CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT...

90
CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005

Transcript of CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT...

Page 1: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

CRIMINALITEIT,SLACHTOFFERSCHAP,

COHESIE,ZELDZAME VERSCHIJNSELEN

WOUT ULTEERADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN

WODC13 FEBRUARI 2005

Page 2: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

SOCIOLOGIE GAAT OVER SAMENLEVINGEN

OVER ONGELIJKHEDEN TUSSEN HUN INWONERS,

OVER DE COHESIE VAN MAATSCHAPPIJEN,

OVER RATIONALISERINGSPROCESSEN DIE ZICH VOORDOEN OP ALLERLEI TERREINEN VAN HET

MAATSCHAPPELIJK LEVEN

Page 3: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

de paradox van individuele rationaliteit en maatschappelijke rationalisering:

onder bepaalde omstandigheden leidt individueel rationeel handelen niet tot collectieve rationaliteit.

Deze paradox is algemeen bekend en van groot belang voor de beantwoording van vragen over het verloop van

rationaliseringsprocessen in samenlevingen.

Is er ook een niveau-paradox bij cohesievragen en wat

moeten we daarmee?

Page 4: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Ene soort vragen over ongelijkheid:

inkomensverschillentrendvragen als de volgende voor Nederland;

gestandaardiseerd besteedbaar huishoudinkomen

Jaar inkomensaandeel rijkste 10% gini

1979 19,7 ?

1984 19,3 ?

1989 19,5 ?

1994 20,7 ?

1999 20,7 ?

Page 5: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

De gini loopt van 0 naar 1

Hoe hoger de ongelijkheid,

des te groter de inkomensverschillen

De gini kan alleen tot nul en één naderen,

Precies worden kan ze het niet.

De gini komt neer op het maken van alle logisch mogelijke paren, het bepalen van het absolute inkomensverschil, optellen en normeren

Page 6: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

andere soort vragen over ongelijkheid:

intergenerationele klassenmobiliteit

beschrijvingsvragen als de volgende voor Nederland in 2003

zoonlaag midden hoog

totaal

laag 162 79 24 265vader midden 204 232 94530

hoog 71 79 94 205

totaal 437 390 173 1000

Page 7: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Vierkante tabel te analyseren met odds ratio’s ofwel kruisproducten voor 2*2 deeltabellen; bij een odds

ratio van één zijn er gelijke kansen, hoe meer boven de 1, des te minder relatieve mobiliteit

Odds ratio’s voor Nederlandse trendvragen

1972 1992 2003

hh-mm 4,3 2,0 2,9

hh-ll 12,1 5,3 5,2

mm-ll 4,7 2,5 1,7

De mobiliteit stijgt niet meer; de bovenklasse wordt meer gesloten

Page 8: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

ongelijkheid

inkomens-verschillen

intergenerationeleklassen-

mobiliteit

Page 9: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

ongelijkheid

inkomens-verschillen

intergenerationeleklassen-

mobiliteit

opleidings-heterogamie

Page 10: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Nog een soort vragen over ongelijkheid:

opleidingsheterogamieBeschrijvingsvraag en vierkante tabel voor Nederland in 1999

mannelijke helft

hoog bmid omid laag totaalhoog 127 51 10 4 193

vrouwelijke bmid 99 197 72 22 391

helft omid 32 120 83 58 273

laag 8 43 39 54 144

totaal 266 411 204 118 1000

Tabel te analyseren met odds ratio’s; topgroep meer gesloten geworden

Page 11: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.
Page 12: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

hoe meer opleidingsheterogamie, des te minder ongelijkheid

Maar ook:

hoe meer opleidingsheterogamie, des te groter de verbondenheid tussen de opleidingsgroepen

en des te groter de maatschappelijke cohesie

Page 13: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

cohesie

(on)verbondenheid vrede/vijandigheid

wie woont samen met

wie?

Page 14: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

cohesie

(on)verbondenheid vrede/vijandigheid

hoeveel alleen-

staanden?

wie woont samen met

wie?

