Cochleaire implantatie bij dove kinderen met bijkomende ... · zal het CI in de mond stoppen, ......
Transcript of Cochleaire implantatie bij dove kinderen met bijkomende ... · zal het CI in de mond stoppen, ......
Cochleaireimplantatiebijdovekinderenmet
bijkomendebeperkingen
Brochurevoorouders,CI-teamsenverwijzers
2
CochleaireimplantatiebijkinderenmetbijkomendebeperkingenBrochurevoorouders,CI-teamsenverwijzersDezebrochurekomtvoortuiteenonderzoeksprojectvanKentalisendeFODOKwaarin23oudersvandovekinderenmetbijkomendebeperkingenwerdengeïnterviewdoverhunervaringenmetenopvattingenovercochleaireimplantatieHeteindrapportistevindenop:http://www.kentalis.nl/Projecten/meervoudig-beperkt/kinderen/Meervoudig-beperkt-en-CI
“Laatjenietoverrompelendoorwatdiemedicizeggen,dathetsnelmoet.Kijkgoednaarjekind,neemdetijd.”
“Niemandweetbeterdandeoudershoezoietsis.Onzezoonkanhetjenietvertellen.”
InleidingOudersvandovekinderenmetéénofmeerbijkomendebeperkingenzijn‘ouderszondermodel’.Zehebbeninhunomgevingniemanddiekentofherkentwatzijdoormakenenniemanddiezevanuiteigenervaringkanadviseren.Dekansisgrootdatookdedeskundigenmetwiezetemakenkrijgen,nognieteerdereenkindhebbenbehandeldmetjuistdezecombinatievanbeperkingen.Hetmaaktdeouderstotpioniers.Metvallenenopstaanlerenzehunkindkennenéndespecialistischewereldwaarinhetterechtkomt.Steedsmeerdovekinderenmetbijkomendebeperkingenkrijgeneencochleairimplantaat.WatkomendeoudersvandezekinderentegeninhetCI-traject?Wathelpthenenwaarhebbenzebehoefteaan?Hoeverliepderevalidatie?WatisdemeerwaardevanhetCI?WatzijnhuntipsvoorandereoudersenvoorCI-teams?
“Hetisgewoonzondeomdezekinderengeenkanstegeven.”
3
4 5
VerwachtingenDemeesteoudershebbenbescheidenverwachtingenvanhetCI.Zevindenhetvooralbelangrijkdathunkindomgevingsgeluidkangaanhoren.Geluidmaaktdewereldveiliger:hetkindhoorteenautoaankomenenhethoortdevoordeurbelalsaankondigingvaniemandskomst.Geluidmaaktdewereldgroter:deouderdieevenuithetzichtiskannogwelwordengehoordenerzijnmeermogelijkhedentotcontact.Naastdebescheidenverwachtingeniserookhoop.Hoopdatermakkelijkermethetkindtecommunicerenzalzijn,zodathetkinddewereldomzichheenbeterkanlerenbegrijpen.Hoopsomsookdatspraakentaalzichzullengaanontwikkelen.Hetbelangrijksteissteeds:hetwelzijnvanhetkind.
“Denkergoedoverna.Enkijkofjebijandereoudersinformatiekankrijgen!”
“Gaeropenin.Haaleruitwaterinzit.Ganietmeteenverwachtingvan:nou,dankanmijndochterofmijnzoonovereenjaardetelefoonopnemen.”
OverwegingenDebeslissingomteimplanterenberustuiteindelijkbijhetCI-team.Erkunnenstriktmedischeredenenzijnomnietteimplanteren,maarhetkanookzijndathetCI-teamdebijkomendebeperkingenteernstigvindtendekansopeffectteklein.NaeennegatiefadvieskunnenoudersertoebesluitennaareenanderCI-teamtegaan.Erzijnvrijgroteverschillentussende7CI-teamsinNederland.Voorouderszelfvloeienoverwegingenomnietteimplanterenvoortuitzorgomhunkind.Zalhetkinddeoperatiefysiekenpsychischaankunnen?WeegtdekansdathetCIietsgaatopleveren,optegenhetmogelijkeverliesvanrestgehoor?ZalhetkindkunnenomgaanmetalleextraprikkelsdiehetdoorhetCIbinnengaatkrijgen?Hetbelangrijksteissteeds:wieisditkind?
6 7
OperatieVeelkinderenmetbijkomendebeperkingenzijnveelziekgeweest,hebbenlanginhetziekenhuisgelegenofzijnvaakgeopereerd.HetmaaktdatoudersergopzientegendeCI-operatie.Deoperatieduurtvaaklangerdanbijkinderenzonderbijkomendebeperkingen.Dekinderenkunnenvaakniet(goed)wordenvoorbereidopdeoperatie,omdatdecommunicatiedaarvoortebeperktis.Hetinfuusenhetdrukverbanddatdekinderennadeoperatiemoetendragen,leidenvaaktotproblemenenconflicten.Tochvaltdeoperatievaakmee.Datgeldtalshetkindweinigpijnheeft,snelhersteltofvrolijkdoordeziekenhuisgangenfietst.Doordatdeouders‘snachtsmogenblijven,slapendekinderenoverhetalgemeengoed.
