Bongo go

BONGO GO!

Welkom!

Deze spelbundel daagt je uit om Congo wil groeien in je ploeg levendig te maken. Hij is een aanrader voor iedereen die de vastencampagne van Broederlijk Delen speels wil aanbrengen. De spelbundel is in de eerste plaats gemaakt voor jongeren die samenkomen in hun vrije tijd in de Chiro, bijvoorbeeld. Toch kun je hem ook gebruiken op school, als je de banken even aan de kant schuift.

In het eerste deel, Congo wil groeien, wordt de campagne samengevat aan de hand van negen spelletjes. Het tweede deel, Bongo go, is n groot spel. De spelers zijn nu Bongolese boeren die hun mas in de stad willen verkopen. Hiervoor moeten ze overleggen en plannen maken. In het laatste deeltje vind je nog enkele ideetjes en meer uitleg over de muziekwedstrijd Stemmen voor Congo.

Je hoeft geen Congo-expert te zijn om de spelen te begeleiden. Een flinke dosis enthousiasme is voldoende! Wie toch meer informatie wil, vindt die op de website van Broederlijk Delen (www.broederlijkdelen.be).

Veel plezier!

3

BONGO GO!

Congo wil groeienWe vatten de campagne kort samen aan de hand van enkele spelen. Zo vertel je met weinig woorden waar het om draait. Je hoeft niet per se alle spelletjes te spelen.

HET ZUIDEN WIL GROEIENMensen in het zuiden zijn geen sukkelaars. Ze hebben dromen en ideen, ze maken plannen. Broederlijk Delen is ervan overtuigd dat mensen in Congo zelf het beste weten wat goed is voor henzelf, voor hun dorp en hun land. Daarom steunt Broederlijk Delen de plannen van mensen zelf. Alleen dan kan er iets groeien dat blijft duren.

Wat heb je nodig?- Een tafel, helemaal bedekt met papier- Een dikke stift, vastgemaakt in het midden van een lange houten lat- Een stoel

4

Het spelDe spelers sluiten de ogen. Vraag hen om aan een voorwerp te denken: een kast, een ring, een salon, een huis, de zee, bergen, een schilderij, De spelers openen weer de ogen. Om beurten vertellen ze over hun voorwerp. Dat mag vrij gedetailleerd. Als de laatste aan het woord geweest is, kiest de hele groep n voorwerp uit. Dat moeten ze tekenen. Let wel: laat de spelers eerst kiezen. Dan pas geef je hen de tekenopdracht.Twee spelers leggen de lange lat (met stift) op hun schouders en houden haar boven de tafel. Zij bewegen niet. De anderen tillen de tafel op. Door met de tafel te bewegen, proberen ze het voorwerp te tekenen. En speler gaat op een stoel staan: hij of zij coacht de tekenaars.

Meer over dit spelDe voorwerpen de plannen worden door de spelers zelf bedacht. De groep beslist welk plan ze uitvoert en werkt samen om het te realiseren. Hoe moeilijk de situatie of hoe lelijk de tekening ook is, de kans is groot dat de groep trots is op zichzelf.

IN GROEP Wat schiet de wereld ermee op als je alleen aan jezelf denkt? Niets! Dat weten ook de boeren in Congo. Daarom werken ze samen om uit de armoede te geraken. Ze verenigen zich in groepen en houden rekening met elkaar. Ze proberen op een democratische manier samen te werken. En dat is belangrijk in een land dat op weg is naar de eerste democratische verkiezingen sinds 1960.

Wat heb je nodig?- Een touw. Span het tussen twee muren of bomen op ongeveer 1, 70 m.

Het spel De hle groep moet over het touw raken. Het touw mag niet aangeraakt worden! Ook mag je geen hulpmiddelen gebruiken. Wie erin slaagt, mag niet meer terug naar de andere kant. Wie het touw aanraakt, probeert opnieuw.

Meer over dit spelJe kunt het touw voorstellen als de armoedegrens. Iedereen moet erover. Als je niet samenwerkt, slagen alleen de besten erin, maar in groep lukt het iedereen. Daarom steunt Broederlijk Delen enkel plannen waarbij mensen samen hun levensstandaard willen verbeteren.

5

CONGO WIL GROEIENOm te tonen wat ons campagnethema concreet betekent, gebruiken we dit jaar het voorbeeld van Congo. Iedereen in Belgi heeft wel eens van Congo gehoord, maar vaak denken we alleen in negatieve termen over dat land. Broederlijk Delen wil dat veranderen. Uiteraard zijn er heel wat problemen in Congo, maar er zijn ook goede dingen: het dynamisme van de mensen en de wil om dingen te veranderen.

Wat heb je nodig?- Pen en papier voor elke speler

Het spel De spelers krijgen vijf minuten om zoveel mogelijk trefwoorden op te schrijven over Congo. Alles mag, zolang de speler het verband kan verklaren (voorbeelden: Rwanda want dat is een buurland van Congo;

Nonkel Paul want die werkt er). Na vijf minuten overloop je de trefwoorden. Wie een woord heeft opgeschreven waar niemand anders aan gedacht heeft, krijgt 1 punt. Als de groep twijfelt aan een woord moet de speler het verband uitleggen. Wie de meeste punten scoort, wint!