Page 15: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Vragen over andere vormen van (on)verbondenheid

Schuyt & Komter:

(on)verbondenheid blijkt ook uit geven en krijgen van cadeautjes

voorvraag: geven hoger opgeleiden meer cadeautjes?

vervolgvraag: krijgen hoger opgeleiden meer cadeautjes?

hamvraag: hoe sterk hangt opleiding gever en ontvanger samen?

Hoewel Schuyt vragen van stratificatiesociologen afgezaagd vindt, beantwoordde hij de hamvraag over cadeautjes niet

Page 16: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

cohesie

(on)verbondenheid vrede/vijandigheid

wie geeft,wie krijgt?

Wie geeft aan wie?

Page 17: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Andere vragen over (on)verbondenheid: in hoeverre trekken in Nederland uitheemsen op hun werk op met

inheemsen?

Tot en met Van Tubergen vat de Nederlandse migratiesociologie

economische integratie van migranten op als

het hebben van werk in plaats van werkloosheid e.d. en als

het hebben van een hogere baan in plaats van een lagere

Op deze manier gaat de migratiesociologie voorbij aan de hamvraag over economische integratie

Page 18: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

In Israël binnen de grenzen van 1967 verschilt de beroepsstructuur van het Arabische deel van de bevolking

nauwelijks van die van het Joodse deel

Is de economische integratie van Arabieren in Israël zo sterk?

Neen, er zijn afzonderlijke gemeenschappen en parallelle economieën

Page 19: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Andere vraag over (on)verbondenheid:

Gingen de Amerikanen steeds meer alleen bowlen?

Putnam nam ten onrechte aan dat als alle leden van een samenleving met anderen sporten, de

cohesie van die samenleving groot is.

Dat is ze niet zolang mensen vooral met mensen van hun eigen soort sporten.

Van vragen over ‘bowling alone’ naar vragen over ‘bowling apart’

Page 20: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Verwante vraag over (on)verbondenheid:

Doen Nederlanders steeds minder aan clubsport?

Hoeveel volksvoetbalclubs zijn er

En hoeveel elitegolfclubs?

Als CDA’ers en maatschappijdoemdenkers klagen over de geïndividualiseerde samenleving

Vergeten ze dat in de tijd van de verzuiling de samenleving dan wel uit mensen bestond die

allemaal hecht in een groep waren geïntegreerd, maar de samenleving in haar geheel juist daarom

weinig cohesie vertoonde

Page 21: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

cohesie

(on)verbondenheid vrede/vijandigheid

wie woontsamen met

wie?

wie geeft aan wie?

wie werkt wel ofniet?

wie sport?

Page 22: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

cohesie

(on)verbondenheid vrede/vijandigheid

wie woontsamen met

wie?

wie geeft aan wie?

wie werkt wel ofniet?

wie werkt

met wie?

wie sport?

wie sportmetwie?

Page 23: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

is daar de paradox van integratie en cohesie.Die is niet door Schuyt & Komter en door Putnam onderkend.

Het is zeer wel mogelijk dat elk lid van een samenleving veel cadeautjes krijgt en veel cadeautjes geeft (en elk individu sterke

banden met anderen heeften daarmee geïntegreerd is) en de cohesie van deze samenleving beperkt is:

Mensen sporten met anderen, maar wel met soortgenoten.

net als de paradox van individuele rationaliteit en maatschappelijke rationalisering

Page 24: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.
Page 25: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Vragen over onverbondenheid in de media en rond de borreltafel zijn vragen over

zeldzame verschijnselenZijn vragen daarover vragen over incidenten en daarom

onbelangrijk voor in elk geval de sociologie

of zijn het geen incidenten?

Die vragen zijn belangwekkend, omdat ze over vroege waarschuwingen gaan.

Maar beschikt een bestaand cohesiesocioloog over de gegevens en technieken om ze te beantwoorden?

