Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het...

48
s t u d i e Consumer Behavior Monitor Consumer Behavior Monitor OIVO, Oktober 2009

Transcript of Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het...

Page 1: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

s t u d i e

Consumer Behavior MonitorConsumer Behavior Monitor

OIVO, Oktober 2009

Page 2: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

2

Agenda

1. Doelstellingen2. Methodologie3. Een voedingsproduct kiezen4. Een voedingswinkel kiezen5. Een non-foodproduct kiezen6. Een non-foodwinkel kiezen7. Synthese en aanbevelingen

Page 3: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

3

Doelstellingen

• Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

• Een meting van de evolutie van de keuzecriteria (2002-2009) uitvoeren.• Geanalyseerde variabelen

Keuzecriteria voor de voedingsproducten, non-foodproducten, voedingswinkels, non-foodwinkels.Sociaaldemografische variabelen.

Page 4: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

4

Methodologie

• 681 kwantitatieve interviews (30’-35’), persoonlijk afgenomen (in België).• Field : maart 2009.• Aselecte gelaagde gecorrigeerde steekproef.• De resultaten hebben de gepaste statistische bewerking (χ2, Student en normale

wet) ondergaan.• De totale foutmarge op de hele steekproef bedraagt 3,8%.• Enkel de betekenisvolle resultaten worden voorgesteld. Elk gegeven werd echter

geanalyseerd in functie van de locatie (Brussel, Vlaanderen, Wallonië), het geslacht, de leeftijd, de grootte van het gezin, het type woonomgeving, de sociale groep, HVA (hoofdverantwoordelijke voor de aankopen) of niet.

Page 5: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

5

Een voedingsproduct kiezen

• Bekendheid Top of Mind, Spontaan en Met hulp• Analyse van het verschil volgens profiel• Specifieke benaderingen volgens profiel• Treffende en keuzebepalende kenmerken• Vergelijking 2002-2009

Page 6: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

6

Een voedingsproduct kiezen

Wat zijn uw keuzecriteria wanneer u een voedingsproduct koopt?

• 28% van de consumenten noemen spontaan de prijs.

• De kwaliteit (27%), de versheid (20%), de smaak (8%), de samenstelling (7%), het merkvertrouwen (5%), het uitzicht (1%) en het gezonde product (1%) worden daarna genoemd.

• De kwaliteit is bijzonder belangrijk in de ogen van de Brusselaars (+26%) en van de Walen (+16%), de samenstelling is belangrijk in de ogen van de leeftijdgroep van 18-29 jaar (+8%).

Basis: geïnterviewden, meting top of mind

1%

1%

5%

20%

27%

7%

8%

28%

Gezond product

Uitzicht

Merkvertrouwen

Samenstelling(ingrediënten)

Smaak

Versheid

Kwaliteit vanproduct

Prijs

Page 7: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

7

Perceptie van de keuze

• De consumenten gaan heel gevarieerd boodschappen doen, in functie van hun leefwijze, hun familiekring en hun beroepsleven. Ze zeggen dat ze tijd besteden aan het winkelen, maar de meeste beschouwen boodschappen doen als een corvee. Ze doen hun boodschappen praktisch dag per dag, waarbij ze zich laten leiden door waar ze de dag zelf trek in hebben. Andere doen eenmaal per week boodschappen voor de hele week en kopen eventueel aanvullende artikelen in de loop van de week, als dat nodig blijkt.

• De hoofdverantwoordelijken voor de aankopen laten zich leiden door verschillende prioriteiten naar gelang van het type voedingsproduct, maar over het algemeen zijn de prijs, de versheid en de kwaliteit en minder vaak de samenstelling, de smaak, het uitzicht en de informatie op de verpakking de basiscriteria die de respondenten het meest noemen.

Page 8: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

8

Perceptie van de prijs

• De prijs begrijpen mag niet beperkt blijven tot het juiste en nodige bedrag dat de consument moet uitgeven om het product te verwerven.

• Achter die prijs gaat immers de perceptie van de producten schuil in functie van hun kenmerken, verpakkingen, merken, nut, beschikbaarheid, enz.

• Weinig respondenten zijn in staat om de prijs in te schatten van de voedingswaren die ze kopen, hetzij per type voedingsmiddel, hetzij per gewicht (per 100 g of per kg), hetzij de prijs per week of per persoon of per dag.

• De notie van hoge prijs voor een voedingsproduct is relatief en is meestal gebaseerd op de vergelijking die wordt gemaakt met andere producten van dezelfde categorie ter plekke of volgens een algemene grootteorde.

• De belangstelling voor een interessante prijs hangt nauw samen met de grootte van het gezin. Hoe groter het gezin, hoe groter het belang van een lage prijs* wordt.

