BULDOZERS VAN IJS EN IJZIGE WINDEN

TAAK 7

STUWWALLEN

ZIE VIDEO

ZIE VIDEO

ZIE VIDEO

150.000 JAAR GELEDENIJSTIJD IN NEDERLAND

ONTSTAAN VAN STUWWALLEN

TIJDENS DE IJSTIJDEN BREIDEN DE GLETSJERS ZICH STERK UIT, EN VORMEN GROTE IJSKAPPEN IN HET HOGE NOORDEN

DOOR DE DRUK VAN HET GLETSJERIJS WORDEN DE GRONDLAGEN ONDER DE GLETSJERS OPZIJ GEDRUKT EN OVER ELKAAR HEEN GESCHOVEN. WAAR DE GROND WEGGEDRUKT WERD ONTSTONDEN DIEPE BEKKENS

DE HEUVELRUGGEN IN MIDDEN EN OOST NEDERLAND (UTRECHTSE HEUVELRUG, VELUWE, HEUVELRUGGEN IN SALLAND EN TWENTE) ZIJN ONTSTAAN DOOR HET IJS

20.000 JAAR GELEDENLAATSTE IJSTIJD IN NEDERLAND

LAATSTE IJSTIJD

TIJDENS DE LAATSTE IJSTIJD KWAM HET LANDIJS NIET VERDER DAN DENEMARKEN EN NOORD DUITSLAND

IN DEZE KOUDE PERIODE VAN 21.000 TOT 18.000 JAAR GELEDEN WAS ER POOLWOESTIJN IN NEDERLAND

DE WIND NAM ZANDKORRELS MEE. OP VEEL PLAATSEN LIGGEN DEZE ZANDKORRELS ALS EEN DEKEN VAN EEN PAAR METER DIK OVER ANDERE GRONDLAGEN HEEN . ('DEKZAND').

DEKZAND WORDT STUIFZAND

HET DEKZAND WERD NA DE IJSTIJD BEDEKT MET VEGETATIE (PLANTEN EN BOMEN)

DIT BIEDT EEN GOEDE BESCHERMING TEGEN DE WIND

DOOR ONTBOSSING IN DE MIDDELEEUWEN WORDT DEZE BESCHERMING ECHTER TENIETGEDAAN EN KAN DE WIND HET ZAND OPNIEUW DOEN OPWAAIEN

GRONDWATER

NEERSLAG ZAKT WEG IN DE GROND (INFILTREREN)

ZOEKT ZIJN WEG NAAR ZEE

GRONDWATERPEIL VERSCHILT PER GEBIED

GRONDWATER

STAND VAN GRONDWATER BEPAALT BODEMGEBRUIK

BODEMGEBRUIK WORTELS GROEIEN

STAND VAN HET WATER

GRASLAND (VOORAL) HORIZONTAAL

HOOG

LANDBOUWGROND

(VOORAL) VERTICAAL

LAAG

BOS HORIZONTAAL EN VERTICAAL

ZEER LAAG

80 JARIGE OORLOG (1568 - 1648)

OORLOG TUSSEN DE SPAANSE KONING (FILIPS II) EN 7 NEDERLANDSE GEWESTEN (FRIESLAND, GRONINGEN, OVERIJSSEL, GELDERLAND, UTRECHT, HOLLAND EN ZEELAND)

WAAROM OORLOG?

DE SPAANSE KONING IS KATHOLIEK HIJ WIL DAT IEDEREEN IN ZIJN RIJK KATHOLIEK IS KATHOLIEKEN IN DE 16E EEUW:

– LUISTEREN NAAR DE PRIESTER - PAUS– HEBBEN EEN VERSIERDE KERK– BIECHTEN (ZONDEN VERTELLEN) AAN PRIESTER– KOPEN AFLATEN BIJ PRIESTER (VERGEVING DOOR

GOD)– ERKENNEN DAT KERK MACHTIG EN RIJK IS

AFLAAT: DE PAUS BELOOFT DAT GOD

JE NIET STRAFT VOOR JE ZONDEN

NIET IEDEREEN KATHOLIEK

CALVIJN EN LUTHER WILLEN HET KATHOLIEKE GELOOF VERANDEREN – VERBETEREN.

CALVIJN EN LUTHER WORDEN PROTESTANTEN GENOEMD.

PROTESTANTEN

LUISTEREN IN DE KERK IS NIET GENOEG. JE MOET ZELF HET WOORD VAN GOD (BIJBEL) LEZEN.

DE KERKEN ZIJN NIET VERSIERD. VERSIERINGEN LEIDEN AF VAN DE PREEK (TOESPRAAK VAN DE DOMINEE)

KERK IS ARM, NET ALS JEZUS.

1566: BEELDENSTORM

PROTESTANTEN KRIJGEN STEEDS MEER AANHANGERS IN DE NEDERLANDEN

PROTESTANTEN VERNIELEN KERKEN (SLAAN BEELDEN STUK)

FILIPS II BOOS: STUURT LEGER O.L.V. ALVA NAAR DE NEDERLANDEN

WILLEM VAN ORANJE VERDEDIGT DE NEDERLANDEN

ALVA

WILLEM VAN

ORANJE

1574: SLAG OP DE MOOKERHEI

SPAANSE SOLDATEN STAAN OP EEN STUWWAL BIJ MOOK

WILLEM VAN ORANJE (MET HUURLEGER) TREKT ER LANGS

DE SPAANSE SOLDATEN VALLEN AAN EN VERJAGEN WILLEM VAN ORANJE EN HET HUURLEGER

DE NEDERLANDEN VERLIEZEN OORLOG IS NIET OVER: DUURT TOT 1648