Meer over dit spelDit jaar zet Broederlijk Delen Congo in de kijker. Maar wat weten de spelers over Congo? En hoe denken ze erover? Als een hulpeloos land onder de evenaar? Een land in oorlog? Of de ideale plek om eens op safari te gaan?

PLATTELANDSONTWIKKELING IN EIGEN BEHEERHeel wat mensen in Congo wonen op het platteland en zijn voor hun inkomen volledig afhankelijk van landbouw. Om hun toekomst te verbeteren maken ze dus vaak plannen die met landbouw te maken hebben. Ze zoeken manieren om de productie te verhogen en om een betere prijs te krijgen voor hun producten.

Wat heb je nodig?- Het verhaal over Bongo (zie verder). Plak het op een stevig stuk karton en knip dat in stukjes.

Het spelDe spelers trekken elk een stukje verhaal. Wie meent dat hij het begin van het verhaal heeft, leest zijn stukje voor. Wie meent het vervolg te hebben, leest verder. Als er een fout wordt gemaakt, grijp je niet in. Op het einde wordt hun verhaal naast het originele gelegd.

6

Als we in Bongo arriveren, omzwermen tientallen kinderen de auto. Ze begeleiden ons naar de pail-lot, een open houten vergaderplaats met strodak. Daar zitten afgevaardigden van de boerengroepen van Uopcm ons al op te wachten. Uopcm groe-peert vijftien boerengroepen uit de dorpen van de regio. Samen gaat het om 450 leden. Het welkom is allerhartelijkst, en algauw zitten we midden in het verhaal van de masboeren.

Mas is een basisproduct in Kasa. De boeren produceren niet alleen voor eigen gebruik. Met hun opbrengst bevoorraden ze ook de steden, vooral Kananga. Dat er geen vrachtwagens meer kunnen rijden, is een serieuze strop geweest voor de masboeren. Ze moesten nu hun oogst beetje bij beetje en voor een veel te lage prijs verkopen aan langskomende opkopers die pdaleurs in dienst hebben.

De boeren zochten en vonden zelf een oplossing. De dorpen in de buurt van Bongo liggen namelijk aan de spoorlijn naar Katanga. De verantwoordelijke geeft uitleg: Ons eerste probleem was er n van commercialisering. Onze boerengroep verengde zich daarom met andere groepen uit andere dorpen. We hebben naast de spoorlijn opslagruimtes gebouwd. We brengen onze masoogst nu samen in die opslagruimtes.

We huren samen een wagon, en gaan zelf mee naar Kananga om te verkopen. Zo krijgen we een meerprijs. Die oplossing lijkt eenvoudig, maar dat is het niet. Ten eerste is het pas sinds het einde van de oorlog dat hier opnieuw een regelmatige treinverbinding is. Maar ook de kostprijs vormt een knelpunt.

Een wagon huren kost 1000 dollar, maar dat hebben we voorlopig niet. Tot nu toe moeten we dat geld lenen. Broederlijk Delen geeft ons die lening, en na elke levering betalen we een deel terug. Dat is maar een voorlopig oplossing. Broederlijk Delen wil niet dat we afhankelijk zijn van hen. Na een tijd moeten we dus zelf een kapitaal van 1000 dollar hebben om onze wagon te kunnen huren. Dat moeten we opbouwen, en dus moeten we telkens een deel van ons winst opzij zetten.(uit de campagnetekst)

Meer over dit spelMet het verhaal over Bongo leren de spelers het nut van boerengroepen inzien. Je kunt de spelers vragen of ze gelijkaardige voorbeelden kennen bij ons.

7

Een verhaal over Bongo

DEMOCRATISERING EN VERKIEZINGEN IN 2005Congo is zich aan het voorbereiden op de eerste democratische verkiezingen sinds 25 jaar! Mensen mogen voor het eerste naar de stembus. Om het allemaal goed te laten verlopen, is er heel wat voorbereiding nodig. De partners van Broederlijk Delen en de Kerk spannen zich in om mensen te vertellen wat verkiezingen zijn en om hen het belang duidelijk te maken om een goed overwogen stem uit te brengen.

Wat heb je nodig?- Vier flappen. Daarop staan telkens tien dezelfde krantenkoppen die verwijzen naar democratie of verkiezingen. Op diezelfde flappen staan ook nog een aantal willekeurige krantenkoppen, als blad-vulling (ongevallen, beursberichten, sport,). De willekeurige krantenkoppen komen op maximaal drie flappen voor.

Het spelHang de flappen in de hoeken van het terrein. Verdeel de groep in vier ploegjes. De spelers kri-jgen elk een krantenknuppel (een krant opgerold tot een knuppel). Na het startsignaal gaat elk groepje op zoek naar de krantenkoppen die op alle vier de flappen voorkomen. De spelers mogen elkaar hinderen door met hun knuppel te zwaaien. Het groepje dat als eerste de 10 krantenkoppen vindt, wint.

Meer over dit spelOverloop de krantenkoppen. Vraag de spelers wat er volgens hen in het artikel staat. Je kunt de artikels erbij nemen.