“Wehaddenexpreseeninfuusinzijnvoetlatenzetten.Enwehaddenzo’nkinderslaapzakdiejevanbovendichtritst.Dankonhijerzelfnietbij.Wantviaderitskondatinfuusdingeruit,wantvoorhetzelfdegeldtrekthijdateruit.”
RevalidatieBijdeactivatievanhetCIislangnietaltijdduidelijkofhetkindietshoort.Sommigekinderenreagerennietofpasnaeenpaardagen.Alseenreactieuitblijftishetmoeilijktebepalenhoedeelektrodenmoetenwordenafgesteld.OmtevoorkomendathetCItehardstaatofdaterintekortetijdteveelgebeurt,wordtdoordemeesteteams–enouders–gekozenvoorheelzachtbeginnenenlangzaamopbouwen.Oudersmoetenerrekeningmeehoudendathetveeltijd,geduldenenergiekostomhetkindhetCItelerendragen.VeelkinderendoenhunCIsteedsafenaccepterenhetpasnadateenjaarofmeerintensiefisgeoefend.EendeelvandekinderenzalhetCIindemondstoppen,weggooienofstuktrekken.Juistindezeperiodehebbenoudersdesteunnodigvanprofessionalsenhunnaasten.
“JehebthetoverhetCIvoormeervoudigbeperktekinderen.Daarmoetenzemeerhulpvoorbieden.”
“Zehadwelpijnaanhaarhoofd,maarzeginggewoondoor.Opdedriewieler,metdeinfuuspaalerachter,sjeesdezedoordegangen.”
8 9
KwaliteitvanlevenDekansdathetCIdekwaliteitvanlevenverbetertisgroot.Voordemeestekinderenwordtdewereldgroter.Inhetgezinisermeeronderlingcontactenverlooptdecommunicatiesoepeler.Dekinderenwordenvrolijkerenzelfverzekerder,zijnmindergefrustreerdeninzichzelfgekeerd.Somswordenontwikkelingsstappengezetdieoudersnietvoormogelijkhaddengehouden.
MogelijkemeerwaardeOpbasisvanhetaantalbeperkingenendeaardvandebijkomendebeperkingenvaltnauwelijkstevoorspellenwatdemeerwaardevanhetCIzalzijn.Hetisvrijwelzekerdathetkindomgevingsgeluidgaathoren.NietzekerisofhetkinddatgeluidverdraagtenofhetkindhetCIzalwillendragen.Deverkeersveiligheidwordtmeestalgroterendemogelijkhedentotcontactencommunicatienemenoverhetalgemeentoe:veelkinderengaanmeergeluidmaken,levenminderineeneigenwereldje,zijnmeerbetrokkenbijhetgezinsleven,hebbenmindergedragsproblemen.Dekansdatkinderenspraakgaanverstaanlijktietsgrotertezijndandekansdatzezelfook(verstaanbaar)gaanspreken.
“ZeiseenheelanderkindalsjedeCI’sindoet.Zereageertopjealsjezingt.Hetisalsofjeeenschakelaaromzet.”
“Hetheefthaarwereldgewoonontiegelijkveranderd.Zeiszelfbewuster,zelfverzekerder.Durftveelmeerteondernemenzelf,durftmetdefietskleineeindjes,datgaatzegewoonzelfondernemen.Naaranderentoeook.Zeisookopennaaranderen,hoor.Enalszeeenbepaaldereactieterugkrijgtdaniszehelemaalhappy.”
“Nuzithijachterindeautotedansenopdemuziek!Datistochgeweldig,dateendoofkindzittegenietenvandemuziek.”
“Hijhoortwel,maarhijcommuniceertnietdoordathijnietkanimiteren.Hijwilhetliefstafgeslotenzijn.”
10 11
CommunicatieVoorafgaandaanimplantatiewordtingezinnenmeteendoofkindvaakgecommuniceerdingebarentaal.Oudersmoetenerrekeningmeehoudendatooknaimplantatiegebarentaalofondersteunendegebarennoodzakelijkblijven.Sommigekinderenhorenwelgeluid,maarverstaangeenspraak.Anderekinderengaanspraakwelredelijkverstaan,maarhebbenvoorwerkelijkbegripondersteunendegebarennodig.Weeranderekinderenverstaanzogoeddathunoudersgeengebarenmeergebruiken,maarblijvenzelfgebaren(taal)gebruikenomdatzijzichalleenzogoedkunnenuiten.
“Toenzegingcommunicerenwashetspugenhelemaalklaar.Hetwasaltijdhaarmaniervancommuniceren:ikvoelmerotdusikgaovergeven,ikbenverdrietigdusikgaovergeven.”