* Gemeten op basis van de aanwezigheid in de gedachten.

Page 9: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

9

Een voedingsproduct kiezen

Wat zijn uw keuzecriteria wanneer u een voedingsproduct koopt?

• Kwaliteit, versheid, smaak en veiligheid zijn de belangrijkste criteria (> 85%).

• De geur, de eerbied voor het milieu, de prijs, de eerbied voor de eerlijke handel en voor het dierenwelzijn, de afwezigheid van additieven, de eerbied voor de arbeidsomstandigheden, het uitzicht, de samenstelling en de afwezigheid van GGO’s worden door meer dan 7 op de 10 consumenten genoemd.

• De andere criteria worden door meer dan 5 op de 10 consumenten genoemd.

Smaak 94 %

Samenstelling 77 %

Afwezigheid van additieven 81 %

Afwezigheid van GGO’s 77 %

Milieu 83 %

Label 67 %

Biologisch product 49 %

Dierenwelzijn 81 %

Arbeidsomstandigheden 79 %

Eerlijke handel 81 %

Advies van verkopers 64 %

Uitzicht 79 %

Top of mind Met hulpSpontaan

Kwaliteit 95 %Versheid 95 %

Geur 84 %

Prijs 82 %

Veiligheid 86 %

Merkvertrouwen 69 %

Praktische verpakking 59 %Info op verpakking 61 %

> 50 %< 50 %

Page 10: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

10

Leeftijd en informatie

60%

49%

65% 65%62%56%

70%

61%

74%67%

18-29 jaar 30-39 jaar 40-49 jaar 50-64 jaar 65 jaar en +

• De interesse voor de informatie op de verpakking of de informatie die de verkoper verstrekt, hangt nauw samen met de leeftijd van de respondent. Die belangstelling neemt toe met de leeftijd.

• De informatie die verkopers verstrekken is in de ogen van de consumenten even belangrijk.

• In vergelijking met het voorgaande jaar vormt de informatie een belangrijk criterium. Ofwel zegt de consument dat hij in crisistijden meer aandacht besteedt aan de verpakkingen en aan de informatie die de verkopers verstrekken, ofwel vormt de vraag naar informatie een nieuwe trend in de keuze van een voedingsproduct.

Verpakking Verkoper % respondenten die de beschikbare informatie belangrijk noemen

2008

Page 11: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

11

Sociale groep en ethiek

82%83%79%

84%79%

85% 82%78%

82% 83% 84% 83%

Lage SG Gemiddelde SG Hoge SG

• Hoewel de interesse voor de ethische productieomstandigheden in de voorgaande jaren samenhing met de sociale groep, tonen vandaag de dag alle consumenten belang-stelling voor die criteria.

• En in vergelijking met 2007 en 2008 geldt voor al die criteria een forse stijging.

• Die verandering van houding die wordt vast-gesteld bij de hoge sociale groepen, is in verband te brengen met de (grote) toename van de interesse voor de ethische criteria bij het kiezen van een product, die nu al enkele jaren opgetekend wordt. De crisis lijkt het belang van de ethische criteria bij het kiezen van een voedingsproduct nog groter te maken.

ArbeidsomstandighedenEerlijke handel

Eerbied voor dierenwelzijnEerbied voor het milieu % respondenten die ethische criteria belangrijk noemen

2007

2008

Page 12: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

12

Een voedingsproduct kiezen

Treffende kenmerken• Prijs• Kwaliteit • Versheid

Keuzebepalende kenmerken• Smaak• Veiligheid• Geur • Eerbied voor het milieu

Criteria die dienen voor de eindbeslissing van de consument (het product kiezen)

Criteria voor de evaluatie en de appreciatie van het product

Page 13: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

13

Treffende kenmerken

2008PrijsKwaliteitVersheid

2009PrijsKwaliteit Versheid

2003PrijsVersheidKwaliteitInfo op verpakking

2004PrijsVersheidKwaliteit Smaak

2005PrijsKwaliteit Praktische verpakkingVersheid

2006PrijsVersheidKwaliteit Info op verpakking

2007PrijsVersheidKwaliteit

2002PrijsUitzichtVersheidSmaakBeschikbaar-heid

• De prijs blijft het eerstgenoemde keuzecriterium voor een voedingsproduct. De kwaliteit en de versheid zijn al sinds de eerste opmaak van de barometer altijd aanwezig als treffend kenmerk, wat wijst op een grote stabiliteit in de keuzes die de consumenten voor een voedingsproduct maken.

• Om in de ogen van de consumenten aantrekkelijk te zijn, moet een voedingsproduct zelfs in crisistijd tegelijk een goede prijs, kwaliteit en versheid bieden.