Page 26: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Vragen over onverbondenheid en cohesie die op zeldzame verschijnselen betrekking hebben

onverbondenheid

frequentie zelfdodingJoden WO2

Page 27: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Vragen over onverbondenheid en cohesie die op zeldzame verschijnselen betrekking hebben

onverbondenheid

frequentie zelfdodingJoden WO2

frequentiezelfdodingjongeren nu

Page 28: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Vragen over onverbondenheid en cohesie die op zeldzame verschijnselen betrekking hebben

onverbondenheid

frequentie zelfdodingJoden WO2

frequentiezelfdodingjongeren nu

frequentie lang thuis

dood liggen

Page 29: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Vragen over onverbondenheid en cohesie die op zeldzame verschijnselen betrekking hebben

onverbondenheid

frequentie zelfdodingJoden WO2

frequentiezelfdodingjongeren nu

frequentie lang thuis

dood liggen

frequentiebegraven zonderzaakwaarnemer

Page 30: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Hoewel historici anders hebben beweerd, zijn de gegevens over zelfdoding van Joden tijdens WO2 er. Het aantal zelfdodingen van israëlieten bedroeg in Nederland in 1939 volgens het CBS

29 en in 1940 was het 246

Kritiek:

Laat zien dat die stijging statistisch significant is

(hoe doe je dat, het zijn populatiegegevens!)

De stijging stelt inhoudelijk niets voor, want in beide jaren beroofde veruit de meeste joden zich niet van het leven

(maar hoe maak je je punt zonder over betekenisvolle Freudiaanse versprekingen te beginnen?)

Page 31: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Telkens weer halen berichten de krant over een jeugdig iemand die zich van het leven

beroofde, met als toevoeging dat zelfdoding onder jongeren stijgende is.

Wout Ultee:

Ik heb dit nog nooit aangetoond gezien met CBS cijfers,

maar misschien zijn de cijfers moeilijk te analyseren omdat het om een zeldzaam

verschijnsel gaat en tijdreeksen daarom grillig verlopen. De gegevens zijn er wel.

Page 32: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Joris van Casteren van Vrij Nederland:

tussen 1990 en 2002 in de dagbladen 72 vondsten van personen die langere tijd thuis doodlagen zonder dat

iemand iets merkte

Wout Ultee:

neemt dat aantal toe?

Weer de kwestie van grillige reeksen, plus de kwestie of de cijfers er wel zijn.

Page 33: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Het Parool van 3 april 2004:

In Amsterdam sterven elk jaar 250 mensen zonder dat er iemand is om deze personen te begraven

Wout Ultee:

Het aantal sterfgevallen in Amsterdam bedroeg in 2002 om precies te zijn 6604,

wat wil zeggen dat 4% van de overledenen geheel alleen was

Hoe hoog is dit percentage in andere Nederlandse steden?

Is 4% ‘veel’ gezien het percentage (oudere) alleenstaanden in Amsterdam?

Weer de kwestie van ontbrekende gegevens en grillige reeksen

Page 34: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.
Page 35: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Van vragen over werk en onverbondenheid naar vragen over werk en vijandigheid

Hoe reilt en zeilt de somatische afdeling van een verpleeghuis in Buitenveldert te Amsterdam waar 100% van de te verzorgen personen wit is en bijna

100% van de verzorgers gekleurd?

Het Parool 8 januari 2005

Page 36: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

andere soort vragen over cohesie:

niet onverbondenheid maar vijandigheid

oude vraag: wie gebruikt geweld of overtreedt andere bepalingen wetboek van strafrecht

latere vraag: wie wordt slachtoffer van overtredingen wetboek van strafrecht

hamvraag: wie gebruikt geweld tegen wie?

Page 37: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

cohesie

(on)verbondenheid vrede/vijandigheid

Wie zijn dader?

Wie zijn slachtoffer?

Wie doet wat

tegen wie?

Page 38: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.
Page 39: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Welke theorieën heeft de sociologie om verklaringsvragen

over daders te beantwoorden?

De theorieën die vragen over veranderingen in criminaliteit beogen te verklaren, doen dat niet:

Amsterdamse interdependentietheorieën

De theorieën die dat niet beogen, lijken wel bruikbaar, maar hebben nog geen aanleiding

gegeven tot trendvragen:

Twentse bindingstheorieën

Page 40: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Amsterdamse interdependentietheorieën:

De kans om in New York in 1980 te worden vermoord, is kleiner dan de kans om in Utrecht in

1450 te worden vermoord.

Wie denkt erover om van New York in 1980 te verhuizen naar Utrecht in 1450?

Page 41: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Amsterdamse interdependentietheorieën:

Op korte termijn kan geweld zijn toegenomen, maar op lange termijn nam het af.

