Congodorpen jaarverslag 2013

© Ja

smin

e D

ebel

s

Elkeen vertrouwd met onze organisatie, is doordrongen

van de geïntegreerde aanpak van de moeilijke

ontwikkelingsproblematiek. Van in den beginne was de

aandacht gefocust op alle aspecten die de rurale

bevolking, de mensen van Noord Congo, in de

Evenaarsprovincie aanbelangen. Ondersteuning van

landbouwproductie via technische begeleiding,

zaadselectie en plantmultiplicatie gecombineerd met

evacuatie van de productie; accurate medische zorg en

versteviging van de onderwijsinfrastructuur waren en zijn

nog steeds de steunpilaren van de integrale

streekontwikkeling. We hebben onze sporen verdiend

doorheen de geschiedenis van de laatste 40 jaar in de

Ubangi regio.

De voorbije veertig jaar hebben substantiële

veranderingen dit ontwikkelingsproces gekleurd en

verkleurd. Het einde van de structurele coöperatie, de

lokale burgeroorlogen, drainage van lokale

beheersexpertise naar de hoofdstad en de vervreemding

van het beheer van de rurale realiteit hebben het

ontwikkelingsmodel doen barsten en een “back to

basics”-model genoodzaakt.

Ontwikkeling samen met en voor de bevolking,

beslissingsmacht en – recht dicht bij de plaats van het

gebeuren, herstel van de sociale controle, en

betrokkenheid van de lokale actoren omtrent de

activiteiten “die er toe doen”, worden meer en meer

belangrijk om tot een duurzaam ontwikkelingsmodel of

evolutiemodel te komen.

Dit alles maakt dat begrippen als decentralisatie van de

“te grote” structuren, responsabilisering van kleinere

lokale betrokken beheerscomités, upgrading van lokale

beheersexpertise, inciteren en faciliteren van lokale

creatieve initiatieven als nieuwe kernwoorden opdoken in

het afgelopen werkjaar.

Dit vereist een andere, gedifferentieerde aanpak, een

ander perspectief; gaande van actor naar supporter, van

doener naar animator, van zelfuitvoerend naar aanbreng

van ontbrekende expertise; met als uiteindelijke

doelstelling de lokale ontwikkelingsdynamiek te

versterken, te ondersteunen, en te verbreden.

Essentieel bij deze transitie blijft de geïntegreerde

aanpak, waar de diverse problemen gearticuleerd en

multisectorieel worden aangepakt binnen de contouren

van het dagelijks functioneren van de lokale

gemeenschappen of dorpsstructuur.

Het is vanuit deze benadering, vanuit deze visie dat een

nieuwe naam zich in 2013 opdrong. “Congodorpen”

benadrukt uitdrukkelijk de lokale leefwereld, waarbinnen

zich voor de bewoners problemen stellen en een

oplossing dient gezocht, ingebed in de realiteit van elke

dag. Dorpspromotie in alle dimensies maar vooral

gefocust op de drie pijlers werk, school en zorg, maakt

duidelijk waar het om gaat.

Deze nieuwe benaming draagt in zich de continuïteit van

de geïntegreerde aanpak en klinkt sprankelend fris op

weg naar een lokale dynamische werking. In de hoop dat

alle supporters, sympathisanten en weldoeners hierin hun

enthousiasme kunnen gewaarworden ter realisatie van

onze solidariteit met de bevolking in Congo.

Voor een spraakmakende toekomst!

Herman Van Loon,

Voorzitter Congodorpen

© Ja

smin

e D

ebel

s

© Ja

smin

e D

ebel

s

Congodorpen droomt van een platteland in Congo waar de bevolking toegang heeft tot kwalitatieve basisvoorzieningen

(werk – school – zorg) en waar de sociaaleconomische dynamiek bijdraagt aan de duurzaamheid van deze voorzieningen.

Interventieregio’s in 2013:

p. 4

Noord- en Zuid- Ubangi in de Noordelijke Evenaarsprovincie,

Het Kwilu en het Kwango-district in de provincie Bandundu,

Democratische Republiek Congo

Tchaourou en Parakou-N’Dali, Borgou,

Benin

© Ja

smin

e D

ebel

s

p. 5

© Ja

smin

e D

ebel

s

In dit driejarenprogramma (2011-2013) ondersteunde

Congodorpen 22 scholen en 5 alfabetiserings- en

opleidingscentra voor meisjes en vrouwen in de

Noordelijke Evenaarsprovincie. Ook werden 8 scholen in

het Kwilu-district (Bandundu) ondersteund. Deze scholen

kregen omkadering van ‘Blik op Afrika/Solidariteitsfonds’,

vnl. op pedagogisch, didactisch en beheersmatig vlak.

Congodorpen wilde met het project de toegankelijkheid

en de kwaliteit van het onderwijs verbeteren. Per jaar

werd één school grondig opgeknapt en uitgerust. Om de

kwaliteit van het onderwijs te verbeteren ging veel

aandacht naar vorming en bijscholing van leraars. Dit in

samenwerking met de Provinciale Inspectie en Blik op

Afrika. De aandacht voor alfabetisering van meisjes en

jonge vrouwen werd versterkt, door een intensievere

opvolging van de alfabetiseringscentra.

Belangrijkste realisaties in 2013

1. De toegang tot de scholen en

alfabetiseringscentra is vergroot

Renovatie van gebouwen en uitrusting met didactisch

materiaal van 3 scholen: Institut Bongisa in

Bwamanda, Institut Bobito in Bobito en ITP Bwa Félix

in Wapinda

Ondersteuning van 5 alfabetiseringscentra : Amala 1,

Padre Pio en Foyer Social Lendisa in Bwamanda en

Mwinda & Saint Félix in Gemena

Constructie en uitrusting van tweede

alfabetiseringscentrum (Amala 2) in Bwamanda met

educatieve, sociale en recreatieve functies voor de

voornamelijk vrouwelijke leden

Installatie van zonne-energie en internet verbinding in

de school van CDI in Bwamanda en in het CDI

centrum in Gemena. Installatie internet en ICT in de

middelbare school Totshi in de provincie Bandundu

Uitrusting internaat met bedden in de secundaire

school Kimbongo, provincie Bandundu

2. De kwaliteit van het onderwijs in de scholen en

alfabetiseringscentra is verbeterd

Vorming en bijscholing van 300 leerkrachten op

pedagogisch vlak door de lokale inspecteurs (Chef de

Pool Secondaire)

