tyjnD. D.

SPECIMEN ACADEMICUM,^ ί " DEAPPIO CLAUDIO CECO.CENSORE ROMANO.

FAMA

ELOQUENTIAE, AQUA CLAUDIA,VlA A ΡPIA, ET FORO APPII,

NOBILITATO,CUJUS

PARTICULAM PR10REM,CONSF.NSU AMPLISS. FACÜLT. PHILOSOPH.

AD REGIAM ACAD. UPSALIENSEM,SUB PR^SIDIO,

VIRf CELEBER

MAG. PET R IEKERMAN.

ELOQUENT. PROFESS. REG. et ORD.Fac. Phil. h. t. DECAN.

PUBLICO BONORUM EXAMINI MODESTE SUBMITT1TStipendiarius Kegius,

LAGE /EHSELIUS,DALEKARLUS.

IN AUDIT, CAROL. MAJ. D. XXIV. ΜAjr,Anni MDCCLXV.

H. A. M. s.~

up SA L Jjr -

KONGL. MAJ:TSTRO-TjkNARE och CAP1TA1NE,

VÄLBORNE HERREN,

Herr SAMUELELF VI Ν (L

FÖRNÄME GYNNARE.

Otalig, mångd. af. Välgärningar«Kråtjer. med. råtra.

Utmärkt, prof. af. ikyldigafte. erkånfla.Upoffrandet.

Af. detta, ringa, arbete.Svarar, ingalunda.

Mot. Välborne. Herr. Capitains. makalofa. ynneft»Men. vill. alknaft. utvifa.

Ett. tackfamt, och. vordnadsfullt. hjerta.Hos. den. fom.

Under, all iåilhets. tillonikan.

'Med djup vördnad framhärdarVÄLBORNE HERR CAPITAINS

édmjukaPe tjenareLAGE AIHSELIUS.

VIRIS .

Admodum Rcverendis atque VraclnriffimisD;no Mag. PETRO VOLLENIO,

FAST. & PRAiΡ. Eccl. Morenf. adcuratiilimo,

D:no Mag. OLAVO KUMBLiEO,FAST. & PR/LP. Råttvikcenf, graviilimo,

D. Mag. REINHOLD. NVESSMAN,PÄST. 6c PRAT, Eccl. Kohlbeckenfis adcuratiilimo,

D:no Mag. ISACO LINDBOM,ΡAST. & PRTP. Eitdaleni. meritiiiimo.

Patronis & Fautoribus optimis, ad urnamcolsndis.

innumera favöris zf henignkatis documen ta%opufculuvi hoc per leve , Nominibus Veßris

multo celebrationis confecrare fmn aujus , fere-na igitur fronte id ipfmn, tanquam perpe-tuce venerationis pignus, accipiatis Jupplex rogo,Pro' Veßra Vefirorumque omnium felicitate. Votaad DeuJh fetnper fundam calidijßma, dum vixero>permanfurusAdmod. Reverendorum Sc Prasclanffimorum

Nomxnum Vestrorum

Cultor bumiüimusLAGE AEHSELIUS,

CÖMMINISTERNVid Elfdais F0 riam li ng, -

Ärevördige och Högvallarde Herren,

Hem JOHAN JEHSEL1US,Min Hågtärade Kårafte FADER»

Att barn, fom hafva den oikattbara formön,attnjuta hulda Foråldrars vård, aldrig kunnalemna få ftora vederrnålen af erkån fla, fom fva-ra mot den ömhet, hvilken de fått erfara*, år enfanning, fom ej tål någon geη fågel fe. Når jagp-åminner mig de otaliga prof af godhet, fomjnine Kåra Foråldrar for mig å daga lagt, finnerjag mig oförmögen att fullkomligen derföre kun¬na tacka. Den Hogfte våliigne mine Kårafte For-åldrar med långt lif och beftåndig trefnad, migoch mina kåra Syfkon till ftörih glädje och for¬men. Förblifver med barnilig vördnad

Min tlogtärade Kårafte FADERS

LycHgfte SortLAGE jEHSELIUS.