Op lange termijn zijn we allemaal dood, en de jongstens onder ons met groter kans door geweld.

Page 42: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Amsterdamse interdependentietheorieën:

Zinloos geweld bestaat niet. Er zijn altijd normen die geweld gebruik inperken.

Tegenwerping:

natuurlijk mag bloedwraak alleen onder bepaalde omstandigheden, maar de omstandigheden waaronder geweld mag, zijn in sommige samenlevingen echt ruimer dan in andere.

Moraal:

het idee dat normen meer of minder verbieden.

Page 43: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Amsterdamse interdependentietheorieën:

De stijging in criminaliteitscijfers is schijn omdat de mensen gevoeliger zijn geworden voor geweld.

Maar waren mensen eens zo ongevoelig voor geweld dat moorden niet in de cijfers tot uitdrukking kwamen?

En is het mogelijk dat een daling in criminaliteitscijfers kunstmatig is?

Neemt het aantal berovingen van oudere vrouwen ‘s avonds op straat af omdat ze ‘s avonds minder de deur

uitgaan, terwijl de kans op beroving voor oudere vrouwen die ‘s avonds op straat zijn, stijgt?

Page 44: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Amsterdamse interdependentietheorieën:

Hoewel de bovenlagen van een samenleving door de hogere technologie en de democratische ideologie afhankelijker werden van de onderlagen, werden jongeren, vrouwen, arbeiders en buitenlanders minder afhankelijk en dat de

verklaart de toename van geweld in Nederland sinds 1970.

tegenwerping: vrouwen zij echt niet zo veel meer misdaad gaan plegen

en het is zeer wel mogelijk dat de misdaad onder buitenlanders én inheemsen daalt en door de toename van het percentage buitenlanders de misdaad stijgt

Page 45: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Twentse bindingstheorieën:

Kleine criminaliteit neemt toe omdat jongeren minder hecht met

hun ouders,

hun school,

de kerk,

het werk,

hun sportclub en

hun vrienden

zijn verbonden

Page 46: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Twentse bindingstheorieën:

Kleine criminaliteit neemt toe omdat jongeren minder hecht met

hun ouders,

hun school,

de kerk,

het werk,

hun sportclub en

hun vrienden

zijn verbonden

En omdat jongeren vaker ‘slechte’

ouders,

schoolgenoten,

medekerkgangers,

collega’s,

teamspelers en

vrienden

hebben

Page 47: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Er zijn geen tijdreeksen

die een toetsing van de bindingsverklaring van de stijging van

de jeugdcriminaliteit toestaan:

minder hechte bindingen en

meer slechte voorbeelden?

Wout Ultee:

Het lijkt me gewenst over zulke reeksen te beschikken en ze zijn te

verzamelen. Grillig zullen ze niet zijn.

Page 48: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

vragen over slachtoffersHet is twijfelachtig of de onderzoeksbevindingen duidelijk

maken dat het vooral mensen van lagere afkomst zijn die meer dan gemiddeld bepaalde regels van het wetboek van strafrecht

overtreden.

In elk geval is duidelijk dat niet alleen rijken het slachtoffer van criminaliteit zijn en veel leden van de lagere klassen slachtoffer

van overtredingen van het wetboek van strafrecht worden.

Voor Neil Kinnock was in de jaren tachtig de laatste bevinding de aanleiding om in het partijprogramma van Labour aan

misdaadbestrijding een een hogere prioriteit toe te kennen

Page 49: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

De hamvraag graaft echter dieper dan de

oude vraag wie overtreedt een regel van het wetboek van strafrecht

en de latere vraag wie het slachtoffer wordt van overtredingen van het wetboek van strafrecht.

De hamvraag is: wie wordt slachtoffer van wie?

Page 50: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.
Page 51: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Zijn vragen van het soort wie deed wat

tegen wie belangwekkend?Meer dan op het eerst gezicht het geval lijkt.