Publicatie en verspreiding van relevant didactisch en

educatief materiaal aan de ondersteunde scholen

Installatie van zonne-energie en uitrusting met

relevant didactisch materiaal van de bibliotheken van

de medische scholen (Institut Technique Médical)

van ITM Bikisa in Bwamanda en van ITM Sara Zo in

Yakoma

Uitrusting van 5 lagere en 4 secundaire scholen met

boeken in de provincie Bandundu en vorming voor de

leerkrachten in de richting pedagogie (ong. 158

leerkrachten)

3. Het beheer van de scholen is verbeterd

Vorming van leidinggevend personeel en

beheerscomités in dagelijks administratief en

financieel beheer van de ondersteunde scholen

4. De financiering van de scholen is verbeterd

Uit evaluatie van eind 2012 werd duidelijk dat

inkomsten genererende activiteiten – om een aantal

diverse redenen – heel weinig succes kenden. In

2013 werden enkele de scholen die potentieel of

succes aantoonden ondersteund.

p. 6

Financiering:

DGD meerjaren financiering 2001-2013 (80%)

11.11.11, Blik op Afrika, Ondernemers voor Ondernemers,

provincie West-Vlaanderen, Leraars Zonder Grenzen,

Paridaensinstituut Leuven, Sint-Lievenscollege Antwerpen,

GROS Schilde, Turing Foundation en particuliere giften (20%)

Het voorliggende project wil in acht scholen in de

Evenaarsprovincie van de Democratische Republiek

Congo (1) de levenskwaliteit van de schoolgaande

leerlingen en het schoolpersoneel in Noord- en Zuid-

Ubangi verbeteren en de scholingsgraad van meisjes

verhogen en (2) de kinderen, leerkrachten en directies in

het projectgebied bewust maken van het belang van

sanitair, hygiëne en zuiver drinkwater voor de

volksgezondheid en de ontwikkeling van de kinderen.

Daarnaast willen we het districtsniveau en de

schoolinspecties betrekken bij het beheer van sanitair,

hygiëne en water in scholen in de regio, wat vandaag nog

niet altijd het geval is.


De bouw van gescheiden toiletblokken in 4 scholen :

- Ecole Primaire Zubu in Bwamanda

- Ecole Secondaire Bobito in Bobito

- Lycée Nzokwa in Abuzi

- Lycée Mama Léona in Yakoma

Oprichting en begeleiding van SHE-E comités

(Sanitaire, Hygiène & Eau à l’Ecole) in 3 scholen

waar toiletblokken zijn gebouwd. Deze comités zijn

verantwoordelijk voor het sensibiliseren van

leerkrachten en leerlingen rond het belang van

hygiëne en water op school. Deze comités komen

maandelijks samen om de “sanitaire situatie” op de

respectievelijke scholen te bespreken.

Het organiseren van lessen rond levenseducatie

(Education à la Vie) in 3 scholen, met een belangrijke

focus op integraal waterbeleid (sanitair, hygiëne en

drinkwater) op school. Een aangepaste syllabus werd

hiervoor opgesteld en als didactisch materiaal ter

beschikking gesteld aan de betrokken scholen

Constructie van een aparte ruimte in 3 scholen waar

leerkrachten en leerlingen hun handen kunnen

wassen ter bevordering van sanitaire hygiëne en ter

bestrijding van watergerelateerde ziektes

Testen van kwaliteit van drinkwater in 3 scholen. Het

water in de geteste scholen is van goede kwaliteit en

daarom “drinkbaar” verklaard

Putboring op Ecole Primaire Boboto in Gemena

Geplande activiteiten in 2014:

De constructie van gescheiden toiletblokken in 4

nieuwe scholen

De oprichting en begeleiding van SHE-E comités in 5

nieuwe scholen

Het organiseren van lessen rond levenseducatie

(Education à la Vie) in 5 nieuwe scholen

Constructie van aparte faciliteiten om handen te

wassen in 5 nieuwe scholen

Testen van de kwaliteit van drinkwater in 5 nieuwe

scholen

Putboring in 1 nieuwe school

Installatie van handpomp (na putboring) in 2 scholen

met slechte drinkwatervoorziening

Stimuleren van informatie-uitwisseling met het

districtsniveau en andere actoren (o.a. Unicef) in de

hoop zo nieuwe samenwerkingsverbanden op te

zetten.

p. 7

Financiering:

Vlaams Partnerschap Water voor Ontwikkeling (70%)

Provincie West-Vlaanderen, provincie Limburg, Nationale

Loterij, KBS en particuliere giften (30%)

Met dit project werd specifiek gewerkt aan de verbetering

van de schoolprestaties van de leerlingen in 4 lagere

scholen in Benin. Concreet werden activiteiten

georganiseerd om:

de slaagkansen op het nationaal eindexamen te

verhogen

de leerlingen te stimuleren om hun lagere

schoolcyclus af te werken

Doelgroep

De leerlingen van 4 lagere scholen in de regio Boko en

Papané: 1501 leerlingen (schooljaar 2012-2013)

814 meisjes

687 jongens

Enkele opvallende realisaties (2011-2013)

De slaagcijfers op het nationaal eindexamen stegen

boven verwachting; 88% van de leerlingen dat eraan

deelnam in juni 2013 was geslaagd.

Door de actieve sensibiliseringscampagnes bij de

ouders, gaan de kinderen op schoolgaande leeftijd

naar de lagere school.

Gezamenlijke jaarlijkse vergadering van de

schooldirecties van de vier scholen.

De scholen kregen uitrusting voor sport- en

recreatieve activiteiten. In een aantal scholen konden

hygiene en sanitaire faciliteiten gebouwd worden.

Toekomst

Congodorpen besliste om de werking in Benin af te

bouwen. De interventie rond onderwijs wordt vanaf 2014

opgenomen door Stichting Hubi en Vinciane. Het aantal

scholen wordt van 4 naar 8 opgetrokken.

p. 8

Financiering:


en Stichting Hubi & Vinciane (20%)

© H

ubi &

Vin

cian

e

© Ja

smin

e D

ebel

s

p. 9

In dit driejarenprogramma lag de nadruk op het

versterken van de dienstverlening voor

gezondheidszorgen in de medische voorzieningen in de

regio. Dit wilden we bereiken via vijf doelstellingen,

waarbij de medische coördinatie, de beheersploegen van

de gezondheidszones, de gezondheidscentra en de

ziekenhuizen versterkt werden in hun rol. De toegang van

de bevolking tot de gezondheidszorgen was eveneens

een vooropgesteld doel. Een groot deel van het budget

was voorzien voor functionering en minder voor

investeringen. Dit is te verdedigen omdat men de

gezondheidszones wil laten functioneren met een

werkingsfonds, d.w.z. met de inkomsten uit de bijdragen

van patiënten en uit externe financieringen, vooraleer

nieuwe investeringen te doen.

