Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al...

52
Handleiding coördinator Handleiding Coördinator Het bedrijfsbezoek 7415 PBT MTech Handleiding coördinator bedrijfsbezoeken.indd 1 03-06-16 17:01

Transcript of Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al...

Page 1: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

Han

dlei

ding

coö

rdin

ator

Handleiding

CoördinatorHet bedrijfsbezoek

7415 PBT MTech Handleiding coördinator bedrijfsbezoeken.indd 1 03-06-16 17:01

Page 2: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

2

7415 PBT MTech Handleiding coördinator bedrijfsbezoeken.indd 2 03-06-16 17:01

Page 3: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

3

Han

dlei

ding

coö

rdin

ator

Handleiding coördinator bedrijfsbezoeken

Deze handleiding hoort bij de set “handlei-dingen bij bedrijfsbezoeken voor scholen en bedrijven” en geeft de coördinator inzage in het doel van de set en de manier waarop deze dient te worden gebruikt. Daarnaast biedt deze handleiding informatie en tips bij het benade-ren en enthousiasmeren van bedrijven om de samenwerking met het onderwijs aan te gaan.

Uitgangspunt:Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen bij de leer- en loopbaanoriëntatie van de leerlingen. Om leerlingen te laten zien dat er in hun eigen regio vaak meer mogelijkheden zijn dan ze vaak denken richten we ons in eerste instantie op bedrijven in de directe omge-ving. Zo zal het voorkomen dat leerlingen bedrijven bezoe-ken waar ze dagelijks langs fietsen, maar waarvan ze geen idee hebben van wat er op de werkvloer gebeurd.

Waarom bedrijfsbezoeken? Om leerlingen te laten ervaren wat “het bedrijfsleven” wer-kelijk is, zal een klassikale les en/of film niet volstaan. De docent (met alle respect) is zelf vaak onvoldoende bekend met de individuele bedrijven en daardoor onvoldoende in staat de juiste sfeer over te brengen. Laat leerlingen daarom naar het bedrijf toe gaan om de sfeer te proeven, de geur te ruiken en de producten te voelen.

Welke bedrijven heb je nodig?Deze handleiding richt zich op bedrijven waar onder ande-re technische- of techniek gerelateerde activiteiten plaats vinden. Dit is niet per definitie een “technisch” bedrijf. In ziekenhuizen en verzorgingshuizen is bijvoorbeeld ook veel techniek te vinden, maar vallen onder de sector “zorg” en niet onder “techniek”. Sluit bepaalde sectoren niet bij voorbaat uit. Begin met de oriëntatie op bedrijven zo dicht mogelijk bij de school (zie ook de uitgangspunten).

CONTACT LEGGEN MET BEDRIJVEN

Hoe ga je zoeken?Om een bedrijfsbezoek te laten slagen is het van belang dat het gekozen bedrijf dicht bij het belangstellingsgebied van de leerling staat (zie Betamentality). Richt je daarom op bedrijven in verschillende sectoren. Binnen de plaat-selijke middenstand zullen veel kleine (eenmanszaken) bedrijven zijn. Deze hebben vaak te weinig mogelijkheden om een goed bedrijfsbezoek te organiseren.

Bedrijven benaderen:Voor een effectieve benadering van bedrijven is het handig om de naam en contactgegevens van een persoon binnen het bedrijf te hebben en referenties met betrekking tot de wijze waarop je aan deze naam gekomen bent (bijvoor-beeld: “ik heb uw naam van ....., hij/zij gaf aan dat uw bedrijf wellicht open staat voor een samenwerking met het onderwijs”).

Houd bij de selectie van de te benaderen bedrijven de onderstaande volgorde aan:1e Ken je zelf mensen die bij interessante bedrijven wer-

ken? Bekenden zijn vaak het makkelijkst te benaderen. Zie dit gelijk als een oefening voor jezelf; er zullen onge-twijfeld praktische vragen komen waar je zelf nog niet aan gedacht hebt en die je in de toekomst waarschijn-lijk vaker zult krijgen.

2e Vraag collega’s of zij contacten hebben binnen bedrij-ven in de regio.

3e Benader ouders rechtstreeks of via leerlingen. 4e Vrijwel iedere gemeente heeft één of meerdere be-

drijfsverenigingen of bedrijfskringen. Leg je vraag hier neer, bijvoorbeeld via de secretaris of voorzitter (de contactgegevens staan vaak op de website).

5e Benader bedrijven waarvan je geen contactgegevens hebt rechtstreeks. Deze bedrijven kun je bellen. Probeer een directielid of de personeelsmanager aan de lijn te krijgen. Lukt dat niet, vraag dan naar het e-mailadres van de betreffende persoon of vraag of je informatie naar de telefonist mag sturen. Wanneer dat mag en je hebt na een week geen reactie, bel dan opnieuw.

6e Neem informatie mee en ga naar het bedrijf. Vraag naar de verantwoordelijke persoon. Lukt dat niet, vraag dan in ieder geval om de naam en contactgegevens, zodat je de informatie kunt e-mailen. Je kunt ook vra-gen of je de informatie achter mag laten en later mag terugbellen.

Het eerste contact:Het eerste contact met het bedrijf is belangrijk. Dit kan telefonisch, maar je hebt wel het een en ander te vertellen en dat kan mensen afschrikken, waardoor ze (te snel) nee zeggen. Wanneer je beschikt over een persoonlijk e-mail-adres kun je eerst een e-mail sturen, waarin je heel kort je vraag stelt en uitlegt waarom je de vraag stelt. Vaak wordt zo´n e-mail niet direct beantwoord. Bel na een week terug, refereer naar het mailbericht en stel je vraag opnieuw. Probeer zo snel mogelijk in het verhaal een afspraak te maken om langs te komen voor een kennismaking. Het bedrijf heeft dan de gelegenheid om eventueel een collega (opleidingscoördinator, medewerker technische dienst, personeelszaken, PR of communicatie) bij het gesprek te vragen.

7415 PBT MTech Handleiding coördinator bedrijfsbezoeken.indd 3 03-06-16 17:01

Page 4: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

4

Het eerste gesprek:Wanneer het contact gelegd is volgt er een kennisma-kingsgesprek. Vraag of je bij het bedrijf langs kunt komen. Neem het “draaiboek voor bedrijven” en de “handleiding medewerkers bedrijven” mee. In het eerste gesprek kan ook de datum van het bezoek worden vastgelegd. Om een goede voorbereiding te waarborgen is het gewenst tussen het eerste bezoek en het bedrijfsbezoek een minimale periode van 8 weken aan te houden.

Overtuig het bedrijf ervan dat je het bedrijfsbezoek ziet als een gezamenlijke investering en dat het bezoek een gezamenlijke verantwoordelijkheid is, dat onderdeel is van het lesprogramma. Een bedrijf wil ook graag horen dat de school voor voldoende begeleiding zorgt en dat zij, indien nodig, leerlingen aanspreken op houding en gedrag.

DE HANDLEIDING SETDeze set bestaat uit:

Draaiboek voor bedrijvenHet draaiboek is vooral bedoeld voor de leidinggeven-de binnen het bedrijf, hiermee weet deze wat er van de mensen gevraagd wordt en hoe een en ander gefaciliteerd (in tijd en middelen) moet worden. Dit document geeft het bedrijf inzicht in hetgeen dat er van ze gevraagd wordt en is derhalve geschikt om op te sturen of achter te laten wan-neer een bedrijf heeft aangegeven mee te willen werken, maar meer informatie wenst te ontvangen.

Handleiding medewerkers bedrijvenDe handleiding voor medewerkers is een werkdocument dat in beeld komt wanneer het bedrijf zijn medewerking heeft toegezegd. Hierin is onder andere de taakverdeling tussen de school en het bedrijf opgenomen en kunnen diegenen die het bedrijfsbezoek daadwerkelijk uitvoeren het programma maken.

Draaiboek voor scholenEvenals het draaiboek voor bedrijven is dit document be-doeld om de schoolleiding inzage te geven in het doel, de uitvoering en de taakverdeling bij de bedrijfsbezoeken. De school zal immers ook moeten faciliteren. Het draaiboek biedt inzage in de benodigde investering.

Handleiding docentenHet bedrijfsbezoek is niet een op zichzelf staande activiteit, maar vergt voorbereiding en nazorg. De handleiding biedt de docent/mentor inzage in het traject en voorziet ook in een aantal voorbeeldopdrachten.

Werkboek leerlingenHet werkboek beschrijft het doel en de inhoud van het bedrijfsbezoek, wat leerlingen ervan kunnen verwachten en hoe zij zich horen te gedragen. Daarnaast bevat het een aantal voorbereidende opdrachten en opdrachten die gebruikt kunnen worden voor de verslaglegging na afloop van het bezoek. Afsluitend worden er tips gegeven over de mogelijkheden van het presenteren van de ervaringen van de leerlingen.

EvaluatieformulierenOm nieuwe bedrijfsbezoeken sterker neer te zetten is er voor elke deelnemende partij (leerlingen, docenten en medewerkers van het bedrijf) een evaluatieformulier op-genomen. Het is sterk aan te bevelen deze formulieren zo kort mogelijk (het liefst al in het bedrijf) in te laten vullen. Dit geeft een zo reëel mogelijk beeld van de ervaringen. De coördinator neemt de formulieren in, vat de evaluaties samen en bespreekt de uitkomsten met de betrokken partijen.

Tip: Toon belangstelling voor het bedrijf! Iedere ondernemer is trots op zijn bedrijf; door belangstelling te tonen kan het ijs al snel gebroken zijn. Dit kan het gesprek alleen maar ten goede komen.

7415 PBT MTech Handleiding coördinator bedrijfsbezoeken.indd 4 03-06-16 17:01

Page 5: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

5

Han

dlei

ding

coö

rdin

ator

De focus op de leerling

Geen enkele leerling is hetzelfde en toch wil je iedere leerling waardevolle ervaringen op laten doen tijdens het bezoek. Hoe krijg je zicht op de diversiteit onder je leerlingen? En hoe speel je in op de verschillende interesses, kwaliteiten en ambities? Verdiep je in het Bètamentality-model en de 7 werelden van techniek om een beter beeld te krijgen van je leerlingen en de manier waarop zij tegen techniek en technolo-gie aankijken.

BÈTAMENTALITYMODEL Het Bètamentalitymodel gaat ervan uit dat houdingen van jongeren tegenover de bètatechnische wereld uiteenlopen en onderscheidt vier typen leerlingen: de Concrete Bèta, de Carrière Bèta, de Mensgerichte Generalist en de Non Bèta.

De Concrete Bèta:Een Concrete Bèta wil van alles weten hoe het werkt. Het liefst haalt hij of zij alles uit elkaar en zet het weer in elkaar om daarachter te komen. Een technisch beroep waarin apparaten en gereedschappen een rol spelen en waar veel uitdaging in zit is daarom aantrekkelijk. De Concrete Bèta vindt vaak een beroep in productie, ontwikkeling, onder-houd en reparatie en (technisch)management.

De Carrière Bèta:De Carrière Bèta is meer geïnteresseerd in de theoreti-sche kant van de techniek en zal niet snel zelf sleutelen. Een Carrière Bèta kiest vaak voor een beroep in de exacte wereld met een goed salaris, status en carrièremogelijkhe-den, zoals in het bankwezen of in de handel. Zijn of haar werkzaamheden hebben vaak te maken met ontwikkeling, planning, werkvoorbereiding, accountmanagement en management.

