Couleur Locale - ISOM · 2017. 2. 24. · 1 DECEMBER 2016 Couleur Locale .2 / 129 Inhoud 1....

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Het Agentschap Integratie en Inburgering ondersteunt het Vlaams integratiebeleid. In het Agentschap vind je alle diensten voor integratie, inburgering, sociaal vertalen en tolken, en de Huizen van het Nederlands (behalve de diensten in de steden Gent en Antwerpen, en het Huis van het Nederlands Brussel). Het Agentschap is een private stichting en werd in 2013 opgericht door de Vlaamse overheid als extern verzelfstandigd agentschap. Meer info vind je op www.integratie-inburgering.be.

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Tour & Taxis, Koninklijk Pakhuis, Havenlaan 86c bus 212, 1000 Brussel

²

Couleur Locale Bevolking van buitenlandse herkomst in cijfers: De Middenkempen

1 DECEMBER 2016

http://www.integratie-inburgering.be/

1 D E C E M B E R 2 0 1 6 Couleur Locale .2 / 129

Inhoud

1. Inleiding 4

2. Toelichting gebruikte databronnen en terminologie 5

3. Bevolking buitenlandse herkomst in beeld 7

3.1. Herkomstlanden en aandeel in de totale bevolking 7 3.2. Belgische nationaliteit en inschrijving in de administratieve registers 9 3.3. Leeftijd en geslacht 11 3.4. Gezinssituatie 14

4. Participatie en welzijn 16

4.1. Tewerkstelling en arbeidsmarktparticipatie 16 4.2. Armoede 19 4.3. Onderwijs 21

5. Inburgering 26

5.1. Algemeen beeld 2010 – voorjaar 2016 26 5.2. Bijzondere analyse 2015 28

6. Conclusie Middenkempen 34

7. Grobbendonk 36

7.1. Cijfergegevens 36 7.2. Conclusie 47

8. Herentals 49


9. Herenthout 62


10. Kasterlee 75


11. Lille 88



12. Olen 101


13. Vorselaar 114


14. Slotconclusie 126

15. Verklarende woordenlijst 127


1. Inleiding

Deze nota bundelt het cijfermateriaal dat het Agentschap Integratie en Inburgering regio Antwerpen

(AgII) ter beschikking heeft over de 7 gemeentes van de Middenkempen; namelijk Grobbendonk, Heren-

tals, Herenthout, Kasterlee, Lille, Olen en Vorselaar.

Cijfers zijn een belangrijke steun voor het welzijns- en integratiebeleid van een gemeente. Dat welzijns-

en integratiebeleid moet zich richten op de samenleving in haar geheel. Inclusief de bevolking van bui-

tenlandse herkomst die in de Middenkempen 8,6% van de totale bevolking uit maakt.

In deze nota gaan we kort in op het gebruikte cijfermateriaal en de interpretatie ervan. Daarna beschrij-

ven we de bevolking van buitenlandse herkomst aan de hand van herkomstlanden, nationaliteit, leeftijd

& geslacht en de gezinssituatie. Vervolgens bespreken we de cijfers over participatie en welzijn. Binnen

dit hoofdstuk staan we onder andere stil bij tewerkstelling en onderwijs. Ook gaan we dieper in op de

cijfers omtrent inburgering. Tot slot komen de cijfers per gemeente aan bod.


2. Toelichting gebruikte databronnen en terminologie

In de nota maken we gebruik van verschillende gegevensbronnen:

• Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming: deze database is gebaseerd op de Kruispunt-

bank Sociale Zekerheid. In die Kruispuntbank is de variabele “herkomst” opgenomen. De gegevens

zijn geldig voor 1/1/2014.

• Kruispuntbank Inburgering is het cliëntvolgsysteem voor inburgeraars gedurende hun inburgerings-

traject en voor de doorverwijzingen naar het aanbod Nederlands als tweede taal. De cijfers uit het

systeem zijn onderhevig aan veranderingen. Ze benaderen de correctheid. De gegevens zijn geldig tot

30/6/2016.

• Lokale Inburgerings- en Integratiemonitor (LIIM): de LIIM is een rapport van de studiedienst van de

Vlaamse regering en bundelt gegevens uit uiteenlopende databronnen. We gebruiken de gegevens

uit de LIIM 2015: http://aps.vlaanderen.be/lokaal/integratiemonitor.html

• Rijksregister: het Steunpunt Sociale Planning van de Dienst Welzijn van de Provincie Antwerpen koopt

jaarlijks geanonimiseerde gegevens uit het Rijksregister aan. Op die gegevens maken we een bewer-

king om de variabele “herkomst” toe te kennen. De gegevens zijn geldig voor 1 januari 2015.

De cijfers in de nota zijn telkens van toepassing op de bevolking van buitenlandse herkomst. Het gaat,

volgens de definitie van het integratiedecreet 20131, om “personen die legaal en langdurig in België ver-

blijven, en die bij hun geboorte niet de Belgische nationaliteit hadden, of van wie minstens één van de

ouders bij geboorte niet de Belgische nationaliteit bezat.2”

Het gaat dus om mensen die

• een huidige buitenlandse nationaliteit3 hebben

• die een buitenlandse nationaliteit hadden bij hun geboorte

• van wie de vader of moeder geboren is met een buitenlandse nationaliteit

De bepaling of een persoon van ‘buitenlandse herkomst’ is, is afhankelijk van zijn/haar nationaliteitsge-

schiedenis en van die van zijn/haar ouders. Het herkomstland kan verschillen van de huidige nationali-

teit. De groep met een buitenlandse herkomst bestaat uit personen met zowel de Belgische als een

vreemde nationaliteit.

De beperkingen van dit cijfermateriaal vloeien voort uit de manier waarop dit administratief verzameld

werd. Heel wat aspecten van een buitenlandse herkomst kunnen we daardoor niet in kaart brengen,

bijvoorbeeld de gemeenschap waartoe men behoort, religie, cultuur, het effectieve land van waaruit

men gemigreerd is,…

...................................

1 Decreet van 7 juni 2013 betreffende het Vlaamse integratie- en inburgeringsbeleid, gewijzigd bij Decreet van 29 mei 2015 hou-

dende wijziging van diverse bepalingen van het decreet van 7 juni 2013 betreffende het Vlaamse integratie- en inburgerings-

beleid, BS 26.07.2013, 47310. Zie ook www.integratiebeleid.be voor meer informatie.

2 Het integratiedecreet voegt daar aan toe ‘in het bijzonder diegenen die zich in een achterstandspositie beginnen’.

3 Personen die als huidige nationaliteit een buitenlandse én de Belgische nationaliteit hebben (dubbele nationaliteit) worden

voor de criteria huidige nationaliteit als “Belgisch” beschouwd. Dezelfde redenering gaat op voor “geboortenationaliteit”. Cf .

definitie “vreemdeling” in de verblijfswet van 15 december 1984, art. 1, 1°.

http://aps.vlaanderen.be/lokaal/integratiemonitor.html

http://www.integratiebeleid.be/


We groeperen herkomstlanden in regio’s om het geheel bevattelijker te maken. We volgen daarbij in

grote lijnen de verdeling die ook gebruikt wordt in de Vlaamse migratie- en integratiemonitor4, maar

verfijnen die enigszins (zie ook de leeswijzer achteraan). Binnen de EU-landen maken we een onder-

scheid tussen de landen die behoren tot de ‘oude’ Unie van 15 lidstaten en de ‘nieuwe’ 12 landen die

sinds 2007 toetraden. Dit zijn de regio’s die we hanteren:

• EU-herkomst: Nederland, andere buurlanden, West- en Noord EU14 landen, Zuid-EU 14 landen,

EU12 landen

• Niet-EU herkomst: Europa niet-EU, rijke OESO-landen buiten EU5, Turkije, Maghreb, Zuid- en

Centraal-Amerika, andere Afrikaanse landen en andere Aziatische landen.

We maken soms de vergelijking met een gemiddeld cijfer in de Provincie Antwerpen. Het betreft dan

steeds de Provincie Antwerpen uitgezonderd de stad Antwerpen.

De cijfers in dit rapport geven tot slot een breedbeeld, een reeks foto’s als het ware. De cijfers zijn echter

onvoldoende om verklaringen of achterliggende mechanismen vast te leggen.

...................................

4 http://www4.vlaanderen.be/sites/svr/Pages/2016-01-06-vmim2015.aspx

5 Het gaat om de landen die volgens de OESO een hoog inkomen hebben, bv. Verenigde Staten, Canada, Japan, Austral ië.


3. Bevolking buitenlandse herkomst in beeld

3.1. Herkomstlanden en aandeel in de totale bevolking

In de Middenkempen wonen op 1/1/2015 8.814 personen met een niet-Belgische herkomst. Op een

totale bevolking van 102.087 personen is dit 8,6%. Dat is minder dan het provinciale gemiddelde van

15,4%. Als we de bevolking van Nederlandse herkomst buiten beschouwing laten, heeft in de Mid-

denkempen nog 6,1% van de bevolking een buitenlandse herkomst, ook dat ligt lager dan het provinciale

gemiddelde van 10,8%.

De bevolking van buitenlandse herkomst is naar herkomst verdeeld in volgende regio’s:

Figuur 1. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / regio

8.814 personen

BRON: Rijksregister, verwerking AgII en Steunpunt Sociale Planning Provincie Antwerpen

8.814 personen zijn van buitenlandse herkomst. Daarvan heeft 29,8% een Nederlandse herkomst en

10,7% heeft een herkomst in andere landen van Azië. Ook andere landen van EU12 en de Zuid-EU14

vertegenwoordigen telkens meer dan 9% van de bevolking van buitenlandse herkomst. Wanneer we de

bijna een op drie personen met een Nederlandse herkomst buiten beschouwing laten springt geen en-

kele groep er bovenuit.

Bekijken we de unieke herkomstlanden, dan bekomen we volgend beeld:


Figuur 2. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / uniek land

8.814 personen, niet opgenomen in de grafiek 64 personen waarvan het herkomstland onbekend is


De grootste groep zijn de personen van Nederlandse herkomst, gevolgd door personen van Portugese,

Britse en Poolse herkomst. Op de vijfde plaats vinden we de personen met een herkomst in de Unie der

Socialistische Sovjetrepublieken6. Het valt echter niet te achterhalen tot welk huidig bestaand land van

herkomst deze personen behoren.

De 8.814 personen van buitenlandse herkomst komen uit maar liefst 120 verschillende herkomstlanden.

Opvallend is de grote diversiteit binnen de groep “andere landen”. Daarin bevinden zich 3.217 personen

uit 110 verschillende herkomstlanden. Het gaat steeds om minder dan 240 personen per uniek herkomst-

land. De volgende landen, Italië – Thailand – Turkije – Filippijnen – Frankrijk en Spanje, vertegenwoordi-

gen hierin nog meer dan 100 personen per herkomstland. De bevolking van buitenlandse herkomst in de

Middenkempen is dus behoorlijk divers naar herkomst.

...................................

6 Voor het bepalen van het unieke herkomstland reconstrueren we de nationaliteitshistoriek van de individuele personen uit

het Rijksregister. Voor heel wat personen kan de nationaliteit bij geboorde de nationaliteit van een land zijn dat vandaag ni et

meer bestaat.


3.2. Belgische nationaliteit en inschrijving in de administratieve registers

Het merendeel van de bevolking van buitenlandse herkomst heeft een huidige Belgische nationaliteit

(61%). Dit percentage ligt hoger dan het provinciale gemiddelde van 54,6%7. Het hebben van de Belgische

of een buitenlandse nationaliteit is echter niet gelijk verdeeld over de herkomstgroepen:

Figuur 3. Bevolking van buitenlandse herkomst naar huidige nationaliteit

8.747 personen, niet opgenomen in de grafiek 64 personen waarvan het herkomstland onbekend is


Bij de meeste herkomstgroepen zijn er meer Belgen dan niet-Belgen. Uitschieters zijn de groepen met

herkomst uit de Maghreblanden, rijke OESO-landen buiten Europa en Turkije: respectievelijk 82,3% ,

77,9% en 74,5% hiervan heeft de Belgische nationaliteit.

