koude en klimaat (techniek)

Jaargang 1 - Nummer 1april 2011

‘Geen verschil tussen warmte en koude’Trainer Kees Oostrum van automonteur tot koudetechnicus

In dit nummer o.a.:

Behoefte aan meer opleidingen in onze sector

Aventus wil vooruit met koudetechniek

De aantrekkingskracht van magnetisch koelen

Voor u ligt het nieuwe relatiemagazine COLD+, een magazine

dat u informeert en inspireert op het gebied van opleidingen in

koude- en klimaattechniek. Het is natuurlijk geen toeval dat dit

blad een uitgave is van PTC+ in Ede. We zijn niet alleen al jaren-

lang toonaangevend op het gebied van praktijktrainingen, we

beschikken ook over de modernste faciliteiten en trainers, die

allemaal hun sporen hebben verdiend in de dagelijkse beroeps-

praktijk.

Maar dat vinden we niet genoeg. Wij van PTC+ barsten van de

ambitie. In de komende jaren gaan we in Ede hét landelijk toon-

aangevende expertisecentrum op poten zetten voor koudetech-

niek en klimaatbeheersing. Het wordt een centrum waar plaats

is voor praktijktraining, kennisuitwisseling en onderzoek. Een

centrum dat vraagbaak is, en tegelijkertijd het knooppunt in een

netwerk van vakinhoudelijke specialisten: fysiek, op papier of

digitaal. Een centrum dat het scharnier zal zijn tussen studen-

ten, bedrijven, trainers en hoogleraren.

Dat doet PTC+ natuurlijk niet in zijn eentje. Als specialist in prak-

tijktrainingen werken we op het snijvlak van onderwijs en be-

drijfsleven. Samenwerken zit ons in het bloed. Daarom beseffen

wij maar al te goed dat we voor de vorming van een echt lande-

lijk expertisecentrum de inbreng en de steun nodig hebben van

partners met wie we al lang samenwerken, zoals de brancheor-

ganisatie NVKL en de vereniging ORKA, het platform voor kou-

detechniek. Dat ook het onderwijs graag bij ons initiatief aan-

haakt, vinden we natuurlijk geweldig. ROC Aventus in Apeldoorn

gaat zich de komende jaren intensiever richten op opleidingen

in de koudetechniek en schakelt daarvoor ‘Ede’ in. In de komen-

de tijd zullen we de inbreng van meer partijen verwelkomen om

te werken aan onze gezamenlijke droom.

Dit magazine COLD+ verhaalt over de route naar het expertise-

centrum en over ontwikkelingen in ons vak. Herkenbaar, toegan-

kelijk, kleurrijk. Ik wens u veel leesplezier!

Jenny van den Bovenkamp

Directeur PTC+

Colofon

Redactie: Jos SteehouderFotografie: Henk RuitenbeekVormgeving: Tim AarninkDruk: Drukkerij van Midden

Jaargang 1 - Nummer 1

Inhoud

3 ‘Monteurs altijd enthousiast na training bij PTC+’ Klimaatspecialist BLR-Bimon wil zoveel mogelijk

allrounders

4 Behoefte aan meer opleidingen in de koudetechniek

Brancheorganisatie en opleidingsplatform slaan handen ineen

6 ‘Geen verschil tussen warmte en koude’ Trainer Kees Oostrum van automonteur tot

koudetechnicus

8 Roel Bruggeman: ‘Recessie gebruiken voor training’

10 Aventus wil vooruit met koudetechniek Groeikansen door deelname aan expertisecentrum in

Ede

12 De aantrekkingskracht van magnetisch koelen Delftse professor maakt laboratoriumtechniek

toepasbaar voor consument

14 Frans Hoeben, ‘Je bent nooit uitgeleerd’

april 2011

COLD+ Magazine

De krachten bundelen

PTC+

Zandlaan 27, 6717 LN EdePostbus 32, 6710 BA Ede

Tel: 0318 - 697111Fax: 0318 - 634472E-mail: info@ptcplus.comInternet: www.ptcplus.com

COLD+ is een uitgave van PTC+ praktijkleren

COLD+ Magazine2

“Ze moeten eigenlijk álles kunnen”, zegt Marlous Birkhof van de Mont-

foortse klimaatspecialist BLR-Bimon. Ze is binnen dit familiebedrijf

met zo’n 70 medewerkers belast met personeelszaken, waaronder

ook de opleidingen en trainingen vallen. De behoefte aan training is

groot, weet ze. “Onze mensen moeten van alle markten thuis zijn, zo-

wel als het gaat om installatie als om onderhoud. We willen onze klan-

ten een totale klimaatoplossing bieden en perfect werk afleveren. Dat

komt niet uit de lucht vallen, daar is veel kennis en kunde voor nodig”.

BLR-Bimon is gespecialiseerd in verwarmen, koelen en ventileren.

Maar wat heet specialiseren als je zo’n enorm breed vakgebied omvat?

“Dat is een beetje het probleem in ons vak, eigenlijk van de gehele

koudetechniek”, heeft Marlous ontdekt in de vier jaar dat ze nu bij

BLR-Bimon werkt. “Je moet in ons vak van alle markten thuis zijn en

daarbij ook nog eens een prima representatieve vertegenwoordiger

van het bedrijf zijn bij de klant”.

Nu nog zijn veel van de medewerkers bij het Montfoortse bedrijf echt

gespecialiseerd in één van de takken van sport die bij de klimaat-

techniek komen kijken. Koeltechniek bijvoorbeeld, of meet- en regel-

techniek, of verwarmingstechniek. “Het is natuurlijk veel handiger

als medewerkers integraal naar een storing kunnen kijken en alles in

huis hebben om de klant zo snel mogelijk te bedienen. Daarom willen

we de basis van onze medewerkers verbreden en verdiepen. Dat doen

we door middel van een structureel plan op het gebied van training

en scholing. Dus zeker niet alleen omdat er steeds meer wettelijke

verplichtingen ontstaan ten aanzien van de omgang met koudemid-

delen.”

RetailBLR-Bimon spitst haar activiteiten toe op projecten in de retail, de

gezondheidszorg, scholen, kantoren, kinderdagverblijven en bijvoor-

beeld gezondheidscentra, waarin apotheken, fysiotherapiepraktijken

en huisartsen zijn gevestigd. Het door zijn uitdossing met gekleurde

ballen opvallende busje van BLR-Bimon is een regelmatige verschij-

ning in de exclusieve P.C. Hooftstraat. Om maar even aan te geven: de

monteurs van BLR-Bimon kun je overal tegenkomen.

