E Z E N T I U S . Wil uwen haat ontveinzen ,

Hy is te na; bede k uw innige gepeinzen . Doe u , o m he m hie r o p t e houden, wa t geweld , Térwyl me n alle s to t zy n wifl è dood beftelt .

T W E D E T O O N E E L .

A G R Ï P P A , A L B I N A , A T I S , Lyfwagt.

K A G R I P P A . An 't zy n dan dat ik u in ' t en d een s zie Mêvrouwe?

Maar myne vreugd , helaas! is de oorzaak van uw' rouwe; En deez e minnevlam, daar g y my n hart me ê blaakt , Duft hee l niet hoopen, dat naa r wederliefd e ftnaakt. Vergeefs zoude ik di e min belette n t e verfchynen , Die 'k niet meer magtig ben, én die my ftaag doet kwynen. 't Ontveinze n heef t geen ' plaats, al s in gemeene fmart , En ' t i s een zwakk e min , die ligt verborge n werdt , 'k He b wel voorzien , dat doo r ' t ontdekke n va n myn '

kwaaien, Ik zoud een ' harde ftórm van gramfchap op my haaien, En ' t blykt , nu g y my dus verachtelyk ontmoet ;

Maar

T R E U R S P E L . 43 Maar échte r val t de min, z o duur gekóft, my zoet. Barft ui t ; maar Hemel ! hoe ? wat minnelyk e trekken, Doen ui t uw e oogen du s een' beek va n traanen lekken , Die ftraalend doo r het oog myn ' droev e ziel verwart ? Vermurwt my n byzy n ligt uw ongevoeli g hart ? Ach, dorf t i k ' t hoopen , ' k wa s a l myne ram p t e bo -

ven! L A v i N i A .

Ja , wreed e dwingeland, g y moog t he t we l gelooven . Niet minder doet my n hart, als 't geen het dach t te doen. Ik dacht , dat uw gezig t myn gramfcha p aa n zo u voên , Ik fchrikte toen 'k u zag , maa r tége n my n verwachten , Zie i k u échte r me t mi n toornige r gedachten : Myn har t maak t langfaa m plaat s voo r een ' gctérgde n

haat. A G R I P P A .

Is 't zo, Mevrouw > dat gy Agrippa's min verlaa t ? Zoudt g y een Konin g tó t da t groo t gelu k doe n ftygen Door uw e min ?

L A V I N I A . Kunt g y myn ziel daa r me ê betygen ?

Te minnen , door wiens hand myn ' minnaar nédervie l ? Een held , di e nazyn' dood, geza g voert i n myn ziel ? Den bitt're n ooripronk t e beminnen va n myn ' kwaaien ? Vat g y myn ' meeni g niet, i k zalze aa n u vertaaien . Uw weezen , daa r het beel d myn's minnaars in gedrukt Zich opdoe t voor my n oog , heef t dus myn hart verrukt . En onde r deeze n zwier , die my in 'toog kwam foeelen, Koft g e in' t begi n genoeg myn' gramfchap u ontfteelen . Die waarde beekitenis deed mak'Ty k in ' t begi n Myn' haa t verdwynen , én bond t ftraks myn * gram -

fchap in ; Ja , ' t hart , gewoo n al lan g dit voorwer p te believen , Heeft zic h bykans ontzien u me t zyn haat t e grieven. Dat weezen , dat t e dra myn'ziel verrafle n kwam ,

Heefr

44 A G R I P P A , Heeft my ftraks ingedrukt het voedfel va n my n vla m : En ' t heef t my n zie l nóc h haat , nóc h gramfcha p kun -

nen geeven ; Vermits d e liefde alléén i s in myn hart gebleeven ; Maar deez e min, waar va n myn'zie l n u zwanger gaat , Herroept myn ' gramfchap , é n maak t plaats voo r myné n

haat, D i e , fchaamrood o p dat fpoo r z o langfaa m zic h t e

fpoeden, Waft fchielyk aan , o m du s di e traagheid t e vergoeden; Terwyl g y op haar beur t di e bitt'r e woed e ziet , Die ' t uitgeftort e bloe d een s minnaar s my gebiedt, En z o vee l haa t alreeds ziet fpatten ui t myne oogen. ..

A G R i F F A . Prinfés, ' k verwachtt e dit, é n 'k vind my onbedroogen. Voorzie u vry van een' nóch doodelyker haat ; Gy toon t my échter niets , da t voo r my n oo g mis -

ftaat; Gy moog t Agrippa s dood we l vinnig my verwyten , Ik zal , en zonder fpyt , uw feilen wro k verbyten . 'k Wil zonde r weêrmi n u opóff're n myn e min , En morre n nimmermee r o p uw 1 vergramden zin , Nóch perffe n ooi t u w har t t e minder my te haaten . Al wor d i k nie t bemin d , 'k za l nooi t my n mi n ver -

laaten. L A V I N I A .

't I s voor myn e oogen niet genoe g dan , da t i k ween j Wyl ik door hén, ó fpyt ! aan u behaaglyk fcheen . Tierannen voeg t geen ' min , di e eere , é n trou w ver -

breeken; Zy zou een héldenhar t me t meerder réch t ontfteeken . Hoe dood'ly k wa s dat vuur, dat u tó t fchand ' gedydt , Aan my n vermoorde n Hel d , daar nóc h myn ' zie l

om lydt ? Niet mi n gevaarly k was ' t , als waerdig om t e looven , En üécht s gebooren, om hem ' t leeve n t e berooven .

'k Wénfc h

T R E U R S P E L . 45 'k Wénfc h da t d e Hemel een s tot weêrwraa k van die n

Held, Aan a l wat fchrikk'lyk is , uw 5 borft te n doelwi t ftek. 'k Wénfch , da t die zelfde vlam , va n meerder récht ge»

fteeven, U 'nie t ontvonke, al s om den doodfteek u tegeeven; En dat z y tége n u de s Hémels toorn e kant , Den blikfem i n den vuift de r Goden fteeke aa n brand, 'k Hoo p va n di e Goden , wien uw ' gruuwele n , éa

eeden... A G R I P P A .

Por du s d e Goden niet , z y weig'ren uw' gebeden. Zy weete n béte r wa t den ménfch gelukkig maakt. Geloof m e vry, 't i s beft, dat g y uw bidden ftaakt. Hoe! dénkt g e niet , Prinfés , aan ' t voordee l va n d e

troonen, Daar myn * genégendheid u w trouw me ê wil beloonen ? Een' teed*re heugenis van ee n rampzalig Held Houdt n u uw moedig har t i n ftrikken vaf t bekneld . Gy heb t zyn' geef t aa n u door traane n gaa n verbinden ; Maar d'aangebooden' kroon doe t alle rouw verzwinden . De Scepte r wiegt in flaap de leevendigfte frnart , En ' s Koning s Tulband vaag t de droefheid haaf t va n ' t

hart. L A V iN i A .

De Scepte r i n de n vuif t geklem d va n Dwingelanden , Lokt nooi t ee n edel hart tót deelgenoo t de r fchanden j En my n Agrippa s geeft i s m v zo lief én waard , Dat i k me t minder fchrik , en , volgend e myn' aart , Met hem zou ' t ftérven, da n me t u 't gebiede n kiezen .

A G R I P P A . Is 't moog'lyk ? zo u di e haat de kroon udoe n verliezen; En ftelt gy eene fchim voor zo vee l heerlykheid ? Een zéldfaa m voorbeeld , da t uw ' grootshei d hie r be -

reid. Van Lie f beroofd te . zyn, é n vuurigte beminnen ?

Heel

4* A G R I P P A , Heel anders gaat het tneef t i n d e allerteêrft e zinnen , Daar 't vuur haaft wordt geblufcht als 't voorwerp is te niet. Hoe lig t vergeet me n ' t gee n het oog nie t meerde r ziet, Naa overtollig e vertooningen van klagten ?

