Consumptieve functies van dorpen

Over de aantrekkelijkheid van (deeltijd)wonen in dorpen

Ronald van Leeuwen10 oktober 2012

Grondprijzen in Nederland

Bron: CPB, 2010Bron: CPB, 2010

Grondprijzen in Zeeland

Bron: CPB, 2010

Totaal productieve functies 34 %

Loonverschillen 1 %

Bereikbaarheid banen per auto 25 %

Bereikbaarheid per ov 6 %

Nabijheid station 2 %

Totaal consumptieve functies 43 %

Groen en natuur 7 %

Ligging aan zee 3 %

Historische binnenstad 8 %

Cultureel en culinair aanbod 9 %

Luxe winkels 11 %

Disamenities (overlast/verschraling)

5 %

Bron: CPB, 2010; eigen bewerking

Demografische veranderingen

Bron: PBL & CBS, 2009 Bron: PBL & CBS, 2009

Gevolgen (a)

Gevolgen (b)

Gevolgen (c)

Leegstand

Deeltijdwonen als kans? (a)

Ma t/m do:Amsterdam

Vr t/m zo:Breskens

Deeltijdwonen als kans? (b)

Leegstaande woningen

Tweede woningen

VRAAG

AANBOD

(Mis)match?

Drie hypotheses De kansen voor deeltijdwonen zijn beperkt, want:

1. Tweede woningzoekers prefereren een woning nabij de kust, terwijl leegstaande woningen zich juist niet nabij de kust bevinden.

2. Tweede woningzoekers prefereren een woning in een ‘mooie kern’, terwijl leegstaande woningen zich juist in ‘minder mooie kernen’ bevinden.

3. Tweede woningzoekers prefereren een aantrekkelijke woning, terwijl leegstaande woningen over het algemeen juist minder aantrekkelijk zijn.

Locaties tweede woningen (1)Legenda Percentage tweede woningen per Zeeuws-Vlaamse kern

(als aandeel van de totale woningvoorraad)

Bron: Gemeente Sluis, Terneuzen en Hulst, 2011

Locaties tweede woningen (2)Legenda Percentage tweede woningen per Zeeuws-Vlaamse kern – exclusief recreatiewoningen

(als aandeel van de totale woningvoorraad)

Bron: Gemeente Sluis, Terneuzen en Hulst, 2011

‘Het kust effect’ (1)

Afstand tot de kust (in km)

Per

cent

age

twee

de w

onin

gen

(als

aan

deel

van

de

tota

le w

onin

gvoo

rraa

d)

Bron: Gemeente Sluis, Terneuzen en Hulst, 2011

‘Het kust effect’ (1)

Afstand tot de kust (in km)

Per

cent

age

twee

de w

onin

gen

(als

aan

deel

van

de

tota

le w

onin

gvoo

rraa

d)

Hoofdplaat

Graauw

Hoek

Waterlandkerkje

Retranchement

Bron: Gemeente Sluis, Terneuzen en Hulst, 2011

‘Het kust effect’ (2)

Stellingen tweede woning keuze EensOneens

1. Ik verkies een minder mooie woning dichtbij de kust, boven een mooiere woning verder van de kust.

72,8 %

27,2 %

2. Ik verkies een dure woning dichtbij de kust, boven een goedkopere woning verder van de kust.

68,5 %

31,5 %

3. Ik verkies een woning in een mooi dorp verder van de kust, boven een woning in een minder mooi dorp dichtbij de kust.

25,5 %

74,5 %

Belang factoren in keuze tweede woning

in regio Zeeuws-Vlaanderen

Nabijheid kust 4,6752

Rust en ruimte 4,5060

Nabijheid natuur 4,3911

Bereikbaarheid vanuit 1e woning

3,6473

Esthetische waarde dorpskern

3,3449

Relatief lage huizenprijzen in regio

3,2204

Sociale banden in omgeving 3,0761

Beschikbaarheid aan woningen

3,0492

Historische binding met regio 2,9452

Nabijheid recreatieve voorzieningen

2,8543

Nabijheid sportvoorzieningen 2,4358Bron: Enquête tweede woningbezitters, 2011

Locaties van de leegstandLegenda Absoluut aantal leegstaande woningen per postcodegebied

Bron: Gemeente Sluis, Terneuzen en Hulst, 2011

Nieuwvliet

Schoondijke

Groede

Sluis

Retranchement

Dichtbij de kust

Hoge kwaliteit woonomgeving

Ver vande kust

Breskens

EedeZuidzandeCadzand

Oostburg

Aardenburg

Hoofdplaat

IJzendijke

Lage kwaliteit woonomgeving

10,00 - 19,99 km

Zeer hoog

Hoog

Gemiddeld

Laag

Zeer laag

BiervlietHoek

Philippine

Sas van Gent

Westdorpe

Terneuzen

Sluiskil

ZuiddorpeZaamslag

Axel

Koewacht

Heikant

Hulst

Sint Jansteen

Hengstdijk

Vogelwaarde

Terhole

Clinge

Nieuwe NamenGraauw

7,50 - 9,99 km5,00 - 7,49 km2,50 - 4,99 km≤ 2,49 km

Lamswaarde

Kloosterzande

20,00 - 29,99 km 30,00 - 39,99 km 40,00 km

Waterlandkerkje

Bron: Gemeente Sluis, Terneuzen en Hulst, 2011

Legenda:

Plaats ≤ 4,99 %Plaats 5 - 9,99 %Plaats 10 - 19,99 %Plaats 20 - 29,99 %Plaats ≥ 30 %

5.8 6.0 6.2 6.4 6.6 6.8 7.0 7.2 7.4 7.60

5

10

15

20

25

f(x) = 2.68254685044726 x − 7.52788627698901R² = 0.0251553756001586

Statistische relatie beoordeling kwaliteit woonomgev-ing en cultuurhistorische aantrekkelijkheid Zeeuwse

kernen

Beoordeling kwaliteit woonomgeving (Van der Wouw, 2011)

Cult

uurh

isto

risc

he a

antr

ekkelijk

heid

(D

e K

lerk

, 1994)

5.8 6.0 6.2 6.4 6.6 6.8 7.0 7.2 7.4 7.60

5

10

15

20

25

f(x) = 1.19271441944191 x + 2.68555521838384R² = 0.00978023851140997

Statistische relatie beoordeling kwaliteit woonomgev-ing en cultuurhistorische aantrekkelijkheid Zeeuwse

kernen

Beoordeling kwaliteit woonomgeving (Van der Wouw, 2011)

Cult

uurh

isto

risc

he a

antr

ekkelijk

heid

(D

e K

lerk

, 1994)

Mismatch woningtypen (a)

Stereotype Zeeuws-Vlaamse tweede woning: de dijkwoning

Mismatch woningtypen (b)

Specifieke tweede woningsegmenten

Mismatch woningtypen (c)

Leegstaande woningen

Conclusies• Mismatch tweede woningvraag en leegstaand

aanbod, zowel qua woningkenmerken als qua locatie

• De nabijheid van amenities (zoals de kust) speelt een zeer dominante rol in de tweede woningvraag

• De rol van de esthetische kwaliteit van de woonomgeving (‘mooie’ versus ‘lelijke dorpen’) roept vragen op