Oók bij PTC+ in Ede. Het Montfoortse bedrijf en PTC+ kennen elkaar al

jarenlang, weet Marlous. Monteurs van de klimaatspecialist kwamen

tijdens hun opleidingen zowel bij de ROC’s als bij PTC+ over de vloer

voor het praktijkdeel van hun opleidingen. Ook de veelgevolgde STEK-

opleidingen werden bij PTC+ in Ede gegeven. “Nu gaan er geregeld

mensen van ons voor hun training F-gassen naar Ede toe. Altijd is het

opvallend dat ze zeer enthousiast terugkomen na zo’n training”, ver-

telt ze. “Eigenlijk kunnen we ons niet heugen dat iemand niet enthou-

siast terugkwam”.

Marlous vertelt dat de monteurs van BLR op allerlei niveaus worden

getraind. “We hebben te maken met ervaren monteurs die hun ken-

nis moeten onderhouden en actualiseren, met zij-instromers die op

niveau moeten komen en met instroom van jonge onervaren monteurs

die nog veel moeten leren.”

“Bijzonder is dat de trainingen compact gegeven worden en bovendien

met een sterke focus op de dagelijkse beroepspraktijk. Daar herkennen

onze mensen zich in. Ze worden tijdens de trainingen aangesproken op

hun professionaliteit. De problemen en oplossingen uit de cursus zijn

zó herleidbaar tot wat ze dagelijks in hun werk meemaken, dat ze met-

een het gevoel hebben dat de opleiding nut heeft. Dat heeft natuurlijk

te maken met de trainers van PTC+, die zelf in het bedrijfsleven hebben

gewerkt, maar ook met de up-to-date faciliteiten. Zo’n training sluit

gewoon naadloos aan op het dagelijkse werk. Dat is heel motiverend,

merken wij in onze bedrijf. Daarnaast zie je het vertrouwen in eigen

kunnen bevestigd en ontstaat er meer plezier in het werk”.

ExpertiseScholing is nooit goedkoop, geeft Marlous aan. “Juist daarom ver-

wacht je nadat een monteur van een training terugkeert, dat hij meer

expertise kan toevoegen aan het bedrijf. Hoewel het soms moeilijk

lijkt om dat keihard aan te tonen, merken we het toch wel degelijk.

Monteurs zijn na een training beter gemotiveerd, hebben meer plezier

in hun werk en kunnen daardoor de uitdagingen die ze in hun werk

onderweg tegenkomen beter aan.”

Daarbij heeft training nóg een belangrijk bedrijfseconomisch effect,

legt Marlous uit. “Monteurs die bij PTC+ trainen, leren op een uniforme

wijze te werken. Het is handig als je de klimaatinstallaties in, pakweg

vijftig winkels, allemaal uniform aanlegt. Dat levert grote efficiency-

winst op bij service en storingen. Zo betalen trainingen zichzelf weer

terug .”

‘Monteurs altijd enthousiast na training bij PTC+’

Klimaatspecialist BLR-Bimon wil zoveel mogelijk allrounders

Marlous Birkhof: “Onze monteurs zijn na een training beter gemotiveerd.”

3Nr. 1 - april 2011

Behoefte aan meer opleidingenin de koudetechniekIn de sector koude- en klimaattechniek dreigt in de komende jaren een schreeuwend tekort aan goed opgeleide

vakmensen. Dit tekort loopt jaarlijks op als gevolg van toenemende vergrijzing en een achterblijvende instroom van

nieuwe vaklui.

Brancheorganisatie en opleidingsplatform slaan handen ineen

Vincent Slappendel (links) en Joery Verbrugge willen de strijd aanbinden met de verwachte krimp van het aantal vaklieden in de sector koudetechniek.

4 COLD+ Magazine

Om deze ontwikkeling te keren, slaan opleidingsinstituut PTC+, ORKA,

het platform voor de koudetechniek en de brancheorganisatie NVKL

de handen ineen met het opleidingsbedrijf GOo. Bovendien werken de

partners nauw samen om op de locatie Ede van PTC+ op korte termijn te

komen tot hét expertisecentrum op het gebied van koude- en klimaat-

techniek in Nederland. Nu al staat bij PTC+ de trainingsfaciliteit voor

natuurlijke koudemiddelen. Het nieuwe expertisecentrum zal een fy-

sieke én virtuele ontmoetingsplaats worden van theoretische en prak-

tische kennis op het gebied van koudetechniek in ons land.

Het is alle hens aan dek, vinden Vincent Slappendel en zijn collega

Joery Verbrugge. Slappendel is voorzitter van de Nederlandse Ver-

eniging van ondernemingen op het gebied van de Koudetechniek en

Luchtbehandeling, Verbrugge voorzitter van de vereniging ORKA, het

opleidingenplatform van de sector. Samen met PTC+, waarmee al lan-

ger nauw wordt samengewerkt, willen ze de strijd aanbinden met de

verwachte krimp van het aantal vaklieden in de nabije toekomst.

CijfersDe cijfers liegen er niet om: in de komende jaren stromen jaarlijks zo’n

600 werknemers de sector uit, terwijl de aanwas niet groter is dan

maximaal 200. “Aan de uitstroom kunnen we weinig doen, dat heeft te

maken met de vergrijzing. Maar aan de instroom kan wel degelijk iets

gebeuren. We moeten jongeren enthousiast maken om in onze sector

aan de slag te gaan”, zegt Slappendel. Verbrugge: “We zijn bovendien

niet tevreden over de rol van het beroepsonderwijs. Daar worden on-

voldoende mensen voor onze sector opgeleid.”

Koudetechniek en luchtbehandeling zijn aantrekkelijke vakgebieden,

waarvoor we mensen nodig hebben met veel theoretische en prakti-

sche expertise. Koudetechniek heeft in de afgelopen jaren een enorme

ontwikkeling doorgemaakt. In elke winkel is tegenwoordig wel een air-

co, datacentra boordevol computers kunnen onmogelijk functioneren

zonder goede koeling en de agrarische sector zou zonder ons hopeloos

verloren zijn. Het gaat er nu om onze sector breed onder de aandacht

te brengen en geïnteresseerden op een uitstekende manier op te lei-

den zodat ze in onze sector aan de slag kunnen.”

VerrassingDat ORKA en NVKL de handen nu zo opzichtig ineen slaan, mag voor

velen in de sector een beetje als een verrassing komen, erkennen Slap-

pendel en Verbrugge. Verbrugge: “Algemeen is bekend dat onze beide

organisaties in de afgelopen jaren, laten we zeggen, niet zo heel mak-

kelijk gemeenschappelijke acties konden ontwikkelen. Er was links en

rechts irritatie. De NVKL had wellicht van ORKA verwachtingen, die

we niet waar maakten. Andersom werden die verwachtingen bij ORKA

soms gezien als een vorm van bemoeizucht.”

