Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1 · Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen...

24
Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1

Transcript of Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1 · Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen...

Page 1: Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1 · Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen Berends, die elke week vakkundig de repetities begeleidt. Béni Csillag dirigeert voor

Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1

Page 2: Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1 · Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen Berends, die elke week vakkundig de repetities begeleidt. Béni Csillag dirigeert voor

____________________________________________________________________________Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 2

www.caeciliazwolle.nl

Contactadres:

Mevrouw K.J. van WalsemSpeltakker 36 8091 NP Wezep tel.(038) 37 62 382

Comité van aanbeveling:

A. ManassenOud-directeur Conservatorium Zwolle enMessiaen Academie voortgezet hogermuziekonderwijs

H.G. MannakAlg. Directeur Nederlands SymfonieOrkest

Drs. H.J. MeijerBurgemeester van Zwolle

Heleen KoeleSopraan

Vriendenkring Caecilia

Een lidmaatschap van deVriendenkringkost 95,- per jaar.De voordelen daarvan zijn:

• u ontvangt jaarlijks tweetoegangskaarten,gekoppeld aan gereserveerdeplaatsen(reservering is anders nietmogelijk).• u ontvangt informatie over de tegeven concerten e.d.

Opgave kan via (038) 46 56 311

Page 3: Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1 · Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen Berends, die elke week vakkundig de repetities begeleidt. Béni Csillag dirigeert voor

____________________________________________________________________________Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 3

Welkom bij het najaarsconcert van Toonkunstkoor Caecilia!

Het is ons een genoegen u hier vanavond te mogen ontvangen in hetmooie theater De Spiegel. Dit concert zal het eerste zijn onder leidingvan onze nieuwe dirigent, Béni Csillag.

Op 19 september jongstleden heeft hij Dick Dijk opgevolgd, die wegensdrukke werkzaamheden afscheid heeft moeten nemen van ons koor.De eerste repetities met Béni getuigen van zijn enthousiasme envakmanschap; wij zien de toekomst dan ook met vertrouwen tegemoet.Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen Berends, die elke weekvakkundig de repetities begeleidt.

Béni Csillag dirigeert voor u Die Schöpfung van Joseph Haydn, eenmuzikale vertaling van het bijbelboek Genesis, waarin het ontstaan vande aarde wordt verhaald.

Het is steeds weer bijzonder te mogen werken met Het Symfonieorkestuit Enschede (v/h Orkest van het Oosten) en professionele solisten.Wilt u dat ook ervaren? Toonkunstkoor Caecilia heeft plaats voornieuwe leden in alle stemgroepen!

Wij hopen dat u plezier beleeft aan dit concert!Het bestuur van Toonkunstkoor Caecilia.

N.b. Uw toegangskaart is voorzien van een consumptiebon.

Page 4: Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1 · Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen Berends, die elke week vakkundig de repetities begeleidt. Béni Csillag dirigeert voor

____________________________________________________________________________Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 4

Afscheid van Dick Dijk tijdens zijn laatste repetitie.

Dick, bedankt voor je inzet en enthousiasme !

Page 5: Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1 · Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen Berends, die elke week vakkundig de repetities begeleidt. Béni Csillag dirigeert voor

____________________________________________________________________________Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 5

Dit concert is mede mogelijk gemaakt door:

Wijnkoperij Henri BloemThorbeckegracht 47/48 (038) 4217299

De Graaf van Vilsteren BV MakelaarsEekwal 31 (038) 4227229

Nooter Technische InstallatiesPopovstraat 10 (038) 4531622

Olland BV Medische SpeciaalzaakKamperstraat 6/8 (038) 4215898

Gebr. SimonGeorge Stephensonstraat 20 (038) 4600015

Trip & de Boer NotarissenEekwal 7 (038) 4211100

Unica InstallatietechniekSchrevenweg 2 (038) 4560456

Restaurant Het PestengasthuysHet Weversgildeplein 1 (038) 4233986

Notariskantoor Elzerman

Page 6: Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1 · Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen Berends, die elke week vakkundig de repetities begeleidt. Béni Csillag dirigeert voor

____________________________________________________________________________Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 6

Béni Csillag - Dirigent

Béni Csillag (1976) begon in 1995 aan zijn studie koor-en orkestdirectie aan deLiszt Ferenc Academie in Boedapest. Naast deze hoofdvakken studeerde hijtevens muziektheorie en schoolmuziek. In 2001 rondde hij zijn studie af. In 2003werd Béni Csillag geselecteerd voor de Eric Ericson Masterclass in Haarlem. Eenweek lang werkte hij met het Nederlands Kamerkoor en het Groot Omroepkoor.In juni 2007 werd hij opnieuw geselecteerd.

Sinds september 2005 woont Béni Csillag in Nederland. Hij studeerde koordirectieaan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag bij Jos van Veldhoven en JosVermunt. In september 2008 behaalde hij hier Cum Laude het Master-diploma.

Op dit moment is hij artistiek leider van: het Philipskoor in Eindhoven, het LeidsProjectkoor, het Nieuw Nederlands Vocaal Ensemble en Toonkunstkoor Caecilia.

Arjen Berends - Pianist

Arjen Berends werd in 1978 geboren in Zwolle. Op zevenjarige leeftijd volgde hijzijn eerste pianolessen. Hij studeerde schoolmuziek aan het UtrechtsConservatorium en een aantal jaar klassiek piano.