Page 14: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

14

Keuzebepalende kenmerken

2008SmaakVeiligheidLeefmilieuDierenwelzijn

2009SmaakVeiligheidGeurLeefmilieu

2003SmaakGeurAfwezigheid van additievenLeefmilieu

2004VeiligheidUitzichtGeurSamenstelling

2005MerkvertrouwenSmaakUitzichtVeiligheid

2007VeiligheidSmaakAfwezigheid van additievenUitzicht

2006Aanwezigheid van een labelAfwezigheid van additievenUitzichtGeur

2002Smaak GeurAfwezigheid van additievenUitzicht

• Er verschijnen verschillen tussen 2002 en 2009 op het gebied van de keuzebepalende criteria. De (voedsel)veiligheid, die het belangrijkste waarderingscriterium voor voedingsproducten geworden was in 2004, komt sterk terug sinds 2007. De voedselcrises en het debat over de aanwezigheid van GGO’s in diervoeders zijn ongetwijfeld niet vreemd aan die wederopkomst.

• Nieuw feit: eerbied voor het milieu, dat in 2008 opkwam, bevestigt het succes ervan en wordt een keuzebepalend kenmerk in de ogen van de consumenten.

• Om aantrekkelijk te zijn, moet een voedingsproduct zich onderscheiden op het vlak van smaak, voedselveiligheid, geur en eerbied voor het milieu.

Page 15: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

15

Ethiek: evolutie 2002-2009

61%

74%79%

29%26%

58% 59%

66%

77%81%

32% 32%

69%

76%81% 81%

43%

54%

67%64%

80%

62%

82% 83%

58%

35%

77%

58%

30%

62%63%67%

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

• De interesse voor de ethische productie-omstandigheden evolueert sinds 2002 in constant stijgende lijn, maar na een consolidatie in 2007 stijgt ze nu naar nieuwe toppen.

• De ethische voedingsproducten genieten duidelijk interesse van de consument. Hun verwerving zal echter maar mogelijk zijn als ze verkrijgbaar zijn in de winkel. Dat is duidelijk niet het geval vandaag de dag gezien het ontoereikende aanbod.

• De Brusselaars besteden meer aandacht aan de eerbied voor die ethische criteria.

ArbeidsomstandighedenEerlijke handel

Eerbied voor het dierenwelzijnEerbied voor het milieu % respondenten die ethische criteria belangrijk noemen

Page 16: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

16

Een voedingswinkel kiezen

• Bekendheid Top of Mind, Spontaan en Met hulp• Analyse van het verschil volgens profiel• Specifieke benaderingen volgens profiel• Treffende en keuzebepalende kenmerken• Vergelijking 2002-2009

Page 17: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

17

Een voedingswinkel kiezen

Wat zijn uw keuzecriteria wanneer u een winkel voor uw boodschappen kiest?

• Spontaan noemen 38% van de consumenten de locatie van het verkooppunt (dicht bij woon- of werkplek).

• De prijs (21%), de variatie van het aanbod (12%) en de kwaliteit van de aangeboden producten (8%) worden daarna genoemd.

• 5% van de respondenten noemen spontaan het uitzicht van producten, de parking en de versheid in de winkel.

• In 2009 wordt de prijs spontaan genoemd door bijna tweemaal meer respondenten dan in 2007 (10%). Prima bewijs dat dit element heel belangrijk blijft in crisistijd.

Basis: geïnterviewden (top of mind)

5%

5%

5%

21%

38%

8%

12%

Versheid

Parking

Uitzicht

Kwaliteit van het product

Variatie van aanbod

Toegepaste prijzen

In de buurt van woon- ofwerkplek

Page 18: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

18

Een voedingswinkel kiezen

Wat zijn uw keuzecriteria wanneer u een winkel voor uw boodschappen kiest?

• Kwaliteit, versheid, prijs, variatie, beschikbaar-heid, nabijheid, uitzicht, veiligheid, leefmilieu, personeel, eerbied voor eerlijke handel, geur, eerbied voor arbeidsomstandigheden, afwezigheid van additieven of GGO’s en aanwezigheid van parking zijn de belangrijkste criteria (> 80%).

• De andere kenmerken zijn in de ogen van de consumenten minder belangrijk.

Smaak 81 %

Beschikbaarheid 92 %

Afwezigheid additieven 82 %Afwezigheid GGO’s 82 %

Info op verpakking 77 %Label 77 %

Biologisch product 60 %

Arbeidsomstandigheden 83 %

Eerlijke handel 84 %

Advies van verkopers 76 %

Uitzicht 87 %

Top of mind Met hulpSpontaan

Kwaliteit 96 %Versheid 93 %

Geur 84 %

Prijs 93 %

Veiligheid 86 %

Variatie 93 %

Nabijheid 90 %

Leefmilieu 85 %

Parking 81 %

> 50 %< 50 %

Personeel 85 %

Verkooppunt (sfeer) 80 %

Diensten van de winkel 81 %

Page 19: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

19

Sociale en ethiek

84%89%

81% 83%

92%

81% 84%79%

89%

Lage SG Gemiddelde SG Hoge SG

• In vergelijking met 2007 en 2008 kennen de ethische criteria een nieuwe stijging.