Omgekeerd zijn er bij de personen met herkomst in de EU12 en Zuid-EU14 landen veel personen met

een buitenlandse nationaliteit (71,5 en 59,8%). Een mogelijke verklaring is dat deze EU-burgers gelijk-

aardige rechten hebben als Belgen en dus minder voordelen hebben bij het aannemen van de Belgische

nationaliteit. Meer recente immigratie kan eveneens een verklaring zijn.

...................................

7 Het valt daarbij niet te achterhalen of het gaat om personen die Belg geworden zijn tijdens hun leven, dan wel als Belg gebor en

zijn en van wie één van de ouders geen Belgische nationaliteit had bij geboorte.


Onder de personen van buitenlandse herkomst heeft 37,9% een buitenlandse nationaliteit. In welke

mate hebben deze personen een stabiele verblijfsstatus? Dit kunnen we bekijken aan de hand van hun

inschrijving in de administratieve registers. Een inschrijving in het bevolkingsregister duidt doorgaans op

een verblijf van onbeperkte duur. Een inschrijving in het vreemdelingenregister duidt op een zekere ver-

blijfsstatus, echter van bepaalde duur. Verblijfsstatussen van bepaalde duur kunnen vaak (automatisch)

verlengd of omgezet worden in een verblijfsstatuut van onbepaalde duur na vijf jaar verblijf8. Een in-

schrijving in het wachtregister duidt op een onzekere verblijfsstatus, bv. die van asielzoeker. Er zijn nog

verschillende andere registers, voor specifieke situaties9. Die groeperen we onder een categorie ‘an-

dere’.

Figuur 4. Inwoners met een buitenlandse nationaliteit naar inschrijving in de administratieve registers

3.775 personen, 90 personen met een onbekende nationaliteit of met huidige nationaliteit uit rijke OESO-landen buiten Europa en Turkije zijn niet opgenomen in deze grafiek wegens <50 personen.


Van de vreemdelingen10 van Nederlandse, andere buurlanden en West- en Noord EU14-herkomst zijn

telkens ruim meer dan zes op tien personen ingeschreven in het bevolkingsregister. Dat duidt op een

meer stabiele verblijfsstatus. Personen met een Zuid-EU14 herkomst (80,0%) staan echter veel vaker

ingeschreven in het vreemdelingenregister. Ook bij de vreemdelingen met een niet-EU-herkomst is tel-

kens meer dan zeven op tien personen ingeschreven in het vreemdelingenregister. Bij de vreemdelingen ...................................

8 Zie www.vreemdelingenrecht.be voor meer informatie over de verschillende verblijfsstatuten.

9 Bv. het register voor ambtenaren van de Europese Unie, of het vreemdelingenregister voor bepaalde geprivilegieerde vreem-

delingen.

10 Vreemdelingen zijn hierbij personen die niet de Belgische nationaliteit hebben, cfr Wet van 15 december 1980

http://www.vreemdelingenrecht.be/


van niet-EU-herkomst vinden we ook personen terug die ingeschreven zijn in het wachtregister 11. Een

inschrijving in het vreemdelingenregister duidt op een minder stabiele verblijfsstatus en/ of een recen-

tere immigratie.

3.3. Leeftijd en geslacht

Om verschillen in leeftijdsstructuur te onderzoeken, bekijken we data over de hele bevolking en de be-

volking van EU en niet-EU herkomst daarbinnen.

De volgende drie figuren tonen de bevolkingspiramide van de bevolking van Belgische herkomst, de be-

volking van EU-herkomst en de bevolking van niet-EU-herkomst.

Figuur 5. Bevolking van Belgische herkomst naar leeftijd en geslacht

93.276 personen


Bij de bevolking van Belgische herkomst is de vergrijzing duidelijk te merken in de bevolkingspiramide:

vooral de groep van 50 tot 54 jaar is erg groot (8,9%). 42,9 % van de mannen en 44,8 % van de vrouwen

van Belgische herkomst is ouder dan 50 jaar.

...................................

11 Het wachtregister omvat onder andere asielzoekers in procedure.


Figuur 6. Bevolking van buitenlandse herkomst naar leeftijd en geslacht

8.752 personen


Opmerkelijk is hoeveel jonger de bevolking van buitenlandse herkomst is in vergelijking met de bevolking

van Belgische herkomst. 82,8% is jonger dan 50 jaar. 34,2 % is zelfs jonger dan 20 jaar. Figuur 6 toont

dat er amper 75-plussers zijn, 2,1%. De grootste groep zijn de personen tussen 30-34 jaar, namelijk 9,0%

van de bevolking van buitenlandse herkomst.

Wanneer we de bevolkingspiramides van Belgische en buitenlandse herkomst integreren, levert dit vol-gend beeld op:


Figuur 7. Bevolking naar leeftijd, geslacht en herkomst

102.136 personen, niet opgenomen: 108 personen met herkomst “onbekend”


De bevolkingspiramide verandert in zijn geheel niet van uitzicht wanneer de bevolking van buitenlandse

en Belgische herkomst samengevoegd worden. Ook tussen de EU en Niet-EU bevolking zijn de verschillen

beperkt. De bevolking van Niet-EU herkomst is steeds groter dan de bevolking met een EU-herkomst tot

en met de leeftijd 44 jaar. Vanaf de 45-jarigen zijn er meer EU’ers.

Toch zijn er opvallende verschillen tussen de leeftijdscategorieën: bij de 0- tot 9-jarigen heeft 15,3% een

buitenlandse herkomst. In de groep van 0-44-jarigen vertegenwoordigen de bevolking van buitenlandse

herkomst steeds meer dan 10% van de totale bevolking binnen dezelfde leeftijdscategorie.

Deze foto op 1/1/2015 vertelt ons niet of hoge cijfers bij jongeren verklaard worden door geboorte dan

wel door migratie. Wel zien we dat hoe jonger de bevolking is, hoe meer gekleurd die is. De vraag is of

dit een trend is die zich doorzet.


3.4. Gezinssituatie

Figuur 8. Minderjarigen 0-17 jaar naar herkomst en positie in het huishouden

21.337 personen, 67 personen met een herkomst uit de rijke OESO-landen buiten Europa en personen waarvan de herkomst onbekend zijn niet opgenomen in deze grafiek wegens <50 personen.


Van de minderjarigen met een Belgische herkomst woont 60,2% bij een gehuwd paar. Dit is net iets hoger

dan bij de gemiddelde bevolking van buitenlandse herkomst, namelijk 56,4%. Minderjarigen met een

Turkse herkomst wonen het vaakst samen bij een gehuwd paar, namelijk 71,6%. Kinderen met een her-

komst van de andere buurlanden (32,1%) wonen het vaakst bij een niet gehuwd samenwonend paar.

Kinderen met een buitenlandse herkomst wonen vaker bij alleenstaande ouders (18,1%) dan kinderen

met een Belgische herkomst. De enige uitschieter hierin zijn de kinderen met een herkomst van andere

landen van Afrika, 31,6%. Van de 21.337 minderjarigen heeft 3,0% een andere gezinssituatie. Het gaat

hier over alleenwonenden, personen die inwonen bij een andere persoon of in een ander type huishou-

den. Hierin zijn enkel de kinderen met een Turkse herkomst opvallend (9,9%).

Wonen de inwoners van de Middenkempen samen met personen van dezelfde herkomst, of wonen zij

in gemengde gezinnen? Volgende figuur toont de verschillen naargelang de herkomst van de individuele

personen. Voor elk individu bekijken we in welk ‘type’ gezin zijn wonen:

• Een niet-gemengd gezin, waarin alle personen dezelfde herkomst hebben (uniek herkomstland)

• Een niet gemengd gezin met personen van verschillende herkomst, waarin minstens één persoon de

Belgische herkomst heeft

• Of een gemengd gezin met personen van verschillende herkomst, zonder persoon van Belgische

herkomst


De alleenstaanden laten we hier buiten beschouwing, zij vormen immers per definitie een ‘niet -ge-

mengd’ gezin.

Figuur 9. Bevolking naar herkomst en naar gemengd of niet-gemengd gezin

89.633 personen, niet opgenomen in deze grafiek: 63 personen waarvan de herkomst onbekend is


Van de personen met een Belgische herkomst, woont 95,8% in niet-gemengd huishouden, 4,2% woont

samen met personen die een buitenlandse herkomst hebben. De personen van buitenlandse herkomst

wonen veel vaker in heterogene gezinnen dan de personen van Belgische herkomst. Slechts 38,2% van

hen woont in een homogeen samengesteld gezin, 51,1% woont samen met minstens één persoon van

Belgische herkomst, 10,8% woont samen met een persoon met een andere buitenlandse herkomst.

De personen met herkomst in de rijke OESO-landen buiten Europa, andere buurlanden, West- en Noord

EU14 en Zuid- en Centraal-Amerika wonen vaak samen met minstens één persoon van Belgische her-

komst (81,1%, 75,6%, 75,6% en 73,4%).

Personen met herkomst uit Europa niet-EU (18,7%) en andere landen van Afrika (17,3%) wonen dan weer

vaker in gemengde gezinnen zonder persoon van Belgische herkomst. De personen met een EU12

(64,3%) en Turkse herkomst (60,3%) in de Afrikaanse landen wonen vaker in niet-gemengde gezinnen.


4. Participatie en welzijn

4.1. Tewerkstelling en arbeidsmarktparticipatie

Er zijn verschillen in de arbeidsmarktparticipatie naargelang personen met een Belgische, EU- of niet-EU-

herkomst hebben. In wat volgt, beschrijven we achtereenvolgens de werkzaamheidsgraad, de werkloos-

heidsgraad en de ‘dagloonklasse’. We maken telkens het onderscheid naar herkomst. Bij de werkzaam-

heids- en werkloosheidsgraad bespreken we ook de verschillen in leeftijd en geslacht. De cijfers betreffen

telkens de inwoners van de Middenkempen tussen 18 en 64 jaar oud.

Bij de werkzaamheidsgraad bekijken we het aantal personen tussen 18 en 64 jaar dat aan het werk is als

werknemer of zelfstandige. We zetten dit cijfer af tegenover de totale bevolking tussen 18 en 64 jaar. Er

zijn grote verschillen naar herkomst, maar ook naar leeftijd en geslacht.

Figuur 10. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en ge-

slacht

65.130 personen, 32 personen zijn niet opgenomen in deze grafiek omdat de herkomst onbekend is.

BRON: Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming, verwerking AgII

Over het algemeen is de werkzaamheidsgraad bij de mannen hoger dan bij de vrouwen. Personen met

een Belgische herkomst zijn het vaakst werkend, zowel bij de mannen (75,6%) als bij de vrouwen (66,7%).

Bij de bevolking van met een EU herkomst is de kloof kleiner.


Opvallend is dat de werkzaamheid en werkloosheid met elkaar in verband staan. Daar waar bij de werk-

zaamheid personen met Belgische herkomst het vaakst actief zijn op de arbeidsmarkt , zijn ze ook het

minst werkloos. 4,0 % van de mannelijke beroepsbevolking met een Belgische herkomst is werkloos. Bij

de mannen met een niet-EU-herkomst is dit bijna vier keer zoveel, namelijk 15,0%. Bij de vrouwen is

deze minder groot. Vrouwen met een niet-EU-herkomst (12,5%) zijn twee keer zo vaak werkloos als

vrouwen met een Belgische herkomst, namelijk 5,4%.

Figuur 11. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en naar

leeftijd

48.066 personen, niet opgenomen 32 personen waarvan de herkomst onbekend is


Bekijken we echter de gegevens van werkzaamheidsgraad en werkloosheidsgraad naar herkomst en naar

leeftijd, dan zien we immers dat er meer opvallende uitschieters zijn dan de gegevens naar geslacht. In

de groep van de jongeren tussen 18 en 24 jaar zijn 41,8% van de jongeren met een EU-herkomst werk-

zaam. In verhouding blijft de bevolking met een buitenlandse herkomst ook vaker actief na hun 50 ste,

55,8% met een EU-herkomst en 47,1% met een niet-EU herkomst. Toch zijn de personen met een Belgi-

sche herkomst het vaakst actief bij een doorsnee beroepsleeftijd tussen 25 en 49 jaar, namelijk 88, 2%.