De Mensgerichte Generalist:Mensgerichte Generalisten maken graag gebruik van techniek, maar zien voor zichzelf niet per definitie een toekomst in de techniek. Het is voor hen vooral belangrijk om van nut te zijn voor de maatschappij. Een Mensgerichte Generalist staat niet negatief tegenover een toekomst in de technische sector en kan bijvoorbeeld een prima carrière maken in de zorg- en voedingssector.

De Non Bèta:Een Non Bèta heeft niets met techniek en exacte vakken. Hij of zij richt zich liever op beroepen waarbij het omgaan met mensen centraal staat. Denk hierbij aan dienstverle-ning, personeelszaken, iets met kinderen of iets artistieks. Beroepsmogelijkheden voor Non Bèta’s in de technische sector zijn er bijvoorbeeld op het gebied van administratie, personeelszaken, pr & communicatie en logistiek.

Heel veel leerlingen zijn potentieel geïnteresseerd in de technologische sector, maar liefst 87%! Door leerlingen bij een bedrijfsbezoek concrete ervaringen aan te bieden die passen bij hun specifieke houding tegenover techniek, houd je dat enthousiasme van leerlingen voor deze sector vast. Of sterker nog: je laat dat enthousiasme groeien.

DE 7 WERELDEN VAN DE TECHNIEKDe wereld van techniek is zo breed dat het voor leerlingen moeilijk is om zich daar een beeld van te vormen, laat staan een representatief beeld. Door deze wereld op te delen en aan te laten sluiten bij hun eigen belevingswereld is het voor hen makkelijker er betekenis aan te geven. Het model van de 7 werelden van techniek maakt het leerlin-gen mogelijk om techniek in een context te plaatsen die voor hen bekend en belangrijk is.

1. Water, energie & natuur:Water- en energievoorziening, waterhuishouding en zuivering, klimatologie, duurzaamheid en grondstoffen-voorziening. Nadruk op: Concrete Bèta, Mensgerichte Generalist

2. Mobiliteit & ruimte:Vervoerssector, luchtvaart, logistiek, infrastructuur, natuur-beheer.Nadruk op: Concrete Bèta, Carrière Bèta

3. Science & exploration:ICT, farmaceutische industrie, onderzoeksinstituten en laboratoria. Nadruk op: Mensgerichte Generalist

4. Voeding & vitaliteit: Voedselindustrie en chemie. Nadruk op: Mensgerichte Generalist

5. Market & money:Banken, multinationals, handelsondernemingen.Nadruk op: Carrière Bèta, Non Bèta

6. Mens & medisch:Gezondheidszorg, laboratoria, revalidatie.Nadruk op: Concrete Bèta, Mensgerichte Generalist

7. Lifestyle & design:Ontwerpstudio’s, mediabedrijven, reclamebureaus, art design.Nadruk op: Carrière Bèta, Non Bèta

7415 PBT MTech Handleiding coördinator bedrijfsbezoeken.indd 5 03-06-16 17:01

Page 6: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

6

Als docent kun je de 7 werelden van techniek inzetten om leerlingen op verschillende manieren kennis te laten maken met techniek. Vervolgens kun je onderzoeken welke leerlingen bijvoorbeeld door het Mens & medische milieu worden aangesproken en welke door de wereld van Mobiliteit & ruimte.Door leerlingen bij bedrijfsbezoeken ervaringen aan te bieden uit al deze verschillende werelden, kun je het en-thousiasme van verschillende groepen leerlingen voor de technologische sector hoog houden.

JE DOELGROEP GOED IN BEELD Wanneer je een bedrijfsbezoek voorbereidt is het belang-rijk dat je een goed beeld hebt van je leerlingen, zij zijn de doelgroep. Weet jij bijvoorbeeld wie van de leerlingen een Concrete Bèta is, en wie van hen een Mensgerichte Gene-ralist? En weet je welke leerling wordt aangesproken door de Mens & medische wereld, of door de wereld van Scien-ce & exploration? Hoe beter jouw beeld is van de houding van leerlingen tegenover techniek, hoe waardevoller je een bezoek voor hen kunt maken door daarop aan te sluiten. Bijvoorbeeld door hier bij het vormen van groepen leerlin-gen rekening mee te houden en een verschillend program-ma voor ze te organiseren. Of door verschillende groepen naar verschillende soorten bedrijven te laten gaan. Zet de Bètamentality-test in (te vinden op www.betamen-tality.nl) om eenvoudig een goed beeld te krijgen van de verschillende soorten bèta’s in jouw leerlingengroep.

Tip: Wil je ervoor zorgen dat leerlingen een bedrijf bezoeken dat goed aansluit bij hun Bètamentality? Maak dan een lijst met bedrijven en deel deze in aan de hand van de 7 werelden van techniek. Koppel daar vervolgens de resultaten van de Bètamentality-testen aan om een goede match te maken tussen leerling en bedrijf.

Tip: In veel bedrijven ligt de nadruk van het werk op één of twee van de Bètamentality-milieus. Er zijn echter ook bedrijven waar alle Bètamentality-milieus vertegenwoordigd zijn. Denk aan Shell of Tata Steel. Breng je een bezoek aan zo’n bedrijf, dan kun je een grote groep leerlingen ook slim opsplitsen en verdelen naar deze verschillende Bètamentality-milieus.

7415 PBT MTech Handleiding coördinator bedrijfsbezoeken.indd 6 03-06-16 17:01

Page 7: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

7415 PBT MTech Handleiding coördinator bedrijfsbezoeken.indd 7 03-06-16 17:01

Page 8: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

Deze handleiding is geschreven als een leidraad voor de school voor de bedrijfsbezoeken binnen het M-Tech programma.

Tekst: Frank van der SluijsMet ondersteuning vanuit: M-Tech

7415 PBT MTech Handleiding coördinator bedrijfsbezoeken.indd 8 03-06-16 17:01

Page 9: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

Han

dlei

ding

doc

ente

n

Handleiding

DocentenHet bedrijfsbezoek

7415 PBT MTech Handleiding docenten.indd 1 03-06-16 16:53

Page 10: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

2

7415 PBT MTech Handleiding docenten.indd 2 03-06-16 16:53

Page 11: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

3

Han

dlei

ding

doc

ente

n

Deze handleiding is bedoeld als algemene leidraad voor een bedrijfsbezoek. Per situatie en de aard van het bedrijf kan hiervan worden afgeweken.

Met een groep van 25 leerlingen door een bedrijfshal lopen en hierover vertellen zal zeker niet iedereen bereiken en het zal hoogst waarschijnlijk ook niet het beeld achterlaten dat wij graag zouden willen bij “werken in de techniek”. Dit format is dan ook zo opgesteld dat het effect van ieders inspanning zo groot mogelijk is.

Wanneer er van het format afgeweken wordt, zal de contactpersoon binnen jouw organisatie, je daar tijdig van op de hoogte brengen.

Beste docent/leerlingbegeleider,

Binnenkort gaan leerlingen vanuit uw school op bezoek bij bedrijven in de regio. Het doel van deze bezoeken is de leerlingen kennis te laten maken met de technische- en techniek gerelateerde beroepen die er in een bedrijf zijn. Daar-naast geeft het leerlingen zicht op het soort werk dat bij deze beroepen horen ter ondersteuning bij het maken van een beroepskeuze en het samenstellen van een vakkenpakket. Bedrijven uit de regio laten leerlingen kennis maken met het werk, de sfeer en de mogelijkheden binnen een sector. Zo wordt de kans vergroot dat leerlingen bewust en gemotiveerd voor een branche kiezen.

Bovendien zijn er in elk bedrijf functies en werkzaamheden die minder bekend zijn, maar toch interessant kunnen zijn en tijdens het bedrijfsbezoek in beeld komen. Het bezoek van een bedrijf en de kennismaking met de beroepen die daar zoal zijn, heeft niet alleen als doel dat leerlingen beroepen zien waarbij een leerling denkt “dat wil ik ook!”, maar kan er ook toe leiden dat de leerling denkt “dat wil ik zeker niet!”. Deze conclusie is van belang bij de beroepskeuze en/of het samenstel-len van een vakkenpakket.

In deze handleiding vind je verschillende activiteiten op een rij die een bedrijf tijdens de leerlingentour kan aanbieden. Daarnaast wordt er beschreven wat de rol van jou als begeleider is tijdens het bezoek. Afsluitend vind je aanwijzingen voor de voorbereidende opdrachten voor leerlingen en de opdrachten die zij na het bedrijfsbezoek kunnen doen.

Veel plezier!

Frank van der Sluijs06 29516257www.vitusmavo.nl

7415 PBT MTech Handleiding docenten.indd 3 03-06-16 16:53

Page 12: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

4

Algemene informatie

De school en het bedrijf hebben een moment vastgesteld waarop het bedrijf bezocht kan worden. Het bezoek duurt anderhalf tot twee uur. De leerlingen bereiden zich voor op het bedrijfsbezoek. Zij bekijken de website van het bedrijf en beantwoorden daar vragen over. Verder bereiden zij een interview voor dat bij een medewerker van het bedrijf afgenomen kan worden.

Na afloop kun je het bezoek nabespreken met de leerlin-gen. Er worden drie verschillende voorbeelden van nabe-sprekingsopdrachten gegeven. Hieronder vind je informa-tie over de voorbereiding en de nabespreking.

1. VOORBEREIDING VAN HET BEDRIJFSBEZOEKIn het werkboek van de leerlingen staan twee voorberei-dende opdrachten uitgebreid beschreven: het bekijken van de website en het voorbereiden van het interview. De opdrachtbeschrijvingen vind je in het werkboek. Het belangrijkste is dat de leerlingen door het bezoeken van de website en het beantwoorden van de vragen in het werkboek alvast een beeld krijgen van de organisatie die zij gaan bezoeken. Daarnaast is het van belang dat zij in de klas voldoende vragen voorbereiden voor het interview met een medewerker van het bedrijf.Wanneer het gewenst is kun je de opdracht ‘interview voorbereiden’ uitbreiden door een lesuur te besteden aan interviewen. Bijvoorbeeld door het geven van een korte uitleg over interviewen, een interview op tv te laten zien of de leerlingen met elkaar te laten oefenen.

2. ROLVERDELING TIJDENS HET BEDRIJFSBEZOEKHieronder staat beschreven wat jouw rol is tijdens het be-drijfsbezoek en wat je van de contactpersoon en medewer-kers van het bedrijf kunt verwachten.

Rol van de begeleider van school: • De begeleider is verantwoordelijk voor het reizen van

en naar het bedrijf• De begeleider is verantwoordelijk voor het gedrag van

de leerlingen tijdens het bezoek en spreekt hen daar, indien nodig, op aan.

• De begeleider draagt zorg voor het motiveren van de leerlingen tijdens het bedrijfsbezoek. Ook kan hij/zij de leerlingen ondersteunen bij het ontdekken van wat ze vinden van techniek. Is dit bedrijf bijvoorbeeld een geschikt stagebedrijf voor de leerling?

• De begeleider verzamelt de evaluatieformulieren van de leerlingen

Rol van de contactpersoon in het bedrijf: • De contactpersoon in het bedrijf is het centrale aan-

spreekpunt voor zowel leerlingen als medewerkers.• Hij/zij ontvangt de leerlingen en zorgt voor de inleiding.• De contactpersoon bewaakt de tijd en zorgt ervoor dat

er op tijd wordt door gewisseld zodat de leerlingen aan alle activiteiten toekomen.

