met steun van Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: “Europa investeert in zijn platteland”

LEADERPROJECTMooiste dorpen van Haspengouw

PDPO project Naar interactieve dorpsontwikkelingsvisies2007-2009

project: Naar interactieve dorpsontwikkelingsvisies voor Haspengouw

opzet: opstellen van een Charter voor Levenslang Wonen in 2 dorpen in Haspengouw;methode: organiseren van ontmoetingsmomenten (burgerparticipatie);innovatie: inzetten van klassieke & innovatieve visualisatie- en communicatieinstrumenten.

Een participatief proces van 5 stappen:

stap 1: verzamelen basisgegevens;stap 2: verkennen meningen en waarden;stap 3: aanreiken nieuwe inzichten;stap 4: formuleren visie en stellingen;stap 5: organiseren van een evenement.

Met als resultaten:resultaat 1: een charter voor levenslang wonen;resultaat 2: een dorpsontwikkelingsvisie;resultaat 3: een draaiboek voor het participatief uitwerken van dorpsontwikkelingsvisies.

resultaat 1: een charter voor levenslang wonen

Charter voor Levenslang Wonen, Rosmeer

thuis in

Haspengouw

Een project van Onderzoeksinstituut ArcK van de Provinciale Hogeschool Limburg, in samenwerking met Stebo. Met steun van het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (PDPO), de Vlaamse Gemeenschap, de Vlaamse Landmaatschappij en de Provincie Limburg. Meer informatie over het project is te vinden op www.thuisinhaspengouw.be, www.phl.be of www.stebo.be.

De inwoners van ROSMEER verklaren zich akkoord met volgende stellingen:

De inwoners van Rosmeer willen dat het BELEID:

Er voor zorgt dat de stedenbouwkundige voorschriften het landelijke karakter van Rosmeer behouden

Voldoende inspanningen levert om te zorgen dat nieuwe woningen en verkavelingen in harmonie zijn met de rest van het dorp

Er voor zorgt dat er voldoende groene, open ruimten en zichten behouden blijven

Voldoende inspanningen levert om kleine landschapselementen en het historisch verleden van Rosmeer te bewaren, te herstellen of zichtbaar te maken

De inwoners van ROSMEER willen er SAMEN met het BELEID voor zorgen dat Rosmeer een aangenaam dorp blijft om in te

Nieuwe woningen binnen het dorp mogen zolang er voldoende groene, open ruimten overblijven

Nieuwe woningen aan de rand van het dorp mogen zolang de bebouwingsdichtheid laag is én de zichten van en naar het dorp gevrijwaard blijven

Als er nieuwe verkavelingen komen, moet er ruimtelijke samenhang zijn met de rest van het dorp (geen wooneilanden) en moeten inwo-ners van Rosmeer voorrang krijgen

Mensen die bouwen of verbouwen in Rosmeer mogen dit doen in een stijl volgens hun eigen voorkeur, maar in harmonie met de bestaande gebouwen en binnen de geldende voorschriften

Rosmeer, 28 juni 2009.

Voor akkoord,de inwoners van Rosmeer

Bouwkundige voorschriften moeten zorgen voor het behoud van het landelijke karakter van Rosmeer; zo tellen nieuwe woningen best maximum 2 bouwlagen (boven het straatniveau)

Kleine landschapselementen moeten waar mogelijk behouden blijven of hersteld worden: openmaken beek, herstellen steegjes, herstel-len houtkanten en bermen, zichtbaar maken archeologisch verleden

In Rosmeer is er (beperkt) plaats voor nieuwe initiatieven, zoals kleinschalige economische, toeristische en recreatieve voorzieningen, voorzieningen voor ouderen en andere activiteiten die het levenslang en duurzaam wonen in Rosmeer bevorderen

Voldoende ondersteuning blijft bieden zodat er levenslang gewoond kan worden in Rosmeer

wonen. Hiervoor is een interactieve communicatie tussen inwoners en het bestuur over het ruimtelijk beleid noodza-kelijk.

Open Monumentendag 2008, Horpmaal

resultaat 2: dorpsontwikkelingsvisie

Wandelkaart / visie ruimtelijke indentiteit, Horpmaal

resultaat 3: draaiboek

LEADER project Mooiste dorpen van Haspengouw2011-2013

aanleiding Leader project (idem PDPO)

- demografische, ruimtelijke en economische veranderingen, …- nieuwe uitdagingen: ruimtelijke veranderingsprocessen- meer claims op open ruimte (recreatie, natuur, landbouw, woonuitbreiding, enz.)- ook bebouwde structuur staat onder druk (appartementisering, inbreiding, schaalvergroting, enz.)