Vooral bij de jongste twee leeftijdsgroepen zijn de personen met een niet-EU-herkomst minder vaak dan

gemiddeld werkzaam.


De werkloosheidsgraad is het grootst bij de personen met een niet-EU-herkomst met een leeftijd tussen

50-64 jaar (16,7%). Dit staat sterk in contrast met de personen van Belgische herkomst uit dezelfde leef-

tijdscategorie. Met 3,5% vormt de groep 25-49-jarigen met een Belgische herkomst de categorie met de

laagste werkloosheidsgraad. De verdeling tussen de herkomstgroepen is groot. Daar waar van de perso-

nen met Belgische herkomst de werkloosheidsgraad het hoogste is bij de jongeren (6,5%) is dit bij de

personen met een EU-herkomst 8,2% en bij de personen met een niet-EU-herkomst 16,3%.

Figuur 12. Dagloonklasse naar herkomst

39.025 personen, niet opgenomen in deze grafiek 3 personen waarvan de herkomst onbekend is.


Met dagloonklasse bekijken we het effectieve brutoloon van personen die werkzaam zijn als werknemer.

Daarbij wordt bekeken hoeveel de persoon bruto zou verdienen, moest hij/zij een volledige dag werken.

Het inkomen van personen die deeltijds werken, wordt op die manier omgezet naar een voltijds dag-

schema. Opnieuw vinden we hier verschillen naargelang de herkomst van de personen.

Zoals figuren 11 tot en met 14 al toonden zijn de personen met een niet-EU-herkomst minder actief op

de arbeidsmarkt en ook vaker werkloos. Figuur 15 toont dat wanneer deze groep wel actief is op de

arbeidsmarkt, dat ze het vaakst actief zijn in de lagere dagloonklassen. 36,5% van de werkenden met een

niet-Europese herkomst verdient minder dan 90 euro per dag. Dat is 3 keer zoveel als werkenden met

een Belgische herkomst (12,1%). Ook bij de werkenden met een EU herkomst ligt dit percentage dubbel

zo hoog, 26,8%.


4.2. Armoede

In onderstaande paragraaf gebruiken we beschikbare armoede-indicatoren waarbij de vergelijking naar

herkomst wordt gemaakt. Het gaat over het beroep op het (equivalent) leefloon, de (kandidaat-) huur-

ders van sociale woningen en de geboorten in kansarmoede. Elk van deze indicatoren toont een verschil

in herkomst aan, al zijn de absolute cijfers eerder beperkt.

Figuur 13. Aandeel van de 18-64 jarigen dat beroep doet op sociale bijstand naar herkomst

65.178 personen

BRON: LIIM 2015, verwerking AgII

Figuur 13 toont dat het aandeel inwoners van de Middenkempen dat beroep doet op sociale bijstand

eerder beperkt is. Van de bevolking met een Belgische herkomst doet 0,2% beroep op sociale bijstand,

tegenover 0,4% en 4,7% van de bevolking van buitenlandse herkomst. In absolute cijfers gaat het echter

over slechts 251 personen.


Figuur 14. Sociale huurders & kandidaat-huurders naar herkomst

101.729 personen


Figuur 14 toont dat personen met een Belgische herkomst het minst vaak kandidaat-huurder van een

sociale woning zijn (1,2%). Het is de bevolking van Europese herkomst die uiteindelijk het minst vaak een

sociale woning huurt (1,6%). Opvallend is toch wel het contrast met de bevolking van niet-Europese

herkomst waar 9,6% kandidaat-huurder is. Ook het percentage van de uiteindelijke huurders van de

sociale woning ligt duidelijk hoger bij de bevolking met een niet-Europese herkomst, namelijk 8,3%.


Figuur 15. Geboorten in kansarme gezinnen


In de Middenkempen waren er 4,9% geboorten in kansarme gezinnen in 2014. Meer specifieke gegevens

hierover zijn nog niet bekend. Deze grafiek toont de situatie in 2013. Er waren 4,5% geboorten in kans-

arme gezinnen. Dit is 0,4% gestegen. Enkel in Herenthout is het percentage stabiel gebleven en in Lille

en Olen is het zelfs gedaald. In het Vlaams Gewest lag dit cijfer dubbel zo hoog, 11,2%. Als we de gege-

vens van de eerste nationaliteit van de moeder analyseren dan kunnen we daaruit concluderen dat in de

Middenkempen 66,0% van de moeders in een kansarm gezin een Belgische nationaliteit als eerste natio-

naliteit hadden. Daarnaast heeft 25,6% een Niet-Europese nationaliteit tegenover 4,2% met een Euro-

pese nationaliteit. Van 9,4% is de eerste nationaliteit van de moeder onbekend.

4.3. Onderwijs

In deze paragraaf beschrijven we de cijfers over thuistaal. Er wordt een vergelijking gemaakt tussen de

cijfers op niveau van de Middenkempen en de gemeentes afzonderlijk. Het beeld is te groot voor een

allesomvattende grafiek. Daarom wordt ieder onderwijsniveau apart bekeken. Ook bekijken we de cijfers

over schoolse achterstand naar gemeente en naar thuistaal.


Figuur 16. Leerlingen kleuteronderwijs naar thuistaal

3.704 personen, niet opgenomen in deze grafiek: 36 personen waarvan de thuistaal onbekend is.


In de Middenkempen stellen we vast dat 95,7% van de kleuters Nederlands spreekt als moedertaal,

4,3% heeft een andere thuistaal. De verschillen tussen de gemeentes onderling zijn eerder beperkt. Zo

hebben de kleuters in Lille het minst vaak een andere thuistaal, 2,2%. In Herentals is dit dan weer het

vaakst het geval, 6,7%. Ook de kleuters uit Grobbendonk (4,7%) en Herenthout (4,5%) spreken vaker dan

gemiddeld een andere thuistaal.


Figuur 17. Leerlingen lager onderwijs naar thuistaal

5.621 personen, niet opgenomen in deze grafiek 6 personen waarvan de thuistaal onbekend is.


De leerlingen in het lager onderwijs in de Middenkempen hebben net iets vaker dan de kleuters Neder-

lands als moedertaal, namelijk 95,9% tegenover 4,1% met een andere thuistaal. Enkel de leerlingen uit

Herentals en Herenthout hebben vaker dan gemiddeld een andere thuistaal, respectievelijk 7,1% en

5,8%. Ook opvallend is dat maar liefst 99,3% van de leerlingen in het lager onderwijs wonende te Vorse-

laar Nederlands als moedertaal heeft.


Figuur 18. Leerlingen secundair onderwijs naar thuistaal

6.669 personen, niet opgenomen in deze grafiek: 22 personen waarvan de thuistaal onbekend is.


Ook voor de leerlingen in het secundair onderwijs woonachtig in de Middenkempen ligt het percentage

van leerlingen met Nederlands als moedertaal boven de 95%. Slechts 3,3% van de leerlingen spreekt een

andere thuistaal. Dit percentage ligt het laagste in Vorselaar, 1,2%. Enkel Herentals springt er in beperkte

mate uit. Hier spreekt 6,7% een andere thuistaal.

De gegevens over thuistaal zijn beperkend omdat ze niet weergeven welke andere thuistaal er gesproken

wordt. Ook geeft het niet aan in hoeverre de ouders het Nederlands al dan niet machtig zijn en of er

sprake is van een meertalige opvoeding. In het hoofdstuk inburgering gaan we wel verder in op de ta-

lenkennis van de inburgeraars met een ondertekend inburgeringscontract.


Figuur 19. Schoolse achterstand naar gemeente, onderwijsniveau en naar thuistaal

1.914 personen met schoolse achterstand


Figuur 19 toont de schoolse achterstand voor de Middenkempen. De staven geven de situatie weer van

de leerlingen in het lager onderwijs. De lijndiagram die van het secundair onderwijs. Gemiddeld is er in

het lager onderwijs een schoolse achterstand van 8,7% bij leerlingen met Nederlands als moedertaal en

van 41,3% wanneer zij een andere thuistaal hebben. Dit is meer dan 4 keer zoveel. In het secundair

onderwijs heeft 19,2% van de leerlingen met Nederlands als moedertaal en 70,3% van de leerlingen met

een andere thuistaal een schoolse vertraging van minstens één schooljaar opgelopen.

De schoolse achterstand in het lager onderwijs voor kinderen met Nederlands als moedertaal is het laag-

ste in Olen (7,2%) en het hoogste in Grobbendonk (11,1%). Wanneer het gaat om kinderen met een

andere thuistaal dan liggen de cijfers wel 2 keer (25,0% Grobbendonk) tot 8 keer (61,9% Olen) hoger.

In het secundair onderwijs liggen de cijfers nog hoger. In de Middenkempen liep 19,2% van de jongeren

met een Nederlandse thuistaal en 70,3% met een andere thuistaal minstens één jaar schoolse vertraging

op. De percentages bij thuistaal ‘Nederlands’ schommelen tussen 15,9% (Herenthout) en 23,4% (Heren-

tals). De waarden bij een andere thuistaal variëren van 60,0% (Vorselaar) tot 78,3% (Lille).


5. Inburgering

5.1. Algemeen beeld 2010 – voorjaar 2016

Inburgering is bedoeld voor meerderjarige vreemdelingen die zich langdurig vestigen in Vlaanderen of

Brussel. Ook Belgen kunnen tot de doelgroep van inburgering behoren wanneer zij geboren zijn in het

buitenland én van wie minstens één van de ouders ook geboren is in het buitenland. Iedereen die tot

de doelgroep behoort, heeft het recht op een inburgeringstraject. Een aantal groepen zijn echter ver-

plicht om het programma te volgen. Het gaat vooreerst om nieuwkomers. Personen met een buiten-

landse nationaliteit die voor het eerst meer dan 3 maanden én hoogstens 1 jaar in Vlaanderen/ Brussel

verblijven.

Het inburgeringsprogramma bestaat uit een cursus maatschappelijke oriëntatie, Nederlands als tweede

taal (NT2) en trajectbegeleiding. Sinds 1 september 2014 is het taalniveau opgetrokken van richtgraad

A1 (1.1) naar richtgraad A2 (1.2). Tot 29/2/2016 was loopbaanoriëntatie ook een voorwaarde voor het

behalen van een inburgeringsattest.

Iedere nieuwkomer wordt uitgenodigd om zich aan te melden aan de hand van een wervingsbrief. Wie

inburgeringsplichtig is, moet zich binnen de 3 maanden aanmelden en regelmatig deelnemen aan de

verschillende onderdelen van het inburgeringstraject. Sinds 29/2/2016 zijn ze ook verbonden aan een

resultaatsverbintenis. Iedereen die het inburgeringstraject succesvol doorlopen heeft moet een zekere

mate van sociale zelfredzaamheid bereikt hebben en ontvangt een inburgeringsattest. Dit attest kan van

pas komen bij de aanvraag van een sociale woning of voor het bekomen van de Belgische nationaliteit.

De inburgering van minderjarige anderstalige nieuwkomers gebeurt vooral in het onderwijs. Het AgII

heeft de taak om anderstalige minderjarige nieuwkomers toe te leiden naar het onderwijs. In het secun-

dair onderwijs krijgen deze jongeren een jaar lang een Nederlands taalbad in een onthaalklas voor an-

derstalige nieuwkomers (OKAN) om daarna door te stromen naar het regulier onderwijs. Op het grond-

gebied van de Middenkempen is er een OKAN-school in Herentals. Ook startte het AgII met AMIF-pro-

jecten12 waarin jongeren een oriënterend inburgeringstraject op maat aangeboden krijgen.

...................................

12 Het Europees Fond voor Asiel, Migratie en Integratie (AMIF).


Figuur 20. Instroom nieuwkomers (linkeras) en inburgeringstrajecten (rechteras) van Middenkempen,

van 2010 – voorjaar 2016

BRON: Kruispuntbank Inburgering, verwerking AgII

In de Middenkempen stroomden in 2015 251 nieuwkomers in. Dit is iets meer dan in 2014, maar minder

dan de gegevens tussen 2010 en 2012. De gegevens voor 2012 kunnen verschillen van de huidige gege-

vens omdat er eerst met een ander cliëntvolgsysteem geregistreerd werd. Aan de hand van de cijfers

van dit voorjaar verwachten dat de instroom eind 2016 ook gestegen zal zijn. Van de nieuwkomers in

2015 behoorden 21,9% tot de verplichte doelgroep. In 2015 hebben 183 inburgeraars zich aangemeld.

