CHECK DE OP WERKPLEK - Syntra Vlaanderen...Het proces is toepasbaar voor elke vorm van duaal leren....

CHECKWERKPLEK

OPDE

CHECKWERKPLEK

OPDE

PROCESDUALE

LEERTRAJECTEN ORGANISEREN

CHECKWERKPLEK

OPDE

Proces: Duale Leertrajecten organiseren

Operationeel Programma ESF Vlaanderen 2014 – 2020

Fiche oproep 330 Innovatieve projecten Duaal Leren

Prioriteit uit OP: prioriteit 2, preventief loopbaanbeleid

3

CHECKWERKPLEK

OPDE

CHECK OP DE WERKPLEK IS EEN INITIATIEF VAN WOODWIZE MET DE STEUN VAN HET EUROPEES SOCIAAL FONDS

Vlaanderenis werk

CHECKWERKPLEK

OPDE

CHECKWERKPLEK

OPDE

IntroductieDeze handleiding biedt ondersteuning bij het opstarten en organiseren van duaal leren. Lees deze handleiding aandach-tig door vooraleer u start. U vindt hier informatie over het proces om duaal leren te implementeren in uw opleidingsin-stelling of bedrijf. Het proces is toepasbaar voor elke vorm van duaal leren. Binnen deze procesbeschrijving is heel wat gebruikt gemaakt van instrumenten en methodieken uit het ESF-project CHECK op de WERKPLEK. De beschrijving van deze methodiek is terug te vinden op www.checkopdewerkplek.be .

De voorbeelden in de bijlagen zijn gebaseerd op beroepen uit de beroepencluster ‘meubel, interieur en schrijnwerk’, opgesteld door AHOVOKS.

DoelstellingOpleiding arbeidsmarktgericht en duaal organiseren

Binnen het project CHECK op de WERKPLEK zijn arbeidsmarktgerichte duale leertrajecten georganiseerd op basis van de dossiers 7 bso interieurinrichting (Gemeenschapsonderwijs en Katholiek Onderwijs Vlaanderen) en op basis van de beroepskwalificaties: machinaal houtbewerker, (werkplaats)binnenschrijnwerker, meubelmaker interieurelementen en interieurbouwer.

Procedure duale leertrajecten organiserenOm duaal leren te organiseren moeten zowel het bedrijf als de opleidingsinstelling verschillende fases doorlopen. Alles begint met de weloverwogen beslissing om met duaal leren te starten zowel voor de opleidingsinstelling als het bedrijf. Na de voorbereiding begint het zorgen voor instroom. De opleidingsinstelling informeert de lerende (en ouders) en be-drijven ontvangen kandidaten op sollicitatie. Als de perfecte match is gevonden tussen de lerende en het bedrijf start de organisatie van het leertraject. Opvolging van de lerende maakt een belangrijk deel uit voor het welslagen van het duaal leertraject zeker omdat de opleiding zich op verschillende locaties bevind. Afstemming, overleg en bijsturen zijn daarom cruciaal. Op basis van de opvolging vindt de evaluatie plaatst die leidt tot een (sectorale) competentiepas.

Schema

duaal leren im-plemen-

teren school/bedrijf

>instroom

realiseren> matching >

duaal leer-

traject organise-

ren

>opvolgen

en bijsturen

> evalueren >certifice-

ren

4 CHECK OP DE WERKPLEK IS EEN INITIATIEF VAN WOODWIZE MET DE STEUN VAN HET EUROPEES SOCIAAL FONDS

Vlaanderenis werk

TijdspadMaak vooraf een duidelijk tijdspad op en stel deadlines. Dat zorgt voor een houvast en overzicht.

Dit tijdspad is gebaseerd op een schooljaar. Als de opleiding afwijkt van de schoolkalender is een gouden regel start met de voorbereiding één jaar voor de start van het duaal leertraject.

sep

okt

nov

dec

jan

feb

mrt

apr

mei

jun

jul

aug

sep

okt

nov

dec

jan

feb

mrt

apr

mei

jun

looptijd opleidingmaand 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

implementatie duaal lerenschool bedrijfscreenings- en matchingsfaseinformeren/sensibiliseren - bedrijvensensibiliseren/selecteren werkleerplekkeninformerenscreenen/erkennen - bedrijven informeren/sensibiliseren - ouders/leerlingensensibiliseren informeren/infomomentkeuze van de leerlingbepalen arbeidsrijpheidmatching leerling vs bedrijf/bedrijvenduaal leertraject realiserenduaal leertraject organiserenopmaak opleidingplan/alterneringsplanroterenopvolging leerlingevaluerencertificeren

5

CHECKWERKPLEK

OPDE


Vlaanderenis werk

Procesbeschrijving

1. Duaal leren implementeren

Als een opleidingsinstelling de beslissing heeft genomen om met werkplekleren/duaal leren te starten en er zijn vol-doende kandidaat werkleerplekken dan kan het implementeren starten.

sep

okt

nov

dec

jan

feb

mrt

apr

mei

jun

jul

aug

sep

okt

nov

dec

jan

feb

mrt

apr

mei

jun


implementatie duaal lerenschool bedrijf

1.1. Opleidingsinstelling

Duaal leren organiseren lukt alleen als het in de visie van de opleidingsinstelling past. Denk goed na over welke oplei-dingen en waar je deze leervorm wil toepassen.

Personeel informeren

Duaal leren organiseren in uw opleidingsinstelling heeft invloed op het voltallige personeel. Informeer het volledige team ook leerkrachten en personeel die nauwelijks of niet rechtstreeks bij het duaal traject betrokken zijn. Bij de opstart zullen er veel vragen zijn die best zo snel mogelijk worden beantwoord. De kans bestaat dat in het begin niet iedereen gewonnen is voor duaal leren.

Duaal versus klassikaal

Duaal leren is niet voor elk type leerling/cursist geschikt. De doelgroep zijn leerlingen/cursisten die arbeidsrijp en in staat zijn om op een zelfstandig manier competenties aan te leren. Afhankelijk van het type onderwijs is twee evenwaar-dige trajecten, klassikaal en duaal, organiseren nodig. Voor de opleidingsinstelling is dat organisatorisch niet evident. Samenwerken tussen opleidingsinstellingen kan een oplossing bieden.

Naar de lerende toe is deze keuzemogelijkheid heel belangrijk. Niet iedereen is arbeidsrijp of voelt zich comfortabel bij deze opleidingsvorm. De lerende verplichten om een duaal leertraject te volgen kan niet alleen zijn/haar motivatie beïn-vloeden maar kan ook leiden tot negatieve leertrajecten met stopzetting van de overeenkomst tot gevolg en op termijn afhaken van bedrijven die een werkleerplek aanbieden.

Maak een lijst met alle aanpassingen/knelpunten die het implementeren van duaal leren kunnen meebrengen zoals:

Ū leerkrachturen;

Ū organisatie van de algemene vakken (waar mogelijk twee trajecten samen);

Ū wie van het personeel is hiervoor geschikt/inzetbaar;

Ū voldoende tijd vrijmaken voor de opvolging;

Ū hoe e de leerlingen informeren en screenen;

Ū aantal uren op de werkplek;

Ū ….

Geef een prioriteit aan elk van de aanpassingen of knelpunten


Vlaanderenis werk

Voordelen van twee trajecten.

Ū Lerende kan objectief kiezen.

Ū Lerende waarvan de tewerkstelling stopt kan terug naar het klassikaal systeem.

Ū Klassenraad kan objectief beslissen over de arbeidsrijpheid.

Ū Niet arbeidsrijpe leerlingen/cursisten leren verder in de beschermde omgeving van de opleidingsinstelling.

Ū Niet arbeidsrijpe leerlingen/cursisten brengen de relatie met de werkleerplek niet in gevaar.

Partners

Als opleidingsinstelling organiseert u duaal leren niet alleen. Al van bij de voorbereiding betrekt u best externe partners. Denk daarbij verder dan onderwijs en maak onmiddellijk de brug naar de arbeidsmarkt. Op die manier breng je nieuwe ideeën in uw onderwijsinstelling, haal je expertise binnen en zal het engagement van partners die betrokken zijn van bij het opstarten veel groter zijn.

Denk na over wie een meerwaarde kan zijn tijdens de voorbereiding en implementeren van duaal leren. Een brainstorm met directie, leerkrachten, ta(c) kan voor heel wat ideeën zorgen.

Enkele mogelijkheden:

Ū CLB

Ū sectororganisaties (opleidingscentra)

Ū lokale overlegplatformen

Ū pedagogische begeleider(s)

Ū werkgeversorganisaties

Ū (stage) bedrijven

Trajectbegeleiding

Bij implementatie en uitvoeren van duale leertrajecten zijn heel wat personen betrokken. Bepaal voor elk onderdeel van het traject wie verantwoordelijk is.

Ū (praktijk)opleiding in de school

Ū contactpersoon voor het bedrijf

Ū administratieve afhandeling van de documenten

Ū opvolging van de leerling op de werkplek

Ū communicatie leerling/ouders

Ū intake

Ū ….

Wie: De beslissing om te starten met duaal leren wordt genomen door de directie maar het voltallige personeel is be-trokken partij. Van bij de start worden duidelijke afspraken gemaakt over de taakverdeling.

Wanneer: De organisatie van duaal onderwijs vergt heel wat tijd. Een volledig schooljaar is geen overbodige luxe. Beslis tijdig om duaal leren te implementeren.

7

CHECKWERKPLEK

OPDE


Vlaanderenis werk

Trajectbegeleiding Werkplekleren en Duaal Leren “Check op de Werkplek”

DBSO VOLTIJDS ANDERE

Informeren leerlingen/ouders

Ū infomeren leerlingen TWBG TA(C) CLB

Ū informeren ouders DIR + TWBG DIR + TA(C) CLB

Intake nieuwe leerlingen

Ū voorstellen van de werking TWBG LKR

Ū screening leerlingen (screeningsdocumenten TWBG LKR

Ū attitude TWBG LKR

Ū technische competenties LKR LKR

Ū bepalen invulling voltijds engagement TWBG

Ū inschrijving VDAB - dossiermanager opstarten (enkel +20u) TWBG

Begeleiding naar en opvolgen van voltijds engagement

Ū leerlingen activeren TWBG

Ū individuele gesprekken met leerlingen (eventueel thuisbezoeken) TWBG

Ū matching leerling - bedrijf TWBG LKR + TA(C)

Ū opmaak opleidingsplan TWBG + LKR LKR

Ū bepalen activiteiten TWBG + LKR LKR

Ū opmaak opleidingsplan TWBG + LKR LKR

Ū opmaak en opvolgen contracten (+ premies) TWBG STC + ADM

Ū meegaan op sollicitatiegesprek TWBG

Ū bemiddelen en begeleiden bij conflicten, loonsproblemen, afwezighe-den, motivatieproblemen, ...

TWBG LKR + LLBG

Administratie en organisatie

Ū individueel dossier lln. VDAB-dossier – dossiermanager TWBG LKR

Ū contracten – premies – start/stagebonus TWBG

Ū documenten bedrijfsbezoeken – attesten tewerkstelling TWBG

Ū input luik tewerkstelling klassenraden TWBG

Ū overzichtscijfers tewerkstelling TWBG

Ū organiseren en bijwonen sectorale proeven TWBG

Ū opvolgen aanwezigheidslijsten leerlingen TWBG + LKR

Overleg/vergaderingen

Ū intern

Ū cel tewerkstelling TWBG

Ū cel trajectbegeleiding TWBG

Ū uitvoerend team TWBG LKR + TA(C)

Ū vertegenwoordiging in centrumraad CDO TWBG

Ū participatie in werkgroepen TWBG TA(C)

Ū dagelijks overleg met omkadering en leerkrachten TWBG DIR + TA(C)

Ū klassenraden en oudercontacten TWBG LKR

Ū GIP LKR

Ū trajectbespreking TWBG LKR


Vlaanderenis werk

Ū extern

Ū overleg tewerkstellingsbegeleiders West-Vlaanderen TWBG

Ū sectoroverleg/vergaderingen DIR + TWBG DIR + TA(C)

Ū mentoren TWBG + LKR STC + LKR

Opvolging en evaluatie

Ū opvolging TWBG LKR BEDRIJF

Ū uitlezen opvolginstrument TWBG LKR

Ū trajectopvolging (activiteiten) BEDRIJF

Ū opvolgen evoluties opleidingsplan TWBG + LKR LKR

Ū bijsturen opleidingstraject (in overleg met bedrijf) TWBG + LKR LKR

Ū evaluatie LKR LKR

Ū evaluatie lln. (technisch) in overleg met de mentor LKR LKR

Ū evaluatie lln. (attitude) in overleg met de mentor TWBG + LKR LKR

Ū GIP LKR BEDRIJF

Legende:

Ū TWBG: tewerkstellingsbegeleider = leerkracht in het voltijds

Ū DIR: directeur

Ū LKR: leerkracht

Ū LLBG: leerlingbegeleiding

Ū TA(C): technische adviseur/coördinator

Ū CLB: centra voor leerlingbegeleiding

Ū STC: stagecoördinator

Ū ADM: administratie

9

CHECKWERKPLEK

OPDE


Vlaanderenis werk

1.2. Bedrijf

Sommige bedrijven hebben ervaring met duaal leren/werkplekleren via stages, Leren en Werken (DBSO, Leertijd) of individuele beroepsopleiding in de onderneming (IBO), andere nog helemaal niet.

