Onderzoek onder gemeentesecretarissen:

Positionering lokaal gezondheidsbeleid is glashelder,

uitvoering en scenario’s voor eigen gemeente nog niet.

Verdere decentralisatie van zorgtaken naar gemeenten past bij de versterking van de rol van de gemeente als eerste

overheid. En gemeenten doen er goed aan om een integrale zorgvisie en integraal zorgbeleid te ontwikkelen, waarvan

preventieve en tweedelijns gezondheidszorg deel uitmaken. Daarover zijn gemeentesecretarissen het bijna unaniem

eens. Uit ons onderzoek onder gemeentesecretarissen blijkt verder dat maar liefst 89% van de respondenten vindt dat

gemeenten het initiatief moeten nemen in de samenwerking met woningcorporaties en zorgaanbieders.

0,0 1,6 6,3

57,8

34,4

Volledig mee oneens

Oneens Neutraal Eens Volledig mee eens

0,0

7,8 12,5

57,8

21,9

Volledig mee oneens

Oneens Neutraal Eens Volledig mee eens

Figuur 1. Verdere decentralisatie van zorgtaken naar de gemeente past bij de versterking van de rol van de gemeente als eerste overheid (in %)

Figuur 2. Het invullen van de toenemende lokale zorgtaken wordt hét aan-dachtspunt binnen de welzijn-, zorg-, en onderwijsportefeuille in onze gemeente (in %)

Bij de organisatie en uitvoering van zorgtaken zoekt bijna 95% van de deelnemende secretarissen andere gemeenten

op. Het kan ook niet anders, want slechts 14% van de secretarissen geeft aan dat de bestaande formatie voldoende is

om zorg te dragen voor de extra zorgtaken die op gemeenten afkomt.

Eerste- en tweedelijnszorg en mogelijke besparingen

Tweederde van de gemeentesecretarissen ziet zichzelf als partij in de organisatie van de versterking van de

eerstelijnszorg. Een kwart laat de samenwerking binnen de eerstelijnszorg geheel aan zorgaanbieders, verzekeraars en

woningcorporaties over, 17% laat het in lijn met het eigen kracht denken over aan de burgers zelf. Bijna 70% geeft aan

dat hun gemeente de verkenning van samenwerking binnen de eerstelijnszorg stimuleert en faciliteert, 80% geeft aan

de versterking van de eerste lijn niet los te zien van de ontwikkelingen in de tweedelijnszorg.

0,0 4,7

25,0

64,1

6,3

Volledig mee oneens

Oneens Neutraal Eens Volledig mee eens

Figuur 5. In onze gemeente kan op duurdere zorg worden bespaard mits er wordt geïnvesteerd in de versterking van de eerstelijnszorg (in %).

Terughoudend over huidige organisatiekracht eigen organisatie

Bij de vraag of gemeentesecretarissen zelf een duidelijk beeld hebben wat hun gemeente als zorgkerntaak ziet en wat

het moet overlaten aan anderen, zien we terughoudendheid en neutrale scores. Minder dan de helft van de respondenten

heeft vastgesteld wat zij nu al moet doen op het terrein van lokaal gezondheidsbeleid. Slechts 15% heeft een

innovatieagenda voor mogelijke verdere toekomstige taakverschuivingen op dit terrein. Iets meer dan een derde van de

deelnemende secretarissen ontwikkelt nu al scenario’s voor toegang, arrangementen en contracteren. Slechts een kwart

van de secretarissen geeft aan de impact en financiële risico’s te kennen van de verdere decentralisaties van taken.

3,1

50,0

31,3

14,1

1,6

Volledig mee oneens

Oneens Neutraal Eens Volledig mee eens

4,7

29,7

40,6

21,9

3,1

Volledig mee oneens

Oneens Neutraal Eens Volledig mee eens

Figuur 3. Onze gemeente heeft een innovatieagenda voor mogelijke verdere toekomstige taakverschuivingen op lokaalgezondheids-beleid (in %).

Figuur 4. Onze gemeente kent de impact en risico’s van de nieuwe zorggeldstromen (in %).

