CULTUUR BELEVEN - gdke.rlp.de · Europese jodendom van de Middeleeuwen richtinggevende SchUM-...

CULTUUR BELEVEN

Trier – Zentrum der Antike, Kultur-Erlebnis, Landesmuseum Mainz, Genuss, Burgenlandschaft Pfalz, Welterbe Oberes Mittelrhein-tal, Rheinisches Landesmuseum Trier, Romantiker, Landesmuseum Koblenz, Kunst, Hunsrück, Römer, Eifel, Schätze, Trier – Zentrum der Antike, Kultur-Erlebnis, Landesmuseum Mainz, Genuss, Burgenland-schaft Pfalz, Welterbe Oberes Mittelrheintal, Rheinisches Landes-museum Trier, Romantiker, Landesmuseum Koblenz, Kunst, Hunsrück, Römer, Eifel, Schätze, Trier – Zentrum der Antike, Kultur-Erlebnis, Landesmuseum Mainz, Genuss, Burgenlandschaft Pfalz, Welterbe Oberes Mittelrheintal, Rheinisches Landesmuseum Trier, Romantiker, Landesmuseum Koblenz, Kunst, Hunsrück, Römer, Eifel, Schätze, Trier – Zentrum der Antike, Kultur-Erlebnis, Landesmuseum Mainz, Ge-nuss, Burgenlandschaft Pfalz, Welterbe Oberes Mittelrheintal, Rhei-nisches Landesmuseum Trier, Romantiker, Landesmuseum Koblenz, Kunst, Hunsrück, Römer, Eifel, Schätze, Trier – Zentrum der Antike in Deutschland, Kultur-Erlebnis, Landesmuseum Mainz, Genuss, Burgen-landschaft Pfalz, Welterbe Oberes Mittelrheintal, Rheinisches Landes-museum Trier, Romantiker, Landesmuseum Koblenz, Kunst, Hunsrück, Römer, Eifel, Schätze, Trier – Zentrum der Antike, Kultur-Erlebnis, Landesmuseum Mainz, Genuss, Burgenlandschaft Pfalz, Welterbe Oberes Mittelrheintal, Rheinisches Landesmuseum Trier, Romantiker, Landesmuseum Koblenz, Kunst, Hunsrück, Römer, Eifel, Schätze, Trier – Zentrum der Antike, Kultur-Erlebnis, Landesmuseum Mainz, Genuss, Burgenlandschaft Pfalz, Welterbe Oberes Mittelrheintal, Rheinisches

GENERALDIREKTION KULTURELLES ERBE

Wij brengen de geschiedenis tot leven

Onze aanbiedingen

en programma’s

2019

VOORWOORD 3

BESTE LEZERES, BESTE LEZER,

Rijnland-Palts – Kernland van Europese geschiedenis. Vier werelderfgoedlocaties, monumentale Romeinse bouwwerken, de keizerlijke domkerken in Speyer, Mainz en Worms, de voor het Europese jodendom van de Middeleeuwen richtinggevende SchUM- steden, talrijke burchten en kastelen, veelzijdige musea en archeolo-gische schatten zijn inspirerende bewijzen van de ontwikkeling en het Europese belang van onze deelstaat.

De Generaldirektion Kulturelles Erbe (GDKE) brengt deze grote geschiedenis tot leven. Ze stelt niet alleen de eigen burchten en kastelen van de deelstaat open voor het publiek, maar vormt ook het overkoepelende verband voor de diensten Monumentenzorg, Archeologie van de deelstaat en de drie Landesmuseen in Koblenz, Mainz en Trier. Vele exposities, evenementen en pedagogische activi-teiten laten het publiek deelhebben aan het culturele erfgoed. Het accent ligt hierbij evenzeer op een gefundeerde documentatie, als op een aantrekkelijke presentatie, bijvoorbeeld door weten-schappelijke publicaties of het gebruik van audiovisuele begelei-dingssystemen. Bijzonder veel waarde hechten wij aan het verder ontwikkelen van obstakelvrije toegangsmogelijkheden.

Op de volgende pagina’s vindt u nuttige informatie en tips. Veel plezier bij een ontdekkingsreis door het culturele erfgoed van Rijnland-Palts!

Prof. Dr. Konrad WolfMinister voor Wetenschap, Onderwijs en Cultuurvan de deelstaat Rijnland-Palts

4 TRIER – CENTRUM VAN DE OUDHEID4 UNESCO-WERELDERFGOED IN RIJNLAND-PALTS

4 X UNESCO-WERELDERFGOED IN RIJNLAND-PALTS

Ongeacht waar in Rijnland-Palts u op weg bent: u stuit overal op buitengewone bouwwerken, sprookjesachtige landschappen en levende geschiedenis.

In Rijnland-Palts kunt u meteen vier UNESCO-werelderfgoedsites ontdekken: de Dom van Speyer; in Trier de Romeinse monumen-ten, de Dom en de Onze-Lieve-Vrouwkerk; het Boven-Midden- Rijndal en de Limes Germanicus.

DOM VAN SPEYERWie de Dom van Speyer naderbij komt, valt van de ene verbazing in de andere. Dit imponerende bouwwerk overstijgt alle voorstellingsvermogens: het is ’s werelds grootste bewaarde romaanse kerk, de crypte is de grootste zuilenzaal van Europa en het bouwplan beïnvloedde de romaanse architectuur in heel Midden-Europa.

www.speyer.de

ROMEINSE MONUMENTEN,DOM EN ONZE-LIEVE-VROUWKERK IN TRIERRömerbrücke, Porta Nigra, Keizerthermen, Barbarathermen, resten van de stadsvesting, amfitheater, Aula Palatina – in Trier, de oudste stad van Duitsland, voelt u zich alsof u naar de Romeinse tijd bent getransporteerd. De latere christelijke gebouwen hoeven hier niet voor onder te doen: de Dom is ’s lands oudste bisschoppelijke kerk en de Onze-Lieve-Vrouwkerk behoort tot de oudste gotische kerken van Duitsland.

www.trier.de, www.burgen-rlp.dewww.zentrum-der-antike.de

Dom van Speyer Porta Nigra

TRIER – CENTRUM VAN DE OUDHEID 5

DE SCHUM-STEDEN OP WEGNAAR AANMELDING ALS UNESCO-WERELDERFGOEDSITEMet de vijfde plaats op de voorstellenlijst van UNESCO zijn de SchUM-steden een grote stap dichter bij hun gezamenlijke doel geko-men. SchUM-steden – zo noemden de Joden in de middeleeuwen de destijds grootste Joodse gemeenschappen Speyer, Worms en Mainz. In 2020 wordt een definitieve beslissing genomen of de gezamenlijke aanvraag van de drie steden kans op succes heeft en de SchUM-steden ooit de titel “UNESCO-werelderfgoed” mogen dragen.

UNESCO-WERELDERFGOED IN RIJNLAND-PALTS 5

CULTUURLANDSCHAP BOVEN-MIDDEN-RIJNDALIn het Midden-Rijndal staan fabelachtige burchten, trotse kastelen en machtige vestingen schouder aan schouder. In samenspel met adembene-mende panorama’s en een uniek landschap maken de spectaculaire bouw-monumenten het 70 kilometer lange traject tussen Bingen en Koblenz tot een heel speciale ervaring – die in geen enkel ander Europees cultuurland-schap wordt aangetroffen.

www.romantischer-rhein.de

LIMES GERMANICUSMet 550 kilometer lengte is de Limes Germanicus het langste monument van Europa. Zijn castra, uitkijktorens, muren en palissaden grensden de Romeinse wereldmacht van toentertijd af van het vrije, ‘barbaarse’ Germanië. Alleen al over de 75 kilometer die de limes op het terrein van Rijnland-Palts bestrijkt, vatten de Romeinen post in 131 wachttorens.

www.welterbe-limes-rlp.de

Mikwe in SpeyerSynagoge in Worms Joodse begraafplaats in Mainz

Boven-Midden-Rijndal Limes

GEDRAMATISEERDE RONDLEIDINGEN / LIVING HISTORY Regelmatige optredens in het seizoen, aparte optredens voor groepen op reservatie:

DER FESTUNGSKANONIER (De Vestingskanonnier), Vesting Ehrenbreitstein, KoblenzBÜCHSENMACHERWERKSTATT (De Geweermakerswerkplaats), Vesting Ehrenbreitstein, KoblenzFÜHRUNG IM WAFFENROCK (Rondleidingen in Wapenrok), Vesting Ehrenbreitstein, KoblenzDER EWIGE SOLDAT (De Eeuwige Soldaat), Vesting Ehrenbreitstein, KoblenzDIE AKTE HUMFREY (Het Dossier Humfrey), Vesting Ehrenbreitstein, KoblenzBLUT UND KÖNIGSBLEICHE, Vesting Ehrenbreitstein, KoblenzSCHLOSSGEFLÜSTER, Kasteel Bürresheim, MayenDER SCHLOSSVERWALTER DES PRINZREGENTEN (De Slotvoogd van de Prins-regent), Kasteel Villa Ludwigshöhe, EdenkobenDER KUNSTSINNIGE KÖNIG (De Kunstzinnige Koning), Kasteel Villa Ludwigshöhe, EdenkobenZU BESUCH BEI KÖNIGIN THERESE (Op Bezoek bij Koningin Theresia), Kasteel Villa Ludwigshöhe, EdenkobenDIE BEFREIUNG DES RICHARD LÖWENHERZ (De Bevrijding van Richard Leeuwenhart), Reichsburg Trifels, AnnweilerDER GLADIATOR VALERIUS (De Gladiator Valerius), Amfitheater, TrierDAS GEHEIMNIS DER PORTA NIGRA (Het Geheim van de Porta Nigra), Porta Nigra, Trier