• De interesse voor de ethische productie-omstandigheden hangt samen met de sociale groep.

• Wanneer de consument tot een gemiddelde sociale groep behoort, besteedt hij meer aandacht aan een ethische consumptie. Maar in crisistijd zijn het de zwakste sociale groepen die het meest gevoelig zijn voor die criteria.

• Op termijn lijkt het erop dat de sociale groep geen keuzebepalend criterium meer is in de interesse voor ethische producten. De hele bevolking ontwikkelt immers een reële interesse.

ArbeidsomstandighedenEerlijke handel

Eerbied voor het milieu% respondenten die ethische criteria belangrijk noemen

2007

2008

Page 20: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

20

Een voedingswinkel kiezen

Treffende kenmerken• Nabijheid• Prijs• Variatie van aanbod

Keuzebepalende kenmerken• Kwaliteit• Versheid• Beschikbaarheid

Criteria die dienen voor de eindbeslissing van de consument (de winkel kiezen)

Criteria voor de evaluatie en de appreciatie van de winkel

Page 21: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

21

Attributs salients

2008NabijheidPrijsVariatieVersheid

2009NabijheidPrijsVariatie

2003PrijsKwaliteitVariatieUitzicht

2004PrijsVariatieVersheid Parking

2005NabijheidPrijsParking

2006NabijheidParkingPrijs

2007NabijheidPrijsVersheidParking

2002PrijsKwaliteitVersheid

• Er verschijnen verschillen tussen 2002 en 2009 op het gebied van de treffende kenmerken.

• De prijs is niet langer het eerste keuzecriterium voor een winkel. De situering dicht bij de woon- of werkplek is sinds 2006 het eerste treffende kenmerk geworden. Dat criterium wordt gevolgd door de prijs en de variatie van het aanbod. In 2008 legt de consument ook nadruk op de versheid.

• Om in de ogen van de consumenten aantrekkelijk te zijn, moet een voedingswinkel tegelijk nabijheid, een goede prijs, variatie enversheid bieden.

Page 22: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

22

Keuzebepalende kenmerken

2003VeiligheidVersheidAfwezigheid van additievenSmaakGeur

2004SmaakKwaliteitUitzichtVeiligheid

2005KwaliteitVariatieVersheid

2006VariatieUitzichtAanwezigheid van een label

2007VeiligheidKwaliteitBeschikbaar-heidSmaak

2008KwaliteitSmaakVeiligheidBeschikbaar-heid

2009Kwaliteit VersheidBeschikbaar-heid

2002GeurBioproductGelabeld productLeefmilieu

• Er verschijnen verschillen tussen 2002 en 2009 op het gebied van de keuzebepalende kenmerken. De consumenten vinden de kwaliteit, de versheid en de beschikbaarheid keuzebepalende kenmerken. Kwaliteit en beschikbaarheid blijven constant sinds 2007. In 2009 komt versheid in de plaats van de smaak.

• Om in de ogen van de consumenten aantrekkelijk te zijn, moet een voedingswinkel zich onderscheiden door de kwaliteit, de versheid en de beschikbaarheid van de producten.

Page 23: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

23

Ethiek: evolutie 2002-2009

63%

76%

83%

32%27%

62%

37%

76%

63%

77%

84%

42%47%

66% 65%

76%

65%

78%

85%

62%

40%

67%

41%32%

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

• De interesse voor de voedingswinkels die ethische producten in hun aanbod hebben, gaat in constant stijgende lijn sinds 2002. De ethische voedings-producten genieten duidelijk belangstelling van de consument.

• Hoewel die belangstelling in 2007 een consolidatie doormaakte, is de interesse groter in 2008 en nog groter in 2009.

• Het product dat verkocht wordt door een winkel die ethische criteria respecteert, is een punt dat belangstelling geniet van de consumenten.

ArbeidsomstandighedenEerlijke handel

Eerbied voor het milieu% respondenten die ethische criteria belangrijk noemen

Page 24: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

24

Een non-foodproduct kiezen

Bekendheid Top of Mind, Spontaan en Met hulpAnalyse van het verschil volgens profielSpecifieke benaderingen volgens profielTreffende en keuzebepalende kenmerkenVergelijking 2002-2009

Page 25: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

25

Een non-foodproduct kiezen

Wat zijn uw keuzecriteria wanneer u een non-foodproduct koopt?

• 37% van de consumenten noemen spontaan de prijs.