SAMEN WEGEN OP EEN POLITIEK DOSSIERDe mensen die op dit moment in Congo aan de macht zijn, hebben er eigenlijk niet zoveel belang bij dat er binnenkort verkiezingen zijn. Ze zijn immers niet zeker dat ze dan aan de macht blijven. Daarom is het nodig dat Belgi, Europa en de hele internationale gemeenschap druk uitoefenen op de Congolese regering. Zij moeten zich aan hun belofte houden.

Wat heb je nodig?- En zin: De internationale gemeenschap heeft een onmisbare rol om Congo op weg te helpen naar vrede en democratie.

Het spelFluister de zin door. Vertelt de laatste speler nog altijd hetzelfde?

8

Meer over dit spelDe politieke brochure geeft een duidelijke analyse van de huidige politieke situatie in Congo en for-muleert een aantal eisen voor de Belgische en Europese politici. Je kunt ze downloaden op www.broederlijkdelen.be of bestellen op een regionaal BD-secretariaat.

ACTIEMODEL: STEMMEN VOOR CONGOBroederlijk Delen roept alle Chirogroepen, plussersgroepen, scholen en verenigingen in Vlaanderen op om een eigen Stemmen voor Congo-activiteit te organiseren. Broederlijk Delen verzamelt alle fotos daarvan om te laten zien aan de Belgische politici dat de Vlaamse bevolking ook democratische verk-iezingen wil in Congo.

Wat heb je nodig?- Materiaal dat de spelers rondom zich vinden.

Het spelDe spelers zoeken een voorwerp waarmee ze geluid kunnen maken. En speler begint geluid te maken. Hij of zij geeft het ritme aan. De spelers vallen n voor n in. Als iedereen meespeelt, sta je aan het begin van een rockgroepcarrire.

Meer over dit spel?Broederlijk Delen gebruikt muziek als actiemodel. Wie graag muziek maakt en wil meedoen met de muziekwedstrijd vindt op blz. 32 meer informatie. Je vindt er ook ht campagnelied!

VEERTIG DAGEN DIEPER GRAVENOok dit jaar is de vasten een uitgelezen tijd om te zoeken naar een nieuwe adem voor de broodnodige solidariteit. Onze eigen wortels liggen in de bijbelse geloofstraditie. In deze campagne laten we ons inspireren door de spiritualiteit en het levendige gemeenschapsleven van Congo.

Wat heb je nodig?- Touw- En zakje popcorn per speler- En envelop (met tekstje en vraag) per speler

9

10

Vroeger ja, toen, misschien, wie weet...Maar nu?Vergeet het maar.

Dat hebben ze wellicht gezegdtegen Abraham en Mozes, tegen Elia, Amos en zovele profeten, tegen Maria en tegen haar zoon, tegen de vrouwen die terugkwamen van het graf, tegen de christenen van Rome, Galati, van Tessalonica, Philippi en Korinthe, tegen de manifestanten in Brussel, tegen de kopers van Wereldwinkelkoffie, tegen de dwaze moeders op het plein, tegen de ondertekenaars van petities, tegen de mensen die een affiche voor hun raam hangen, tegen de jonge leider die durft in te gaan tegen de heersende mentaliteit van de leidingsploeg, tegen de vakbondsman die oproept tot actie, tegen allen die zich niet neerleggen bij hoe het nu is, tegen allen die blijven geloven in de geduldige krachtvan kleine stappen en in een grote droom. Ze zijn in goed gezelschap, de gekken, die blijven geloven in een nieuw begin.

De Vraag?Geloof jij nog in een nieuw begin?

Baggerboek, Chirojeugd Vlaanderen

Het spel Dit spel gebeurt in stilte! De spelers nemen het touw vast en maken een wandelingetje door de lokalen of op het terrein. Als begeleider pluk je af en toe iemand van het touw en zet je hem of haar op een bepaalde plek. Daar krijgt hij of zij de envelop en het zakje popcorn. De spelers lezen het bezinningstekstje en denken na over de vraag. Na enkele minuten kom je weer langs met het touw.

Meer over dit spelIedereen gaat voor zichzelf na wat solidariteit betekent. Dat hoef je niet per se in de groep te bespreken. De popcorn verwijst naar de masboeren in Congo.

Van 10:

- gaat er 0,77 naar de partners in het zuiden;- wordt er 0,14 gebruikt om hier in Vlaanderen mensen te sensibiliseren en om te werken aan duurzame oplossingen voor de grote armoedeproblemen;- gaat er 0,9 naar de kosten van bijvoorbeeld affiches, brieven, enz.

UW STEUN IS MEER DAN EEN GELDTRANSFERDe steun van Broederlijk Delen is meer dan een geldtransfer naar n project. Soms werkt een medewerker van Broederlijk Delen tijdelijk mee bij een partner. We organiseren ook uitwisseling van ervaringen en ideen voor onze partners: samen staan ze sterker. Bovendien voeren we acties over de internationale oorzaken van armoede. Zo zorgen we dat groepen mensen hun eigen plannen mogen en kunnen uitvoeren.

Wat heb je nodig?- Muntjes die de deelnemers in hun portefeuille vinden.

Het spel Broederlijk Delen besteedt de opbrengsten van haar financile acties op verschillende manieren: een lening geven, een tijdelijke medewerker inzetten, uitwisseling tussen projectpartners organis-eren, onderzoek uitvoeren naar de oorzaken van armoede of actie voeren.De spelers leggen hun muntjes op tafel. Ze verdelen het geld over de verschillende projecten. Hoe belangrijker ze het project vinden, hoe meer geld ze erbij leggen.