Sinds 2012 werkt Jean-Marie Pululu als voltijdse expat

voor het medisch programma, zijn expertise ligt bij het

beheer van medische diensten en volksgezondheid.

Opvallende realisaties in 2013

De medische coördinatie heeft alle geplande

supervisies doorgevoerd

De ziekenhuizen en gezondheidscentra ontvingen

een basisuitrusting: een materniteitskit en

zonnepanelen

Gespecialiseerde dokters hebben in de ziekenhuizen

en gezondheidscentra lokale dokters een vorming

gegeven over interne geneeskunde, verloskunde en

gynaecologie

De hoofddokter van het ziekenhuis in Bwamanda

heeft een jaar opleiding gevolgd rond oogheelkunde

en de hoofddokter van de zone Businga heeft de

opleiding ‘santé publique’ gevolgd in Lubumbashi

Haalbaarheidsstudies rond mutualiteiten zijn

uitgevoerd in Mawuya en Businga. In Mawuya werd

de campagne eind 2013 opgestart, de campagne in

Businga start het tweede semester van 2014

Extra artsen werden ingezet voor de vormingen op

plaatsen waar er maar 1 dokter was

Verschillende management trainingen zijn

georganiseerd voor de diensthoofden

Het programma 2011-2013 heeft de mogelijkheid

geboden een vernieuwde focus uit te werken voor het

komende programma. De focus ligt in 2014-2016 op het

beheer van de gezondheidsdiensten en de verdere

uitwerking van een systeem van ziekteverzekeringen.

p. 10

© Jasmine Debels

Financiering:


11.11.11, AZ Heilige Familie Rumst, Ondernemers

voor Ondernemers, Mederi, CM Roeselare-Tielt, CM

Mechelen, Gemeente Bierbeek, provincie Vlaams-

Brabant en particuliere giften (20%)

© Ja

smin

e D

ebel

s ©

Jasm

ine

Deb

els

Dit driejarenprogramma startte in 2011 en steunt twee

zoneziekenhuizen. De nadruk lag op het verbeteren van

de kwaliteit van de zorgen, met bijzondere aandacht voor

de moeder en kind zorg.

Sinds de start van het project in 2011 zien we over het

algemeen een positieve evolutie in de indicatoren. Een

aantal indicatoren – in het bijzonder sterftecijfers –

verdienen continue aandacht en dit in samenwerking met

verschillende gezondheidsactoren in de regio. In de

toekomst wordt daar verder op ingezet door de

ziekenhuizen.

Gedurende de drie jaar van het project werden

activiteiten ondernomen in vijf resultaatsgebieden:

De opvang en behandeling van spoedgevallen

op de afdeling materniteit (vroeggeboorten,

keizersneden, bevallingen met complicaties,…).

De opvang en behandeling van spoedgevallen

op de afdeling pediatrie.

De preventie van ziekenhuisinfecties.

De werkomstandigheden voor het personeel.

Het beheer en de financiering van de twee

ziekenhuizen.

Ziekenhuis 2013

Ligduur in het ziekenhuis (dagen)

Boko 3,84

Papané 3,86

Tevredenheid patiënten Boko 91,35%

Papané 84,7%

Mortaliteit moeders (in het ziekenhuis)

Boko 9,56‰

Papané 14,21‰

Mortaliteit prematuren

(in het ziekenhuis)

Boko 30,72‰

Papané 13,32‰

Mortaliteit kinderen (in het ziekenhuis)

Boko 48,16‰

Papané 44,2‰

Herstel ondervoede kinderen Boko 83%

Papané 91,2%

Infectiegraad na operaties Boko 1,98%

Papané 2,68%

Tevredenheid personeel Boko 68,60%

Papané 68,20%

Beschikbaarheid medicijnen Boko 93,41%

Papané 95,78%

Autofinanciering ziekenhuizen Boko 59,73%

Papané 63,98%

Toekomst


bouwen. De interventie rond gezondheidszorg wordt

vanaf 2014 opgenomen door Stichting Hubi en Vinciane

in samenwerking met Memisa België en de Belgische

Ontwikkelingssamenwerking.

p. 11

Financiering:


en Stichting Hubi & Vinciane (20%)

© Ja

smin

e D

ebel

s

p. 12

Dit programma ging van start in 2008 en loopt over zes

jaren. Het programma ondersteunt de productie- en

transformatiemethoden van landbouwgewassen en de

commercialisatie ervan. Dit gebeurt in samenwerking met

lokale boerenverenigingen in de dorpen.

De algemene doelstellingen van het programma zijn als

volgt geformuleerd:

1. Bijdragen aan de economische en sociale

heropbouw in de regio.

2. De armste plattelandsbevolking in afgelegen

gebieden in de regio toelaten om uit hun situatie

van overlevingslandbouw te komen.

3. Bijdragen aan de verbetering van de

voedselzekerheid in de regionale centra.