Om er een succes van te maken, moet elke lerende in een duale opleiding terecht kunnen op een kwaliteitsvolle werkleerplek. De werkgever is dan ook een onmisbare schakel. Door het aanbieden van een werkleerplek help je de lerende om hun opleiding te vervolmaken, bereid je hen zo goed mogelijk voor op de arbeidsmarkt en leid je mee de werknemers van de toekomst op.

Om een werkleerplek aan te bieden moet aan bepaalde voorwaarden voldaan worden.

Ū Een aanvraag indienen om erkend werkleerbedrijf te worden en voldoen aan de erkenningsvoorwaarden.

Ū Een mentor aanduiden die instaat voor de opleiding en begeleiding van de lerende op de werkplek.

Ū Een intakegesprek houden met de jongere en indien je de jongere wenst aan te werven een overeenkomst afsluiten.

Ū Ervoor zorgen dat de tewerkstelling aansluit bij de gevolgde opleiding en dat het opleidingsplan gerealiseerd wordt.

Ū De engagementen nakomen die verbonden zijn aan het afsluiten van de overeenkomst.

Niet elk bedrijf is geschikt voor elke opleiding. Het is belangrijk om voldoende informatie te verzamelen om de mogelijk-heden binnen het bedrijf te kennen en na te gaan voor welke opleiding het in aanmerking komt1.

Communiceer intern in het bedrijf

Ū Zorg dat alle niveaus binnen uw onderneming betrokken / geïnformeerd zijn.

Ū Duid een gedreven mentor aan, zorg voor een gepaste opleiding indien nodig.

De mentor staat in voor de opleiding en begeleiding van de lerende op de werkleerplek. Aangezien de lerende een om-vangrijk deel van de opleiding doorbrengt op de werkleerplek speelt de mentor een erg belangrijke rol in het leerproces. De mentor staat in voor een goed verloop van het leerproces van de jongere en volgt de competentieverwerving op. De mentor staat ook in voor de begeleiding van de lerende op werkleerplek en is aanspreekpunt voor de begeleider van de opleidingsinstelling.

De mentor hoeft deze taken niet allemaal zelf op te nemen, maar kan ook collega’s inschakelen in het leerproces van de jongere. Het is dan ook belangrijk dat het volledige team achter de keuze staat om een jongere op te leiden.

De rol van mentor vergt heel wat vaardigheden. Daarom is in de erkenningsvoorwaarden voorzien dat hij/zij minsten 25 jaar moet zijn en minstens vijf jaar praktijkervaring moet hebben. Bovendien is er een ruim aanbod van opleiding, bege-leiding en ondersteuning voor de mentor voorzien onder andere via de sectorale opleidingscentra.

Wie: De beslissing om te starten met duaal leren wordt genomen door de zaakvoerder maar het voltallige personeel is betrokken partij. Van bij de start worden duidelijke afspraken gemaakt over de taakverdeling (mentor, peter, …).

Wanneer: Implementeren van leren op de werkplek start na het screenen en erkennen van de werkplek. Concrete afspraken worden de laatste maand(en) voor de start van de lerende gemaakt. Beslis tijdig wie de taak als mentor zal opnemen zodat die persoon, indien nodig, nog een opleiding kan volgen.

1 In het ‘proces erkennen van de werkplek’ op www.checkopdewerkplek.be staat de erkenning als werkplek en het bepalen van de opleidingen waarvoor het bedrijf in aanmerking komt beschreven.


Vlaanderenis werk

2. Instroom realiseren

Duaal leren is, zeker binnen het voltijds onderwijs, een nieuw begrip voor zowel ouders als leerlingen. Er wordt snel de link gemaakt met Leren & Werken die dikwijls (onterecht) als een minderwaardige opleidingsvorm wordt aanzien. Het is van groot belang een duidelijk beeld te schetsen van wat werkplekleren en meer in het bijzonder duaal leren betekent. De doelgroep is bij de start nog breed en niet afgebakend.

Stappenplan

1. Sensibiliseren

2. Informeren (ouders/leerlingen)

Ū Infomoment

3. Keuze van de lerende

4. Bepalen arbeidsrijpheidse

pok

tno

vde

cja

nfe

bm

rtap

rm

eiju

nju

lau

gse

pok

tno

vde

cja

nfe

bm

rtap

rm

eiju

n


screenings- en matchingsfaseinformeren/sensibiliseren - ouders/leerlingensensibiliseren informeren/infomomentkeuze van de leerlingbepalen arbeidsrijpheid

2.1. Sensibiliseren

Als de potentiële instroom niet gekend is, zullen meer sensibiliseringsacties nodig zijn om een duaal leertraject kenbaar te maken dan wanneer het duaal leertraject verder bouwt op een bestaande studierichting.

Volgende acties komen hiervoor in aanmerking:

Ū infostand tijdens opendeurdag;

Ū ondersteunende acties door derden (sectororganisaties, oud-leerlingencomité, …);

Ū opmaken en verspreiden van campagnemateriaal (poster, infofolder, …);

Ū getuigenissen van leerlingen;

Ū kenbaar maken via (sociale) media (krant, sociale partners, facebook, …);

Ū bespreekbaar maken van duaal leren tijdens de lessen;

Ū link/verschil tussen stage en duaal leren verduidelijken;

Ū bij de stages de link met duaal leren maken;

Ū ….

Stel jaarlijks een actieplan op om een goede spreiding te verkrijgen en de acties grondig voor te bereiden. Maak de inhoud van het actieplan in overleg op. Sluit, indien mogelijk, aan bij bestaande acties. Het evalueren van acties uit het verleden en het organiseren van een brainstorm zijn aangewezen technieken.

Het bewustmaken van ouders en leerlingen gaat verder dan de school. Het is de taak van een grotere groep van actoren zoals: het beleid, sectoren en onderwijskoepels/net. Een opleidingsinstelling maakt daar een belangrijk deel van uit.

11

CHECKWERKPLEK

OPDE


Vlaanderenis werk

Opstellen van een actieplan

Wie: Bewustmaking is een opdracht voor iedereen binnen de opleidingsinstelling en begint bij het geloof in duaal leren door alle betrokken personen die de boodschap verder uitdragen. Toch is het belangrijk enkele personen in de organisa-tie enkele verantwoordelijkheden toe te vertrouwen.

Ū Coördinator: Als de onderwijsinstelling over een PR-verantwoordelijke beschikt is hij/zij de geschikte persoon. Is dat niet het geval kan een directielid of iemand van het middenkader (bvb. technisch adviseur, domeinexpert, ...) deze taak opnemen. Het is zijn taak om een actieplan op te stellen, acties op elkaar af te stemmen en te coördineren.

Organiseren van de acties

Ū Verantwoordelijke per actie: Elke actie vraagt voorbereiding en expertise die niet steeds door één en dezelfde persoon gedragen kan worden. Duid voor elke actie een persoon aan die verantwoordelijk is. Het is zijn taak om, wanneer nodig contacten te leggen met derden om collega’s te informeren en de actie voor te bereiden.

Ū Uitvoerder: Elke actie vraagt mankracht, afhankelijk van het initiatief kan dat meer of minder zijn. Het is de taak van de uitvoerder om de opdracht die hem door de verantwoordelijke van de actie is toegewezen uit te voeren.

Wanneer: Sensibiliseren start in principe vandaag. Maak elk jaar een actieplan en verdeel duidelijk de taken. Afhankelijk van de soort actie moet rekening gehouden met een voorbereidingstijd van 2 tot 6 maand.

Sensibiliseringsacties kunnen op elk moment van het jaar doorgaan. De acties nemen toe naarmate de start van de opleiding nadert. De acties kunnen best aansluiten bij bestaande initiatieven van de onderwijsinstelling zoals infodagen, open-deur-dagen en oudercontacten.

2.2. Informeren

Het informeren gaat een stap verder. De doelgroep zijn leerlingen/cursisten uit opleidingen waarop het duaal leren ver-der bouwt en personen die interesse tonen in een duaal leertraject (bvb. door sensibiliseringsactie). Informeren betekent concrete informatie over brengen over wat duaal leren inhoud, organisatie en de invloed dat het heeft op het opleidings-traject. Het is belangrijk de informatieoverdracht naar leerlingen/cursisten en ouders grondig voor te bereiden. Dat kan op verschillende manieren gebeuren:

Ū Informatiefolder

Ū Infomoment

Een combinatie van verschillende acties is wenselijk.

Informatiefolder

Opmaak

Ouders/leerlingen/cursisten hechten nog altijd waarde aan een informatiefolder. Het blijft een belangrijk (marketing) instrument om te informeren. Een goeie informatiefolder is, overzichtelijk, begrijpelijk, informatief en toch beknopt. De verleiding is groot om tot in de kleinste details te beschrijven. Het risico bestaat dan dat leerlingen/cursisten of ouders de essentie niet vinden of dat zij bij voorbaat de folder niet willen inzien. Overzichtelijk en begrijpelijk houdt in dat de folder duidelijk is en dat de lezer onmiddellijk de informatie vindt die of zij/hij zoekt. Een goede indeling en duidelijke lay-out zijn hiervoor onontbeerlijk. Informatief betekent beknopt geformuleerde praktische informatie die logisch geordend is. Vermijdt details die alleen interessant zijn voor een kleine groep.

In de informatiefolder is het belangrijk om naar de eigen website te verwijzen, waar men voor uitgebreidere informatie terecht kan.


Vlaanderenis werk

Een infofolder kan bestaan uit volgende onderwerpen:

Ū doelgroep

Ū Wat is duaal leren?

Ū Waarom duaal leren?

Ū voordelen van leren op de werkplek

Ū organisatie

Ū begeleiding

Ū certificering

Ū matching met een werkleerplek

Ū Waar is er meer informatie te vinden?

Tips:

Ū Zorg dat de folder opvalt (Lay-out)

Ū Zorg voor herkenbaarheid: logo, naam van de school, studierichting, terminologie (duaal leren)

Verspreiden

Informatiefolders verspreiden kan via verschillende kanalen. U kunt het op een papieren drager fysiek overhandigen of verspreiden via diverse mediakanalen. Probeer meerdere (media)kanalen naast elkaar te gebruiken, zodat het ene kanaal het andere kanaal versterkt.

Gelegenheden om info te verspreiden:

Ū opendeurdag

Ū infodag

Ū oudercontacten

Ū mailing

Ū website

Ū sociale media (facebook, twitter, …)

Ū nieuwsbrief/schoolkrant

Ū …

Wie: Binnen elke opleidingsinstelling is er wel iemand die verantwoordelijk is voor communicatie. Hij/zij is de geschikte persoon voor het opmaken van de informatiefolder. De input aan informatie wordt aangeleverd door het (midden)kader van.

De informatie verspreiden is een taak van het voltallige schoolpersoneel en is afhankelijk van de actie.

Wanneer: Zodra het opleidingstraject gekend is, kan het ontwikkeling van de folder gestart worden. Hoewel het versprei-den van de informatiefolder op elk moment van het jaar kan, nemen de acties toe naarmate de start van de opleiding nadert.

Output: Geïnteresseerde potentiële kandidaten.

13

CHECKWERKPLEK

OPDE


Vlaanderenis werk

Ove

rtui

gd o

f toc

h no

g vr

agen

co

ntac

teer

dan

sne

l:

Pro

mot

or:

Woo

dwiz

e

Hof

ter

Vlee

st d

reef

3, 1

070

Bru

ssel

Tel.:

02

558

15 5

1 | G

sm: 0

495

56 1

0 00

bart

@w

oodw

ize.

be

Par

tner

:

Vrij

Tech

nisc

h In

stitu

ut K

ortr

ijk

Bee

kstr

aat 2

1, 8

500

Kor

trijk

Tel.:

056

21

23 0

1

fran

k.w

inde

ls@

vtik

ortr

ijk.b

e

filie

p.co

ttem

@vt

ikor

trijk

.be

Par

tner

:

GO

Spe

ctru

msc

hool

Deu

rne

Fran

k D

epoo

rter

e

Rug

geve

ldla

an 4

96, 2

100

Deu

rne

Tel.:

03

328

05 0

0

CHECK

WERKPLEKOPDE

Kri

jg ik

het

zelf

de d

iplo

ma

of

getu

igsc

hrift

?

Je k

rijg

t pre

cies

het

zelf

de d

iplo

ma

of g

etui

gsch

rift

als

je

alle

doe

lste

lling

en b

ehaa

lt. H

et g

rote

ver

schi

l is

dat j

e

mee

r za

l geo

efen

d he

bben

in e

en é

cht b

edri

jf.

Je m

ag u

itera

ard

na d

it pi

loot

proj

ect n

og d

oors

trom

en

naar

het

hog

er o

nder

wijs

.

En je

kri

jgt e

r no

g ee

n se

ctor

ale

com

pete

ntie

pas

bove

nop,

alt

ijd h

andi

g bi

j het

sol

licite

ren.

Hoe

vin

d ik

een

bed

rijf?

De

scho

ol z

al s

amen

met

Woo

dwiz

e ee

n ge

schi

kt b

edri

jf

voor

jou

zoek

en.

