Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen &...

42
Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs mei 2011 Dia 1

Transcript of Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen &...

Page 1: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen

programma:•kernbegrippen•leeropvattingen & opleiden•criteria vs indicatoren•feedback en intervisie

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs mei 2011

Dia 1

Page 2: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 2

Competentiegerichtontwerpen & ontwikkelen

enkele (kern)begrippen

Page 3: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 3

Wat zijn kwalificaties?Onder kwalificaties verstaan we het geheel

van kennis, vaardigheden en houdingen dat de medewerker in staat stelt uiteenlopende arbeidsprestaties te verrichten.

Van Hoof en Dronkers, 1980

Page 4: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 4

de (broeps)contextde context is grotendeels bepalend voor de

mate waarin personen competenties ontwikkelen, teneinde een functie/rol succesvol uit te oefenen.

Bergenhenegouwen et al. (1999),

Mulder, (1999) en Van de Ven (2000)

Page 5: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 5

onderneming vs medewerkercompetentieontwikkeling draagt bij aan

een ‘match' tussen wat de onderneming vraagt en wat de medewerker wil en kan

Bergenhenegouwen et al. 1999, Mulder, 2001

Page 6: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 6

leeromgevingkrachtige leeromgevingen zijn omgevingen

die aanleiding geven tot het uitlokken van de vereiste leerprocessen om de beoogde leerresultaten te bereiken.

De Corte (1990)

Page 7: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 7

uitdaging en beslissingsruimtecompetentieontwikkeling en leren op basis

van eigen activiteiten gebeurt vooral in functies met uitdagend karakter, waarin hoge eisen worden gesteld, en waarin de lerende een grote beslissingsruimte heeft.

Onstenk (1997)

Page 8: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 8

wie wil leren, zal lerenberoepsrealistische opdrachten moeten

boeiend, spannend en motiverend zijn, waardoor ze in staat zijn het willen van de lerende aan te spreken. Alleen wie wil leren, zal leren.

De Bie (2003)

Page 9: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 9

de competentieboom..

kerncompetentie

eindproducten

kernproducten

Page 10: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 10

de competentieboom..visualiseren als hulpmiddel

De boom staat voor de gediversifieerde onderneming en wordt de 'competentieboom' genoemd.

Het wortelstelsel van de competentieboom vormt de kerncompetentie.

De bladeren, bloemen en vruchten vormen de eindproducten en de stam symboliseert de kernproducten.

Wie alleen maar naar de eindproducten kijkt, kan diens ware kracht over het hoofd zien, net zoals de kracht van een boom niet kan worden bepaald door alleen naar de bladeren en vruchten te kijken.

Hamel & Prahalad, 1994 en Mintzberg et al, 1999

Page 11: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

OvL Niveau 3 - Mariette Geenen & Paul Jacobs

dia: 11

leeropvattingen&

opleiden

Page 12: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

dia: 12

lege vaten theoriebehaviorisme

gaten vullen theoriebehaviorisme

detectieve theorielearning by doing= exploratief leren

architecten theorieconstructivisme

Leeropvatting en opleiden

Page 13: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

dia: 13

lege vaten theoriebehaviorisme

gaten vullen theoriebehaviorisme

detectieve theorielearning by doing= exploratief leren

architecten theorieconstructivisme

Leeropvatting en opleidenCreëren

van instructie

Creëren van leer-omgeving

Page 14: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 14

Criteriavs

indicatoren

Page 15: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

indicatoren (doe en denk richting klant)

verwelkomt de klant (bijv. goedemiddag) vraagt de klant waarmee je hem/haar van

dienst kunt zijn geeft de klant advies

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs mei 2011

Dia 15

Page 16: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Herman FinkersVerkoopt u ook kussentjes?Doe en denk richting klant

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs mei 2011

Dia 16

bron: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Herman_Finkers3.jpg/264px-Herman_Finkers3.jpg

Page 17: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 17

Wat is een criterium?

Page 18: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 18

Wat is een indicator?