Meer over dit spelWat gebeurt er met de opbrengst van financile acties? Welke steun vinden de spelers het belan-grijkst? Je kunt hen voorstellen om de muntjes waarmee ze hebben gespeeld te storten op de rekening van Broederlijk Delen.

11

Bongo, een dorpje in West-Kasa, ligt aan de spoorlijn die ooit de ertsen uit de provincie Katanga vervoerde. De mensen hebben er geleerd voor zichzelf in te staan. Ze dromen niet van onmogelijke dingen. Een vreedzaam land, onderwijs en gezondheidszorg maakt hen gelukkig. De jaarlijkse masoogst is voor Bongolese boeren de voornaamste bron van inkomsten. Ze bewerken niet alleen hun eigen veld, maar leggen ook gezamenlijke masvelden aan. De opbrengst hiervan gebruiken ze om hun plannen waar te maken. Mas is het basisvoedsel in West-Kasa. De boeren produceren er ook voor de hoofdstad Kananga, maar de weg tussen het dorp en de stad is vernield. Er rijden geen vrachtwagens tussen Kananga en Bongo. Het transport gebeurde vroeger uitsluitend op het hoofd of door honderden pdaleurs op zwaarbeladen fietsen. Hierdoor moesten de boeren vaak hun mas onderweg voor te weinig geld verkopen aan opkopers. Om dat te vermijden, besloot de boerengroep om een goederenwagon te huren, maar dat geld hebben ze voorlopig niet. Daarom schiet Broederlijk Delen het voor. Zo kunnen de boeren zelf hun oogst verkopen in Kananga, voor een goede prijs. Met de opbrengst betalen ze hun lening terug en stoppen ze een deel in een fonds, zodat ze na een tijd genoeg geld in kas hebben om zelf de wagon te betalen. De rest van de opbrengst van hun gezamenlijke veld investeren ze in de toekomst van hun dorp!

12

BONGO GO!

Kort spelverloop

Groepen met vijf personen: iedereen speelt individueelGroepen van vijf tot vijftien personen: deel je groep op in vijf ploegjes. Elk ploegje speelt als n persoon. In de speluitleg wordt zon groep speler, boer of persoon genoemd.

Er is n plan dat de hle groep samen wil realiseren. Wat dat plan is, beslissen ze zelf (meer uitleg vind je in spelfase 1). Om het te realiseren moet elke speler een bijdrage leveren. Alle spelers moeten 6 maszakken op de trein krijgen. Daarvoor moeten ze die verplaatsen op het spelbord. Het spelbord stelt de weg voor tussen Bongo en het station in Kananga. Daarnaast moet de hele groep samen een lening in orde maken om een goederenwagon te huren die de mas tot in de stad brengt. Daarvoor moeten er groepsopdrachten uitgevoerd worden. De groep bepaalt zelf wat ze eerst doen: de mas vervoeren of de lening in orde maken. Overleggen en goede beslissingen nemen zijn een must! (Meer uitleg over het vervoeren van mas en de lening vind je in spelfase 2.)

Tijdens het spel heten de spelers niet Jan of Greet maar Rigobert of Fidle! Zij zijn vanaf nu Bongolese boeren.

Voor dit spel gebruikten we enkele ideen uit het gezelschapspel Cartagena van Winning Moves.

Voorbereiding

- Kopieer de mogelijke plannen uit spelfase 1 en deel ze uit.- Leg het spelbord klaar. Kopieer de 6 stukken en leg ze willekeurig tegen elkaar; ze vormen de weg tussen Bongo en het station in Kananga.- Elke speler krijgt 6 pionnen in dezelfde kleur. De pionnen symboliseren maszakken. Je kunt hiervoor popcorn onderdompelen in verschillende kleuren verf.- Kopieer de kaartjes met de symbolen. Voorzie 17 kaartjes per symbool. - Geef elke speler 6 willekeurige kaartjes en leg de overschot op een stapel.- Neem de vragenlijst bij de hand.- Leg het materiaal klaar voor de groepsopdrachten.

Spelduur

Met dit spel kun je een halve dag bezig zijn. Wie minder tijd heeft, kan het spelbord korter maken, minder maszakken per speler uitdelen, minder groepsopdrachten voorzien of spelfase 1 overslaan. Het is belangrijk dat je vooraf bepaalt hoeveel tijd de spelers krijgen om hun mas naar de stad te krijgen.

13

14

Spelfase 1De boeren hebben zich verenigd. Ze werken samen om hun mas naar de stad te brengen. Daar krijgen ze er een betere prijs voor. Een deel van de opbrengst willen ze investeren in hun dorp. Voor ze hun mas naar de stad brengen, overleggen ze welk plan ze willen realiseren. Dat wordt het doel van het spel!