Je m

ag o

ok z

elf e

en b

edri

jf vo

orst

elle

n. W

e be

kijk

en

dan

sam

en o

f het

vol

doet

aan

de

voor

waa

rden

als

leer

wer

kbed

rijf.

Ben

ik v

erze

kerd

?

Alle

act

ivite

iten

die

je d

oet t

ijden

s he

t pilo

otpr

ojec

t zijn

verz

eker

d do

or d

e sc

hool

verz

eker

ing

of d

e ve

rzek

erin

g

van

het b

edri

jf.

Hoe

veel

kos

t dit?

Het

pilo

otpr

ojec

t is

grat

is. J

e be

nt a

ls le

erlin

g

gelij

kges

teld

aan

een

wer

knem

er in

het

bed

rijf.

Het

bedr

ijf z

al s

amen

met

jou

en m

et d

e sc

hool

afs

prak

en

mak

en o

ver

veili

ghei

dsvo

orzi

enin

gen,

ger

eeds

chap

,

kled

ij …

STAR

TEN

MET

W

ERK

PLE

KLE

REN

EEN

LO

GIS

CH

E K

EUZE

!

CH

ECK

OP

DE

WER

KP

LEK

IS E

EN IN

ITIA

TIEF

VAN

WO

OD

WIZ

E M

ET D

E ST

EUN

VAN

HET

EU

RO

PEE

S SO

CIA

AL F

ON

DS

Vlaa

nder

enis

wer

k


Vlaanderenis werk

Voor

wie

?

Leer

linge

n 7d

e ja

ar in

teri

euri

nric

htin

g.

Waa

rom

?

De

Vlaa

mse

Min

iste

r va

n on

derw

ijs (H

ilde

Cre

vits

) en

de M

inis

ter

van

wer

k (P

hilip

pe M

uyte

rs) w

illen

sam

en

het d

uaal

lere

n in

Vla

ande

ren

uitb

ouw

en. E

n oo

k w

ij

zijn

erv

an o

vert

uigd

dat

er

veel

te le

ren

valt

op

de

wer

kvlo

er.

Wat

is d

uaal

lere

n?

Het

is e

en s

yste

em v

an a

fwis

sele

nd le

ren

op d

e sc

hool

en in

één

of m

eerd

ere

bedr

ijven

. In

dit p

iloot

proj

ect

gebe

urt e

en b

elan

grijk

dee

l van

de

prak

tijko

plei

ding

in

een

écht

bed

rijf

(wer

kple

kler

en).

De

mee

ste

alge

men

e

vorm

ing

en th

eore

tisch

e ke

nnis

wor

dt o

p sc

hool

aang

elee

rd.

Voor

dele

n va

n he

t ler

en o

p de

w

erkp

lek?

Er z

ijn v

ersc

hille

nde

voor

dele

n:

Ū

Het

is m

otiv

eren

d en

het

gee

ft je

ext

ra k

anse

n op

de

arbe

idsm

arkt

.

Ū

Je le

ert w

erke

n in

een

ech

te w

erko

mge

ving

;

Ū

Je le

ert w

erke

n m

et n

ieuw

e ge

reed

scha

ppen

;

Ū

Je m

aakt

ken

nis

met

vei

lighe

idsp

roce

dure

s in

een

be

drijf

;

Ū

Je o

efen

t bel

angr

ijke

attit

udes

die

je n

odig

t heb

t in

een

écht

bed

rijf

(bv.

sam

enw

erke

n, o

p tij

d ko

men

, in

itiat

ief n

emen

, …);

Hoe

gaa

n w

e he

t org

anis

eren

?

De

scho

ol g

aat s

amen

met

de

sect

or o

p zo

ek n

aar

bedr

ijven

waa

r de

leer

linge

n ku

nnen

lere

n. D

e sc

hool

en h

et b

edri

jf sp

reke

n sa

men

dui

delij

k af

, wat

er

gele

erd

wor

dt in

het

bed

rijf

en w

at e

r ge

leer

d w

ordt

op

scho

ol.

Jij g

aat t

wee

dag

en in

de

wee

k le

ren

in e

en b

edri

jf.

Om

alle

doe

lste

lling

en te

kun

nen

beha

len

wor

dt d

e

ople

idin

g op

gesp

litst

in tw

ee b

lokk

en. T

usse

n de

blok

ken

wor

dt g

ewis

seld

van

bed

rijf.

We

moe

dige

n al

le le

erlin

gen

aan

om z

ich

kand

idaa

t te

stel

len

voor

dit

pilo

otpr

ojec

t.

Wie

beg

elei

dt d

e le

erlin

gen?

Het

is d

e sc

hool

die

alle

leer

linge

n op

volg

t, be

gele

idt e

n

eval

ueer

t. O

m g

oed

te k

unne

n ev

alue

ren

gaat

de

scho

ol

in g

espr

ek m

et d

e le

erlin

g en

het

bed

rijf.

Op

elk

bedr

ijf w

ordt

er

een

men

tor

aang

edui

d di

e

vera

ntw

oord

elijk

is v

oor

de b

egel

eidi

ng o

p he

t bed

rijf

zelf

. De

men

tor

heef

t ins

praa

k bi

j de

eval

uatie

.

CH

ECK

OP

DE

WER

KP

LEK

IS E

EN IN

ITIA

TIEF

VAN

WO

OD

WIZ

E M

ET D

E ST

EUN

VAN

HET

EU

RO

PEE

S SO

CIA

AL F

ON

DS

Vlaa

nder

enis

wer

k

15

CHECKWERKPLEK

OPDE


Vlaanderenis werk

Infomoment

Een infomoment organiseren is een goeie manier om informatie over te brengen. Beperk de info niet tot het voorstel-len van duaal leren maar integreer het in een breder geheel zoals het voorstellen van de organisatie van het volledige opleiding.

Vooraleer te starten met de organisatie van het infomoment is het raadzaam stil te staan bij:

Ū Wie is de doelgroep?

Ū Welke info is relevant en wil ik zeker overbrengen?

Ū Hoe ga ik verder na het infomoment?

Een goed infomoment is to the point, heeft concrete en voldoende informatie en duurt niet te lang (max. 45’). Ook hier geldt ‘de eerste indruk’. Probeer bij minderjarige leerlingen ook de ouders te betrekken.

Als de lerende een keuze moet maken tussen meerdere trajecten (bvb. duaal versus voltijds dagonderwijs) dan biedt het infomoment de kans om het keuzeproces bij de lerende op te starten. Dat kan door de lerende een document mee te geven waarop hij/zij de keuze noteert en motiveert (zie verder bij ‘keuze van de lerende’).

Een infomoment kan bestaan uit:

Ū getuigenis van de arbeidsmarkt;

Ū voorstelling van het opleidingstraject (bvb. zowel algemene, technische als praktische vorming).

Ū waarom kiezen voor duaal leren;

Ū link met de arbeidsmarkt (bvb. knelpuntberoepen);

Ū keuze, traditioneel traject of duaal traject;

Ū voor wie is duaal leren geschikt(arbeidsrijpe leerlingen die op zelfstandige wijze een opleiding kunnen aanleren).

Tips voor een goed infomoment

Ū Vertrek vanuit een positieve boodschap.

Ū Hou de sfeer tijdens het infomoment positief.

Ū Laat niet toe dat deelnemers de aandacht naar zich toe trekken door het onnodig stellen van veel vragen.

Ū Betrek onmiddellijk de arbeidsmarkt. Dat kan door iemand van de sector uit te nodigen, een getuigenis van een werk-gever of een oud-student.

Ū Leg de link met het hoger onderwijs (bvb. werkplekleren in de opleiding geneeskunde).

Ū Benadruk de positieve elementen van duaal leren maar vermeld ook de aandachtspunten.

Ū Laat ruimte voor vragen.

Ū Bereidt u voor op mogelijk vragen.

Ū Sluit af met een informeel moment (bvb. receptie).

Op het einde van het infomoment krijgt iedereen de informatiefolder van het duaal leertraject.

Wie: Zorg voor voldoende betrokkenheid van verschillende functiehouders zowel bij de voorbereiding als bij het infomo-ment. Binnen de opleidingsinstelling zijn dat de leerkracht(en), technisch adviseur, directie. Bedrijfsleider, oud-leerlin-gen of sectorverantwoordelijken kunnen de arbeidsmarkt vertegenwoordigen.

Wanneer:

Ū Op het einde van het voorafgaande (school)jaar en eventueel herhalen bij aanvang van de opleiding.

Ū Tijdens infosessie(s) of opendeurdagen.

Output: Geïnformeerde kandidaten

Voor

wie

?

Leer

linge

n 7d

e ja

ar in

teri

euri

nric

htin

g.

Waa

rom

?

De

Vlaa

mse

Min

iste

r va

n on

derw

ijs (H

ilde

Cre

vits

) en

de M

inis

ter

van

wer

k (P

hilip

pe M

uyte

rs) w

illen

sam

en

het d

uaal

lere

n in

Vla

ande

ren

uitb

ouw

en. E

n oo

k w

ij

zijn

erv

an o

vert

uigd

dat

er

veel

te le

ren

valt

op

de

wer

kvlo

er.

Wat

is d

uaal

lere

n?

Het

is e

en s

yste

em v

an a

fwis

sele

nd le

ren

op d

e sc

hool

en in

één

of m

eerd

ere

bedr

ijven

. In

dit p

iloot

proj

ect

gebe

urt e

en b

elan

grijk

dee

l van

de

prak

tijko

plei

ding

in

een

écht

bed

rijf

(wer

kple

kler

en).

De

mee

ste

alge

men

e

vorm

ing

en th

eore

tisch

e ke

nnis

wor

dt o

p sc

hool

aang

elee

rd.

Voor

dele

n va

n he

t ler

en o

p de

w

erkp

lek?

Er z

ijn v

ersc

hille

nde

voor

dele

n:

Ū

Het

is m

otiv

eren

d en

het

gee

ft je

ext

ra k

anse

n op

de

arbe

idsm

arkt

.

Ū

Je le

ert w

erke

n in

een

ech

te w

erko

mge

ving

;

Ū

Je le

ert w

erke

n m

et n

ieuw

e ge

reed

scha

ppen

;

Ū

Je m

aakt

ken

nis

met

vei

lighe

idsp

roce

dure

s in

een

be

drijf

;

Ū

Je o

efen

t bel

angr

ijke

attit

udes

die

je n

odig

t heb

t in

een

écht

bed

rijf

(bv.

sam

enw

erke

n, o

p tij

d ko

men

, in

itiat

ief n

emen

, …);

Hoe

gaa

n w

e he

t org

anis

eren

?

De

scho

ol g

aat s

amen

met

de

sect

or o

p zo

ek n

aar

bedr

ijven

waa

r de

leer

linge

n ku

nnen

lere

n. D

e sc

hool

en h

et b

edri

jf sp

reke

n sa

men

dui

delij

k af

, wat

er

gele

erd

wor

dt in

het

bed

rijf

en w

at e

r ge

leer

d w

ordt

op

scho

ol.

Jij g

aat t

wee

dag

en in

de

wee

k le

ren

in e

en b

edri

jf.

Om

alle

doe

lste

lling

en te

kun

nen

beha

len

wor

dt d

e

ople

idin

g op

gesp

litst

in tw

ee b

lokk

en. T

usse

n de

blok

ken

wor

dt g

ewis

seld

van

bed

rijf.

We

moe

dige

n al

le le

erlin

gen

aan

om z

ich

kand

idaa

t te

stel

len

voor

dit

pilo

otpr

ojec

t.

Wie

beg

elei

dt d

e le

erlin

gen?

Het

is d

e sc

hool

die

alle

leer

linge

n op

volg

t, be

gele

idt e

n

eval

ueer

t. O

m g

oed

te k

unne

n ev

alue

ren

gaat

de

scho

ol

in g

espr

ek m

et d

e le

erlin

g en

het

bed

rijf.

Op

elk

bedr

ijf w

ordt

er

een

men

tor

aang

edui

d di

e

vera

ntw

oord

elijk

is v

oor

de b

egel

eidi

ng o

p he

t bed

rijf

zelf

. De

men

tor

heef

t ins

praa

k bi

j de

eval

uatie

.

CH

ECK

OP

DE

WER

KP

LEK

IS E

EN IN

ITIA

TIEF

VAN

WO

OD

WIZ

E M

ET D

E ST

EUN

VAN

HET

EU

RO

PEE

S SO

CIA

AL F

ON

DS

Vlaa

nder

enis

wer

k


Vlaanderenis werk

2.3. Screening van de leerling/cursist

Nadat leerlingen en cursisten goed zijn geïnformeerd is het tijd voor de volgende fase, deelnemers rekruteren. Dat gebeurt in twee stappen. Eerst wordt gepolst bij de leerling/cursist of hij/zij wel of niet geïnteresseerd is in een duale leerweg. Daarna is het belangrijk om na te gaan of de personen die kiezen voor duaal leren arbeidsrijp zijn. Leerlingen die instappen in duaal traject via één van de centra Leren en Werken hebben die keuze al gemaakt maar ook zij moeten arbeidsrijp zijn.

De screening gaat na of de lerende over voldoende voorkennis beschikt om in de gekozen opleiding een succesvol traject af te leggen en of hij/zij voldoende arbeidsrijp is.