NRC-Handelsblad 2 februari 2005:

Antiracismedirecteur Fermina:

‘Meer openheid over afkomst van verdachten’

Wout Ultee:

het ging niet om de herkomst van iemand die een tasjesdief dood reed,

het ging om de kwestie of er na een moord door een uitheems op een inheems iemand

een inheems iemand een uitheems iemand doodde

Page 52: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Bevindingen over wie wat tegen wie doet zijn soms ook onverwacht

NRC-Handelsblad 2 februari 2005

W. Timmer, landelijk coördinator eerwraak bij de politie Haaglanden:

‘Eerwraak net zo vaak bij mannen’

Wout Ultee:

Het gaat bij eerwraak niet alleen om mannen die vrouwen doden; het zijn wel mannen die doden, maar die doden ook mannen

Page 53: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Vragen van het soort

wie doet wat tegen wie?

zijn niet alleen beschrijvingsvragen maar tevens verklaringsvragen en ook daarom

belangrijk:

Doden in Israël Palestijnen en Joden elkaar?

Doden in de VS blank en zwart elkaar?

Page 54: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Ik vraag U geen aanstoot te nemen aan de politiek incorrecte taal die ik zonet uitsloeg en nu nog meer ga bezigen.

Ik weet (nog) niet hoe ik anders moeilijke zaken kort en helder uit kan leggen

Page 55: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Hoe een tabel over aantallen daders en slachtoffers naar ras te analyseren?

Oude idee: maak vierkantjes en reken odds ratio’s uit

Als de vijandigheid tussen blank en zwart in de VS bijzonder hoog is en blijkt uit de cijfers voor moord en doodslag naar het ras van de dader en het slachtoffer,

zijn odds ratio’s onder de één te verwachten.

Hoe verder een odds ratio onder de één komt,

des te groter de vijandigheid tussen de rassen, hoe meer boven de één des te vreedzamer leven ze samen.

Page 56: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

absolute aantallen voor moord en doodslag in de Verenigde Staten in 2000 naar ras dader en ras slachtoffer

dader

blank zwart anders onb totaal

blank 2860 417 40 35 3352

slacht- zwart 178 2723 5 21 2927

offer anders 43 22 103 1 169

onb 30 19 1 16 73

totaal 3111 3181 149 73 6514

Page 57: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Odds ratio blank-zwart is 105

Blank en zwart moorden elkaar niet uit

De blanken vermoorden de blanken

en de zwarten vermoorden de zwarten

Hebben wetten tegen lynchen en het verscherpte toezicht daarop ertoe geleid dat de odds ratio steeg?

Is de odds ratio een bijproduct van het feit dat mensen bekenden doden en bekenden van hetzelfde ras zijn?

Page 58: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Of een odds ratio moet worden uitgerekend, weet ik niet meer

Odds ratio’s

schakelen de randverdelingen uit

en dat moet hier juist niet

Page 59: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

De odds ratio geeft antwoord op de vraag als een blanke doodt,

is dan vaker een blanke in plaats van een zwarte het slachtoffer

dan wanneer, als een zwarte doodt,

het slachtoffer een blanke en geen zwarte is?

Page 60: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Met alleen een odds ratio

beantwoordt een onderzoeker niet de vraag in hoeverre zwarten meer doden

dan blanken doen

Page 61: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Met alleen een odds ratio

beantwoordt een onderzoeker niet de vraag of het aantal

moorden in een land hoog is omdat er zoveel zwarten

wonen en deze vaker daders zijn

Page 62: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Met alleen een odds ratio

beantwoordt een onderzoeker niet de vraag of blanken

zoveel doden omdat er zoveel zwarten om te lynchen zijn

Page 63: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Een onderzoeker moet pas aan de hamvraag beginnen nadat de voorvragen zijn

beantwoord

Page 64: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

De vraag of als een blanke moord het dan met hoeverre meer kans een moord

op een blanke is in plaats van een moordop een zwarte,

wekt de verkeerde indruk

dat iemand eerst besluit een moord te plegen en dan overweegt een blanke dan

wel een zwarte uit te kiezen

Page 65: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.
Page 66: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Hoeveel gegevens over wie wat tegen wie doet zijn er

voor Nederland?

En verlopen de tijdreeksen grillig?

Page 67: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Looije, Bijleveld en anderen van NSCR in

Tijdschrift voor Seksuologie 2004:

Bij groepsverkrachtingen is twee derde van de daders allochtoon en drie kwart van de slachtoffers autochtoon

Wout Ultee:

Maar hoe groot was de samenhang tussen de herkomst van daders en die van slachtoffers?