Aan het Koninklijk Conservatorium te Den Haag voltooide hij de studie theorie dermuziek. Naast zijn betrekking bij Caecilia is Arjen als pianist/repetitor incidenteelwerkzaam bij o.m. Bachkoor Apeldoorn, Toonkunst Arnhem, het Gelders Opera-en Operette Gezelschap en het Brabant Koor. Sinds 2011 is hij als pianistbetrokken bij de jaarlijkse Kurt Thomas Cursus te Utrecht. Als docentmuziektheorie en arrangeren is hij werkzaam aan de conservatoria van Utrechten Den Haag en de universiteit Leiden.

Page 7: Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1 · Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen Berends, die elke week vakkundig de repetities begeleidt. Béni Csillag dirigeert voor

____________________________________________________________________________Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 7

Hanneke de Wit – sopraan - Gabriël en Eva

Sopraan Hanneke de Wit studeerde aan het KoninklijkConservatorium in Den Haag en vervolgde haar studie aan DeNieuwe Opera Academie.

Daarna vertolkte Hanneke de Wit diverse operarollen. In 2007maakte Hanneke de Wit haar debuut bij het KoninklijkConcertgebouw Orkest in Bruckners Derde Mis in f-klein o.l.v.

Philippe Herreweghe.

Zij maakte tournees met het Requiem van Mozart (Brabants Orkest o.l.v. JanWillem de Vriend) en met Die Schöpfung van Haydn (Orkest van de achttiendeeeuw o.l.v. Frans Brüggen). Tijdens het Internationale Vocalisten Concours in DenBosch in 2006 werd haar de Caroline Kaart Prijs voor de beste Nederlandsezangeres toegekend.

Hanneke de Wit is hoofdvakdocente aan het Prins Claus Conservatorium. Zijstudeerde ook Duitse Taal en Letterkunde aan de Universiteit Leiden.

Leon van Liere – tenor - Uriël

Leon van Liere studeerde klassiek zang bij Frans Huijts aanCodarts, Hogeschool voor de Kunsten te Rotterdam en behaaldedaar in 2012 het Master of Music diploma. Momenteel wordt hijgecoacht door Raymond Modesti en Brian Masuda.

Hij volgde verder lessen en masterclasses bij onder meer RobertaAlexander, Carolyn Watkinson, Max van Egmond, Miranda vanKralingen, Vinson Cole, Udo Reinemann, Dennis O’Neill, Rudolf Piernay,Alexander Oliver, Marcel Reijans en Rudolf Jansen.

Leon werkte als tenorsolist samen met dirigenten als Jan Willem de Vriend, PhilipPickett, Antonio Méndez, Hans Leenders en Lucas Vis en orkesten als hetCombattimento Consort en het Residentieorkest in zalen als het Concertgebouwte Amsterdam, de Doelen te Rotterdam, de Dr. Anton Philipszaal te Den Haag enMusis Sacrum te Arnhem.

Page 8: Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1 · Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen Berends, die elke week vakkundig de repetities begeleidt. Béni Csillag dirigeert voor

____________________________________________________________________________Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 8

Frans Fiselier – bas - Raphaël en Adam

Frans Fiselier studeerde af aan het Sweelinck conservatorium bijCora Canne Meijer en zette zijn studie voort bij William Murray teBerlijn.

In 1984 won hij drie prijzen op het InternationaalVocalistenconcours Den Bosch (categorie lied) en in 1986 ontvinghij de Toonkunst-jubileumprijs, waarna hij een veelgevraagd solistwerd bij vele opera en oratoriumgezelschappen in Nederland.

Zo gaf hij concerten met het Orkest van het oosten, het Residentieorkest,Limburgs Symfonieorkest, het Brabants orkest, en met het Noord Nederlandsorkest. Tevens werkt hij regelmatig mee met het Combattimento Consort onderleiding van Jan Willem de Vriend.

Caecilia tijdens een repetitie

Page 9: Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1 · Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen Berends, die elke week vakkundig de repetities begeleidt. Béni Csillag dirigeert voor

____________________________________________________________________________Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 9

Die Schöpfung van J. Haydn

Het oratorium de Schöpfung is een compositie van Joseph Haydn voorkoor, orkest en drie of vijf zangsolisten. Haydn was 65 jaar toen hij hetwerk componeerde. Het werk ontstond tussen oktober 1796 en april1798 en wordt beschouwd als een van Haydn zijn meesterwerken.

Dit oratorium beschrijft en illustreert muzikaal het scheppingsverhaalvolgens het Bijbelboek Genesis. Haydn werd tot het schrijven van ditgrote werk voor koor en orkest geïnspireerd tijdens zijn twee reizennaar Engeland tussen 1791 en 1794. Haydn hoorde een oratorium vanHändel, Israël in Egypt, dat blijkbaar veel indruk op hem maakte.

Geen van Haydns composities nam zoveel tijd als dit werk. Hij legde ditzelf als volgt uit: "Het duurde zo lang omdat ik verwacht dat het werklang mee zal gaan". In feite werkte hij zo veel en intensief aan het werk,dat hij uitgeput raakte en in een periode van ziekte instortte vlak na depremière te hebben gedirigeerd.

De Oostenrijkse componist Franz Joseph Haydn(1732-1809) werd geboren in Rohrau. Hij was eenzoon van een wagenmaker. Al op vroege leeftijdwerd het talent van Franz ontdekt. Vanaf zijn vijfdekreeg hij in Hainburg muziekles. In 1740 werd hijgevraagd om als sopraan te komen zingen in de St.Stephansdom in Wenen.