Keuze van de lerende

Sommige leerlingen en cursisten hebben via de sensibiliseringsacties en infosessies al duidelijk te kennen gegeven geïnteresseerd te zijn voor een duale leerweg. Andere hebben die keuze nog niet gemaakt.

De keuze tussen verschillende opleidingsvormen is niet gemakkelijk. Als het om een nieuwe, onbekende opleidingsvorm gaat is de drempel nog hoger. Het is aan te raden om die keuze in stappen te laten verlopen.

Stap 1: Geef een keuzeformulier mee om de keuze te bepalen. Laat ze hun keuze motiveren. Maak duidelijke afspraken over bij wie en tegen wanneer het formulier in te dienen.

In het formulier kunnen volgende zaken aan bod komen:

Ū persoonlijke gegevens van de lerende

Ū keuze van de opleidingsvorm

Ū motivatie

Ū extra opmerking van de ouders

Ū verslag van het opvolggesprek

Ū conclusie van de klassenraad

TIP! Zet een duidelijke deadline voor het indienen.

Wie: Het formulier afgeven kan best door een vertrouwd persoon van de lerende. In een school kan dat de leerkracht, trajectbegeleider of technisch adviseur zijn. Voor geïnteresseerden die vrij informeren om in een duaal traject te stappen zijn formulieren voorhanden op het secretariaat.

Wanneer: Ideaal is om het keuzeformulier mee te geven na een infomoment of op een oudercontact met voldoende uit-leg. Laat de lerende niet te lang de tijd om het document in te dienen. Twee weken is voldoende.

Als de leerlingen/cursisten logisch doorstromen naar de opleiding (vb. in een se-n-se na een 6de jaar) start het keuze proces op het einde van het voorgaande (school)jaar.

Output: Motivatie van de lerende en zicht op potentiële instroom voor het duaal leertraject.

17

CHECKWERKPLEK

OPDE


Vlaanderenis werk

Keuzeformulier schooljaar 2016 - 2017

Praktijk 7 BSO interieurinrichting

Naam : «Voornaam» «Naam»

Klas (schooljaar 2015 – 2016) : «Klas»

Keuze van de leerling

Voor het behalen van de praktijkdoelstelling gaat mijn voorkeur uit naar

□ Praktijk in contactonderwijs (werkplaats opleidingsinstelling)

□ Praktijk in werkplekleren (bedrijven)

Motivering van de keuze (verder toelichting in een gesprek)

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

Opmerkingen of aanvullingen van de ouders……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

Datum …………………………….

Handtekening leerling

«Voornaam» «Naam»

Handtekening ouders


Vlaanderenis werk

Verslag van het gesprek

Datum : ....../……/2016

Aanwezig : …………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

Conclusie van de klassenraad

Datum : ....../……/2016

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

Handtekening stafmedewerker hout

Bart De Waele

Handtekening directeur

Jeroen Doom

19

CHECKWERKPLEK

OPDE


Vlaanderenis werk

Verslag van het gesprek

Datum : ....../……/2016

Aanwezig : …………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

Conclusie van de klassenraad

Datum : ....../……/2016

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

Handtekening stafmedewerker hout

Bart De Waele

Handtekening directeur

Jeroen Doom

Stap 2: Organiseer een opvolggesprek met de lerende.

Niet iedereen is goed in schriftelijke verwoorden van hun motivatie, het duaal leertraject is nog niet duidelijk of er zijn nog vragen waardoor het moeilijk is om een keuze te maken en te motiveren. Te dikwijls is de keuze beïnvloed door de keuze van de klasgenoten/vrienden.

Het is belangrijk om na het indienen van de keuzeformulier een gesprek te hebben met de lerende waarin hij/zij de keuze opnieuw motiveert. Onbeantwoorde vragen kunnen dan nog worden beantwoord en twijfels weggenomen. Een opvolggesprek dient niet om de lerende om te praten om alsnog in een duaal traject te stappen. Respecteer de keuze van de leerling.

Wie: Bij het opvolggesprek is naast de persoon die het gesprek leidt minimaal ook een vertrouwenspersoon van de le-rende aanwezig. In een opleidingsinstelling kan dat een praktijkleerkracht of de klastitularis zijn.

Wanneer: Het opvolggesprek vindt plaats maximaal 2 weken na het indienen van het keuzeformulier.

Output: Potentiële instroom voor het duaal leertraject.


Vlaanderenis werk

2.4. Arbeidsrijpheid bepalen

Wat is arbeidsrijpheid en wanneer is de lerende arbeidsrijp? Moeilijke vragen om te beantwoorden. De lerende is ar-beidsrijp als hij/zij in staat is om op een zelfstandige manier competenties te verwerven.

CHECK op de WERKPLEK Binnen het project CHECK op de WERKPLEK is geen specifieke screening voor arbeidsrijpheid uitgewerkt. De part-ners uit het project hebben zelf het proces en de instrumenten bepaald. Er zijn bestaande instrumenten (VDAB) en ontwikkelde instrumenten uit andere ESF-projecten zoals ‘arbeidsrijpheid’ van Volta en ‘De werkplek als leerplek’ van VOKA Oost-Vlaanderen en EDUGO gebruikt.

Bepalen van arbeidsrijpheid mag geen momentopname zijn. Het is een proces die begint ruim voor de start van het duaal leertraject van de jongere. En wordt opgebouwd met informatie op basis van verschillende tools.

Arbeidsrijpheid gaat niet alleen over attitudes. Om in sommige opleidingen in te stappen kan technische kennis of een vooropleiding nodig zijn. Een getuigschrift of certificaat kan die technische kennis aantonen. In andere situaties kan een praktische proef of theoretische test nodig zijn. Als het duaal leertraject deel uit maakt van een vervolgtraject binnen een studierichting is de voorkennis uiteraard gekend.

De tijdslijn uit het ESF-project ‘De werkplek als leerplek’ van VOKA Oost-Vlaanderen en EDUGO geeft een zicht op hoe een traject voor toeleiding en screening kan worden opgebouwd.

21

CHECKWERKPLEK

OPDE


Vlaanderenis werk

Twee scenario’s:

1. De leerling is gekend

De leerling volgt al verschillende jaren les in de opleidingsinstelling of er is een opvolgdossier over de attitudes en tech-nische kennis beschikbaar.

Ū stageverslagen

Ū rapporten klassenraden

Ū ervaringen van leerkrachten, trajectbegeleiders DBSO, …

Ū getuigschriften (deelkwalificaties)

Ū …

Voor de meeste leerlingen/cursisten zal die informatie volstaan voor de klassenraad om een advies te formuleren. Om het advies te bevestigen is een aanvullende test via een extra screeningsinstrument aangewezen.

2. De leerling is nieuw

Het bepalen van de arbeidsrijpheid van leerlingen/cursisten de nieuw zijn voor de opleidingsverstrekker en waarvan geen informatie beschikbaar is, is moeilijker. Er zijn hiervoor heel wat screeningsinstrumenten zoals, vragenlijsten en testen beschikbaar. Deze instrumenten zijn een momentopname waardoor de betrouwbaarheid in vraag gesteld kan worden maar ze geven op zijn minst een indicatie en informatie voor bvb. de klassenraad om hun advies op te baseren.

Screeningsinstrumenten

Ū Leidraad intake en screening (https://www.vdab.be/cvs/cvs_onderwijs.shtml#kwaliteitsvol)

Ū Screeningsinstrument VDAB (https://www.vdab.be/cvs/cvs_onderwijs.shtml#kwaliteitsvol)

Ū Kickstart (https://kickstart.goleweb.eu/nl/main)

Ū Tool arbeidsrijpheid Volta (www.checkopdewerkplek.be (leertraject realiseren))

Een praktische proef en/of een theoretische test kan gebruikt worden om de technische kennis te bepalen.

Criteria voor positief advies:

Ū Arbeidsrijp

Ū Leergierig en ambitieus

Ū Eigen leerproces in handen kunnen nemen

Ū …

Wie: Bepalen van de (arbeids)attitudes gebeurd door personen die vertrouwd zijn met het gebruik van beschikbare screeningsinstrumenten en tools. Binnen de opleidingsinstellingen zijn dat vooral de trajectbegeleiders of specifiek hier-voor opgeleide personen. Eventueel kan beroep gedaan worden op een externe organisatie. Afnemen van een praktijk-proef is de taak van de praktijkleerkracht. Het uiteindelijk advies is de beslissing van de klassenraad.

Wanneer: Idealiter is de leerling/cursist geruime tijd opgevolgd binnen de opleidingsinstelling. Als de hij/zij voordien niet gekend was, kan het bepalen van de arbeidsrijpheid tot net voor het matchen van de lerende met het bedrijf start.

Output: arbeidsrijpe leerlingen die willen instromen in een duaal leertraject


Vlaanderenis werk

3. Matching

Als de potentiële werkleerbedrijven erkend zijn en de lerende heeft zijn keuze voor een duaal leertraject gemaakt start de matching. Bij duaal leren gaat het over een langere periode in een bedrijf. Zoeken naar een goede match tussen de lerende en het bedrijf is belangrijk voor het slagen van het duaal leertraject.

Leren en werken (DBSO, leertijd) maakt het mogelijk om zo goed mogelijk rekening te houden met de interesses en talenten van de lerende. Hier heeft de lerende de keuze tussen verschillende beroepen. Bij standaardtrajecten en duaal leren georganiseerd binnen het voltijds dagonderwijs is deze mogelijkheid er niet en volgt elke lerende dezelfde oplei-ding.

Tijdspad

sep

okt

nov

dec

jan

feb

mrt

apr

mei

jun

jul

aug

sep

okt

nov

dec

jan

feb

mrt

apr

mei

jun


screenings- en matchingsfasematching leerling vs bedrijf/bedrijven

Bij de matching spelen heel wat factoren een belangrijk rol zoals:

Ū mobiliteit van de lerende (+ 18, rijbewijs, …);

Ū wel of niet roteren tussen werkleerbedrijven;

Ū karakter van de lerende en de mentor (klik);

Ū activiteiten/modules/opleiding die de werkleerplek kan aanbieden;

Ū activiteiten/modules die de lerende al verworven heeft en welke moet hij/zij nog aanleren;

Ū leercultuur van een werkleerbedrijf;

Ū persoonlijke voorkeur van de lerende/bedrijf;

Ū bereikbaarheid van het bedrijf (openbaar vervoer, …).

Niet elke werkleerplek is geschikt voor elke opleiding. De erkenningen waarvoor een bedrijf goedgekeurd is en de inven-tarisatie van de activiteiten uit de screening brengen hierover duidelijkheid.

Als het duaal leertraject een vervolg is op een traditioneel georganiseerde opleiding is er de mogelijkheid om het voor-afgaande (school)jaar een (snuffel)stage te organiseren. Dat heeft naast informatie over de arbeidsrijpheid ook duidelijk-heid of de bedrijfscultuur past bij het profiel van de lerende.

Het sollicitatiegesprek maakt een niet te onderschatten deel uit van die matching.

Solliciteren

De sollicitatie van de lerende bij een potentieel werkleerbedrijf is een belangrijke stap in het leerproces van de lerende en levert informatie op voor de matching. Hou er rekening mee dat niet elke lerende even communicatief is.

Ondersteuning vanuit de opleidingsinstelling en een goede voorbereiding is nodig om bij jongeren de drempelvrees weg te nemen.

23

CHECKWERKPLEK

OPDE


Vlaanderenis werk

Ondersteuning van de opleidingsinstelling

Ū Bereidt samen een CV en motivatiebrief voor. Gebruik hiervoor geen voorgekauwde brieven maar laat voldoende ruimte voor een persoonlijke inbreng van de sollicitant.

Ū Oefen sollicitaties in (rollenspel)

Ū Hoewel dat niet de voorkeur draagt kan het voor sommigen jongeren nodig zijn om een eerste sollicitatie samen te doen.

Voor meer informatie over solliciteren kan je terecht op www.vdab.be/solliciteren.

Opgelet! Arbeidsrijpheid van de lerende speelt een belangrijk rol, maar het is geen reden om te adviseren niet in een duaal traject te stappen.

Toewijzen van een werkleerbedrijf aan de lerende

Op basis van alle verzamelde informatie wordt een werkleerbedrijf toegewezen aan een lerende. De trajectbegeleider speelt een belangrijke rol in het toewijzen van een werkleerbedrijf aan de lerende. Hij/zij kent de bedrijven en de lerende en is de geschikte persoon om in te schatten wie bij elkaar past. De trajectbegeleider kan een specifieke functie zijn bin-nen de opleidingsinstelling (bvb. leertijd, DBSO) of zijn taken kunnen uitgevoerd worden door een leerkracht of technisch adviseur.

Bedrijven toewijzen kan op verschillende manieren.

Ū In de eerste fase een deel van de verantwoordelijkheid in de handen van de lerende leggen door hen en lijst met werkleerbedrijven te bezorgen en hen zelf een eerste keuze te laten maken.

Ū De lerende zelf de mogelijkheid laten om een bedrijf aan te reiken. De kans dat het klikt is groter en het kan het net-werk van de opleidingsinstelling verbreden. Het bedrijf moet dan wel nog de volledige screening doorlopen om na te gaan of het voldoet aan de gestelde eisen als werkleerbedrijf.