Enkele voorstellen

gezondheidscentrumEn verpleegster kan veel levens redden. Zeker jonge moeders moeten op consulta-tie kunnen komen met hun baby. Als alle patinten een kleine bijdrage betalen, wordt het gezondheidscentrum een duurzame investering.

schooltjeAls we aan onze toekomst willen werken, bouwen we een schooltje. Het is belan-grijk dat masboeren kunnen lezen en rekenen. We gunnen onze kinderen ook een ruimere blik op de wereld.

masmolenMas pletten met een vijzel en een mortier is zeer arbeidsintensief, en het is de taak van de vrouwen. Als we een masmolen kopen, hebben de vrouwen meer tijd om te helpen op het veld, dus zal onze opbrengst groter worden.

radio of televisieDe wegen naar Bongo zijn in zon slechte staat dat het dorp vaak afgesloten is van de buitenwereld. Met een radio of televisie blijven we op de hoogte van wat er in Congo en in de wereld gebeurt. We zijn goed genformeerd over de verkiezingen. En televisie is ook een leuke ontspanning voor onze jongeren.

kerkOnze oude kerk is vervallen. Ze was nochtans ooit de trots van ons dorp. In de kerk voelden we ons verbonden met elkaar. Bijna dagelijks kwamen we er samen om te vieren. Daarom willen we een nieuwe kerk bouwen.

ontmoetingsplaatsDe boeren moeten regelmatig vergaderen. Een goede vergaderplaats is dus geen overbodig luxe. Als we een ontmoetingsplaats bouwen, voorzien we ook een vergaderruimte. Iedereen is er welkom. Dat zal het dorpsgevoel versterken

15

Verloop van het spel

Spelfase 2In het spel hebben de spelers twee opdrachten. -> Elke speler moet 6 maszakken op de trein krijgen (individuele opdrachten, zie uitleg pdaleurs).-> De groep moet de lening voor de goederenwagon in orde maken (groepsopdrachten, zie uitleg lening).

16


17

Er is geen volgorde voor de opdrachten. Alleen de spelduur wordt duidelijk afgespro-ken (bijvoorbeeld: Het spel duurt twee uur. Dan vertrekt de trein naar de stad!)

Er moeten minstens twintig maszakken op de goederenwagon liggen. Dan pas is de opbrengst groot genoeg om het plan te realiseren (het plan dat het dorp in spelfase 1 zelf heeft gekozen).

De groep bepaalt zelf wat ze eerst wil doen: mas vervoeren of de lening in orde maken. Overleggen en goede beslissingen nemen, zijn een must! Ofwel zijn alle boeren bezig met individuele opdrachten (zie uitleg pdaleurs) ofwel voeren ze de groepsopdrachten uit (zie uitleg lening).

Mogelijke eindscenarios:- De lening voor de wagon is in orde n er is voldoende mas mee. De boeren verkopen hun mas in de stad, maken winst en investeren in hun plan.- De boeren hebben hun mas naar het station gebracht maar de lening is niet in orde. De mas wordt ter plaatse verkocht, aan een lagere prijs. Het plan wordt niet gerealiseerd.- De boeren hebben de lening in orde gemaakt maar de mas is niet op tijd aan het station. De mas wordt ter plaatse verkocht, aan een lagere prijs. Het plan wordt niet gerealiseerd.

18

PdaleursIn dit deel van het spel moeten de spelers 6 maszakken van het dorp naar de stad brengen. Dat doen ze door ze over het spelbord te transporteren. De zakken worden gesymboliseerd door pionnen. Elke speler heeft 6 pionnen van dezelfde kleur. Bij de aanvang van het spel liggen alle maszakken in het dorp Bongo. Aan het einde van het spel moeten er minstens 20 op de goederenwagon liggen.

Iedereen krijgt 6 willekeurige kaartjes om te starten. Op de kaartjes staan dezelfde symbolen als op het spelbord: een stamppot, een fiets, een masplantje, een muziek-noot, een Kirosticker en popcorn.

Er wordt gespeeld in wijzerzin. Wie aan de beurt is, moet minstens 1 en mag maxi-maal 3 keer een actie ondernemen. Er zijn twee verschillende acties mogelijk:

- Speel een kaart uit en zet je maszak voorwaarts.- Ga achterwaarts met je maszak, beantwoord een vraag en pak zes nieuwe kaartjes.

VoorwaartsWie aan de beurt is, kiest n kaart en legt die met de afbeelding naar boven op de aflegstapel. Dan kies je een pion van je eigen kleur (die nog in het dorp staat of al onderweg is). Die zet je op het volgende onbezette symbool dat overeenkomt met het symbool op de afgelegde kaart. Daarbij mag je over alle andere symbolen op het spelbord heen springen, zelfs al staan er maszakken op. Als je dus een fietskaartje aflegt, zet je een pion op de volgende onbezette fiets.

AchterwaartsKies een pion van je kleur en trek die terug naar het meest nabijgelegen teken dat al bezet is met andere maszakken (van de eigen kleur of van een andere). Er wordt over alle onbezette tekens gesprongen. Als je een pion terugzet, krijg je 6 nieuwe kaartjes. Voor je de kaartjes krijgt, moet je op een quizvraag antwoorden. Als je juist ant-woordt, mag je de kaartjes kiezen. Bij een fout antwoord, moet je ze blind trekken.