Relatief op hoge leeftijd moest Haydn in 1749 het koor verlaten, nadatde stemwisseling zich had vertrokken. Met allerlei baantjes hield hij zichin leven. Hij componeerde onder meer serenades en speelde veel in deopen lucht. Ondertussen bekwaamde hij zich in het componeren.

In 1751 werd hij aangesteld als muziekleider in Lukawitz. In 1761 werdhij kapelmeester bij vorst Esterházy in Eisenstadt. Hij beoefende dezefunctie dertig jaar. In deze periode ontstonden vele composities.

Page 10: Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1 · Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen Berends, die elke week vakkundig de repetities begeleidt. Béni Csillag dirigeert voor

____________________________________________________________________________Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 10

Die Schöpfung – tekst met vertaling

Erster Teil Deel 11. Einleitung(Die Vorstellung des Chaos)

1. Inleiding(De chaos)

2. RezitativRAPHAELIm Anfange schuf Gott Himmel und Erde;und die Erde war ohne Form und leer;und Finsternis war auf der Fläche der Tiefe.

CHORUnd der Geist Gottes schwebte auf derFläche der Wasser.Und Gott sprach:Es werde Licht, und es ward Licht.

URIELUnd Gott sah das Licht, dass es gut war;und Gott schied das Licht von derFinsternis.

2. RecitatiefRAPHAELIn het begin schiep God de hemel en deaarde.De aarde was woest en leeg en duisternislag over de diepte.

KOOREn Gods geest zweefde over het water.God zei: ‘Er zij licht’ en er was licht.

URIELEn God zag dat het licht goed was;en God scheidde het licht van de duisternis.

3. Arie mit Chor

URIELNun schwanden vor dem heiligen Strahledes schwarzen Dunkels gräuliche Schatten;der erste Tag entstand.Verwirrung weicht, und Ordnung keimtempor.Erstarrt entflieht der Hölle Geisterscharin des Abgrunds Tiefen hinabzur ewigen Nacht.

CHORVerzweiflung, Wut und Schreckenbegleiten ihren Sturz.Und eine neue Weltentspringt auf Gottes Wort.

3. Aria met koor

URIELDaar vluchtten voor de heilige stralende gruwelijke schaduwen van de zwarteduisternis;de eerste dag brak aan.De chaos wijkt en er ontstaat orde.Ontzet vlucht de massa helse geestenomlaag in de afgrondnaar de eeuwigdurende nacht.

KOORVol wanhoop, woede en vreesgaan zij ten onder.En een nieuwe wereldontstaat op Gods woord.

4. Rezitativ

RAPHAELUnd Gott machte das Firmament,und teilte die Wasser,die unter dem Firmament waren,von den Gewässern, die ober demFirmament waren,und es ward so.Da tobten brausend heftige Stürme.

4. Recitatief

RAPHAELEn God maakte het uitspanselen scheidde het wateronder het uitspanselvan het water erboven.Zo gebeurde het.Daar raasden bruisend hevige stormen.Als kaf voor de wind vlogen de wolken.

Page 11: Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1 · Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen Berends, die elke week vakkundig de repetities begeleidt. Béni Csillag dirigeert voor

____________________________________________________________________________Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 11

Wie Spreu von dem Winde, so flogen dieWolken.Die Luft durchschnitten feurige Blitze,und schrecklich rollten die Donner umher.Der Flut entstieg auf sein Geheissder allerquickende Regen,der allverheerende Schauer,der leichte, flockige Schnee.

Bliksemschichten doorkliefden de luchten vreeswekkende donderslagenweerklonken.Op Zijn bevel steeg uit de vloedde verkwikkende regen,de alles verwoestende buien,de lichte vlokken sneeuw.

5. Solo mit Chor

GABRIELMit Staunen sieht das Wunderwerkder Himmelsbürger frohe Schar,und laut ertönt aus ihren Kehlendes Schöpfers Lob,das Lob des zweiten Tags.

CHORund laut ertönt aus ihren Kehlendes Schöpfers Lob,das Lob des zweiten Tags.

5. Solo en Koor

GABRIELMet bewondering aanschouwt de blijdeschare hemelburgers het wonderen luid klinkt uit alle kelenlof voor de Schepper;lof voor de tweede dag.

KOORen luid klinkt uit alle kelenlof voor de Schepper,lof voor de tweede dag.

6. Rezitativ

RAPHAELUnd Gott sprach: Es sammle sich dasWasser unter dem Himmel zusammen aneinem Platz, und es erscheine das trockeneLand; und es ward so.Und Gott nannte das trockene Land:Erde, und die Sammlung der Wassernannte er Meer, und Gott sah, dass es gutwar.

6. Recitatief

RAPHAELEn God zei: Laat het water onder de hemelnaar één plaats stromen zodat het drogezichtbaar wordt.En zo gebeurde het.Het droge noemde God landen het samengevloeide water noemde Hijzee;en God zag dat het goed was.

7. Arie

RAPHAELRollend in schäumende Wellenbewegt sich ungestüm das Meer.Hügel und Felsen erscheinen,der Berge Gipfel steigt empor.Die Fläche, weit gedehnt, durchläuftder breite Strom in mancher Krümme.Leise rauschend gleitet fortim stillen Tal der helle Bach.