7,8

62,5

25,0

4,7 0,0

Volledig mee oneens

Oneens Neutraal Eens Volledig mee eens

Figuur 6. Onze gemeente weet precies welke verdieneffecten er te behalen zijn bij de versterking van de eerstelijnszorg (in %).

Maar liefst 70% van de deelnemende gemeentesecretarissen geeft aan dat in hun gemeente op duurdere zorg

bespaard kan worden mits er geïnvesteerd wordt in de versterking van de eerstelijn. Overigens weet maar 5% precies

welke verdieneffecten er te behalen zijn bij de versterking van de eerstelijnszorg in hun eigen gemeenten.

Figuur 7. Onze gemeente ondersteunt het idee van het overdragen van laagcomplexe zorg van ziekenhuizen naar gezondheidscentra binnen onze gemeentegrenzen (in %).

Figuur 8. Onze gemeente ondersteunt het idee van het overdragen van hoogcomplexe zorg naar grotere gespecialiseerde ziekenhuizen (in %).

1,6

10,9

53,1

31,3

3,1

Volledig mee oneens

Oneens Neutraal Eens Volledig mee eens

0,0

12,5

53,1

26,6

7,8

Volledig mee oneens

Oneens Neutraal Eens Volledig mee eens

In lijn met eerdere bevindingen vinden we ook veel neutrale reacties op het overdragen van laagcomplexe zorg van

ziekenhuizen naar lokale gezondheidscentra en het overdragen van hoogcomplexe zorg naar grotere gespecialiseerde

ziekenhuizen. Het lijkt erop dat deze overwegingen nog niet duidelijk in beeld zijn bij de gemeentesecretaris. Teruggaan

naar het concept van het vroegere gemeentelijke woningbedrijf en daarbinnen zorg- en woontaken onderbrengen kan

in ieder geval op geen steun rekenen.

Bijna de helft van de respondenten geeft overigens aan dat bij ‘zorg dichtbij’ en lokaal gezondheidsbeleid, begrippen als

eerste- en tweedelijnszorg niet meer passen en dat het toe moet naar één zorg- en ondersteuningsaanbod.

Bijna 80% van de deelnemende secretarissen geeft aan dat de toenemende lokale zorgtaken hét aandachtspunt vormen

binnen de welzijn-, zorg- en onderwijsportefeuille. Met dat besef in het achterhoofd wordt het hoog tijd voor de eerste

stappen binnen de eigen lokale en regionale situatie, juist onder de regie van de gemeentesecretaris.

Over het onderzoek

Eind september heeft BMC met medewerking van de VGS onderzoek gedaan naar de rol, positie en mogelijke

uitvoeringsscenario’s van integraal lokaal gezondheidsbeleid. Van de 415 gemeentesecretarissen hebben er 64

meegewerkt, een respons van 15,4%. Gemiddelde gemeentegrootte van deze respondenten is 40.000 inwoners. Van

de respondenten heeft 27% een algemeen ziekenhuis binnen de eigen gemeentegrenzen en 8% beschikt over een

groot gespecialiseerd ziekenhuis.

Over BMC

Advies- en managementbureau BMC begeleidt op dit moment op meer dan 250 plekken in Nederland gemeenten,

onderwijsinstellingen, woningcorporaties en zorg- en welzijnaanbieders bij de decentralisaties en transformatie van

het sociale (zorg)dossier. We doen onderzoek naar kansrijke zorginnovaties, ontwikkelen samen met opdrachtgevers

scenario’s voor toegang, werken aan nieuwe arrangementen en vernieuwende samenwerkingsconstructies. Juist

die praktijkervaring op het snijvlak van zorg, welzijn, wonen en openbaar bestuur stelt ons in staat om duurzame

verbeteringen en verbindingen aan te brengen. In het belang van de burger, cliënt en leerling.

Meer informatie?

Neem voor meer informatie contact op met de heer Joost van Dijk, manager PR & Marketing, via telefoonnummer

033 – 496 52 00. U kunt ook een e-mail sturen naar joostvandijk@bmc.nl.