• De kwaliteit (33%), de variatie (13%), het merkvertrouwen (6%), de sterkte van producten (4%), de informatie verstrekt door de verkoper (2%) en de beschikbaarheid (2%) worden daarna genoemd.

Basis: geïnterviewden (top of mind)

2%

2%

4%

33%

37%

13%

6%

Beschikbaarheid van het productin de winkels die ik bezoek

Informatie verstrekt doorverkoper

Sterkte, stevigheid van product

Merkvertrouwen

Variatie van aangebodenproducten

Kwaliteit van aangebodenproduct

Prijs

Page 26: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

26

Een non-foodproduct kiezen

Wat zijn uw keuzecriteria wanneer u een non-foodproduct koopt?

• Sterkte, kwaliteit, variatie, beschikbaarheid, prijs, veiligheid en eerbied voor het dierenwelzijn zijn de belangrijkste criteria.

• De afwezigheid van additieven, het merkvertrouwen, de eerbied voor eerlijke handel, voor de arbeids-omstandigheden en voor het milieu of het advies verstrekt door verkopers worden genoemd door meer dan 4 op de 5 consumenten.

• De andere criteria zijn in de ogen van de consumenten iets minder belangrijk.

Sterkte 94 %

Geen additieven 82 %

Leefmilieu 81 %

Label 79 %

Beschikbaarheid 89 %

Dierenwelzijn 83 %

Arbeidsomstandigheden 81 %

Eerlijke handel 82 %

Advies van verkopers 81 %

Top of mind Met hulpSpontaan

Kwaliteit 94 %

Prijs 89 %

Veiligheid 86 %

Merkvertrouwen 82 %

Handige verpakking 78 %

Info op verpakking 76 %

Variatie 90 %

> 50 %< 50 %

Page 27: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

27

Leeftijd en informatie

80%76% 71%

83%80%

63%73%

85% 84%87%

18-29 jaar 30-39 jaar 40-49 jaar 50-64 jaar 65 jaar en +

• De interesse voor de informatie op de verpakking of die de verkoper verstrekt is nauw verbonden met de leeftijd van de respondent.

• Hoe ouder de consument, hoe meer informatie hij (of zij) zoekt.

• In vergelijking met het voorgaande jaar is de informatie een belangrijker criterium. Ofwel zegt de consument dat hij in crisistijd meer aandacht besteedt aan de verpakkingen en aan de informatie die verkopers verstrekken, ofwel is de vraag naar informatie een nieuwe trend bij het kiezen van een non-foodproduct.

Verpakking Verkoper % respondenten die de beschikbare informatie belangrijk noemen

2008

Page 28: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

28

Leeftijd en ethiek

77%

85%80%80% 80%

85% 83%77%

83%77% 84% 79%81%

80% 84%80% 84% 85%

88%

78%

18-29 jaar 30-39 jaar 40-49 jaar 50-64 jaar 65 jaar en +

• De interesse voor de ethische productie-omstandigheden is zeer groot, ongeacht de leeftijd van de consument.

• Ook dit jaar nog kennen de ethische criteria een toename van het belang dat eraan toegekend wordt.

ArbeidsomstandighedenEerlijke handel

Eerbied voor dierenwelzijnEerbied voor het milieu % respondenten die ethische criteria belangrijk noemen

2008

Page 29: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

29

Sociale groep en ethiek

71%64%

75%72%

82%83% 81%

59%

77% 73% 74% 74%

Lage SG Gemiddelde SG Hoge SG

• In vergelijking met 2007 en 2008 kennen de ethische criteria een nieuwe groei.

• Hoewel de interesse voor de ethische productie-omstandigheden in de voorgaande jaren gekoppeld was aan de sociale groep, hechten op vandaag alle consumenten belang aan die criteria.

• Op termijn lijkt het erop dat de sociale groep niet langer een keuzebepalend kenmerk is voor de interesse voor ethische criteria. De hele bevolking ontwikkelt immers reële interesse voor die factor.

ArbeidsomstandighedenEerlijke handel

Eerbied voor dierenwelzijnEerbied voor het milieu % respondenten die ethische criteria belangrijk noemen

20072008

Page 30: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

30

Een non-foodproduct kiezen

Treffende kenmerken• Prijs• Kwaliteit• Variatie

Keuzebepalende kenmerken• Sterkte• Veiligheid• Variatie• Merk

Criteria die dienen voor de beslissing van de consument (het product kiezen)

Criteria voor de evaluatie en de appreciatie van het product

Page 31: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

31

Treffende kenmerken

2003PrijsSterkteMerkvertrouwenKwaliteit

2004PrijsSterkteMerkvertrouwenKwaliteit

2005PrijsHandige verpakkingKwaliteitMerkvertrouwen

2006PrijsKwaliteitInformatie op verpakkingHandige verpakking

2007PrijsKwaliteit

2008PrijsKwaliteit

2009PrijsKwaliteit

2002PrijsSterkteKwaliteit

• Er verschijnen verschillen tussen 2002 en 2009 op het gebied van de treffende kenmerken.• De prijs blijft het eerst genoemde keuzecriterium voor een non-foodproduct. Hij wordt gevolgd door de kwaliteit van het product.