Slappendel: “Laten we zeggen dat de sfeer niet echt coöperatief was.

Ja, we zaten elkaar eigenlijk in de weg. Maar als gevolg van de ontwik-

kelingen in de markt en in de sector zijn we toch op elkaar aangewe-

zen. En als de juiste personen met elkaar aan tafel komen, blijkt ineens

dat veronderstelde drempels nauwelijks iets voorstellen. We zijn blij

met onze mogelijkheden tot samenwerking in het opleidingsbedrijf

GOo. We zijn ervan overtuigd dat we onze branche daarmee een grote

dienst gaan bewijzen.”

In totaal zijn zo’n 625 bedrijven als lid aangesloten bij NVKL en ORKA.

De onvrede over de aanwas van nieuwe vaklui is breed voelbaar. De

bouwnijverheid, de autobranche, de metaalbranche en bijvoorbeeld

ook de fietsenbranche hebben het prima voor elkaar: hun koepelor-

ganisaties hebben opleidingen in het hele land georganiseerd, al of

niet in samenwerking met Mbo-opleidingen. Maar de koudetechniek

is achtergebleven. Terwijl andere technische sectoren zich krachtig

profileerden, bleef het opleidingsveld voor koudetechniek versnipperd

en bleven de carrière- en opleidingsmogelijkheden voor de potenti-

ele doelgroep grotendeels onzichtbaar. Er zijn ook geen voltijdsoplei-

dingen voor koudetechniek: de instroom bij koudetechniek bestaat

meestal uit mensen die eerst een ander technisch vak hebben uitge-

oefend. Terwijl koudetechnici toch hoog in de pikorde staan, het vak

heeft een high-tech en ‘coole’ uitstraling.

Grip“We willen gewoon meer grip op onderwijs, om onze leden in de toe-

komst van gekwalificeerd personeel te kunnen voorzien”, zegt Ver-

brugge. “Daarvoor moeten we om te beginnen veel beter zichtbaar

worden voor onze doelgroep. We vissen in dezelfde vijver als andere

technische sectoren, zoals de metaal-, de elektro- of installatietech-

niek. GOo ,het centrum voor koude en klimaat, zal jonge aankomende

vakmensen in dienst nemen en opleiden, voor het praktijkdeel van de

opleiding worden ze gedetacheerd bij aangesloten bedrijven.”

Door de komende bundeling van expertise in Ede, wordt het mogelijk

om te vernieuwen en uit te wisselen op een breed front, waar de sec-

tor zijn voordeel mee kan gaan doen. Slappendel: “Uiteindelijk willen

we dat onze leden het gevoel krijgen dat ‘Ede’ er voor hén is. Neem

bijvoorbeeld het idee van een winterschool. Voor koudetechniek is de

zomer het hoogseizoen, dat is logisch. Dus opleidingen moet je con-

centreren van november tot en met maart, dat is ook logisch. Als we

met GOo zo’n winterschool starten, krijgen we het beroepsonderwijs

vast ook in beweging.”

5Nr. 1 - april 2011

Dus hoor je hem enthousiast vertellen dat er eigenlijk helemaal geen

verschil is tussen koude en warmte. Leg dat thuis maar eens uit! En dat

temperatuurwisseling gewoon tussen je oren moet zitten. Over pro-

paan, butaan, Cfk’s, Hfk’s en de gevaren voor de ozonlaag. En dat je als

monteur bij een vleesverwerkend bedrijf nu eenmaal niet kan weglo-

pen als de klus niet gefikst is. Want dan ontdooien de diepvrieskippen.

In vogelvlucht praat Kees (56) maar door over de theorie van het koe-

len, het alsmaar boeiende spel van temperatuurwisseling, waarbij je

geen koude naar binnen brengt, maar warmte onttrekt aan een ruimte,

zelfs al heersen daar al lang diepvriestemperaturen. Zo lang je het ab-

solute nulpunt niet hebt bereikt, kun je warmte blijven onttrekken.

Volgt u het nog?

Kees spreekt bovendien met zorg over het milieu, dat het toch niet

de bedoeling kan zijn dat de ozonlaag naar de knoppen gaat omdat

koeltechnici slordig met chemische stoffen omspringen. En hoor hem

praten over arbeidsethos. Gewoon, omdat je je klant niet in de kou

kunt laten zitten. Spreekwoordelijk gezien, natuurlijk.

‘Geen verschil tussen warmte en koude’Kees Oostrum, trainer koudetechniek bij PTC+, zit al gauw op zijn praatstoel, als het gaat over zijn vak. Dat komt omdat hij

hóudt van zijn vak, dat kan niet anders.

Trainer Kees Oostrum van automonteur tot koudetechnicus

Trainer Kees Oostrum: “Temperatuurwisseling moet gewoon tussen je oren zitten.”

6 COLD+ Magazine

Tja, iemand die zó over zijn vak spreekt, al die facetten in een paar

minuten voorbij kan laten komen, dat móet wel een trainer van PTC+

zijn. Dat is-ie ook, maar nog niet zo lang. Om precies te zijn nog maar

een paar maanden. PTC+ heeft hem als trainerstalent zó uit de beroeps-

praktijk geplukt en hem in staat gesteld om zijn aangeboren enthousi-

asme te vertalen in het trainerschap.

“Vanouds was ik een druk jongetje”, vertelt Kees. “Een adhd’tje zou-

den ze me tegenwoordig noemen”. Hoe je het nadeel van adhd tot een

voordeel kunt maken laat het omvangrijke curriculum vitae van Kees

Oostrum zien. Bij het lezen van zijn wapenfeiten dringt het tot je door

dat hij sinds 1971 geen seconde stil kan hebben gezeten. Van tech-

nisch specialist bij de Landmacht ontwikkelde hij zich tot monteur per-

sonenauto’s, nieuwbouwmonteur, chef monteur, vertegenwoordiger,

accountmanager en projectleider koeltechniek en klimaattechniek.

Een indrukwekkend staaltje van ontwikkeling, iets dat hij zijn cursis-

ten ook wil voorhouden: je bent nooit uitgeleerd. Een trainer die het

goede voorbeeld heeft gegeven en daarom respect afdwingt.

WeelderigheidIn de jaren tachtig kwam hij terecht bij British Leyland, dat destijds

ook roemruchte merken voerde als Jaguar en Rover. Luxe wagens,

waarvan de weelderigheid onder meer viel af te lezen uit de aanwezig-

heid van airco. Zo maakte Kees kennis met koeltechniek, om uiteinde-

lijk zich verder te ontwikkelen in het ontwerpen van koeltechnische

installaties, het ontwerpen en adviseren over toe te passen isolaties,

het ontwerpen en verkopen van regelsystemen voor koel- en vriesin-

stallatie. Ja, wat niet?