TÖDLICHE INTRIGE (Dodelijke Intrige), Keizerthermen, Trier

CULTUREEL-PEDAGOGISCH PROGRAMMAvoor kinderen en jongeren in de burchten en kastelen

Vesting Ehrenbreitstein (Koblenz), Kasteel Stolzenfels (Koblenz), Burcht Sooneck (Niederheimbach), Kasteel Bürresheim (Mayen), Kasteel Villa Ludwigshöhe (Edenkoben)

SPECIALE TENTOONSTELLINGEN, DOEPROGRAMMA‘Salsook museumpedagogische activiteiten voor kinderen en jongeren

in de Landesmusea van Koblenz, Mainz, Trier

“VON EDLEN TROPFEN UND SPRUDELNDEN QUELLEN (OVER HET EDELE VOCHT EN BRUISENDE BRONNEN)” Een cultuur van genieten en genieten van cultuur rondom de thema‘s wijn, fruitsappen, bier, sterkedrank en mineraalwater.

Talrijke evenementen staan u te wachten op de burchten en kastelen en in de Landesmuseen van Rijnland-Palts. Meer informatie hierover vindt u op www.gdke.rlp.de

Voor afspraken en meer informatie: www.gdke.rlp.de of per telefoon op het nummer +49 2 61 / 66 75 - 4000.

HIGHLIGHTS 2019

05.01. – 07.04.2019 DE JACHT OP DE GOUDEN KANONSKOGEL (in de weekeinden) Vesting Ehrenbreitstein, Koblenz

14.04. – 03.1.2019 HIGH TECH RÖMER (HIGH TECH ROMEINEN) Vesting Ehrenbreitstein, Koblenz

14.04.2019 LENTE OP DE VESTING Vesting Ehrenbreitstein, Koblenz

18. – 22.04. + DE VESTING VERLICHT 26. – 28.04.2019 Vesting Ehrenbreitstein, Koblenz

17. – 19.05.2019 BEURS VOOR HUIS EN TUIN Vesting Ehrenbreitstein, Koblenz

25./26.05.2019 ROMEINS FEEST Kaiserthermen, Trier

30.05.+ HISTORISCHE SPELEN 01. – 02.06.2019 Vesting Ehrenbreitstein, Koblenz

16.06.2019 KINDER- EN FAMILIEFEEST Vesting Ehrenbreitstein, Koblenz

13./14.07.2019 RIDDERFEEST Landesmuseum Mainz

19. – 21.07.2019 WERELDMUZIEKFESTIVAL “HORIZONTE” Vesting Ehrenbreitstein, Koblenz

26. – 28.07.2019 GAUKLERFEST(UNG) – GOOCHELAARSFEEST Vesting Ehrenbreitstein, Koblenz

23.08.2019 KASTEELFEEST Kasteel Villa Ludwigshöhe, Edenkoben

31.08.2019 – SPOT AN! SZENEN EINER RÖMISCHEN STADT 26.01.2020 (SPOT AAN! SCÈNES VAN EEN ROMEINSE STAD) Rheinisches Landesmuseum, Trier

08.09.2019 KASTEELFEEST Kasteel Stolzenfels, Koblenz

15.09.2019 – BAUHAUS – FORM UND REFORM 19.01.2020 (BAUHAUS – VORM EN HERVORMING) Landesmuseum Mainz

21./22.09.2019 BURCHTFEEST Kasteel- en vestingruïne Hardenburg, Bad Dürkheim

27.10.2019 HERFSTPLEZIER EN VLIEGERSFEEST Vesting Ehrenbreitstein, Koblenz

TrierTrier

SpeyerSpeyer

MainzMainz

KoblenzKoblenz

8 OVERZICHTSKAART

TRIER – CENTRUM VAN DE OUDHEID .............................. 10

Porta Nigra ........................................................ 12Keizerthermen ...................................................13Amfitheater .......................................................14Thermen am Viehmarkt .................................. 15De Zuil van Igel .................................................16Hermitage Kastel .............................................. 17Rheinisches Landesmuseum Trier .................18

EIFEL – TUSSENVULKAANKEGELSEN MAREN ......................20

Romeinse Villa Otrang .......... 22Burchtruïne Nürburg.............. 23Kasteel Bürresheim ................ 24Matthiaskapelle ...................... 25

WIJ BRENGEN DE GESCHIEDENIS TOT LEVEN Ontdek de schatten van onze deelstaat!

De Zuil van Igel

Hermitage Kastel

Romeinse Villa Otrang

Burchtruïne Nürburg

Kasteel Bürresheim

Matthiaskapelle

Vesting Ehrenbreitstein

BurchtPfalzgrafenstein

Kasteel Stolzenfels

Burchtruïne Nanstein

Porta NigraKeizerthermenAmfitheaterThermen am ViehmarktBarbarathermenRheinisches Landesmuseum Trier

Burcht Sterrenberg

TrierTrier

SpeyerSpeyer

MainzMainz

KoblenzKoblenz

OVERZICHTSKAART 9

PALTS – HET BURCHTENLANDSCHAP ...... 40Burchtruïne Altenbaumburg ............42Reichsburg Trifels ...............................43Kasteel- en vestingruïneHardenburg .........................................44Burchtruïne Landeck .........................45Burchtruïne Nanstein........................46Burchten van Dahn............................ 47Kasteel Villa Ludwigshöhe ...............48

WERELDERFGOED BOVEN MIDDEN-RIJNDAL ....................................26Kulturzentrum Festung Ehrenbreitstein | Landesmuseum Koblenz ........................................28Kasteel Stolzenfels .................................................. 32 Burcht Sterrenberg ..................................................33 Burcht Pfalzgrafenstein ..........................................34Burcht Sooneck ....................................................... 35

MAINZ – HOOFDSTAD VAN DE DEELSTAAT ...........................38Landesmuseum Mainz .................................... 38

TAUNUS – DE HOOGTE ...........................36Burchtruïne Nassau................................................. 37

WIJ BRENGEN DE GESCHIEDENIS TOT LEVEN Ontdek de schatten van onze deelstaat!

Regionale Archeologie ................................... 50Monumentenzorg .............................................52

Landesmuseum Mainz

Burchtruïne Nassau


BurchtPfalzgrafenstein

Kasteel Stolzenfels

Burcht Sooneck

Burchtruïne Altenbaumburg

Reichsburg Trifels

Burchtruïne Landeck

Kasteel Villa Ludwigshöhe

Dahner Burchten + Neudahn


Kasteel- en vestingruïne Hardenburg

Landesmuseum Koblenz


Burcht Sterrenberg

10 TRIER – CENTRUM VAN DE OUDHEID

Nordrhein-Westfalen

Baden-Württemberg

FRANKREICH

Saarland

LUXEMBURG

BELGIEN

Hessen

Sieg

Mosel

Lahn

Mosel

Eltz

Ahr

Sauer

Saar

Nahe

Nahe

Glan

Glan

Lauter

Alsen

z

Lauter

Speyerbach

Isenach

Selz

Rhein

Rhein

Rhein

WELTERBELIMES

TrierTrier

SpeyerSpeyer

Schön- bornRhens

PrümPelm

berneisenbbernbeOOOOOOOOOOO erneisebOOberneisenNürburg

Niederheimbach

Neuwied

Nassau

Mayen

MainzMainz

Pirmasens

Ludwigshafen

Landau

Landstuhl

Kobern

KoblenzKoblenz

Klingenmünster

Kaub

Kastel

Kamp-Bornhofen

Kaiserslautern

Igel

Gerolstein

Fließem

Engers

Edenkoben

DiezDiez

Dahn

Bitburg Bingen

BBernkasteBBBBernkastel- Kues

Bad Kreuznach

BadDürkheim

Bad Bergzabern

ArnsteinArnstnstnrAAArnsteArnstein

Annweiler

AltenbambergAltenbambnenbambergbAltenbambergAltenbamberg


Igeler Säule

Hermitage Kastel


R E G I O N E I F E L

TRIER – CENTRUM VAN DE OUDHEID HET ‘TWEEDE ROME’

In Trier vindt u bij elke stap en op elke trap getuigenis-sen van de oudheid. Nergens anders in Duitsland kunt u de Romeinse tijd nog op zo een authentieke wijze beleven: De Porta Nigra, de Barbarathermen, het Amfitheater en de Keizerthermen zijn door UNESCO erkende werelderfgoederen. En in het Rheinische Landesmuseum Trier, een van de meest betekenisvolle archeologische deelstaatmusea van Duitsland, treft u wereldbefaamde vondsten uit de Romeinse tijd aan.

ttm – Trier Tourismus und Marketing GmbHToeristische informatiedienstAn der Porta Nigra 54290 TrierTel.: +49 6 51 / 9 78 [email protected]

R E G I O N E I F E L

ANTIKENCARD – TRIER ONTDEKKEN VOOR EEN KLEIN PRIJSJE

Met de ANTIKENCARD kunt u voor een voordelig prijsje op ontdekkingsreis gaan in het centrum van de oudheid, in Trier. De ANTIKENCARD BASIC geeft toegang tot twee Romeinse bouwwerken naar keuze en tot het Rheinische Landesmuseum. Met de ANTIKENCARD PREMIUM kunt u de vier Romeinse bouwwerken (Porta Nigra, Amfitheater, Keizerthermen en Thermen am Viehmarkt) en het Rheinisches Landesmuseum Trier bezoeken. De ANTIKENCARD is verkrijgbaar bij de Romeinse bouwwerken, in het Rheinisches Landes museum en bij de toeristische informatie-dienst van Trier.