7. Aria

RAPHAELSchuimende golven rollen onstuimigover de zee.Heuvels en rotsen verschijnen,de bergtoppen verheffen zich.De brede bochtige stroom doorklieftde uitgestrekte vlakte.Zacht ruisend glijdt doorhet stille dal de heldere beek.

8. Rezitativ

GABRIELUnd Gott sprach;Es bringe die Erde Gras hervor,Kräuter, die Samen geben, und

8. Recitatief

GABRIELEn God zei:Laat het land zich tooien met gras,zaadvormend gewas en vruchtbomen

Page 12: Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1 · Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen Berends, die elke week vakkundig de repetities begeleidt. Béni Csillag dirigeert voor

____________________________________________________________________________Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 12

Obstbäume, die Früchte bringen ihrer Artgemäss, die ihren Samen in sich selbsthaben auf der Erde, und es ward so.

die ieder naar zijn soort hun vruchtendragen, met zaad erin.Zo gebeurde het.

9. Arie

GABRIELNun beut die Flur das frische Gründem Auge zur Ergötzung dar;Den anmutsvollen Blickerhöht der Blumen sanfter Schmuck.Hier duften Kräuter Balsam aus.Hier sprosst den Wunden Heil.Die Zweige krümmt der goldenen FrüchteLast;hier wölbt der Hain zum kühlen Schirmesich;den steilen Berg bekrönt ein dichter Wald.

9. Aria

GABRIELHet veld met jeugdig groen getooid,verschijnt nu voor 't bewonderend oog.En de betoverende aanblikwordt door de bloemenpracht verhoogd.Kruiden geuren als balsem;hier vinden wonden genezing.De last van gouden vruchten kromt de tak.Hier vormt het woud een koeltebrengenddaken dicht geboomte versiert de steile berg.

10. Rezitativ

URIELUnd die himmlischen HeerscharenVerkündigten den dritten Tag, Gottpreisend und sprechend.

10. Recitatief

URIELEn de hemelse legerscharenkondigden de derde dag aan; zij prezenGod en zeiden:

11. Chor

Stimmt an die Saiten, ergreift die Leier!lasst euren Lobgesang erschallen!Frohlocket dem Herrn, dem mächtigen Gott!Denn er hat Himmel und Erde bekleidetin herrlicher Pracht.

11. Koor

Stemt nu de snaren, bespeelt de lierenlaat een lofzang weerklinkenBejubelt de Heer, de machtige God.Want vol zijn hemel en aarde van zijnheerlijkheid.

12. Rezitativ

URIELUnd Gott sprach: Es sei’n Lichter an derFeste des Himmels, um den Tag von derNacht zu scheiden, und Licht auf der Erdezu geben,und es sei’n diese für Zeichen und fürZeitenund für Tage und für Jahre.Es machte die Sterne gleichfalls.

12. Recitatief

URIELEn God zei: Laten er lichten zijn aan hethemelgewelf, om de dag te scheiden vande nacht en om de aarde te verlichten;en laten zij als tekens dienen voor zowel deseizoenenals voor de dagen en de jaren.En Hij maakte ook de sterren.

13. Rezitativ

URIELIn vollem Glanze steiget jetztdie Sonne strahlend auf;Ein wonnevoller Bräutigam,ein Riese, stolz und froh,

13. Recitatief

URIELIn volle luistergaat de zon nu op:een vreugdevolle bruidegom,een trotse reus,

Page 13: Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1 · Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen Berends, die elke week vakkundig de repetities begeleidt. Béni Csillag dirigeert voor

____________________________________________________________________________Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 13

zu rennen seine Bahn.Mit leisem Gang und sanftem Schimmerschleichtder Mond die stille Nacht hindurch.Den ausgedehnten Himmelsraumziert, ohne Zahl, der hellen Sterne Gold.Und die Söhne Gottesverkündigten den vierten Tagmit himmlischem Gesang,seine Macht ausrufend, also!

die wandelt langs zijn baan.Met zachte tred en teder schemerlichtschuift de maan nu door de stille nacht.De talloze gouden sterrenversieren het heldere hemelgewelfen de zonen Godsverkondigen de vierde dagmet hemels gezang,Zijn macht als volgt verheerlijkend:

14. Chor mit Soli

CHORDie Himmel erzählen die Ehre Gottesund seiner Hände Werk zeigt an dasFirmament.

GABRIEL, URIEL, RAPHAELDem kommenden Tage sagt es der Tag;Die Nacht, die verschwand, der folgendenNacht.

CHORDie Himmel erzählen...

GABRIEL, URIEL, RAPHAELIn alle Welt ergeht das Wort,jedem Ohre klingend, Keiner Zunge fremd.

CHORDie Himmel erzählen...

14. Koor met soli

KOORDe hemel ontvouwt de glorie van God;het uitspansel roemt het werk van Zijnhanden.

GABRIEL, URIEL, RAPHAELDe dag zegt het voort aan de dag die komt;en nacht vertelt het aan de volgende nacht.

KOORDe hemel, enz.

GABRIEL, URIEL, RAPHAELHeel de wereld verkondigt het woord,het weerklinkt in ieders oor en in alle talen:

KOORDe hemel, enz.

Zweiter Teil Deel 215. Rezitativ

GABRIELUnd Gott sprach: Es bringe das Wasser inder Fülle hervor webende Geschöpfe, dieLeben haben,und Vögel, die über der Erde fliegen mögenin dem offenen Firmament des Himmels.