“Typerend voor mijn loopbaan is wel dat ik iemand ben die gewend is

om van alles zelf uit te zoeken. En of je nu zelf het wiel uitvindt, of op

het goede moment advies inwint bij anderen in het vakgebied, maakt

niet zoveel uit. Het gaat om de houding, die je bij veel mensen in de

koudetechniek aantreft. Er is immers geen kant- en klare opleiding in

ons vak, meestal zijn monteurs afkomstig uit de installatietechniek

of de elektrotechniek en worden ze gevangen door het fenomeen dat

het spel van de warmte en koudewisseling is. Je moet overal iets van

weten: van elektrotechniek, van installatietechniek en soms van re-

geltechniek. Mensen in de koudetechniek zijn van alle markten thuis,

zijn geïnteresseerd, zijn cóól.”

In opkomstKoude- en koeltechniek zijn overal in opkomst, schetst Kees. Of het

nu gaat om het koelen van levensmiddelen, planten, bloemen, groen-

ten of de uitvaartsector. Overal kom je koeltechniek tegen, en overal

moet die betrouwbaar functioneren. En altijd is de koeltechnicus van

groot belang voor het primaire productieproces van de klant. Zonder

koeling bederft alles. “Dat vraagt om een bijzondere doelgerichte en

klantgerichte benadering. Behalve dat ik als trainer de noodzakelijke

kennis en vaardigheden wil overdragen, wil ik ook duidelijk maken dat

je dit vak niet kunt uitoefenen als je niet op een heel bijzondere manier

de juiste beroepshouding kunt aannemen. Dat betekent dus dat je ’s-

avonds soms niet thuis bent met het eten omdat je klus nog niet af is.”

Kees houdt van slimme leerlingen en moeilijke vragen. “Als ze op hun

tenen lopen om het mij moeilijk te maken, dan is dat een teken dat ze

interesse hebben, hun vak leuk vinden en dat ze op de goede plek zit-

ten bij PTC+”, zegt Kees.

De trainingen gaan voor een belangrijk deel over veilig werken met

op zichzelf niet ongevaarlijke stoffen voor mens en milieu. “Angst is

altijd een slechte raadgever”, vindt Kees. ‘Als je goed bent getraind is

het werken met deze stoffen in ieder geval niet gevaarlijk, want dan

weet je precies wat je moet doen en moet laten. Een training bij PTC+ is

daarom goed voor het zelfvertrouwen en de zelfstandigheid van mon-

teurs.”

7Nr. 1 - april 2011

De gouden tijden zijn voorbij. Na de crisis blijkt nu dat de markt wel-

iswaar weer aantrekt, maar dat de vraag naar airconditioning en kli-

maattechniek wel is veranderd. De marges zijn wat kleiner geworden,

de vraag naar goedkopere merken neemt toe. Het bedrijf van Brug-

geman is gespecialiseerd in airconditioning en klimaatbeheersing en

werkt met acht medewerkers. Het bedrijf is vooral actief in de kanto-

renmarkt, maar bedient ook andere bedrijfsruimten, zoals computer-

centra, hotels, zorgcentra, winkels en complete shopping malls.

“De winter is hèt moment om je bedrijf op een hoger niveau te bren-

gen”, zegt Roel. “Juist nu moeten we dus investeren in cursussen”,

zegt Roel. “Een ideaal moment om de kennis op te poetsen bij zowel

mijzelf als mijn mensen.”

Opfrissen“Daarom volgen we bij PTC+ nu samen de training op het gebied van

F-gassen, waarbij we heel veel kennis opfrissen en we onszelf de maat

nemen tijdens het examen. Zo kunnen we aantonen dat we voldoende

toegerust zijn voor ons werk. Dat is goed voor onszelf omdat we we-

ten dat we veilig en efficiënt kunnen werken, maar natuurlijk ook voor

onze klanten die er op deze manier beter van op aan kunnen dat ze

waar voor hun geld krijgen.”

De keuze voor PTC+ schrijft hij vooral toe aan ‘toeval’. “Eén van mijn

collega’s heeft de cursus uitgezocht. De cursus was prijstechnisch

goed en we vinden het een voordeel dat de cursus- en de examenlo-

catie dezelfde zijn. Vanuit Den Haag rijden we er over de A12 in een

rechte lijn naar toe, de bereikbaarheid is dus ook prima.”

Op het moment van het interview voor COLD+ hebben Roel en zijn men-

sen de cursus afgerond, maar wacht het examen nog. “Hoe dat afloopt

moeten we dus nog even afwachten, maar over de cursus zijn we heel

tevreden. Wat echt opviel is hoe goed de training aansluit op onze ei-

gen dagelijkse praktijk. En koeltechniek gaat veel verder dan alleen

een training in F-gassen. Die bredere kennis is heel nuttig, denk ik.”

Roel en zijn mensen zullen straks in het nieuwe seizoen beter in staat

zijn om zelfstandig te beoordelen of installaties wel of niet optimaal

functioneren en zo nee, wat daaraan gedaan kan en moet worden.

“Zelfstandig storingen oplossen is toch wat je wilt. En wat onze klan-

ten willen, die zijn niet gebaat bij eindeloos heen en weer rijden, maar

willen hun probleem zo snel mogelijk opgelost zien.”

Roel Bruggeman: ‘Recessie gebruiken voor

Juist nu is het tijd om de kennis binnen je bedrijf stevig op

te poetsen, vindt Roel Bruggeman, eigenaar van Aircotech

Klimaattechniek uit Den Haag. Met kennis en kunde kan

een bedrijf zich onderscheiden bij de klant en bovendien

zijn eigen doelmatigheid vergroten, vindt hij.

Roel Bruggeman: “Met meer kennis en vaardigheden kom je sterker uit de crisis.”

8 COLD+ Magazine

r training’

SamenhangWat helpt is dat dat trainers van PTC+ zelf uit de beroepspraktijk

komen, zegt Roel. “Dat is echt een groot voordeel. “Die mannen

kennen het klappen van de zweep en snappen waar wij tijdens

ons werk mee te maken hebben. Heel goed is ook de nauwe sa-

menhang tussen theorie en praktijk. Wat je leert kun je meteen

in de praktijk brengen en wat je in de praktijk ziet gebeuren

wordt op papier of door middel van een presentatie begrijpelijk

gemaakt.”

“Het is natuurlijk even afwachten of we slagen voor het examen,

maar ik kan wel zeggen dat we tijdens de cursusdagen heel veel

hebben geleerd. Zo komen we sterker uit de crisis.”