Gevolg:- streekgebonden karakter komt onder druk- generieke trends, eigenheid verdwijntstreekgebonden karakter komt onder druk (generieke trends) / verandert a) beeldwaarde (authentiek patrimonium, geconcentreerde dorpskernen, ...)b) informele en sociale netwerk (klassieke ontmoetingsruimte (bakker, kerk, school, ...))

opzet Leader project (idem PDPO)

Stimuleren van langdurig engagement rond het versterken van het streekgebonden karakter van dorpen in Haspengouw.

We willen bewoners bewust maken van de ruimtelijke veranderingsprocessen die plaatsgrijpen in hun omgeving en van de rol die ze kunnen spelen in het sturen van deze processen.

Streekgebonden karakter:a) beeldwaarde (authentieke patrimonium, geconcentreerde dorpskernen, ...)b) informele en sociale netwerk

opzet Leader project (idem PDPO)

Stimuleren van langdurig engagement rond het versterken van het streekgebonden karakter van dorpen in Haspengouw.

We willen bewoners bewust maken van de ruimtelijke veranderingsprocessen die plaatsgrijpen in hun omgeving en van de rol die ze kunnen spelen in het sturen van deze processen.

Streekgebonden karakter:a) beeldwaarde (authentieke patrimonium, geconcentreerde dorpskernen, ...)b) informele en sociale netwerk

een label en ‘lerend netwerk’

Label ‘Mooiste Dorpen van Haspengouw’ vandaaggeen lijst van toekenningscriteria

een manier om volgende elementen op te bouwen en te ondersteunen- netwerk en platform- debat en kennisuitwisseling- stimuleren van collectieve acties

Werkwijze: participatief traject(0) leren kennen van lokale dynamiek, in de regio regio, netwerk(1) op basis van ontwikkelingsvisie, actieplannen, interviews, ...in kaart brengen van de structurele, relationele en cognitieve dimensie van de regio Haspengouw(cf. hoe LEADER-methodiek sociaal kapitaal wil meten)

Werkwijze: (2) vormgeven label (workshoptraject)Workshop 1: gemeenschappelijk kader: waardenWorkshop 2: Hoe kan je het label verdienen? welke actiesWorkshop 3: Hoe wordt het label toegekend? welke ondersteuning

Werkwijze: (3) uitvoering: ‘Maak het Dorp! Hoepertingen’- geen abstracte criteria, maar op zoek naar concrete methoden- geen beeldkwaliteitsplan, maar uitwerken van een concrete actie om bewoners te betrekken in een debat over hun dorp als plek en samenleving

Werkwijze: (3) uitvoering: ‘Maak het Dorp! Hoepertingen’gaan beeldkwaliteitsplan, maar uitwerken van een concrete actie om bewoners te betrekken in een debat over hun dorp als plek en samenleving

Werkwijze: (3) uitvoering: ‘Maak het Dorp! Hoepertingen’- inzicht in (ruimtelijke) ruimtelijke veranderingen- inzicht in elkaars standpunt- formuleren van voorstellen

Werkwijze: zelfde stappen om in een participatief traject te komen tot een label, werden gezet om te komen tot het spel.

0. in kaart brengen lokale dynamiek

1. analyse

2. ontwerp

3. uitvoering

4. collage en debat

5. collective action

Arck / onderzoeker

andere actoren

actie

-ond

eroz

ek: s

tapp

en

Werkwijze: (4) collage en debat: projectmarktdagop basis van concrete projecten willen we leren over:- uitdagingen waar Haspengouw voor staat- diversiteit aan perspectieven en methodes- samenwerkingen

Werkwijze: (4) collage en debat: projectmarktdagop basis van deze activiteit willen we komen tot:- netwerkvorming op niveau van Haspengouw- nieuwe samenwerkingsverbanden- voortdurend debat over streekidentiteit, gedeelde uitdagingen en waarden

Werkwijze: (5) collectieve actie: label ‘Mooiste dorpen van Haspengouw’ als een noemer van activiteiten om een lerend netwerk uit te bouwen:- projectendebat- publicatie ‘best practices’- kennis delen: workshops, masterclasses, studiedagen, ...- ondersteuning ‘Mooiste dorpen van Haspengouw’-trekker

Werkwijze: (5) collectieve actie: lerend netwerk- Wie wil wat leren: proces, project, intern, extern, mensen, organisaties, ...- Betrekken van actoren (bewoners, ambtenaren, organisaties, …) in het versterken van de streekeigenheid van dorpen in Haspengouw? Hoe actoren aanspreken over de vraag: ‘Hoe wonen, leven en werken in deze dorpen.’ vanuit hun eigen engagement en de ruimte als common good.

- Welke rol wil/kan wie hier in de toekomst in opnemen?

OPZET van deze namiddag

Postersessie

Map-it sessie