• De contactpersoon ziet erop toe dat de leerlingen op de juiste wijze doorruilen.

• De contactpersoon kan ook een medewerker zijn die één van de onderdelen van de tour verzorgt. Hij/zij heeft dan een dubbele rol.

Rol van de medewerkers van het bedrijf:• Het begeleiden van de leerlingen bij de activiteiten

3. PROGRAMMA BEDRIJFSBEZOEKHet bedrijfsbezoek bestaat uit de volgende onderdelen:A; welkom en kennismaking (15 minuten)B; activiteiten (3 keer 20 minuten)C; afsluiting en evaluatie (15 minuten)

A; Welkom en kennismaking 15 minutenKennismaking tussen bedrijf, medewerkers en leerlingen. Denk hierbij aan:• een korte voorstelronde• een uitleg over de aard van het bedrijf (geschiedenis en

marktpositie), het product en de afnemers• welke beroepen zijn er in het bedrijf• hoe zijn de beroepsmogelijkheden in de branche

B; ActiviteitenDe activiteiten vinden plaats in de vorm van een carrousel. De leerlingen worden in drie groepjes ingedeeld. Het bedrijf verzorgt drie activiteiten die parallel aan elkaar starten en elk 20 minuten duren. Na 20 minuten wisselen de leerlingen door naar de volgende activiteit. Na een uur heeft iedere leerling de drie activiteiten doorlopen. Het is belangrijk dat iedere medewerker van het bedrijf de tijd goed in de gaten houdt. Door het enthousiasme van mede-werkers wil dit er nog wel eens bij inschieten. Het kan dus zeker geen kwaad wanneer je de medewerker aan de tijd herinnert wanneer het uit de hand dreigt te lopen.

De Rondleiding:20 minutenTijdens de rondleiding krijgt de leerling te zien wat het bedrijf doet, welke werkzaamheden er uitgevoerd worden en welke overige beroepen er in het bedrijf zijn. De nadruk ligt voornamelijk op de beroepen en de werk-zaamheden en minder op het productieproces. Het bedrijf zal proberen de leerlingen (inter)actief bij de rondleiding te betrekken door vragen te stellen en de gelegenheid tot vra-gen te bieden. Het kan voorkomen dat hierbij jouw inbreng en stimulatie nodig is. Schroom dus niet zelf ook vragen te

7415 PBT MTech Handleiding docenten.indd 4 03-06-16 16:53

Page 13: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

5

Han

dlei

ding

doc

ente

n

stellen om de leerlingen “uit de tent te lokken”.

De Doe-activiteit: 20 minutenDe leerlingen gaan aan de slag met een opdracht. Deze activiteit is van tevoren voorbereid door het bedrijf en sluit aan op het niveau van de leerlingen. Voorbeelden van doe-activiteiten zijn:• een eenvoudige montage of demontageopdracht• het maken van een tekening of berekening• het bedienen van een machine of apparaat

Niet ieder bedrijf leent zich even makkelijk voor het uitvoeren van een gezamenlijke doe-activiteit. Er kan bij-voorbeeld ook worden gekozen voor het koppelen van de leerling aan een werknemer om mee te werken aan een specifieke werkopdracht.

Het Interview:20 minutenDe leerlingen hebben zich op school voorbereid op het bezoek. Aan de hand van de informatie die zij hebben verkregen over het bedrijf en hun persoonlijke interesses, hebben zij vragen voorbereid die ze tijdens het interview aan een van de medewerkers kunnen stellen. De vragen kunnen betrekking hebben op het werk en de daarbij behorende opleiding en carrièremogelijkheden, maar kun-nen ook een meer persoonlijke aard hebben zoals: • wat vindt u leuk aan uw werk? • wat vindt u niet leuk aan uw werk?• hoeveel verdient u? • moet u ook ’s avonds of in het weekend werken?

C; Afsluiting en evaluatie van de bijeenkomst15 minutenNadat alle activiteiten zijn afgerond, komt iedereen weer samen. Tijdens de afsluiting is er de gelegenheid tot het stellen van vragen over het bedrijf, maar ook hoe iedereen het bezoek ervaren heeft en of het aan de verwachting vol-deed. Er zijn bedrijven die dit moment ook gebruiken voor bijvoorbeeld een korte quiz of prijsvraag en het uitdelen van informatie of gadgets.Na afloop vullen de leerlingen ter plaatse een evaluatiefor-mulier in dat jij meegenomen hebt. Het is belangrijk om het direct na de afsluiting en nog in het bedrijf te doen. Je krijgt zo de meest oprechte informatie en hoeft straks ook niet achter leerlingen aan om het evaluatieformulier alsnog in bezit te krijgen. Na het bezoek vullen de medewerkers van het bedrijf en jijzelf een evaluatieformulier in en leveren deze vervolgens in bij de coördinator bedrijfsbezoeken van de school. De coördinator maakt met behulp van alle evaluatieformulie-ren een evaluatie en bespreekt dit met de school en het bedrijf.

4. NATRAJECTHieronder tref je vier voorbeelden van opdrachten die je kunt gebruiken bij het nabespreken van het bedrijfsbe-zoek. Evalueren en nabespreken verhoogt het effect van

het bedrijfsbezoek: leerlingen herhalen nog eens wat ze hebben gezien en gehoord en zijn opnieuw bezig met het oriënteren op toekomstige beroepen. • Opdracht 1. Presentatie van leerlingen over (een deel

van) het bedrijfsbezoek• Opdracht 2. Uitwisseling tussen leerlingen over het

bedrijfsbezoek • Opdracht 3. Maken van een vacature over één van de

beroepen die in het bedrijf aan de orde zijn gekomen • Opdracht 4. Het maken van een verslag

Opdracht 1. Presentatie van leerlingen over (een deel van) het bedrijfsbezoekJe kunt de klas in groepjes opdelen en ieder groepje een deel van het bedrijfsbezoek laten presenteren. Het gaat er vooral om dat ze vertellen wat ze ervan geleerd hebben en wat ze van het bedrijfsbezoek vonden.Voorbeeld: het groepje dat over het interviewgedeelte presenteert vertelt welke vragen ze hebben gesteld en welke antwoorden ze hebben gekregen. Daarna kunnen ze vertellen wat ze van het beroep van de geïnterviewde vonden: zouden zij die baan willen hebben? Waarom wel of waarom niet?

Opdracht 2. Uitwisseling tussen leerlingen over het bedrijfsbezoek Deze opdracht is een alternatief voor opdracht 1. Je deelt de klas in groepjes of duo’s in. De leerlingen vertellen elkaar wat zij van het bedrijfsbezoek vonden. De leerlingen kunnen de volgende vragen aan elkaar stellen:• Welke beroepen heb je gezien? • Welke beroepen vond je leuk? • Weet je nu meer over technische beroepen? Zo ja, wat

weet je nu meer? • Heb je beroepen gezien die je nog niet kende? Zo ja,

welke?• Zou je in de techniek willen werken? Waarom wel/niet? • Zou je bij het bedrijf dat je hebt bezocht willen werken?

Waarom wel/niet?

Tip: Je kunt een bedankje geven aan de medewerkers van het bedrijf. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een gadget van jouw school of iets lekkers. Hiermee laat je zien dat je de inzet van het bedrijf waardeert.

Tip: Als jouw klas op één dagdeel opgesplitst wordt in meerde-re groepen die verschillende bedrijven bezoeken, dan is de op-dracht van de presentatie aan te raden. Zo kunnen de groepen aan elkaar presenteren over het bedrijf dat zij hebben bezocht. De leerlingen krijgen dan van medeleerlingen informatie mee over een ander bedrijf.

Tip: Nodig een vertegenwoordiger van het bedrijf uit om de presentatie bij te wonen. Zo kan deze zien hoe het bedrijfs-bezoek overgekomen is en wat de leerlingen ervan hebben opgestoken.

7415 PBT MTech Handleiding docenten.indd 5 03-06-16 16:53

Page 14: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

6

Opdracht 3. Maken van een vacature Laat de leerlingen een vacature maken over één van de beroepen die in het bedrijf aan de orde zijn gekomen. Bijvoorbeeld over het beroep van de medewerker die zij hebben geïnterviewd. Ze hebben behoorlijk wat informa-tie van deze medewerker gekregen. Op grond daarvan maken ze de vacature. Laat ze het volgende in de vacature vermelden:• informatie over het bedrijf• de werkzaamheden die gedaan moeten worden• welke kennis en competenties de medewerker moet

hebben• wat het bedrijf te bieden heeft (arbeidsvoorwaarden,

carrièremogelijkheden)Je kunt klassikaal op het bord samen met de leerlingen de vacature maken.

Opdracht 4. Maken van een verslagLaat de leerling een verslag maken van het bedrijfsbezoek. Wanneer je voor deze optie kiest is het wel belangrijk dat leerlingen dit vooraf weten. Zij kunnen dan tijdens het bezoek materiaal verzamelen en foto’s maken om in het verslag te verwerken. Zorg er wel voor dat leerlingen toestemming vragen om te mogen fotograferen. Dit is niet altijd even vanzelfsprekend.

TOT SLOTVergeet niet de evaluatieformulieren van jouw en je leer-lingen (laatste bladzijden) in te leveren bij de coördinator bedrijfsbezoeken van jouw school! Door het evalueren van de bedrijfsbezoeken kunnen we de kwaliteit en dus het rendement van de bezoeken verhogen.

Succes!

Tip: Stuur enkele verslagen naar het bedrijf. Dit wordt zeker op prijs gesteld!

VOORBEELD VAN EEN VACATURE

Gevraagd: monteur / onderhoud grootkeuken apparatuur

Over ons:Wij zijn dé totaal leverancier van Horeca apparatuur en gevestigd in Noord Holland. We zijn een professioneel bedrijf met ruim 20 jaar ervaring! Gespecialiseerd in de totale inrichting én montage van o.a. horecagelegenhe-den, cafés, bars, restaurants, hotels, en overige recreatie.Op dit moment is er ruimte voor uitbreiding in ons team en daarom zijn we op zoek naar jou om ons team te komen versterken als:

Grootkeuken revisie en service monteur Noord Holland

Wat houdt het werk in?Het gaat om een uitvoerende, soms ondersteunende, maar vooral ook zelfstandige functie. Je verricht techni-sche werkzaamheden zoals:• Het technisch beoordelen van binnen gekomen elek-

trische- en gas apparatuur• het herstellen van functies van apparatuur• installeren en service geven op grootkeuken installatie• bezoeken van klanten om storingen aan apparatuur

te verhelpen• plaatsen en montage op locatie

Wat bieden wij jou?Op dit moment is er ruimte voor een parttime functie met de mogelijkheid om de uren flexibel in te delen. Met uitzicht op uitbreiding van de uren

Salariëring aan de aan hand van kennis en opleiding.

Wat vragen wij van jou?Een afgeronde opleiding MBO 4 werktuigbouw, wonend in Noord Holland of een van de aangrenzende provin-cies. Een positieve, flexibele instelling en zeker geen 9 tot 5 mentaliteit!

Interesse? Stuur dan een sollicitatiebrief voorzien van een CV naar: [email protected]

Voor meer informatie kun je bellen met 06 12345678

Meer informatie over onze organisatie vind je op www.............nl

7415 PBT MTech Handleiding docenten.indd 6 03-06-16 16:53

Page 15: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

7

Han

dlei

ding

doc

ente

n

EVALUATIEFORMULIER BEDRIJFSBEZOEK LEERLINGEN

1. Algemene informatie:

Naam:

Naam bezocht bedrijf:

Datum:

In welke klas zit je?