RUBRIEK

De föhn als gereedschapHet gebeurde dat de vriescel zomaar en zonder een duidelijk aanwijsbare reden uitviel. Niet één keer, maar vaker. Steeds moest er een monteur komen om het op te lossen. Als hij was geweest, bleek het probleem altijd weer gefikst, maar nooit de-finitief. En er was geen vast patroon in de storing te ontdekken. De tussentijden waren onregelmatig. Vervelend, want op deze manier kreeg je het gevoel dat het functioneren van de vriesin-stallatie onbetrouwbaar werd.Op de vraag wat de monteur dan deed tijdens zijn bezoek, kwam een helder antwoord: hij ontdooide hem en daarna functio-neerde de vriescel weer uitstekend. En zo was het ook. Want hij haalde keurig zijn temperatuur van min twintig graden Celcius.

Maar wat had de monteur nu precies ontdooid?Hij vertelde dat aan de zijkant van de verdamper en met name het ventiel in het ijs zat. Toen hij dat had schoongemaakt met een föhn, kon de installatie weer normaal functioneren.

Nu werd het duidelijk omdat het hier om een Thermostatisch Expansie Orgaan (ventiel) met MOP-punt ging. Dit type ventiel heeft een beperkte vulling in de voeler (bulb). Dat houdt in dat de temperatuur van het ventielelement altijd warmer moet zijn dan de voeler (bulb). Omdat het element echter bevroren was, ging alle vloeistof in het element zitten waardoor het ventiel niet meer werkte.

Kun je dat even uitleggen?Een van de eigenschappen van de vloeistof is dat die zich ver-plaatst naar het koudste punt. In dit geval was dat het element dat geheel in het ijs zat met een temperatuur van wel min twin-tig graden Celcius.

Om tot de oplossing van dit probleem te komen, is het belangrijk te weten dat het ijs niets anders is dan vocht dat uit de lucht neerslaat op een koud oppervlak. Na het neerslaan van het vocht vormt zich onmiddellijk ijs met dezelfde temperatuur als de on-dergrond, de verdamper.

Dus moet je zorgen dat het vocht er niet meer bij kan?Precies. De oplossing is in dit geval een goede isolatie van het ventielelement door middel van twee op elkaar gelijmde schij-ven isolatiemateriaal. Dan kan geen vocht meer op het element neerslaan en wordt ijsvorming onmogelijk. Klaar is Kees.

Als je dit in de praktijk meemaakt, schrijf dan in het logboek wel de gegevens op van het ventiel. Het gaat dan om zaken als het fabricaat, het type, de doorlaat, het bereik, koudemiddelsoort en het MOP punt. Je collega zal er blij mee zijn als hij het later ooit nodig heeft, zonder dat hij dan de isolatie hoeft te verwij-deren.

Heb je zelf een probleem dat je behandeld wilt zien in deze ru-biek? Wij zorgen voor de oplossing!Stuur een e-mail naar: techniek @ptcplus.com, ter attentie van PRAKTIJKPROBLEEM COLD+

Tot ziens bij een training die bijdraagt aan je persoonlijke ont-wikkeling binnen het vakgebied.

Het Koelteam van PTC+

Praktijkprobleem

9Nr. 1 - april 2011

ROC Aventus ziet volop kansen en gaat daarbij nooit solistisch te werk.

Samenwerken met partners in het bedrijfsleven is voorwaarde voor

succesvol beroepsonderwijs, is de overtuiging van Hilda Pepping.

Succes is hard nodig, de komende jaren zal het bedrijfsleven zitten te

springen om vakbekwame instromers. De aanwas van de nieuwe tech-

neuten zal krap de vervangingsvraag kunnen beantwoorden. “Daarom

gaat bij ons vrijwel niemand zonder diploma de deur uit. Gaat het on-

verhoopt toch mis, dan zetten we alle zeilen bij om zo’n leerling te

behouden binnen de brede sector Techniek.”

AfsprakenDaarom hebben PTC+ en ROC Aventus deze winter afspraken gemaakt

over nauwe samenwerking op het gebied van opleidingen in de koude-

techniek. De voordelen zijn wederzijds. PTC+ wil hèt expertisecentrum

worden op het gebied van koude- en klimaattechniek, en wil daar-

voor de krachten van zoveel mogelijk partners bundelen. Daar hoort

het onderwijs bij. Voor Aventus geldt hetzelfde argument. Daar waar

expertise, faciliteiten en beroepspraktijk elkaar ontmoeten, mag het

onderwijs niet ontbreken.

“PTC+ wil hét centrum worden. Wij dé opleiding. PTC+ kent de lande-

lijke tendensen vanuit zijn achterban. We hebben te maken met een

vervangingsmarkt, waarin kwantiteit en kwaliteit is gewenst. Net als

continuïteit. De winst is de samenwerking in een innovatief praktijk-

centrum met de nieuwste kennis en de nieuwste snufjes. Als Aventus

kunnen we zulke investeringen voor een relatief kleine groep niet op-

brengen. In samenwerking met anderen lukt het wel. Juist vanwege

de hogere kwantiteit waarvan we verwachten dat die een aanzuigende

werking heeft. En dat allemaal op een mooie locatie met een geweldi-

ge prettige en professionele sfeer”, aldus de sectordirecteur Techniek.

VaatjeOm te kunnen groeien gaat Aventus dus uit een ander vaatje tappen,

zowel geografisch als wat faciliteiten betreft. “Voor groei moeten we

ook buiten ons traditionele verzorgingsgebied leerlingen werven.

Geografisch ligt Ede uitstekend. Bovendien brengt PTC+ niet alleen zijn

faciliteiten in, maar ook zijn relaties in het bedrijfsleven. Dat is al-

lemaal nodig voor een kwalitatief

hoogwaardige opleiding”, vindt

Hilda Pepping. Aventus verhuist

dus zijn opleiding koudetechniek

naar Ede. “Wel houden we onze ei-

gen faciliteiten op het gebied van

koudetechniek in Apeldoorn in-

tact voor de opleidingen waarvan

koudetechniek een onderdeel is,

zoals elektrotechniek en installa-

tietechniek”.

In de visie van ROC Aventus is

een vruchtbare samenwerking

met het bedrijfsleven de sleutel

tot succesvol beroepsonderwijs.

“PTC+ is wat dat betreft wel een

buitenbeentje, omdat het een

trainingsbedrijf is. Gebruikelijker

is dat wij samenwerken met bran-

che- en werkgeversorganisaties die dan praktijkfaciliteiten opzetten

ten behoeve van het onderwijs. En voor henzelf dan natuurlijk een

mooie kweekvijver van talent zijn. PTC+ is anders, want van zichzelf

een praktijkcentrum, maar zit wel héél dicht tegen de branche aan,

zeker gezien de ambities die het heeft met de groei tot nationaal ex-

pertisecentrum.”