ANTIKENCARD 2019


Een echte trekpleister, UNESCO-werelderfgoed en het bekendste icoon van Trier: de Porta Nigra is de best bewaard gebleven Romeinse stadspoort ten noorden van de Alpen. ADRESSimeonstraße 60 • 54290 TrierTel.: +49 6 51/4 60 89 [email protected]

OPENINGSURENJan./feb. + nov./dec.: 9 – 16 uurMaart + okt.: 9 – 17 uurApril – sept.: 9 – 18 uur

GEDRAMATISEERDE RONDLEIDING‘Das Geheimnis der Porta Nigra’ (Het Geheim van de Porta Nigra)www.erlebnisfuehrungen.de

Een nieuwe media-installatie infor-meert tijdens de openingstijden om-trent de geschiedenis van de Porta Nigra als plaats van de middeleeuwse heiligenverering.

PORTA NIGRADE POORT NAAR HET ROMEINSE RIJK

Infocentrum in de Kaiserthermen, met de mediaguide de Kaiserthermen boven en ondergronds ontdekken• Tentoonstelling inclusief maquette ‘Romeinse Rijk’ • Verken de Porta Nigra met uw eigen smartphone

TIP


De Keizerthermen werden ontworpen als één van de grootste Romeinsen badhuizen. De badzaal, sauna, massage-ruimten en wandelgalerijen moesten de Romeinse notabelen de nodige ontspanning bieden maar de bouw van de thermen werd nooit voltooid. Omdat het op de werelderfgoedlijst van UNESCO staat, is het vandaag de dag een geliefde bezienswaardigheid voor toeristen die in de majestueuze ruïnes, inclusief het ondergrondse laby-rint, op ontdekkingstocht willen gaan.

ADRESWeberbach 41 • 54290 TrierTel.: +49 6 51/4 36 25 50kaiserthermen@gdke.rlp.dewww.burgen-rlp.dewww.zentrum-der-antike.de


GEDRAMATISEERDE RONDLEIDINGTödliche Intrige (Dodelijke Intrige)

www.erlebnisfuehrungen.de

KAISERTHERMEN (Keizerthermen)DEEL VAN HET LAAT-ROMEINSE PALEISDOMEIN

Infocentrum in de Keizer thermen, het Romeinse Rijk herbeleven met de mediaguide• Nieuwe tentoonstelling met innovatieve filmanimatie • boekbare kinderprogramma’s in de Keizerthermen

TIP


Het amfitheater aan de Petrisberg van de in de eerste en tweede eeuw na Christus opbloeiende metropool Trier bood plaats aan ca. 18.000 toeschouwers. Bezoek vandaag nog de kooien van de dieren die achter de deuren rondom de kampplaats schuilgingen.

ADRESOlewiger Straße • 54295 Trier Tel.: +49 6 51/7 30 [email protected] www.zentrum-der-antike.de


GEDRAMATISEERDE RONDLEIDING‘Der Gladiator Valerius’ (De Gladiator Valerius)

www.erlebnisfuehrungen.de

AMFITHEATERAMUSEMENT EN SENSATIE

Evenementen in de openlucht – mis ze niet • Diverse stadrondleidingen in combinatie met het amfitheater, informatie via +49 6 51/9 78 0820

TIP


In de 4de eeuw werd in dit grote bouwwerk een bad geopend. In plaats van een thermencomplex was het eerder een gewone ‘badinrichting’, want er was enkel een badkuip met warm water en een koud bekken aanwezig – vermoedelijk voor de meest eenvoudige inwoners van de stad.

ADRESViehmarktplatz • 54290 Trier Tel.: +49 6 51/9 94 10 [email protected] www.zentrum-der-antike.de

OPENINGSURENheel het jaar door open van: 9 – 17 uurOp maandagen, behalve op feestdagen, gesloten

EVENEMENTENRegelmatig tentoonstellingen over uiteenlopende thema’s

DE THERMEN AM VIEHMARKTBESCHEIDEN BADCULTUUR

BARBARATHERMENDe thermeninstallatie was ten tijde van haar oprichting in de 2de eeuw na Christus de grootste buiten Rome. Heden ten dage kunt u de installatie van dichtbij meemaken op een bezoekersplatform dat bovendien uitgebreide informatie biedt.

ADRESSüdallee, 54290 Trier, Tel. 0651/4608965OPENINGSURENjan./feb. + nov./dec.: 9 – 16 uur,maart/okt.: 9 – 17 uur, apr. – sept.: 9 – 18 uurDe toegang is gratis.

TIP


Het behoort tot de best bewaard gebleven grafmonumenten van de Romeinse tijd. Een vermogende familie van textielhandelaars liet de 23 meter hoge Zuil van Igel bouwen. De inscripties stellen scènes uit het alledaagse leven van de opdracht-gevers en de mythologie voor, zoals de adelaar van Jupiter die Ganymedes naar de hemel voert, zinnebeeld van de hoop op eeuwig leven aan de zijde van de goden.

ADRESTrierer Straße 54298 Igel [email protected] www.zentrum-der-antike.de

IGELER SÄULE (De Zuil van Igel)MONUMENTAAL GRAFMONUMENT

Een gekleurd afgietsel van de zuil staat tegenwoordig op de binnenplaats van het Rheinisches Landesmuseum Trier

TIP


Hermitage Kastel verenigt romaanse en gotische elementen. De bouw-plannen voor de begraafplaats voor de beenderen van koning Johannes van Bohemen zijn van de hand van Karl Friedrich Schinkel. Vanop de Hermitage heeft u een adembene-mend uitzicht over het dal van de Saar.

ADRESKönig-Johann-Straße 54441 Kastel-Staadt Tel.: +49 65 82/5 35 [email protected] www.burgen-rlp.de www.zentrum-der-antike.de

Informatie over openingstijden en rondleidingen: Tourist-Information Saarburg,Tel.: +49 65 81 / 99 59 80

HERMITAGE KASTELKONINKLIJKE GRAFTOMBE

TIP

WANDELTIPBezoek het Widdertshäuschen, een Romeins grafmonument op de Saardalweide onder de Hermitage.


RHEINISCHES LANDESMUSEUM TRIERVONDSTEN VAN WERELDKLASSE

durend aangevuld met nieuwe vond-sten, opgedaan tijdens de archeolo-gische monumentenzorg.

De grootste Romeinse goudschat, prachtige Romeinse mozaïeken, een zilveren kan uit de late oudheid of het beroemde Diatretglas, het Rheinische Landesmuseum Trier herbergt archeo-logische vondsten van wereldklasse. Beleef het verleden van Trier en de streek van het stenen tijdperk tot de Romeinse tijd, van de Franken tot het laatste vorstendom.

Uniek en onmiskenbaar is de buiten-gewone weelde en de kwaliteit van de voorwerpen uit de Romeinse tijd, de tijd waarin de stad Trier de voor-naamste rol uit haar geschiedenis speelde. De verzameling wordt voort-

De ontdekking van de 18,5 kg zware vondst op 9.10.1993 in Trier gold als een sensatie. Het is de grootste, ooit gevonden Romeinse goudschat. Tegenwoordig wordt deze unieke verzameling tentoongesteld in het munt en penningkabinet van het Rheinisches Landesmuseum Trier.