Vragen

Wat is geen buurland van Congo? Angola, Rwanda, MozambiqueWie is de huidige president van Congo? Lumumba, Mobute, KabilaVoor wanneer zijn de volgende verkiezingen in Congo gepland? 2005, 2008, er zijn geen verkiezingen gepland. Waarvoor gebruik je coltan? Gsm, medicijnen, cd-spelerWanneer werd Congo onafhankelijk? 1960, 1961, 1990Hoe groot is de Belgische steun aan de Congolese verkiezingen van 2005 uitgedrukt in euro? Er is geen financile steun van Belgi, 800 000, 5 000 000 Hoe groeten Congolozen elkaar als het al lang geleden is dat ze elkaar nog zagen? Met een kus, drie keer met het voorhoofd tegen elkaar stoten, twee handen tegen elkaar klappen.Welke Belgische Koning maakte Congo tot onze kolonie? Leopold I, Leopold II, Koning BoudewijnWat is een pagnes? een wikkelrok, een grote kookpot, een trommelHoe lang duurt de vlucht Zaventem-Kinshasa? ongeveer 4uur, ongeveer 7uur, ongeveer 13uurWat lusten Kasaiens graag? (Kasa is een streek in Congo) hondenvlees, insecten, poesenWelke klank kunnen Congolezen niet uitspreken? Ch, Fr, KlWie is geen Congolees? Mpenza (voetballer), Nbeng (basketter), Serei Lebed (Oekraner veldloper) Welk stad is de hoofdstad van Congo? Kinshasa, Lubumbashi, Kisangani Wat staat er op de vlag van Congo: een ster, een bloem, een maanHoeveel inwoners telt Kinshasa? 600 000 inwoners, 1 miljoen inwoners, 6 miljoen inwonersHoeveel keer is Congo groter dan Belgi? 6 keer, 27 keer, 80 keerIn Congo zijn er vijf officile talen. Wat is geen officile taal? Lingala, Engels, Frans Wat betekent mitno: 3, 5 of 10?Welke afbeelding staat er op de campagneaffiche van Broederlijk Delen? mortier, djemb, Afrikaanse jongenWelk project zou Broederlijk Delen niet ondersteunen? Duurzame plattelandsontwikkeling, medische hulp of mensenrechten?Hoeveel bedraagt de huur van een treinwagon? 6, 820, 5000Hoeveel kilogram mas kunnen sommige pdaleurs vervoeren? 60kg, 300 kg, 500kgHoeveel euro is 200 Congolese Frank? 0.10, 0,50, 10, Hoeveel lokale organisaties steunt Broederlijk Delen in Congo: 4, 24 of 44?Hoeveel inwoners van Congo zijn jonger dan 18 jaar? 20%, 50% of 65%Hoeveel kinderen heeft een vrouw gemiddeld in Congo? 1.6 kinderen, 3.5 kinderen, 6.7 kinderen.In welk jaar was de eerste vastenactie van Broederlijk Delen? 1945, 1961, 1985

19


De leningBroederlijk Delen is ervan overtuigd dat samenwerken een voorwaarde is om armoede te bestrijden. Zij kiezen ervoor om alleen die projecten te steunen waar mensen in groep samenwerken. Ook in dit spel moeten de spelers aantonen dat ze een groep vormen! Het is een belangrijke voorwaarde om een lening te krijgen van Broederlijk Delen.

Er zijn vijf groepsopdrachten. Per opdracht krijgt de groep een lening om 6 maszakken op de trein te zetten. Zolang er geen lening is, mogen de maszakken die in het station arriveren niet op de trein.

De spelers bepalen zelf wanneer ze die opdrachten uitvoeren: in het begin, aan het einde of als tussendoortje. Je kunt zelf opdrachten bedenken die beter passen bij je groep of het lokaal.

Vol geladen!

Wat heb je nodig?- Per speler een fiets mt snelbinder- Per twee spelers een oude fietsband- Veel materiaal om op hun fiets te laden: kartonnen dozen, reiskoffers, volgepropte vuilzakken, Curverboxen, plastic zakjes,... Steek overal wat (kosteloos/zwaar) materiaal in. - Een afgebakend parcours met enkele hindernissen (trapjes, smalle doorgang, bergop,)

Het spelDe groep moet al het materiaal in n keer van de ene kant van het parcours naar de andere brengen. Dat moet per fiets gebeuren! Als de opdracht slaagt, mag de groep 6 maszakken op de wagon zetten. Per voorwerp dat valt, verliest de groep 1 plaats op de wagon.

Kluwen!

Wat heb je nodig?Niets

Het spelIedereen staat in een cirkel, steekt de rechterhand uit en grijpt willekeurig een andere hand vast (behalve die van de buur). Hetzelfde gebeurt met de linkerhand. Nu probeert de groep een cirkel te vormen, hand in hand. We laten elkaar natuurlijk niet los! Als het lukt, krijgt de groep 6 plaatsen op de wagon.

20

Opstelling

Wat heb je nodig?- 50 willekeurig voorwerpen - Digitaal fototoestel

Het spelMaak een opstelling met de vijftig voorwerpen. Neem er een foto van. Laat de groep n minuut naar foto kijken. Breng daarna de opstelling in de war. De groep moet de oorspronkelijke opstel-ling maken. Als de groep alles terug op zn plaats zet (controleer op de foto), krijgen ze 6 plaatsen. Voor elke fout krijgen ze een plaats minder.