L A V I N I A . Leer béte r da n doo r my 't gee n d e eerzuch t doerlie -

trachten In ' t har t va n hén daa r liefd e allee n vermoge n heeft . Myn 's minnaar s afch, hoewél die geen meer hette geeft , Kan échter uit den grond des graft myn vlam nóch ftooken. Myn' bang e zuchten, door d e naarfte nach t gebroken , Die vallen by de doön zyn ' lieven geef t t e voet. Niets ftuit de vla m va n ee n zo wél ontvonkt gemoed . Nooit heef t h y récht bemind , die zyne mi n kan enden. De doo d een s minnaar s kan ee n trouwe mi n nie t fchén -

den. Leer eindelyk, Barbaar , da t in ' t verheeve n hart , Een fchoone ziel behoudt de ontftooken' minnefmart . De Min légt voor't gewél d de r dood onlós'br e knoopen . Ach! eer my n Lief zyn min moeft met de dood bekoopen, Waarom verna m h y niet 't geen nu myn mond verbreidtj Helaas ! het ftraf geweld van myn ' groothartighei d Liet de oogen naauw'lyks toe iets tót zy n gunft t e fpree-

ken. *k Scheen koel, wanneer myn* ziel in liefde was ontfteeken, En 'khé b zo ingetoom d myn e onbefproken' vlam , Dat hy de zoetheid nie t i n *t ftérven me t zic h nam , Nóch wift, wa t groot gebied h y in myn ziele voerde. Hadhygeweeten, Goön ! wa t brand myn hart ontroerde, Myn* traanea voorgezien. ..

A O R I P P A . Ach ! 't i s te vee l Mevrouw .

Myn zie l wil niet da r ik my langer wéderhouw . Gaa Atis, haa l den Prin s Tirrénus .

Tigttu ie Lyfwagt. Wilt vertrekken .

D E R -

/ T R E U R S P E L . 47

D E R D E T Ó O N E E L .

A G R I P P A , L A V I N I A .

W A G R I P P A . acht al t e lan g o m u d e waarhei d een s t e ont -

dekken : De liefde wil'e r uit , het veinzen heeft een end: 't Geheim wordt voor myn hart, d e liften niet gewend , Een al te laftig pak, o m 't ongekreukt te draagen. Hou op y hou eind'ly k op Agrippa te beklaagen, Getrouwe Schoonheid, en te zoeken by de doón. Zie hie r uW minnaar , die n ge uw* liefde gaaft tót loon. De ftroom heeft Tiberyn, niet my, beroofd van 't leeven.

L A V I N I A . O Goon ! kan 't zyn da t gy... maar geen geloof te gee-

ven, Aan eenen Vader, fchoon h y my verzék'ring doet. ..

A G R I P P A . Ik zie, Mevrouw , da t gy bedro g o p my vermoedt; En, wy l ik dit geheim zo laat u kom ontdekken, Vermant ge ligt , da t ik beklad ben met di e vlekken. Ook denk ik wél dat gy alleen nie t op myn woord Gelooven zult , het geen gy van my hebt gehoord ; Myn Vader zal ' t op myn verzoek, u nie t verbergen; Geloof zyn zeggen, ee r zal ik het u niet vérgen: 'k Za l hem beweegen dat h y récht aa n ons verfchafï' , Uw* dwaaling eindige , é n ons niet meervall' zo ftraf: En da t door hém hier naa niet weer kom te gebeuren, Twé harten , door de Min vereend, va n ééntefchcuren. Doe zél f u beft, o m my te kenne n op dit pas; Geloof uw eigen hart.

L A V I N I A . 'k Geloofde ligt te ras .

Myn har t ko n miflen va n ontftéVnis ingenomen; Dies geef i k 't geen gehoor.

A G R I P -

+ 8 A G R I P P A , A G R I P P A .

'k Zi e daar Tirrénu s komen . Kén nu , wie dat ik bén door zyn bekentenis .

L A V I N I A . 'k Za l u gelooven, too n dat hy uw Vader is.

V I E R D E T O O N E E L .

A G R I P P A , T I R R É N U S , L A V I N I A , A T I S .

A G R I P P A , geevende een teken MM A T I S

M om te vertrekken. Yn Heer , ' k héb aan Mevrou w he t alles gaan ont-

dekken. Gy zul t verwondert zyn, én 't ligt ten kwaadften trekken; Maar eind'lyk , ' t i s gedaan; de liefde dwon g me'er toe: Myn har t wa s *t laftig pak van dat geheim al moê; 'k Hé b myn' beloften u nie t langer konnen houwen .

T I R R É N U S . Wat heb t ge ontdekt my n Heer ?

A G R I P P A . Dat ik ter goedertrouwen

Uw eige n Zoo n bén ; niet de Koning Tiberyn . T I R R É N U S .

Gy Hee r ! hoe; gy myn'zoon ? wa t ma g uw oogmerk zyn?

Het gra f befluit myn ' zoon, laat tóch zyn afch in vréden; Helaas ! door uwen dolk. ..

A G R I P P A . Onnut i s deeze reden ;

Een uitgelek t geheim is onherroepelyk. Beken dat ik door u wierdt opperhoof d va n 't Ryk, Naa 's Konings dood, toen hem, b y ongeluk verdronken, De laatft e lykéé r wierd t o p mynen naam gefchonken . Dat, ho e *k hem ook geleek, om achterdocht te ontgaan, En hen te kennen die my mogten wéderftaan, De dood e Tiberyn my n moorder wierd geheeten.

T I R -

T R E U R S P E L . +9 T l R R É N U S .

*k Zie wat my naakt, zo i k ontkende dit te weeten. Myn leeve n hangt *e r aan, én i k bere i my al, Myn Heer , deer. ' weigering te boete n met myn' val . Maar zoude ik ' t bloed s myn's Zoons, hiero m te mynet

fchanden, Verzaaken?

A G R I P P A. H o e ! . . .

' T l R R É N U S . Neen Vórft, óf fchoon uwe oogen branden

Van grarüfchap , ' t i s vergeefs . Ach ! zaag t g e i n my n gemoed,

Gy zoud t haaf t zie n dat daa r geen lafheid wordt gevoed,' Daar 'k zél f de fchand va n zo u verfoeijen a l myn leeven. Het ongelukkig bloed , da t me ove r is gebleeven , Verdient niet , dat het werd e qnwaardiglyk gekocht .

AG R 1 P P A . Wat wreedhei d heeft voo r u di e vonden uitgezocht , Om ee n doorluchtige Prinféffé t e verkorte n ? HaaP lief'lyk e oogen, die een vlie t va n traanen ftorten, Ach! is uw Zoon daa r door nie t eer s genoeg gefchie d ?

T I R R É N U S . 'k Verfta a uw ' zin , my n Heer , het fpy t ü , dat gy zie t Lavinia myn Zoo n verëere n met haar' traanen , Haar' naar e zuchten zich een vrye n toegang baanen Tót aan de lykbü s toe, daa r zyn gebeente ruft . 't Voldoe t u niet , a l is zyn leevenslam p geWufcht ; Gy wil t hem naa zyn' doo d nó g wreedelyk vervolgen, Naardien g y tót i n ' t graf , daa r gy hem zo verbolgen Hebt in geftooten, nóg zyn' bleeke fchirr i bevecht . Ach Heer ! verlaa t tóc h die begeerte zonder récht . Gy hebt zyn bloed gehad, gy roofde he m het leeven , Kunt gy i n ' t eind e aan dien rampzalige n nie t geeven Een hart , dat he m d e mi n alléén had toegefchikt ?

5 9 A G R I P P A , A G R I P F A .

Waarom houdt gy dit har t i n doolin g dan verftrikt , Dit hart , da t ik bezit , é n dat my wordt geweigerd; Dit hart, waar door myn' vreugd tot aan de ftarren fteigert ', Waar by de zoetheid va n eens Konings kroon nie t haalrj Dit hart , daa r nu de Zo n va n myn geluk afftraalt ; Dit hart , dat my de min opoffert , e n een ' Vader Ontrukt, die my zyn' zoon nie t noemt , maa r een ' ver -

raader ? TlRRENUJ.