Page 19: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 19

Wat is een indicator?• Een indicator is een meetbaar fenomeen

(dat een signalerende functie heeft). of• (Prestatie)indicatoren zijn meetbare

aspecten die een aanwijzing geven over bijvoorbeeld de kwaliteit, de veiligheid en de doelmatigheid.

Page 20: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 20

Wat is een indicator?• Een (prestatie)indicator is een

beschrijving van gedrag en/of van een resultaat, die een indicatie geeft van de toepassing van een competentie in de context van de uitoefening van beroepsta(a)k(en).

Sinke (2006)

Page 21: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 21

visualisatieCriterium

indicator

indicator

indicator

indicator

indicatorindicator

indicator

indicator

indicator

indicator

Page 22: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 22

voorwaarde• Werken met criteria vereist vakbekwame

opleider en/of beoordelaar zie artikel:

Beoordelen van bekwaamheid vraagt beoordelaarsbekwaamheid Leo Dercksen en Jane Groenendijk (2006) Kessels & Smit, the learning company

Page 23: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 23

Criteria Indicatoren•Raakt de essentie in weinig woorden•Vereist vakbekwame opleider/beoordelaar

•Vereist helder gemeenschappelijk beeld•Korte hanteerbare beschrijving•Past in elke context en onder alle omstandigheden

•Lange lijst om essentie te raken•Ook minder bekwame opleider/beoordelaar kan er mee werken•Geeft minder verwarring door concrete beschrijving•Onuitputtelijke lijst met factoren•Is nooit af..

Page 24: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 24

Voorbeelden van criteria1. De kok werkt hygiënisch.2. De secretaresse is representatief.3. De machinist waarborgt de veiligheid.4. De inkoper is prijsbewust.5. De trainer is communicatief vaardig.

Page 25: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 25

Voorbeelden van criteria1. De kok werkt hygiënisch.2. De secretaresse is representatief.3. De machinist waarborgt de veiligheid.4. De inkoper is prijsbewust.5. De trainer is communicatief vaardig.

Page 26: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 26

Voorbeelden van criteria1. De kok werkt hygiënisch.2. De secretaresse is representatief.3. De machinist waarborgt de

veiligheid.4. De inkoper is prijsbewust.5. De trainer is communicatief vaardig.

Page 27: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 27

Voorbeelden van criteria1. De kok werkt hygiënisch.2. De secretaresse is representatief.3. De machinist waarborgt de veiligheid.4. De inkoper is prijsbewust.5. De trainer is communicatief vaardig.

Page 28: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 28

Voorbeelden van criteria1. De kok werkt hygiënisch.2. De secretaresse is representatief.3. De machinist waarborgt de veiligheid.4. De inkoper is prijsbewust.5. De trainer is communicatief

vaardig.

Page 29: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 29

Voorbeeld van indicatorenDe kok:• Draagt schone kleding• Wast zijn handen voor de bereiding• Gebruikt de groene snijplank voor groente• Houdt bereid en onbereid voedsel gescheiden• Ontsmet dagelijks het kookgerei• Bewaart versproducten in koeling• etc

Page 30: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 30

Voorbeeld van indicatorenDe secretaresse:• Draagt een mantelpak• Spreekt met twee woorden en ABN• Heeft een verzorgd uiterlijk• Besteed zorg aan persoonlijke hygiëne• Draagt een panty• Draagt (bij doorschijnende kleding) een

bijpassende BH

Voorbeeld komt uit een bestaande leermodule van een grote landelijke opleider

Page 31: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 31

AVoorbeeld criterium• De gekozen onderwijsmaterialen dragen

bij aan een voorbereide en stimulerende leeromgeving.

Page 32: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 32

AVoorbeeld indicatorenDe lerenden;1. kunnen kiezen uit een variatie aan materiaal voor de

ontwikkeling van de waarneming.2. kunnen kiezen uit een variatie aan materiaal voor de

ontwikkeling van de motoriek. 3. kunnen kiezen uit een variatie aan materiaal voor taal. 4. kunnen kiezen uit een variatie aan materiaal voor rekenen en

wiskunde. 5. kunnen kiezen uit een variatie aan materiaal voor geometrie. 6. kunnen kiezen uit een variatie aan materiaal voor de

kennisgebieden.7. werken met complete en schone materialen. 8. Het materiaal is in voldoende hoeveelheid aanwezig en wordt

ook gebruikt.