15. Recitatief

GABRIELEn God zei: Laat al het water wemelen vanlevende wezens,en laat boven het land vogels vliegenlangs het hemelgewelf.

16. Arie

GABRIELAuf starkem Fittige schwinget sichder Adler stolz, und teilet die Luftim schnellesten Fluge zur Sonne hin.Den Morgen grüt der Lerche frohes Lied,und Liebe girrt das zart Taubenpaar.Aus jedem Busch und Hain erschalltder Nachtigallen süsse Kehle.

16. Aria

GABRIELOp sterke vleugels vliegt de trotse adelaaromhoog en doorsnijdt de luchtin snelle vlucht naar de zon.Het vrolijke lied van de leeuwerik begroetde morgenen liefdevol koert het vriendelijkeduivenpaar.

Page 14: Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1 · Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen Berends, die elke week vakkundig de repetities begeleidt. Béni Csillag dirigeert voor

____________________________________________________________________________Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 14

Noch drücke Gram nicht ihre Brust,noch war zur Klage nicht gestimmtihr reizender Gesang.

Uit alle bosjes en heggenklinkt het lieflijk gezang van de nachtegalen.Toorn beklemde nog niet hun borst,en hun prachtige gezangwerd nog niet door jammerklachtenontstemd.

17. Rezitativ

RAPHAELUnd Gott schuf grosse Walfische, und einjedes lebende Geschöpf, das sich beweget,und Gott segnete sie, sprechend:

Seid fruchtbar alle, mehret euch!Bewohner der Luft, vermehret euch,und singt auf jedem Aste!

Mehret euch, ihr Flutenbewohner,und füllet jede Tiefe!Seid fruchtbar, wachset, mehret euch!Erfeuet euch in eurem Gott!

17. Recitatief

RAPHAELEn God schiep grote walvissenen alle krioelende levende wezenswaar het water van wemelten God zegende ze en sprak:

Wees vruchtbaar, en word talrijkBewoners van de lucht, word talrijken zing op elke tak!

Word talrijk, waterbewoners,en bevolk de diepe zee.Wees vruchtbaar, groei, vermenigvuldig u;verheugt u in uw God!

18. Rezitativ

RAPHAELUnd die Engel rührten ihr’ unsterblichenHarfen, und sangen die Wunder des fünften Tags.

18. Recitatief

RAPHAELEn de engelen streelden de hemelseharpenen bezongen de wonderen van de vijfdedag.

19. Terzett

GABRIELIn holder Anmut stehn,mit jungem Grün geschmückt,die wogigten Hügel da.Aus ihren Adern quillt,in fliessendem Kristall,der kühlende Bach hervor.

URIELIn frohen Kreisen schwebt,sich wiegend in der Luft,der munteren Vögel Schar.Den bunten FederglanzErhöht im Wechselflugdas goldene Sonnenlicht.

RAPHAELDas helle Nass durchblitztder Fisch, und wendet sich

19. Terzet

GABRIELIn volle weelde staat,getooid met jeugdig groen,de golvende heuvelrij.En uit hun aderen borrelende koele beekjesals vloeiend kristal.

URIELIn tal van groepen zweeft,zacht drijvend in de lucht,de vrolijke schare vogels;het gouden zonnelichtverhoogt in haar vluchtde bonte verenpracht.

RAPHAELZiet in de heldere stroomeen tal van vissen,

Page 15: Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1 · Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen Berends, die elke week vakkundig de repetities begeleidt. Béni Csillag dirigeert voor

____________________________________________________________________________Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 15

in stetem Gewühl umher.Vom tiefsten Meeresgrundwälzet sich Leviathanauf schaumender Well’empor.

GABRIEL, URIEL, RAPHAELWieviel sind deiner Werk’,o Gott!Wer fasset ihre Zahl?

dat bedrijvig door elkaar krioelt.Van uit de diepste zeeverheft zich Leviathanop schuimende golven.

GABRIEL, URIEL, RAPHAELHoe talrijk zijn Uw werken,o God!Wie kan hun aantal bevatten?

20. Terzett und Chor

Der Herr ist gross in seiner Macht,und ewig bleibt sein Ruhm.

20. Terzet en koor

De macht van de Heer is grooten zijn roem duurt eeuwig voort.

Pauze Pauze

21. Rezitativ

RAPHAELUnd Gott sprach: Es bringe die ErdeHervor lebende Geschöpfenach ihrer Art; Vieh und kriechendesGewürm,und Tiere der Erde nach ihren Gattungen.

21. Recitatief

RAPHAELEn God zei: Laat het land allerlei levendewezens voortbrengen;vee en kruipende dierenen wilde beesten van allerlei soort.

22. Rezitativ

RAPHAELGleich öffnet sich der Erde Schoss,und sie gebiert auf Gottes Wort,Geschöpfe jeder Art,In vollem Wuchs und ohne Zahl.Vor Freude brüllend steht der Löwe da.Hier schiesst der gelenkige Tiger empor.Das zack’ge Haupt erhebt der schnelleHirsch.Mit fliegender Mähne springt und wieh’rtvoll Mut und Kraft das edle Ross.Auf grünen Matten weidet schon das Rind,in Herden abgeteilt.Die Triften deckt, als wie gesät,das wollenreiche, sanfte Schaf.Wie Staub verbreitet sich in Schwarm undWirbeldas Heer der insekten.In langen Zügen kriecht am Boden dasGewürm.