CI-teams:waarderingenkritiekOuderswaarderenhetalseenCI-teamheldereinformatiegeeftoverhetCI-trajectendeuitdagingendieoudersenkindtewachtenstaan,ooknaimplantatie.Waarderingiserookalsersprakeisvan:openeneerlijkecommunicatieengelijkwaardigoverlegmetdeouders,eengoedeafstemmingtussendeverschillendedisciplineseneencoördinatordiecontactmetdeoudershoudtenhetprocesbewaakt.KritiekiseropCI-teamsdieslechtsamenwerken,moeizaammetouderscommuniceren,afsprakennietnakomen,weinigooghebbenvoorhetkindenweinigoorvoordeouders.Teamsdienogweinigervaringhebbenmethetimplanterenvankinderenmetbijkomendebeperkingen,wordenlagergewaardeerd;medeomdatzevakereennegatiefadviesgevenoverimplantatie.
“Watikbelangrijkvind,datdeinstantiesmeeropelkaarafstemmenengaansamenwerken.”
“Wehebbenhetwelgemistomermetandereoudersovertepraten.”
“Alsjetegenhempraat,verstaathijveel.Alleenhetzelfproducerenvantaalenklankenvindthijmoeilijk,datdoethijsnelleringebaren.”
12 13
Adviezenvanenvoorouders
Zoekcontactmetandereouders.Wisselervaringenuitenlaatjeinformeren.
Denkergoedovernaenneemdetijddiejekindenjijnodighebben.
Zorgdatartsenjeserieusnemen:jijkentjekindhetbesteenjijbentdegenediemoetlevenmetdebeslissingdieoverimplantatiewordtgenomen.
Hebniettehogeverwachtingen.
Zorgtijdenshetheletrajectvoorvoldoendeondersteuningvannaasten.Jehebthethardnodig!
Bedenkdatvooralheteerstejaarheelzwaarkanzijn,zekeralsjekindhetCInietwildragen.Houdmoed!
BlijfniettelanghangenbijeenCI-teamwaaroverjeniettevredenbent.Vraagzonodigeensecondopinion.
Geloofinjeeigenkennisenkracht!
“Jekentjeeigenkindhetbesteenvolgdaarinjegevoel.”
AdviezenvanoudersvoorCI-teams
Kijkgoednaarhetkindenluisternaardeouders.Zekerhedenzijnernietbijdezegroepkinderenenouderskennenhunkindhetbest.
Geefheldereinformatieaandeoudersenhunsocialenetwerk,ookoverdezeerintensieverevalidatie.
Adviseerenondersteunouderstijdensderevalidatieperiode.
Bereidoudersvoorophetmogelijkblijvendebelangvangebarentaal.
Zorgvooreencoördinatordiehettrajectbewaakt,bijwieoudersterechtkunnenmetvragenendieouderssneltoeganggeefttotdegenendiezenodighebben.
Zetoudersnietonderdrukomhaasttemakenmetimplantatie:geefzedetijd.
Reageeropmail.Voordoveenslechthorendeoudersisdetelefoongeenalternatief.
“CI-teamsmoetenmeervertrouwenopouderswatbetrefthetoordeelofhetkindietsprettigofnietprettigvindt.”
1415
OpeenrijtjeVooroudersvankinderenmetbijkomendebeperkingenzijnerweinigzekerhedenalszijhetCI-trajectingaan.HetisnietzekerofimplantatiemedischmogelijkenzinvolisenhetisonvoorspelbaarwatvoorditkinddemeerwaardezalzijnvaneenCI.Dekansisgrootdathetkindomgevingsgeluidgaathorenendatdekwaliteitvanlevenverbetert.Ookdekansdatgebarentaalofondersteunendegebarennodigblijvenistamelijkgroot.Zekerisdatgoede,gelijkwaardigecommunicatiemethetCI-teamenafstemmingbinnenhetCI-team,deouderstengoedekomt.Losvandebeslissingoverimplantatie.
“Uiteindelijkishetjeeigenbeslissingendiekanniemandvoorjenemen.”
Metdankaandeoudersdiehunervaringenmet
onswildendelen.
Defoto’szijndoor16vandegeïnterviewdeoudersbeschikbaargesteldvoor
dezebrochure.
Interviews:IlsevanZadelhoff
MarjonSpeksnijder-Bregman
Tekst:
JetIsarinNinaWolters-Leermakers
IlsevanZadelhoffMariënHannink
Eindredactie:
JetIsarin
KentalisAcademieFODOK©2014
www.fodok.nl
www.kentalisacademie.nlO&[email protected]
Contactmetandereouders?Wordlidvandebesloten
FacebookgroepvandeFODOK:www.facebook.com/MG-doof
Ouderverenigingenwww.fodok.nlwww.chargesyndroom.nlwww.downsyndroom.nlwww.rss-support.nlwww.noonansyndroom.nlwww.hirschsprung.nlhttp://twintotwinsyndroom.blogspot.nlwww.epilepsievereniging.nlwww.bosk.nlwww.foss-info.nl