2. Bedrijfsbezoek

Wat vond je van: Heel leuk Leuk Minder leuk Saai

De presentatie van het bedrijf

De rondleiding

De doe-activiteit (indien van toepassing)

Het interview (indien van toepassing)

De begeleidende medewerkers

De informatie die je hebt gekregen

Zou je een tweede bedrijfsbezoek willen doen? JA NEE

Zo ja, bij wat voor bedrijf?

Heb je nog opmerkingen?

3. Tot slot

Kende je het bedrijf dat je bezocht al? JA NEE

Zou je er willen werken? JA NEE

Zo ja, in wat voor een functie?

Had je al wel eens nagedacht over een toekomst in de techniek?

Denk je daar nu anders over?

Als je een cijfer mag geven voor dit bedrijfs-bezoek, welk cijfer zou dat dan zijn?

Logo school

7415 PBT MTech Handleiding docenten.indd 7 03-06-16 16:53

Page 16: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

Deze handleiding is geschreven als een leidraad voor de school voor de bedrijfsbezoeken binnen het M-Tech programma.

Tekst: Frank van der SluijsMet ondersteuning vanuit: M-Tech

7415 PBT MTech Handleiding docenten.indd 8 03-06-16 16:53

Page 17: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

Han

dlei

ding

med

ewer

kers

bed

rijv

en

Handleiding

Medewerkers bedrijvenHet bedrijfsbezoek

7415 PBT MTech Handleiding medewerkers bedrijven.indd 1 03-06-16 16:55

Page 18: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

2

7415 PBT MTech Handleiding medewerkers bedrijven.indd 2 03-06-16 16:55

Page 19: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

3

Han

dlei

ding

med

ewer

kers

bed

rijv

en

Deze handleiding is bedoeld als algemene leidraad voor een bedrijfsbezoek. Per situatie en de aard van het bedrijf kan hiervan worden afgeweken.

Met een groep van 25 leerlingen door een bedrijfshal lopen en hierover vertellen zal zeker niet iedereen bereiken en het zal hoogst waarschijnlijk ook niet het beeld achterlaten dat wij graag zouden willen bij “werken in de techniek”. Dit format is dan ook zo opgesteld dat het effect van ieders inspanning zo groot mogelijk is.

Wij gaan graag met u in gesprek om de mogelijkheden binnen uw bedrijf met u te bespreken.

Beste meneer/mevrouw,

Uw bedrijf ontvangt een groep leerlingen van de Vitus-mavo in Naarden ter oriëntatie op de beroepsmogelijkheden in of gerelateerd aan de technische sector. We organiseren bedrijfsbezoeken voor onze leerlingen om hen te helpen bij de oriëntatie op de arbeidsmarkt. Bij het bezoek maken de leerlingen kennis met de beroepen van u en uw collega’s en zien zij wat voor soort werk daar bij hoort. Dit helpt hen bij het maken van een beroepskeuze en het samenstellen van het vakkenpakket voor hun examenjaar.

Deze handleiding is bedoelt om u inzicht te geven in de verschillende activiteiten die uw bedrijf tijdens het bezoek kan aanbieden en wat daarvoor voorbereid moet worden. Daarnaast biedt het u een overzicht van de rolverdeling tussen onze school en uw bedrijf, met betrekking tot de voorbereiding en uitvoering van het bedrijfsbezoek.

Omdat wij graag in beeld krijgen hoe het bedrijfsbezoek verlopen is en door u is ervaren, vragen wij u het evaluatieformu-lier op de laatste pagina in te vullen en aan de contactpersoon van uw bedrijf te geven. De leerlingen en de begeleiders zullen ook een evaluatieformulier invullen. De resultaten worden samengevat en aan u kenbaar gemaakt. Heeft u nog vragen of opmerkingen? Neem dan contact met ons op.

Veel plezier!

Frank van der Sluijs06 29516257www.vitusmavo.nl

7415 PBT MTech Handleiding medewerkers bedrijven.indd 3 03-06-16 16:55

Page 20: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

4

Het bedrijfsbezoek

1. ALGEMENE INFORMATIEIn gezamenlijk overleg tussen school en bedrijf zal het juiste moment voor het bezoek worden vastgesteld. Het bezoek duurt zo’n anderhalf uur. De leerlingen bereiden zich voor op het bedrijfsbezoek. Zij bekijken de website van uw bedrijf om vooraf te weten wat er in grote lijnen in uw bedrijf gebeurd en kunnen hierover vragen op papier zetten. Verder bereiden zij een interview voor dat bij u of een van uw collega’s afgenomen kan worden. De leerlin-gen worden begeleid door medewerkers van school. In deze handleiding gaan we uit van maximaal 15 leerlingen en minimaal 2 begeleiders van school.

De leerlingen die op bezoek komen zitten in het 3e jaar van de mavo (Vmbo theoretische leerweg). Na het derde jaar kiezen leerlingen voor een bepaald examenpakket, bestaande uit zeven vakken. Met het diploma dat behaald wordt, kan de leerling kiezen voor een vervolgopleiding in het Mbo of de Havo.

2. ROLVERDELING TIJDENS HET BEDRIJFSBEZOEKHet in goede banen leiden van het bedrijfsbezoek is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de school en uw bedrijf. Het is daarom noodzakelijk te weten wie welke rol heeft en wat we van elkaar kunnen verwachten. Het gaat hierbij om de rol van de contactpersoon van het bedrijf, de medewerker van het bedrijf en de begeleiders van de school.

Rol van de medewerkers van het bedrijf:• Het begeleiden van de leerlingen bij de activiteiten

Rol van de begeleider(s) van school: • De begeleider is verantwoordelijk voor het reizen van

en naar het bedrijf• De begeleider is verantwoordelijk voor het gedrag van

de leerlingen tijdens het Bezoek en spreekt hen, indien nodig, hierop aan

• De begeleider draagt zorg voor het motiveren van de leerlingen tijdens het bedrijfsbezoek. Ook kan hij/zij de leerlingen ondersteunen bij het ontdekken van wat ze vinden van de techniek. Is dit bedrijf bijvoorbeeld een geschikt stagebedrijf voor de leerling?

• De begeleider verzamelt de evaluatieformulieren van de leerlingen en koppelt de resultaten terug naar het bedrijf.

Rol van de contactpersoon in het bedrijf: • De contactpersoon in het bedrijf is het centrale aan-

spreekpunt voor zowel leerlingen als medewerkers• Hij/zij ontvangt de leerlingen.• De contactpersoon bewaakt de tijd en zorgt ervoor dat

er op tijd wordt door gewisseld zodat de leerlingen aan alle activiteiten toekomen

• De contactpersoon ziet erop toe dat de leerlingen op de juiste wijze van activiteiten wisselen.

• De contactpersoon kan ook een medewerker zijn die één van de onderdelen van het bedrijfsbezoek verzorgt. Hij/zij heeft dan een dubbele rol.

3. PROGRAMMA BEDRIJFSBEZOEKHet bedrijfsbezoek bestaat uit de volgende onderdelen:

A; welkom en kennismaking (15 minuten)B; activiteiten (3 keer 20 minuten)C; afsluiting en evaluatie (15 minuten)

A; Welkom en kennismaking 15 minutenU en uw collega’s maken kort kennis met de aanwezige leerlingen en hun begeleider. Denk hierbij aan:• een korte voorstelronde van u en uw collega’s• een korte voorstelronde leerlingen• vraag of leerlingen uw bedrijf en uw producten al kennen

en wellicht gebruiken• vertel wat de aard van uw bedrijf is, wat er gemaakt wordt

en voor wie • met welke bedrijven wordt er samengewerkt• welke beroepen zijn er in uw bedrijf• hoe zijn de beroepsmogelijkheden in uw branche

B; Activiteiten:De activiteiten vinden plaats in de vorm van een carrousel. De leerlingen worden in drie groepjes ingedeeld. Zij wisselen de drie activiteiten af. Uw bedrijf zorgt voor drie begeleiders die ieder per activiteit drie groepjes ontvangt of die ieder de groepjes begeleidt langs de drie onderde-len. Ieder onderdeel duurt 20 minuten. De carrousel duurt in totaal een uur. Spreek van tevoren met uw collega’s af hoe de groepjes doordraaien. Zo weet u precies waar ieder groepje naartoe moet. Spreek vooraf een vaste plek af waar de groepjes wisselen en wacht daar tot alle groepen weer bij elkaar zijn. Het is belangrijk dat iedere begeleider de tijd goed in de gaten houdt.

7415 PBT MTech Handleiding medewerkers bedrijven.indd 4 03-06-16 16:55

Page 21: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

5

Han

dlei

ding

med

ewer

kers

bed

rijv

en

De Rondleiding:20 minutenIn de rondleiding laat u de leerlingen zien wat uw bedrijf doet, welke werkzaamheden er uitgevoerd worden en welke overige beroepen er in uw bedrijf zijn. Probeer de nadruk vooral te leggen op de beroepen en de werkzaam-heden en minder op het productieproces.

Door de leerlingen vragen te stellen en de gelegenheid te bieden zelf met vragen te komen, zullen zij een meer interactieve houding aannemen, waardoor zij ook meer informatie opnemen. Voor de meeste leerlingen is het nieuw om een bedrijf van binnen te bekijken, dus laat bijvoorbeeld ook de planning, kantoor, magazijn en de personeelsruimte zien.

De doe-activiteit: 20 minutenU laat de leerlingen aan de slag gaan met een opdracht. Deze activiteit is van te voren voorbereid door u of uw collega’s en sluit aan bij het niveau van de leerlingen. Voor-beelden van doe-activiteiten zijn:• een eenvoudige montage of demontage opdracht• het maken van een tekening of berekening• het bedienen van een machine of apparaat

Niet ieder bedrijf leent zich makkelijk voor het uitvoeren van een gezamenlijke doe-activiteit. Er kan bijvoorbeeld voor worden gekozen om de leerlingen gedurende de 20 minuten aan een werknemer te koppelen en mee te laten werken aan zijn of haar specifieke werkopdracht.

Het interview:20 minutenDe leerlingen hebben zich op school kunnen voorberei-den op het bezoek. Aan de hand van de informatie die zij hebben over het bedrijf en hun persoonlijke interesses hebben zij vragen voorbereid die ze tijdens het interview aan u of een van uw collega’s kunnen stellen. Deze kunnen betrekking hebben op het werk en/of de daarbij behoren-de opleiding en carrièremogelijkheden bij het bedrijf, maar kunnen ook een meer persoonlijke aard hebben zoals: • wat vindt u leuk aan uw werk? • wat vindt u niet leuk aan uw werk?• hoeveel verdient u? • moet u ook ’s avonds of in het weekend werken?• wat vinden ze er thuis van?

C; Afsluiting en evaluatie van de bijeenkomst15 minutenNadat alle activiteiten zijn afgerond, komt u weer samen met uw collega’s en de leerlingen. U kunt de leerlingen en de begeleidende docenten vragen hoe zij het bedrijfs-bezoek gevonden hebben en of hetgeen ze gezien en gehoord hebben voldeed aan hun verwachtingen. U kunt daarna vertellen wat u ervan vond. U kunt ook kiezen voor een korte quiz of prijsvraag om te toetsen wat leerlingen van het bezoek hebben opgestoken. Als u nog andere informatie en/of een gadget wilt meegeven, kunt u dat nu doen.