Hilda Pepping: “Door ons bij dit nationaal expertisecentrum aan te

sluiten rekenen we uiteraard op een groei van het aantal aanmeldin-

gen bij onze opleidingen. Geografisch bestrijken we een groter gebied,

kwalitatief en innovatief hebben we samen met PTC+ veel meer te bie-

den. Niet in het minst door de perfecte faciliteiten en de trainers met

grote praktijkexpertise.”

Voordelen“Aansluiting bij PTC+ en zijn partners heeft voordelen voor ons, omdat

we nu kunnen beschikken over faciliteiten en expertise die buiten be-

Aventus wil vooruit met koudetechniek

ROC Aventus in Apeldoorn wil dé opleider worden op het gebied van koudetechniek. “En

PTC+ wordt daarbij onze zeer gewaardeerde partner”, zegt Hilda Pepping, sectordirecteur

Techniek van ROC Aventus . “Het wordt één van onze speerpunten. We scoren nu al

landelijk heel goed met onze laboratorium opleidingen, een reeks van bouwopleidingen

en voor de opleiding Koudetechniek. Maar dankzij de samenwerking met PTC+ en een

collega-ROC willen we de allerbeste worden van het land.”

Groeikansen door deelname aan expertisecentrum in Ede

Hilda Pepping, sectordirecteur Techniek van

10 COLD+ Magazine

reik zou blijven als we solo zouden blijven opereren.”

Volgens Hilda Pepping is de samenwerking het noodzakelijke

antwoord op de te verwachten krapte op de arbeidsmarkt in de

komende jaren, waarover ook elders in dit eerste nummer van

COLD+ wordt geschreven. “De instroom neemt af, de uitstroom

snel toe als gevolg van de vergrijzing. Daarom kwam de econo-

mische crisis op zo’n rotmoment. Leerlingen koudetechniek bij

Aventus volgen een BBL-traject: ze hebben een baan en gaan

één dag in de week naar hun opleiding. Door de crisis zijn ar-

beidsplaatsen komen te vervallen. Zo zijn we in een vervelende

vicieuze cirkel terechtgekomen van: crisis, minder banen, min-

der leerlingen, minder onderwijs.”

“Dat maakt het voor onderwijsinstellingen soms problematisch

om bepaalde onderwijsfaciliteiten of in een enkel geval zelfs

volledige opleidingen in de lucht te houden. Die cirkel moeten

we met z’n allen zien te doorbreken.” De vorming van een exper-

tisecentrum kan daartoe bijdragen, is haar vaste overtuiging.

COLUMN

Beproeft conceptAls accountmanager van PTC+ kom ik over de vloer bij zowel be-drijven als onderwijsinstellingen. Waar ik ook kom, altijd krijg ik weer de complimenten over de faciliteiten en de trainingsruim-ten die PTC+ voor trainingen beschikbaar heeft. Zeker sinds vorig voorjaar het nieuwe techniekgebouw werd geopend, komen vele bedrijven en het onderwijs graag naar Ede.

Gelukkig maar, want hoewel de kwaliteit van PTC+ voor velen misschien vanzelfsprekend lijkt, ook bij ons gaat niets vanzelf. Zo actualiseren we onze machines en de apparatuur in onze trai-ningsruimten jaar na jaar om onze cursisten te kunnen voorbe-reiden op de nieuwste ontwikkelingen waar ze in hun beroeps-praktijk tegenaan lopen.

Maar er komt meer bij kijken: we hebben in Ede geïnvesteerd in de modernste faciliteiten op het gebied van natuurlijke koude-middelen. Trainingen in de toepassing van duurzamere stoffen in de koudetechniek zullen de komende jaren steeds nadruk-kelijker in de belangstelling komen te staan. Natuurlijke koude-middelen – het woord zegt het al – zijn van nature in onze atmo-sfeer aanwezig. Daarom schaden ze het milieu niet, al zijn ze in geconcentreerde hoeveelheden wel gevaarlijk voor de mensen. Dat vereist dus specifieke kennis.

En dan hebben we nog niet alles gehad. PTC+ beschikt over ei-gen trainers die door de wol zijn geverfd in de beroepspraktijk. Vakinhoudelijk zijn ze niet of slechts moeilijk te verslaan. Maar behalve ‘vakidioten’, zijn onze trainers ook specialisten in het geven van trainingen, helemaal thuis in competentiegericht werken en het coachen van hun cursisten, van wie ze begrijpen dat het stuk voor stuk geen boekenwurmen, maar echte doeners zijn. PTC+ investeert in faciliteiten én in mensen, ook in die zin zijn we gewoon een echt bedrijf.

PTC+ begrijpt dus als geen ander het belang van de combinatie van uitstekende faciliteiten en dito opgeleide mensen, die niet alleen een technisch probleem kunnen oplossen, maar óók nog eens op een didactisch sterke en representatieve manier het be-drijf kunnen vertegenwoordigen. Trainen bij PTC+ is altijd écht, zeggen we. Bij de leerstoel Competentiestudies van de Universi-teit Wageningen wordt onderzoek gedaan naar onze aanpak van praktijktrainen. Met de onderzoeksresultaten zullen we wellicht later de effectiviteit van onze trainingen wetenschappelijk kun-nen onderbouwen. Maar onze vaste klanten, die al jarenlang een beroep doen op de combinatie van onze faciliteiten en exper-tise, vormen eigenlijk al voldoende bewijs.

Leo Voorwinden

Voor de wind

het ROC Aventus: “We willen de allerbeste worden”.

11Nr. 1 - april 2011

Je ziet het wel vaker, het is een Amerikaanse traditie, overgewaaid

naar ons land. Magneetjes op de koelkast. Souvenirs uit alle wind-

streken kleuren die saaie witte koelkastdeur in de keuken en vormen

een warme zomerherinnering in de koude winter. Een kangoeroe uit

Australië, Manneke Pis uit Brussel en een overstekende eland uit de

Verenigde Staten.

Als het aan de Delftse hoogleraar Fundamentele Aspecten van Mate-

rialen en Energie aan de faculteit technische natuurwetenschappen

Ekkes Brück ligt, blijft de aanwezigheid van magneetjes niet langer

beperkt tot de buitenkant, maar krijgt de magneet juist aan de bin-

nenkant van de koelkast een vitale functie. Koelen met een magneet is

efficiënter, stiller, zuiniger en verlost ons van de omgang met natuur-

onvriendelijke of voor de mens gevaarlijke stoffen.