Ū Als opleidingsinstelling zelf bepalen welke lerende aan welke school gekoppeld wordt

Wie: Zowel de trajectbegeleider, leerkracht, technisch adviseur, leerling als het bedrijf hebben een rol in de matching. Leren solliciteren kan door de leerkracht project algemene vorming in de lessen geïntegreerd worden of de trajectbege-leider kan ondersteuning bieden.

Wanneer: Voor aanvang van de opleiding.


Vlaanderenis werk

4. Duaal leertraject organiseren

Maak afspraken om een goede afstemming te krijgen tussen de opleidingsinstelling en de (verschillende) werkleerplek-ken. Een overleg tussen de begeleider van de opleidingsinstelling en de verantwoordelijke voor de opleiding binnen het werkleerbedrijf is nodig. Leg de afspraken schriftelijke vast (stageovereenkomst, opleidingsplan, overeenkomst alterne-rende opleiding, …). Elke opleidingsinstelling behoudt de vrijheid om activiteiten binnen de school aan te leren i.p.v. op de werkvloer.

sep

okt

nov

dec

jan

feb

mrt

apr

mei

jun

jul

aug

sep

okt

nov

dec

jan

feb

mrt

apr

mei

jun


duaal leertraject realiserenduaal leertraject organiserenopmaak opleidingplan/alterneringsplanroteren

Communicatie, de sleutel tot succesvol werkplekleren

Plan een overleg tussen de begeleider van de school en de contactpersoon van het bedrijf.

Ū Overloop samen de opleidingsinhoud van de opleiding.

Ū Bepaal voor welke werkposten men in je bedrijf terecht kan (dit verschilt naargelang de opleiding).

Ū Bepaal samen welke competenties/activiteiten op de werkvloer kunnen aangeleerd worden.

Ū Maak samen een timing op en faseer de na te streven opleidingsdoelen.

Ū Bespreek de voorwaarden en de (veiligheids)voorschriften (arbeidsreglement) die gehanteerd worden binnen het bedrijf.

Ū Maak praktische afspraken: periode, uurregeling, evaluatiemomenten, …

Ū Leg het deel van de opleiding dat doorgaat op de werkplek schriftelijk vast (opleidingsprogramma).

De opstart van duaal leren vergt ook de nodige administratie zowel voor opleidingsinstelling als het bedrijf. Bedrijven krijgen hier eerder sporadisch mee te maken voor opleidingsinstellingen zijn het terugkomende taken. Ondersteuning door hen is aangewezen. Voor een aantal zaken kunnen de bedrijven ook terecht bij sectorale organisaties.

De omvang en de soort administratie is sterk afhankelijk van de opleidingsvorm.

Ū individueel dossier lln. VDAB-dossier – dossiermanager;

Ū contracten – premies – start/stagebonus;

Ū documenten bedrijfsbezoeken – attesten tewerkstelling;

Ū input luik tewerkstelling klassenraden;

Ū overzichtscijfers tewerkstelling;

Ū opvolgen aanwezigheidslijsten leerlingen.

Ū ….

Opgelet! Eénmanszaken vragen in het begin meer (administratieve) opvolging. Zij zijn niet altijd vertrouwd met zaken zoals risicoanalyses, werkpostfiches, DIMONA-aangifte…. Hou hiermee rekening!

Een handig overzicht van de aandachtspunten voor de onderneming bij het afsluiten van een overeenkomst alternerende opleiding is terug te vinden in de brochure ‘Wegwijs-overeenkomst alternerende opleiding’ van SYNTRA Vlaanderen.

25

CHECKWERKPLEK

OPDE


Vlaanderenis werk

Als niet alle activiteiten/leerplandoelstellingen uit het duaal leertraject realiseerbaar zijn op één werkleerplek dan moeten die via een andere weg verworven worden. Dat kan in de opleidingsinstelling, via externe partners zoals VDAB en sectorale opleidingscentra of door roteren tussen bedrijven. Zo is het mogelijk om in bedrijf A een deel van de doelstel-lingen te bereiken en in bedrijf B het resterende deel.

Wie: Iedereen die bij het duaal leertraject betrokken is ook betrokken bij de opstart. Het overleg tussen de opleidingsin-stelling en het bedrijf gebeurd best tussen de begeleider van de opleidingsinstelling, de mentor en de verantwoordelijke van de werkleerplek.

Wanneer: Kort voor de opstart van het duaal leertraject (1 a 2 maand).

Checklist: Hoe organiseer ik succesvol werkplekleren in mijn onderneming?

F Startvergadering belegd met betrokken partners

F Overleg vastgelegd

F Opleidingsinhouden besproken

F Mogelijke activiteiten binnen uw onderneming

bepaald

F Doelstellingen werkplekleren/stage bepaald

F Werkposten bepaald

F Opleidingsprogramma opgemaakt

F Voorwaarden besproken

F Veiligheidsvoorschriften (o.a. PBM/CBM)

F Hygiëneregels

F Kledij

F Huisregels van het bedrijf

F Praktische afspraken gemaakt

F Gegevens contactpersonen bedrijf/school uitgewis-

seld

F Planning opgemaakt

F Data, dag(en) van de week, periode(s), …

F Uurregeling

F Opvolging/feedback

F Begeleiding vanuit de school

F Procedure instroom geregeld

F Doelgroep bepaald

F Leerlingen (studierichting, niveau, …)

F Leerkrachten

F Sollictatieprocedure

F Namen ontvangen

F Administratie in orde

F Stagecontract

F Riscoanalyse

F Werkpostfiche

F Medische controle

F Opvolgdocumenten

F Begeleiding

F Een mentor aangeduid

F Mentor opgeleid

F Mentor geïnformeerd

F Namen van de jongeren die naar de werkplek

komen bezorgd

Checklist: Hoe succesvol werkplekleren organiseren in mijn onderneming? (Bron: ESF Project WER PRO-OPER)


Vlaanderenis werk

4.1. Organisatie van het leertrajectAfhankelijk van de opleidingsvorm verschilt het aantal dagen werkplekleren sterk. Zo zal de lerende die momenteel een regulier leertraject volgt de vakantieregeling van het onderwijs volgen. Hierdoor is het aantal dagen/uren werkplekleren per jaar beperkt.

Ū regulier onderwijs 2 d/week op de werkplek = 64 dagen

Ū (52 weken – 9 weken (zomervakantie) – 6 weken (schoolvakantie)= 74 dagen – 10 dagen feestdagen/schoolactivitei-ten)

Ū DBSO 3/d week: 136 dagen

Ū (37 weken x 3 + 15 weken x 5 = 186 dagen – 20 dagen vakantie - 20 onbezoldigd verlof – 10 feestdagen)

Ū Leertijd= 4/d week: 173 dagen

Ū (37 weken x 4 + 15 weken x 5 = 223 dagen – 20 dagen vakantie - 20 onbezoldigd verlof – 10 feestdagen)

Automatisch heeft dat ook een invloed op het aantal uren praktijk in de opleidingsinstelling.

De leerkracht/instructeur zal meer als een coach optreden. Hij/zij zal op basis van de leerinhouden die op school aange-boden moeten worden en in functie van activiteiten/leerplandoelstellingen die de werkleerplek(ken) niet kan aanbieden zijn jaarplan en opleiding moeten afstemmen.

Organisatie en uren op de werkplek

Elke opleidingsvorm heeft zijn eigen organisatie. Zo zal niet alleen het aantal dagen/uren op de werkplek en in de oplei-ding verschillen. Maar zal de ene opleidingsvorm de vakantieregeling volgen en/of bezoldigd zijn en de ander dan weer niet.

Ū DBSO: standaard 3 dagen op de werkplek 2 dagen in de opleidingsinstelling

Ū overeenkomst van alternerende opleiding

Ū volgt niet de vakantieregeling van het onderwijs

Ū bezoldigd

Ū Leertijd: standaard 4 dagen op de werkplek 1 dag in de opleidingsinstelling

Ū overeenkomst van alternerende opleiding

Ū volgt niet de vakantieregeling van het onderwijs

Ū bezoldigd

Ū Proefproject ‘schoolbank op de werkplek’: duurtijd (-20/+20 wordt in het standaardtraject vastgelegd)

Ū overeenkomst van alternerende opleiding of stageovereenkomst alternerende opleiding

Ū Volgt afhankelijk van de overeenkomst al dan niet de vakantieregeling van het onderwijs

Ū +20 uur bezoldigd/ -20 uur niet bezoldigd

Ū 7de jaar BSO: gemiddeld 2 dagen op de werkplek

Ū stageovereenkomst

Ū volgt vakantieregeling van het onderwijs

Ū niet bezoldigd

27

CHECKWERKPLEK

OPDE


Vlaanderenis werk

Hou rekening met volgende zaken bij het organiseren van werkplekleren:

Ū Vrijdag is niet de meest geschikte dag voor werkplekleren. Sommige bedrijven stoppen s’ middags of voorzien de namiddag om het atelier proper te maken.

Ū In standaardtrajecten is geen geïntegreerde proef (gip) meer opgenomen. Als werkplekleren binnen een reguliere studierichting georganiseerd wordt, is dat wel nog het geval. Er is geen tijd meer om een specifiek project in de school uit te werken. De lerende bouwt dan zijn gip rond een project aangereikt door de werkleerplek. Communiceer dat onmiddellijk met het bedrijf en maak duidelijke afspraken.

Communiceer dat onmiddellijk met de werkleerplek en maak duidelijke afspraken.

Ū Doelstellingen van de gip.

Ū Wat moet het werkleerplek aanleveren voor de gip (opdracht, tekeningen, …).

Ū Wat wordt van de werkleerplek verwacht.

Ū Deadlines.

Ū …

CHECK op de WERKPLEK

Het ESF-project CHECK op de WERKPLEK is een spoor 3 project. Dat betekent dat de duale leertrajecten aan de hui-dige wetgeving moeten voldoen. Binnen het project werden volgende traject gerealiseerd.

Organisatie leertraject VTI Kortrijk

De leerlingen uit het 7de jaar ‘interieurinrichting’ komen 2 dagen in de week leren op de werkplek. Om alle doelstel-lingen te kunnen behalen wordt de opleiding opgesplitst in twee blokken van 4 maand (okt – jan en feb – mei). Tussen de blokken wordt gewisseld van bedrijf. Tijdens die twee blokken zijn telkens twee weken voorzien dat ze de volle vijf dagen op de werkvloer door brengen. Het werkplekleren valt onder een stageovereenkomst en betekent dat er geen verloning verbonden is aan de opleiding.

Organisatie leertraject GO spectrum Deurne

De leerlingen uit het 7de jaar ‘interieurinrichting’ komen 1 dag in de week leren op de werkplek. Om alle doelstellin-gen te kunnen behalen kan de opleiding opgesplitst worden in verschillende blokken. Tussen de blokken kan gewis-seld worden van bedrijf. Tijdens de opleiding zijn 8 weken voorzien dat ze de volle vijf dagen op de werkvloer door brengen. Het werkplekleren valt onder een stageovereenkomst en betekent dat er geen verloning verbonden is aan de oplei-ding.

Organisatie CLW Kortrijk en GO Spectrumschool Deurne leren + werken

De leerlingen uit het deeltijds beroepssecundair onderwijs ‘machinaal houtwerker, (werkplaats)binnenschrijnwerker, meubelmaker interieurelementen of interieurbouwer’ komen 3 dagen in de week leren op de werkplek. Het werkple-kleren valt onder een overeenkomst van alternerende opleiding en betekent dat er een verloning verbonden is aan de opleiding.


Vlaanderenis werk

4.2. Roteren tussen werkleerplekkenU kunt bewust kiezen om te roteren tussen bedrijven of het kan nodig zijn om een volledig arbeidsmarktgericht (duaal) leertraject te realiseren bvb. als het bedrijf niet alle activiteiten uit het leertraject kan aanbieden of het leertraject te breed is samengesteld (verschillende beroepskwalificaties binnen één opleiding) om door één bedrijf aan te bieden. Be-perk het aantal bedrijven per (duaal) leertraject, te veel wissels leidt tot versnippering van het opleidingsplan en uitein-delijk tijdsverlies.

Roteren heeft voordelen:

Ū lerende komt met verschillende bedrijfsculturen in aanraking;

Ū bedrijf krijgt meerdere leerlingen over de werkvloer wat extra mogelijkheden biedt naar instroom;

Ū als het leertraject minder loopt zal het werkleerbedrijf de opleiding minder snel stopzetten;

Ū biedt extra mogelijkheden om een (volledig) leertraject op de werkvloer aan te leren;

en nadelen:

Ū aantal dagen per werkleerplek is beperkt;

Ū win-win voor het bedrijf is klein;

Ū vraagt organisatorische en administratief meer inspanningen.

Ū maakt het voor de lerende moeilijker om competenties voldoende in te oefenen.

Ū elke rotatie vraagt een nieuwe aanpassingsperiode voor de lerende.

Roteren in blokken is het meest aangewezen. Het opleidingstraject kan opgedeeld worden in gelijke delen (semestri-eel, trimestrieel, …) of afhankelijk van de te realiseren activiteiten/doelstellingen kan een duurtijd bepaald worden. Een andere mogelijkheid is om het leertraject te organiseren volgens de modules. De basis zijn de arbeidsmarktgerichte (duale) deeltrajecten die terug te vinden zijn in de dossiers o.b.v. de beroepskwalificaties.