Na afloop vullen de leerlingen ter plaatse een evalua-tieformulier in dat wij ze geven. U evalueert zelf ook de leerlingentour met behulp van het evaluatieformulier dat u op de laatste pagina vindt. Deze kunt u inleveren bij de contactpersoon van uw bedrijf. Hierna neemt u afscheid van de groep leerlingen.

7415 PBT MTech Handleiding medewerkers bedrijven.indd 5 03-06-16 16:55

Page 22: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

6

EVALUATIEFORMULIER BEDRIJFSBEZOEK MEDEWERKERS BEDRIJVEN

1. Algemene informatie:

Naam medewerker:

Naam bedrijf:

Naam bezoekende school:

Datum:

2. Voorbereiding

Tevredenheid over: + + + +/- - - -

Informatie over de voor bereiding

Tijdstip van aanleveren van de informatie

Duur van de voorbereiding (tijdsinvestering)

3. Tour

Tevredenheid over: + + + +/- - - -

Deelname en houding van de leerlingen

Begeleiding van de docent(en)

4. Tot slot

Heeft u verbetersuggesties voor het bezoek in uw bedrijf?

Hartelijk dank! U kunt het evaluatieformulier inleveren bij de contactpersoon van uw bedrijf.

Logo school

7415 PBT MTech Handleiding medewerkers bedrijven.indd 6 03-06-16 16:55

Page 23: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

7415 PBT MTech Handleiding medewerkers bedrijven.indd 7 03-06-16 16:55

Page 24: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

Deze handleiding is geschreven als een leidraad voor de school voor de bedrijfsbezoeken binnen het M-Tech programma.

Tekst: Frank van der SluijsMet ondersteuning vanuit: M-Tech

7415 PBT MTech Handleiding medewerkers bedrijven.indd 8 03-06-16 16:55

Page 25: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

Dra

aibo

ek b

edri

jven

Draaiboek

BedrijvenHet bedrijfsbezoek

7415 PBT MTech Draaiboek bedrijven.indd 1 03-06-16 16:35

Page 26: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

7415 PBT MTech Draaiboek bedrijven.indd 2 03-06-16 16:35

Page 27: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

3

Dra

aibo

ek b

edri

jven

Beste meneer/mevrouw,

Uw bedrijf ontvangt een groep leerlingen van de Vitus-mavo in Naarden ter oriëntatie op de beroepsmogelijkheden in of gerelateerd aan de technische sector. We organiseren bedrijfsbezoeken voor onze leerlingen om hen te helpen bij de oriëntatie op de arbeidsmarkt. Bij het bezoek maken de leerlingen kennis met de beroepen van u en uw collega’s en zien zij wat voor soort werk daar bij hoort. Dit helpt hen bij het maken van een beroepskeuze en het samenstellen van het vakkenpakket voor hun examenjaar.

Dit draaiboek is bedoeld om u inzicht te geven in de verschillende activiteiten die uw bedrijf tijdens het bezoek kan aan-bieden en wat daarvoor voorbereid moet worden. Daarnaast biedt het u een overzicht van de rolverdeling tussen onze school en uw bedrijf, met betrekking tot de voorbereiding en uitvoering van het bedrijfsbezoek.

Omdat wij graag in beeld krijgen hoe het bedrijfsbezoek verlopen is en door u ervaren, vragen wij uw collega’s een evaluatieformulier in te vullen en aan u te geven. Samen met het door u ingevulde formulier (laatste blad) ontvangen wij deze formulieren graag zo kort mogelijk na het bezoek. De leerlingen en de begeleiders zullen ook een evaluatieformulier invullen. De resultaten hiervan vatten we samen en maken we aan u kenbaar. Heeft u nog vragen of opmerkingen? Neem dan contact met ons op.

Veel plezier!

Het format voor een bedrijfsbezoek, zoals in dit draaiboek beschreven, is bedoeld als algemene leidraad voor een bedrijfsbezoek. Per situatie en de aard van het bedrijf kan hiervan worden afgeweken.

Met een groep van 25 leerlingen door een bedrijfshal lopen en hierover vertellen zal zeker niet iedereen bereiken en het zal hoogst waarschijnlijk ook niet het beeld achterlaten dat wij graag zouden willen bij “werken in de techniek”. Dit format is dan ook zo opgesteld dat het effect van ieders inspanning zo groot mogelijk is.

Wij gaan graag met u in gesprek om de specifieke mogelijkheden, binnen uw bedrijf, met u te bespreken.

7415 PBT MTech Draaiboek bedrijven.indd 3 03-06-16 16:35

Page 28: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

4

Taakverdeling bedrijfsbezoek

DE SCHOOL:• bespreekt met het bedrijf de organisatie en inhoud van

het bezoek.• draagt zorg voor de juiste groepsgrootte (maximaal 15

leerlingen).• is verantwoordelijk voor het reizen van en naar het

bedrijf.• zorgt voor minimaal 2 begeleiders tijdens het bezoek.• is verantwoordelijk voor houding en gedrag van de

leerlingen tijdens het bezoek en spreekt ze hierop, indien nodig, aan.

• verzamelt alle evaluatieformulieren, vat de uitkomsten samen en bespreekt de uitslag met het bedrijf en de interne (school)organisatie.

• zorgt voor het na traject (verslag, presentatie) van de leerlingen.

• deelt de resultaten van het na traject met het bedrijf.

HET BEDRIJF:• bespreekt met de school de organisatie en inhoud van

het bezoek.• zorgt voor een informatief en interactief programma

voor de leerlingen, dat bestaat uit drie activiteiten: rondleiding, doe-activiteit en interview.

• zorgt voor voldoende begeleidende medewerkers tijdens het bezoek.

• stuurt de evaluatieformulieren van de medewerkers op naar de school.

• bespreekt de evaluatie met de school en de interne organisatie.

7415 PBT MTech Draaiboek bedrijven.indd 4 03-06-16 16:35

Page 29: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

5

Dra

aibo

ek b

edri

jven

Stappenplan

Het succes van een bedrijfsbezoek staat of valt met een goede organisatie en planning. De afstemming tussen uw bedrijf en onze school is hierbij van groot belang. Hieronder volgt een stappenplan waarmee u de bedrijfsbezoeken bij uw bedrijf tot een succes kunt maken.

STAP ÉÉN: PLANNINGWij willen een bedrijfsbezoek natuurlijk het liefst plaats laten vinden in een periode waarin het voor het opleiding-straject van de leerling het beste past, rekening houdend met beroepskeuze en vakkenpakket. Vanzelfsprekend moet dit moment ook in uw organisatie in te passen zijn. Het vaststellen van het juiste moment voor het bezoek zal daarom altijd in goed onderling overleg plaatsvinden.

STAP TWEE: VOORBEREIDINGOm het bezoek volgens het voorgestelde format in te rich-ten zijn er tijdens het moment van de activiteiten (een uur) minimaal drie medewerkers nodig. Het is wenselijk dat deze medewerkers ook aanwezig zijn bij de ontvangst en afsluiting. Zij wisselen drie activiteiten af in kleine groepjes. Bij iedere activiteit is er één medewerker aanwezig om te begeleiden. De drie medewerkers kunnen meedraaien met de groepjes tijdens de verschillende activiteiten, of iedere medewerker doet drie keer dezelfde activiteit: die keuze is aan u en aan uw medewerkers. Spreek wel af in welke volgorde wordt geruild en wie verantwoordelijk is voor de tijdbewaking.

Onderstaande informatie helpt u bij de voorbereiding van de drie verschillende activiteiten: De rondleiding, de doe-activiteit en het interview.

BEDRIJFSBEZOEK

1. Algemene informatieIn gezamenlijk overleg tussen school en bedrijf zal het juiste moment voor het bezoek worden vastgesteld. Het bezoek duurt zo’n anderhalf uur. De leerlingen bereiden zich voor op het bedrijfsbezoek. Zij bekijken de website van uw bedrijf om vooraf te weten wat er in grote lijnen in uw bedrijf gebeurd en kunnen hierover vragen op papier zetten. Verder bereiden zij het interview voor dat zij bij u of een van uw collega’s af kunnen nemen. De leerlingen worden begeleid door medewerkers van school.In deze handleiding gaan we uit van maximaal 15 leerlin-gen en minimaal 2 begeleiders van school.

De leerlingen die op bezoek komen zijn zich aan het oriën-teren op de keuze voor een bepaald examenpakket. Met het diploma dat behaald wordt kan de leerling kiezen voor een vervolgopleiding in het mbo of de havo.

2. Rolverdeling tijdens het bedrijfsbezoekHet in goede banen leiden van het bedrijfsbezoek is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de school en uw bedrijf. Het is daarom noodzakelijk te weten wie welke rol heeft en wat we van elkaar kunnen verwachten. Het gaat hierbij om de rol van de contactpersoon van het bedrijf (u dus), de medewerker van het bedrijf en de begeleiders van de school.

Rol van de medewerkers van het bedrijf:• Het begeleiden van de leerlingen bij de activiteiten

Rol van de begeleider(s) van school: • De begeleider is verantwoordelijk voor het reizen van

en naar het bedrijf• De begeleider is verantwoordelijk voor het gedrag van

de leerlingen tijdens het Bezoek en spreekt hen, indien nodig, hierop aan

• De begeleider draagt zorg voor het motiveren van de leerlingen tijdens het bedrijfsbezoek. Ook kan hij/zij de leerlingen ondersteunen bij het ontdekken van wat ze vinden van de techniek. Is dit bedrijf bijvoorbeeld een geschikt stagebedrijf voor de leerling?

• De begeleider verzamelt de evaluatieformulieren van de leerlingen en koppelt de resultaten terug naar het bedrijf.

Rol van de contactpersoon in het bedrijf: • De contactpersoon in het bedrijf is het centrale aan-

spreekpunt voor zowel leerlingen als medewerkers• Hij/zij ontvangt de leerlingen.• De contactpersoon bewaakt de tijd en zorgt ervoor dat

er op tijd wordt door gewisseld zodat de leerlingen aan alle activiteiten toekomen

• De contactpersoon ziet erop toe dat de leerlingen op de juiste wijze van activiteiten wisselen.

• De contactpersoon kan ook een medewerker zijn die één van de onderdelen van het bedrijfsbezoek verzorgt. Hij/zij heeft dan een dubbele rol.

3. Programma bedrijfsbezoekHet bedrijfsbezoek bestaat uit de volgende onderdelen:A; welkom en kennismaking (15 minuten)B; activiteiten (3 keer 20 minuten)C; afsluiting en evaluatie (15 minuten)

7415 PBT MTech Draaiboek bedrijven.indd 5 03-06-16 16:35

Page 30: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

6

A; Welkom en kennismaking 15 minutenU en uw collega’s maken kort kennis met de aanwezige leerlingen en hun begeleider. Denk hierbij aan:• korte voorstelronde van u en uw collega’s• korte voorstelronde leerlingen• vraag of leerlingen uw bedrijf en uw producten al kennen

en wellicht gebruiken• vertel wat de aard van uw bedrijf is, wat er gemaakt wordt

en voor wie • met welke bedrijven wordt er samengewerkt• welke beroepen zijn er in uw bedrijf• hoe zijn de beroepsmogelijkheden in uw branche

B; Activiteiten:De activiteiten vinden plaats in de vorm van een carrousel. U deelt de leerlingen in drie groepjes in. Zij wisselen de drie activiteiten af. Uw bedrijf moet dus zorgen voor drie begeleiders die ieder per activiteit drie groepjes ontvangt of die ieder de groepjes begeleidt langs de drie onderde-len. Ieder onderdeel duurt 20 minuten. De carrousel duurt in totaal een uur. Spreek van te voren met uw collega’s af hoe de groepjes doordraaien. Zo weet u precies waar ieder groepje naartoe moet. Spreek vooraf een vaste plek af waar de groepjes wisselen en wacht daar tot alle groepen weer bij elkaar zijn. Het is belangrijk dat iedere begeleider de tijd goed in de gaten houdt.