Koelen met magneten is niet nieuw, maar wordt sinds begin jaren

dertig van de vorige eeuw eigenlijk alleen toegepast voor onderzoeks-

doeleinden als ultra-lage temperaturen benodigd zijn, vertelt Brück.

“Tot nu toe heeft magnetisch koelen eigenlijk geen invloed op ons da-

gelijks leven. Maar de proeven hebben wel aangetoond dat magnetisch

koelen een heel hoog rendement heeft, vergeleken met de gangbare

compressortechnologie die nu overal wordt toegepast.”.

WaterHet grote verschil bij magnetisch koelen ten opzichte van de traditi-

onele technieken is dat geen koudemiddelen meer nodig zijn, en dat

eenvoudig een mengsel van water en glycol langs een beurtelings

warm en koud stuk metaal wordt geleid om in een condensator de

koude dan wel de warmte af te geven. Zo kan een onschadelijke stof

als water worden gebruikt voor warmte/koude transport. De truc is het

metaal beurtelings te magnetiseren en te demagnetiseren, waarmee

het opwarmt en afkoelt. Daarmee is warmtewisseling een feit.”

Tot zover de basale techniek. Brück: “Het nadeel van de techniek was

echter dat je een metaal nodig hebt dat een groot temperatuureffect

geeft bij magnetisering. Daarvoor werd in laboratoria een legering van

zeldzame en schaarse metalen gebruikt. Maar voor consumentendoel-

einden gaat dat natuurlijk niet werken. Voor een duurzame toepassing

was een legering nodig van goedkope en ruim voorradige metalen.”

De aantrekkingskracht van magnetisch ko

Delftse professor maakt laboratoriumtechniek toepasbaar voor consument

Ammoniak, CO2, Hfk’s, Cfk’s, butaan, propaan. Koelen

doen we met stoffen die voor het milieu slecht zijn, of

voor de mens potentieel gevaarlijk. Je moet wat over

hebben voor een koud biertje of het koelen van enorme

hoeveelheden vlees bestemd voor de export. Kan dat niet

anders? Het antwoord komt uit Delft: het kán anders, maar

een revolutie in de koudetechniek is nog ver weg.

Professor Ekkes Brück van de Technische Universiteit Delft: “Nooit meer lekkage van

12 COLD+ Magazine

“Vanuit mijn interesse in energievraagstukken en natuurwetenschap-

pen ben ik op zoek gegaan naar een nieuwe metaallegering met de

goede eigenschappen in het temperatuurbereik voor een gewone

koelkast. Ik zocht een magnetocalorisch materiaal waarmee we een

koelsysteem kunnen maken voor temperaturen tussen -20 graden

Celsius en +20 graden”, aldus Brück. Het materiaal moest bij kleine

veranderingen in magneetveldsterkte al veel koelen en goedkoop en

ruimschoots voorradig zijn. Brück ontdekte een legering van man-

gaan, ijzer, fosfor en arseen en publiceerde daarover in het blad Na-

ture. Momenteel onderzoekt hij hoe hij de koeleigenschappen van de

legering verder kan verbeteren en hoe het metaal op grote schaal is te

produceren.

Het voordeel van de magneettechniek is evident, vindt Brück: je bent

voor eens en altijd af van mogelijke lekkage van schadelijke koudemid-

delen. De nieuwe techniek is ook veel energiezuiniger dan de gangbare

compressortechniek en tot slot maakt de nieuwe techniek geen geluid

en veroorzaakt geen trillingen. Nadelen zijn er ook, of eigenlijk maar

één: de aanschafkosten zijn flink hoger, denkt de professor, temeer

omdat de gangbare compressortechniek zodanig op kosten is geopti-

maliseerd dat die moeilijk is te beconcurreren.

NichemarktenBrück verwacht de eerste magnetische koelkast, die naar verwachting

in 2012 op de markt komt, zal worden gebruikt voor zogeheten ‘ni-

chemarkten’. “Neem bijvoorbeeld een wijnkoelkast. Dure wijnen zijn

gevoelig voor trillingen. Het kostenargument zal minder zwaar wegen

voor een wijnkoelkast waarin vele flessen van honderden of misschien

wel duizenden euro’s liggen. Voor hotelketens kan het aantrekkelijk

zijn om te investeren in dergelijke koelkasten die zuiniger zijn en geen

geluid veroorzaken. Toegevoegde waarde kan er ook zijn voor toepas-

singen waarbij een constante temperatuur heel belangrijk is, zoals bij

gistings- of fermentatieprocessen. Gangbare koeltechniek geeft im-

mers altijd fluctuaties door het aan- en uitschakelen van de compres-

sor. Ook in de medische sector zie ik toepassingsmogelijkheden.”

elen

schadelijke koudemiddelen, dat is het voordeel van magnetisch koelen.”

De schematische weergave van de koelcyclus met de magneet-techniek. Boven links begint de cyclus met niet-gemagnetiseerd materiaal. Het warmt op in het veld van een magneet. Deze warmte wordt afgevoerd naar de buitenlucht waardoor het materiaal weer op de begintemperatuur is. Het materiaal koelt verder af als het magneetveld wordt verwijderd. Nu kan het materiaal warmte opne-men uit de koelkast. Daarna begint de cyclus opnieuw. (Illustratie: Ton Riemersma)

13Nr. 1 - april 2011

Frans heeft de zorg voor een eigen bedrijf, Hoeben Installaties,

met zo’n twintig medewerkers. “Ik run het bedrijf samen met mijn

broer en mijn zus”, zegt hij. De meeste klanten vinden ze in de uti-

liteitsbouw, industrie en gezondheidszorg. “Tijdens ons werk ko-

men we ook veel klimaatinstallaties tegen, waarin koudetechniek

is verwerkt. Voor het werken met die koudetechniek en de F-gassen

hadden we het kennis- en vaardigheidsniveau nog niet zelf in huis.

Om met koudemiddelen om te gaan huurden we een ander bedrijf

in. Maar in de toekomst willen we daarvan minder afhankelijk zijn.

Daarom ben ik begonnen aan de training F-gassen categorie 2 sa-

men met een van de monteurs van ons bedrijf.”

“De ontwikkeling in de koudetechniek is in de afgelopen jaren echt

razendsnel gegaan. Tien jaar geleden was koeling in een bedrijfs-

ruimte bij wijze van spreken nog een luxe. Nu is het standaard. Ook

in duurzame technieken is koudetechniek onmisbaar. We willen na-

tuurlijk niet achter blijven, ook in ons bedrijf willen we ons blijven

ontwikkelen.