22. Recitatief

RAPHAELDe aarde opent zich terstonden uit haar schoot komt, naar Gods Woord,'t gehele dierenrijk,in volle groei en overvloed.Van vreugde brullend staat daar de fiereleeuw.De lenige tijger schiet uit het woud.Het vlugge hert verheft het trots gewei.Met vliegende manen springt en hinniktvol moed en kracht het edele ros.Op groene weiden graast nu reedshet vee in kudden bij elkaar.De velden zijn bedekt met talvan wollige schapen, zacht als sneeuw.Als stof verspreidt zich nuin grote zwermen een leger insecten.In lange rijen kruipen wormen op de grond.

23. Arie

RAPHAEL

23. Aria

RAPHAEL

Page 16: Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1 · Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen Berends, die elke week vakkundig de repetities begeleidt. Béni Csillag dirigeert voor

____________________________________________________________________________Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 16

Nun scheint in vollem Glanze der Himmel.Nun prangt in ihrem Schmucke die Erde.Die Luft erfüllt das leichte Gefieder.Die Wasser schwellt der Fische Gewimmel,den Boden drückt der Tiere Last.Doch war noch alles nicht vollbracht.Dem Ganzen fehlte das Geschöpf,das Gottes Werke dankbar seh’n,des Herren Güte preisen soll.

Nu schittert in volle luister de hemel,nu prijkt in al haar pracht de aarde.De lucht is vol van vrolijk gefladder,het water leeft van gewemel van vissen;de grond van dieren, zonder tal.Toch was het werk nog niet volbracht.Aan het geheel ontbrak nu nog de mens,die Gods wonderen dankbaar zag,die 's Heren grootheid prijzen kan.

24. Rezitativ

URIELUnd Gott schuf den Menschen nach seinemEbenbilde.Nach dem Ebenbilde Gottes schuf er ihn.Mann und Weib erschuf er sie.Den Atem des Lebens hauchte er in seinAngesicht,und der Mensch wurde zur lebendigenSeele.

24. Recitatief

URIELEn God schiep de mens als Zijn evenbeeld,naar het evenbeeld van God schiep Hijhem,mannelijk en vrouwelijk schiep Hij de mens;de levensadem blies Hij hem in hetaangezicht,en de mens werd tot een levende ziel.

25. Arie

URIELMit Würd’ und Hoheit angetan,mit Schönheit, Stärk’ und Mut begabt,gen Himmel aufgerichtet, steht der Mensch,ein Mann und König der Natur.Die breit gewölbt’ erhab’ ne Stirn,verkünd’ t der Weisheit tiefen Sinn,und aus dem hellen Blicke strahlt der Geist,des Schöpfers Hauch und Ebenbild.An seinen Busen schmieget sich,für ihn, aus ihm geformt,die Gattin hold und anmutsvoll.In froher Unschuld lächelt sie,des Frühlings reizend Bild,ihm Liebe, Glück und Wonne zu.

25. Aria

URIELMet waardigheid en hoofsheid bekleed,met schoonheid, kracht en moed begiftigd,rechtop, staat daar de mens,man en koning der natuur.Het breed gewelfde voorhoofd verraadtzijn verstand, vol diepzinnige wijsheiden uit zijn heldere blik straalt de geest,adem en evenbeeld van zijn Schepper.Aan zijn borst vlijt zich,voor hem, uit hem gevormd,de vrouw, teer en bekoorlijk.In blijde onschuld glimlacht zij,vol liefde, geluk en vreugde,als een betoverend lentebeeld.

26. Rezitativ

RAPHAELUnd Gott sah jedes Ding, was er gemachthatte;und es war sehr gut.Und der himmlische Chor feierte das Endedes sechsten Tages mit lautem Gesang.

26. Recitatief

RAPHAELEn God bekeek alles wat Hij gemaakt haden Hij zag dat het heel goed was.en het hemelse koor vierde het eindevan de zesde dag met jubelend gezang.

27. Chor

Vollendet ist das grosse Werk,der Schöpfer sieht’ s und freuet sich.

27. Koor

Voltooid is nu het grote werk,met vreugde ziet de Schepper 't aan.

Page 17: Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1 · Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen Berends, die elke week vakkundig de repetities begeleidt. Béni Csillag dirigeert voor

____________________________________________________________________________Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 17

Auch unsre Freud’ erschalle laut,des Herren Lob sei unser Lied!

Ook onze vreugd weerklinkten 's Heren lof bezingen wij!

28. Terzett

GABRIEL, URIELZu dir, O Herr, blickt alles auf;um Speise fleht dich alles an.Du öffnet deine Hand,gesättigt werden sie.

RAPHAELDu wendest ab dein Angesicht,da bebet alles und erstarrt.Du nimmst den Odem weg;in Staub zerfallen sie.

GABRIEL, URIEL, RAPHAELDen Odem hauchst du wieder aus,und neues Leben sprosst hervor.Verjüngt ist die Gestaltder Erd’ an Reiz und Kraft.

28. Terzet

GABRIEL, URIELAllen verwachten van U, o Heer,dat U hen voedsel schenkt;En opent zich Uw handdan worden zij verzadigd.

RAPHAELAls u Uw gelaat verbergtdan vergaan zij van schrik.Ontneemt U hun de adem,dan keren zij tot stof weer.

GABRIEL, URIEL, RAPHAELMaar geeft U Uw adem, dan worden zijherschapenU geeft de aarde een nieuwe gedaante.