Deze twee criteria zijn al altijd aanwezig sinds 2002. Om in de ogen van een consument aantrekkelijk te zijn, moet een non-foodproduct een goede prijs en goede kwaliteit combineren.

Page 32: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

32

Keuzebepalende kenmerken

2007VeiligheidBeschikbaarheidVariatieSterkte

2008SterkteVeiligheidVariatieMerk

2009SterkteVeiligheidVariatieMerk

2003VeiligheidAfwezigheid van additievenAdvies van verkopersBeschikbaarheid

2004VeiligheidVariatieBeschikbaarheidHandige verpakking

2005VariatieSterkteLeefmilieu

2006Arbeidsomstandig-hedenBeschikbaarheidLabelAdvies van verkopers

2002VariatieBeschikbaarheidAdvies van verkopers

• Er verschijnen verschillen tussen 2002 en 2009 op het gebied van de keuzebepalende kenmerken. De sterkte wordt het belangrijkste criterium voor de appreciatie van het non-foodproduct. Ze wordt gevolgd door de veiligheid, de variatie en het merkvertrouwen.

• Om in de ogen van de consumenten aantrekkelijk te zijn, moet een non-foodproduct zich onderscheiden door zijn sterkte, zijn veiligheid, de variatie en een sterk merk.

Page 33: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

33

Ethiek: evolutie 2002-2009

63%

71%

81%

32%27%

58%

44%

76%

63%

72%

82%

35%30%

63%

78%

66%

80%83%

42%47%

63%

71% 69%64%

78%81%

58%

40%

85%

48%

32%

65%

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

• De interesse voor de ethische productieomstandig-heden gaat in constant stijgende lijn sinds 2002 en na een consolidatie in 2007 is er nu opnieuw een stijging.

• De ethische non-foodproducten genieten duidelijk interesse van de consument.

ArbeidsomstandighedenEerlijke handel

Eerbied voor dierenwelzijnEerbied voor het milieu % respondenten die ethische criteria belangrijk noemen

Page 34: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

34

Een non-foodwinkel kiezen

Bekendheid Top of Mind, Spontaan en Met hulpAnalyse van het verschil volgens profielSpecifieke benaderingen volgens profielTreffende en keuzebepalende kenmerkenVergelijking 2002-2009

Page 35: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

35

Een non-foodwinkel kiezen

Wat zijn uw keuzecriteria wanneer u een non-foodwinkel (voor meubels, doe-het-zelf, kleding, ...) kiest?

• 27% van de consumenten noemen spontaan de locatie van het verkooppunt (in nabijheid van woon- of werkplek).

• De prijs (16%), de variatie (16%), de kwaliteit (14%) worden daarna genoemd.

• Minder dan 10% van de respondenten noemen spontaan de parking of de beschikbaarheid van het product in de winkel.

Basis : geïnterviewden (top of mind)

6%

8%

14%

27%

16%

16%

Beschikbaarheid van product inwinkel

Parking

Kwaliteit van aangebodenproducten

Variatie van aangebodenproducten

Toegepaste prijzen

In nabijheid van woon- ofwerkplek

Page 36: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

36

Een non-foodwinkel kiezen

Wat zijn uw keuzecriteria wanneer u een non-foodwinkel (voor meubels, doe-het-zelf, kleding...) kiest?

• Kwaliteit, variatie, sterkte, prijs en beschikbaarheid vormen de belangrijkste criteria.

• Beschikbaarheid, het personeel (bekwaamheid en vriendelijkheid), eerbied voor eerlijke handel, voor het milieu en voor arbeidsomstandigheden, veiligheid, advies van verkopers, de diensten van de winkel, de sfeer en de nabijheid worden genoemd door meer dan 4 op de 5 personen.

• De andere criteria worden minder vaak door de consumenten genoemd.