TIP

31.08.2019 – 26.01.2020“SPOT AN! SZENEN EINER RÖMISCHEN STADT”Rheinisches Landesmuseum, Trier


TIP

Korting op toegangsprijs met de AntikenCard (blz. 11)

Mis de grote highlight niet, een 360°-filmbelevenis:IM REICH DER SCHATTEN (IN HET RIJK DER SCHADUWEN)

Di. – Zon. 11.30 uur + 14.30 uurwww.imreichderschatten.de

ADRESWeimarer Allee 1 • 54290 Trier Tel.: +49 6 51/97 [email protected] www.landesmuseum-trier.de www.zentrum-der-antike.de

OPENINGSURENheel het jaar door: 10 – 17 uur • Maandag gesloten • Opgelet: aangepaste openingsuren op feestdagen

Museumscafé Tel.: +49 6 51 / 9 94 58 20www.zeitsprung-cafe.de

Museumshop Tel.: +49 6 51 / 97 74-148

Sieg

Lahn

Mosel

Sauer

Nahe

Glan

Lauter

Alsen

z

Lauter

Speyerbach

Isenach

Selz

Rhein

Rhein

Rhein

Nordrhein-Westfalen

Baden-Württemberg

FRANKREICH

Saarland

LUXEMBURG

BELGIEN

Hessen

WELTERBELIMES

TrierTrier

SpeyerSpeyer

Schön- bornRhens

PrümPelm


Niederheimbach

Nassau

Mayen

MainzMainz

Pirmasens

Ludwigshafen

Landau

Landstuhl

Kobern

Koblenz

Klingenmünster

Kaub

Kamp-Bornhofen

Kaiserslautern

Gerolstein

Fließem

Engers

Edenkoben

DiezDiez

Dahn

Bitburg Bingen

Bernkastel- Kues

Bad Kreuznach

BadDürkheim

Bad Bergzabern


Annweiler

AltenbambergAltenbambenbambergbAltenbambergAltenbamberg


Burchtruïne Nürburg

Kasteel Bürresheim Matthias-

kapelle

Sieg

Lahn

Mosel

Sauer

Nahe

Glan

Lauter

Alsen

z

Lauter

Speyerbach

Isenach

Selz

Rhein

Rhein

Rhein

Nordrhein-Westfalen

Baden-Württemberg

FRANKREICH

Saarland

LUXEMBURG

BELGIEN

Hessen

WELTERBELIMES

TrierTrier

SpeyerSpeyer

Schön- bornRhens

PrümPelm


Niederheimbach

Nassau

Mayen

MainzMainz

Pirmasens

Ludwigshafen

Landau

Landstuhl

Kobern

Koblenz

Klingenmünster

Kaub

Kamp-Bornhofen

Kaiserslautern

Gerolstein

Fließem

Engers

Edenkoben

DiezDiez

Dahn

Bitburg Bingen

Bernkastel- Kues

Bad Kreuznach

BadDürkheim

Bad Bergzabern


Annweiler

AltenbambergAltenbambenbambergbAltenbambergAltenbamberg

EIFEL – TUSSEN VULKANENKEGELS EN MAREN 21

EIFEL – TUSSEN VULKAANKEGELS EN MAREN

Een landschap vol maren en vulkanen. De laatste vulkaanuitbarsting dateert van meer dan 10.000 jaar geleden, maar het landschap vormt een prachtig tafereel voor een reis doorheen de tijd. Villa Otrang brengt u terug in de tijd van de Romeinse gezinnen, op de Nürburg kunt u in de voetsporen van de kasteel-heren treden en uw blik over de Vulkaneifel laten gaan. En Kasteel Bürresheim doet u de woon- en adelcultuur uit het verleden weer opnieuw beleven.

De inrichting en afmetingen van Villa Otrang zijn echt indrukwekkend: ver-warmde vloeren, prachtige mozaïeken, een ingenieus badcomplex en plaats voor meerdere families. Het is één van de grootste villa complexen uit de Romeinse tijd in het Rijnland en tegelijkertijd ook een van de best bewaarde.

ADRESOtranger Straße 54636 Fließem Tel.: +49 65 69/96 32 [email protected] www.burgen-rlp.de www.zentrum-der-antike.de

Rondleidingen voor groepen: Tourist-Information Bitburger LandTel.: +49 65 61 / 9 43 [email protected]

ROMEINSE VILLA OTRANGIMPOSANTE VILLA UIT DE ROMEINSE TIJD

22 EIFEL – TUSSEN VULKANENKEGELS EN MAREN

De uit drie zogenaamde groeiringen opgebouwde stad Nürburg troont op de Mons Nore, de ‘Zwarte Berg’. Alleen al het uitzicht vanaf de berch-vrede over het Vulkaanpark van de Eifel is echt de moeite waard.

ADRESBurgplatz • 53520 Nürburg Tel.: +49 26 91/27 [email protected]

OPENINGSURENMaart en nov.: za en zo 11 – 17 uurApril – okt. dagl. behalve dinsdag 10 – 18 uurDec., jan. en febr. geslotenoverige openingstijden op afspraakVanwege renovatiewerkzaamheden kunnen de openingstijden deels beperkt zijn.

Rondleidingen voor groepen en fakkelwandeling: Tel.: +49 1 71 / 6 44 96 44

Restaurant Zur Nürburg Tel.: +49 26 91 / 9 39 90 60www.zur-nuerburg.de

BURCHTRUÏNE NÜRBURGBELANGRIJKE RUÏNE MET EEN SPROOKJESACHTIG UITZICHT

Nürburg nodigt echt uit om een stapje in de wereld te zetten: u kunt er helemaal omheen wandelen.

TIP


24 EIFEL – TUSSEN VULKANENKEGELS EN MAREN

Kasteel Bürresheim is nooit veroverd. Het weet zijn bezoekers te betoveren met geschakeerd vakwerk, verschil-lende erkers, prachtige schilderijen, kostbare tapijten en schitterende, felgekleurde glaspartijen.

ADRES 56727 Mayen (St. Johann) Tel.: +49 26 51/7 64 40 [email protected]

OPENINGSURENFeb. – 14 maart + nov.: za., zo. + feestdagen 10 – 17 uur15 maart – okt.: dagelijks 10 – 18 uurDec./Jan. gesloten • Opening voor aangemelde groepen op aanvraag

De omgeving van het Kasteel Bürresheim leent zich uitstekend tot wandeltochten en korte ommetjes.

NIET MISSEN:Rondlopend theater Schloss geflüster (Stemmen rond het kasteel) op kasteel Bürresheim, info en aanmelding: +49 2 61 / 66 75 - 1535

KASTEEL BÜRRESHEIMEEN UNIEKE GETUIGENIS VAN DE ADELCULTUUR IN HET RIJNGEBIED

Bezoek de serie evenementen “Dichtung und Wahrheit (Fantasie en werkelijkheid)” auf Schloss Bürresheim• Op Kasteel Bürresheim kan voor de wet of voor de kerk worden getrouwd

EXTRA TIP VOOR KINDEREN EN GEZINNEN:Burchten & kastelen met de spokenpas ontdekken.www.torzumwelterbe.de

TIP


Net zo uniek als zijn ligging, hoog bovenaan in het dal van de Moezel, ligt dit prachtige pareltje kunst. In het volledig bewaard gebleven zesdelige middengedeelte vindt u talrijke prachtig versierde zuilen en kapitelen, een echt meesterwerk uit de vroege gotiek. Samen met de bovenburcht en de ruïne van de benedenburcht maakt de Matthias-kapel deel uit van een historisch ensemble.

ADRES 56330 Kobern-Gondorf [email protected]

OPENINGSURENZondag vóór Pasen tot Allerheiligen op zon- en feestdagen: 11 – 17 uur

RONDLEIDINGENApril/mei tot oktober, laatste zondag van de maand, 15 uur • Andere tijdstippen op afspraak •Tel.: +49 2 61/66 75-4000

RESTAURANTNaast de Matthiaskapel: Restaurant auf der Oberburg Tel.: +49 26 07/86 47

MATTHIASKAPELKLEINOOD VAN EEN HISTORISCH ENSEMBLE

Bezoek ook de beneden en de bovenburcht • De Matthiaskapel biedt een schitterende entourage voor bruiloften.

TIP

Nordrhein-Westfalen

Baden-Württemberg

FRANKREICH

Saarland

LUXEMBURG

BELGIEN

Hessen

Sieg

Mosel

Lahn

Mosel

Ahr

Sauer

Saar

Glan

Lauter

Speyerbach

Isenach

Rhein

Rhein

Rhein

TrierTrier

SpeyerSpeyer

Schön- born

Rhens

PrümPelm

Nürburg

Niederheimbach

Neuwied

Nassau

Pirmasens

Ludwigshafen

Landau

Landstuhl

Kobern

KoblenzKoblenz

Klingenmünster

Kaub

Kastel

Igel

Gerolstein

Fließem

Engers

Edenkoben

Diez

Dahn

Bitburg Bingen

BadDürkheim

Bad Bergzabern

Arnstein

Annweiler

Landesmuseum Koblenz


Kasteel Stolzenfels

Burcht Pfalzgrafenstein

Burcht Sooneck

Burcht Sterrenberg

WERELDERFGOED BOVEN MIDDEN-RIJNDAL 27

WERELDERFGOED BOVEN MIDDEN- RIJNDAL – GESCHIEDENIS EN PLEZIER

Wandel in de voetsporen van de fascinerende geschie-denis van onze deelstaat doorheen het UNESCO- werelderfgoed Boven Midden-Rijndal: Op 70 kilometer staan u adembenemende uitzichten en spectaculaire bouwkunst te wachten. Vooral het Kulturzentrum Festung Ehrenbreitstein, de toegangspoort tot het UNESCO Werelderfgoed Boven Midden-Rijndal. Door middel van een uniek ritje met de kabelbaan over de Rijn komt u aan een van de grootste vestingen van Europa. Hierboven krijgt u op multimediale wijze scenario’s uit de gevarieerde geschiedenis van Ehrenbreitstein te zien en vinden talrijke uiteen-lopende tentoonstellingen plaats.