29. Chor

Vollendet ist das grosse Werk,des Herren Lob sei unser Lied!Alles lobe seinen Namen,denn er allein ist hoch erhaben!Alleluja, Alleluja.

29. Koor

Voltooid is nu het grote werk;laat ons lied de Heer prijzen.Laat alles Zijn naam loven,want Hij alleen is de Verhevene.Halleluja!

Dritter Teil Deel 330. Rezitativ

URIELAus Rosenwolken bricht,geweckt durch süssen Klang,der Morgen jung und schön.Vom himmlischen Gewölbeströmt reine Harmoniezur Erde hinab.Seht das beglückte Paar,wie Hand in Hand es geht!Aus ihren Blicken strahltdes heissen Danks Gefühl.Bald singt in lautem Tonihr Mund des Schöpfers Lob.Lasst unsre Stimmen dannsich mengen in ihr Lied!

30. Recitatief

URIELDoor rozenwolken breekt,gewekt door zoete klank,de morgen jong en schoon.Uit hemelse gewelvenstroomt reine harmoniede aarde toe.Ziet het gelukkig paar,hoe het hand in hand gaat.Uit hun ogen straalthet warme dankgevoel.Straks zingt op luide toonhun mond de lof van hun Schepper.Laten onze stemmen danzich vermengen met hun lied.

31. Duett und Chor

ADAM, EVA

31. Duet en koor

ADAM, EVA

Page 18: Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1 · Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen Berends, die elke week vakkundig de repetities begeleidt. Béni Csillag dirigeert voor

____________________________________________________________________________Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 18

Von deiner Güt’, o Herr und Gott,ist Erd’ und Himmel voll.Die Welt so gross, so wunderbar,ist deiner Hände Werk.

CHORGesegnet sei des Herren Macht,sein Lob erschall’ in Ewigkeit.

ADAMDer Sterne hellster, o wie schönverkündest du den Tag!Wie schmückst du ihn, o Sonne du,Des Weltalls Seel’ und Aug’!

CHORMacht kund auf eurer weiten Bahn,des Herren Macht und seinen Ruhm!

EVAUnd du, der Nächte Zierd’ und Trost,und all das strahlend’ Heer,verbreitet überall sein Lobin eurem Chorgesang!

ADAMIhr Elemente, deren Kraftstets neue Formen zeugt,ihr Dünst’ und Nebel, die der Windversammelt und vertreibt.

ADAM, EVA UND CHORLobsinget alle Gott, dem Herr!Gross wie sein Nam’ ist seine Macht.

EVASanft rauschend lobt, o Quellen, ihn!Den Wipfel neigt, ihr Bäum’!Ihr Pflanzen, duftet, Blumenhaucht ihm euren Wohlgeruch!

ADAMIhr, deren Pfad die Höh’ n erklimmt,und ihr, die niedrig kriecht,ihr, deren Flug die Luft durchschneid’ t,und ihr, im tiefen Nass.

ADAM, EVA UND CHORIhr Tiere, preiset alle Gott!Ihn lobe, was nur Odem hat!

ADAM, EVAIhr dunklen Hain’, ihr Berg’ und Tall’,

Vol zijn hemel en aarde van uw goedheid,Heer God;deze enorme, wonderbaarlijke wereldis het werk van Uw handen.

KOORGezegend zij de macht van de Heer!Laat Zijn lof in eeuwigheid weerklinken!

ADAMGij helderste van de sterren,hoe prachtig kondigt Gij de dag aan!Hoe prijkt ge daar, o zon,ziel en oog van het heelal!

KOORVerkondig overal Gods glorieuze machtwanneer u aan de hemel staat!

EVAEn gij, sieraad en troost in de nachten het gehele leger van sterren,verkondig overal zijn lofin uw koorgezang!

ADAMGij elementen, die steeds nieuwe vormentot leven wekt,gij, damp en nevel,door de wind verzameld en verdreven.

ADAM, EVA EN KOORKomt, juicht nu allen, God ter eer,zijn macht is zo groot als Zijn naam.

EVAZacht ruisend prijst, o bronnen, Hem,en bomen neigt uw top;gij planten, kruiden, bloemen,brengt Hem uw zoetste geur!

ADAMGij, die op hoge paden klimt,en gij, die kruipt op aarde,gij, die zo fier de lucht doorklieft,en gij, die stromen klieft;

ADAM, EVA EN KOORGij dieren, prijst nu alle God;looft Hem, al wat adem heeft.

ADAM, EVAGij, donker woud, gij berg en dal,

Page 19: Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1 · Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen Berends, die elke week vakkundig de repetities begeleidt. Béni Csillag dirigeert voor

____________________________________________________________________________Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 19

ihr Zeugen unseres Danks,Ertönen sollt ihr früh und spät,von unserm Lobgesang.

CHORHeil dir o Gott, o Schöpfer, Heil!Aus deinem Wort entstand die Welt;dich beten Erd’ und Himmel an,wir preisen dich in Ewigkeit!

getuigt van onze dank.Weerklinken zult gij vroeg of laatvan onze liederen, God ter eer.

KOORWees gegroet, O God, o Schepper, weesgegroet!De hemel ontstond op uw bevel.Hemel en aarde aanbidden U,wij prijzen U in eeuwigheid.