Naar geslacht gaat het over iets meer vrouwen dan mannen (58,5% en 41,5%). Daarvan behoorden 53,0%

tot de rechthebbende doelgroep, 42,6% was verplicht en 4,4% behoorde niet tot de doelgroep. Er wer-

den 148 inburgeringscontracten afgesloten in 2015, waarvan 48,0% met verplichte inburgeraars. Het

aantal inburgeringscontracten is voortdurend gestegen sinds 2013. Qua leeftijd is er op 5 jaar tijd een

verjonging van de inburgeraars merkbaar. De gemiddelde leeftijd in 2010 bedroeg 40,2 jaar en in 2015

lag dat op 34,3 jaar. In 2010 waren 28,6% van de inburgeraars jonger dan 30 jaar. In 2015 is dit gestegen

met 9,2%. In 2015 is slechts 8,8% 50-plusser, in 2010 lag dit percentage op 12,1. In de loop van 2015

behaalden 118 inburgeraars hun inburgeringsattest. Dit is behoorlijk meer dan de 85 attesten in 2014.

We stellen vast dat de opvangcapaciteit voor vluchtelingen 152 plaatsen bevatte op 31/8/2016. Dit is

3,1% van de gehele Provincie Antwerpen. De bezettingsgraad bedroeg bij benadering 78,5%. In de Mid-

denkempen waren er op dat moment ongeveer 102 erkend vluchtelingen en personen met subsidiaire

bescherming.


5.2. Bijzondere analyse 2015

In de volgende paragraaf analyseren we enkele interessante cijfers over de inburgeraars in 2015. Zo be-

spreken we de nationaliteiten, hoofdperspectieven, het advies NT2, het aantal talen dat de inburgeraars

spreken, de top 10 van de talenkennis en de duurtijd van het behalen van het inburgeringsattest.

Figuur 21. Inburgeraars die een contract ondertekenden in 2015 naar nationaliteit

148 personen die een inburgeringscontract ondertekenden in de periode 1/1/2015-31/12/2015


De top 5 van nationaliteiten vertegenwoordigt de helft van de inburgeraars wonende in de Middenkem-

pen die in 2015 hun inburgeringscontract ondertekenden. Niet geheel onverwacht springen de Portuge-

zen eruit met 24,3%. In de groep van 49,3% andere nationaliteiten zijn nog 42 verschillende nationalitei-

ten te vinden. Elk vertegenwoordigen ze steeds minder dan 5 personen.


Figuur 22. Hoofdperspectieven



Bijna driekwart van de inburgeraars heeft een professioneel hoofdperspectief. 34,9% heeft al werk op

het moment van ondertekening van het inburgeringscontract of heeft werk gevonden tijdens zijn inbur-

geringstraject. Voor de inburgeraars die willen verder studeren (educatief perspectief) of een socio -cul-

tureel perspectief hebben is er geen structureel aanbod voorzien. Deze personen worden toegeleid naar

het onderwijs of naar een vrijetijdsaanbod/ vrijwilligerswerk. Ook worden ze aangemoedigd om deel te

nemen aan een praattafel of project ‘Samen inburgeren’.


Figuur 23. Advies NT2



Een deel van het inburgeringstraject bestaat uit het verwerven van basiskennis Nederlands. Om te be-

palen welke cursus Nederlands als tweede taal (NT2) het meest geschikt is doet de expert taal binnen

het AgII een intake. Laaggeschoolden worden doorverwezen naar een centrum voor basiseducatie (CBE).

Daar kunnen ze een cursus van 240 lesuren volgen. Ongeletterden of zeer laaggeschoolde inburgeraars

volgen er het alfa-traject dat bestaat uit 600 lesuren. Hooggeschoolden worden doorverwezen naar een

cursus van 120 lesuren bij centrum voor volwassenenonderwijs (CVO). Inburgeraars met een hoge co-

vaarscore (logicatest) kunnen doorverwezen worden naar een verkort traject van 90 uur bij een CVO of

een universitair talencentrum.

Meer dan 3 op 4 inburgeraars in de Middenkempen worden doorverwezen naar CVO. Slechts 5,6% wordt

doorverwezen naar het alfatraject bij CBE.


Figuur 24. Aantal talen



De competenties van de inburgeraar worden bevraagd bij de aanmelding en verder aangevuld tijdens

het inburgeringstraject. De talenkennis bepaalt in welke taal de inburgeraar de cursus maatschappelijke

oriëntatie zal volgen. Waar mogelijk wordt dit bij voorkeur gevolgd in de moedertaal. De 148 personen

die in de loop van 2015 een inburgeringscontract ondertekenden spreken samen 45 verschillende talen.

Het niveau varieert van noties tot moedertaal. Figuur 24 is een weergave van de talenkennis ‘goed-moe-

dertaal’. De meerderheid van de mensen spreekt enkel de moedertaal, 41,2%. Toch spreekt 39,2% ook

nog een andere contacttaal, 16,2% spreekt zelfs 3 talen. De uitzonderingen spreken 4-5 talen: 2,0% en

1,4%.


Figuur 25. Top 10 talenkennis

148 personen die een inburgeringscontract ondertekenden tussen de periode 1/1/2015-31/12/2015


Uit figuur 25 blijkt dat het Engels de belangrijkste communicatietaal is van de inburgeraars. 60,9%

spreekt Engels, waarvan 26,4% goed. 23,6% van de personen die in 2015 een inburgeringscontract on-

dertekenden heeft het Portugees als moedertaal. Ook al is het inburgeringscontract nog maar 1-2 jaar

geleden ondertekend. Toch geeft 21,6% aan dit al Nederlands te spreken. Vermoedelijk ligt dit percen-

tage hoger, maar wordt het soms niet meer aangevuld in het dossier van de inburgeraar. In de verdere

top tien zien we dat het hoofdzakelijk over ‘native speakers’ gaat. Er zijn twee talen die net buiten de

top 10 vallen maar toch de moeite waard zijn om te vermelden. 4,7% van de inburgeraars spreekt een

andere Afrikaanse taal en 4,1% spreekt Thais.


Figuur 26. Duurtijd behalen inburgeringsattest

118 personen die een inburgeringsattest behaalden tussen de periode 1/1/2015-31/12/2015


Volgens het inburgeringsdecreet kan het inburgeringsprogramma (het primaire traject) maximaal één

jaar duren. Meer dan de helft voldoet hieraan, 53,4%. Maar voor analfabeten en laaggeschoolden wordt

de duur van het inburgeringscontract verlengd met de tijd die nodig is om het programma met succes te

beëindigen. Zo stellen we vast dat inburgeraars die maximaal 10 jaar opleiding volgden gemiddeld 745

dagen nodig hebben om het inburgeringsattest te behalen. Wie een langere opleiding gevolgd heeft,

behaalde zijn inburgeringsattest gemiddeld in 394 dagen. Ook zijn er verschillende officiële redenen die

ervoor kunnen zorgen dat het inburgeringstraject tijdelijk onderbroken kan worden. De meerderheid

van de inburgeraars behaalt het inburgeringsattest tussen de 6 maanden en 1 jaar na het ondertekenen

van het inburgeringscontract.


6. Conclusie Middenkempen

De Middenkempen telt een vrij grote bevolking van buitenlandse herkomst: 8.814 personen. Samen ma-

ken zij echter 8,6% van de totale bevolking uit. Dit getal scoort lager dan het provinciale gemiddelde.

Toch verdient de regio aandacht: de bevolking van buitenlandse herkomst is er erg divers samengesteld.

Ook al komt 51,3% van personen van buitenlandse herkomst uit slechts zeven unieke herkomstlanden

toch is de diversiteit in de andere helft van de groep buitenlandse bevolking bijzonder groot. Hierin wor-

den nog 114 andere herkomstlanden vertegenwoordigd. Bovendien is 59,9 % niet verplicht tot inburge-

ring omdat ze een EU nationaliteit hebben. Hoe kan de Middenkempen deze groep bereiken en hen

betrekken bij het leven in de regio/ gemeente?

62,1% heeft de Belgische nationaliteit. Personen met een herkomst uit de Maghreblanden hebben het

vaakst de Belgische nationaliteit. Personen met een Europese nationaliteit staan het vaakst ingeschreven

in het bevolkingsregister, vooral personen met een herkomst uit West-Noord EU14. Personen met een

nationaliteit uit de EU12 landen zijn dan weer het vaakst ingeschreven in het vreemdelingenregister.

De bevolking van buitenlandse herkomst is jonger dan die van Belgische herkomst. Doordat de bevolking

van buitenlandse herkomst procentueel een eerder beperkte groep vormt, beïnvloedt dit de totale be-

volkingspiramide slechts in mindere mate. Toch valt op dat 15,3% van de kinderen van 0 tot 9 jaar een

buitenlandse herkomst heeft. Vormt dit een uitdaging voor het onderwijs- en jeugdbeleid binnen de

gemeenten?

De minderjarigen van buitenlandse herkomst wonen vaker bij een gehuwde ouders. Personen van bui-

tenlandse herkomst wonen vaker samen in een heterogeen gezin met minstens 1 persoon van buiten-

landse herkomst. Personen met een herkomst uit Europa niet-EU wonen het vaakst in een gezin met een

heterogene herkomst zonder een Belg. 38,2 % van de personen van buitenlandse herkomst woont in een

homogeen samengesteld gezin. Wat zegt dit over contacten en netwerken in de regio/ gemeente? Wat

zijn de oorzaken hiervan? Speelt gezinshereniging mee in het vormen van gemengde gezinnen?

De cijfers met betrekking tot arbeidsmarktparticipatie van de inwoners van de Middenkempen tonen

een herkomstkloof op de arbeidsmarkt. Personen van buitenlandse herkomst zijn minder vaak werk-

zaam, dus vaker inactief of werkloos. Bij personen van niet-EU herkomst is deze kloof het grootst. Over

alle herkomstgroepen heen participeren vrouwen minder dan mannen aan de arbeidsmarkt. De verschil-

len tussen mannen en vrouwen zijn het grootst bij personen van niet-EU herkomst.

Wanneer de personen van buitenlandse herkomst als werknemer aan de slag zijn, zijn zij vaker tewerk-

gesteld in de lagere loonklassen – dat is het opvallendst bij personen van niet-EU herkomst.

Komen personen met een buitenlandse herkomst dan vaker in de armoede terecht? Personen met een

niet-Europese herkomst zijn vaker huurder van een sociale woning. Toch waren er meer geboorten in

kansarme gezinnen waarvan de moeder een Belgische nationaliteit had. En is het percentage dat beroep

doet op sociale bijstand maar een minderheid.


In 2015 telde de Middenkempen 251 nieuwkomers. 148 inburgeraars ondertekenden een inburgerings-

contract, van wie 24,3% Portugezen. Sinds 2013 stijgen de cijfers omtrent het engagement tot inburge-

ring. De inburgeraars hebben overduidelijk een professioneel perspectief. De meeste doorverwijzingen

voor NT2 waren naar CVO. Bij de bevraging naar de talenkennis van de inburgeraars bleek dat ze vaak

enkel de moedertaal spreken. In totaal spreken ze 45 verschillende talen waarvan Engels, Portugees en

Nederlands de drie belangrijkste zijn.

Meer algemeen tonen de cijfers aan dat de Middenkempen een vrij divers samengestelde bevolking kent.

Uit de cijfers wordt niet duidelijk welke processen hiertoe hebben geleid. Gaat het om personen die zich

permanent vestigen? Of zijn het eerder tijdelijke inwoners van de gemeenten?

Ook wordt uit deze cijfers weinig duidelijk hoe de diversiteit vorm krijgt in de Middenkempen en de 7

gemeentes afzonderlijk. Welke netwerken hebben personen van buitenlandse herkomst? In welke ver-

enigingen zijn zij actief? Zijn zij betrokken in de reguliere organisaties? Hoe staan deze mensen ten op-

zichte van de diensten en organisaties in de regio/ gemeente? Participeren zij? Zijn er drempels die hen

er van weerhouden om gebruik te maken van de diensten? Zijn er brugfiguren die de relatie kunnen

faciliteren? Hoe verlopen de contacten vanuit het oogpunt van de medewerkers van de gemeentelijke

diensten en de organisaties?