Beschikbaarheid 89 %

Geen additieven 80 %Info op verpakking 79 %

Label 81 %

Arbeidsomstandigheden 83 %

Eerlijke handel 85 %

Advies van verkopers 84 %

Top of mind Met hulpSpontaan

Kwaliteit 91 %

Nabijheid 81 %

Sterkte 90 %Prijs 90 %

Veiligheid 84 %

> 50 %< 50 %

Variatie 90 %

Leefmilieu 85 %

Parking 79 %Ecologische producten 60 %

Sfeer (in verkooppunt) 83 %

Personeel 85 %

Diensten van de winkel 83 %

GGO’s 81 %

Page 37: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

37

Leeftijd en ethiek

85%

77%

87%81%

85%88%

78%

87%

77%

85%87%90%82%88%88%

18-29 jaar 30-39 jaar 40-49 jaar 50-64 jaar 65 jaar en +

• De interesse voor de ethische productieomstandig-heden is zeer groot, ongeacht de leeftijd van de consument.

• Ook dit jaar genieten de ethische criteria nog toenemende belangstelling.

ArbeidsomstandighedenEerlijke handel

Eerbied voor het milieu% respondenten die ethische criteria belangrijk noemen

2008

Page 38: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

38

Sociale groep en ethiek

86%89%83% 86%

91%

81%87%

83% 81%

Lage SG Gemiddelde SG Hoge SG

• Hoewel er in de voorgaande jaren een verband was tussen de sociale groep en de interesse voor ethische productieomstandigheden, tonen vandaag de dag alle consumenten belangstelling voor die criteria.

• In vergelijking met 2007 en 2008 worden de sociale criteria in de ogen van de consumenten belangrijker.

ArbeidsomstandighedenEerlijke handel

Eerbied voor het milieu% respondenten die ethische criteria belangrijk noemen

2007

2008

Page 39: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

39

Een non-foodwinkel kiezen

Treffende kenmerken• Nabijheid• Prijs• Variatie

Keuzebepalende kenmerken• Sterkte• Veiligheid• Variatie• Leefmilieu

Criteria die dienen voor de eindbeslissing van de consument (de winkel kiezen)

Criteria voor evaluatie en appreciatie van het product

Page 40: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

40

Treffende kenmerken

2003PrijsVariatieKwaliteit

2004PrijsKwaliteitVariatie

2005NabijheidKwaliteitPrijs

2006NabijheidParkingPrijs

2007NabijheidPrijsKwaliteit

2009NabijheidPrijsVariatie

2008NabijheidPrijsKwaliteit

2002PrijsKwaliteitVerpakking

• Er verschijnen verschillen tussen 2002 en 2009 op het gebied van de treffende kenmerken.

• De prijs is niet langer het eerste keuzecriterium voor een winkel. De nabijheid bij de woon- of werkplek is het eerste treffende kenmerk geworden. Ze wordt gevolgd door de prijs en de variatie.

• Om in de ogen van de consumenten aantrekkelijk te zijn, moet een non-foodwinkel nabijheid en een goede prijs en variatie bieden. In vergelijking met het voorgaande jaar werd de kwaliteit vervangen door de variatie.

Page 41: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

41

Keuzebepalende kenmerken

2009SterkteVeiligheidMilieu

2003SterkteVeiligheidAdvies van de verkopersAfwezigheid van additieven

2004VeiligheidSterkteBeschikbaarheid

2005VariatieSterkteVeiligheid

2006KwaliteitGeen pesticidenAanwezigheid van een label

2007SterkteVeiligheidVariatieBeschikbaarheid

2008SterkteVeiligheidVariatieMilieu

2002SterkteBeschikbaarheidAfwezigheid van additieven

• Er verschijnen verschillen tussen 2002 en 2009 op het gebied van de keuzebepalende criteria.• In 2009 zijn de sterkte, de veiligheid en de milieu evaluatiecriteria voor de non-foodwinkel geworden.• Om in de ogen van de consumenten aantrekkelijk te zijn, moet een non-foodwinkel zich onderscheiden door

sterke en veilige kwaliteitsproducten en beschikbaarheid van eco-produkten.

Page 42: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

42

Ethiek: evolutie 2002-2009

63%

78%83%

28%33%

60% 60%

72%

63%

78%85%

42%

50%

65% 67%

79%

64%

80%85%

59%

27%

65%

59%

25%

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

• De interesse voor de ethische productieomstandig-heden evolueert in constant stijgende lijn sinds 2002, ook al was er in 2007 een consolidatie van die criteria. In 2009 bereiken de ethische criteria nooit eerder geziene toppen.

• De non-foodwinkels die ethische producten aanbieden, beginnen duidelijk interesse te krijgen van de consument.