Pruisische romantiek van de Rijn wacht op u op Kasteel Stolzenfels. Maar neem zeker ook een duik in de sprookjesachtige tijden op Burcht Sooneck. Of verover het ‘stenen schip’ Pfalzgrafenstein. Burcht Sterrenberg biedt een grandioos uitzicht over het Rijndal. En in het Landesmuseum Koblenz kunt u een spannende reis doorheen de cultuurgeschiedenis maken.

28 WERELDERFGOED BOVEN MIDDEN-RIJNDAL

Het Kulturzentrum Festung Ehren-breitstein | Landesmuseum Koblenz toont op vier tentoonstellingslocaties een miljoen jaar cultuurhistorie. Het oudste tentoonstellingsstuk bevindt zich in het Haus der Archäologie (Huis van de Archeologie). Gezamenlijk met de Landesarchäologie Koblenz presenteert het Landesmuseum hier in een permanente tentoonstelling sporen van menselijk leven aan de Midden-Rijn en Moezel sinds de pre-historie en de vroegste geschiedenis.

Direct drie spannende tentoonstel-lingen staan de bezoekers in 2019 te wachten in het Haus der Kultur-geschichte (Huis van de Cultuur-historie). Op 14.04. start de kinderen familietentoonstelling High Tech Römer (High Tech Romeinen). Vloer-verwarming, hijskranen, wellnessbaden of kauwgom – ook nu nog hebben we in ons dagelijkse leven te maken met talrijke technieken en apparaten, die gebaseerd zijn op ontwikkelingen uit de Romeinse tijd. De tentoonstelling wordt aangevuld met een spannend evenementenprogramma. Ook in 2019 is de tentoonstelling “vorZEITEN –Archäologische Schätze an Rhein und Mosel [Archeologische schatten uit de prehistorie langs Rijn en Moezel]” te

zien, die eerder in het Landes museum Mainz te zien was. Belangrijke archeo-logische vondsten en sporen in de bodem brengen 400 miljoen jaar ontwikkelingsgeschiedenis en cultu-rele historie tot leven en bieden een kijkje achter de schermen van de archeologie van de deelstaat.

Met “Tradition Raiffeisen: Wirtschaft. Neu. Denken. (Traditie Raiffeisen: Eco-nomie. Nieuw. Denken)“ is de derde tentoonstelling te noemen, waarin de idee van de coöperatie centraal staat.

Verdere hoogtepunten zijn de wisse-lende tentoonstellingen in het Haus der Fotografie [Huis van de fotogra-fie]. Een permanente tentoonstelling over de cultuurhistorie van de foto-grafie geeft een overzicht van de geschiedenis van het medium tot de tegenwoordige tijd.

In het Haus des Genusses [Huis van het culinair genieten]leert u het “WeinReich Rheinland-Pfalz [Wijnrijk Rijnland-Palts]” kennen. In de vino-theek kunt u onder deskundige uitleg van wijnambassadeurs maandelijks geselecteerde wijnen proeven. Boven-dien kunt u hier spannende wissel-tentoonstellingen verwachten.

KULTURZENTRUM FESTUNG EHRENBREITSTEIN | LANDESMUSEUM KOBLENZ CULTURELE EN ECONOMISCHE GESCHIEDENIS, FOTOGRAFIE EN CULINAIRE GENEUGT

Tentoonstelling“Tradition Raiffeisen: Wirtschaft Neu Denken” [Economisch Omdenken]

TIPADRESKulturzentrum Festung Ehren-breitstein | Landesmuseum Koblenz56077 KoblenzTel.: +49 2 61/66 75-0 en 66 75-40 [email protected]

OPENINGSURENApril – okt.: dagelijks 10 – 18 uur Nov. – maart: op zaterdag, zondag en feestdagen 10 – 17 uur

De vinotheek is voor u geopend: April – okt.: op zaterdag, zondag en feestdagen 12 – 17 uurNov. – maart: zo 13 – 16.30 uur

EVENTSSpecial event days, group tours, workshops, birthday parties for children in the museum, lecture series, wine tastings, Museum on WheelsInformation + reservation: [email protected]

vorZEITENArcheologische schatten uit de prehistorie langs Rijn en Moezel

14.04. – 03.11.2019

HIGH TECH RÖMER (HIGH TECH ROMEINEN)

Wandel met de AudioGuide doorheen de vesting en laat u over meer dan 40 plaatsen ‘wat influisteren’.


Deze locatie is uniek: al ruim 3.000 jaar wordt deze berg door mensen gebruikt als toevluchtsoord. Van hieruit kijkt u uit over de Rijn, de ‘Deutsche Eck’ (de Duitse Hoek) en de Moezel tot in het Neuwieder Bekken. De door de Pruisen gebouwde ves-ting behoort tot een van de grootste vestingen van Europa: metersdikke muren, slotgrachten, tunnels, bruggen en poorten bepalen tot op de dag van vandaag het beeld van het majestu-euze bouwcomplex. Er wacht u een uniek cultuurensemble in het door UNESCO als werelderfgoed erkende Boven Midden-Rijndal.

STATIONENTHEATERDer ewige Soldat (De Eeuwige Soldaat)

Die Akte Humfrey (Het dossier Humfrey)

Info/boeking:Tel.: +49 2 61/66 75-4000www.tor-zum-welterbe.de

RONDLEIDINGEN VOOR GROEPENInfo/boeking:Tel.: +49 2 61/3 03 88-53www.koblenz-touristik.de

KULTURZENTRUM FESTUNG EHRENBREITSTEIN EEN VAN DE GROOTSTE VESTINGEN VAN EUROPA

Met Audio Guide


ADRES Festung Ehrenbreitstein Greiffenklaustrasse 56077 KoblenzTel.: +49 2 61/66 75-4000www.tor-zum-welterbe.de

OPENINGSURENApril – okt.: dagelijks 10 – 18 uur •18 – 24 uur meestal vrije toegang tot het terrein en de horecazaken • Nov. – maart: dagelijks 10 – 17 uur • 17 – 24 uur meestal vrije toegang tot het terrein en de horecazaken

Horeca op de vesting met een uniek uitzichtTel.: +49 2 61/66 75-20 00

Jeugdherberg Koblenz op het terrein van de vesting. Gastenverblijf voor families en jongerenTel.: +49 2 61/9 72 [email protected]

Vestingshop in het entreegebouw van de vesting Tel.: +49 2 61 / 66 75 - 4500

Geniet van een spectaculairerit met de kabelkaan in eenpanoramacabine die u over Rijn tot aan de vestingEhrenbreitstein brengt • Prijsvoordeel combiticket: kabelbaan + toegang vesting • www.seilbahnkoblenz.de

TIP

1 X BETALEN, X KEER BELEVEN!Met een abonnement kunt u zo vaak u wilt naar de vesting komen!

Abonnementskaart

EDIT

IE 2

019

VESTING EHRENBREITSTEIN EN KABELBAAN VAN KOBLENZ

Vanaf datum van eerste gebruik 1 jaar geldig!


Geniet van de concerten en lezingen in de zomer

NIEUW: Ontdek het park van het kasteel met de Lennéapp • Mis het zomerfeest op kasteel Stolzenfels niet.

TIP

KASTEEL STOLZENFELSHET MOOISTE BOUWWERK VAN DE PRUISISCHE RIJNROMANTIEK

Licht en bekoorlijk verheft de zomer-residentie van Frederik Willem IV van Pruisen zich boven de beboste hellingen van het Rijndal. De plannen van dit bouwwerk zijn van de hand van Karl Friedrich Schinkel. Belang-rijke muurschilderijen en een in zijn originele staat bewaard gebleven inrichting verwelkomen u binnenin het kasteel. Wat u zeker niet mag missen: de kasteeltuinen met betoverende pergolatuin en het landschapspark van Peter Joseph Lenné.

ADRES56075 Koblenz Tel.: +49 2 61 / 5 16 [email protected]

OPENINGSURENFeb. – 14 maart + nov.: za., zo. en feestdagen 10 – 17 uur15 maart – okt.: di – zo en feestdagen 10 – 18 uurDec./Jan. gesloten • Opening voor aangemelde groepen op aanvraag


Eigen bureau van de burgerlijke stand in de burchttoren.

Overnacht op kasteel Sterrenberg, in een van de vakantieappartementen. Op het kasteel vinden talrijke evenementen plaats.