Tip: Je vindt veel voorwerpen in de Afrika-materialenkoffer. Die kun je ontlenen bij Studio Globo, bij Alfa of bij een andere mondiale organisatie in je buurt. Meer informatie over die organisaties vind je op de website van Broederlijk Delen (www.broederlijkdelen.be).

Borstelstokken

Wat heb je nodig?- Een borstelsteel per speler

Het spel De groep staat in een kring. Maak die zeker groot genoeg. Iedereen houdt de borstelsteel verticaal voor zich. Op het signaal van de begeleiding stapt iedereen naar links. De stelen blijven ondertussen op hun plaats staan en iedereen probeert de steel van de linkerbuur verticaal te houden. De stokken moeten allemaal blijven rechtstaan. Probeer het spel eerst enkele keren uit en bepaal samen wanneer je er klaar voor bent. Als alle stokken werden opgevangen, krijgt de groep 6 plaatsen voor maszakken. Voor elke stok die valt, krijgen ze n plaats minder.

De bom

Wat heb je nodig?- Drie keukenwekkertjes die je na 3, 4 en 5 minuten laat aflopen.

Het spelVerstop de keukenwekkertjes in het lokaal. Als de groep de wekkertjes vindt voor ze aflopen, winnen ze plaatsen op de wagon. Vertel de spelers vooraf niet hoeveel tijd ze krijgen. Per wekkertje mag de groep twee maszakken op de trein zetten.

21


22

Spelbord

23

Kopiren en knippen

Spelbord

24

Spelbord

25

Kopiren en knippen

Spelbord

26

Spelbord

27

Kopiren en knippen

Spelbord

28

Spelbord

29

Kopiren en knippen

Spelbord

30

Kopiren en knippen

Symboolkaarten

Stemmen voor CongoWil jij helpen de plannen van onze partners in Congo te ondersteunen? Doe dan mee met de actie Stemmen voor Congo. Voeg je stem bij die van de Congolezen en laat hun roep naar democra-tie horen bij de Belgische en Europese politici. Zing met je groep het campagnelied, nodig een Congolese groep uit of richt met je groep een eigen band op. Haal de instrumenten boven en maak muziek voor een waardige toekomst voor het Congolese volk. Maak een foto van jouw Stemmen voor Congo-activiteit. Plak die op de actiekaart die je kunt krijgen bij de regionale secretari-aten van Broederlijk Delen, vul de gegevens in en stuur de kaart op naar Stemmen voor Congo, Broederlijk Delen, Huidevettersstraat 165, 1000 Brussel. Je kunt het ook allemaal via het web doen, via de digitale actiekaart.

Aan deze actie is er ook een wedstrijd verbonden. Componeer een lied dat de eigen plannen van mensen in Congo ondersteunt. Voer het op tijdens een Stemmen voor Congo-evenement, maak een opname en stuur die samen met de partituur naar Broederlijk Delen. Een vakjury en het pub-liek kiezen elk een winnaar. De winnende nummers zullen op een cd gezet en aan onze partners gegeven worden, als blijk van onze steun aan hun plannen.Stemmen voor Congo is ook een politieke actie. Door deel te nemen onderschrijf je de eisen van de politieke actie van Broederlijk Delen. Wil je meer te weten komen over de politieke actie of het volledige wedstrijdreglement lezen, surf dan naar www.broederlijkdelen.be.

32

34

De campagnevideo Je kunt voor of na het spel tonen hoe de masboeren van Bongo en de pdaleurs echt te werk gaan. Deze film toont hoe de partners van Broederlijk Delen in Congo hun eigen plannen waarmak-en. In het spoorwegdorpje Bongo verenigen de armste masboeren zich. Zo zoeken n vinden ze zelf oplossingen voor hun problemen. Landbouwkundige Stanis legt duurzame landbouwtechnieken uit en laat zien hoe de boeren dankzij een gemeenschappelijk veld geld kunnen verzamelen om een goederenwagon te huren en een schooltje en gezondheidspost op te richten. In het kader van de politieke actie toont de video hoe de Congolezen gemobiliseerd worden voor de verkiezingen in 2005 en waarom het democratiseringsproces zo belangrijk is. Deze video kan je kopen bij Broederlijk Delen voor 15.

Maak je eigen panjesAls vrouwen iets kunnen maken met materiaal dat ter plaatse aanwezig is, kunnen ze een eigen inkomen verwerven. Met eenvoudige technieken moet dat lukken, dacht Anne Ngomba in 1994. Dat was het begin van Midibam, de grootste vrouwenorganisatie in de provincie Oost-Kasa. De ploeg van Midibam trekt van dorp tot dorp en leert vrouwen hun eigen wikkelrokken, of panjes te bedrukken.

Wat heb je nodig?- Een stuk katoen- Batikverf: dylon cold (1 tinnetje/250 g textiel)- Zout of dylon fixeermiddel- Een emmer - Was (best in korrelvorm) en penselen- Een oude kookpot en een vuur- Een strijkijzer- Bruin papier

Maak het verfbad klaar. Naargelang je met Dylon cold of warm werkt, is de werkwijze anders. Dylon cold: Los het verfpoeder op in lauw water. Voeg er het zakje fixeermiddel bij en giet dan je oplossing in een emmer koud water. Roer flink.