Afstemmen van de opleidingsplannen

Als er meerdere werkleerplekken betrokken zijn bij een duaal leertraject is het nodig om het opleidingsplan van de lerende hierop goed af te stemmen.

Ū Bepaal bij de start van de opleiding welke competenties/leerplandoelstellingen die per werkleerplek aangeboden worden.

Ū Bepaal bij opeenvolgende werkplekken tussentijds de resultaten van de lerende. Wat heeft hij/zij al verworven en wat moet zeker aan bod komen.

Ū Informeer bij de wissel tussen werkleerplekken de nieuwe werkleerplek wat de lerende al heeft verworven wat hij nog moet oefenen en wat hij nog niet heeft geleerd.

29

CHECKWERKPLEK

OPDE


Vlaanderenis werk

4.3. Opleidingsplan

Het opleidingsplan is de leidraad voor het realiseren van het duaal leertraject, de handleiding voor de mentor tijdens de opleiding en het basisinstrument tijdens de opvolgmomenten met de begeleider van de opleidingsinstelling. Het opleidingsplan mag niet te lang zijn zodat het nog een werkbaar instrument blijft voor op de werkvloer maar moet toch voldoende informatie bevatten om de lerende goed te begeleiding naar het realiseren van al zijn doelstellingen uit het duaal leertraject. De informatie uit het opleidingsplan is ook de informatie voor de opvolging en evaluatie.

Het opleidingsplan is samengesteld uit een omschrijving van de (deel)kwalificatie, activiteiten en kerncompetentie uit het beknopt opleidingsprogramma.

Op basis van het arbeidsmarktgericht (duaal) leertraject kan een algemeen opleidingsplan opgesteld worden. Maar niet elke werkleerplek is dezelfde.

In de praktijk blijkt een individueel opleidingsplan op maat van de lerende een betere oplossing. Er moet wel over ge-waakt te worden dat minimaal de basis van het duaal leertraject opgenomen is in het opleidingsplan.

De inhoud kan verschillen door:

Ū doelgroep

Ū al dan niet roterend tussen werkleerplekken

Ū mogelijkheden van het werkleerbedrijf (screening werkleerplekken)

Ū voorkennis van de lerende

Ū opleiding

Ū duurtijd van de opleiding

Afstemmen opleidingsinstelling/werkleerplek

1. Selecteer alle basisactiviteiten uit het arbeidsmarktgericht (duaal) leertraject die realiseerbaar zijn op de werkleer-plek. Basisactiviteiten die niet realiseerbaar zijn op de werkleerplek moeten ergens anders aangeboden worden. Dat kan door roteren tussen bedrijven, de resterende activiteiten aanbieden in de opleidingstelling of door samen te werken met andere opleidingsinstellingen.

2. Voeg, indien mogelijk, nog enkele optionele activiteiten toe aan het opleidingsplan.

Opnemen van optionele activiteiten in het opleidingsplan maakt het mogelijk om ze mee op te volgen en te evalueren en daarna te certificeren via de competentiepas.

Wie: De verantwoordelijke van de werkleerplek in overleg met de begeleider van de opleidingsinstelling

Wanneer: Bij aanvang van de opleiding


Vlaanderenis werk


Binnen het ESF-project is een innovatieve en gebruiksvriendelijke tool ontwikkeld om opleidingsplannen op maat van de lerende te ontwikkelen. Alle informatie voor het opmaken van de opleidingsplan wordt gegenereerd uit de compe-tentiematrix en is volledig afgestemd op de beroepskwalificaties.

Het opleidingsplan genereert volgende informatie uit de competentiematrix: Ū context = definitie beroepskwalificatie

Ū basis en/of optionele activiteiten = (inter)sectorale activiteitenlijst.

Ū kerncompetentie = beknopt opleidingsprogramma

Meer informatie over de tools, processen en methodieken is te raadplegen op www.checkopdewerkplek.be bij ‘ opleidingsplan’. Deze zijn opgemaakt in functie van de houtopleidingen maar zijn zo opgesteld dat ze bruikbaar zijn om duaal leren te organiseren in andere (studie)richtingen of opleidingen.

31

CHECKWERKPLEK

OPDE


Vlaanderenis werk

9

CHECKWERKPLEK

OPDE


Vlaanderenis werk

CHECKWERKPLEK

OPDE

2. Activiteiten in het arbeidsmarktgericht leertraject

Bij het uitvoeren van de activiteiten dient men die steeds te koppelen aan de context beschreven in ‘omschrijving’.

Competenties kunnen soms door verschillende activiteiten aangeleerd worden. Zo is het bvb mogelijk om zagen aan te

leren met de paneelzaagmachine of de opdeelzaag.

In de schema’s wordt aangegeven door ‘of’ tussen de activiteiten te plaatsen welke verschillende activiteiten tot een

competentie leiden. Eén van deze activiteiten verwerven volstaat.

(productie)gegevens samenstellen

WERKVOORBEREIDING (basis)EN

OPMETEN op locatieEN

UITSMETTEN/DEBITEREN

goederenbehandelingMAGAZIJN beheren - GOEDEREN behandelen

ENTRANSPORT laden

schavenVLAK- EN VANDIKTESCHAAFMACHINE instellen/bedienen

OFVIERZIJDIGE SCHAAF- EN PROFILEERMACHINE instellen/bedienen

zagen

AFKORTZAAG instellen/bedienenEN

PANEELZAAGMACHINE instellen/bedienenOF

OPDEELZAAGMACHINE instellen/bedienen

boren

MEERSPILLIGE BOORMACHINE instellen/bedienenOF

BOOR- EN DREVELMACHINE instellen/bedienenOF

BOORSTRAAT instellen/bedienenOF

CNC (BOVEN)FREESMACHINE instellen/bedienen

afkanten/bekleden EN KANTENLIJMMACHINE instellen/bedienen

profi lerenVERTICALE FREESMACHINE instellen/bedienen

OFCNC (BOVEN)FREESMACHINE instellen/bedienen

schuren

LANGEBANDSCHUURMACHINE instellen/bedienenOF

BREEDBANDSCHUURMACHINE instellen/bedienenOF

KANTEN(PROFIEL)SCHUURMACHINE instellen/bedienen

oppervlakken behandelen

(FIJN)SCHUREN/POLIERENEN

MANUEEL OPPERVLAKKEN BEHANDELENOF

PISTOOLSPUITEN

onderhoud EN BASISONDERHOUD (HOUT)BEWERKINGSMACHINES

onderdelen vergarenINTERIEURELEMENTEN vergaren/samenstellen

ENINTERIEURPROJECTEN vergaren/samenstellen

plaatsenINTERIEURELEMENTEN plaatsen

ENSANITAIRE en ELEKTRISCHE TOESTELLEN installeren (i.f.v. interieurbouw)


Vlaanderenis werk

4.4. Onthaal en begeleiding op de werkplek

Leerling(en) in mijn bedrijf: wat nu?

Een succesvolle start begint met een goed onthaal. De nodige aandacht voor de introductie neemt veel onzekerheid weg en voorkomt verkeerde verwachtingen. Een goed doordacht onthaal leidt zo tot een win-win situatie, want ook de oplei-ding zal vlotter en efficiënter verlopen.

De rol van de mentor bestaat er in om toe te zien of de lerende op een correcte wijze de competenties onder de knie krijgt en zich goed voelt in de werk- / leeromgeving en in het team. De mentor moet ook aandacht besteden aan de aan-wezige talenten, het potentieel en de ambities van de lerende.

Het is aangewezen om voldoende tijd uit te trekken voor tussentijdse en eindevaluaties met de leerlingen en de begelei-der van de school. Ook dat vormt een belangrijk deel van de opleiding.

Enkele belangrijke succesfactoren bij de begeleiding en evaluatie zijn:

Ū open communicatie

Ū positieve feedback

Ū inlevingsvermogen

Ū gepast omgaan met macht

Ū begeleiding naar zelfredzaamheid

Wie: Afhankelijk van de organisatie van het bedrijf wordt de lerende onthaald door de zaakvoerder, of een medewerker van de personeelsdienst. De begeleiding op de werkvloer is de verantwoordelijkheid van een (opgeleide) mentor. Soms kan daarnaast een ‘peter’ worden toegekend als vertrouwenspersoon.

Wanneer: Het onthaal begint van minuut één dat de lerende op de werkleerplek arriveert. De begeleiding op elk moment dat de hij/zij aanwezig is.

33

CHECKWERKPLEK

OPDE


Vlaanderenis werk

Checklist - Leerling(en) in mijn bedrijf: wat nu?

F Begeleiding

F Gemotiveerde mentor aangeduid

F Mentor geïnformeerd van de komst van de leer-

ling(en)

F Gegevens van de personen die werkplekleren zul-

len volgen bezorgd

F Beschikt over alle nodige documenten en informa-

tie

F Leerprogramma

F Opvolgdocumenten

F Afspraken

F Overlegmomenten/tussentijdse evaluaties bepaald

F Onthaal

F Leerling(en) voorgesteld aan de mentor

F Rondleiding gegeven

F Onthaalbrochure voorgesteld

F Arbeidsreglement besproken en ondertekend

F Aanwezigheid/uurrooster besproken

F Nodige kledij en beschermingsmiddelen bezorgd

F Doelstellingen werkplekleren besproken

F Leerlingen

F Leerkrachten

F Opleiding

F Activiteitenlijst/stappenplan opgesteld

F Ondersteunend didactisch materiaal voorzien

F Voldoende tijd voorzien om het werkplekleren te

begeleiden

F Opvolging/evaluatie

F Vorderingen met de leerlingen op regelmatige

tijdstippen besproken en werkpunten bepaald

F Feedback gegeven

F Tussentijdse evaluaties uitgevoerd en geregis-

treerd

F Eindevaluatie uitgevoerd en geregistreerd

F Eindresultaten besproken met leerling

F Eindresultaten besproken met de begeleider van

de onderwijsinstelling

Checklist: Leerling(en) in mijn bedrijf wat nu? (o.b.v. leidraad ESF-project WERK PRO-OPER)


Vlaanderenis werk

5. Opvolgen en bijsturen

sep

okt

nov

dec

jan

feb

mrt

apr

mei

jun

jul

aug

sep

okt

nov

dec

jan

feb

mrt

apr

mei

jun


duaal leertraject realiserenopvolging leerling

Bij het duaal traject doorloopt de lerende de activiteiten op minstens twee locaties, de opleidingsinstelling en minstens één werkplek. Het is belangrijk voor zowel de leerkracht/instructeur als de mentor om te weten welke activiteiten en (transversale) competenties een lerende op de werkplek aanleert. En het aantal keer en hoe lang ze daar mee bezig zijn. Alles constant bijhouden en manueel registreren is tijdrovend. Als de lerende meerdere werkleerplekken doorloopt moeten ook de opleidingsprogramma’s op elkaar afgestemd zijn wil men een vlotte opvolging van de lerende bekomen.

Opleidingsinstellingen hebben hier ervaring mee. Voor mentoren en de lerende is dat minder eenvoudig. Toch is het een kritisch punt in het duaal leertraject.

Hoewel er meestal wordt gesproken van opvolgen van de activiteiten en (transversale) competenties op de werkplek, is een combinatie met opvolgen in de school sterk aan te raden om een volledig beeld te krijgen.

De autonomie en verantwoordelijkheid voor de organisatie en evaluatie van een duaal leertraject ligt bij de opleidings-instelling. Het is belangrijk om een instrument aan te reiken die gemakkelijk te gebruiken is en die voor de lerende, mentor en het bedrijf weinig tijd in beslag neemt.

Er zijn verschillende mogelijkheden met elk zijn voor- en nadelen zoals:

Ū stage-/werkboek van de lerende;

Ū kruistabellen in te vullen tijdens opvolgmomenten;

Ū online-tools;

Ū … .

Opvolging houdt onder ander volgende zaken in:

Ū verzamelen informatie (uitlezen opvolginstrument);

Ū trajectopvolging (activiteiten);

Ū opvolgen evoluties opleidingsplan;

Ū bijsturen opleidingstraject (in overleg met bedrijf).

Correct opvolgen van activiteiten en (transversale) competenties heeft als bijkomende doelstelling om onder andere naar inspectie toe te verantwoorden wat op de werkplek is aangeboden.

De (technische) opvolging gebeurd door iemand met vakkennis (praktijkleerkracht, instructeur, …). Hou de frequentie van opvolging voldoende hoog (bv. om de twee weken). Hou er rekening mee dat de opvolgmomenten op verplaatsing een extra kost meebrengen. De kan snel oplopen als de lerende zich op werven bevind.

35

CHECKWERKPLEK

OPDE


Vlaanderenis werk

CHECK op de WERKPLEK Binnen het ESF-project is een innovatieve en gebruiksvriendelijke opvolgmethodiek ontwikkeld die de activiteiten/competenties van de lerende op de werkplek in kaart brengt. De opvolgmethodiek maakt gebruik van een barcodescanner die activiteiten/competenties registreert. Een software-programma zorgt voor de verwerking. Zo is het mogelijk om op een eenvoudige manier een overzicht te krijgen van de tijdsbesteding van een lerende op de werkleerplek.