§. τ·nter c*ves populi Romani, cum virtuteomni, tum vero rebus, pr&'elariiTimegeftis, patriae qui mirifice ckfcrvkre,>is*^υηde factum eft, ut non folum vivi.itimmis efiént o-rnati honoribns, fed

!§&■£§£ poft funera, · tanquam beroés > ut i taclieam, primae magnitudinis percelebrarentur, Γι locumperquam aufpjcatum Appio Claudio Cenfori c<eoö adfigna-vero, id quod res efl&dixjile, & feciile mihi videor.De hoc igitur dignitatis fanveque nunquam intermori-turte viro^ quse memoratu mnxirne videri poiuht dignacolli gere, &, brevi diiléftatione, in medium adferreconftitui; tuum vero, B. L. favorem folitum, ea, quapar eil, obfervantia mihi expeto.

§. ILVocem Appii non defunt, qui ex Corona apii de«

rivandam cenieant, quam L. Äppius, in Achaja, pri¬mus forfan, meruefat, id quod opinatur, praeter alios>

A3 in

$ ) » ■( OKin Di&ion, Hiftorico, Geographico & Poético, Nicol.Lloudius, poilea licet in famiiis Claudio folenne prse-nomen abierit. Etenim monet Carolus Sigonius in li-beiio de Nominibus Romanorura, Appium vix in alia,quam in Claudia, gente reperiri, confr. Dionyf Gotho-fridi colleflio Auåorum p, 1416, Sic obiervamus, te-flibus Livio & Svetonio, Claudios a Sabinis migrafieRomarn, quos dein Claudios & tandem Clodios dicloseile conflat, ita quidcm, ut familiam duplicem, fucces-fu temporis, conilituerent, alteram Patriciam, alteramPlebejam, Aurel. Victor, p. »09 & 110. Claudios baudpaucos, fateor, armis & artibus ingenuis rairabilher in-claruiile, at Appio Claudio ca^co, qui ad calculum Vos-fii de Rhetorices Natur. & Confcitut. C. 14. & Funcciide Adolefc, L. Latina: p. 180, circa annum, ab conditaRoma CCCCLXXIY, floruit, an quis dt prxferendu%dubitabit jure, monumenta annalium qui-ftudiofe vo-lutaverit: hinc perhonorificiis adeo titulis colitur, utGiaudise gentis aufpex & coryphseus audiat, qua re inCiceronis Oratione pro M. Ctelio C. 14, ab inferis ve-luti excitatus, per profopopeian, itiducitur, ad VeitalemClaudiam verba faciendo: ideone ego pacem Pyrrhi di-remi, ut tu amorum turpiflimorum quotidie foedera fe-rires? ideo aquarp adduxi, ut ea tu incefte uterere? id-eo viam munivi, ut eam tu alienis viris comitata cele-brares? Sat adpofite ergo Quin til. Inilit. Orator. L. XII.c. 10: Orator defunåos excitabir, ut App. Caecum, &Cpatriam, in Cadlinam loquentem. Utque ad illum,tanquam generis iui proau&orem, baud verecundarc-tur Tiberius Claudius Ceefar provocare, id quod memo¬ria? prodit Svetonius in ipfius vita c. 24.