Met was kun je de stof verven met een tekening. Smelt de was (ofwel au bain marie ofwel op een zeer zacht vuurtje). Met een penseel kun je met de vloeibare was een tekening schilderen op je stof. Vervolgens dompel je het kledingstuk in het verfbad. Laat de verf ongeveer 20 minuten goed intrekken terwijl je regelmatig roert. Neem dan je textiel uit het verfbad en spoel het een aantal keren met proper water, tot er geen verf meer uit komt. Laat dan de stof drogen.

De plaatsen die met was ingestreken waren, zijn niet gekleurd. De was verwijder je door de stof te strijken met bruin papier tussen de stof en het strijkijzer . De was smelt en wordt geabsorbeerd door het papier.

Het materiaal voor deze knutselactiviteit is te koop in De Banier. Als je meer uitleg wilt bij deze techniek, spreek dan gerust de verkoopster aan. Het adres van De Banier in je buurt vind je op www.debanier.be/winkels.

35

Kort na de Tweede Wereldoorlog besloten enkele Vlaamse missionarissen om een Chirowerking op te starten in Congo. Congo was toen nog een Belgische kolonie. De eerste groepen werden opgericht in enkele scholen in Lubumbashi. Kiro groeide snel. Vandaag is de beweging actief in vijf provin-cies van de Republiek, goed voor 25 000 leden.

Kiro lijkt wat op Chiro. Er is eenzelfde leeftijdsindeling, en de afdelingen hebben gelijkaardige eigenschappen.

- De Bakayuki zijn jongens en meisjes tussen 10 en 12 jaar. Hun kleur is groen, het symbool van het nieuwe leven. Ze worden geassocieerd met blijheid. Daarom luidt hun kreet: Bakayuki, rien que joie! - De Youpi (12 tot 14 jaar) hebben als motto fidle et chic. Trouw staat in deze groep centraal. Rood is hun kleur. - De Gens (14 tot 16 jaar) zijn blauw en moedig.- De Aspis (16 en ouder) dragen de leuze: Aspirant ardent en rayonnant (Aspiranten standvastig en stralend). Hun kleur komt overeen met het Vlaamse aspi-oranje.

Elke afdeling heeft een eigen programma. Ze leren doorheen het spelen. Dat staat centraal in Kiro Congo. Themas als aids en de rol van de vrouw komen aan bod. Naast de religieuze activiteiten wordt er vaak gezongen, gedanst en verteld. Er worden natuurlijk ook spelletjes gespeeld en er wordt geknutseld.

Het jaarthema van Kiro Congo is Main dans la main dans la transparence lectorale, btissons notre Congo dans la paix. Kiro hoopt dus op eerlijke verkiezingen en op de opbouw van een vredevol Congo.

Er is er een groot verschil tussen de steden en het platteland. Op het platteland trouwen meisjes heel jong en nadien komen ze niet meer naar de Kiro. Dat is een probleem waar Kiro Congo vaak mee te maken krijgt. Ook door de grote afstanden verliest de Kiro vaak leden zeker als de kinderen naar de stad trekken om school te lopen. Kiro Congo is gestructureerd in sectoren, decanaten en centra. Het nationaal secretariaat huist in Lubumbashi. Kiro maakt deel uit van FIMCAP, een internationale jeugdorganisatie waar ook Chirojeugd Vlaanderen deel van uitmaakt. Langs deze weg wisselen ze ervaringen uit.

36

KIRO

Spoor ZeSKipdorp 302000 Antwerpen03-231 07 9503-232 51 [email protected]/SpoorZeS

Broederlijk DelenNationaal secretariaatHuidevetterstraat 1651000 BrusselTel. 02-502 57 00Fax. 02-502 81 [email protected]

Regionaal secretariaat AntwerpenPastorijstraat 372060 AntwerpenTel. 03-217 24 90fax. 03-217 24 [email protected]

Regionaal secretariaat LimburgTulpinstraat 753500 HasseltTel. 011-23 53 06Fax 011-21 41 [email protected]

Regionaal secretariaat Oost-VlaanderenSint Salvatorstraat 309000 GentTel. 09-269 23 40Fax. 09-269 23 [email protected]

Regionaal secretariaat Vlaams-Brabant en BrusselVarkensstraat 62800 MechelenTel. 015-29 84 58Fax. 015-29 84 [email protected]

Huidevetterstraat 1651000 BrusselTel. 02-213 04 73Fax. 02-502 81 [email protected]

Regionaal secretariaat West VlaanderenOostnieuwkerksesteenweg 51 8800 RoeselareTel. 051-26 56 25Fax. 051-26 56 [email protected]

ColofonBongo go! is een vastenproject voor jongeren bij de campagne van Broederlijk Delen 2005 Congo wil groeien . Het is een uitgave van spoor ZeS, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen. Tel : 03/231 07 95 email : [email protected]

Karen Breugelmans, Tinne Merckx, Ilse schoofs, Bram Cleys en Emilie Deblock werkten mee aan deze brochure.

EindredactieGeertrui Verwimp

TaalnazichtBart Boone

VormgevingAntenno, Stefan Tilburgs

FotosJos Verhoogen

Reacties op deze uitgave zijn welkom bij : [email protected]

Bongo go

Documents

Transcript of Bongo go