Restaurant/Café “Grafenstube” met panoramaterras, biertuin, lounge en Grafenfondue, Tel.: +49 26 27/ 98 20

TIP

BURCHT STERRENBERGOUDSTE BEHOUDEN GEBLEVEN KASTEEL IN HET DAL VAN HET UNESCO WERELDERFGOED

Samen met Burg Liebenstein torent Burg Sterrenberg hoog boven de Rijn uit op een uitstekende rotspunt. Vanwege hun opwindende verleden kregen de beide verdedigingswerken de naam “de vijandige gebroeders”. De al voor 1100 opgerichte Sterren-berg behoort tot de oudste hoogte-burchten in het Rijndal.

ADRES Zu den Burgen 256341 Kamp-BornhofenInfo tel.: +49 26 27 / 98 20www.burg-sterrenberg.com [email protected]

OPENINGSURENBergfried en tentoonstelling“De vijandige gebroeders”Apr. – okt. dagelijks behalve Di + Wo 11.30 – 18 uur,Maart/nov./dec.: za., zo. en feestdagen11.30 – 18 uur, Jan./Feb. gesloten

RONDLEIDINGENVoor afspraken zie internet, groepsrondleidingen op aanvraag, Tel.: +49 26 27 / 98 20


Op een schilderachtige locatie, mid-den in de Rijn, op een rotsrif ligt bij Kaub de burcht Pfalzgrafenstein. De burcht deed dienst als wachtpost om de inkomsten van haar verschillende feodale heren te verzekeren. Naast de Marksburcht is zij de enige volledig behouden burcht in het UNESCO- werelderfgoed Boven Midden-Rijndal. Zij getuigt van het karige leven van de mannen die hier hun dienst deden.

ADRES Burg Pfalzgrafenstein 56349 Kaub Tel.: +49 1 72 / 2 62 28 [email protected]

Informatie over de openingstijden van het kasteel en de veerverbinding naar het eiland vindt u op internet. www.tor-zum-welterbe.de

BURCHT PFALZGRAFENSTEINALS EEN STENEN SCHIP

TIP

STATIONENTHEATER:‘Des Kaysers Bombardier’Soldat und Waffenhandwerk im Dreißigjährigen Krieg (‘Des Keizers Bombardier’Soldaat en Wapenhandwerk in de Dertigjarige Oorlog)

EXTRA TIP: combiticket incl. voetgangersveerboot & Blüchermuseum


BURCHT SOONECKEEN SPROOKJESKASTEEL

Ze lijkt wel uit rotsen gehouwen en op het voormalige bolwerk groeien rozen. In de 19e eeuw wekte koning Frederik Willem IV van Pruisen de burchtruïne uit haar Doornroos-jesslaap en liet haar weer als jacht-kasteelopbouwen. De charme van de burcht bleef echter bewaard.

ADRES 55413 Niederheimbach Tel.: +49 67 43 / 60 [email protected] www.tor-zum-welterbe.de

OPENINGSURENFeb. – 14 maart + nov.: za, zo en feestdagen 10 – 17 uur15 maart – okt.: di – zo en feestdagen 10 – 18 uurDec./Jan. gesloten • Opening voor aangemelde groepen op aanvraag

Burg Sooneck is een prachtige locatie om te trouwen.

WANDELEND THEATER: “Des Kaysers Bombardier” [De kanonnier van de keizer]

SPECIALE TIP VOOR KINDEREN EN FAMILIES: Burchten & kastelen met de spookpas ontdekken.

TIP

36 TRIER – ZENTRUM DER ANTIKE

Nordrhein-Westfalen

Baden-Württemberg

FRANKREICH

Saarland

LUXEMBURG

BELGIEN

Hessen

Sieg

Mosel

Lahn

Mosel

Ahr

Sauer

Saar

Glan

Lauter

Speyerbach

Isenach

Rhein

Rhein

Rhein

TrierTrier

SpeyerSpeyer

Schön- born

Rhens

PrümPelm

Nürburg

Niederheimbach

Neuwied

Nassau

Pirmasens

Ludwigshafen

Landau

Landstuhl

Kobern

KoblenzKoblenz

Klingenmünster

Kaub

Kastel

Igel

Gerolstein

Fließem

Engers

Edenkoben

Diez

Dahn

Bitburg Bingen

BadDürkheim

Bad Bergzabern

Arnstein

Annweiler

TAUNUS – DE HOOGTE

De Bäderstraße van Wiesbaden naar Koblenz bestond al in de Frankische tijd. De bescherming daarvan was de hoofdtaak van de burcht Nassau. De burchtheren, de ‘Graven van Nassau’, leverden in de Middeleeuwen zelfs Duitse koningen.

Burchtruïne Nassau

BURCHTRUÏNE NASSAUEEN DUIZELINGWEKKENDE BLIK IN HET LAHNDAL

De klim naar de gerestaureerde ruïne van Burcht Nassau is echt de moeite waard voor zijn berchvrede met scherp omlijnde erkertorens, het hoofdgebouw en de ruïne van het poortgebouw die dankzij restauraties bewaard zijn gebleven.

ADRES Burg Nassau56377 Nassau / LahnTel.: +49 26 04/94 49 437www.nassau-touristik.dewww.burg-nassau-oranien.de

Restaurant Burg NassauBurchtcafé en Biergarten April – okt.: dagelijks 11 – 18 uurMaandag gesloten

RONDLEIDINGENGroepsrondleidingen en rondleidingen met toneelspel op aanvraag. Tourist-Information Nassauer Land, Tel.: +49 26 04 / 9 52 50

NIEUW: shuttledienst voor groepen!

TAUNUS – DE HOOGTE 37

Trouwen voor de wet in de bergfried mogelijk.

NIEUW: Avontuurlijke rondleidingen voor kinderen, april – oktober, Tel.: +49 26 04 / 9 52 50

TIP

38 HOOFDSTAD VAN DE DEELSTAAT

In dit museum vindt u een kunsten cultuurhistorische collectie die reikt van het stenen tijdperk tot heden: gouden sierraden, wapen-schilden, zwaarden uit de prehistorie, stenen exponenten uit de tijd van het Romeinse wereldrijk, sculpturen en borden uit de Middeleeuwen, schilderijen uit de renaissance, schil-derkunst, meubels en porselein uit de barok, schatten uit de 19e eeuw en kostbaarheden van de Jugendstil. Maar ook werken van het modernisme van Max Liebermann, Lovis Corinth, Max Slevogt of Pablo Picasso lokken talrijke bezoekers uit de hele wereld naar dit Landesmuseum.

Wat ook zeker de moeite loont is het indrukwekkende barokensemble waarin het Landesmuseum is gehuis-vest, versierd met moderne glas- en staalconstructies en de keurvorste-lijke stallen en manege.

LANDESMUSEUM MAINZ200.000 JAAR CULTUURGESCHIEDENIS

Thematische rondleidingen en voordrachten brengen u dichter bij de spannende museumstukken. Het aantrekkelijke en gevarieerde aanbod van de museumpedagogiek is geschikt voor kinderen vanaf 3 jaar oud, jongeren en volwassenen.

Emy Roeder. Das Kosmische allen Seins

(Het Kosmische van al het Zijn)

Emy Roeder (1890 – 1971),

beeldhouwster en tekenaar

14 april tot 04 augustus 2019

HOOFDSTAD VAN DE DEELSTAAT 39

ADRES Große Bleiche 49 – 5155116 MainzTel.: +49 61 31/28 57-210Info Tel.: +49 61 31/28 [email protected]

OPENINGSUREN Di.: 10 – 20 uur Woe – zon.: 10 – 17 uurMaandag gesloten • Opgelet: aangepaste openingsuren opfeestdagen • Het volledige museum is rolstoeltoegankelijk. • Audioguides • Videoguides voor slechthorenden

Café in het LandesmuseumDi.: 11 – 18 uur Woe – zon.: 11 – 16:30 uur www.stullen-andi.de

Tourist Service Center en Museumshop in het LandesmuseumTel.: +49 61 31 / 28 [email protected] www.mainzplus.com

bauhaus – form und reform

(bauhaus – vorm en hervorming)