Ik houden voor myn ' zoon d e uitvoerder va n zyn dood ? Zyn doo d is al te waar, én my n verlie s te groot ! 'k Wa s ooggetuige,als hy,onaangezien my n karmen , Doorwond o p u w bevel, de n geeft ga f in myne armen , Terwyl ik wier d bevlekt va n zyn vergooten bloed . Maar hoor, Mevrouw, e i hoor wat dat de liefd e al doet. Uws Minnaar s zie l vervloo g , als ik , op dat vertrou -

wen, Uw* naam herhaalende , zyn * geeften he b weêrhouwen . En fchoo n zyn ' bang e zie l door ' t ftérvende gezig t Hadde al vaarwel gezeid voor eeuwig aan het licht , Ontfloot d e min nóg eens voo r ' t aflerlaatf t zyn e ooge n Op ' t noemen van u^ naam,zokragtigva n vermooge n j Al had een ' dikke wolk des doods die overdekt , Zyn' ziel , die met he t bloe d byna was uitgelekt, Koft uw e naam alleen op zynè lippen ftuiten. Maar zy n verliefd gemoe d was naauwelyks aan 't uite n Van zyne laatft e vlam , al s Koning Tiberyn , Vergramd o m ' t weini g bloed,dat he m mogtov'rigzyn , Hem al s een' wreede wolf myn handen heeft ontnomen , En onmédoogendlyk geworpen in d e ftroomen. Verfchoon d e tekens van een' Vaderlyk e fmart ; Het nokke n fluit de réf t va n myn verhaal in ' t hart . Myn' traanen zulle n bef t 't vervol g aa n u vernaaien, 't I s niet , al s ' t Woed , dat , o m myn ' droefhei d a f t e

maaien, Nu

T R E U R S P E L . 51 Nu myn e tong verftomt , doo r d e oogen zich verklaart .

L A V I N I A . Ontfang da n te gelyk, ö ziel! my nóg 20 waard, De traane n van ee n Lief , é n ' t Vaderlyke weenen ; En zyt gevoelig , fchoo n u w leeven i s verdweenen; Van deeze n laatften plich t van liefde, é n van het bloed . Verfchoon d e ontftéltenis di e in myn tee r gemoed Is onder uwe n naam , é n beeldtenis gedrongen . Maar n u my n hart , voorhee n verraaderly k befprongen , Door ' s vaders onderricht zyn ' wreeden moorder kent , Zyn aangehitfte n haa t wee r aanneemt i n het éod , Om t e gelyk het bloed, é n myn vergryp t e wreeken , Zal i k de n naauwe n too m va n my n verwoedhei d

breeken; Den Heme l porren, doo r my n wénfche n én gekryt , Dat h y op de n tieran zyn blikfem néderfmytt ' j Dat h y hem , naar verdienft' , zyne euveldaan, beloone. En hem.. .

Agrifp* dSHZteitde, tigtn Tirr/mmt. Maar was hy, Heer, helaas! was hy uw zoona ?

T l R R E N U S . Hoe! luüfcert gy naar 't gên e u kwalyk wordt berecht ?

A G R I P P A . Ach! wilt g y niet verftaa n ' t gen e u d e Liefde zégt ? Verdient die dat men haar voor ongeloof baar reken' , Als zy ee n oogenblik tó t myne gunft wil fpreeken ? En wyl myn ' liefde word t begunftigd doo r haar ftém ...

T l R R E N U S . Het fpreeke n va n de Liefde is hier va n weinig klem.

A G R I P P A . Helaas, Prinfés ! zoud t gy die wetten volge n kunnen ? My niet gelooven ?

L A V I N I A . Ach! kon ik het u vergunnen ?

T l R R E N U S . Heeft da n uw buigfaam har t niet klaar genoeg Yerftaan

D a D e

5 i A G R I P P A , De ftémme de r Natuure , o m zyne lif t t e ontgaan ? Of i s natuurfpraak da n z o duiftc r i n uwe ooren , Dat g y mee r naa r d e Liefd e , als naa r Natuu r , wilt

hooren? Heeft di t ontroerd e bloed t e weinig u gezei d ?

L A V I N I A . Helaas! 't heef t a l te klaa r myn ' droefheid uitgeleid , 't Ontneemt my al te wél de twyffelachtighéde n Van's minnaars droeve dood; i k voel my overreeden : Uw Zoon , ach ! leef t niet meer ; é n hoe zyn ' dood my

f mart, Eens Vaders zeggen jaagt d e twyff'ling ui t het hart . Maar deeze twyff'ling is zo zoet, dat liefde aan 't morren Geraakende, vee l ligt het Vader s hart zou porre n Dat h y m e in vryhei d lie t va n ' t gee n myn ' zie l nóc h

peinft. T I R R E N U S .

Betrouw den Koning niet, Mevrouw, hy fpreekt geveinfd . L A V Ï N I A , Agrippa aanziende. -

Ach! blyf ik hier,i k ka n nóc h u,nóc h he m betrouwen . Zyn weeze n heeft t e wél Agrippas zwie r behouwen , Om ' t zonde r beeven , é n ontroeringe aa n t e zien, N ie t , dat i k nie t genoeg my van uw zeggen dien ' - y Ik zi e hem i n d e proef van zyne trouw bezwyken , Uw" rede n heeft he t my te duidelyk doen blyken ; Maar t'élken s als zyn oog maar ééns op ' t myn e blinkt, Gevoel ik dat het har t my, tégens dank, ontzinkt .

T I R R E N U S . Mevrouw, vlie van hem wég om't onheil u befchooren...

A G R I P P A . Ach! blyf Prinfés , o m my één oogenblik t e hooren .

L A V I N I A . O wreede ! wie gy zyt , hoe komt ge dus verwoed ? Heeft u de ontroerni s niet vernoeg d van my n gemoed ?

A G R I P P A . Hoe ! vliedt g e ? én zonde r my nóch één s t e hoore n

iprecken ? L A -

T R E U R S P E L . 5} L A V I N 1 A .

Zou da t miflchien aan u w genoegen nó g ontbrceken ? Gaa, i k geloofde u ligt , hoord e ik u langer aan.

A G R I P P A . 'k Verlaa t u niet , voor da t i k u hé b doen verftaan. ..

V Y F D E T O O N E E L . T I R R E N U S , A G R I P P A .

H T I R R E N U S . Ou ftand, verblinde , blyf , é n leer uv ^ plicht be -

trachten; Toon nu mynZoon te zyn , é n my voor Vader te achten.

A G R I P P A . Gy wilt , betuig t g y Heer, my n Vade r niet meer zyn .

T I R R E N U S . Die naa m fleept al te vee l gevaars i n deeze n fchyn . 't I s veiliger dien naam by 't hófeezin t e ontbeeren : Want nu ons de oorlog heeft verloft, naar ons begeeren , Van élk", di e uw geluk, é n myne vonde n wift , En n u d e Hemel z o begunftig t onz e lift , Dat nieman d uw geluk onttiekken kan va n buiten , Begeer ik da t geheim voo r 'al zélf op te fluiten ; Zelf meefte r va n uw hei l t e blyven, é n uw " borg. Ook is' t my liever, n u gy heerfcnt doo r myn e zórg , U nie t t e kennen, dan xxvr' kroon , é n ftaat tewaagen . Ik wilde , opda t gy heel geruft d e kroo n mogt draagen , U zélf s verbergen voo r u zél^ : dus zoud het bloe d Als de eenigfte getuige in ' t diepf t van myn gemoed Zich ftil verheugen ; maa r zie hoe 't ontydi g Ipreeken , Zie waa r de zwakheid van uw' liefde ons in laat fteeken. Gy had t my vaft belooft z o wé l t e veinzen , da t Prinfés Lavini a geen achterdenken had .