Page 33: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 33

Combinatie criterium met indicatoren

De schilder werkt milieubewust;Gebruikt oplosmiddel vrije verfDeponeert verfresten in milieucontainerGebruikt afbrander ipv afbijtmiddelVoorkomt bij afbranden dat oude

verfresten in milieu verdwijnen

Page 34: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 34

Combinatie criterium met indicatoren

De machinist werkt veiligheidsbewust;Controleert bij hijswerkzaamheden vooraf de

containerbevestiging Draagt zorg dat niemand zich binnen het bereik

van de machine bevindtControleert bij aanvang werkzaamheden de

hydrauliekslangen op lekkage Zet bij onderhoudswerkzaamheden de machine

uit

Page 35: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

essayWat maakt een essay goed?

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs mei 2011

Dia 35

Page 36: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

KP - tips• Schrijf een KP aan de lerende ipv over de

lerende. (dit bevorderd het leren sterk)

• Gebruik een inleiding om de wie, wat, hoe vragen te beantwoorden, en de setting goed weer te geven (kompasstand en samenhang)

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs mei 2011

Dia 36

Page 37: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

voorbeeld v/e inleiding:Welkom bij Driessen appendage!

Als projectmanager ben je verantwoordelijk voor alle klantprojecten die gaan over het ombouwen van handbediende afsluiters naar automatische en gemotoriseerde afsluiters. In dit kwalificatieprofiel lees je welke werkzaamheden je gaat uitvoeren en hoe je deze moet uitvoeren. Daarnaast staat beschreven aan welke criteria je werkzaamheden moeten voldoen……..

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 37

Page 38: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

voorbeeld:Je bent toegelaten tot het traineeship van …..

Gedurende het traineetraject werkt u aan de competenties die noodzakelijk zijn bij het vervullen van uw toekomstige functie als …. ……. in dat half jaar dient u aan te tonen dat u deze functie aan kunt …... …... deze selectie van opdrachten staan beschreven in de proeve van bekwaamheid….. ….. tijdens deze periode dient u elke opdracht met een voldoende af te ronden.... .… zodat u het traineeship zult moeten verlaten …

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 38

Page 39: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

voorbeeld:Binnenkort ga je de functie van conciërge vervullen

op onze basisschool. Om deze functie goed te kunnen uitvoeren volg je een leertraject van 3 weken. In deze drie weken leer je …….. In dit kwalificatie staat beschreven wat…….. …. daarnaast staat beschreven wat je werk nu moeilijk maakt……. …… gedurende de drie weken laat je ook zien dat je diverse taken van je functie goed kunt uitvoeren... …….. deze toetsopdrachten staan beschreven in het document Proeve van Bekwaamheid. ….. daarin lees je …..

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 39

Page 40: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

voorbeeld:De directie feliciteert u van harte met uw

benoeming tot after sales manager van Scania vestiging Zwolle. After sales is belangrijk om tevreden klanten te houden en ontevreden klanten tevreden te maken. Deze verantwoordelijke taak gaat u uitvoeren voor onze huidige en toekomstige klanten. In dit ….. staat beschreven …. tevens leest u ……..

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs mei 2011

Dia 40

Page 41: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs mei 2011

Dia 41

vragen?

Page 42: Competentiegericht ontwerpen, ontwikkelen & assessen programma: kernbegrippen leeropvattingen & opleiden criteria vs indicatoren feedback en intervisie.

Ontwerpen van leerarrangementen niveau 3 - Competentiegericht ontwerpen & ontwikkelen & assessen - Paul Jacobs

Dia 42

feedback kwalificatieprofiel

Hoe organiseren we de feedbackronde?

Ideeën???