ArbeidsomstandighedenEerlijke handel

Eerbied voor het milieu% respondenten die ethische criteria belangrijk noemen

Page 43: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

43

Synthese

Een product of een winkel kiezenDe keuze die een consument voor een voedingsproduct en een verkooppunt maakt, wordt georganiseerd rond basiselementen (de treffende kenmerken) zoals de prijs, de intrinsieke kwaliteit van de producten (versheid) en de toegangsmogelijkheden tot de producten (nabijheid, parking).In 2008 krijgen de ethische criteria meer interesse. Ze lijken ook in 2009 opnieuw middelen om cliënteel te verwerven en om de winkelketen of het merk te positioneren. Daarbij wordt eerbied voor het milieu in de ogen van de consumenten van essentieel belang.De consument let ook meer op de veiligheid (voedselveiligheid of fysieke veiligheid) en op de kwaliteit van de producten. Hij neemt geen genoegen meer met claims op de verpakking. Jammer genoeg twijfelt hij/zij meer en meer aan de labels en aan de beweringen van de producenten en heeft hij/zij de neiging om alle informatie van die soort te verwerpen, ook al zegt hij te zoeken naar meer complete informatie over de producten.

Page 44: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

44

Synthese

• Een voedingsproduct kiezen: specifieke criteriaPrijs, kwaliteit, versheid zijn de keuze-elementen voor een voedingsproduct. De smaak, de veiligheid, de eerbied voor het milieu en voor het dierenwelzijn komen in 2009 op als vier elementen die belangrijk zijn in de ogen van de consumenten.Het is waar dat de voedselcrises en verklaringen over de aanwezigheid van GGO’s in diervoeders alsook de mogelijkheid om dieren opnieuw te voeren met producten op basis van diermeel, geen elementen zijn die de consument geruststellen. De ethische criteria (eerbied voor arbeidsomstandigheden, voor het dierenwelzijn, voor het milieu en voor de eerlijke handel) bevestigen hun belang, ook al blijft het aanbod beperkt en de informatie voor de consument vaak ontoereikend als het gaat over de oorsprong en het ethische karakter van de aangeboden producten.

Page 45: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

45

Synthese

• Een voedingswinkel kiezen: specifieke criteriaDrie essentiële elementen spelen een rol in de keuze van een voedingswinkel: nabijheid, prijs en variatie van het aanbod. De nabijheid wordt voor het vijfde opeenvolgende jaar het doorslaggevende criterium bij het kiezen van een voedingsverkooppunt. Ongetwijfeld omdat het aanbod van de verschillende winkelketens meer en meer gelijkend wordt.Dat is zonder twijfel de reden waarom de consumenten, bij gelijke nabijheid, variatie en prijzen, kiezen voor een winkel die een grote diversiteit aan verse producten aanbiedt.De ethische criteria (eerbied voor arbeidsomstandigheden, voor het dierenwelzijn, voor het milieu en voor de eerlijke handel) blijven belangrijk in de ogen van de consumenten.

Page 46: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

46

Synthese

• Een non-foodproduct kiezen: specifieke criteriaDe prijs/kwaliteitverhouding is het essentiële element voor het kiezen van een non-foodproduct. Anderzijds zijn de sterkte, de veiligheid, de variatie en het merkvertrouwen elementen voor differentiatie.De ethische criteria (eerbied voor arbeidsomstandigheden, voor het dierenwelzijn, voor het milieu en voor de eerlijke handel), die al in 2005 meespeelden in de aankoop van voedingsproducten, worden nu ook belangrijk voor het kiezen van non-foodproducten.

Page 47: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

47

Synthese

• Een non-foodwinkel kiezen: specifieke criteriaDrie essentiële elementen: nabijheid, prijs en variatie van het aanbod sturen de keuzes van de consument. Maar wanneer die criteria als gelijkwaardig worden beschouwd, selecteert de consument een winkel die (sterke en veilige) kwaliteitsproducten aanbiedt en over een eco-gamma beschikt.De interesse voor ethische producten wordt geconsolideerd, ook al blijft enerzijds het aanbod beperkt en zijn de consumenten anderzijds van mening dat ze niet over voldoende garanties beschikken op het gebied van het label of van claims. Daarbij wordt het criterium “eerbied voor het milieu” een noodzaak in de ogen van de consumenten. Bepaalde winkelketens hebben dat heel goed begrepen en voeren concurrentie tegen elkaar met behulp van groene producten, biologische producten, ecologische of milieuvriendelijke producten.Jammer genoeg maken die claims nog al te vaak gebruik van beweringen die niet met de werkelijkheid stroken.

Page 48: Consumer Behavior Monitor - Flanders' FOOD · • Het consumentengedrag meten op het vlak van het kiezen van een voedingsproduct, een non-foodproduct, een voedingswinkel en een non-foodwinkel.

48

Verantwoordelijke uitgever :Marc Vandercammen

OIVOPaapsemlaan 20 - 1070 BRUSSEL

Tel. 02/547.06.11 - Fax. 02/547.06.01www.oivo.be

Uitgave 2009Catalogusreferentie – 966-09

D 2009-2492-61©OIVO

Prijs: 48 €

Reproductie voor niet-commerciële doeleinden toegelaten mits bronvermelding.