“Omdat we dus meer zelf willen doen op het gebied van F-gassen,

werd het zaak om in te schrijven voor een cursus. Nu is er bij ons

in de directe omgeving geen gelegenheid voor trainingen en kwa-

men we al snel bij PTC+ uit. Mooi meegenomen dat PTC+ samen met

Installatiewerk Zuidoost een training organiseert voor de regio

Limburg en Brabant. De cursus beslaat in totaal zes dagen plus een

examendag, waarbij PTC+ de opleiding verzorgt en STEK het examen

organiseert.”

Frans en zijn directe collega kunnen na de opleiding in ieder geval

op een verantwoorde wijze overweg met koudemiddelen. Techni-

sche handelingen als het vullen en ledigen van de installatie en het

bijvullen, het verhelpen van storingen, dat kunnen ze na de trai-

ning allemaal zelf. “Maar het is nog niet genoeg, ik wil wel verder”,

zegt Frans. “Na deze training wil ik naar een hoger niveau, zodat we

ook de grotere installaties zelf onder handen kunnen nemen.”

Dat daarbij opnieuw de keus zal vallen op PTC+ is voor Frans geen

vraag. Hij heeft lof voor de wijze waarop zijn trainer de zaken aan-

pakt. “Een man uit de praktijk, met jarenlange ervaring in het vak.

Natuurlijk heb je een stuk theorie nodig, maar met zijn achtergrond

kunnen we al snel praktijkgericht aan de slag. Hij spreekt gewoon

onze taal en voelt haarfijn aan waar wij in de dagelijkse beroeps-

praktijk tegenaan lopen. Hij heeft dat immers zelf jarenlang erva-

ren”.

Frans vindt de trainingen niet goedkoop, maar hun geld in alle op-

zichten wel waard. “We verwerven veel extra kennis en vaardighe-

den en bedrijfsmatig gezien betekent dat een grotere onafhanke-

lijkheid. Nu zijn we bij storingen en in bedrijfstellingen afhankelijk

van anderen. Na afronding van het examen niet meer en kunnen we

onze klanten straks dus betere en snellere service verlenen”.

Voor Frans Hoeben (30) uit het Brabantse Asten, is de

installatietechniek een vak waarin hij zich nooit zal

vervelen, zegt hij. “Het is een prachtig vak, waarin de

ontwikkelingen snel gaan en zich bovendien heel breed

voltrekken. Dat maakt het vak als het ware een beetje

oneindig, je bent gewoon nooit uitgeleerd. De actuele

ontwikkelingen, waarbij de aandacht steeds meer komt te

liggen op energiebesparing en zorg voor het milieu, maakt

het werk extra aantrekkelijk”.

Frans Hoeben, ‘Je bent nooit uitgeleerd’

Frans Hoeben: “Ik wil naar een steeds hoger niveau.”

14 COLD+ Magazine

Nu nog krijgen ROC’s een vergoeding van het ministerie en wordt een

deel van de kosten betaald uit eigen bijdragen en premiekorting van

de werkgever. Maar de trend is: we gaan meer betalen voor onderwijs

en diverse ministeries en werkgevers zijn in een stoelendans verzeild

geraakt over wie het grootste deel van de rekening op zijn bord krijgt.

Het voornemen van het ministerie van OCW is om de opleiding van stu-

denten en leerlingen van boven de dertig jaar niet meer te bekostigen.

Als werkgevers zitten te springen om beroepsbeoefenaren, moeten ze

zich ook financieel verantwoordelijk willen en durven voelen voor de

aanwas, zo redeneert het kabinet. Maar dat lijkt eenvoudiger dan het

is, vinden vertegenwoordigers van zowel mbo-instellingen als werkge-

versorganisaties.

Zij vinden dat de bezuiniging van het kabinet de instroom in de ar-

beidsmarkt ronduit in gevaar brengt en dus schade toebrengt aan de

economie van ons land. Zowel brancheorganisaties als de Mbo-raad

denken dat tienduizenden zogeheten zij-instromers en herintreders in

de toekomst niet de opleiding zullen krijgen die nodig is.

Momenteel volgen ongeveer 60.000 mensen van boven de 30 jaar een

mbo-opleiding, met name in de techniek, waaronder ook koudetech-

niek. Voorzitter Van Zijl van de Mbo-raad op de website van zijn eigen

organisatie: “Het onverminderd doorvoeren van de maatregel heeft

onder meer tot gevolg dat de onderwijsinstellingen opleidingen zullen

moeten schrappen en duizenden docenten zullen moeten ontslaan.

Dat kost wachtgeld, maar wellicht erger nog, het mbo verliest daar-

door veel kennis en ervaring.”

Het effect komt bovenop de klap die het gevolg was van de crisis. Juist

dertigplussers volgen hun opleiding vaak via BBL-trajecten, vier dagen

in de week werken en een dag naar school. Werk en opleiding zijn dus

gekoppeld. Maar juist door de crisis zijn nogal wat banen verloren ge-

gaan. Dat betekent dat er minder werknemers zijn, minder leerlingen,

minder scholing.

Inmiddels is volop tegen de kabinetsplannen geprotesteerd. Begin

maart was nog niet duidelijk hoe de hazen liepen. Op 1 maart berichtte

de woordvoerster van minister Van Bijsterveldt tegen de redactie van

COLD+ dat de ‘minister nog in overleg’ is.

Mbo-instellingen waarschuwen voor dertigplus maatregel

Wat vindt u?Wij hechten waarde aan uw mening

Wie draait op voor de kosten van het volwassenenonderwijs? Dat is de inzet van een discussie over de zogeheten

‘Dertigplus Maatregel’ van minister Van Bijsterveldt van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Het kabinet wil veel minder

geld besteden aan het volwassenenonderwijs. Volwassenenonderwijs moet een ‘feestje’ van werkgevers en het onderwijs

samen worden.

Wat vindt u?Reageer op een van de volgende stellingen:

1. De bezuiniging van het kabinet is in strijd met het principe van ‘een leven lang leren’. Zo ondermijnen we onze gewenste kenniseconomie in de toekomst.

2. Het is goed dat ondernemers gedwongen worden om verantwoordelijkheid te nemen voor kennisontwikkeling. Zo blijf je in de toekomst een aantrekkelijke werkgever.

OPINIE

ReageerReageer door een e-mail te sturen naar s.diekema@ptcplus.com, onder vermelding van: OPINIE COLD+.

De redactie zal een selectie van de reactie in het volgende nummer van COLD+ plaatsen.Vergeet niet uw naam en adresgegevens duidelijk te ver-

melden. Anonieme reacties kunnen niet worden geplaatst, houdt uw reactie kort en bondig, dat vergroot de kans op plaatsing.

15Nr. 1 - april 2011

Trainen bij PTC+ is altijd échtwww.ptcplus.com