7. Grobbendonk

7.1. Cijfergegevens

Figuur 1a. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / regio


Figuur 2a. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / uniek land



Figuur 3a. Bevolking van buitenlandse herkomst naar huidige nationaliteit


Figuur 4a. Inwoners met een buitenlandse nationaliteit naar inschrijving in de administratieve registers



Figuur 5a. Bevolking van Belgische herkomst naar leeftijd en geslacht


Figuur 6a. Bevolking van buitenlandse herkomst naar leeftijd en geslacht



Figuur 7a. Bevolking naar leeftijd, geslacht en herkomst


Figuur 8a. Minderjarigen 0-17 jaar naar herkomst en positie in het huishouden



Figuur 9a. Bevolking naar herkomst en naar gemengd of niet-gemengd gezin


Figuur 10a. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en ge-

slacht



Figuur 11a. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en naar

leeftijd


Figuur 12a. Dagloonklasse naar herkomst



Figuur 13a. Aandeel van de 18-64 jarigen dat beroep doet op sociale bijstand naar herkomst


Figuur 14a. Sociale huurders & kandidaat-huurders naar herkomst



Figuur 15a. Geboorten in kansarme gezinnen


Figuur 16-17-18a. Leerlingen kleuter-, lager en secundair onderwijs naar thuistaal



Figuur 19a. Schoolse achterstand naar gemeente, onderwijsniveau en naar thuistaal


Figuur 20a. Instroom nieuwkomers (linkeras) en inburgeringstrajecten (rechteras) van Grobbendonk, van

2010 – voorjaar 2016



Figuur 21a. Inburgeraars die een contract ondertekenden in 2015 – voorjaar 2016 naar nationaliteit


Figuur 22a. Hoofdperspectieven



Figuur 23a. Advies NT2


Figuur 24a. Aantal talen


Figuur 25a. Top 10 talenkennis

Deze gegevens worden niet weergegeven wegens te weinig personen. De 12 personen die in 2015 een

inburgeringscontract tekenden spreken samen 12 verschillende talen. Het Portugees en het Engels spe-

len de belangrijkste rol.


Figuur 26a. Duurtijd behalen inburgeringsattest

Deze gegevens worden niet weergegeven wegens minder dan 5 personen: gemiddeld 1-2 jaar

7.2. Conclusie

De gemeente Grobbendonk telt 906 personen van buitenlandse herkomst, 8,1% van de totale bevolking.

Zes unieke landen vertegenwoordigen samen 52,6% van personen van buitenlandse herkomst. Buiten

de top 10 zijn er nog 59 herkomstlanden. 59,7% heeft de Belgische nationaliteit ; personen met een her-

komst uit de Maghreb-landen het vaakst. Personen met een Europese nationaliteit staan het vaakst in-

geschreven in het bevolkingsregister. Er zijn enkel inschrijvingen in het vreemdelingenregister bij perso-

nen met een nationaliteit uit de rijke OESO-landen buiten Europa en uit Zuid- en Centraal Amerika.

De bevolking van buitenlandse herkomst is jonger dan die van Belgische herkomst. Toch beïnvloedt dit

de totale bevolking in mindere mate. Het valt op dat 18,5% van de buitenlandse bevolking tussen 0 en 9

jaar oud is. Er zijn weinig verschillen tussen Belgen en personen van buitenlandse herkomst inzake de

positie van de minderjarige in het huishouden. Personen van buitenlandse herkomst wonen vaker samen

in een heterogeen gezin met een Belg. Personen van andere landen van Afrika wonen het vaakst in een

gezin met een heterogene herkomst zonder een Belg. 26,2 % van de personen van buitenlandse her-

komst woont in een homogeen samengesteld gezin.

De genderkloof inzake arbeidsmarktparticipatie ligt lager bij personen van buitenlandse herkomst. Ech-

ter is er wel een herkomstkloof aanwezig. Deze kloof is het grootste bij personen met een niet-EU her-

komst waar 57% van de mannen en 55% van de vrouwen werkzaam zijn. Ook bij deze groep ligt de werk-

loosheidsgraad hoger, 14% en 10%. Enkel vrouwen met een EU-herkomst ligt de werkloosheidsgraad

lager dan bij de Belgen. Bekijken we de gegevens naar leeftijd dan merken we op dat er procentueel

ongeveer evenveel jongeren als ouderen werkzaam zijn. Wanneer de personen van buitenlandse her-

komst als werknemer aan het werk zijn, zijn zij vaker tewerkgesteld in de lagere loonklassen – dat is het

opvallendst bij personen van niet-EU herkomst. 33,4% van deze groep verdiend minder dan 90 euro per

dag.

Er zijn 0,4% meer personen met een EU herkomst die beroep doen op sociale bijstand. Immers zijn er

wel meer niet-EU (kandidaat-) huurders voor een sociale woning. Bij de bevolking van Belgische her-

komst zijn er meer geboorten in kansarme gezinnen. Meer dan 95% van de leerlingen spreekt Nederlands

als thuistaal. De schoolse achterstand is aanzienlijk groter bij leerlingen in het secundair onderwijs met

een andere thuistaal.


In 2015 telde Grobbendonk 27 nieuwkomers. 12 inburgeraars ondertekenden een inburgeringscontract.

Drie kwart van de inburgeraars heeft een professioneel perspectief. De meeste doorverwijzingen voor

NT2 waren naar een CVO. De helft van de inburgeraars spreekt enkel de eigen moedertaal.


8. Herentals

8.1. Cijfergegevens

Figuur 1b. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / regio


Figuur 2b. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / uniek land



Figuur 3b. Bevolking van buitenlandse herkomst naar huidige nationaliteit


Figuur 4b. Inwoners met een buitenlandse nationaliteit naar inschrijving in de administratieve registers



Figuur 5b. Bevolking van Belgische herkomst naar leeftijd en geslacht


Figuur 6b. Bevolking van buitenlandse herkomst naar leeftijd en geslacht



Figuur 7b. Bevolking naar leeftijd, geslacht en herkomst


Figuur 8b. Minderjarigen 0-17 jaar naar herkomst en positie in het huishouden



Figuur 9b. Bevolking naar herkomst en naar gemengd of niet-gemengd gezin


Figuur 10b. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en ge-

slacht



Figuur 11b. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en naar

leeftijd


Figuur 12b. Dagloonklasse naar herkomst



Figuur 13b. Aandeel van de 18-64 jarigen dat beroep doet op sociale bijstand naar herkomst


Figuur 14b. Sociale huurders & kandidaat-huurders naar herkomst



Figuur 15b. Geboorten in kansarme gezinnen


Figuur 16-17-18b. Leerlingen kleuter-, lager en secundair onderwijs naar thuistaal



Figuur 19b. Schoolse achterstand naar gemeente, onderwijsniveau en naar thuistaal


Figuur 20b. Instroom nieuwkomers (linkeras) en inburgeringstrajecten (rechteras) van Herentals, van




Figuur 21b. Inburgeraars die een contract ondertekenden in 2015 – voorjaar 2016 naar nationaliteit


Figuur 22b. Hoofdperspectieven



Figuur 23b. Advies NT2


Figuur 24b. Aantal talen



Figuur 25b. Top 10 talenkennis


Figuur 26b. Duurtijd behalen inburgeringsattest



8.2. Conclusie

De gemeente Herentals telt 3.157 personen van buitenlandse herkomst, 11,4% van de totale bevolking.

Acht unieke landen vertegenwoordigen samen 50,9% van personen van buitenlandse herkomst. 43,2%

behoort niet tot de top 10. Zij zijn afkomstig uit maar liefst 89 andere landen. 57,0% heeft de Belgische

nationaliteit. Personen met een herkomst uit de Maghreb-landen hebben het vaakst de Belgische natio-

naliteit en staan ook vaker ingeschreven in het vreemdelingenregister. Personen met een Europese na-

tionaliteit staan het vaakst ingeschreven in het bevolkingsregister.

De bevolking van buitenlandse herkomst is jonger dan die van Belgische herkomst. De populatie van de

bevolking tot en met 44 jaar blijft heel stabiel rond de 140 personen per geslacht. Er zijn weinig verschil-

len zichtbaar in de positie van de minderjarige in het huishouden tussen Belgen en personen van buiten-

landse herkomst.

Personen van buitenlandse herkomst wonen ongeveer even vaak in een heterogeen gezin met Belg als

in een homogeen samengesteld gezin. Personen uit andere landen van Afrika wonen het vaakst in een

gezin met een heterogene herkomst zonder een Belg.

Mannen van Belgische herkomst zijn het vaakst actief op de arbeidsmarkt. Echter ligt de werkloosheids-

graad het hoogst bij mannen met een niet-EU herkomst. Bekijken we de gegevens naar leeftijd dan mer-

ken we ook op dat de werkloosheid bij de niet-EU herkomst hoger ligt, zeker bij de jongeren tussen 18-

24 jaar. Wanneer de personen van buitenlandse herkomst als werknemer aan het werk zijn, zijn zij vaker

tewerkgesteld in de lagere loonklassen – dat is het opvallendst bij personen van niet-EU herkomst. 40,5%

van deze groep verdiend minder dan 90 euro per dag.

Er zijn 7% meer personen met een niet-EU herkomst die beroep doen op sociale bijstand. Ook zijn ze

vaker (kandidaat-) huurders van een sociale woning. Enerzijds zijn er meer geboorten in kansarme ge-

zinnen dan bij de andere gemeentes, 9,2%. Anderzijds zijn er wel bijzonder weinig geboorten in kansarme

gezinnen bij de bevolking van EU herkomst, 2%. Meer dan 90% van de leerlingen spreekt Nederlands als

thuistaal. De schoolse achterstand is aanzienlijk groter bij leerlingen in het secundair onderwijs met een

andere thuistaal. In vergelijking met de andere gemeenten lopen de leerlingen in het lager onderwijs

vaker schoolse achterstand op in Herentals.

In 2015 ontving Herentals 91 nieuwkomers. 60 inburgeraars ondertekenden een inburgeringscontract,

van wie 20,2% vluchtelingen. De inburgeraars hebben vaker een professioneel perspectief. 67,2% van de

doorverwijzingen voor NT2 waren naar CVO. 41,7% is tweetalig. In totaal spreken ze 28 verschillende

talen waarvan het Engels, Nederlands en Arabisch de drie belangrijkste zijn. 68 personen behaalden hun

inburgeringsattest.


9. Herenthout

9.1. Cijfergegevens

Figuur 1c. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / regio


Figuur 2c. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / uniek land



Figuur 3c. Bevolking van buitenlandse herkomst naar huidige nationaliteit


Figuur 4c. Inwoners met een buitenlandse nationaliteit naar inschrijving in de administratieve registers



Figuur 5c. Bevolking van Belgische herkomst naar leeftijd en geslacht


Figuur 6c. Bevolking van buitenlandse herkomst naar leeftijd en geslacht



Figuur 7c. Bevolking naar leeftijd, geslacht en herkomst


Figuur 8c. Minderjarigen 0-17 jaar naar herkomst en positie in het huishouden



Figuur 9c. Bevolking naar herkomst en naar gemengd of niet-gemengd gezin


Figuur 10c. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en ge-

slacht



Figuur 11c. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en naar

leeftijd


Figuur 12c. Dagloonklasse naar herkomst



Figuur 13c. Aandeel van de 18-64 jarigen dat beroep doet op sociale bijstand naar herkomst


Figuur 14c. Sociale huurders & kandidaat-huurders naar herkomst



Figuur 15c. Geboorten in kansarme gezinnen


Figuur 16-17-18c. Leerlingen kleuter-, lager en secundair onderwijs naar thuistaal



Figuur 19c. Schoolse achterstand naar gemeente, onderwijsniveau en naar thuistaal


Figuur 20c. Instroom nieuwkomers (linkeras) en inburgeringstrajecten (rechteras) van Herenthout, van




Figuur 21c. Inburgeraars die een contract ondertekenden in 2015 – voorjaar 2016 naar nationaliteit


Figuur 22c. Hoofdperspectieven



Figuur 23c. Advies NT2


Figuur 24c. Aantal talen



Figuur 25c. Top talenkennis


Figuur 26c. Duurtijd behalen inburgeringsattest



9.2. Conclusie

De gemeente Herenthout telt 628 personen van buitenlandse herkomst, 7,1% van de totale bevolking.

