Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst...

26
Romeinen

Transcript of Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst...

Page 1: Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst religieuze. •De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie

Romeinen

Page 2: Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst religieuze. •De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie

Romeinen

• Bouwkunst

• Beeldhouwkunst

• Schilderkunst

Page 3: Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst religieuze. •De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie

Tijdlijn

750 0 500

Page 4: Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst religieuze. •De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie

Het Romeinse rijk

• De Romeinen hadden hun opkomst, bloei en ondergang tussen de jaren 750 v. Chr. en 500 n. Chr.

• Het Romeinse Rijk zou in de geschiedenis het grootste rijk in Europa worden.

• De Romeinen veroverden zo'n 2000 jaar geleden grote delen van Europa en Noord Afrika.

• Ook ons land werd door de Romeinen veroverd. Maar niet helemaal. De Germanen die in het noorden woonden waren te sterk.

• De Rijn werd de grens van het Romeinse Rijk.

• Rond 150 na Chr. stond Rome op het toppunt van haar macht.

Page 5: Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst religieuze. •De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie

Bouwkunst

Vitruvius Romeins militair, architect en (eerste ) ingenieur. • Schreef 10 boeken over de bouwkunst. Deze boeken noemde hij “De Architectura”: • Ontstaan van de architectuur en hoe spreek je

erover • bouwmaterialen • Tempelbouw • openbare –en particuliere gebouwen • wand- en vloerdecoraties • watervoorzieningen • belangrijke theorieën omtrent het bouwen van

gebouwen, soort catalogus voor Augustus bij de opbouw van Rome.

• een van de weinige boeken over klassieke bouwkunde, invloed op de Europese bouwkunst enorm, voornaamste bron voor Romeinse techniek

Page 6: Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst religieuze. •De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie

Bouwkunst

•De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie je terug aan de bouwwerken die zij hebben ontwikkeld. •De aandacht van de Romeinen ligt meer bij nuttige en burgerlijke bouwwerken, dan bij religieuze. •Onder een nuttig bouwwerk verstaan we bijvoorbeeld een aquaduct; deze wordt gebruikt om water uit de heuvels en bergen in de steden te vervoeren

Page 7: Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst religieuze. •De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie

Bouwkunst

Hoe bouwden Romeinen bogen? • alle boogstenen waren gehakt voordat ze geplaatst

werden • alle stenen hebben dezelfde maat • alle profielen halfcirkelvormig gemaakt • boogstenen op de grond gelegd en genummerd, soms

tekst nog zichtbaar

Ze maakte gebruik van beton: • Puin, vulkanische as, kalk en water maakt beton. • Verschillende metsel-constructies

open ruimtes gevuld met beton

Page 8: Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst religieuze. •De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie

Bouwkunst

Zuilenorde • De Romeinen hergebruikte

veel uitvindingen van de Grieken, waaronder de zuilenorde.

• De Romeinen bouwden gebouwen in verdiepingen met vlakke muren, waartegen dan de zuilen als versieringen werden aangebracht, als halfzuilen en pilasters.

Zwaarste zuil

Page 9: Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst religieuze. •De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie

Colosseum • meesterwerk: ingenieus &

architectonisch • Romeinen hebben de bouworde voor

gebouwen met meerdere verdiepingen vastgesteld

• bestaat uit alleen arcades van bogen

• Voorbeeld van zuilenorde Corinthisch Ionisch Dorisch • Spelen werden georganiseerd en

gefinancierd door de heersende keizer

• Het Colosseum is een arena voor - gladiatorenspelen - wilde dierengevechten • +/- 45.000/55.000 zitplaatsen • ontruimen: door slim gangenstelsel en

trappen

Page 10: Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst religieuze. •De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie

Maison Carré, Nîmes, Frankrijk. Romeinse tempel • Romeinse tempel bestond uit eenvoudige

vormen, of een samenvoeging daarvan. De Romeinse tempel had vaak een: • rechthoekige basis (Carré: betekenis:

rechthoek) • ronde zuilen • zadeldak • timpaan.

• Romeinse tempel een duidelijke voorgevel

had en een hoofdingang • vlakke muren, waartegen dan de zuilen als

versieringen werden aangebracht, als halfzuilen en pilasters

• Cella: ruimte met religieuze functie, maar

werden ook gebruikt voor politieke en culturele doeleinden

Page 11: Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst religieuze. •De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie

Forum

• het centrale marktplein in een Romeinse stad.

• Op het forum werd gehandeld en werden justitiële en officiële burgerlijke bijeenkomsten gehouden.

Page 12: Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst religieuze. •De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie

Basilica op het Forum Romanum

• gebouw voor handel en rechtspraak in de Romeinse oudheid.

• Basilica is basis van Basiliek (kerk) • Apsis: plaats voor verering van de keizer

Page 13: Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst religieuze. •De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie

Insulae Ostia

• Bouw van combinatiewoning met winkels,

• Steeds meer mensen trokken naar steden om daar te werken, en dus ook te wonen.