De Rondleiding:20 minutenIn de rondleiding laat u of uw collega de leerlingen zien wat uw bedrijf doet, welke technische beroepen en werkzaam-heden er gedaan worden en welke overige beroepen er in uw bedrijf zijn. Probeer de nadruk vooral te leggen op de beroepen en de werkzaamheden en minder op het productieproces. Door de leerlingen vragen te stellen en de gelegenheid te bieden zelf met vragen te komen, zullen zij een meer interactieve houding aannemen, waardoor zij ook meer in-formatie opnemen. Voor de meeste leerlingen is het nieuw om een bedrijf van binnen te bekijken, dus (als de tijd dit toelaat) laat ook b.v. de planning, kantoor, magazijn en de personeelsruimte zien.

De Doe-activiteit: 20 minutenDe leerlingen aan de slag gaan met een opdracht. Deze activiteit is van te voren voorbereid door u of uw collega’s en sluit aan bij het niveau van de leerlingen.

Voorbeelden van doe-activiteiten zijn:• eenvoudige montage of demontage opdracht• het maken van een tekening of berekening• het bedienen van een machine of apparaat

Niet ieder bedrijf leent zich makkelijk voor het uitvoeren van een gezamenlijke doe-activiteit. Er kan bijvoorbeeld ook voor worden gekozen de leerlingen gedurende de 20 minuten aan een werknemer te koppelen en mee te laten werken aan zijn of haar specifieke werkopdracht.

Het Interview:20 minutenDe leerlingen hebben zich op school kunnen voorberei-den op het bezoek. Aan de hand van de informatie die zij hebben over het bedrijf (b.v. website) en hun persoonlijke interesses hebben zij vragen voorbereid die ze tijdens het interview aan u of een van uw collega’s kunnen stellen. Deze kunnen betrekking hebben op het werk en of de daarbij behorende opleiding en carrièremogelijkheden bij het bedrijf, maar kunnen ook een meer persoonlijke aard hebben zoals: • wat vindt u leuk aan uw werk? • wat vindt u niet leuk aan uw werk?• hoeveel verdient u? • moet u ook ’s avonds of in het weekend werken?• wat vinden ze er thuis van?

C; Afsluiting en evaluatie van de bijeenkomst15 minutenNadat alle activiteiten zijn afgerond, komt u weer samen met uw collega’s en de leerlingen. U kunt de leerlingen en de begeleidende docenten vragen hoe zij het bedrijfs-bezoek gevonden hebben en of hetgeen ze gezien en gehoord hebben voldeed aan hun verwachtingen. U kunt daarna vertellen wat u ervan vond. U kunt ook kiezen voor een korte quiz of prijsvraag om te toetsen wat leerlingen van het bezoek hebben opgestoken. Als u nog andere informatie en/of een gadget wilt meegeven, kunt u dat nu doen.

Na afloop vullen de leerlingen ter plaatse een evaluatiefor-mulier in dat wij ze geven. Wij verzamelen deze formulie-ren weer. Uw collega’s en u evalueren zelf ook het bedrijfs-bezoek met behulp van het evaluatieformulier dat u op de laatste pagina vindt. U verzamelt deze formulieren en levert ze in bij de contactpersoon van de school. Hiermee is het bedrijfsbezoek beëindigd.

STAP DRIE: NABESPREKINGZodra alle evaluatieformulieren (medewerkers school, bedrijf en leerlingen) binnen zijn, zal de school e.e.a. samenvatten en contact met u opnemen om de resultaten van de samenvatting te bespreken. Waar mogelijk kunnen wij dan gezamenlijk verbeteringen bij de voorbereiding en uitvoering van de bedrijfsbezoeken doorvoeren.

Veel succes!

7415 PBT MTech Draaiboek bedrijven.indd 6 03-06-16 16:35

Page 31: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

7

Dra

aibo

ek b

edri

jven

EVALUATIEFORMULIER BEDRIJFSBEZOEK MEDEWERKERS BEDRIJVEN

1. Algemene informatie:

Naam medewerker:

Naam bedrijf:

Naam bezoekende school:

Datum:

2. Voorbereiding

Tevredenheid over: + + + +/- - - -

Informatie over de voor bereiding

Tijdstip van aanleveren van de informatie

Duur van de voorbereiding (tijdsinvestering)

3. Tour

Tevredenheid over: + + + +/- - - -

Deelname en houding van de leerlingen

Begeleiding van de docent(en)

4. Tot slot

Heeft u verbetersuggesties voor het bezoek in uw bedrijf?

Hartelijk dank! U kunt het evaluatieformulier inleveren bij de contactpersoon van uw bedrijf.

Logo school

7415 PBT MTech Draaiboek bedrijven.indd 7 03-06-16 16:35

Page 32: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

Deze handleiding is geschreven als een leidraad voor de school voor de bedrijfsbezoeken binnen het M-Tech programma.

Tekst: Frank van der SluijsMet ondersteuning vanuit: M-Tech

7415 PBT MTech Draaiboek bedrijven.indd 8 03-06-16 16:35

Page 33: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

Dra

aibo

ek s

chol

en

Draaiboek

ScholenHet bedrijfsbezoek

7415 PBT MTech Draaiboek scholen.indd 1 03-06-16 16:51

Page 34: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

2

7415 PBT MTech Draaiboek scholen.indd 2 03-06-16 16:51

Page 35: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

3

Dra

aibo

ek s

chol

en

Dit draaiboek is bedoeld als algemene leidraad voor een bedrijfsbezoek. Per situatie en de aard van het bedrijf kan hiervan worden afgeweken.

Met een groep van 25 leerlingen door een bedrijfshal lopen en hierover vertellen zal zeker niet iedereen bereiken en het zal hoogst waarschijnlijk ook niet het beeld achterlaten dat wij graag zouden willen bij “werken in de techniek”. Dit format is dan ook zo opgesteld dat het effect van ieders inspanning zo groot mogelijk is.

Wanneer er van het format afgeweken wordt, zal de coördinator bedrijfsbezoeken binnen uw organisatie uw docenten en begelei-ders daar tijdig van op de hoogte brengen

Beste heer/mevrouw,

Binnenkort gaan er vanuit uw school leerlingen op bezoek bij bedrijven in de regio. Het doel van deze bezoeken is de leerlingen kennis te laten maken met de technische- en techniek gerelateerde beroepen die er in een bedrijf zijn en ze te laten zien wat voor soort werk daar bij hoort. Dit ter ondersteuning bij het maken van hun beroepskeuze en/of het samenstellen van een vakkenpakket.

De bedrijven uit de regio laten de leerlingen kennis maken met het werk, de sfeer en de mogelijkheden in hun sector. Zo vergroten zij de kans dat leerlingen bewust en gemotiveerd voor een branche kiezen. Bovendien zijn er in elk bedrijf functies en werkzaamheden die minder bekend zijn, maar toch interessant kunnen zijn en tijdens het bedrijfsbezoek ook in beeld komen. Het bezoek van een bedrijf en de kennismaking met de beroepen die daar uitgevoerd worden, heeft niet alleen tot doel dat leerlingen beroepen zien waarbij een leerling denkt “dat wil ik ook!”, maar kan er ook toe leiden dat de leerling denkt “dat wil ik zeker niet!”. Deze conclusie is van belang bij de beroepskeuze en/of het samenstellen van een vakkenpakket.

In dit draaiboek vindt u de taakverdeling tussen school en bedrijf, de verschillende activiteiten waaruit het bezoek is opgebouwd en de specifieke rol van de coördinator bedrijfsbezoeken en de docent/begeleider van uw school voor, tijdens en na het bezoek.

Veel plezier!

7415 PBT MTech Draaiboek scholen.indd 3 03-06-16 16:51

Page 36: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

4

Taakverdeling bedrijfsbezoek

DE SCHOOL*:• bespreekt met het bedrijf de organisatie en inhoud van

het bezoek.• draagt zorg voor de juiste groepsgrootte (maximaal 15

leerlingen).• is verantwoordelijk voor het reizen van en naar het

bedrijf.• zorgt voor minimaal 2 begeleiders tijdens het bezoek.• is verantwoordelijk voor houding en gedrag van de leer-

lingen tijdens het bezoek en spreekt ze hierop, indien nodig, aan.

• verzamelt alle evaluatieformulieren, vat de uitkomsten samen en bespreekt de uitslag met het bedrijf en de interne (school)organisatie.

• zorgt voor het na traject (verslag, presentatie) van de leerlingen.

• deelt de resultaten van het na traject met het bedrijf.

*Interne taakverdeling:Uitgangspunt van de bedrijfsbezoeken is dat de school de behoefte heeft om hun leerlingen een inkijk te geven in het regionale bedrijfsleven. Hiervoor zal de school bedrijven moeten benaderen met de vraag of het bedrijf open staat voor het onderwijs en of zij willen investeren (minimaal in tijd) in de oriëntatie van leerlingen op hun beroepsmoge-lijkheden. Indien een bedrijf zijn medewerking heeft toe-gezegd kan het bezoek gepland worden en de inhoud be-sproken. Het ligt voor de hand deze acties bij één centraal persoon (coördinator bedrijfsbezoeken) te laten. Wanneer tijdstip en inhoud zijn vastgelegd kan de docent/begeleider vervolgens het voortraject met de leerlingen starten en, na het bezoek, het na traject begeleiden.

*Inzet ouders:Voor een deel van de begeleiding tijdens het bezoek kunnen ook ouders gevraagd worden. Ook voor hen is het interessant om een bedrijf van binnen te zien en, omdat zij ook vaak een rol hebben in het keuzeproces van hun kind, is het goed dat zij ook de mogelijkheden zien en wellicht ook hun beeld van het “werken in de techniek” kunnen vormen of bijstellen. Zorg er wel voor dat er minimaal één medewerker van de school aanwezig is, om de school te vertegenwoordigen en de verantwoording te nemen.

HET BEDRIJF:• bespreekt met de school de organisatie en inhoud van

het bezoek.• zorgt voor een informatief en interactief programma

voor de leerlingen, dat bestaat uit drie activiteiten: rondleiding, doe-activiteit en interview.

• zorgt voor voldoende begeleidende medewerkers tijdens het bezoek.

• stuurt de evaluatieformulieren van de medewerkers op naar de school.

• bespreekt de evaluatie met de school en de interne organisatie.

7415 PBT MTech Draaiboek scholen.indd 4 03-06-16 16:51

Page 37: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

5

Dra

aibo

ek s

chol

en

Stappenplan

Het succes van een bedrijfsbezoek staat of valt met een goede organisatie en planning. De afstemming tussen uw school en het bedrijf is hierbij van groot belang. Daarnaast is het belangrijk dat de leerlingen zich goed voor-bereiden. Hieronder volgt een stappenplan waarmee u de bedrijfsbezoeken tot een succes kunt maken.