A G R I P P A . Hoe konde ik? Ach! uw laft ftreeft vér myn magt te boven. Gy kén c een* minnaar niet , indien g y kunt gelooven ,

D 3 Dat

5+ A G R I P P A , Dat hy kan zwygen in 't gezig t van die hy mint. Wie is 'er die altyd zich zo verzekerd vind t ? De m m geef t dikmaa k ' t woord ; maa r wee t he t nie t

te houwen, 'k Héb my gevleid, da t in haar ongegrond betrouwen En dwaaling , myn e min vernoegd zou zyn geweeft ; En haa r verachting, a l te zoet voor mynen geeft , Gaf m e ee n vermaa k , miffchien aa n duizende n ver -

borgen. Ik proef die zoetheid nóg , die my ontflaat van zórgen , Dat zo getrouw een hart my mint ui t zynen grond: Een hart, 't welk fpreekt va n liefde, als zélfs de bleeke

mond Zyns minnaars iwygt, daa r liefde in fpyt des doods blyft

woonen. T l R R E N V S .

Wat wilt gy meer? Ho e kan ze u grooter liefde toonen? A G R I P P A .

Wie kan gelukkig zyn, én derven 't geen' hy mint ? Ach! die een beeld zo vol bekoorlykheên bezint, Kan dien een half geluk we l heel gelukkig maaken? Zien myn * Princefle i n pyn j haa r weig're n , wyl wjr

blaaken, Haar deel in myne vreugd, vermaak genieten in Haar druk , i s al te wreed eenwelluft i n myn' min. 't Geluk eens minnaars is een' liefde aan wcderzyden.

T l R R E N U S . 'k Beklaag di e fchoone vla/n . Maa r troof t u i n u w

lyden. Bedwing u, on s gevaar is waarlyk veel te groot. Nooit heeft ons dit geheim gedreigd met zulk een nood. Gy moet uw' tógten nóg verbergen, ' t minfte fpreeken , Het minft e ftraatgerucht kan neg uw aanzien breeken. Mezéntius ftaat naar uw leeven, Lief, é n Ryk . Uw Ryk , Lavinia , é n 't leeven te gelyk , Zyn <iie niet waardig dat ge u zélven i n zoudt toornen ?

T R E U R S P E L . 55 De forffe Volfcens heeft uw ' doodflag voorgenomen , En Korinéüs , é n Anténor , e n Serraan , Sergéft, Ilioneu s me t één, é n all e ftaan Zy wé l by 't volk ; élk is van doll e wraake ontfteeken , En wille n zich op u , fchoo n ze u niet kennen, wreeken . Dank he b d e lif t di e 'k 2,0 vooraigtfg he b bedacht. Mezéntius heeft my voorzien me t de oppermag t Van 't Eedgefpan j h y za l uo m vergift'ni s vraage n Voor my: zy werd e hem' voor al niet afgeflagen . 'k He b tó t zé s dage n to e nóg uitgeftel d d e tyd , Eer d e aanfla g word volvoerd , neem di e n u waar me t

vlyt; Voorzie hen altemaa l me t glimpige bevelen , Om, onde r fchyn van eer , hunn' magte n t e verdeden . Strooi krygsgeruchten uit , om ' t lége r in 't gehee l Te houden , én verftér k d e wachte n op ' t kaftee L Voor al , ontzi e u nie t Mezéntiu s te vleije n • Ge moe t zyn ' achterdocht me t valfchen ïchy n verleijen . Verzeker u daa r naa van hem , ee r 't ieman d hoor' , En fluit hem tydigop . ..Maarhoe ! waarvreeftgy voor ?

A G R I P PA . Gevaarlyk i s 't voo r my te geeven zulke wetten.

T I R R E N U S . Geen' vree s behoort het har t de r Koningen te ontzetten . Mezéntius ding t naar uw hals, é n fchoon misleid , De fchuld blyf t eve n groo t va n dat vervloekte feit : Want, m den waa n da t hy in uden Vórf t doe t fterven, Tracht h y zyn' hande n in geheiligd Moe d te vérven . De Heme l wil hierom hem ftranen doo r uw' hand , Hy doet u heerfchenj bie d d e Goón gee n tégenftand . Men ma g i n hu n geheim, nóc h in uwkroonrécht tree -

den ; Stel u o p hunne zórge in ' t Ryksbewin d t e vreeden ; En vreef t g e dat miflchie n een ' fchandvlék o p 't gelaa t Zou kleeve n va n uw" deugd, in deeze n hoogen ftaat ? Hou fteeds de n troon vaf t in , éa wacht u t e vergeete n

D + 't Gen e

5<J A G R I P P A , 't Gên e u w gerechtighei d o p ' t krachtigft e ui t ka n

meeten. Wie o p de n Troo n klimt , doo r wa t wég , h y heef t

misdaan Zo hy'e r afgaat : niet z o h y 'e r o p blyf t ftaan. Daar ' s geen verwyten da n i n overheerd te weezen : En di e altyd regeert , heeft voo r gee n fchul d t e vreezen; Regeer dan . Ach , my n Zoon J indien gy wift ho e zee r Het éd'le n ziele n luf t t e leeve n zonder Hee r ? . . .

A G R . I P P A . Wift g y de kragt de r min , é n a l haar wélbehaagen !

T I R R E N U S . Ik hoor gerucht ! Gy wee t ho e gy u heb t te draagen.

Z E S D E T O O N E E L .

T I R R E N U S , L A U Z U S , A G R I P P A , A T I S .

K T I R R E N U S . .

Om, tap myn bloed af, én voldo e uw haat met een.. , L A U Z U S .

't I» alles vaardi g in den Tempel . A G R I P P A .

Lei hem heen , T I R R E N U S .

Barbaar... A T I S .

Verbyt u Heer , zie toe, me n ka n u hoore n ? T I R R E N U S .

Wat zo u hy vreezen, di e tóch alle s heeft verloore n ? Eindt va» btt Vierde Btdryf.

V Y F -

T R E U R S P E L . f 7

V Y F D E B E D R Y F .

E E R S T E T O O N E E L .

F A Ü S T Ü S , L A V I N I A , C A M I L L A ,

W F A U S T us .

At zwaareontftéltenis, Mevrouw, heef t u ontroerd, Daar deaanflag, op uw laft, byna is uitgevoerd ? De Prin s Mezéntius ftont hee l verzet, toen 't teke n Hem wierd t gegeeven , da t g y he m nó g eerf t woud t

fpreeken. L A V I N I A .

Ja Fauftus , ' k wénfc h he m nó g t e fpreeken , é n he m klaar

Te toone n wa t di t z y een aanflag vo l gevaar , Wat my alreê een pa k van vreeze légt op 't harte , Indien men deeze zaak zo voortdryf t tó t myn' fmarte ; Dat my myn' haa t verrukt e i n ' t eerft , é n ' k vrees ,

récht uit , Men val t t e haafti g o p dit wigtig moordbefluit .

F A U S T U S . De Prin s kon by zich zélv' uwe ongeruftheid fpellen , Maar was gedwongen om den Konin g te verzeilen Voor 't hoog Altaar y die s heeft h y zich van my gediend; 'k Verzéke r u , Prinfés , d e Hemel is uw vriend , Hy handhaaf t uwe n haat , al s óf hy van te vooren Door zyne Orakels hadd' voo r uwe wraak gezwooren . Geen wigtig e aanfla g i s zo bondig ooi t beleid . Alle Eedgenoote n zy n o p nieuws i n ftilligheid Vergaderd by den Prins , alwaar Tirrénu s vrinde n Met all e de and're wraakverwante n zich bevinden , In éé n gefmoken é n veréénigd , o m uw ' haat Te dienen ; ieder wénfcht , volvuurs, uw' droeven ftaat Te redden , é n hun-dee l ui t zulk een e eer teftryken , Dat h y u wreek t aa n di e u dorft verongelyken ,