Enkele opvallende realisaties in 2013

1. Herstructurering landbouwactiviteiten

Meer dan 1.000 officieel geregistreerde associaties

werden gevormd, 186 associaties sloten een contract

met de lokale partner en 507 lokale werkateliers

werden georganiseerd

Lokale partners voerden de ontwikkelde

werkmethoden uit, zoals het algemeen onderhoud en

de (her)aanleg van koffie- en palmolieplantages

Werktuigen zoals hakken, spades, schoppen, harken,

snoeischaren, e.d. werden aangekocht voor de

boerengroepen

de herstructurering van de landbouwactiviteiten werd

sterk ondersteund door de creatie van nieuwe

boerenassociaties en de vorming van de

overkoepelende unies in de gebieden

2. Verbetering levensomstandigheden door verkoop

landbouwoverschotten

De boeren verkochten 374 ton palmolie, 1.686 ton

maïs, 32 ton soja, 1.476 ton arachide, 397 ton paddy-

rijst, 537 ton bonen en 708 ton maniok

Er zijn 3 lokale opslagcentra gebouwd in nauwe

samenwerking met de lokale boerenorganisaties

Enkele microprojecten rond groentekweek,

agroforestry en kleinschalige veeteelt werden

geïdentificeerd

3. Verhoogde voedselzekerheid door betere

ontsluiting landbouwzones

Herstel en onderhoud van rurale wegen bruggen om

de evacuatie van de landbouwproducten te

faciliteren.

p. 13

p. 13

Financiering:

DGD Belgisch Fonds voor Voedselzekerheid (85%)

11.11.11, provincie Vlaams-Brabant, Gemeente Laarne, WOS

Korbeek-Dijle, Ondernemers voor Ondernemers en

particuliere giften (15%)

p. 13

Dit programma beoogt een verbetering van de productie

en de commercialisatie van een aantal

landbouwproducten, zoals maïs, maniok, palmolie en

koffie. De investeringen hebben vooral betrekking op de

lokale infrastructuur (plantenkwekerijen,

voorraadkamers en opslagplaatsen) en op het verhogen

van de productie. Er zal ook op een duurzame manier

houtskool worden geproduceerd. Om de druk op de

natuurlijke ecosystemen te verlagen, worden 500 ha

savanne herbebost. Er worden ook 500 ha

oliepalmplantages aangeplant in de gedegradeerde

galerijbossen. Er zal bijkomend geïnvesteerd worden in

het onderhoud en de verbetering van het wegennet om

het transport van de landbouwproducten te verzekeren.

Begunstigden van het project

125 boerenorganisaties; met 20.000 personen

(leden en hun familie) als directe begunstigden.

200.000 indirecte begunstigden; de bevolking rond

Mateko, Sedzo en Bulwem en de bevolking van de

steden Kikwit en Kinshasa.

Belangrijke realisaties in het afgelopen projectjaar

De uitbreiding van het aantal begunstigde

boerengroepen

Omkadering van de boerengroepen die instaan voor

de palmboomkwekerijen

Aanplanten van de palmbomen: in totaal momenteel

299 hectaren aangeplant

143,48 hectaren acacia zijn aangeplant en in goede

staat. Een hevige brand en extreme droogte hebben

een aantal van de reeds aangeplante plantages

verwoest in het afgelopen projectjaar

Een studie naar de transformatiemogelijkheden van

palmolie werd uitgevoerd.

Geplande activiteiten in 2014:

Naast de activiteiten die in het komende projectjaar

doorlopen, zijn enkele specifieke activiteiten voorzien in

2014:

Opstart bijenteelt en honingproductie: de reeds

aangeplante acacia’s zijn uiterst geschikt om een

activiteit rond bijenteelt te starten. Acacia honing is

jaren houdbaar omdat het veel fructose bevat, en

dus niet versuikert of onhelder wordt. Acacia’s

trekken van grote afstand bijen aan. In 2014 zullen

20 bijenkasten aangekocht worden om de activiteit

op te starten

Ondersteuning van de boerengroepen bij

visvangst: enkele boerengroepen zijn in het bezit

van verwaarloosde visvijvers. Op vraag van enkele

boerengroepen zal vorming en ondersteuning van

de activiteiten in enkele pilootvijvers in 2014 een

plaats in het project krijgen

p. 14

Financiering:

Europese Commissie (90%)

11.11.11, ULG Faculteit Landbouw Gembloux, Turing

Foundation, provincie West-Vlaanderen, provincie

Antwerpen, Provincie Oost-Vlaanderen, verschillende

congregaties en particuliere giften (10%)

In dit driejarenprogramma werden veertig

boerengroepen gesteund bij het ontplooien van een

inkomensgenerende activiteit. Bovendien lag de

aandacht op de versterking van de partnerorganisatie

Proyaka zelf; via vorming voor het personeel en steun

aan de organisatie van de raad van bestuur.


71% van de ondersteunde boerenverenigingen in

de Yaka regio van Popokabaka en Kasongo Lunda

hebben hun inkomen met 30% verhoogd sinds de

beginsituatie in 2011.

Versterking van de capaciteiten van 40 lokale

boerengroepen (met 489 mannelijke en 208

vrouwelijke leden) :

- op technisch-economisch niveau voor een

verhoging van de productie en (bijgevolg) het

inkomen van de leden van de boerengroepen

- op financieel & administratief gebied voor een

effectiever en efficiënter beheer van de

boerengroepen (Organisations de Base)

Materiële ondersteuning van de 40

boerengroepen door hen jaarlijks te voorzien

van de nodige inputs voor het opstarten /

verbeteren van hun respectievelijke

inkomsten genererende activiteiten in de

Yaka regio. Deze ondersteuning gebeurt na

een grondige analyse van de behoeften van

de boerengroepen door directie van Proyaka.

Versterking van de administratieve en

financiële beheerscapaciteiten van de

leidinggevende structuren binnen Proyaka,

dwz zowel op niveau van de Algemene

Directie als op het gebied van de Beheerraad

en de Algemene Vergadering

Lokale bureaus van Proyaka in Popokabaka

en in Kasongo Lunda zijn allebei grondig

gerenoveerd en voorzien van de nodige

bureaumaterialen en technische apparatuur.

Installatie van internet blijft een dringende

noodzaak voor een effectievere communicatie

met externe stakeholders.

p. 15

p. 15

Financiering


Vrienden van Popokabaka, vrienden van Kasongo-Lunda

en vrienden van de Kwango (20%)

Met dit driejarig project wilden we de voedselzekerheid

en financiële autonomie van een 50tal boerenfamilies

verbeteren. De medewerkers op het terrein

organiseerden activiteiten in drie resultaatsgebieden om

dat te realiseren:

verbeteren van productietechnieken, verwerking,

verpakking en opslag

stimuleren van de commercialisering

versterken van de technische en beheersmatige

capaciteit van de begunstigden

Doelgroep

55 rijst- en sojaboeren en hun familie (577 personen) in

5 dorpen

38 mannen: 19 rijst- en 19 sojaboeren

17 vrouwen: 6 rijst- en 11 sojaboeren

Enkele opvallende realisaties (2011-2013)

43,69 ton soja geoogst door 30 boeren

177,98 ton rijst geoogst door 25 boeren

Alle rijstboeren verwerken hun rijst (ontpellen)

alvorens te verkopen. Dit geeft een hogere

verkoopprijs.