STAP ÉÉN: PLANNING Uiteraard wilt u de bedrijfsbezoeken het liefst plaats laten vinden in een periode waarin het voor het opleidingstra-ject van de leerling het beste past, rekening houdend met beroepskeuze en vakkenpakket. Vanzelfsprekend moet dit moment ook in het bedrijf in te passen zijn. Een bedrijf heeft vaak te maken met pieken en dalen en wisselende productieprocessen. Het vaststellen van het juiste moment voor het bezoek zal daarom altijd in goed onderling over-leg plaatsvinden.

STAP TWEE: VOORBEREIDINGU wilt natuurlijk dat uw leerlingen zoveel mogelijk uit het bedrijfsbezoek halen. Om dit te realiseren is het van groot belang dat de leerlingen zich goed voorbereiden op het bedrijfsbezoek. Voor de leerlingen is hiertoe een werkboek beschikbaar. Hierin staan voorbereidende activiteiten, informatie over het bedrijfsbezoek en activiteiten die zij na afloop in de les kunnen doen. Leerlingen leren meer van een bedrijfsbe-zoek als zij deze voorbereiden en nabespreken.De voorbereidende opdrachten zijn het bezoeken van de website van het bedrijf en het voorbereiden van een interview met een medewerker van het bedrijf. Voor het evalueren en nabespreken van het bedrijfsbezoek kan de docent kiezen uit vier opdrachten.

Zorg er ook voor dat de begeleidende docenten zich voor-bereiden. Zij moeten weten wat het doel van het bezoek is en wat voor bedrijf bezocht gaat worden. Idealiter heeft de begeleidende docent de leerlingen ook geholpen met de voorbereidende activiteiten. Laat de begeleidende docent nadenken over wat hij/zij uit het bedrijfsbezoek wil halen. Wellicht wil hij/zij het bedrijf ook benaderen voor stage-plekken of andere samenwerking.

STAP DRIE: REIZEN VAN EN NAAR HET BEDRIJFDe school is verantwoordelijk voor het reizen van en naar het bedrijf waar het bezoek plaatsvindt. Door de regionale aanpak zal dit vaak met de fiets kunnen.

STAP VIER: DE DOCENT BESPREEKT NA MET DE LEER-LINGENDe leerlingen en begeleidende docenten vullen aan het einde van het bezoek een evaluatieformulier in (zie bijlage). Ook de medewerkers van het bedrijf vullen een evaluatieformulier in. De coördinator bedrijfsbezoeken verzamelt deze, vat ze samen en bespreekt de uitslag met het bedrijf en de begeleiders van de school.

In de handleiding voor de begeleidende docent zijn aanwij-zingen voor de docent opgenomen om het bedrijfsbezoek na te bespreken met de leerlingen.

Programma bedrijfsbezoekHet bedrijfsbezoek bestaat uit de volgende onderdelen:A; welkom en kennismaking (15 minuten)B; activiteiten (3 keer 20 minuten)C; afsluiting en evaluatie (15 minuten)

A; Welkom en kennismaking 15 minutenKennismaking tussen bedrijf, medewerkers en leerlingen. Denk hierbij aan:• korte voorstelronde• uitleg over de aard van het bedrijf (geschiedenis en markt-

positie), het product en de afnemers• welke beroepen zijn er in het bedrijf• hoe zijn de beroepsmogelijkheden in de branche

B; Activiteiten:De activiteiten vinden plaats in de vorm van een carrousel. De leerlingen worden in drie groepjes ingedeeld. Het bedrijf verzorgt drie activiteiten die parallel aan elkaar starten en elk 20 minuten duren. Na 20 minuten wisselen de leerlingen door naar de volgende activiteit. Na een uur heeft iedere leerling de drie activiteiten meegemaakt.

De Rondleiding:20 minutenIn de rondleiding krijgt de leerling te zien wat het bedrijf doet, welke technische beroepen en werkzaamheden er gedaan worden en welke overige beroepen er in het bedrijf zijn. De nadruk zal vooral liggen op de beroepen en de werk-zaamheden en minder op het productieproces. Het bedrijf zal proberen de leerlingen (inter)actief bij de rondleiding te betrekken door vragen te stellen en de gelegenheid tot vragen te bieden. Om de leerling een zo compleet mogelijk beeld van het

Tip: U kunt de docenten iets laten geven aan de medewerkers van het bedrijf. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een gadget van uw school of iets lekkers. Hiermee laat u zien dat u de inzet van het bedrijf waardeert en, ook niet onbelangrijk, u wilt toch nog wel een keer terug kunnen komen.

7415 PBT MTech Draaiboek scholen.indd 5 03-06-16 16:51

Page 38: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

6

bedrijf, de werkzaamheden en de functies en beroepen te geven zal het bedrijf (als de tijd dit toelaat) ook b.v. de planning, kantoor, magazijn en de personeelsruimte laten zien.

De Doe-activiteit: 20 minutenDe leerlingen gaan aan de slag met een opdracht. Deze activiteit is van te voren voorbereid door het bedrijf en sluit aan bij het niveau van de leerlingen. Voorbeelden van doe-activiteiten zijn:• eenvoudige montage of demontage opdracht• het maken van een tekening of berekening• het bedienen van een machine of apparaat

Niet ieder bedrijf leent zich even makkelijk voor het uitvoe-ren van een gezamenlijke doe-activiteit. Er kan bijvoor-beeld ook voor worden gekozen de leerlingen gedurende de 20 minuten aan een werknemer te koppelen en mee te laten werken aan zijn of haar specifieke werkopdracht.

Het Interview:20 minutenDe leerlingen hebben zich op school kunnen voorberei-den op het bezoek. Aan de hand van de informatie die zij hebben over het bedrijf (b.v. website) en hun persoonlijke interesses, hebben zij vragen voorbereid die ze tijdens het interview aan een van de medewerkers kunnen stellen. Deze kunnen betrekking hebben op het werk en of de daarbij behorende opleiding en carrièremogelijkheden bij het bedrijf, maar kunnen ook een meer persoonlijke aard hebben zoals: • wat vindt u leuk aan uw werk? • wat vindt u niet leuk aan uw werk?• hoeveel verdient u? • moet u ook ’s avonds of in het weekend werken?• wat vinden ze er thuis van?

C; Afsluiting en evaluatie van de bijeenkomst15 minutenNadat alle activiteiten zijn afgerond, komt iedereen weer samen. Tijdens de afsluiting is er gelegenheid tot het stellen van vragen over het bedrijf, maar ook hoe men het bezoek ervaren heeft en of het aan de verwachting vol-deed. Er zijn bedrijven die dit moment ook gebruiken voor bijvoorbeeld een korte quiz of prijsvraag en het uitdelen van informatie of gadgets.

Na afloop vullen de leerlingen ter plaatse een evaluatie-formulier in. Ook de medewerkers van het bedrijf en de begeleiders van school vullen een evaluatieformulier in. De coördinator bedrijfsbezoeken verzamelt de formulie-ren, vat de evaluatie samen en bespreekt deze intern en met de contactpersoon van het bedrijf.

7415 PBT MTech Draaiboek scholen.indd 6 03-06-16 16:51

Page 39: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

7415 PBT MTech Draaiboek scholen.indd 7 03-06-16 16:51

Page 40: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

Deze handleiding is geschreven als een leidraad voor de school voor de bedrijfsbezoeken binnen het M-Tech programma.

Tekst: Frank van der SluijsMet ondersteuning vanuit: M-Tech

7415 PBT MTech Draaiboek scholen.indd 8 03-06-16 16:51

Page 41: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

Wer

kboe

k le

erlin

gen

Werkboek

LeerlingenHet bedrijfsbezoek

7415 PBT MTech Werkboek leerlingen.indd 1 03-06-16 16:56

Page 42: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

2

7415 PBT MTech Werkboek leerlingen.indd 2 03-06-16 16:56

Page 43: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

3

Wer

kboe

k le

erlin

gen

Dit werkboek is bedoeld als handleiding bij de voorbereiding en afsluiting van een bedrijfsbezoek. Omdat niet ieder bedrijf het-zelfde is, kan het programma in sommige bedrijven anders zijn dan in dit werkboek. Wanneer het programma anders is, zal jouw docent je daar tijdig van op de hoogte brengen.

7415 PBT MTech Werkboek leerlingen.indd 3 03-06-16 16:56

Page 44: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

4

Weet jij al wat je worden wilt?

Binnenkort bezoek je een bedrijf. Tijdens dit bezoek krijg je een beter beeld van allerlei beroepen, vooral van beroepen in de techniek, maar ook de andere beroepen die er in techni-sche bedrijven zijn. Dat maakt het makkelijker voor je om een goede keuze te maken voor een beroep en een vervolgopleiding.

HET BEDRIJF:Het bedrijf waar je op bezoek gaat heeft een programma voorbereid om je zo veel mogelijk van het bedrijf te laten zien en te vertellen. Niet alleen wat er gemaakt wordt en hoe, maar vooral ook hoe het is om er te werken, welke beroepen er zijn en hoe jij dat beroep kunt leren. In de meeste gevallen bestaat het bezoek uit een rondleiding, een activiteit en ga je een werknemer interviewen.

VOORBEREIDING:Om zo veel mogelijk te leren van het bedrijfsbezoek is het belangrijk dat je je goed voorbereidt! Zorg dat je vooraf weet naar wat voor soort bedrijf je gaat en wat je hierover wilt weten. Dit kun je doen door de website van het bedrijf te bekijken en vragen voor te bereiden die je wilt stellen in het bedrijf. In dit werkboek staan twee opdrachten die je hiervoor kunt gebruiken.

AFSLUITING:Als afsluiting van het bedrijfsbezoek voer je één of meer-dere opdrachten uit in de klas. Je docent vertelt je welke opdrachten je gaat doen.

Veel plezier!

7415 PBT MTech Werkboek leerlingen.indd 4 03-06-16 16:56

Page 45: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

5

Wer

kboe

k le

erlin

gen

Voorbereidende opdrachten

Het bedrijf dat je gaat bezoeken heet:____________________________________________________________________

Opdracht 1. Website bestuderen Ga naar de website van het bedrijf en beantwoord de volgende vragen:

Wat wordt er in het bedrijf gemaakt?

Voor wie maakt het bedrijf dit?

Heeft het bedrijf meerdere vestigingen? Zo ja, waar?

Noem twee beroepen die, volgens jou, zeker in het bedrijf voorkomen

1

2

Van welk van deze beroepen zou je meer willen weten?

Hoe denk je dat het bedrijf er van binnen uitziet en ruikt?

Wat vindt je mooi of goed van de website?

Wat zou jij doen om de website mooier of interessanter te krijgen?

7415 PBT MTech Werkboek leerlingen.indd 5 03-06-16 16:56

Page 46: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

6

Opdracht 2. Interview voorbereiden

Tijdens het bedrijfsbezoek ga je samen met andere leerlingen een medewerker van het be-drijf interviewen. In de klas ga je het interview voorbereiden.

DE VOORBEREIDING VAN HET INTERVIEWStel jezelf eerst de volgende vragen:

1. WAT WIL JE WETEN?In de vorige opdracht heb je op de website gekeken. Als het goed is weet je dus al aardig wat over het bedrijf.