De personen van buitenlandse herkomst in Herenthout zijn afkomstig uit 52 verschillende landen. Slechts

2 unieke landen, Portugal en Nederland, vertegenwoordigen 52,5% van de personen van buitenlandse

herkomst. Dit is vrij uniek. 54,4% heeft de Belgische nationaliteit. Alle personen met een Turkse herkomst

hebben de Belgische nationaliteit. Alle personen met een nationaliteit uit Noord- en West-Europa staan

ingeschreven in het bevolkingsregister. Omgekeerd staan dan weer alle personen met een EU-12 natio-

naliteit en Zuid- en Centraal Amerika ingeschreven in het vreemdelingenregister.

De bevolking van buitenlandse herkomst is jonger dan die van Belgische herkomst. 17,4% is tussen 0 en

9 jaar oud. Er zijn weinig verschillen tussen Belgen en personen van buitenlandse herkomst inzake de

positie van de minderjarige in het huishouden. 51,8% van de personen van buitenlandse herkomst woont

in een homogeen samengesteld gezin. Personen uit Nederland wonen vaker samen in een heterogeen

samengesteld gezin met Belg.

De genderkloof bij arbeidsmarktparticipatie ligt lager bij personen van buitenlandse herkomst. Sterker

nog: er zijn meer vrouwen met een niet-EU herkomst werkzaam dan mannen met een niet-EU herkomst.

Er is echter is er wel kloof op gebied van herkomst. Deze kloof is het grootste bij personen met een niet-

EU herkomst, 20% minder personen werkzaam dan de bevolking met een Belgische herkomst. Wanneer

de personen van buitenlandse herkomst als werknemer aan de slag zijn, zijn ze vaker tewerkgesteld in

de lagere loonklassen – dat is het opvallendst bij personen van EU herkomst. 49% van deze groep ver-

dient minder dan 90 euro per dag.

0,7% van de personen met een EU- en 5,3% met een niet-EU herkomst doen beroep op sociale bijstand.

Er zijn 10% meer personen met een niet-EU herkomst die huurder zijn van een sociale woning. In He-

renthout zijn er 2,6% geboorten in kansarme gezinnen. Leerlingen in het secundair onderwijs spreken

vaker het Nederlands als thuistaal. Meer dan 95% van de leerlingen spreekt Nederlands als thuistaal. Bij

leerlingen met een andere thuistaal is de schoolse achterstand is aanzienlijk groter in het secundair on-

derwijs.

In 2015 telde Herenthout 24 nieuwkomers. 34 inburgeraars ondertekenden een inburgeringscontract,

van wie 75% Portugezen. De inburgeraars hebben overduidelijk een professioneel perspectief, 6 7,6%

werkt al. De meeste doorverwijzingen voor NT2 waren naar een CVO. Bij de bevragingen naar de talen-

kennis van de inburgeraars bleek dat ze vaak enkel de moedertaal spreken. In totaal spreken ze 13 ver-

schillende talen waarvan het Portugees, Engels en Frans de drie belangrijkste zijn. 18 personen behaal-

den hun inburgeringsattest.


10. Kasterlee

10.1. Cijfergegevens

Figuur 1d. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / regio


Figuur 2d. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / uniek land



Figuur 3d Bevolking van buitenlandse herkomst naar huidige nationaliteit


Figuur 4d. Inwoners met een buitenlandse nationaliteit naar inschrijving in de administratieve registers



Figuur 5d. Bevolking van Belgische herkomst naar leeftijd en geslacht


Figuur 6d. Bevolking van buitenlandse herkomst naar leeftijd en geslacht



Figuur 7d. Bevolking naar leeftijd, geslacht en herkomst


Figuur 8d. Minderjarigen 0-17 jaar naar herkomst en positie in het huishouden



Figuur 9d. Bevolking naar herkomst en naar gemengd of niet-gemengd gezin


Figuur 10d. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst e n ge-

slacht



Figuur 11d. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en naar

leeftijd


Figuur 12d. Dagloonklasse naar herkomst



Figuur 13d. Aandeel van de 18-64 jarigen dat beroep doet op sociale bijstand naar herkomst


Figuur 14d. Sociale huurders & kandidaat-huurders naar herkomst



Figuur 15d. Geboorten in kansarme gezinnen


Figuur 16-17-18d. Leerlingen kleuter-, lager en secundair onderwijs naar thuistaal



Figuur 19d. Schoolse achterstand naar gemeente, onderwijsniveau en naar thuistaal


Figuur 20d. Instroom nieuwkomers (linkeras) en inburgeringstrajecten (rechteras) van Kasterlee, van




Figuur 21d. Inburgeraars die een contract ondertekenden in 2015 – voorjaar 2016 naar nationaliteit


Figuur 22d. Hoofdperspectieven



Figuur 23d. Advies NT2


Figuur 24d. Aantal talen


Figuur 25d. Top 10 talenkennis

Deze grafiek wordt niet weergegeven wegens te weinig personen. De 15 mensen die een inburgerings-

contract tekenden in 2015 spreken samen 18 verschillende talen. Het Arabisch en het Engels spelen de

belangrijkste rol.


Figuur 26d. Duurtijd behalen inburgeringsattest


10.2. Conclusie

De gemeente Kasterlee telt 1.512 personen van buitenlandse herkomst: 8,4% van de totale bevolking.

45,7% van de personen van buitenlandse herkomst is afkomstig uit Nederland. Dit is vrij opvallend. Een

kwart van de bevolking van buitenlandse herkomst is afkomstig uit 69 herkomstlanden. 51,7% heeft de

Belgische nationaliteit. Alle personen met een herkomst uit rijke OESO-landen buiten Europa bezitten de

Belgische nationaliteit. Personen met een Europese nationaliteit staan het vaakst ingeschreven in het

bevolkingsregister, uitgezonderd personen met een nationaliteit uit EU12. Deze laatste groep staat het

vaakst ingeschreven in het vreemdelingenregister.

Bij de bevolking van Belgische herkomst merken we een vergrijzing die zich lijkt te herstellen. De bevol-

king van buitenlandse herkomst is jonger dan die van Belgische herkomst. Bij de bevolking van buiten-

landse herkomst merken we dat er een eerder jonge bevolking is, 35,6% is jonger dan 20 jaar. Minderja-

rigen van buitenlandse herkomst zijn iets vaker een kind van alleenstaande ouders dan minderjarigen

van Belgische herkomst. Personen van buitenlandse herkomst wonen vaker samen in een heterogeen

gezin met Belg. Personen van Maghreb-landen wonen het vaakst in een gezin met een heterogene her-

komst zonder een Belg. Personen uit EU-12 landen wonen vaker dan gemiddeld in een homogeen sa-

mengesteld gezin.


De genderkloof bij arbeidsmarktparticipatie ligt lager bij personen van buitenlandse herkomst. De her-

komstkloof is beperkt aanwezig. Bekijken we de gegevens naar leeftijd dan merken we wel wat verschil-

len. Zo ligt de werkzaamheidsgraad bij 24-49 jarigen 20% lager bij de bevolking van buitenlandse her-

komst. Binnen dezelfde leeftijdsgroep ligt de werkloosheidsgraad het hoogst bij de personen met een

niet-EU herkomst. Wanneer de personen van buitenlandse herkomst als werknemer aan het werk zijn,

zijn zij vaker tewerkgesteld in de lagere loonklassen – dat is het opvallendst bij personen van niet-EU

herkomst. 30,7% van deze groep verdient minder dan 90 euro per dag.

Er zijn 4,2% meer personen met een niet-EU herkomst die beroep doen op sociale bijstand. Er zijn aan-

zienlijk meer niet-EU kandidaat huurders voor een sociale woning. Er zijn 5,2% geboorten in kansarme

gezinnen. Meer dan 96% van de leerlingen spreekt Nederlands als thuistaal. Drie kwart van de leerlingen

met een andere thuistaal loopt minstens één jaar schoolse vertraging op in het secundair onderwijs.

In 2015 ontving Kasterlee 39 nieuwkomers. 19 inburgeraars ondertekenden een inburgeringscontract.

Net geen driekwart van de inburgeraars heeft een professioneel perspectief. De meeste doorverwijzin-

gen voor NT2 waren naar een CVO. Bij de bevraging naar de talenkennis van de inburgeraars bleek dat

47,4% enkel de moedertaal spreekt. 16 personen behaalden hun inburgeringsattest.


11. Lille


Figuur 1e. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / regio


Figuur 2e. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / uniek land



Figuur 3e. Bevolking van buitenlandse herkomst naar huidige nationaliteit


Figuur 4e. Inwoners met een buitenlandse nationaliteit naar inschrijving in de administratieve registers



Figuur 5e. Bevolking van Belgische herkomst naar leeftijd en geslacht


Figuur 6e. Bevolking van buitenlandse herkomst naar leeftijd en geslacht



Figuur 7e. Bevolking naar leeftijd, geslacht en herkomst


Figuur 8e. Minderjarigen 0-17 jaar naar herkomst en positie in het huishouden



Figuur 9e. Bevolking naar herkomst en naar gemengd of niet-gemengd gezin


Figuur 10e. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en ge-

slacht



Figuur 11e. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en naar

leeftijd


Figuur 12e. Dagloonklasse naar herkomst



Figuur 13e. Aandeel van de 18-64 jarigen dat beroep doet op sociale bijstand naar herkomst


Figuur 14e. Sociale huurders & kandidaat-huurders naar herkomst



Figuur 15e. Geboorten in kansarme gezinnen


Figuur 16-17-18e. Leerlingen kleuter-, lager en secundair onderwijs naar thuistaal



Figuur 19e. Schoolse achterstand naar gemeente, onderwijsniveau en naar thuistaal


Figuur 20e. Instroom nieuwkomers (linkeras) en inburgeringstrajecten (rechteras) van Lille, van 2010 –

voorjaar 2016



Figuur 21e. Inburgeraars die een contract ondertekenden in 2015 – voorjaar 2016 naar nationaliteit


Figuur 22e. Hoofdperspectieven



Figuur 23e. Advies NT2


Figuur 24e. Aantal talen


Figuur 25e. Top 10 talenkennis

Deze grafiek wordt niet weergegeven wegens te weinig personen. De 9 personen die in 2015 een inbur-

geringscontract tekenden spreken samen 14 talen. Het Engels wordt het vaakst gesproken.


Figuur 26e. Duurtijd behalen inburgeringsattest


11.2. Conclusie

De gemeente Lille telt 1.165 personen van buitenlandse herkomst, 7,1% van de totale bevolking. De

totale bevolking van buitenlandse herkomst telt 70 verschillende herkomstlanden. Net als Kasterlee kent

Lille ook een grote bevolking van Nederlandse herkomst. Samen met de Polen vertegenwoordigen zij

51,5% van de personen van buitenlandse herkomst. 57,1% heeft de Belgische nationaliteit; personen

met een herkomst uit de Maghreb-landen het vaakst. Personen met een nationaliteit uit de buurlanden

en West- en Noord-EU staan het vaakst ingeschreven in het bevolkingsregister. Personen met een natio-

naliteit uit andere landen van Afrika staan vaker ingeschreven in het vreemdelingenregister.

De bevolking van buitenlandse herkomst is zichtbaar jonger: 9,8% is tussen 5 en 9 jaar oud. Minderjarigen

van buitenlandse herkomst zijn iets vaker kind bij alleenstaande ouders dan minderjarigen van Belgische

herkomst. Personen van buitenlandse herkomst wonen vaker samen in een heterogeen gezin met Belg.

Personen van Nederland wonen het vaakst in een gezin met een heterogene herkomst zonder een Belg.

35,4 % van de personen van buitenlandse herkomst woont in een homogeen samengesteld gezin.