De geoogste rijst en soja, wordt deels gebruikt voor

consumptie van het eigen gezin, deels verkocht en

deels opgeslagen voor latere verkoop. Door de

verkoop uit te stellen naar een later tijdstip –

wanneer het aanbod schaarser is – krijgt de boer

een hogere verkoopprijs.

Bouw van opslagplaatsen in twee dorpen: Boko en

Gaah Baka. Huur van opslagplaatsen in twee

dorpen.

De deelnemers aan het project geven zelf aan dat

hun voedselzekerheid verhoogd is. Ook vinden ze

dat hun technische en beheersmatige capaciteit

toegenomen is dankzij deelname aan het project.

Toekomst


bouwen. De interventie rond landbouw wordt vanaf

2014 verder opgenomen door Stichting Hubi en

Vinciane. Door de goede resultaten van het

driejarenproject en op vraag van de boeren, wordt vanaf

2014 de teelt van aardnoten toegevoegd.

Rijstveld

Sojaveld

p. 16

Financiering:

DGD meerjaren financiering 2001-2013 (80%) en Stichting

Hubi & Vinciane (20%)

In de periode 2011-2013 diende CDI-Congo zich verder

te herstructureren en decentraliseren. De geografische

regio’s werden meer autonoom, met

beslissingsbevoegdheid over hun activiteiten, personeel,

administratie, financiën en beheer.

Dit driejarenprogramma bood ondersteuning bij dit

proces. De activiteitencentra werden van

investeringsmiddelen voorzien om lokale inkomsten te

genereren.

Daarnaast werd ook de klemtoon gelegd op de vorming

van de medewerkers en de verbetering van de efficiëntie

van de diensten. Tenslotte kreeg de tewerkstelling van

vrouwen specifieke aandacht en werd gewerkt aan de

vervrouwelijking van een aantal functies binnen de

organisatie.

Opvallende realisaties van het project :

In Noord-Ubangi is een juridisch onafhankelijke NGO

opgericht, i.e. ADINE (Action pour le développement

intégral du Nord-Est Equateur). ADINE zal zich toeleggen

op integrale streekontwikkeling rond de bestaande “pools

de développement” in Yakoma, Abuzi, Wapinda,

Yandongi en Bumba.

In het kader van de geplande interne herstructurering van

CDI Bwamanda Congo werden de volgende ingrijpende

veranderingen uitgevoerd :

Hoofdzetel (Direction Générale) werd verplaatst van

Kinshasa naar Bwamanda (waardoor CDI Kinshasa

en CDI Mateko onder de bevoegdheid vallen van CDI

Bwamanda)

Drastische afslanking van het personeel van CDI

Bwamanda in zowel Bwamanda als in Kinshasa

(deels gefinancierd door de verkoop van een aantal

onroerende goederen op het perceel van CDI

Kinshasa).

Grondige herstructurering van de Algemene

Vergadering door verkiezing van 31 nieuwe leden die

de belangen van de lokale gemeenschappen, het CDI

personeel en de lokale autoriteiten adequaat moeten

verdedigen

Jaarlijkse Algemene Vergadering en de regelmatige

bijeenkomsten van de beheerraden van zowel CDI

Bwamanda (3 x in 2013) als ADINE (3 x in 2013)

Capaciteitsversterking van 15 kaderleden (vooral

gericht op boekhouders) voor een effectiever

financieel en administratief beheer van CDI

Bwamanda

Financiële en materiële ondersteuning van inkomsten

genererende activiteiten op organisatie niveau

(Activités génératrices de revenues – AGR) zijn in

34% van de vooropgestelde activiteiten succesvol en

rendabel geweest.

Uitrusting met moderne, technologische

communicatiemiddelen (internet) van 3 “’pools de

développement” van Adine in Noord Ubangi:

Wapinda, Businga en Abuzi.

Renovatie van gebouwen en de uitrusting ervan met

bureaumaterialen en technische apparatuur.

p. 17

Financiering


11.11.11, gemeentes en particuliere giften (20%)

Congodorpen ondersteunt eveneens een aantal projecten

die ontstaan uit de inspanningen van ex-coöperanten of

andere sympathisanten. De projecten moeten worden

voorgelegd ter goedkeuring van Congodorpen. Het

project moet ontwikkelingsrelevant zijn en binnen de visie

en de missie van de organisatie passen.

In 2013 werd 290.622 euro geïnvesteerd in projecten van

volgende organisaties:

- W.K.M.: steun aan kapucijnen projecten in Congo en

Pakistan.

- Stichting Hubi en Vinciane: steun aan onderwijs,

landbouw en gezondheid in Zuid-Borgou, Benin.

- Pater Roosefonds: fonds voor steun aan

verschillende sociale projecten.

- Likelemba: beurzenfonds voor studenten in Congo.

- Moliba: steun aan plattelandsontwikkeling in het

moerasgebied in Zuid-Ubangi, Congo.

- Mooto: steun plattelandsontwikkeling in Equateur

District, Congo.

- Mikumi Kids: steun aan weeskinderen in Tanzania.

- Mama’s aan de Evenaar: steun aan

vrouwengroepen in Gemena en Bwamanda, Congo.

p. 18

MOLIBA

LIKELEMBA

ALGEMEEN

Partnerwerking in het Zuiden is de kernactiviteit van onze

organisatie. De activiteiten die in Vlaanderen en België

georganiseerd worden, staan in functie van deze

partnerwerking. Om onze werking bekend te maken en

mensen te laten proeven van Congo, wordt er vanuit het

secretariaat aan sensibilisatie en promotie gedaan.

2013 was een schakeljaar voor onze organisatie. CDI-

Bwamanda-België werd herdoopt tot Congodorpen, een

nieuwe naam die onze geïntegreerde aanpak en

dynamische werking ondersteunt.

SENSIBILIATIE EN PROMOTIE

De sensibilisatie en promotie gebeuren via:

- partnerschappen met institutionele organisaties

- stimuleren en omkaderen van initiatieven vanuit

de eigen achterban.

Partnerschappen met institutionele organisaties

Met institutionele actoren bedoelen we: organisaties en

verenigingen, provincies, steden en gemeenten, scholen,

bedrijven, stichtingen, congregaties, ziekenhuizen,

federaties en dergelijke meer.