D j Me t

5 8 A G R I P P A , Met ee n Tiera n een 5 dolk te fteeken in het hart . Verwerp da n de yd'l e vrees, di e uw gemoe d benart . 't I s waar, Mevrouw , ' t kafteel , é n ' t heir, zyn be i te

vreezen; Maar Prin s Mezéntius zal aanftonds Konin g weezen , Zo haaf t al s Tïberyn geholpe n i s van kant . Elk za l me t die p ontzag van zy n gevreesd e han d De wé t ontfangen; én wi e zoude on s tóc h belette n De ftad , te zyner gunft, in ré p é n roer te zetten ? 't I s zéker, é n w y zien onz ' aanflag reed s volbragt , Eer éé n de r hoofden va n de vyandlyke magt In ' t Slot , é n 't léger , on s voorneemen ka n ontdekken . De Goden fchyne n ' t a l tót onz e gunft t e wekke n j En Tibery n za l niet va n 't altaa r zyn gekeerd , Of zyn geftraft , terwy l hy vrucht'loo s zich verweert , 't Hó f va n Tirrénus i s ten manflag uitgekooren , Wanneer hy wederkeert : z o mag een ieder hooren , Dat op uw' eifch, de wraak réchtvaerdig op hem woed t Op da t Agrippa s ziel gepaaid zy me t zy n bloed. Ook fchynthet , z o al s ik hem ' t Ecdgefpa n zi e vleijen , Dat hy zyn' boeze m tót den doodfteek kom t bereljen , En onde r deeze n toon t hy voor Mezéntiu s Zo groo t eene achting , da t zo haaf t al s hy hem flus Heeft voo r Tirrénu s maa r ee n énke l woor d gefproo -

ken, Zyn gramfcha p hee l én a l wierd opdienftond gebroken , En h y daar op ui t zyn gevangenis geflaakt .

L A V I N i A . Dewyl Tirrénu s weer invryhei d i s geraakt, Is ' t bef t t e wachten, én niet vérder u k te breeken , Voor hy het vonnis zélf heef t door zyn ' raa d geftreeken . De dag , helaas ! vangt me t een heiloo s voorfpoo k aan ! 'k Voe l heimelyk ee n fchrik, én zór g f S my ontftaan . Ach ! dat men nu o m myn * verblinde razernye. .. Maar zo Mezéntiu s my waarlyk mint , hy ly e . Dit uitftél : bid hem di t ui t myné n naam , gaa voort .

/ T R E U R S P E L . 59

F A U S T U S . Wél aan , Mevrouw , ik zal myfpoeijen o p uw woord j Maar'k vrees al te onverwacht, é n veel te laat te komen. Op deezen eigen ftond was de aanflag voorgenomen . De leus gegeeven, maak t dat ieder ftaat gereed, Den Vórft t e Aagten, als hy uit den Tempel treedt.

L A v 1 N 1 A . Ach, toef niet meer ,gaaheen, belet hen voort te vaaren.

C A M I L L A . Wat zal men van de vreeze, én fchrik, die u bezwaaren, Gevoelen, én wat u inwendig heeft ontroerd ? Als dat het vleije n van den Vorft u heeft vervoerd , En...

L A V I N I A. 't Staat hén vry, dien 't luft, van myn bedryf te fpreeken,

Zo ' k die voortvaarendheid alleen belette in 't wreeken . O Gode n ! zo nu eens die doodflag, die myn' haat Zofélheeftaangepréft, kwamvallen.. . Maar men laat My met Tirrénusj di e hier komt, alleeni g blyven.

T W E D E T O O N E E L . L A V Ï N I A , T l R R E N U S .

K L A V 1 N I A. Om Heer, e i kom, kan't zyn, myn'dood'lykeangf t verdryven!

Een heimlyk e infpraak i n myn ' zie l weerhoud t myn* wraak;

Ik ftaa verfteld, én vrees 't uitvoeren van de zaak. Myn toorn ontftak me in 't eerft, z o haaf t i k kwam te

weeten, Dat myne liefde, ' t hart des Konings had bezeten, En 'k droeg dit blanke ftaal verborgen in myn' fchoot , Tót myn ' befchérminge, én verhaafting van zyn' dood. Maar al s i k he m ontbloo t za g va n Zyn * Lyffchut -

bénden, Ver-

Qo A G R I P P A , Verboodt m e een ' blind e zuch t va n teêrhei d he m t e

fchénden, En toe n i k zag, da t h y myn ' minnaa r z o geleek , Verviel my n toorn , é n myn ' wraakgierigheid bezweek ; En in den dwing'lan d zélfs , zo godloos, én verwaaten , Kon ik de beelteni s myns minnaar s geenzins haaten . Elk die u hoorde, ha d uw woorde n lig t geloofd ; Maar zyn ' gedaant e lag geftadig m y i n 't hoofd . E n , ak g y va n he m fpraakt , voelde ik iet voo r he m

fpreeken. Dat i n my n har t d e kracht va n uwe reen ko n breeken . Maar dat zyn afzy n on s nu voordeel geev' , myn Heer . Zo h y uw zoon nie t is, wé t da n myn gramfcha p weer , En do e my woeden als voorheenen: want zyn' rede n Zyn i n myn ' zie l geprent ; maa r d e uw e zy n m e ont -

gleeden, T l R R E N U S .

Mevrouw, i k had uwe ongeruftheid a l voorzien : Want Tiberinu s had zo haaft nie t doe n gebiên, Door ' t érnfti g fmeeke n va n Mezéntius bewoogen , Dat i k ontflaakt wier d ui t de n kerker , óf myn pooge n Is ftraks geweeft o m u van twyff'ling wee r t e ontflaan , Hoe groot een nieuw gevaa r my dreigde om da t beftaan. Myn hartzeer ka n u ligt getuigen, ó f myn ' traane n Geyeinfd zyn ; zi e wa t wég zy langs myn ' wangenbaa -

nen. Myn' droefheid , meer en meer verbitterd doo r den tyd, Wat zég t die anders, als, Agrippa bén i k kwyt ! Indien h y leefde, e n zélf regeerde, ach ! wat vermoogen Kon my beletten, zulk s te ontveinzen vooruWeoogen ? De vla m van 't bloe d is als de min , nooit uitgedoofd , Nóg héb ik vafte r proef , indie n gy niet gelooft , Om deeze n dwingelan d het maske r a f te rukken ; Myn blaakend e yve r o m de n booswich t t e onderdruk -

ken, Waar va n ik flus u in zyn byzy n weinig fprak :

Me-

T R E U R S P E L 61 Mezéntius weet da t geen wraakzucht my ontbrak, En ho e ik die n barbaar, vervrémd, van eere,é n wétten , Van harte n wénfc h de n moor d myn s zoon s betaal d t e

zetten. Hebt g y my zélf nie t diep zie n deelen in u w haat , Mevrouw? He t Eedgefpa n aanhitfe n doo r myn'raad , Als opperhoofd; vol vuur s in hun' vergad'rin g fpreeken , En d e ee r verzoeken,om hemd e eerftetedoorfteeke n ? Ik héb u honderdmaa l zyn ' wreedhei d afgebeeld, . Uw' haa t verbitterd, é n myn e eigen' wro k geftreeld : En twyffel t g y nu nóg, ó f hy my n zoon mogt weezen ? Hy , die van myne hand den doodfteek heef t te vreezen?

L A V I N I A . Wat geef t g e aan myn gemoed een ' lieffêlyke ruft ! Ik hé b de vlammen van myn' mi n n u uitgeblufcht . 'k Nee m u w verzék'rin g aan , my n Heer , é n wi l ver -

bannen Al wa t nie t me t uw' haat,én wraak , fchynt aanterpan -

nen. Myn har t bedroo g me ,' én ' t woord eens Vader s i s met

récht My min verdacht,al s ' t gên e een blinde hartstógt zégt ; En n u ' t d e Vade r ftémt, voe l i k myn' haat ontfteeke n Verwoeder al s voorheen, om my op ' t felft t e wreeken Van dien Tieran; zy n dood is a l my n luft ; zy n bloed , Eer ' t nó g gepleng d word t , fmaakt reed s aa n my n

wraakluft zoet . 'k Gee f my hee l over aan 't vermaak,o m hemhetleeve n Te neemen , doo r wien my niets ove r i s gebleeven; Hy ftérv' , die wreede beu l van myndoorluchtften held !