2. HOE GA JE DE VRAGEN STELLEN? • Een open vraag nodigt de geïnterviewde uit om te

vertellen. Open vragen beginnen met wie, wat, waar, wanneer, waarom, waardoor, waarvoor. Je krijgt dan veel informatie.

• Gesloten vragen zijn vragen waarop je een erg kort antwoord krijgt, bijvoorbeeld ‘ja’, ‘nee’, ‘5 jaar’. Ze geven weinig, maar wel duidelijke informatie.

Open vragen:Je wilt veel informatie krijgen van de medewerker bij het bedrijf. Daarom is het handig zoveel mogelijk open vragen te stellen. Voorbeeld gesloten vraag: Vindt u uw werk moeilijk? Ja/neeVoorbeeld open vraag: Wat vindt u moeilijk aan uw werk?

Tegengestelde vragen:Als je een bepaalde vraag gesteld hebt, kun je verder gaan met een ander onderwerp, maar je kunt ook de tegenover-gestelde vraag stellen.Voorbeeld: 1e; Wat vindt u het leukst aan uw werk?2e; Wat vindt u het minst leuk aan uw werk?

Doorvragen:Je kunt ook doorvragen op het onderwerp. Dat is een goe-de manier om verder te praten over een onderwerp. Als je doorvraagt, kom je vaak veel meer te weten dan wanneer je alleen je lijstje met vooraf bedachte vragen stelt.

Voorbeeld:• U vertelt dat u bouwtekeningen maakt. Wat moet je

daarvoor kunnen?

Je kunt ook naar voorbeelden vragen. Voorbeeld:• U vertelt dat u met installaties werkt. Kunt u een voor-

beeld noemen van zo’n installatie?

Zakelijke vragen:Je kunt zakelijke vragen stellen (vragen naar feiten).Voorbeeld: • Hoe lang werkt u bij dit bedrijf?• Hoe ziet uw werkweek eruit?

Persoonlijke vragen:Je kunt ook persoonlijke vragen stellen. Bijvoorbeeld naar iemands mening of gevoelens.Voorbeeld:• Wat vindt u nou zo leuk aan de techniek?

Verduidelijkingsvragen:Als je een antwoord niet goed begrijpt, mag je gerust om verduidelijking vragen. Daarmee laat je zien dat je serieus luistert.

3. WELKE VRAGEN GA JE STELLEN?Bedenk minimaal vijf vragen die je wilt stellen aan de medewerker van het bedrijf. Bijvoorbeeld welke opleiding de medewerker heeft gedaan. Als je onvoldoende vragen hebt, kijk dan nog eens naar de vragen over de website uit de vorige opdracht. Deze zou je kunnen gebruiken in je interview. Vul je vragen in op het formulier en neem dit mee naar het bedrijfsbezoek.

7415 PBT MTech Werkboek leerlingen.indd 6 03-06-16 16:56

Page 47: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

7

Wer

kboe

k le

erlin

gen

Tip: Als je na afloop van het bezoek een verslag gaat maken (zie: opdrachten na afloop) kun je dit ondersteunen met foto’s die je tijdens het bezoek gemaakt hebt. Vraag altijd wel vooraf of je foto’s mag maken!

VRAGENLIJST VOOR HET INTERVIEW

1.

2.

3.

4.

5.

HET BEDRIJFSBEZOEK:Zorg dat je op tijd bij het bedrijf bent en zet je fiets of scoo-ter in een fietsenstalling of een andere plek.

Welkom en kennismakingNa een korte kennismaking zal een medewerker vertellen over het bedrijf, bijvoorbeeld over wat ze maken, voor wie ze het maken, hoe groot het bedrijf is en of er meerdere vergelijkbare bedrijven zijn. Daarnaast kunnen ze jou vragen stellen, zoals: wat jij al van het bedrijf weet en of je bijvoorbeeld al weet wat je wilt worden.

ActiviteitenVervolgens gaan jullie in groepjes de verschillende activitei-ten doen en het interview houden.

AfsluitingNa afloop van de activiteiten komen de groepjes weer bij elkaar en is er nog de gelegenheid om vragen te stellen en/of elkaar te vertellen wat je ervan gevonden hebt. Vervolgens vul je het enquêteformulier in dat je daarna bij je docent in kunt leveren. Wij vragen ook de medewerkers van het bedrijf en de begeleiders van school dit te doen. De resultaten van de enquêtes worden samengevat en na het bezoek met het bedrijf besproken. Dit formulier vind je op de laatste pagina van dit werkboek.

7415 PBT MTech Werkboek leerlingen.indd 7 03-06-16 16:56

Page 48: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

8

Opdrachten na afloop

In de klas ga je opdrachten doen waarmee je te-rugblikt op het bedrijfsbezoek. Jou docent geeft aan welke van de opdrachten jij gaat doen. Alle opdrachten staan hieronder beschreven.

OPDRACHT 1. PRESENTATIE HOUDEN IN DE KLASMaak samen met een aantal andere leerlingen een presen-tatie over het bedrijfsbezoek. De presentatie gaan jullie geven aan jullie klasgenoten. De docent spreekt met jullie af wie waar over presenteert. Bijvoorbeeld over het inter-view dat jullie gedaan hebben of wat jullie geleerd hebben tijdens de rondleiding. Het kan zijn dat een deel van jullie klas naar een ander bedrijf is geweest. Zij presenteren aan jullie over dit andere bedrijf. Zo krijgen jullie ook nog informatie over een tweede bedrijf. Vertel in je presentatie welke producten het bedrijf maakt, welke werkzaamheden er zijn en wat voor mensen er werken.

OPDRACHT 2. UITWISSELING MET KLASGENOTENDe docent deelt jullie in groepjes of duo’s in. Jullie vertellen elkaar wat jullie van het bedrijfsbezoek vonden. De volgen-de vragen kunnen jullie aan elkaar stellen:• Welke beroepen heb je gezien?• Welke beroepen vond je leuk?• Weet je nu meer over technische beroepen?

Zo ja, wat weet je nu meer?

• Zou je in de techniek willen werken? Waarom wel? Waarom niet?

• Zou je bij het bedrijf dat je hebt bezocht willen werken? Waarom wel? Waarom niet?

OPDRACHT 3. MAKEN VAN EEN VACATURE Jullie gaan een vacature maken. In een vacature vraagt een bedrijf om een nieuwe medewerker. Mensen kunnen rea-geren op de vacature door het schrijven van een sollicita-tiebrief. Het bedrijf kiest uiteindelijk één persoon voor de baan. Jullie schrijven een vacature over het beroep van de medewerker die jullie hebben geïnterviewd. Jullie doen dus net alsof het bedrijf waar jullie zijn geweest een nieuwe medewerker nodig heeft. Jullie hebben genoeg informatie van de medewerker gekregen over zijn beroep. Met deze informatie maken jullie de vacature. Wat schrijf je in de vacature?• informatie over het bedrijf• de werkzaamheden die gedaan moeten worden• welke kennis en vaardigheden de medewerker moet hebben• wat heeft het bedrijf te bieden (arbeidsvoorwaarden,

carrièremogelijkheden)

Hieronder vind je een voorbeeld dat jullie kunnen gebrui-ken, op internet vindt je nog veel meer voorbeelden.

Gevraagd: monteur / onderhoud grootkeuken apparatuur

Over ons:Wij zijn dé totaal leverancier van Horeca apparatuur en gevestigd in Noord Holland. We zijn een professioneel bedrijf met ruim 20 jaar ervaring! Gespecialiseerd in de totale inrichting én montage van o.a. horecagelegenhe-den, cafés, bars, restaurants, hotels, en overige recreatie.Op dit moment is er ruimte voor uitbreiding in ons team en daarom zijn we op zoek naar jou om ons team te komen versterken als:

Grootkeuken revisie en service monteur Noord Holland

Wat houdt het werk in?Het gaat om een uitvoerende, soms ondersteunende, maar vooral ook zelfstandige functie. Je verricht techni-sche werkzaamheden zoals:• Het technisch beoordelen van binnen gekomen elek-

trische- en gas apparatuur• het herstellen van functies van apparatuur• installeren en service geven op grootkeuken installatie• bezoeken van klanten om storingen aan apparatuur

te verhelpen• plaatsen en montage op locatie

Wat bieden wij jou?Op dit moment is er ruimte voor een parttime functie met de mogelijkheid om de uren flexibel in te delen. Met uitzicht op uitbreiding van de uren

Salariëring aan de aan hand van kennis en opleiding.

Wat vragen wij van jou?Een afgeronde opleiding MBO 4 werktuigbouw, wonend in Noord Holland of een van de aangrenzende provin-cies. Een positieve, flexibele instelling en zeker geen 9 tot 5 mentaliteit!

Interesse? Stuur dan een sollicitatiebrief voorzien van een CV naar: [email protected]

Voor meer informatie kun je bellen met 06 12345678

Meer informatie over onze organisatie vind je op www...............nl

7415 PBT MTech Werkboek leerlingen.indd 8 03-06-16 16:56

Page 49: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

9

Wer

kboe

k le

erlin

gen

OPDRACHT 4. VERSLAG MAKENBij het maken van een verslag van het bezoek moet je zor-gen dat de volgende onderdelen zeker naar voren komen: Open met:• je naam en klas• naam van het bezochte bedrijf• datum van het bezoek

Vertel iets over de activiteiten van het bedrijf• Wat verwachte je toen je naar het bedrijf toe ging en

klopte dit met de werkelijkheid?• Hoe was de sfeer in het bedrijf?• Vond je het boeiend / interessant?• Zou jij er willen werken en waarom wel of niet?• Zijn er dingen voorgevallen (leuk of minder leuk)?

Zorg dat het geheel er verzorgd uitziet en vul aan met enkele foto’s.

EVALUATIEFORMULIER BEDRIJFSBEZOEK LEERLINGEN

1. Algemene informatie:

Naam:

Naam bezocht bedrijf:

Datum:

In welke klas zit je?

2. Bedrijfsbezoek

Wat vond je van: Heel leuk Leuk Minder leuk Saai

De presentatie van het bedrijf

De rondleiding

De doe-activiteit (indien van toepassing)

Het interview (indien van toepassing)

De begeleidende medewerkers

De informatie die je hebt gekregen

Zou je een tweede bedrijfsbezoek willen doen? JA NEE

Zo ja, bij wat voor bedrijf?

Heb je nog opmerkingen?

Logo school

7415 PBT MTech Werkboek leerlingen.indd 9 03-06-16 16:56

Page 50: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

10

3. Tot slot

Kende je het bedrijf dat je bezocht al? JA NEE

Zou je er willen werken? JA NEE

Zo ja, in wat voor een functie?

Had je al wel eens nagedacht over een toekomst in de techniek?

Denk je daar nu anders over?

Als je een cijfer mag geven voor dit bedrijfs-bezoek, welk cijfer zou dat dan zijn?

7415 PBT MTech Werkboek leerlingen.indd 10 03-06-16 16:56

Page 51: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

7415 PBT MTech Werkboek leerlingen.indd 11 03-06-16 16:56

Page 52: Coördinator - Homepage - Toptechniek in bedrijf...Door de set te gaan gebruiken heeft de school al besloten dat ze de samenwerking met het bedrijfsleven gaat zoeken om hulp te vragen

Deze handleiding is geschreven als een leidraad voor de school voor de bedrijfsbezoeken binnen het M-Tech programma.

Tekst: Frank van der SluijsMet ondersteuning vanuit: M-Tech

7415 PBT MTech Werkboek leerlingen.indd 12 03-06-16 16:56