We gaan specifiek partnerschappen aan met instituties

die een band hebben met één van de thema’s waarrond

Congodorpen werkt. Op die manier is er een concreet

aanknopingspunt en heeft de samenwerking voor beide

partijen een meerwaarde: ervaringen kunnen

uitgewisseld worden, de achterban en de leden voelen

zich betrokken, enz.

In 2013 kon Congodorpen onder meer rekenen op

volgende partners:

- 11.11.11. voor organisatorische en financiële

ondersteuning. In het kader van de jaarlijkse

11.11.11.-actie ontving Congodorpen 61.558 euro

voor haar algemene werking.

- Ondernemers voor Ondernemers, de organisatie die

een brug slaat tussen NGO’s en bedrijven. Via

Ondernemers voor Ondernemers kreeg Congodorpen

in 2013 steun van: Viessmann, Artes group, Dierickx,

Leys en Cie, Miko, Maselis, Denys, DLA Piper,

Desso, Renotec, Lotus Bakeries en Aperam Genk.

- Provincies Vlaams-Brabant, West-Vlaanderen, Oost-

Vlaanderen, Limburg en Antwerpen.

- Turing Foundation voor steun aan onderwijs- en

landbouwprogramma’s.

- Nationale Loterij voor steun aan een project rond

watervoorziening voor scholen

- De Minderbroeders Kapucijnen en diverse

congregaties.

- Algemeen Ziekenhuis Heilige Familie Rumst.

- Limburgers voor CDI- Bwamanda vzw.

- Gemeentes en steden: Bierbeek, Laarne, Schilde,

Leuven, Destelbergen, Wetteren,…

Deze instituties hebben hun eigen leden, achterban of

netwerk. Zo kan Congodorpen meer mensen bereiken

dan met enkel acties of evenementen opgezet vanuit het

secretariaat.

Stimuleren van de eigen achterban

Onze sympathisanten zijn mensen die zelf in DR Congo

of andere ontwikkelingslanden werkten, mensen die

actief zijn in de Noord-Zuidsector, veelal ex-coöperanten.

Zij brengen de organisatie in de aandacht en

vertegenwoordigen Congodorpen ook bij andere

organisaties. Het secretariaat ondersteunt deze

initiatieven met inhoudelijke informatie en materiaal;

reportages, de infostand, folders, teksten, projectfiches,

foto’s, thematische brochures, enz.

COMMUNICATIEKANALEN

Congodorpen heeft enkele communicatiemiddelen om

onze achterban te bereiken en nieuwe mensen te

betrekken bij onze missie. Een algemene brochure vertelt

meer over onze werking, daarnaast communiceren we

via onze driemaandelijkse nieuwsbrief, de website, de

facebookpagina, gerichte mailings, filmpjes, de infostand,

het jaarverslag enzovoort. Sinds 2013 werkt

p. 19

Congodorpen samen met het communicatiebureau

studiostraid om het brede publiek te bereiken.

LOBBYWERK

Als lid van de koepel van Vlaamse ngo’s (11.11.11), heeft

Congodorpen het handvest onderschreven en staat ze

achter het beleidswerk van 11.11.11 Congodorpen is

bovendien lid van het Limburgs Platform voor

Ontwikkelingssamenwerking en de Derde Wereldraad

Leuven. Ze onderschrijft de standpunten die deze

organisaties formuleren en steunt de initiatieven die ze

nemen.

Tot slot is Congodorpen actief lid van de Alliantie

AgriCongo, samen met Trias, Vredeseilanden, Oxfam

Solidariteit, Broederlijk Delen, SOS Faim, Solidarité

Socialiste, Diobass, WWF, SLCD en RCN Justice et

democratie. De Alliantie AgriCongo engageert zich tot:

- In Congo: steun aan de werking en de

lobbycampagnes van boerenorganisaties.

- in België: pleiten voor ontwikkelingssamenwerking die

oog heeft voor de landbouwdynamiek in Congo en die

landbouworganisaties een centrale plaats geeft.

Deze engagementen worden concreet waargemaakt

door :

- Beleidsbeïnvloeding zowel in Congo als in België.

- Structurele ondersteuning voor landbouworganisaties in

Congo zodat ze de nodige capaciteit opbouwen om zelf

deel te nemen aan politieke besluitvormingsprocessen

op het niveau van: de agrarische adviesraden in

Congo, de nationale landbouwwetgeving en

programma’s voor ontwikkelingssamenwerking via een

gezamenlijk project met de betrokken ngo’s..

NETWERKING

Congodorpen is lid van verschillende organisaties en

netwerken, vnl. binnen de Noord-Zuid beweging.

- 11.11.11 – de koepel van de Vlaamse ngo’s

- NGO Federatie – de federatie van de Vlaamse ngo’s

- Sociare – de socioculturele werkgeversfederatie

- Kauri vzw – denk- en werkgroep rond duurzame

ontwikkeling van bedrijven, vzw’s en ngo’s

- Masmut – Belgisch Platform Microverzekeringen en

Mutualiteiten

- Ondernemers voor Ondernemers – voor het stimuleren

van dialoog tussen bedrijven en ngo’s

- Eurac – het Europees Netwerk voor Centraal Afrika

- Agricongo - coalitie van organisaties die samen met

congolese partners bouwen aan de versterking van de

familiale landbouw in Congo (zie kader verder).

- Limburgs Platform Ontwikkelingssamenwerking –

adviserend platform voor de deputatie in verband met

het beleid ontwikkelingssamenwerking (provincie

Limburg)

- Derde Wereldraad Leuven – informeren, sensibiliseren

en mobiliseren van de publieke opinie.

Daarnaast was er in 2013 een goede samenwerking met

een aantal andere ngo’s, organisaties, bedrijven, enz.

- VVOB: overleg rond onderwijsprogramma en

samenwerking. Dit resulteerde in het uitwerken van een

gezamenlijk project.

- Instituut voor Tropische Geneeskunde (Antwerpen)

voor vorming en evaluatie van de Medische Dienst.

- Blik Op Afrika (Solidariteitsfonds Heverlee) voor het

onderwijsproject.

- Katholieke Hogeschool Leuven – Departement Sociale

Hogeschool: leerlingen werkten in het kader van het

vak educatief werk het spel ‘SOS Congo’ uit. Dit spel

kan uitgeleend worden aan scholen en

geïnteresseerden en wordt gebruikt op evenementen

aan de infostand.