T I R R E N U S . Gaf nu d e Hemel , di e een Vader , z o beknel d Van rouwe, alléén verma g te helpen, dat het hede n My vry ftond zél f tót troof t va n myn' rampzalighéden, Zyn bloe d t e ftorten op Agrippa^ deerlyk graf , Ten offe r va n zyn ' ziel ! Ach ! ' t i s te wreed ee n ftraf

Te

fo A G R I P P A , Te moete n draaie n ! Maar zy n heir omringt deez '

wallen, En 't Slot te fchêrp bewaakt om hem nu te overvallen, Raadt ons tot uitftél .

L A V I N I A. Neen, vertroof t u , 'twérkftaata l

In zyn' geboorte, én.. . T I R R E N U S .

Hoe ? én zonder ongeval Te vreezen?

L A V I N I A . 'k Héb my niets, zo dra gy waart gevangen,

Ontzien j genie t nu vry het eind' van uw verlangen, En al de zoetheid van een e uitgevoerde wraak.

T I R R E N U S . Helaas! men fpoeit te zeer in zulk een' groote zaak! Beletten wy den flag!

L A V 1 N I A . Hier helpt geen meer beletten,

Als 't i s volbragt: men kan zich daar niet tégen zetten.

D E R D E T O O N E E L .

L A V I N I A , F A U S T U S , T I R R E N U S .

H L A V I N I A . Ebt gy Mezéntius nó g vroeg genoeg ontmoet ?

F A U S T U S . 'k He b my gerept,Princes,met de allermeefte fpoed ; Maar 't Godendo m heeft zo uv? wraak ter hand genoo-

men, Dat ik, to t uw geluk, be n veelte laat gekomen.

T I R R E N U S . Wat hoor ik? Hemel !

F A U S T U S , Zie, ho e u 't geluk nu vleit.

'kHéb

/ T R E U R S P E L . 6?

'k Hé b nóg de n wég niet n a den Tempel afgeleid , Ook wa s ' t onnoodi g : want d e Dwingelan d wa s be -

fprongen Dicht by de plaats, daa r flus i s naa r zyn ' hals gedongen. Nóch vondt hy , va n de n Prins, aa n alle kant bezet , Dien ty d (voorwaa r aan ons te wigti g een belet ) Om, buite n aim, zich in Tirrénus hó f te florten . Zyn vol k houdt moedi g ftand, maa r ziet zyn' hoop haaft

korten, En paai t me t rookend bloed ons moedig Eedgefpan . De toegebonfd e poor t befchérmt toe n de n Tieran . Men vreesd e ' t vol k , dat woedt , als opgezwolle n

ftroomen. De Konin g dan .. .

T I R R É N U S . O Goó n i i s hy 't miflchie n ontkomen !

F A U S T U S . Elk vreesde ' t neven s u ; wy , ' t heir, én ' t magtigSlót : Want doo r wat uitftels wa s aÜe onze hoop geknot ; Maar n u élk ftond gefchaard , o m vinnig in t e fpatten j Den moorder in 't Palei s zélf by de keel t e vajten , Komt juif t Albina , o p ' t balkon , gehee l ontftéld , En meent , doo r haa r gezigt , t e fluiten ons gewéld. Men zag een diep ontzag voor haar in ieders weezen . Mezentius^ fpra k zy , g y hebt niet meer te vrezen : Zég aa n Lavinia dat zy , va n kommernis Bevryd, haa r wraak ten deele aan my verfchuldigd is; En dat haa r mi n begon , ' t gee n 't bloe d my ar kwa m

vérgen; De Konin g fheuvelde, daa r hy zic h dach t t e bergen. Zyn bloe d is , door myn ' laft geoffer d aa n den geef t Myns broeders . W y zy n nu voldaan: hy is geweefl .

T I R R É N U S , O Goden !

F A V »

* f A G R I P P A , F A U S T U S .

Op dit woor d verhef t zic h tó t de wolkeri Een tTaamgeméng d gefchreeu w va n d e opgepréft e

volken, Elk pryf t Albina , é n 't groothartig e befluit . Nu za l de Prins , verzéld van di t triomfgeluid , Het hoofd de s Dwing'lands, (wan t Albina zal 't gehó v

gen) Op uw verzoek, Mevrouw , voo r uwe voeten brengen . Hy wacht 'e r na; vergee t nu uw* geleeden finart, En fluit die n ryken fcnat va n blydfcha p in uw hart .

L A v i N i A tigent Ttrrinus. 'k Zi e nu niet s aan de maat va n onzen wénfc h ontbro -

ken; Gy heb t uw " zoon , én i k myn' s minnaar s bloe d ge -

wrooken. Albina heeft d e fchuld aa n ' s broeders ziel betaald . O onbegreepe n vreugd! maar hoe,myn Heer,wa t maal t U du s in 't hoof d ? van waar zyn di e veranderingen ?

T I R R E N U S . Ik beef , i k raas , én voel m e alom van vrees befpingen!

L A V I N I A . Hoe! om de s Konings dood ?

T i R R E N U S . Ach! 't i s myn zoon, Mevrouw!

L A V I N I A •/> een (loei nêerzygende; Faujius vertrekt. Uw zoon !

T I R R E N U S . Helaas! ik voel met a l te bitt'ren rouw ,

Dat ik zyn Vader bén . N u heef t het bloe d gefprooken ; En, klopt e ik op myn'mond, ' t heef t my dien opgebro -

ken. Natuur verlaa t nu myn * vervloekte veinzery . Zy fpreekt. ..

L A V I N I A . Hoe komt, helaas! die fpraak z o traaglyk b y ?

Zo

T R E U R S P E L . 6] Zo i s 't da n eind'ly k waar , wy derven die n wy minnen ? Ik zocht na de oorzaak; maar nu vind' ikze in myn'zinnen, 'k Vervol g de misdaad, én haa l my die zélv' op't hoofd , 'k Hé b 't bloe d geftort , waar aan ik had de wraak beloofd, 'k Hé b doo r myn e overlaft vermoei d de s Hemels ooren, Die heef t t e gunftig myn ' gebeden wille n hooren , En ' k bé n rechtvaerdi g doo r myn ' eigen ' wénfc h ver -

moord. Wat i s de Hemel ftraf , wanneer hy ligt verhoort ! Wat breng t zy n weig're n on s fomwyl ee n groo t ge -

noegen! En ho e verraadt men zich me t onbehoorlyk wroegen En morren ! kom , Barbaar , n u eifc h i k va n uw" han d Vergelding voo r het bloe d myn s minnaars , ' k Hé b ,

ö fchand ! Den leevende n vervolgd , gezete n op de hielen , Om wien s gewaande dood ik wo u zyn ' beu l vernielen. Om een ' verdichte n naa m heb ik hem fe l gehaat . Zyn' doo d wa s myne , é n ' k moor d he m nó g i n zulk

een ftaat. Ondankb're Vader , gy bragt myn verftand aan 't dwaalen: En he b ik hem vernield , d e ftraf moet op u daalen . Het Hoed verried t myn ' liefde , én g y hebt al te ontzind, My tégens hem gekant , én myn e min verblind . Door u i s myn e ziel bedroogen , én de liefd e Verflagen, di e z o die p myn ' kuifche zie l doorgriefde . Zo myn ' befchroomde han d nóg n a uw bloed niet dorft , En vreef t da t wreed e hart te rukke n ui t uw^ borft , Dank dat , 6 wreedaard ! die myn ' toor n nooi t zul t

verzachten, Het bloed uws Zoons; dat ik, in u, verplicht bén te achten.

T I R R E N U S . Men hoef t een ' Vade r nie t t e ftraffen , die zyn ' Zoo n Heeft i n zyn' ondergan g geworpe n ui t den troon . Het Bloedverwantfcha p fhérp t myn ' zie l me t wreed e

zweepcn, E N u

66 A G R I P P A , Nu i k het ftaal héb tót Agrippa s hals gefleepen . O ja , my n liefde , i n dien beminden Zoon verraan , Heeft niets, als 't geen zyn dood verhaaften moeft, beftaan . En ' t Vaderly k gemoed , al t e yveri g i n ' t blaaken , Heeft nie t ontzien zyn ' Zoon een e offerhan d te maaken, Hem zél f t e rukke n o p d e flagtbank, roo d va n moord . Ik ko n zyn ' minnaarés , én zufter , door myn woord , En donk'r e lifte n tó t my n moordgefpa n verbinden ; De fchrander e natuur , é n liefde 't oog verblinden , Alléén o m he m van daag t e ftorten in het graf! Maar ' t z y dan misdaad , ó f myn ongeluk , é n ftraf, Hy leef t nie t meer j i k ftaa berei d om hem t e volgen .