Deze methodiek zorgt voor: Ū Een nauwkeurig opgemaakt overzicht van de activiteiten/competenties die aan bod zijn gekomen.

Ū Exacte berekeningen van hoe lang en het aantal keer een activiteit/competentie aan bod is gekomen.

Ū Tijdsbesparing door de volautomatische verwerking van gegevens in opvolgrap-porten.

Ū Een overzicht van de activiteiten/competenties uit het arbeidsmarktgericht leer-traject die al aan bod zijn gekomen en welke nog te behalen.

Deze methodiek is gebaseerd op bestaande tijdsregistratiesystemen van bedrijven. De terminologie is verschillend. Meer informatie over de tools, processen en methodieken is te raadplegen op www.checkopdewerkplek.be bij ‘metho-diek opvolginstrument op de werkplek’. Deze zijn opgemaakt in functie van de houtopleidingen maar zijn zo opgesteld dat ze bruikbaar zijn om duaal leren te organiseren in andere (studie)richtingen of opleidingen.

5.1. Opvolggesprek met de lerende

Het evenwicht vinden tussen teveel en te weinig opvolgmomenten op de werkplek vraagt wat ervaring en aanvoelen. Bedrijven reageren hierop verschillend ook de plaats waar de lerende zich bevindt speelt een rol. Een lerende opvolgen met een vaste werkplek is eenvoudiger dan wanneer die zich op verplaatsing (werf) bevindt. Toch is het belangrijk om voldoende opvolgmomenten in te lassen. Ze zijn het ideale moment om te evalueren, snel bij te sturen en de band tussen bedrijf en opleidingsinstelling te versterken.

Als een opvolgmoment goed is voorbereid, voor beidde partijen nuttig is en de nodige informatie oplevert zijn ook bedrij-ven bereidt hiervoor tijd vrij te maken.

Maak vooraf duidelijke afspraken:

Ū mag de begeleider van de opleidingsinstelling rechtstreeks het atelier betreden of is aanmelden nodig;

Ū ga je altijd eerst langs de zaakvoerder;

Ū is een afspraak nodig of mag op elk moment de lerende opgevolgd worden;

Ū met wie gaat het opvolgmoment door;

Ū wat wordt van de mentor verwacht;

Ū moet de lerende aanwezig zijn bij het opvolggesprek;

Ū wil je de lerende aan het werk zien;

Ū frequentie van opvolging;

Ū … .

Een goed voorbereid opvolgmoment is duidelijk, concreet en beperkt in tijd (max. 30’). Behandel niet elke keer alle ac-tiviteiten en competenties maar maak een selectie van wat voldoende aan bod is gekomen tijdens een bepaalde periode (bvb. tussen twee opvolgmomenten). Vergeet ook zeker de transversale en generieke competenties niet.


Vlaanderenis werk

Maak afspraken wat de doelstellingen zijn voor de volgende periode. Laat ruimte voor inbreng van het bedrijf en de lerende maar bewaak het opleidingsplan.

5.2. Op te volgen activiteiten

De op te volgen activiteiten zijn bepaald in het opleidingsplan die is afgestemd op het arbeidsmarktgericht (duaal) leer-traject2. Als de activiteiten niet voldoende informatie opleveren, is het mogelijk om te verdiepen naar de onderliggende kerncompetenties

Observeer of de lerende de activiteiten goed uitvoert. Het is niet de bedoeling om tijdens een observatie punten toe te kennen maar ze dient om daarna de uitgevoerde opdracht te bespreken.

Transversale competentie zijn minsten even belangrijke en verdienen de nodige aandacht bij elk opvolgmoment.


Binnen het project CHECK op de WERKPLEK is een lijst met opvolgen evaluatiecriteria opgesteld op basis van de beroepskwalificatie. De lijst is samengesteld uit de activiteit en de kerncompetenties uit het beknopt opleidingspro-gramma. Bij het arbeidsmarktgericht (duaal) leertraject o.b.v. het leerplan zijn de leerplandoelstellingen de basis.

PANEELZAAGMACHINE instellen/bedienen

Competenties

Selecteert, controleert, monteert en vervangt (snij- en schuur)gereedschappen op de (houtbewerkings)machines (zaagblad, voorrits) - Selecteert (snij-)gereedschappen i.f.v. de uit te voeren bewerking - (De)monteert (snij)gereedschappen in/op de machine en stelt ze afStelt (houtbewerkings)machines in en om - Stelt de juiste aanvoersnelheid en toerental in - Stelt de parameters en coördinaten in (manueel, (semi)computergestuurd) - Stelt de voorrits af - (De)monteert en stelt hulpstukken in - Stelt beveiligingen in (beschermkap, spouwmes)Bewerkt onderdelen met (houtbewerkings)machines (zagen) - Controleert de beveiliging voor het opstarten - Kantrecht massief hout - Zaagt op breedte - Kort af - Zaagt in verstek - Zaagt schuin - Deelt plaatmateriaal op (aanzagen, lengte, breedte, verstek schuin) - Controleert kwaliteit en maatvoering

Meer informatie over de tools, processen en methodieken is te raadplegen op www.checkopdewerkplek.be bij ‘opvol-ging en evaluatie’. Deze zijn opgemaakt in functie van de houtopleidingen maar zijn zo opgesteld dat ze bruikbaar zijn om duaal leren te organiseren in andere (studie)richtingen of opleidingen.

2 Het proces en de dossiers ‘arbeidsmarktgericht (duaal) leertraject’ zijn te raadplegen op www.checkopdewerkplek.be

Het opvolgen en evalueren gebeurt in functie van onderliggende vaardigheden

37

CHECKWERKPLEK

OPDE


Vlaanderenis werk

5.3. Opvolginstrument

Een opvolginstrument is duidelijk en begrijpbaar voor iedereen (lerende, mentor, leerkracht, trajectbegeleider, …) en neemt niet veel tijd in beslag. Het kan op papier maar een digitaal (online) instrument biedt meer mogelijkheden. Een gebruiksvriendelijke opvolginstrument brengt de activiteiten/competenties van de leerling op de werkplek in kaart, be-perkt de administratieve last tot het minimum en voorziet voldoende informatie om de lerende op te volgen. Het instru-ment heeft als bijkomende doelstelling om bv. naar inspectie toe te kunnen verantwoorden wat op de werkplek aan bod is gekomen.


Binnen het ESF-project CHECK op de WERKPLEK is voor het uitvoeren van de methodiek het tijdsregistratiesoftware ‘WORK’ gebruikt. Waar nodig is die aangepast aan de noden van duaal leren/werkplekleren. Dit tijdsregistratiesys-teem vertrekt vanuit vier mappen die mits een andere omschrijving overeenstemmen met rubrieken die nodig zijn om de opvolging op de werkplek te realiseren.

Ū Werknemer = leerling

Ū Bewerking = activiteit/competentie

Ū Project = leerwerkbedrijf

Ū Historiek = opvolgrapport

Om de gebruiksvriendelijkheid van de software voor de opleidingsinstelling te verbeteren zijn extra databases ontwikkeld om individuele opleidingsprogramma’s en opvolgrapporten te maken.

Meer informatie is te raadplegen op www.checkopdewerkplek.be bij ‘opvolging en evaluatie’.


Vlaanderenis werk

Wie:

Opleidingsinstelling: Als het om technische opvolging gaat op de werkplek, is de praktijkleerkracht het meest geschikt. Als er attitude of sociale problemen zijn, kan een expert of trajectbegeleider hem vergezellen.

Bedrijf: De mentor is de persoon die de opleiding van de lerende begeleid. Hij/zij is verantwoordelijke voor permanente opvolging op de werkplek en de meest geschikte persoon voor een opvolggesprek met de begeleider van de opleidings-instelling. Indien nodig kan hij een collega betrekken.

Wanneer: Op willekeurige momenten gedurende het duaal leertraject. De frequentie is afhankelijk van het aantal dagen per week op de werkleerplek. Minstens één keer per maand is aan te raden.

Output: Stand van zaken van het duaal leertraject van de lerende, opgevolgde (transversale) competenties en een bijge-stuurd opleidingstraject.

Vb geleverde prestaties als basis voor de opvolging

39

CHECKWERKPLEK

OPDE


Vlaanderenis werk

6. Evaluatie

sep

okt

nov

dec

jan

feb

mrt

apr

mei

jun

jul

aug

sep

okt

nov

dec

jan

feb

mrt

apr

mei

jun


duaal leertraject realiserenevalueren

Evaluatie hoort tot de autonomie van de opleidingsinstelling, elke school heeft zijn eigen manier van beoordelen. Evalue-ren met een rubrics beoordelingsschaal is één van de mogelijkheden. Een competentie is pas bereikt als die in verschil-lende contexten kan worden uitgevoerd. Een activiteit is pas verworven als alle competenties zijn bereikt. Bij evaluatie komen zowel (technische) competenties als attitudes aan bod.

Om te kunnen evalueren:

Ū moet er een gemeenschappelijke taal zijn;

Ū moet er een gemeenschappelijke maatstaf zijn;

Ū moet er consensus zijn over welke competenties er gemeten/gescoord zullen worden.

Naast kerncompetenties is het belangrijk om ook transversale/generieke competenties te evalueren. Hiervoor bestaan tools en lijsten zoals:

Ū SAM-schaal

Ū Attitude en sleutelvaardigheidslijst van de SERV.

Ū SODA-attest

CHECK op de WERKPLEK Binnen het ESF-project CHECK op de WERKPLEK is de (inter)sectorale activiteitenlijst de gemeenschappelijke taal. Een rubric per (kern)competentie de maatstaf. En de (kern)competenties uit het individueel opleidingsplan van de lerende (op basis van het arbeidsmarktgericht (duaal) leertraject) de te meten/scoren competenties.


Vlaanderenis werk

6.1. Rubric

Bij competentiegerichte opleidingen zoals duaal leren spelen vaardigheden een belangrijke voorwaardelijke rol. Rubrics zijn geschikt om (deel)vaardigheden te beoordelen op kwaliteit en om de manier van werken te evalueren. Een rubric is een analytische beoordelingsschaal en zegt meer dan een cijfer. Het maakt aan de lerende duidelijk wat goed ging en wat minder goed ging waardoor ze zichzelf nieuwe leerdoelen kunnen stellen.

Per (kern)competentie/activiteit wordt een rubric gemaakt om de beoordelingsniveaus van een invulling te voorzien. Dat is nodig om elke evaluator op dezelfde manier de activiteiten te laten boordelen. Naast de beoordeling van de leerkracht/instructeur en mentor is het belangrijk om zelfevaluatie voor de lerende te voorzien. In het onderwijs is de opmaak en invulling autonomie van de school en kan dus verschillend zijn.

De beoordeling van vaardigheden, competenties door middel van een rubric heeft naast een pedagogische functie ook een rapporterende functie.

Een rubric is geschikt om:

Ū leerervaringen te beoordelen/evalueren;

Ū na te gaan of kennis en vaardigheden beheerst worden en/of er nog extra oefening nodig is;

Ū voortgang te bewaken;

Ū reflectie te stimuleren;

Ū inzicht te geven aan lerende in wat ze kunnen.

Opstellen van een rubric

De (inter)sectorale activiteitenlijst is de basis voor het bepalen van de evaluatiecriteria. Vanuit dit standpunt worden ru-brics ontwikkeld specifiek voor het werkplekleren te beoordelen/evalueren. Er kan per activiteit of per kerncompetentie een rubriek opgesteld worden.

Maken van een degelijke, evenwichtige rubric kost veel tijd. Er gaat nogal wat denkwerk en overleg aan vooraf. In veel gevallen wordt een rubric tijdens het (eerste) gebruik bijgesteld. Is hij eenmaal af, dan kan hij jaren mee.

Evaluatie

Nr Opvolgcriteria Onvoldoende Kan beter Goed Zeer goed

M19 (Snij)gereedschappen, selecteren, controleren, monteren en vervangen.

Heeft onvoldoende kennis overde gereedschappen, machines,

veiligheidsapparatuur en verspanningsmiddelen. Kan deze dus niet selecteren, controleren, monteren

en vervangen

Heeft kennis overde gereedschappen, machines,

veiligheidsapparatuur en verspanningsmiddelen en kan deze

selecteren, controleren, monteren en vervangen mits veel uitleg.

Heeft kennis overde gereedschappen, machines,

veiligheidsapparatuur en verspanningsmiddelen en kan met weinig uitleg zelfstandig selecteren,

controleren, monteren en vervangen.

Is perfect op de hoogte vande gereedschappen, machines,

veiligheidsapparatuur en verspanningsmiddelen en kan deze

goed selecteren, controleren, monteren en vervangen

Leerkracht

Stagiair

M19 De (CNC) machine in- en omstellen

Heeft onvoldoende kennis om gereedschappen, machines,

veiligheidsapparatuur en verspaningsmiddelen volgens de

gebruiksaanwijzingen en veiligheidsvoorschriften in en om te

stellen

Heeft voldoende kennis na veel uitleg om gereedschappen, machines,



stellen

Heeft voldoende kennis met weinig uitleg om gereedschappen, machines,



stellen

Heeft veel kennis om gereedschappen, machines,



stellen

Leerkracht

Stagiair

Nr Opvolgcriteria Onvoldoende Kan beter Goed Zeer goed

M19 onderdelen machinaal bewerkenKan onvoldoende de materialen

constructief, kwalitatief en inzichtgericht verwerken tot elementen

Kan na veel uitleg de materialen constructief, kwalitatief en

inzichtgericht verwerken tot elementen

Kan met weinig uitleg de materialen constructief, kwalitatief en


Kan zelfstandig de materialen constructief, kwalitatief en


Leerkracht

Stagiair

9/ PANEELZAAGMACHINE instellen/bedienen.