De herkomstkloof op de arbeidsmarkt is sterk aanwezig in Lille. Minder dan de helft van de niet-EU be-

volking is actief op de arbeidsmarkt. Bij deze groep ligt de werkloosheidsgraad beduidend hoger dan in

de andere gemeenten. 21% van de vrouwen met een niet-EU herkomst is werkloos. Wanneer we de

gegevens bekijken naar leeftijd dan blijft de niet-EU herkomst er bovenuit steken. Vooral de gegevens

van de jongeren tussen 18-24 zijn vrij opvallend. Slechts 11,1% van deze jongeren werkt. De helft is


werkloos. Wanneer de personen van buitenlandse herkomst als werknemer aan het werk zijn, zijn zij

vaker tewerkgesteld in de lagere loonklassen – dat is het opvallendst bij personen van niet-EU herkomst.

32,1% van deze groep verdient tussen 60-90 euro per dag.

Een op 20 personen met een niet-EU herkomst doet beroep op sociale bijstand. Ook zijn er meer niet-

EU (kandidaat-) huurders voor een sociale woning. In Lille zijn er 4,6% geboorten in kansarme gezinnen.

Er zijn meer geboorten in kansarme gezinnen bij de bevolking van Belgische herkomst. Meer dan 96%

van de leerlingen spreekt Nederlands als thuistaal. Drie kwart van de leerlingen met een andere thuistaal

loopt minstens één jaar schoolse vertraging op in het secundair onderwijs.

In 2015 ontving Lille 23 nieuwkomers. 9 inburgeraars ondertekenden een inburgeringscontract en 7 in-

burgeraars behaalden hun inburgeringsattest.


12. Olen


Figuur 1f. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / regio


Figuur 2f. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / uniek land



Figuur 3f. Bevolking van buitenlandse herkomst naar huidige nationaliteit


Figuur 4f. Inwoners met een buitenlandse nationaliteit naar inschrijving in de administratieve registers



Figuur 5f. Bevolking van Belgische herkomst naar leeftijd en geslacht


Figuur 6f. Bevolking van buitenlandse herkomst naar leeftijd en geslacht



Figuur 7f. Bevolking naar leeftijd, geslacht en herkomst


Figuur 8f. Minderjarigen 0-17 jaar naar herkomst en positie in het huishouden



Figuur 9f. Bevolking naar herkomst en naar gemengd of niet-gemengd gezin


Figuur 10f. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en ge-

slacht



Figuur 11f. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en naar

leeftijd


Figuur 12f. Dagloonklasse naar herkomst



Figuur 13f. Aandeel van de 18-64 jarigen dat beroep doet op sociale bijstand naar herkomst


Figuur 14f. Sociale huurders & kandidaat-huurders naar herkomst



Figuur 15f. Geboorten in kansarme gezinnen


Figuur 16-17-18f. Leerlingen kleuter-, lager en secundair onderwijs naar thuistaal



Figuur 19f. Schoolse achterstand naar gemeente, onderwijsniveau en naar thuistaal


Figuur 20f. Instroom nieuwkomers (linkeras) en inburgeringstrajecten (rechteras) van Olen, van 2010 –

voorjaar 2016



Figuur 21f. Inburgeraars die een contract ondertekenden in 2015 – voorjaar 2016 naar nationaliteit


Figuur 22f. Hoofdperspectieven



Figuur 23f. Advies NT2


Figuur 24f. Aantal talen


Figuur 25f. Top 10 talenkennis

Deze grafiek wordt niet weergegeven wegens te weinig personen. De 6 personen die in 2015 een inbur-

geringscontract tekenden spreken samen 12 talen. Het Arabisch speelt hierbij de meest prominente rol.


Figuur 26f. Duurtijd behalen inburgeringsattest


12.2. Conclusie

De gemeente Olen telt 974 personen van buitenlandse herkomst, 8,0% van de totale bevolking. Zes

unieke landen vertegenwoordigen samen 53,1% van personen van buitenlandse herkomst. Een derde

van de buitenlandse bevolking is afkomstig uit 54 herkomstlanden. 66,5% heeft de Belgische nationali-

teit; personen met een Turkse herkomst het vaakst. Alle personen met een Turkse nationaliteit staan

ingeschreven in het bevolkingsregister. Personen met een EU12 nationaliteit staan vaker dan gemiddeld

ingeschreven in het vreemdelingenregister.

De bevolking van buitenlandse herkomst is jonger dan die van Belgische herkomst. Er zijn twee sprongen

zichtbaar. Er zijn veel personen met een leeftijd van 0 tot 9 jaar en ook opnieuw van 30 tot 39 jaar.

Minderjarigen van Nederlandse herkomst zijn iets vaker kind van alleenstaande ouders Personen van

buitenlandse herkomst wonen vaker samen in een heterogeen gezin met een Belg. Geen enkele her-

komst springt eruit bij de gezinnen met heterogene herkomst zonder een Belg. 34,1% van de personen

van buitenlandse herkomst woont in een homogeen samengesteld gezin.

De herkomstkloof op de arbeidsmarkt is aanwezig in Olen. De werkzaamheidsgraad ligt lager en de werk-

loosheidsgraad ligt hoger bij personen met een niet-EU herkomst. Zo is maar 48% van de vrouwen actief

op de arbeidsmarkt en 14% is werkloos. Bekijken we de gegevens naar leeftijd dan ligt de werkloosheids-

graad het hoogst bij jongeren van EU-herkomst, 17%. Wanneer de personen van buitenlandse herkomst

als werknemer aan het werk zijn, zijn zij vaker tewerkgesteld in de lagere loonklassen.


Er zijn 6% meer personen met een niet-EU herkomst die beroep doen op sociale bijstand. Ook zijn ze

vaker huurder van een sociale woning. Er zijn 4,3% geboorten in kansarme gezinnen, vooral in gezinnen

met Belgische herkomst. Naarmate men ouder wordt, spreken de minderjarigen vaker Nederlands als

thuistaal. Het feit dat een leerling een andere thuistaal spreekt heeft in Olen weinig invloed op de

schoolse achterstand.

In 2015 ontving Olen 35 nieuwkomers. 7 inburgeraars ondertekenden een inburgeringscontract en 9

behaalden het attest van inburgering.


13. Vorselaar


Figuur 1g. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / regio


Figuur 2g. Bevolking van buitenlandse herkomst naar herkomstland / uniek land



Figuur 3g. Bevolking van buitenlandse herkomst naar huidige nationaliteit


Figuur 4g. Inwoners met een buitenlandse nationaliteit naar inschrijving in de administratieve registers



Figuur 5g. Bevolking van Belgische herkomst naar leeftijd en geslacht


Figuur 6g. Bevolking van buitenlandse herkomst naar leeftijd en geslacht



Figuur 7g. Bevolking naar leeftijd, geslacht en herkomst


Figuur 8g. Minderjarigen 0-17 jaar naar herkomst en positie in het huishouden



Figuur 9g. Bevolking naar herkomst en naar gemengd of niet-gemengd gezin


Figuur 10g. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en ge-

slacht



Figuur 11g. Werkzaamheidsgraad (linkeras) en werkloosheidsgraad (rechteras) naar herkomst en naar

leeftijd


Figuur 12g. Dagloonklasse naar herkomst



Figuur 13g. Aandeel van de 18-64 jarigen dat beroep doet op sociale bijstand naar herkomst


Figuur 14g Sociale huurders & kandidaat-huurders naar herkomst


Figuur 15g. Geboorten in kansarme gezinnen

Deze grafiek wordt niet weergegeven, er zijn in Vorselaar enkel geboorten in kansarme gezinnen met een

Belgische herkomst.


Figuur 16-17-18g. Leerlingen kleuter-, lager en secundair onderwijs naar thuistaal


Figuur 19g. Schoolse achterstand naar gemeente, onderwijsniveau en naar thuistaal



Figuur 20g. Instroom nieuwkomers (linkeras) en inburgeringstrajecten (rechteras) van Vorselaar, van



Figuur 21g. Inburgeraars die een contract ondertekenden in 2015 – voorjaar 2016 naar nationaliteit



Figuur 22g. Hoofdperspectieven


Figuur 23g. Advies NT2



Figuur 24g. Aantal talen


Figuur 25g. Top 10 talenkennis

Deze grafiek wordt niet weergegeven wegens te weinig personen. De 7 personen die een inburgerings-

contract tekenden in 2015 spreken samen 12 verschillende talen. Het Engels is hierbij de taal die het

vaakst beheerst wordt.

Figuur 26g. Duurtijd behalen inburgeringsattest

Deze grafiek wordt niet weergegeven wegens minder dan 5 personen: gemiddeld 6 maanden -1 jaar.

13.2. Conclusie

De gemeente Vorselaar telt 410 personen van buitenlandse herkomst, slechts 5,3% van de totale bevol-

king. Zij komen uit 48 verschillende herkomstlanden. Nederland, Groot-Brittannië, Filippijnen en Roeme-

nië vertegenwoordigen samen 50,7% van personen van buitenlandse herkomst. 65,5% heeft de Belgische

nationaliteit; personen met een herkomst uit andere landen van Afrika het vaakst. Personen met een

Europese nationaliteit staan het vaakst ingeschreven in het bevolkingsregister. In vergelijking met de

andere gemeenten staat de bevolking van buitenlandse herkomst in Vorselaar vaker in het vreemdelin-

genregister ingeschreven.

De bevolking van buitenlandse herkomst is jonger dan die van Belgische herkomst. De verdeling tussen

mannen en vrouwen is onevenwichtig. Er zijn meer vrouwen van oudere leefti jd. Er zijn weinig verschillen

tussen Belgen en personen van buitenlandse herkomst inzake de positie van de minderjarige in het huis-

houden. Personen van buitenlandse herkomst wonen vaker samen in een heterogeen gezin met een


Belg. Geen enkele herkomst springt eruit bij de gezinnen met heterogene herkomst zonder een Belg.

19,6 % van de personen van buitenlandse herkomst woont in een homogeen samengesteld gezin.

In vergelijking met de andere gemeenten zijn de cijfers omtrent arbeidsmarktparticipatie in Vorse laar

nogal atypisch. De werkzaamheidsgraad van de mannen met een niet-Eu herkomst ligt verrassend hoog,

73%. De werkloosheidsgraad van de vrouwen van Belgische herkomst ligt even hoog als die van de man-

nen van niet-EU herkomst, namelijk 6%. De werkloosheidsgraad bij 50-plussers van buitenlandse her-

komst ligt lager dan bij die van Belgische herkomst. 42,1% van de bevolking van niet-EU herkomst ver-

dient 60 tot 90 euro per dag. Toch stellen we ook vast dat de groep die minder dan 60 euro verdient

enkel bestaat uit personen van Belgische herkomst.

Procentueel doen er minder personen met Belgische herkomst beroep op sociale bijstand in Vors elaar.

Ook de personen met een niet-EU herkomst doen minder vaak dan gemiddeld beroep op sociale bijstand.

Toch stellen we vast dat bijna 1 op 10 personen met een niet-EU herkomst huurder is van een sociale

woning. Er werden weinig kinderen geboren in kansarme gezinnen. Deze geboorten deden zich enkel

voor bij gezinnen van Belgische herkomst. Er wordt het vaakst Nederlands gesproken als thuistaal in

Vorselaar, meer dan 97%. 6 op 10 jongeren met een andere thuistaal loopt minstens één jaar schoolse

vertraging op in het secundair onderwijs.

In 2015 telde Vorselaar 12 nieuwkomers. 7 inburgeraars ondertekenden een inburgeringscontract.


14. Slotconclusie

De laatste decennia is onze maatschappij steeds vaker geconfronteerd geweest met migratie. Met de

verhoogde asielinstroom werd dit thema anno 2016 erg in de kijker gezet. Migranten zijn niet meer bijna

uitsluitend de gastarbeiders en hun nakomelingen. Ze komen uit alle hoeken van de wereld, zijn zeer

divers en vestigen zich niet alleen in de steden.