L A V I N i A . Ja volge n w y hem; maa r i n onze wraak verbolgen , Moet oo k Mezéntiu s ten grave j die Tieran Heeft ftrénge ftraf verdiend al s hoof d va n ' t Eedgefpan , T e haafti g i n een wérk , waar door i k ben verraaden .

T I R R E N U S . Het fcheel t nie t i n wien s bloe d w y hede n mooge n

baaden. De ganfch e waereldkloot ga a vry met ons , én me t Myn' Zoo n t e gronde,daa r ' k myn'hoo p hadde opgezet. Myn Dochter zél f heeft n u my n raazerny t e fchouwen .

V I E R D E T O O N E E L .

T I R R E N U S , A L B I N A , L A V I N I A , C A M I L L A , J U L I A .

R T I R R E N U S .

Ampzalige, waarheen ? A L B I N A .

Myn misdaa d u vertrouwen, O Vader , én o m ' t har t beklemd in deez e zaak , U nie t ontvlugten; maa r my lev'ren aan uw ' wraak .

T I R R E N U S . Weet g y de grootte va n uw misdaa d we l t e fchatte n ?

L A -

T R E U R S P E L . 6j L A V ï N i A.

Weet gy, ontaarde, dat gy, met dus uit te fpatten, Uw' broede r heb t verraa n ?

A l B I N A . Ja ' k wee t het , é n met één

Myn plicht . Zy n móorder ... maar daa r kom t h y aan -getreên.

T I R R E N U S . Wel aan , all e onze haa t vervolg ' nu die n verwaaten .

V Y F D E é n laatft e T O O N N E E L . - •

A G R I P P A , T I R R E N U S , L A V I N I A , A L B I N A , C A M I L L A , J U L I A , Lyfa/acèt.

K A G R I P P A .

An nóg myn Vader , é n Lavinia my haaten ? T I R R E N U S .

Hoe, leeft my n Zoon da n nóg ! L A V I N I A .

Agrippa, zie t dan 't licht ? Wat Godhei d brengt hem weer voor myn verliefd gezigt ?

A G R I P P A . De heil'g e drif t va n ' t bloed , myn eenigfte behoeder , Waar doo r myn ' zufter ...

A L B I N A . Hoe! is dan de Vórft my n broeder ? T I R R E N U S .

O ja , my n kind, vé r va n misdoen , heb t gy , zyn dood Belettende, pn s al tTaam gered ui t onzen nood . Maar fteur he m niet .

A G R I P P A , tfaetts Lavinia. Op 't félft, doo r uw gebod, befprongen

Van Prins Mezéntius , Mevrouw , wier d ik gedwongen Een weini g voor my zélv' t e zórgen, evenwel Had i k eerbiedigheid voo r uw geftrén g bevel . Zo wee t ik 't a l te ontzien op de oever va n myn leeven,

E 2 Zélfs

68 A G R I P P A , Zélfs tót de n dootftee k toe , dien gy my dacht tegeeven. Ook was ik al te wél verzekerd i n ' t gemoed , Dat uw e liefde nie t gediend wa s met my n bloed. Dit dree f my aan o m 't Iyf in Vaders hof t e bergen . De vree s voo r ' t muiten d vol k fchee n ' t huisgezi n t e

vérgen Om achte r my de poor t t e fmyte n i n het flót . Myn' Zufter , die m y ziet in di t rampzali g lót , En meen t een ' minnaar , van zy n trou w ontaar d , te

ontmoeten, Komt o p my aan vo l toorn, gezind haar wraak te boeten, 'k Verwachtt e ' t a l dat ui t een' blinde dwaaling fpruit ; Maar, tégen s haaren dank , é n haat, vie l ' t ander s uit . Het bloe d komt , tót myn' hulp , in dat gevaar ontwaaken. Zy beeft , é n voel t haa r hart om haaren minnaa r blaake n Uit liefde , én haat gely k j nóc h wyt z y aa n de mi n De wérkin g der natuur , die geeft allee n haa r in My 't ly f t e bergen , én haar' raazerny t e ontfteelert , En fchaam t zic h nie t de ró l der liefde naa r t e fpeelen . Albina volg t in ' t eind ' de ingeeving, di e haar leidt : Gaa, trouwelooze , zég t ze in haar e oploopendheid Al beevende> ga a heene, é n berg u uit myn ' handen. Ik fpree k niet ; maa r begeef my door de hofwaranden , Eer ieman d my ontmoet, vrymoedig o p ' t kafteel . Hier vind ik krygsliên die my volgen me t ee n deel Van ' t léger. El k verftrékt ee n flagveer aan myn' wieken. Ik ko m d e muiters op, ee r iemand dit kan rieken , En vind hen , vo l va n moed, alo m verfpreid o p ftraat. Zy a l te ligt gepaaid, verwachten , i n die n ftaat, Dat myn e zufler my maar geef t i n hu n vermogen. Maar ziend e dat i k leef, zy n zy doo r fchrik bewooge n j Én laate n in myn ' keur hunn' lyfsgenade, óf dood . Ik doe de hoofden voor t aangrype n i n die n floot ; Vergeef d e misdaad aan 't gevol g der muitelingen . Mezéntius voo r a l verbied i k t e befpringen ; Maar h y volhardt in zyn befluit , é n 'k wénfeh t e laat

T R E U R S P E L . 1 ?

Te ipaaren , di e zich zélv* nie t fpaartin deezenftaat . Een' medeminnaa r he m het leeven te zien berge n Verftrékte ee n midde l ö m zy n grootfche n moe d t e

térgen. Hy ftraft zich zélv' , nu hy uv^ laft niet heeft volbragt , En geef t zyn. ' borf t de n fteek, die my wa s toegedacht. Prinfés, ik ftérf voor u, zo fpreekt hy, *k wil 't verhoeden, Schiet toe , vergeeft : zyn ' zie l ontglip t he m onde r ' t

bloeden. Nóg ftérft hj z o vol liefde, i n zo volmaak t een' trouw, Pat i k die braave dood hen nóch beny , Mevrouw.

L A V I N I A . 'k Beklaa g hem ; maar ' t gelu k , dat my de Gode n

fchénken In u , verbied t myn har t op iets ak vreug d te denken .

T I R R E N U S , tigtns Lavinia. De Scepte r kom t u nu doo r erfrech t toe .

L A V I N 4 A . Wél aan ,

Bekommer u niet, ho e het me t dit récht zal gaan. Die hiifter ka n myn oog niet voo r my zélfs verblinden, Ten z y ze flikkere in de han d van myn ' beminden . Kom zie op deezen dag voor élks gezicht, uw' Zoo n Op nieuw s door trouwe min verheerlyk t met d e kroon .

Einde van bet Vyfde , / * laat [Ie Bedtyf.