15.09.2019 – 19.01.2020

Nordrhein-Westfalen

Baden-Württemberg

FRANKREICH

Saarland

LUXEMBURG

BELGIEN

Hessen

Sieg

Mosel

Lahn

Mosel

Eltz

Ahr

Sauer

Saar

Nahe

Glan

Lauter

Rhein

Rhein

WELTERBELIMES

TrierTrier

SpeyerSpeyer

Schön- bornRhens

PrümPelm


Neuwied

Nassau

Mayen

MainzMainz

Pirmasens

Ludwigshafen

Landau

Landstuhl

Kobern

KoblenzKoblenz

Klingenmünster

Kaub

Kastel

Kamp-Bornhofen

Kaiserslautern

Igel

Gerolstein

Fließem

Engers

Edenkoben

DiezDiez

Dahn

Bitburg Bingen

Bernkastel-BBernkasteBBBBernkastel- Kues

Bad Kreuznach

BadDürkheim

Bad Bergzabern


Annweiler

AltenbambergBurchtruïne Altenbaumburg

Reichsburg Trifels

Kasteel- en vesting - ruïne Hardenburg

Burchtruïne Landeck


Dahner Burchten + Neu-Dahn

Kasteel Villa Ludwigshöhe

PALTS – HET BURCHTENLANDSCHAP 41

Nordrhein-Westfalen

Baden-Württemberg

FRANKREICH

Saarland

LUXEMBURG

BELGIEN

Hessen

Sieg

Mosel

Lahn

Mosel

Eltz

Ahr

Sauer

Saar

Nahe

Glan

Lauter

Rhein

Rhein

WELTERBELIMES

TrierTrier

SpeyerSpeyer

Schön- bornRhens

PrümPelm


Neuwied

Nassau

Mayen

MainzMainz

Pirmasens

Ludwigshafen

Landau

Landstuhl

Kobern

KoblenzKoblenz

Klingenmünster

Kaub

Kastel

Kamp-Bornhofen

Kaiserslautern

Igel

Gerolstein

Fließem

Engers

Edenkoben

DiezDiez

Dahn

Bitburg Bingen

Bernkastel-BBernkasteBBBBernkastel- Kues

Bad Kreuznach

BadDürkheim

Bad Bergzabern


Annweiler

Altenbamberg

PALTS –HET BURCHTEN-LANDSCHAP

Een romantische burchtruïne naast de andere, majestueuze rotsen, uitgestrekte bossen. Palts doet zijn naam als burchtlandschap alle eer aan. Dat is ook helemaal niet verwonderlijk. In de Middeleeuwen was deze streek immers één van de politiek meest belangrijke gebieden van het Rijk. Vandaag kunt u op de Reichsburch Trifels, de Dahner burchten of de Kasteel- en vestingsruïne Hardenburg van dichtbij ervaren hoe koningen, graven en ridders leefden en om macht en rijkdom streden.

42 PALTS – HET BURCHTENLANDSCHAP

Met zijn ligging aan de uitgang van het Alsenzdal had de burcht een uiterst gunstige positie. Maar toen de lijn van de Raugraven in de 14e eeuw uitstierf, werd de Altenbaumburg als steengroeve gebruikt. Indrukwekkende restanten van muren geven aan hoe uitgestrekt dit burchtcomplex in het verleden was. Alleen het hoofdgebouw werd heropgebouwd.

ADRES Altenbaumburg 155585 Altenbamberg [email protected]

Burchtrestaurant AltenbaumburgTel.: +49 67 08/35 51www.altenbaumburg.deNov. – maart: Vr. – zo 11 – 20 uurApril – okt.: dagelijks behalve wo + do 11 – 21 uur

BURCHTRUÏNE ALTENBAUMBURGVAN STRATEGISCH PUNT NAAR STEENGROEVE

Meld u aan in het burchtrestaurant voor een ridderlijk maal.

TIP


BURCHTRUÏNE ALTENBAUMBURGVAN STRATEGISCH PUNT NAAR STEENGROEVE

WANDELEND THEATER“Die Befreiung des Richard Löwenherz” [De bevrijding van Richard Leeuwenhart] Mei – okt., zaterdags om 15 uur Reservering via Tel. +49 63 46 / 84 70

Presentatie “Der Fall Richard Löwenherz” [De zaak Richard Leeuwenhart]

TIP

REICHSBURG TRIFELSWIE DE TRIFELS HEEFT, HEEFT OOK HET RIJK

Tussen 1088 en 1330 was deze machtige burcht van de Saliërs en de Staufen het middelpunt van het poli-tieke gebeuren. Hier waren de regalia kroon, de scepter en de rijksappel ondergebracht en tegelijkertijd diende deze burcht ook als gevangenis. De beroemdste gevangene was koning Richard Leeuwenhart.

ADRES 76855 AnnweilerTel.: +49 63 46/84 [email protected]

OPENINGSUREN Feb. – 14 maart + nov.: za, zo en feestdagen 10 – 17 uur 15 maart – okt.: dagelijks 10 – 18 uurDec./Jan. gesloten • Opening voor aangemelde groepen op aanvraag

RONDLEIDINGEN VOOR HET PUBLIEKFeb. – nov: za, zon- en feestdagen 10.30 uur en 13 uur, rondleidingen voor groepen ook op weekdagen mogelijk


De graven van Leiningen lieten met de Hardenburg een van de grootste en meest indrukwekkende kasteel- en vestingscomplexen in de Palts achter. De restanten van royale, residentiële gedeeltes en imposante gebouwen met zalen, het westelijke bolwerk en de renaissancetuin geven nog steeds blijk van een unieke schoonheid.

ADRES 67098 Bad DürkheimTel.: +49 63 22/75 [email protected] www.schloss-hardenburg.de

OPENINGSURENFeb. – 14 maart + nov.: za, zo en feestdagen 10 – 17 uur15 maart – okt.: di – zo en feestdagen 10 – 18 uurDec./Jan. gesloten • Opening voor aangemelde groepen op aanvraag

RONDLEIDINGEN VOOR HET PUBLIEKMei – okt.: zaterdags, 14.30 uur

RONDLEIDINGEN VOOR GROEPENToeristische Dienst Bad DürkheimTel.: +49 63 22/93 51 40

KASTEEL- EN VESTINGSRUÏNE HARDENBURGSTRIJDLUSTIGE RENAISSANCERESIDENTIE

Gpsgestuurde multimediaguide en informatiecentrum met expositie en film • Neem ook een kijkje tijdens het middeleeuwse kasteelfeest in het laatste weekend van september • De ruimten van het kasteel kunnen worden afgehuurd.

TIP


Mis zeker ook niet het oudste middeleeuwse burchtfeest van de Palts. Dit vindt plaats het laatste weekend van juni.

Middeleeuwse kerstmarkt op het 3e weekend van de advent.

TIP

BURCHTRUÏNE LANDECKDE HOOGSTE BERCHVREDE VAN DE PALTS

De hoekige berchvrede van de in 1200 gebouwde burcht is in zijn oor-spronkelijke vorm bewaard gebleven. Vanaf het 25 meter hoge platform heeft de bezoeker over het voor-plein een weids uitzicht tot aan het Odenwald en het Zwarte Woud.

ADRES 76889 Klingenmü[email protected]

Burchtcafé LandeckWijnstraatTel.: +49 63 49/87 [email protected]

Burchtcafé dagelijks vanaf 11 uur • In de winter vanaf 11.30 uur geopend • De burcht is dagelijks vanaf 9 uur te bezichtigen

RONDLEIDINGENLandeckverein www.landeck-burg.de


Belegerd, verwoest, heropgebouwd, gesloopt, ... De geschiedenis van Nanstein gaat over machtsworste-lingen, over nederlagen maar ook over de moed om steeds opnieuw te beginnen. Deze werd in de 12de eeuw gebouwd en ontwikkelde zich tot een der grootste verdedi-gingsbolwerken van de Staufers. Later deed ze dienst als een van de grootste verdedigingswerken van de Staufers. ‘De laatste ridder’, Franz von Sickingen, voormalig burchtheer van Nanstein, stierf in zijn bolwerk tijdens een heftige belegering.

ADRES 66849 [email protected] • www.burgen-rlp.de

OPENINGSURENJan. – maart + okt./nov.: 10 – 16 uurApril – sept.: 9 – 18 uurMaandag + december gesloten

Burchtcafé:Tel.: +49 63 71 / 490 25 80 Dagelijks vanaf 12 uur geopend

RONDLEIDINGENSickingen-Tourismus LandstuhlTel.: +49 63 71 / 130 00 12 [email protected]

BURCHTRUÏNE NANSTEINMACHTIGE TROON OP EEN HOGE ZANDSTEENROTS

Bezoek het gehele jaar door het zomertheater van de burcht Nanstein – gegarandeerd een unieke belevenis.

NIEUW: Audioguides en kleine tentoonstellingsunit.

TIP


Grandioos uitzicht vanaf de bergfried van Burg AltDahn • Bezichtiging van het burchtmuseum met rondleiding na aanmelding, Tel.: +49 63 91 / 99 35 43

NIEUW: Audioguides

TIP

DAHNER BURCHTEN + NEUDAHNTURBULENTE TIJDEN VOOR DE RIDDERS VAN DAHN

Weliswaar klampen de Dahner burchten Alt-Dahn, Grafendahn en Tanstein zich als één blok vast op een enkele zandstenen klip, hun machtige poorten geschuttorens getuigen van vele veldslagen en familieruzies. Op de Burchtruïne Neudahn kunt u een van de oudste geschuttorens van de Rijnlandse verdedigingswerken beklimmen.

ADRES 66994 DahnTel.: +49 63 91/99 35 [email protected]

OPENINGSURENBezichtiging: Goede Vrijdag – okt.: 9 – 18 uur • Nov. – Witte Donderdag: 9 – 17 uur (gesloten bij ijs) Burchtmuseum: openingstijden op aanvraag

Burchtcafé Burg Alt-Dahn: Goede Vrijdag – Sept.: 11 – 18 uur (woensdag gesloten)Oktober: 11 – 17 uur (woensdag gesloten) Nov. – Witte Donderdag gesloten


KASTEEL VILLA LUDWIGSHÖHEZO VER HET OOG REIKT, ÉÉN GROTE TUIN

Veel evenementen: concerten, tentoonstellingen, kasteelfeest • Prachtig uitzicht op de Rijnvallei

TIP

Een villa in Italiaanse stijl, alleen voor het mooiste jaargetijde en in het deel van het koninkrijk met het mildste klimaat – deze wens reali-seerde Lodewijk I met slot Villa Ludwigshöhe bij Edenkoben. De clas-sicistische villa, die aan voorbeelden uit de oudheid herinnert, biedt kost-bare vloeren van edel hout, rijke plafond- en wandschilderingen en een uniek uitzicht tot ver over de Palts en het Rijnplateau.