Op grond van deze cijfers kan ik zelfs de randverdelingen van de wie-verkracht-wie tabel niet maken.

Page 68: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Onderzoekskwestie:

hoe moet een wie-verkracht-wie tabel worden opgesteld, welke zijn de onderzoeksheden?

De eenheden zijn paren.Als een slachtoffer door meerdere personen is verkracht,

moet het evenveel malen worden opgenomen als het slachtoffer is verkracht

Als een dader meerdere personen heeft verkracht, moet deze evenveel malen worden opgenomen als deze dader

personen heeft verkracht

Page 69: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Het CBS heeft geen dader-slachtoffer gegevens

Het is een schandaal dat de enige Nederlandse tabel over wie wat herkomst betreft wie van welke herkomst

vermoordt of doodslaat, uit de vrije nieuwsgaring van Elsevier is voortgekomen, en dan nog met steun van het

Ministerie van Justitie

G. Leistra & P. Nieuw-Beerta. Moord en doodslag in Nederland. Amsterdam: Prometheus, 2003 en

P. Nieuwbeerta & G. Leistra, Moord en doodslag in Nederland 1992-2001, Bevolkingstrends (CBS), 2e kwartaal

2004

Page 70: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.
Page 71: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

In het CBS-artikel van Nieuwbeerta & Leistra staan de randverdelingen van een tabel wie wat

geslacht betreft wie wat geslacht betreft vermoordt of doodslaat. De celvullingen staan er niet in.

slachtoffer

man vrouw totaal

Dader man ?? ?? 91%

vrouw ?? ?? 9%

totaal 71 % 29 % 100%

Page 72: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

De tabel van Leistra & Nieuwbeerta over moord en doodslag in Nederland van 1992 tot en met 2001

De gegevens stammen uit de databank

Moord en doodslag in Nederland 1992-2001

Daarin zijn opgenomen 2389 moordzaken

Met 2549 slachtoffers en 2564 daders

Van 2082 slachtoffers en 2198 daders is de herkomst bekend

Page 73: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

slachtoffers

ned ant sur eur tur naf ov tot

ned 76 1 4 6 3 5 5 100

ant 24 45 9 1 3 7 11 100

daders sur 25 4 52 3 3 5 8 100

eur 42 0 4 34 8 6 6 100

tur 26 1 2 4 58 4 5 100

naf 25 2 1 5 7 57 3 100

ov 29 2 3 9 3 3 51 100

als toevallig 82 1 2 8 2 2 3 100

Moord en doodslag in Nederland 1992-2001 naar herkomst dader en slachtoffer

Page 74: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

De tabel van Leistra & Nieuwbeerta gaat uit van daders; het is nog geen zuivere parentabel.

Aan de tabel voegden Leistra & Nieuwbeerta een rij toe over de samenstelling van de Nederlandse bevolking naar

herkomst; ze gaan ervan uit dat als daders bij toeval zouden doden, dit de verdeling van slachtoffers naar

herkomst is.

De tabel kan naar de afzonderlijke jaren worden uitgesplitst om vragen van het soort te beantwoorden of Noord-Afrikanen vaker Nederlanders zijn gaan doden en Surinamers meer Noord-Afrikanen. De tijdreeksen zullen

echter grillig verlopen.

Page 75: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Leistra & Nieuwbeerta rekenen geen odds ratio’s uit.

Het grote commentaar bij de tabel is evenwel duidelijk: moorden en doodslaan doen mensen in eigen kring.

Verder doodden Nederlanders, als ze dat doen, meer Nederlanders

dan wanneer ander herkomstgroepen, als ze doodden, binnen de eigen groep doden. Als buitenlanders doden, zijn het vaakst

Nederlanders slachtoffer. Maar daar zijn er ook veel van.

Page 76: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Een klein commentaar van Leistra & Nieuwbeerta is dat Nederlanders minder dan bij toeval slachtoffer van

Nederlanders worden en andere herkomstgroepen meer dan bij toeval van hun eigen herkomstgroep.