§. III.Plurima profe&o, in tanto Heroe, extant admi-

randa & laudibus extollenda promerita, quamvis negarinon

» ) 3 ( $non pdllit cum, dum viveret, obtre&atorum non iub-terfugiife lat maligna judicia. Neqne hujus rei ratio ob-icura eile poterit: nam & pertinacia, Claudia? genti ve-lut propria, carpitur, & vetus atqne infita iuperbia, Ta¬ck. AnnaL L. I. c. 4; acc-edlt, quod ha?c familia, plebigravis, Patrum poteilati,nimis fortaifis, femper faven-tior fuerit. Singula non fme opprobrio commemora-vit Publ. Sempronius, Tribunus plebis, apud LiviumL, IX. c. 54 Cenfüram Claudii Appii tempore, legi¬bus debnito, coaflurus, dum hunc in modum fatur:En! Qvirites, illius Appii progenies, qui Decemvir inannum creatus, akero anno fe ipfe creavit; tertio, necab fe, nec ab ullo creatus, privatus fafces & imperiumobtinuit: nec ante continuando abflitit magiftratu,quamobruerunt eum male parta, male geila, male retenta,imperia. Ha?c eil eadem familia, Qvirites» cujus viatque injuriis compulfi, extorres patria, facrum monterncepiflis, hcec,* adverius quam tribunitium auxilium vo-bis comparaftis; htec, propter quam duo exercitue Å-Ventinum iniediftis; hasc, qua? foenebres leges, harc,qua; agrarias femper impugnavit; hsec connubia Patrum& plebis interrupit; hxc plebi ad curules magiftratus i-ter oblepfir; hoc eil nomen multo, quam Tarqvinio-rum, infeilius veiirar libertati. Ceterum pauca quidemex vero, plura autem, furibundo animi impetu, & in-vidia dubios, Patribus objeciile Tribunos, quis ignora-yerit? Quicquid eil, id tarnen obfervare convenipietatem, qua? apud Ciceronem occurrit ad Famil. L. III,ep, 7. ab aliis pro nobilitate, & ivysv(iccy ab aliis profuperbia , vel inxiole & idea ingenii Appiani, explicari;ita quidem, ut non tarn ornamenta virtutis, fummaprudentia, multa do£lrina, plurimo rerum uiu funda-ta>, quam familke fplendorem & amplitudinem gene-risque antiquitatem; yere ineptias, fi priora abfint, di-

ceh-

»'> 4 ( »cenda putavcrit Tullius, cfr. Manut. in locum citatump. m. 160. & Reimmanni Hirtoria vocabuiornm L. Lar.p. 28. Balzacii Epiftol. Selert. p. 759· Quid multis? deAppio Claudio hxc adponit Rollin Hiiloire RomaineTom. III. p. 250. fa conduite eil fort méiée de bien &de mal.

§. IV.Tametfi permulta in Sabino bello, multa ädverfus

Samnites atque Etrufcos, prseclare gefferit Appius nofter,ubi bortes adeo bellicofos, ut nihil fupra, domuit, do-rnitosque imperio Romanorum adjunxit > tarnen Cen-fura, quam, toto quinquennio, fuftinuerat maximope·re nobiiitatns, in clarirtimam porteritatis lucem, ηullonon tempore, düraturam, prodiiile videtur. Eten imCenfor faclus cum Cajo Plautio, ingruente belio cumEtruicis gravirtimo, orania in hoc magirtratu folus fe-cit, quia collega ob infamem, ut Livius loc.' citat, rae-morat & invidiofam Senatus lertionem, verecundia vi-dtus, Ceniorio fe abdicaverat munere. Celebris autem& clara inprimis Appii Cenfura vel co nomine fuit,quod viam muniverit publicam, qua; ab ipfo portea re·tinuit nomen, quemadmodum urbem, Forum Appii di-clam, condiderit, quodque aquam, cujus anteä civesiaborabant inopia, in urbem aaduxerit; fed de his com-modior erit portmodum dillerendi locus,

§· V.Cenforem autem Fatis feverum fuiile Appium, par¬

tim ex indole ejus ad iuperbiam proniore, quam nota-tam erte fubmonuimus, partim ex eo, quod plebi in-vifus fuerit ejusque Tribunos 111 fe concitaverit, nuliojudicaci ρo ter it negotio. Hinc oratio ei tribuitur, in CLeeronis Brut. C. 24. volubilis, Ted paulo fervidior. Sic

Hora-

«Κ ) 5 C &

Boratius, rigidum quemque Cenforem, virtuds verxcuitodem, utpo:e a petendo magiflratu eos remoyen-tern, qui generoiam tantummodo ja&arent & creparentfiirpem, non ulla, nedum eminentiora, honeilatis de-cora prae fe ferrent, fignificaturus, Appium, per Synec-dochen fpeciei pro genere, uti Rhetores docent, no-minat:

- Efto: - Cenfor - moveretAppius, ingenuo fi non ejjem patre nättas,Vel merit9, quoniam in propria non pelle qui ejfem.