- Stichting Hubi & Vinciane voor de interventies in Benin.

- Mederi voor de verbetering van de opleiding

verpleegkunde en ondersteuning van verplegers van de

eerstelijns gezondheidsdiensten.

p. 20

Deze sociale indicatoren zijn van toepassing op het secretariaat van Congodorpen in

Heverlee

Beschrijving Eenheid 2010 2011 2012 2013

Personeelsbestand

Gemiddeld aantal werknemers in het lopende jaar

Voltijds Aantal 3 3 3 5

Deeltijds Aantal 4 4 4 3

Totaal uitgedrukt in VTE VTE 5,15 5,48 3,35 5,79

Personen in dienst per 31/12

Voltijds Aantal 3 3 4 5

Deeltijds Aantal 3 4 3 2


Personeelsverloop

Ingetreden werknemers Aantal 0 2 2 2

Uitgetreden werknemers Aantal 1 1 2 1

Werkverlet

Verlet – ziektedagen –

ziekteverzuim Dagen/jaar 20 14 8 4

Beschrijving Eenheid 2010 2011 2012 2013

Samenstelling naar geslacht en beroepscategorie per 31/12

Personeelsbestand man – vrouw

Voltijds man Aantal 2 2 3 4

Deeltijds man Aantal 2 2 2 1

Voltijds vrouw Aantal 1 1 1 1

Deeltijds vrouw Aantal 1 1 1 1


Per beroepscategorie

Directiepersoneel Aantal 1 1 1 1

Bedienden Aantal 5 6 6 6

Arbeiders Aantal 0 0 0 0

Raad van Bestuur

Man Aantal 10 10 11 10

Vrouw Aantal 2 2 3 3

Totaal Raad van Bestuur Aantal 12 12 14 13

p. 21

TOELICHTING BIJ DE JAARREKENING

Het boekjaar 2013 wordt afgesloten met een verlies van

114.704 euro en een balanstotaal van 1.636.607 euro. Dit

verlies van 114.704 euro is inclusief de extra aanleg van

een voorziening van 223.699 euro voor risico’s voor

medefinanciering.

RESULTATENREKENING

* Afhankelijkheidsgraad van overheidssubsidies = 55 %

- totaal van de ontvangen overheidssubsidies (EC,

Federaal en Vl.Gem.) ten opzichte van de globale

inkomsten van de organisatie; tegenover 44% in 2012, 50

% in 2011 en 67% in 2010.

* Van de totale kosten is 76 % rechtstreeks bestemd

voor de projecten in het Zuiden. De resterende 24 % zijn

de werkingskosten in België ter ondersteuning van de

middelen die naar het Zuiden (RDCongo en Benin) gaan,

met inbegrip van de extra voorzieningen ten bedrage van

223.699 euro die zijn aangelegd voor verworpen uitgaven

n.a.v. de DGD-controles

* De ontvangen structuur, beheers- en

administratiekosten via medefinancieringen met

overheden, dekken in 2013 9 % van de netto

werkingskosten (zie saldo C), tegenover 40% in 2012,

32% in 2011, 59 % in 2010, 47,5 % in 2009, 0 % in 2008,

42 % in 2007 en 29 % in 2006.

* De verhouding van de fondsenwervingskosten

(inclusief de loonkosten) t.o.v. de inkomsten uit

fondsenwerving voor Congodorpen is 22 %. Binnen de

sector wordt een maximale grenswaarde van 30%

aangehouden.

p. 22

BALANS CONGODORPEN

ACTIVA 31.12.2013 31.12.2012 31.12.2011

IMMATERIELE VASTE ACTIVA

Softwarelicenties 0 0 0

MATERIELE VASTE ACTIVA

Kantoorruimte Heverlee 90 1.438 5.325

Kantoorinrichting en -uitrusting 2.071 2.160 3.425 4.863 7.179 12.504

FINANCIELE VASTE ACTIVA

Aandelen Arcopar / Acco 2.884 2.884 2.884

Huurwaarborg Heverlee 14.190 17.074 14.106 16.990 13.966 16.850

VORDERINGEN OP MEER DAN 1 JAAR

C.D.I.- Bwamanda Congo asbl 0 508.000 508.000

VORDERINGEN OP TEN HOOGSTE 1 JAAR

Leningen 0 0 0

C.D.I.- Bwamanda Congo asbl 0 0 0

Development Assistance vzw 0 23.376 20.117

Te ontvangen subsidies 37.730 62.686 104.650

Projecten (CAMENE, Bof EAU, Vl. Gemeenschap) 48.062 28.026 34.088

Frères Mineurs-Capucins Congo 0 0

Te innen opbrengsten 18.027 10.244 15.696

Voorschotten 0 1.161

Diverse vorderingen 103.818 0 124.331 0 175.712

GELDBELEGGINGEN

Beleggingen 202.440 202.440 125.000

Termijn- en spaarrekeningen - algemeen 390.576 355.833 125.000

Termijn- en spaarrekeningen - medefinanciering 530.970 1.123.985 343.673 901.946 550.000 800.000

LIQUIDE MIDDELEN

Banken: zichtrekeningen - euro + usd 314.521 341.662 158.189

Bank: zichtrekeningen medefinanciering 68.595 105.207 82.322

Kassen 3.435 386.551 1.401 448.270 165 240.676

OVERLOPENDE REKENINGEN

Over te dragen kosten 3.018 11.173 14.874

TOTAAL 1.636.607 2.015.573 1.768.616

p. 23

PASSIVA 31.12.2013 31.12.2012 31.12.2011

EIGEN VERMOGEN

Kapitaalinbreng via legaten 187.180 187.180 187.180

Reserve voor sociaal passief 130.300 130.300 130.300

Reserve herwaarderingsmeerwaarden 0 0

Overgedragen resultaten 104.206 227.822 116

Resultaat boekjaar -114.704 306.982 -123.616 421.686 19.706 337.302

VOORZIENINGEN VOOR RISICO'S EN KOSTEN

Voorziening voor herstructurering/regularisering CDI asbl 0 208.000

Voorziening voor belastingen/Taxatie op schenkingen 77.000 77.000

Voorziening terugbetaling op medefinancieringsprojecten 318.000 395.000 94.301 171.301 24.301 232.301