Opmerkingen:

9/1

Vb rubric paneelzaagmachine instellen/bedienen

41

CHECKWERKPLEK

OPDE


Vlaanderenis werk

6.2. Evalueren

Evalueren bestaat uit twee stappen, observatie en evaluatie.

Observaties worden op willekeurige momenten gedurende het werkplekleren uitgevoerd.

Het is niet de bedoeling om tijdens een observatie punten toe te kennen. De resultaten dienen als basis om tijdens de evaluatie een gefundeerde uitspraak te doen. Zij dienen een beeld te geven van het niveau van de uitgevoerde opdracht door de lerende.

Enkele belangrijke succesfactoren bij de begeleiding en evaluatie zijn:

Ū open communicatie

Ū positieve feedback

Ū Inlevingsvermogen

Ū gepast omgaan met macht

Ū begeleiding naar zelfredzaamheid

Een observatie kan gebeuren met een eenvoudige checklist waarop enkele vaardigheden/gedragingen/handelingen concreet zijn omschreven. Daarachter kan men dan aanduiden of de lerende dit wel of niet heeft gedaan/laten zien/uit-gevoerd tijdens de observatie. Een goed uitgeschreven (individueel) opleidingsplan in combinatie met de rubric is meteen ook de checklist.

Wie: Observaties worden uitgevoerd door de mentor, op willekeurige momenten gedurende het werkplekleren en door de begeleider van de opleidingsinstelling, tijdens zijn bezoeken aan de werkleerplek.

Wanneer: Het aantal observaties is niet bepaald maar meerdere zijn sterk aan te raden. Door meerdere observaties te doen, kan men een verandering (ontwikkeling) zichtbaar maken van vaardigheden/gedragingen/handelingen die de lerende gedurende het werkplekleren heeft gedaan/laten zien/uitgevoerd. Dit kan zowel een positieve als negatieve wen-ding aannemen. Er wordt nauwkeurig bijgehouden wanneer er is geobserveerd.

Output: informatie voor opvolgen en bijsturen van het opleidingstraject en input voor de evaluatie.


Vlaanderenis werk

Evaluatie gebeurt door de resultaten van de mentor, de verantwoordelijke van de opleidingsinstelling en de zelfevaluatie van de lerende samen te leggen.

Het kan zijn dat er per bewerking verschillende evaluaties zijn op verschillende tijdstippen.

Vanuit de papieren versie worden de evaluaties verder verwerkt en kan eventueel een gelijkaardig instrument ontwikkeld worden in bv. smartschool. De gegevens zijn dan op ieder moment raadpleegbaar voor de lerende.

Er kan gekozen worden voor een rapport met punten. Beter is om te werken met een rapport die de evoluties en stand van zaken toont. Dat kan door het gebruik van iconen of kleuren. Deze manier heeft als voordeel dat het bij de lerende positiever overkomt en hem/haar een zicht heeft op wat al bereikt is en waar nog aan gewerkt moet, worden.

Bij rotatie tussen werkleerplekken wordt een tussentijds evaluatierapport uitgewisseld met de werkleerbedrijven. Op die manier kan het volgende bedrijf verder bouwen aan de opleiding van de lerende.

43

CHECKWERKPLEK

OPDE


Vlaanderenis werk

7BIN

2016 - 2017

Matthias De Meester

rapport werkplekleren

1Afdrukdatum: 7 maart 2017

OKT NOV DEC JAN FEBR MAA APR MEI1 WERKVOORBEREIDING

1.1 Technische documentatie raadplegen.1.2 Tekeningen en plannen lezen.1.3 Werkmethode en planning opstellen.1.4 Materialen selecteren en verantwoorden.

2 OPMETEN OP LOCATIE2.1 Tekeningen en plannen lezen.2.2 Elementen opmeten en schetsen. Vastleggen bestaandetoestand. Correcte verhoudingen toepassen.

3 UITSMETTEN - DEBITEREN3.1 Oordeelkundig verdelen van materialen.

4 TRANSPORT : LADEN EN LOSSEN4.1 Transport- en stapelmiddelen doeltreffend gebruiken.

5 VLAK- EN VANDIKTESCHAAFMACHINE : INSTELLEN ENBEDIENEN

5.1 Gereedschappen, machines, veiligheidsapparatuur enverspaningsmiddelen instellen en bedienen.5.2 Machines, veiligheidsapparatuur en verspaningsmiddelenkennen, kiezen en toelichten.

6 VIERZIJDIGE SCHAAF- EN PROFILEERMACHINE :INSTELLEN EN BEDIENEN

6.1 Machines, veiligheidsapparatuur en verspaningsmiddeleninstellen en bedienen.6.2 Machines, veiligheidsapparatuur en verspaningsmiddelenkennen, kiezen en toelichten.

7 AFKORTZAAG : INSTELLEN EN BEDIENEN7.1 Machines, veiligheidsapparatuur en type zaagbladkennen, kiezen en toelichten.7.2 Machines en veiligheidsapparatuur instellen en bedienen.

8 PANEELZAAG : INSTELLEN EN BEDIENEN8.1 Machines, veiligheidsapparatuur en type zaagbladkennen, kiezen en toelichten.8.2 Machines en veiligheidsapparatuur instellen en bedienen.

9 OPDEELZAAG : INSTELLEN EN BEDIENEN9.1 Machines, veiligheidsapparatuur en type zaagbladkennen, kiezen en toelichten.9.2 Machines en veiligheidsapparatuur instellen en bedienen.

10 MEERSPILLIGE BOORMACHINE : INSTELLEN ENBEDIENEN

10.1 Machines, veiligheidsapparatuur enverspaningsmiddelen kennen, kiezen en toelichten.10.2 Machines en veiligheidsapparatuur instellen enbedienen.

11 BOOR- EN DREVELMACHINE : INSTELLEN ENBEDIENEN

vb. evaluatierapport op smartschool a.d.h. van een kleurencode worden de evaluaties per doelstelling duidelijk

Wie: Evaluatie gebeurt op basis van een overleg tussen de mentor, de begeleider van de opleidingsinstelling en de lerende. De eindbeslissing is verantwoordelijkheid van de opleidingsinstelling.

Wanneer: Evalueren kan op meerdere tijdstippen en voor dezelfde bewerkingen gebeuren tijdens het volledige leertraject.

Output: evaluatierapport


Vlaanderenis werk

7. Certificeren

sep

okt

nov

dec

jan

feb

mrt

apr

mei

jun

jul

aug

sep

okt

nov

dec

jan

feb

mrt

apr

mei

jun


duaal leertraject realiserencertificeren

Een duaal leertraject leidt tot heel wat verworven competenties. Het is belangrijk die competenties te erkennen. Dat is mogelijk door op het einde of zelfs tussentijds (modules) een competentiepas uit te reiken aan de lerende. Omdat de activiteiten uit de (inter)sectorale activiteitenlijst heel herkenbaar zijn op de arbeidsmarkt zijn het die benamingen die op de competentiepas worden vermeld.

Een competentiepas vermeldt alle activiteiten (competenties) die verworven zijn en is een belangrijk instrument om aan de lerende zijn sollicitatiedossier toe te voegen. De werkgever ziet in één opslag de competenties waarover de sollici-tant beschikt en voor welke extra opleiding nodig is. Als alle activiteiten van een beroepskwalificatie of een leerplan zijn bereikt is er de mogelijkheid om het beroep of de studierichting op de competentiepas te vermelden.

Een competentiepas mee ondersteund door de sector is een extra meerwaarde voor de lerende. Ga hiervoor in overleg met de betrokken sectoren of sectorale opleidingsfondsen. Idealiter reikt de onderwijsinstelling het officiële getuig-schrift uit en voegt de sector(en) een competentiepas aan toe. Als de sector(en) hier niet op in gaat is een competentie-pas uitgereikt door de onderwijsinstelling nog altijd een grote meerwaarde op de arbeidsmarkt.

Bij het uitwerken van dit onderwerp gaan we ervan uit dat er sectorale ondersteuning is. Als dat in de realiteit niet het geval is, neemt de onderwijsinstelling de taken van de sector over.

Contacten leggen met de sector

Wie: Ga binnen uw onderwijsinstelling na wie contacten heeft met de sectorverantwoordelijken (sectorconsulent onder-wijs-arbeidsmarkt) voor de studierichting. Dat kan een technisch adviseur (coördinator) of domeinverantwoordelijken zijn. Hij/zij is de meest aangewezen persoon om het overleg op te starten.

Wanneer: Idealiter is de sector bij de voorbereiding voor de implementatie van duaal leren betrokken. Deze actie maakt hiervan dan onderdeel uit.

Is dat niet het geval is het aan te raden om voor de start van de opleiding de eerste gesprekken op te starten.

Inventariseren van verworven competenties

Wie: De eindverantwoordelijkheid voor het toekennen van een verworven competentie ligt bij de onderwijsinstelling. Op basis van de beoordelingen en evaluatie met onder andere de mentor van het bedrijf en de lerende bepaalt de leer-kracht/instructeur de competenties die verworven zijn. Die verzameld de verworven competenties en bezorgt een over-zicht aan de verantwoordelijke voor de opmaak van de competentiepas.

Wanneer: Het opvolgen, evalueren en inventariseren van de competenties is verspreid over de volledige opleiding (zei hoofdstuk 5 en 6). De finale lijst wordt tijdig aan de sectorale verantwoordelijke bezorgd om de competentiepas op te kunnen maken. Maak hierover duidelijke afspraken.

Opmaak van de competentiepas

Wie: De sector maakt op basis van het overzicht ontvangen van de onderwijsinstelling de competentiepas op. De ver-antwoordelijken van de sector(en), de school en indien mogelijk de bedrijfsleider van de leerwerkplek ondertekenen de competentiepas.

Wanneer: Zo snel mogelijk na het ontvangen van de gegevens en, indien van toepassing één week voorafgaand aan de proclamatie of het uitreiken van de rapporten, getuigschriften en/of diploma’s.

45

CHECKWERKPLEK

OPDE


Vlaanderenis werk

Uitreiken van de competentiepas

Op het einde van een opleiding of als er een (deel)kwalificatie bereikt is. Als er een plechtige afsluiting van de opleiding wordt georganiseerd (bvb. proclamatie), is dat het ideale moment om de competentiepas uit te reiken. De pas meegege-ven met het rapport of opsturen is ook mogelijk.

Wie:

Ū De sector samen met de begeleider van opleidingsinstelling bij de proclamatie

Ū De klastitularis bij de uitreiking van het rapport.

Ū Opgestuurd door de sector/opleidingsinstelling

Wanneer: Op de plechtige afsluiting van de opleiding, bij het rapport of uiterlijk één maand na het beëindigen van de opleiding.


Vlaanderenis werk


CHECKWERKPLEK

OPDE

Vlaanderenis werk

COMPETENTIEPASOndergetekenden verklaren dat

Tom Van Eikde opleiding

Interieurbouwheeft gevolgd voor de periode van 1 september 2016 tot 31 augustus 2017

Wij bevestigen hierbij dat de volgende competenties verworven werden:

Ū WERKVOORBEREIDING (basis)

Ū OPMETEN op locatie

Ū UITSMETTEN/DEBITEREN/OPDELEN

Ū TRANSPORT laden/lossen

Ū VLAK- EN VANDIKTESCHAAFMACHINE instellen/bedienen

Ū AFKORTZAAG instellen/bedienen

Ū PANEELZAAGMACHINE instellen/bedienen

Ū CNC (BOVEN)FREESMACHINE instellen/bedienen

Ū KANTENLIJMMACHINE instellen/bedienen

Ū VERTICALE FREESMACHINE instellen/bedienen

Ū BREEDBANDSCHUURMACHINE instellen/bedienen

Ū (FIJN)SCHUREN/POLIEREN

Ū PISTOOLSPUITEN

Ū BASISONDERHOUD (HOUT)BEWERKINGSMACHINES

Ū INTERIEURELEMENTEN vergaren/samenstellen

Ū INTERIEURPROJECTEN vergaren/samenstellen

Ū INTERIEURELEMENTEN plaatsen

Ū WANDEN EN PLAFONDS plaatsen

Ū BINNENDEUREN plaatsen

Ū SANITAIRE en ELEKTRISCHE TOESTELLEN installeren ( i.f.v. interieurbouw)

Brussel, Voor Interhout BVBA Voor Woodwize

woensdag 22 maart 2017

Jan Van Hout Jeroen Doom

Vb competentiepas

47

CHECKWERKPLEK

OPDE


Vlaanderenis werk

CHECKWERKPLEK

OPDE

CHECK DE OP WERKPLEK - Syntra Vlaanderen...Het proces is toepasbaar voor elke vorm van duaal leren....

Documents

Transcript of CHECK DE OP WERKPLEK - Syntra Vlaanderen...Het proces is toepasbaar voor elke vorm van duaal leren....