Libr. I. Satyr. 6. v. 20. <& not. echt. Hackian«.Sic ad feveritatem Appii Cenföriam fpeftat, Γι modum,quo ctecus fit'fa&us, breviter oftendero. Sciiicet, no-v'imus Potitiam gentem, ad aram maximam Hercuiisfamiliäre, ac perpetuum, håbuifie facerdotium, ideo,quod primis, conitituente Evandro, adfuiilent facrisHerculi, poit Cacum paftorem interemtum, prüfendcelebrads. Appius autem, five, quod huic gend, pa-rum nobili, hanc itivideret gloriam, five quia diflinerifacris operandis integram familiam a'gre ferret, Potitiisvel ivaiit, vel imperavit, ut fervos publicos iolenniaac ceremonias hujus facri docerent. Quo fadlo, fervishoc deiegatur minifterium, Ted infaufto admodnm fide-re, & non fine gravi numinis ira ac vindidta. Nam &Potitiorum tota ftirps, duodecim jam familiis divifa,intra annum, interiit, & Appius ipfe, dimovenda; reli-gionis au£lor, non multis interjeåis annis, oculorumiifum amifit. Atrox fane minus reverenter habitte re¬

ligion is fupplicium, Γι verum fuerit, neqne ad fabulasantiquioris arvi, vel fraudes'potius politicas, a quibusnon iemper abhorruifle Romuli progeniem conftat, re¬ferendum, Füfius hiEc pertractata habentur in Livio L.IX, c, 29. in Valerio Maximo L. I. c. 24. in Aurel. Vi¬ctore c. 95. p. 110, Vide notas ad Vit. Tiberii Neronis

B in

& ) « c $"in Sveton, edit, Scheldii ρ agn Subeft itaque ratio, curde Appio, qui Beilonam omniom primus, dedicayerat,ita cecinerit Ovidius, Faflor. Libr. Vi. v. 203, 204.

Aptius efl audov; Pyrrho qui pace negata,Multum animo vidit; limine captus erat.

Curque idem iilud Silius Italiens ceiebrarit L. XIII. v,725, 726.

Hic fraudes pacis Pyrrhumque a Pimine port#Dejecit, vifus orbus

Sed nos ad Appium revertimur.

§· Vi.FJoquentia? laudem Claudio noflro eile tribuendam

forte nemo pianius fecerit, quam Cicero ipie facundis-iimus & Latin« eloquentia? "parens, & flätor ceiebratis-fimus, harum quippe rerum, fiquisalius, perfpicax x-ftimator. Is vero non tantum Appium Claudium difer-tum fuifle, fufpicari fe dicit, Brut. c. 14. eo quod Sena¬tum jam inclinantem a Pyrrhi pace revocaverit; fedverbis omni.no perfpicuis, bonis eum Oratoribus adnu-merat, ita enim in laudem ejus excurrit. Ibid. c. 77.Appius Claudius erat fatis fludiofus, Sc valde cum do-dtus, tum etjam exercitatus, Qrator, & cum auguraiis,tum omnis publici juris antiquitatisque Romante beneperitus. Ceterum non folus efl Cicero, licet omniummilar efle poilit, eloquentia? Appianas laudator; laudantfyermulti; laudat Livius, vocando illum callidum, in¬ertem, juris atque eloquentias confultum Libr. X c,22 j laudat Plutarchus in vita Pyrrhi Tom I. fol. 394, u-bi audit ccvyg επιφανής, i. e, vir fupra ceteros confpicuus;laudat ob dicendi vires, Quintilianus Inflit. Orat. Libr.II. c. 16 pag: 58. confentientibus, ex recentiori svo,longo ordine aliis; fufficiat iilud Le Moine dvOrgival,dans Confiderations fur 1'origine & le progrés des belies

let«

I

SK ) 7 ( «lettres chez les Romains ρ. 6 Claudius Appius qui de·trompa le Senat aiTemblé & lui apprit a ne point fe hera PEnvoje ci'un RoiGree, manquérenc - ils du talentde la parole?