De bevolking van buitenlandse herkomst in de Middenkempen is afkomstig uit 124 herkomstlanden. Ne-

derlanders en Portugezen spelen een belangrijke rol. Dankzij de aanwezigheid van een Portugese sleu-

telfiguur wordt inburgering aangemoedigd binnen de Portugese gemeenschap. Zo werden er dit jaar

opnieuw twee cursussen maatschappelijke oriëntatie in het Portugees voor werkenden georganiseerd in

Herenthout. Toch liggen er binnen het inburgeringsbeleid veel uitdagingen in de Middenkempen. Het is

niet meer zo evident om te integreren onder steeds strengere voorwaarden. Zal dit een weerslag hebben

op de bereidheid tot inburgering? Welke invloed zal de asielcrisis hebben op de integratie en diversiteit

in de Middenkempen?

De cijfers betreffende participatie, welzijn en inburgering tonen aan dat er een nood is aan toegankelijke

dienstverlening, expertise rond integratie en een aangepast beleid. Vooral de bevolking van niet-EU her-

komst mag men hierin niet uit het oog verliezen. Zij doen vaker beroep op sociale bijstand en sociale

woningen. Ook zijn ze vaker werkloos of werkend in een lagere dagloonklasse. Het vormt een uitdaging

om een geïntegreerd lokaal sociaal beleidsplan op te stellen en ermee aan de slag te gaan.

In vergelijking met het Vlaamse gewest zijn de cijfers betreffende schoolse achterstand onrustwekkend.

In de Middenkempen ligt het percentage schoolse achterstand ruim 6% hoger in de lagere school, zelfs

10% hoger in het secundair onderwijs. Het spreekt voor zich dat de schoolse achterstand dringend moet

worden weggewerkt. Ook ouderbetrokkenheid en ouderparticipatie zullen hierbij een cruciale rol spelen.

Zoals steeds roepen cijfers meer vragen op dan ze antwoorden geven. Toch hopen wij u met deze nota

een overzicht te geven over de diverse bevolking in uw regio/ gemeente. We hopen dat dit cijfermateri-

aal ondersteuning biedt binnen het project ‘Wegwijzer’ en onze samenwerking verder kan onderbou-

wen.


15. Verklarende woordenlijst

Bevolkingsgroepen

• EU / Niet-EU: Ligt het herkomstland van de nieuwkomers / personen van buitenlandse herkomst bin-

nen of buiten de EU? EU = alle landen binnen de Europese Unie (België, Nederland, Frankrijk, Luxem-

burg, Duitsland, Italië, Verenigd Koninkrijk, Ierland, Portugal, Spanje, Griekenland, Oostenrijk, Dene-

marken, Zweden, Finland, Polen, Estland, Letland, Litouwen, Tsjechië, Slovaki je, Slovenië, Hongarije,

Malta, Cyprus, Roemenië, Bulgarije en Kroatië). IJsland, Noorwegen en Liechtenstein zijn geen deel

van de EU. Zij hebben wel aparte akkoorden met de EU over het vrij verkeer.

• Personen van buitenlandse herkomst: personen die legaal en langdurig in België verblijven, en die

bij hun geboorte niet de Belgische nationaliteit hadden, of van wie minstens één van de ouders bij

geboorte niet de Belgische nationaliteit bezat.

• Nieuwkomers: nieuwkomers zijn recente migranten. In het inburgeringsbeleid is een periode van 1

jaar voorzien voor het inburgeringstraject van een nieuwkomer. Een nieuwe migrant doet er in de

praktijk vaak echter langer over. In onze studie bekijken we een periode van drie jaar: 2010, 2011 en

2012.

• Migranten: een migrant is een persoon die van één land naar een ander land verhuist. Veel van de

etnisch-culturele minderheden zijn zelf geen migrant.

• Vreemdelingen: personen die een buitenlands nationaliteit hebben, en geen Belgische nationaliteit.

Personen met een dubbele nationaliteit (Belgisch-buitenlands), zijn voor de Belgische wet Belgen en

geen vreemdelingen.

• Herkomstland: we gebruiken deze term zowel bij nieuwkomers als bij personen van buitenlandse

herkomst. Bij nieuwkomers duiden we hiermee de huidige nationaliteit aan. Bij personen van buiten-

landse herkomst verwijst het herkomstland naar de eigen eerste nationaliteit, de eerste nationaliteit

van de moeder of de eerste nationaliteit van de vader.

Integratie en inburgering

• Agentschap Integratie en Inburgering: Het Agentschap Integratie en Inburgering voert het Vlaamse

inburgerings- en integratiebeleid uit. Het Agentschap Integratie en Inburgering organiseert inburge-

ring in Vlaanderen en Brussel en adviseert en ondersteunt bij vragen over de concrete gevolgen van

migratie. Nieuwkomers volgen het inburgeringstraject bij het Agentschap Integratie en Inburgering.

• Meer informatie over integratie en inburgering? http://www.integratie-inburgering.be/

Migratie & verblijfssituatie van nieuwkomers

• Verblijfsstatuut: vreemdelingen mogen niet zomaar in België wonen, ze hebben hier een welbepaald

statuut voor nodig. Voor nieuwkomers bekijken we het eerste statuut dat we terugvinden in de da-

tabank: dit is vaak bepalend voor de volgende statuten.

• EU-migratie: migratie op basis van de EU-wetgeving over het vrij verkeer van personen, van werkne-

mers en van diensten. In principe kunnen alleen EU-burgers en burgers uit IJsland, Noorwegen en

Liechtenstein hier gebruik van maken. In een aantal gevallen kunnen ook niet-EU’ers hier gebruik van

maken. Dit betekent niet dat alle EU-burgers EU-migranten zijn: een Nederlander kan immers ook

trouwen met een Belgische, en dus gezinshereniger zijn.



• Arbeidsmigratie: migratie op basis van het hebben van een arbeidskaart / tewerkstelling in België.

Het gaat hier alleen over niet-EU-burgers. EU-burgers kunnen immers gebruik maken van het vrij ver-

keer van personen. Zij vallen dan onder de categorie “EU-migratie”.

• Gezinshereniging: migratie op basis van het vervoegen van een partner of naaste familie in België. In

onze databank m.b.t. nieuwkomers hebben we alleen gegevens over meerderjarige personen. Ge-

zinsherenigers zijn vaak personen die zich bij een partner komen vestigen. Soms zijn het echter ook

ouderen die zich bij hun kinderen vestigen.

• Overige verblijfsstatuten: er zijn heel wat verblijfsstatuten die moeilijk onder te brengen zijn in één

categorie, bovendien maken slechts weinig mensen er gebruik van. Vaak gaat het over erg tijdelijke

statuten, waarna een ander verblijfsstatuut volgt. Die groeperen we in een categorie “overige ver-

blijfsstatuten”. We vinden er onder andere deze in terug: bewijs van inschrijving in het vreemdelin-

genregister, slachtoffer van mensenhandel, regularisatie in kader van art. 9ter vreemdelingenwet is

aangevraagd,… een grote categorie is die van de “minderjarige anderstalige nieuwkomers”.

Statistieken over personen van buitenlandse herkomst

• Datawarehouse Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming: levert data over sociale zekerheid, arbeids-

ongevallen, beroepsziekten, mutualiteit, pensioen, jaarlijkse vakantie, arbeidsbemiddelingsdiensten,

studietoelagen… https://www.bcss.fgov.be/nl/dwh/homepage/index.html

• Kruispuntbank inburgering: de gegevens uit het cliëntvolgsysteem worden zelf aangeleverd.

• Lokale Inburgerings- en Integratiemonitor: dit is een jaarlijks rapport van de Studiedienst van de

Vlaamse Regering. Per gemeente in het Vlaams Gewest wordt cijfermateriaal van allerlei instanties

gebundeld in één rapport. Het rapport bevat onder andere demografische gegevens, maar ook gege-

vens van VDAB, onderwijs, cijfers over welzijn, politieke participatie,… Elke instantie gebruikt haar

eigen definitie voor etnisch-culturele minderheden. Je kan de rapporten downloaden via www.loka-

lestatistieken.be, doorklikken naar “cijfers per domein”, vervolgens kiezen voor “inburgering & inte-

gratie”.

• Steunpunt Sociale Planning Provincie Antwerpen: maakt deel uit van het team Welzijn binnen het

Provinciebestuur. Het Steunpunt levert en analyseert cijfermateriaal ter ondersteuning van zorgen

welzijnsvoorzieningen. Agentschap Integratie en Inburgering en het Steunpunt werken intensief sa-

men voor cijfermateriaal over bevolking van buitenlandse herkomst. Onze contactpersoon is Rudy

Marynissen.

Overzicht landengroepen

EU-landen

• België

• Nederland

• Andere buurlanden: Duitsland, Frankrijk en Luxemburg

• Noord- en West-Europa: Oostenrijk, Verenigd Koninkrijk, Ierland, Denemarken, Zweden, Finland

• Zuid-Eu14: Italië, Spanje, Portugal, Griekenland, Malta, Cyprus, Gibraltar

• EU12: Polen, Tsjechië, Slovakije, Slovenië, Estland, Kroatië, Letland, Litouwen, Bulgarije, Roemenië

https://www.bcss.fgov.be/nl/dwh/homepage/index.html

http://www.lokalestatistieken.be/

http://www.lokalestatistieken.be/


Niet-EU-landen

• Europa niet-EU: Rusland, Oekraïne, Wit-Rusland, Albanië, Kosovo, Servië, Montenegro, Bosnië-Her-

zegovina, Macedonië, Moldavië

• Rijke OESO-landen buiten Europa: Andorra, Liechtenstein, IJsland, Noorwegen, Vaticaanstad, Mo-

naco, San Marino, Japan, Verenigde Staten van Amerika, Canada, Zwitserland, Zuid-Korea, verschil-

lende kleine staten gelegen in de Stille Oceaan (bv. Fiji-eilanden, Polynesië,…).

• Turkije

• Maghreb: Marokko, Algerije, Tunesië

• Zuid- en Centraal-Amerika: Mexico en alle landen die zuidelijker liggen, inclusief de Caraïbische sta-

ten, Brits en Frans overzees gebied (bv. Frans-Guyana en de Falklandeilanden), indien voor deze per-

sonen niet de Britse of Franse nationaliteit geregistreerd staat.

• Andere landen van Azië: alle landen op het Aziatische continent, met uitzondering van Turkije, Rus-

land, Japan, Zuid-Korea en een aantal staten uit de Stille Oceaan. Inclusief Armenië en de andere

Kaukasuslanden, Syrië en de andere landen van het Midden-Oosten, Saoedi-Arabië en de andere lan-

den van het Arabisch schiereiland, Irak, Iran, Afghanistan, Pakistan, Thailand, Filippijnen,…

• Andere landen van Afrika: alle landen op het Afrikaanse continent, met uitzondering van Marokko,

Algerije en Tunesië. Libië en Egypte behoren wel tot deze landengroep. Ook inclusief Madeira, Cana-

rische Eilanden en Djibouti, tenzij voor deze personen respectievelijk de Portugese of Spaanse natio-

naliteit of die van de Verenigde Arabische Emiraten geregistreerd staat.

• Onbekend: alle personen van wie we de exacte herkomst niet kunnen bepalen. Het gaat dan ook om

personen die staatloos of vaderlandsloos zijn. Inclusief de personen met de volgende aanduiding van

nationaliteit: NAVO, Shape, politiek vluchteling, regularisatieaanvraag ingediend maar nog geen for-

meel bewijs van nationaliteit,…

C O L O F O N

Redactie: Inge Claes Expert KBI en databeheer [email protected]

Verantwoordelijke uitgever: Serge Spoelders Regiomanager regio Antwerpen [email protected]

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// ///////////////////////////////////////////////////

Het Agentschap Integratie en Inburgering ondersteunt het Vlaams integratiebele id. In het Agentschap vind je alle diensten voor integratie, inburgering, sociaal vertalen en tolken, en de Huizen van het Nederlands (behalve de diensten in de steden Gent en Antwerpen, en het Huis van het Nederlands Brussel). Het Agentschap is een private stichting en werd in 2013 opgericht door de Vlaamse overheid als extern verzelfstandigd agentschap. Meer info vind je op www.integratie-inburgering.be.

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// //


Couleur Locale - ISOM · 2017. 2. 24. · 1 DECEMBER 2016 Couleur Locale .2 / 129 Inhoud 1....

Documents

Transcript of Couleur Locale - ISOM · 2017. 2. 24. · 1 DECEMBER 2016 Couleur Locale .2 / 129 Inhoud 1....