C O P Y E

V A N D E

P R I V I L E G I E DE Staten van Hollan d e n Weftvtieüan d doe n t e weten : alzo

Ons te kenne n i s gegeve n by de tegenwoordig» Regente n van het Wees - en - Oud e Mannenhuy s de t Sta d Amftetda m , eu

In di e qualiteyte n t e (ame n Eygenaats , mitsgader s Regente n va n den Schouwbur g aldaar , da t z y Suppliante n eenig e jaare n hadde n gejoüiffeeit va n 't Otlro y o f Privilegi e by he n van Ons o p de n I J. May 1714. geobtineerr, waar by Wy aa n hun Supplianten goedguns-telyk hadde n geaccordeert , en geoftroyeert , om , geduurend e de n tyd va n vyftie n doe n eeif t agte r een volgende jaaren , de Werken , die ten dienft e va n he t Tonee l reet s waren gedrukt, e n van tyd tot tyd no g verde r in he t licht gebragt , e n te n Toneel e gevoer t zouden mogen werden,alleen t e moge n drukken,doen drukken ,uytgeeven ende verkoopen , e n bevonden da t d e jaare n , by 't voorfz . O&ro y • f Privilegi e genoemt , o p den 22 May 1729 ftond t e ezpireere n 1 ende de»yl e z y Suppliante n te n meefte n dienft e van de n Schouburg, waar va n hunne relpective Godshuyze n onde r andere med e moe t e n weiden gefuftenteert , de voorengemelt e Werken , zo o Va n Treur -fpellen, Blyfpellen , Klugten , al s anders, di e reets gedrukt , ente n Toneele gevoer t zyn , ofi n toekomend e gediukt , en te n Toneel e gevoert zoude n moge n werden ,geerne alleen,gely k voorheen , zou-den blyve n drukke n , uytgeeven e n verkope n , ten eynd e dezelv e Werken doo r het nadrukke n va n ander e haar Luyfter , fo o i n taal , als i n Ipelkontt , nie t mogte n komen t e verliefen , en dewylen ful x haar Supplianten n a d e expiratie va n ' t boyengemelte Octroy, niet gepermitteert *as , zo o keerde n z y Suppliante n haa r tot Ons , on -derdaniglyk verzoekende, dat W y aan hun Supplianten in kwaliteyten vooifz geliefde n t e verleene n , prolongatie va n he t voorfz . Octroy of Privilegie , o m d e voorfz. Werke n , zoo va n Treurfpellen , bly-fpellen, Klugten , al s anders, reet s gemaakt , e n te n Toneel e ge -voert, o f alsnog i n he t lig t t e brengen, e n te n Toneel e t e voeren, den ty d van Vyftien eerftkomende, en agte r eenvolgend e jaaren .al -leen t e moge n drukken , e n Verkopen , oft e doe n drukken, e n ver-kopen, me t verbo d aa n all e ander e op (eekere hoog e Peen e by Ons daar tegens te Statueeien , SO O I S 't , da r Wy , d e Saake , end e ' t voorfz, verzoe k oveigemerk t hebbend e , ende geneege n weezend e ter bede va n d e Supplianten uy t Onz e regte wetenfcha p , Souveraine Magt end e Authotiteyt, d e felve Supplianten Geconicnteert , Geac -

cor-

coideeit, e n Geoctroyeert hebben, Conlenteeren , Accordeeren , e n Oftroyeeien haa i by deezen, da t Z y ,geduutend e de n tydvan Vyr-tien eeif t Agtercenvolgend e Jaaien , d e Weiken , di e te n dienlle n van he t Tonee l reet » ware n gedrukt , en van ty d to t ty d nog ver -der in he t lig t gebtagt , en ten Toneel e gevoei t zoude n mogen v> er-den , in die i voegen , ah zulx by de Suppliante n i s vetzogt , en hie r vooien uytgedtuk t ftaat, binne n de n vooif z Onze n Lande n allee n zullen moge n Diucken , doen Diucke n , uytgeven end e verkopen , vcibiedende daaiomm e allen end e eene c ygelyke n dezelv e Werken, in ' t geheel , oft e te n deel e t e Drucken , naa t t e Dtukken , tedoe u Naardrucken t e Verhandelen , o f t e Verkopen, ofte elders Naarge-drukt binne n den ielve n Onze n Landen te brengen , uy t t e geven , ofte Verhandele n e n Verkope n , op Verbeurt e va n all e d e nagc -drukte , ingebragte , verhandelde oft e verkogt e Exemplaren , end e een boet e va n diieluyfen d gulden s daa i e n bove n t e verbeuren . te Appliceeien ee n deide pai t vooi de n Officier , di e d e Calangedoe n zal, ee n deidepai t voo i de n Arme n derplaatzeo daai het Calus vooi vallen zal , ende he t tefteerende deidepar t voo i d e Supplianten , en-de dit t'elken s zo o meenigmaal , als dezelv e zulle n weide n agter -haalt, alles indie n verf t ande ,dai Wy d e Supplianten met deze n on -zen O&roy e alleen willende Gratificeeren to t verhoedingeva u hunne Schade doo i he t Nadrucke n va n d e vooifz . Werke n , daar doo r i n geenigen deel e verdaan , den innehoude n va n die n te Autorifeeren, ofte t e Advouëren , end e vee l min dezelv e oude i onze piotexie, en-de befcherming e . eenig meerde r Ctedi t , aanzien oft e reputatie t e geeven, nemaa i d e Suppliante n i n ca s daa i inn e iet s onbehoorlyks zoude"influëien , alle he t zelv e to t har e Lalle n zulle n gehoude n weezen te verantwoorden, tot dien eynde wel Expreflelyk begeerende , dat by aldien zy dezen Onzen Octroye voor dezelve Werken zullen wil -len ftellen, daai van geene geïbbievieeide ofte gecontiaheerd e menti e zullen mogen maken, nemaa r gehouden wezen, het zelve Octroyin't

feheel, en zondereenige Ormffie daar vooi te drucken, of tedoen druc-en.ende da t zy gehouden zullen zyn, een Exemplaar vande vooifz,

werken, op Groot Papiei, gebonden en wel geconditioneertte brenge n in de Bibliotheek van onze Univerüt ey t te Ley den, binnen dentydva n zes weeken , na da t z y Suppliante n d e zelve Werke n zulle n hebbe u uyt t e geeven , o p ee n boete va n ze s hoiider t guldens , n a expiratie dei voorlz . ze s Weeken , by de Supplianten re verbeuren ten behoeve van de Nederduytfe Arme n van. de plaat s alwaa i de Suppliante n wo-nen; e n voott s o p peen e van met 'e r daad verfteeken t e zyn van het effect: va n deze n Octroye . Da t oo k d e Suppliante n fchoo n by het ingjaan va n di t Octroy een Exemplaa r gelever t hebbend e aa n de vooifz, Onf e Bibliotheek, by zoo vene zy geduuiende den tyd van dit Octroy defelve Werke n zoude n wille n herdrucke n me t eenig e ver -meerderingen o f ander s , hoe genaam t , of oo k i n ee n ande i for -maat, gehoude n zulle n zy n wedero m ee n ande r Exemplaa r va n d e gemelde Werken Geconditioneert al s vooren, te brengen indevootfz . Bibliotheek, binne n defelve tyd , e n op de boete e n penaliteyt , al s voten. End e ten eynd e d e Supplianten dezen Ouze u Confenre, end e Oitroye moge n genieten , al s naa i bekooieu . Lalle n w y allen end e

eeuen

eenen ygelyken, die n het aangaan mag , da t zy d e Supplianten va n den inhoude n va n deze n doen , Late n , ende gedogen , Ruftelijk, Viedelijk, end e Volkomentlij k geniete n end e gebruyken.Cesfeten -de all e bele t te l Contrarie . Gegeve n i n de n Hag e , onder onze n Groten zegel e hier aan doen hangen op den zevenene wintigften Mey, in ' t Jaar onzes Heer c ende Zaligmakers duy fend zevenhondert agc* cmwintig.

J. G . V. Boetzelaar.

Onder ftondter Ordonnantie van de Staten,

was geteken t W I L L E M BUTS .

Laget ftond,

Aan d e Suppliante n zyn , neven s ditOftroy , te r han d geftel t bj r XxtraftAuthenticq, haa r Ed. Gr. Mog. Relblutien va n de n lü.Juny , 171J, e n 30. April, 17;» , ten einde om zi g daa i na te reguleert* .

De R E G E N T I N va n he t W E E S - e n O U D E M A N -MENHUIS hebbe n in hunn e voorfz. qualiteit , het Rech t der bovenltaand e Privilegie , allee n voo r de n tegert -woordigen druk , va n A G R IP P A, Treur/pel; ver-gund aa n I z A A K D U I M .

in AwQslJam den 4. Auguftus. 1734.

V E R -