Tegenwoordig bevindt zich in de villa bovendien de Max Slevogt-collectie van het Landesmuseum Mainz en de keramiekverzameling Hinder/Reimers.

INTERACTIEVE RONDLEIDING, STATIO NEN THEATERS EN DOE PROGRAMMA’S VOOR KINDEREN‘Der Schlossverwalter des Prinz regenten’ (De Slotvoogd van de Prinsregent) • ‘Der kunstsinnige König’ (De Kunst zinnige Koning) • ‘Zu Besuch bei Königin Therese’ (Op Bezoek bij Koningin Theresia) • Info/boekingen: Tel.: +49 63 23/9 30 16


ADRES Villastraße 64 • 67480 EdenkobenTel.: +49 63 23/9 30 16villa-ludwigshoehe@gdke.rlp.dewww.schloss-villa-ludwigshoehe.de

OPENINGSTIJDEN 2019 15 april – okt.: di – zo en feestdagen 10 – 18 uurNov.: za, zo en feestdagen 10 – 17 uurJan – 14 april en dec. gesloten

Vanwege bouwwerkzaamheden kunnen de openingstijden tijdelijk gewijzigd zijn. Actuele informatie op www.schloss-villa-ludwigshoehe.de

Open voor aangemelde groepen op aanvraag

CAFÉ BISTRO THERESE in kasteel Villa Ludwigshöhe Tel.: +49 63 23 / 91 39 251

RONDLEIDINGEN VOOR GROEPENTel.: +49 63 41 / 88 567www.pfaelzer-elwedritsche-touren.de

50 REGIONALE ARCHEOLOGIE

REGIONALE ARCHEOLOGIE MAINZWIJ DRAGEN GESCHIEDENIS HOOG IN HET VAANDEL

Rijn-Hessen en omgeving zijn uiterst rijk aan archeologische bronnen. Geen wonder dus dat de archeologen bij hun onderzoeken steeds weer op belangrijke cultuurhistorische vond-sten stuiten. Deze reiken van de pre-historie tot het recentste verleden. Het documenteren en veiligstellen van deze unieke geschiedkundige schatten behoort tot de primaire taken van de archeologie in de deelstaat.

Voor geïnteresseerden bieden de – meestal op korte termijn aangeboden – rondleidingen spannende inzichten in de voortgang van de actuele opgravingen.

TIP

WIJ INFORMEREN U GRAAG OVER LOPENDE TENTOONSTELLINGEN: Regionale Archeologie MainzGroße Langgasse 2955116 MainzTel.: +49 61 31/20 16 300www.archaeologie-mainz.de

Initiatief ‘Römisches Mainz’ Römerpassage 155116 MainzTel.: +49 61 31/60 07 493

REGIONALE ARCHEOLOGIE 51

Kom maar binnen! Naar het voor-beeld van een Frankische grafheu-vel leidt de weg rechtstreeks naar binnen in de tijdstunnel, waarvan de omkadering uit Romeinse sarco-fagen en architectonische gedeel-ten uit de middeleeuwen bestaat. In afwisselende tentoonstellingen worden actuele opgravingsresulta-ten en spannende thema’s voorge-steld, die het rijke verleden van de Palts voor de bezoeker aanschou-welijk maken. In het “Glazen atelier” biedt de restaurateur u een blik achter de schermen van zijn werk-zaamheden.

ADRES Archäologisches SchaufensterGilgenstraße 1367346 SpeyerTel.: +49 62 32 / 67 57 40

OPENINGSURENZa. + Zo.: 11 – 17 uur

ARCHÄOLOGISCHES SCHAUFENSTER (ARCHEOLOGISCH UITSTALRAAM) SPEYER

TIJDREIS IN HET VERLEDEN

Jaarlijks wisselende tentoonstellingen, tot juni 2019: “Fundsache Speyer – vom Stadtrand bis zum Domplatz (Vondsten in Speyer – van de stadrand tot het domplein)”

TIP

52 MONUMENTENZORG

MONUMENTENZORG VAN DE DEELSTAAT RIJNLAND-PALTS WIJ CONSERVEREN, ONDERZOEKEN EN BEHEREN CULTUREEL ERFGOED

INFORMATIE OMTRENT EVENEMENTEN EN PUBLICATIES:Monumentenzorg van de deelstaat Rijnland-PaltsErthaler HofSchillerstraße 4455116 MainzTel. 06131 / 20160www.gdke-rlp.dewww.landesdenkmalpflege.de

De monumentenzorg van de deelstaat houdt zich met een breed spectrum van culturele monumenten bezig, gaande van de abdijkerk en de kasteel-ruïne tot het vakwerkhuis en de arbei-dersnederzetting. Als professionele monumentenoverheid is zij recht-streeks verbonden aan vele conserve-rings- en restauratieactiviteiten in Rijn-land-Palts en verstrekt zij advies aan bouwbedrijven, architecten en handar-beiders. Met bouwhistorische en res-tauratieve onderzoeksprojecten alsook talrijke publicaties draagt zij bij tot het in kaart brengen, onderzoeken en ont-sluiten van culturele monumenten.

MONUMENTENZORG 53

OPEN-MONUMENTENDAGElk jaar opnieuw, op de tweede zondag van september, stellen anders meestal niet-toegankelijke historische gebou-wen en locaties hun deuren open en nodigen zij de bezoekers uit tot een verkenningstocht doorheen het ver-leden. Restaurateurs en ambachtslui demonstreren hun kunsten en wijzen de bezoekers op details die anders voor lekenogen onopgemerkt zouden blijven. Experts verklaren aan de hand van concrete voorbeelden de taken van monumentenzorg. In 2006 zette de ‘Campagne Duitsland – Land van ideeën’ deze actie van de Duitse stich-ting Monumentenzorg als ‘Ort des Tages’ (plaats van de dag) in de kijker.

INFOSwww.gdke-rlp.dewww.tag-des-offenen-denkmals.dedenkmaltag@denkmalschutz.de

OPEN-MONUMENTENDAGelke tweede zondag van septemberHet motto van dit jaar:

MODERN(E): UMBRÜCHE IN KUNST UND ARCHITEKTUR [MODERN(E TIJD): REVOLUTIONAIRE VERANDERINGEN IN KUNST EN ARCHITECTUUR]op 08 september 2019

WIJ BRENGEN DE GESCHIEDENIS TOT LEVEN. Algemene Directie van het Cultureel Erfgoed in Rijnland-Palts

IMPRESSUM:

UITGEVER EN COPYRIGHT:Algemene Directie van het Cultureel Erfgoed Rijnland-Paltswww.gdke-rlp.de

VORMGEVING & CONCEPT: srg werbeagentur, Mannheim www.srgwerbeagentur.de Vertaling: www.translate-me.info

JAAR VAN UITGAVE: 2019

FOTO’S EN AFBEELDINGEN: Axel Brachat (GDKE), W. Bosl (Trier), Reinhard Brücher, Wolfgang Grube (GDKE), Cliff A. Jost (GDKE), Michael Lindner, Thomas Naethe, Ulrich Pfeuffer (GDKE), Heinz Straeter (GDKE), Fotolia, Landesarchä ologie Außenstelle Speyer, Landesdenkmalpflege, Petra Camnitzer (LHA KO), H.P. Merten Foto design (LHA KO), Gustav Rittstieg (LHA KO), Ursula Rudischer (Landesmuseum Mainz), Klaus Hecke (netcondition), P!ELmedia, Fotolia, Thomas Zühmer (Rheinisches Landesmuseum Trier), Saar-Obermosel-Touristik, Rolf Goosmann (Tourismusverein SÜW Bad Bergzabern e.V.), Südliche Weinstrasse e.V., Tourist-Infor mation Bad Dürkheim, ttm – Trier Tourismus und Marketing GmbH

De huidige toegangsprijzen vindt u opwww.burgen-rlp.de of op de websites van de betreffende musea.

Wijzigingen voorbehouden • Alle informatie onder voorbehoud • feb. 2019

GENERALDIREKTION KULTURELLES ERBE

IMPRESSUM Generaldirektion Kulturelles Erbe Rheinland-Pfalz Festung Ehrenbreitstein56077 KoblenzTel. +49 2 61 / 66 75 - [email protected]

CULTUUR BELEVEN - gdke.rlp.de · Europese jodendom van de Middeleeuwen richtinggevende SchUM-...

Documents

Transcript of CULTUUR BELEVEN - gdke.rlp.de · Europese jodendom van de Middeleeuwen richtinggevende SchUM-...