§. vir.Sed nec verbis tantopere indigemus,ubi rerum ad-

funt teftimonia, eaque la tis luculenta. Facundiam Ciau-dii noitri hatrd ex vano colligit, ut vidimus, Tullkisex efficacitate orationis ejus, quam,in curia Romana, adpacem cum Pyrrho diilVadendam habuit, & qua id cer-te & fecit, ut foedus Pyrrhi recufarent Romani Etenim, *ut canit Ennius:

0rater fine pace red'tt Regique refert rem.Scilicet miferat Pyrrhus, polt multa preelia bellumquediu, cum Romanis, acriter geilurn, Oratorem Cyneam,virum facimdifTimum & fvada fua, quiequid vellet, fa¬che obtinere fbliturn, ad Senatum Romanum, de pace,hac lege componenda, ut Rex in urbem reeiperetur.Et tenuit aliquamdfu oratio Gynete flexanima animosPatrum fufpenfo«. Bellorum enim calamitatibus predi,audito amabili pacis nomine, ad frequentiorem Sena¬tum rem totam referre cogitabant, qui, tum aderant,pauciores. Sed quid accidit? cum htec paRio, virtutigloriseque Romante repugnare videretur, partim hono-rifica nec tuta fatis, nedum utilis, futura, Appius, quiob feneclam pariter, ac ca*citatem, diu jam coetibus ie-fe abflinuerat publicis, confilium Senatus, ad ipfum for¬te delatum, mirum in modurri, improbans, leflica fer-tur in Curiam, i'bique orationern habuit fafcis afperam& nervofam, qua: olim in manibus erat integra, atnuncnon nifi nobis refervata legifur, qua caput rei, in Plu-tarcho & vita Pyrrhi, nuper citato ex interpretatione La-tina Xylandri: Habtenus, inquit, oculorum .vncommo-

B 2 dum,

ae ) 8 c $dum, Patres confcripti, moleile tuli, nunc vero, qvumfbeda veitra confilia audiam & decreta, qua: urbis glo-riara conculcant, grave mihi eil, quod caccus folum,non etjam fim furdus. Ubi nunc veilra illa aptid o-rnnes mortales fem per jadlata oratio, ii veni (Tet in ita-liam Alexander Magnus, atque arma cum juvenibusnobis, & cum parentibus, noltris -florentibus, contu!is-fet, non celebraretur nunc inviclus, iéd ve! fuga fua,vel lue cadens, Romarn nobilitaviilet? Atqui eam arro-gantiam &: jaclantiam oilenditis inanem eile, qui Chao-nas δι Mbloilos formi-datis, perpetuam Macedonum pra:-dam: & expavefcitis Pvrrhum, qui nnura ex Alexan-dri ilipatoribus certe perpetuo coluit & obfervavic. At¬que hoc tempore, non quo incolentibus italiam Gra:cisopem ferat potius, quam quod refugiat illic hoiles, va¬gatur in italia, imperium ie nobis oilendens paraturumniice copMS, qua: exiguam portionera nequiverunt ipiiretinere Macedonia?. Nolite ergo putare hunc, fi ib-cietatem pepigeritis cum eo, diiceflurum, verum illosinvitaturum confemnentes vos, ut de quibus. facilis fu-tura quibusvis viiloria fit, fi fuas Pyrrhus in nos con-tumelias non folum impune ferat, fed accipiat infuperpramium, ut ludificent, in futurum, Romanos Taren-tini Samnitesque. Sic fatus Appius NB. inflammavitecs ad bellum. Binis verfibus fummam orationis in-culcat, modo nominatus, Ennius, cujus in Fragmentis,ab Hieron. Colurnna conquihtis p. 5p. edit. Vetileniana?hi, Appii nomine, adferuntur:

Quo vokis menteis vealce qu& ftare folebantAnte bac, dementi fcfe flexerc ruinn?