Dat commentaar lijkt ongerijmd gezien de vaststelling dat Nederlanders meer in eigen kring moorden dan andere

herkomstgroepen.

Hun commentaar geven Leistra & Nieuwbeerta na toevoeging van de laatste rij gegevens, die uit een andere CBS bron

stammen.

Dat commentaar is ietwat misleidend, omdat het er geen rekening mee houdt dat Nederlanders minder moorden en

doodslaan.

Page 77: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Leistra & Nieuwbeerta geven verder percentages voor de herkomst van daders en slachtoffers.

De absolute aantallen delen ze ook door het totale aantal leden van een herkomstgroep.

Page 78: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

slachtoffers per 100.000 daders per 100.000

Ned 52 0,8 56 0,8

Ant 4 6,9 7 22,1

Sur 7 4,8 8 9,5

Eur 9 1,6 6 2,4

Tur 9 6,2 8 9,8

Naf 8 6,0 6 8,0

Ov 11 4,0 9 7,4

Tot 100 100

Page 79: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Nederlanders worden het minst slachtoffer, en Nederlanders zijn het minst daders.

De ondervertegenwoordiging van Nederlanders bij de slachtoffers is groter dan die hun ondervertegenwoordiging

bij de daders.

Ik heb de absolute aantallen bij Leistra & Nieuwbeerta opgevraagd, maar omdat ik weinig ‘vrije’ tijd heb, kon ik

nog niet goed rekenen.

Page 80: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Daarom kan ik hier geen antwoord geven op

de vraag hoeveel moorden en doodslagen er in Nederland zouden worden gepleegd als de daders willekeurig uit de

bevolking kwamen

en op de vraag ingegeven door de Amsterdamse interdependentietheorie

in hoeverre het aantal gevallen van moord en doodslag in Nederland steeg door een hoger percentage buitenlandse

inwoners

Page 81: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.
Page 82: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Maar ik weet nog niet hoe ik goed moet rekenen.

Leistra & Nieuwbeerta gingen uit van toeval.

Als op die chi-kwadraat techniek wordt doorgegaan,

komt men uit bij waarden die de mate waarin een statistisch model past,

verwarren met de parameters van een statistisch model.

En dat schijnt een doodzonde te zijn.

Page 83: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

‘Nieuw’ idee: er zijn in Nederland, als er x Nederlanders zijn en y Surinamers in het totaal x*y Surinaamse paren;

daarvan worden er z moord-relaties.

Ik pas dan het idee achter de gini toe.

Page 84: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Maar mag dat wel? Doe ik dan bijvoorbeeld alsof één Nederlander alle overige Nederlanders kan uitmoorden?

Alle Surinamers bij elkaar, als ze maar één moord per jaar plegen, kunnen toch nooit alle Nederlanders doden?

Kan de ‘gini’ zijn maximum van 1 wel ooit bereiken?

Page 85: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Nogmaals mijn verontschuldigingen voor ‘politiek incorrect’ taalgebruik,

maar ik weet niet hoe anders

maatschappelijk en wetenschappelijk belangwekkende kwesties

helder te formuleren.

Page 86: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.
Page 87: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

cohesie

(on)verbondenheid vrede/vijandigheid

wie trouwt

met wie?

wie werkt

met wie?

wie verkracht

wie?

wiedoodtwie?

wie berooft

wie?

Page 88: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

Databronnen om vragen te beantwoorden over

zeldzame vormen van vijandigheid

* Krantenartikelen

* Rechtbankverslagen

* Het moet mogelijk zijn aan slachtofferenquêtes vragen toe te voegen over het signalement van daders

* Makkelijkst te verkrijgen

* Moeilijker te verkrijgen

* Het moeilijkst te vinden

Page 89: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

WORDT VERVOLGD?

Waar krijgt de auteur een verhaal als dit ooit gepubliceerd en dan

ook nog in een medium dat flink aantelt voor de publicatienormen?

Page 90: CRIMINALITEIT, SLACHTOFFERSCHAP, COHESIE, ZELDZAME VERSCHIJNSELEN WOUT ULTEE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN WODC 13 FEBRUARI 2005.

NOG MAALS TE BEKIJKEN OP

www.socsci.ru.nl/maw/sociologie/ultee/