SCHULDEN OP MEER DAN 1 JAAR

Financiële schulden: leningen 0 0 0 260.000

SCHULDEN OP TEN HOOGSTE 1 JAAR

Financiële schulden: lening 0 0

C.D.I.- Bwamanda Congo asbl 13.788 14.489 8.181

C.D.I.- Bwamanda Congo asbl - FLO café 124.176 130.497 107.785

FIDA

Projectpartners DGD + BFVZ 231.548 97.795 642.369

Projectpartners van EC 225.770 114.383 8.171

Andere projectpartners 121.841 172.871 78.965

Project Herstructurering CDI Congo 89.605 803.000

Frères Mineurs-Capucins Congo 141 3.357 1.834

Development Assistance vzw 0 0 0

Leveranciers, te ontvangen facturen 45.534 2.980 1.810

Voorz.vakantiegeld, bezoldigingen, belastingen 40.065 33.641 29.891

Diverse schulden 892.468 1.373.014 2.958 881.965

OVERLOPENDE REKENINGEN

Te betalen kosten, over te dragen opbrengsten 42.157 49.572 57.048

TOTAAL 1.636.607 2.015.573 1.768.616

p. 24

RESULTATENREKENING CONGODORPEN

RUBRIEK RESULTAAT 2013 RESULTAAT 2012 RESULTAAT 2011

EURO KOST OPBR KOST OPBR KOST OPBR

A. FONDSENWERVING

1 Fondsenwerving voor Congodorpen

1.1 Private schenkers 0 127.320 0 95.673 0 82.937

1.2 Institutionele schenkers 0 560.566 0 501.658 0 556.718

1.3 Uitzonderlijke giften 0 0 0 880.000 0 4.560

2 Fondsenwerving voor andere partners 0 341.695 0 345.720 0 310.997

Totaal A 0 1.029.581 0 1.823.050 0 955.212

B. PROJECTENWERKING

1. CDI-Congo 0 0 7.434 7.434 57.160 57.160

% tov totale kosten B + saldo 0,0% 0 0,2% 0 2,8% 0

2. DGD 1.842.228 1.684.591 1.737.560 1.563.270 1.481.789 1.305.142

% tov totale kosten B + saldo 68,5% -157.636 50,8% -174.290 71,30% -176.646

3. EC-projecten 405.145 376.039 375.808 361.955 184.687 184.687

% tov totale kosten B + saldo 15,1% -29.107 11,0% -13.853 8,90% 0

4. Vlaamse Gemeenschap 53.600 40.320 82.599 65.150 0 0

% tov totale kosten B + saldo 2,0% -13.280 2,4% -17.449 0% 0

5. Aan partners verbonden projecten 98.582 45.577 945.011 43.974 102.298 0


6. Andere projectpartners 290.622 0 273.166 0 251.742 0


Totaal B 2.690.177 2.146.527 3.421.578 2.041.782 2.077.676 1.546.990

% totale kosten projecten + saldo 100,0% -543.650 100,0% -1.379.795 100,0% -530.686

% tov totale kosten 76% 84% 81%

p. 25

RUBRIEK RESULTAAT 2013 RESULTAAT 2012 RESULTAAT 2011

EURO KOST OPBR KOST OPBR KOST OPBR

C. WERKINGSKOSTEN

1. Loonkosten 446.781 31.004 389.116 62.496 355.844 56.041

2. Algemeen

Huisvestingskosten * 40.355 0 40.769 0 47.011 9.275

Secretariaatskosten * 19.555 14.660 15.386 56 14.349 35

Kosten fondsenwerving/communicatie/naamsverandering 87.406 0 16.422 230 25.818 1.405

Organisatiekosten * 23.790 0 29.930 2.856 32.688 971

Afschrijvingen * 3.628 0 8.721 1.100 8.744 0

Voorzieningen 223.699 0 147.000 0

Financiële kosten en opbrengsten 980 4.446 2.608 7.265 14.721 17.376

* Kostenverrekening>DA = 10% 0 2.449 0 9.079 0 9.251

totaal 399.412 21.555 260.836 20.586 143.331 38.313

3. Dienstverleningen

Ten voordele van CDI-Congo 0 0 0 0 0 0

Totaal C 846.193 52.559 649.952 83.082 499.174 94.354

% tov totale kosten + saldo 24% -793.634 16% -566.870 19% -404.820

D. UITZONDERLIJKE

OPBRENGSTEN 193.000 0 0 0 0

KOSTEN 0 0 0 0

Totaal D 0 193.000 0 0 0 0

% tov totale kosten + saldo 0% 0 0% 0 0% 0

TOTAAL KOSTEN + OPBRENGSTEN 3.536.370 3.421.666 4.071.530 3.947.914 2.576.850 2.596.556

KOSTEN in % 100% 100% 100%

NETTORESULTAAT BOEKJAAR -114.704 -123.616 19.706

p. 26

Projectbeheer & Marketing: - aanvragen

financieringen - opvolgen lopende

programma’s - behartigen

belangen partners - fondsenwerving - externe

communicatie

Financiën en

Personeel:

- boekhouding - financiën - personeelszaken

Algemeen

secretariaat:

- onthaal - reizigers - post

- kleine aankopen

Algemene vergadering

Raad van Bestuur

Dagelijks Bestuur

o.l.v. Directeur

Technische

Commissie

- Technisch advies - Medisch advies - Financieel en

administratief advies - Analyse van en

beslissing over projectaanvragen

Vrijwilligers op het secretariaat

Andere vrijwilligers fondsenwerving, acties, tentoonstellingen, lezingen, plooiwerk, enz.

Steungroepen

Organigram Congodorpen Samenstelling Raad van Bestuur

Redactie:

E. Charlier, K. Leemput, L. Raeymaekers

Verantwoordelijke uitgever:

Koen Lein, Directeur Congodorpen, [email protected]

Naam Functie

Herman Van Loon Voorzitter

Jan Cumps Secretaris

Jos Van Steenwinkel Penningmeester

Koen Bultynck Bestuurder

Michel De Wilde Bestuurder

Renaat Devisch Bestuurder

Luc Vansina Bestuurder

Freddy Moens Bestuurder

Jacqueline Vanheers Bestuurder

Bart Van Mullem Bestuurder

Greet Vos Bestuurder

Yvette Clinckspoor Bestuurder

Peter Schellekens Bestuurder

p. 27

mailto:[email protected]

Congodorpen jaarverslag 2013

Documents

Transcript of Congodorpen jaarverslag 2013