Cfr, Cic. c. 6. de Senech

Plura igitur lenex hic csecus, quam eeteri fenatores o-culati, animo fat peripicaci videbat, & turpiiTimas pa-cis conditiones, Romanis ignominiae damnoque futuras,

magni-

JR ) 9 ( &

magnifica illa oratione difGuiTit. Cfr. Aurel. Victor ρ. g.Non quidem negaverim Appii carrnina laudafa eile aPaftcetiopmfi refert Cicero Tufcul. Quatft. L. IV. c. 2,Ted orationem tarnen ejus adverfus Pyrrbum folutamfuile, non vero metricam, jure contendit Ißdorus Ori-»gin. L. I. c. 37.

§. VIII.Nec facundia fola dos eil, quam in Appio mire-

mnr·, fummam quoque in rebus gerendis induilriam& ftudium, vel in ipfa feneclute , eaque tum pro-veda admodum, tum adflicta, indefeflum Cicero, &pol illum multi, meritilimis extollunt laudibus. ItaTullius Tuic. Oy.L. V. c. 3g. Appium veterem illum,inquit, qui ca?cus annos haultos fuit & ex rtiagilratibus& ex rebus gelis inceliigimus, in illo iuo call nec pri-vato, nec publico, muneri defuille. In libro autem fuode Seneclutc c. 11 Cicero Appium ienem ita dilaudat;Quatuor robuitos filios, quinque filias, tantam domum,tantas clientelas Appius regebat & fenex & caccus. In-tentum enim animum, tanquam arcum, habebat, neclangueicens fuccumbebat fenecluti. Tenebat non mo¬do auwloritatem, ied etjam imperium in fuos: metue-bant iérvi, verebantur Überi, carum omnes h«bebanf3vigebat in illa domo patrius mos & difciplina. Alibi:Annibai, credo, erat ad portas, aut de Pyrrhi pace a-gebatur, ad quam cauilam etjam Appium illum & ca>eum & fenem delatum eile memoria? proditum eil, I.Philipp, c. 5. Audiatur porro Svetonius, qui pnecipuainter merita multorum Claudiorum , commemorat >

quod Appius Cjecus focietatem cum Rege Pyrrho, 11t-pote parum falubrem, inire diilvaferit, cfr. vitam Tibe-rii Ctefaris c. 2. ρ. 2B1. Neque aiiter Qvintilianus Inlit.Orator. L. II. c. 16. p. 158: num negabifur deformem

C Pyr-

£ ) it> C £

Pyrrhi pacem, a cxco illo Appio, dicendi -viribus eflediremtam? Accedat, ne quid fidei deiit,. Valerius Ma¬ximus L. VIII. c. 13. ρ 725: Appii a-vum clade meti-rer, quia inflnitum numerum annorum, orbatns lumi-mbus,, exegit, nifi quatuor filios & q.üinque filias, piu«·rimas clientelas, rem denique publicam, hoccafu grava»tus, fortifFimc re χ idet. Quin etjam feilus jam viven-do, lectica fe in Curiatn deferre juilit, ut cum Pyrrhodeformem pacem fieri prohiberet. Hunc c^cura ali-quis nomineö, a quo patria, quod honeflum erat, perfe parum cernens, coa^a eft pervidere. Tandem con-cludat dicenda Uiplanus Juris - Con fultus , DigeftorumLibr. IIF. numquid ccccus magiitratom gerefe poiTit; &exta t, inquit, exemplum ejus, qui geilit Appius: Clau¬dius Carcus confiliis puhlicis inteterat & in Senatu di-dixit feveriirimam. fenténtiäm de Pyrrhi captivis· nonrecipiendis, cfr. Ennii Fragm. citata p. 59. Ad fingulahxc heroica facta exclamat Flo rus L. I. c. 18. Quis il-le Senatus fult ? qvum, perorante Appio cxco} puliieum muneribus ab urbe legati, interroganti Regi fuo^quid de hofHum iede iencirent? Urbem, templum

fibi viiam, Senatum Regum confellumeife confiterentur.

S, D. G.

ξ. IXi