32. Rezitativ

ADAMNun ist die erste Pflicht erfüllt,dem Schöpfer haben wir gedankt.Nun folge mir, Gefährtin meines Lebens!Ich leite dich, und jeder Schrittweckt neue Freud’ in unsrer Brust,zeigt Wunder überall.Erkennen sollst du dann,welch unaussprechlich Glückder Herr uns zugedacht.Ihn preisen immerdar,ihm weihen Herz und Sinn.Komm, folge mir, ich leite dich!

EVAO du, für den ich ward!Mein Schirm, mein Schild, mein All!Dein Will’ ist mir Gesetz.So hat’ s der Herr bestimmt,und dir gehorchen bringtmir Freude, Glück und Ruhm.

32. Recitatief

ADAMNu is onze eerste plicht vervuld;de Schepper brachten we onze dank.Kom, volg mij nu, mijn levensgezellin,ik leid u thans, en iedere stapwekt nieuwe vreugd in ons gemoed,brengt nieuwe wonderen aan.Begrijpen zult gij dan,welk overgroot gelukaan ons werd toegedacht;God prijzen wij altijd,Hem wijden wij ons hart.Kom, volg mij! Ik zal u leiden.

EVAO gij, voor wie ik werd!Mijn steun, mijn schild, mijn al.Uw wil is voor mij wet.Dat heeft de Heer bepaald.En u te volgen geeft mijvreugde en geluk.

33. DuettADAMHolde Gattin! Dir zur Seitefliessen sanft die Stunden hin.Jeder Augenblick ist Wonne,keine Sorge trübet sie.

EVATeurer Gatte! Dir zur Seiteschwimmt in Freuden mir das Herz.Dir gewidmet ist mein Leben,deine Liebe sei mein Lohn.

ADAMDer tauende Morgen,o wie ermuntert er!

EVA

33. Duet

ADAMMooie vrouw, aan uw zijdevliegen zacht de uren heen.Ieder ogenblik is zaligheid,geen zorgen kwellen ons.

EVALiefste man, aan uw zijdezwelt van vreugde mij het hart.Aan u is mijn leven gewijd;laat uw liefde mijn beloning zijn;

ADAMDe dauwende morgen, hoe verheugt hij ons!

Page 20: Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1 · Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen Berends, die elke week vakkundig de repetities begeleidt. Béni Csillag dirigeert voor

____________________________________________________________________________Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 20

Die Kühle des Abends,o wie erquicket sie!

ADAMWie labend istder runden Früchte Saft!

EVAWie reizend ist der Blumen süsser Duft!

ADAM, EVADoch ohne dich, was wären mir.

E0,ADAMDer Morgentau,

EVADer Abendhauch,

ADAMDer Früchte Saft,

EVADer Blumenduft.

ADAM, EVAMit dir erhöht sich jede Freude,mit dir geniesse ich doppelt sie;mit dir ist Seligkeit das Leben,dir sei es ganz geweiht!

EVADe koelte van de avond,o hoe verkwikt zij ons!

ADAMHoe wordt door het sap van vruchtenonze dorst gelest.

EVAWat heerlijk is de zoete bloemengeur!

ADAM, EVAMaar wat zou, zonder U, voor mij zijn

ADAMDe morgendauw..

EVADe avondwind

ADAMHet vruchtesap

EVADe bloemengeur

ADAM, EVAMet U wordt elke vreugde groterMet U verdubbelt het genot,met U is zaligheid het leven.Laat het geheel U toegewijd zijn.

34. Rezitativ

URIELO glücklich Paar,und glücklich immerfort,wenn falscher Wahn euch nicht verführt,noch mehr zu wünschen, als ihr habt,und mehr zu wissen, als ihr sollt.

34. Recitatief

URIELGelukkig paar,moge uw geluk steeds bloeien!Laat geen valse waan u verleidenom meer te wensen dan u hebten meer te weten dan u is toegestaan.

35. Schlusschor und Soli

Singt dem Herren alle Stimmen!Dankt ihm alle seine Werke!Lasst zu Ehren seines NamensLob im Wettgesang erschallen.Des Herren Ruhm,er bleibt in Ewigkeit.Amen, amen.

35. Slotkoor met Soli

Looft de Heer, alle schepselen!Dankt Hem voor al Zijn werken!Laat tot eer van Zijn naamoveral de lofzangen weerklinken!De glorie van Godblijft eeuwig bestaan!Amen!

Page 21: Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1 · Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen Berends, die elke week vakkundig de repetities begeleidt. Béni Csillag dirigeert voor

____________________________________________________________________________Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 21

Dit concert is mede mogelijk gemaakt door:

Page 22: Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1 · Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen Berends, die elke week vakkundig de repetities begeleidt. Béni Csillag dirigeert voor

____________________________________________________________________________Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 22

Page 23: Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1 · Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen Berends, die elke week vakkundig de repetities begeleidt. Béni Csillag dirigeert voor

____________________________________________________________________________Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 23

31 maart 2015 Mattheus Passion van Johann Sebastian Bach

Begeleiding door Het Symfonieorkest.Voor het eerst onder leiding van Béni Csillag.

De uitvoering vindt plaats in de Dominicanenkerk in Zwolle.Kaarten zijn vanaf half februari te koop viawww.caeciliazwolle.nl

Page 24: Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 1 · Vaste rots bij de repetities is onze pianist Arjen Berends, die elke week vakkundig de repetities begeleidt. Béni Csillag dirigeert voor

____________________________________________________________________________Caecilia Najaarsconcert 2014 Pagina 24