• Insulae: (betekenis: eiland) was een woning voor de arme burgerij in het Romeinse Rijk, een soort huurkazerne.

• Flatgebouwen: ze hadden drie, vier of vijf

etages en waren zo’n twintig meter hoog. • De begane grond van de insulae was

doorgaans gereserveerd voor winkeltjes, werkplaatsen of herbergen

Page 14: Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst religieuze. •De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie

Thermen

Thermen van Diocletianus, Rome, 300 n.C,

Thermen van Trajanus, ca. 120 nC.

• Groot badcomplex • De thermen dienden niet alleen voor de

lichaamsreiniging, maar ook om te sporten en als sociale ontmoetingsplaats

• Koud, warm en heet waterzaal

• Voor iedereen toegankelijk Nieuwe functie; Kerk; Santa Maria degli Angeli verbouwing door Michelangelo, 16e eeuw.

Page 15: Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst religieuze. •De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie

Romeins erfgoed

toilet

aquaduct

vloerverwarming badhuis

verharde wegen

flatgebouw

1 munt voor 1 rijk

Page 16: Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst religieuze. •De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie

Triomfboog

• opgericht ter eren van keizers, meest gebruikte instrument voor visuele propaganda

• opgericht als permanente herinnering aan een triomftocht, maar ook wel voor andere gedenkwaardige feiten.

• Na een strijd moest het leger gezuiverd worden door onder een poort door te trekken.

• benadrukt het massieve van het metselwerk, als dragende kracht om het "rijk“ mee te symboliseren

Boog: wezenlijk bestanddeel van Romeinse bouw • Tekst over triomf, overwinning van de keizer • Plaats voor decoratieve reliëfs,

Page 17: Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst religieuze. •De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie

beeldhouwkunst Romeinse beeldhouwkunst • portretten, bustes, standbeelden,

beeldengroepen en torso's geproduceerd in het oude Rome

• klassieke Griekse kunst: de mens vaak geïdealiseerd weergegeven

• de Romeinen streefden naar realisme.

• Net als de oude Grieken gebruikten de Romeinen zowel brons als marmer.

• De Romeinen kopieerden Griekse beelden om er eigen beelden van te maken

• Er ontstond een handel in kopieën van beelden.

• De keizer wilde zijn buste op alle openbare plaatsen hebben, om zichzelf te laten vereren.

Reliëf Stoffenzaak, Ostia 1e eeuw n.C

Page 18: Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst religieuze. •De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie

beeldhouwkunst

Romeinse beeldhouwkunst • De Romeinen kopieerde

Griekse beelden om er eigen beelden van te maken

• Beelden waren beschilderd

• Van atleet naar keizer (Augustus) met enkele aanpassingen

• Verbouwd naar propaganda stuk

• standbeeld van Doryphorus vaak gebruikt als basis.

Page 19: Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst religieuze. •De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie

beeldhouwkunst Portetbuste • was een belangrijke manier van

personen weergeven

• een portretbuste bestond uit een: kop, hals, en het bovenstuk van de tors

• bij wet voorbehouden aan rijke klasse en keizers

• alleen bij begrafenissen neergezet (anders plek in het Atrium)

Page 20: Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst religieuze. •De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie

beeldhouwkunst • De Romeinen maakte voorouderbeelden van was. • bij wet voorbehouden aan rijke klasse, alleen bij

begrafenissen neergezet

Page 21: Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst religieuze. •De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie

beeldhouwkunst

Marcus Aurelius, keizer brons, 161-180 nC

Page 22: Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst religieuze. •De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie

schilderkunst • Fresco; een tekening in houtskool met daarover een

schildering in natte kalk

• Figuren nemen houdingen aan uit de Griekse beeldhouwkunst

• compositie van de figuren is gemeten aan het formaat van

de ruimte • architecturale omlijsting iets van die tijd • Toepassen van perspectief • Toepassen van kijkvensters en muren openen

• decoratief

Villa dei misteri: landhuis buiten Pompeji

Page 23: Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst religieuze. •De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie

schilderkunst

Page 24: Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst religieuze. •De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie

Mozaïek

• De techniek is mogelijk door de uitvinding

van cement.

• eerst met kleine steentjes, • later lichtere glasstukjes (mooie kleuren ,

soms bekleed met bladgoud)

• in cement schuin zetten, mooie glinstering

• Afbeeldingen levendig door; draaiende hoofden verkleuren van lucht van licht naar donker suggestie van diepte • Verhalende afbeeldingen

San Vitalae, Ravenna

Page 25: Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst religieuze. •De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie
Page 26: Romeinenvormgeving.derooipannen.nl/.../MAIN/EV/Kunstgeschiedenis/Romeinen.pdf · Bouwkunst religieuze. •De Romeinen waren een religieus, maar nog meer een praktisch volk. Dit zie

http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20030623_romeinen02