Blik op Veiligheid - Heerenveen...geweld op straat, overlast jeugd en fysieke veiligheid. Naast de...

15
Evaluatie integraal veiligheidsbeleid 2011-2015 1 Blik op Veiligheid

Transcript of Blik op Veiligheid - Heerenveen...geweld op straat, overlast jeugd en fysieke veiligheid. Naast de...

Page 1: Blik op Veiligheid - Heerenveen...geweld op straat, overlast jeugd en fysieke veiligheid. Naast de genoemde prioriteiten zijn er 13 overige thema’s benoemd welke een meer ‘going

Evaluatie integraal veiligheidsbeleid 2011-2015

1

Blik op Veiligheid

Page 2: Blik op Veiligheid - Heerenveen...geweld op straat, overlast jeugd en fysieke veiligheid. Naast de genoemde prioriteiten zijn er 13 overige thema’s benoemd welke een meer ‘going

Evaluatie integraal veiligheidsbeleid 2011-2015

2

Inhoud

1 INLEIDING ................................................................................................ 4

1.1 OPZET EN WERKWIJZE ................................................................................. 4

1.2 LEESWIJZER .............................................................................................. 4

2 VEILIGE WOON EN LEEFOMGEVING ......................................................... 5

2.1 VERMINDEREN WOONOVERLAST EN OVERLASTGEVENDE PERSONEN ..................... 5

2.2 GHB GEBRUIK, ANDERE MIDDELEN EN DRUGSOVERLAST. ................................... 6

2.3 BUURTBEMIDDELING .................................................................................. 7

2.4 SUBJECTIEVE VEILIGHEID ............................................................................. 8

2.5 VERMINDERING INBRAKEN (OBJECTIEVE VEILIGHEID) ......................................... 8

3 VOETBAL GEWELD OP STRAAT ............................................................... 10

4 FYSIEKE VEILIGHEID ................................................................................ 11

5 JEUGD EN VEILIGHEID (OVERLAST JEUGD) .............................................. 11

6 ONTWIKKELINGEN GEDURENDE DE BELEIDSPERIODE ............................ 12

6.1 CONSULTATIE COMMISSIE AZ 18 FEB 2016 .................................................. 13

7 CONCLUSIE EN AANBEVELINGEN ............................................................ 13

7.1 AANBEVELINGEN ..................................................................................... 14

7.2 VERVOLGTRAJECT .................................................................................... 14

Page 3: Blik op Veiligheid - Heerenveen...geweld op straat, overlast jeugd en fysieke veiligheid. Naast de genoemde prioriteiten zijn er 13 overige thema’s benoemd welke een meer ‘going

Evaluatie integraal veiligheidsbeleid 2011-2015

3

Blik op Veiligheid

Evaluatie integraal veiligheidsbeleid 2011-2015

Samenvatting evaluatie integraal veiligheidsbeleid 2011-2015 Aanbevelingen 2016-2020:

De uitgangspunten, zoals

benoemd in de commissie AZ van

18 februari 2016, betrekken bij

de actualisatie van het integraal

veiligheidsbeleid;

Andere beleidskaders (zoals

eigen kracht) betrekken bij de

actualisatie van het integraal

veiligheidsbeleid;

Streefwaardes loslaten;

Criteria bij het kiezen van nieuwe

speerpunten:

o de mate van

beïnvloedbaarheid;

o inschatting maken van

toekomstige en huidige

ontwikkelingen die de

veiligheid

beïnvloeden;

afwegen of de

veiligheidsgevoelens van

inwoners wel/geen criteria

wordt voor het bepalen van

nieuwe speerpunten;

Doelen 2011-2015:

1.) Verminderen van woonoverlast

en het aantal inbraken,

2.) Het middelen (o.a. GHB)

gebruik en het aantal jongeren

dat overmatig middelen

gebruikt terug dringen;

3.) Aanpak voetbalgerelateerde

overlast; 4.) Vermindering van overlast door

jongeren;

5.) Terugbrengen

parkeerproblemen en

verkeerststremmingen

Effecten beleidsperiode 2011-2015:

Persoonsgerichte aanpak

overlastgevende/verwarde

personen;

Aantal personen met hoog GHB

gebruik en overlast op straat

door drugs is afgenomen;

Het aantal inbraken binnen de

gemeente daalt;

Er wordt effectiever ingespeeld

op plotseling opkomende

jeugdoverlast door preventief

melden en nieuwe aanpak;

Inzet gericht op normalisatie

voetbal;

Verbetering doorstroming van

evenementenverkeer;

Prioriteiten 2011-2015:

1. (huiselijk) geweld in de buurt;

2. GHB en andere middelen;

3. (Voetbal) geweld op straat;

4. Overlast jeugd;

5. Fysieke Veiligheid

Page 4: Blik op Veiligheid - Heerenveen...geweld op straat, overlast jeugd en fysieke veiligheid. Naast de genoemde prioriteiten zijn er 13 overige thema’s benoemd welke een meer ‘going

Evaluatie integraal veiligheidsbeleid 2011-2015

4

1 Inleiding Aanleiding voor deze evaluatie is de actualisatie van de gemeentelijke

beleidsnota integrale veiligheid ‘Op maat’ uit 2011. De indeling welke

gehanteerd wordt behoord grotendeels bij de VNG- methode Kernbeleid

Veiligheid; in totaal wordt er onderscheid gemaakt in vijf

veiligheidsvelden die met elkaar het integrale veiligheidsterrein van

gemeenten vormen. Het gaat om de volgende veiligheidsvelden: (1)

Veilige woon- en leefomgeving; (2) Bedrijvigheid en veiligheid; (3) Jeugd

en veiligheid; (4) Fysieke veiligheid; (5) Integriteit en veiligheid. Omdat

een bespreking van alle maatregelen en voorzieningen ondoenlijk is, die

sinds 2011 in het kader van het veiligheidsbeleid zijn genomen, wordt in

deze evaluatie ingezoomd op de prioriteiten uit de kadernota. Verdeeld

over drie veiligheidsvelden zijn dit de volgende vijf prioriteiten:

(huiselijk) geweld in de buurt, GHB en andere middelen, (voetbal)

geweld op straat, overlast jeugd en fysieke veiligheid. Naast de

genoemde prioriteiten zijn er 13 overige thema’s benoemd welke een

meer ‘going concern’ karakter hebben en die gedurende de

beleidsperiode op basisniveau gehandhaafd zijn. Het gaat om o.a.

nazorg ex-gedetineerden, aanpak veelplegers, maatschappelijke onrust,

inbraken, evenementen, rampenbestrijding en crisisbeheersing en

brandveiligheid. Deze evaluatie is voornamelijk gebaseerd op informatie

verkregen uit politie cijfers 2011-2014 (BVH) Daarnaast is er een korte

analyse gemaakt van de wijkkrachtscan 2014 op het thema veiligheid. Er

is tot slot beroep gedaan op de signalerende functie van diverse lokale

en externe partners ten aanzien van de prioriteiten uit de huidige

Kadernota en ten aanzien van (maatschappelijke) ontwikkelingen.

1.1 Opzet en werkwijze

De kernvraag van deze evaluatie is; ‘Gelet op de maatschappelijke en

beleidsmatige ontwikkelingen, wat is een effectiever werkprogramma

voor de periode 2016-2020 in het licht van een veranderende rol van de

gemeente (eigen kracht)’ Deze vraag zal uitgewerkt worden in de

actualisatie van de kadernota.

Er zijn twee vragen geformuleerd:

1. Welke inzet is er extra gepleegd op de prioriteiten, zoals ze in de

kadernota integrale veiligheid 2011-2014 zijn voorgenomen?

2. Welke inspanningen zijn nodig om de effectiviteit van het

veiligheidsbeleid in Heerenveen verder te optimaliseren?.

1.2 Leeswijzer

Per prioriteit zal de extra inzet vermeldt worden zoals ze in de

Kadernota integrale veiligheid 2011-2014 zijn omschreven. Vervolgens

wordt aangegeven hoe het staat met de uitvoering. Hoofdstuk 7 sluit af

met de conclusies die uit de evaluatie getrokken kunnen worden. Ook

worden er aanbevelingen gedaan. Daarmee wordt ingegaan op de

tweede vraag, die verwijst naar de inspanningen die nodig zijn om de

effectiviteit van het veiligheidsbeleid verder te optimaliseren.

Page 5: Blik op Veiligheid - Heerenveen...geweld op straat, overlast jeugd en fysieke veiligheid. Naast de genoemde prioriteiten zijn er 13 overige thema’s benoemd welke een meer ‘going

Evaluatie integraal veiligheidsbeleid 2011-2015

5

2 Veilige Woon en leefomgeving

De sociale kwaliteit van een buurt, wijk, kern heeft betrekking op de

‘intermenselijke relaties’ in een buurt: tussen bewoners en eventueel

andere aanwezige personen. Belangrijke aspecten van de sociale

kwaliteit zijn betrokkenheid van bewoners bij de buurt, de kwaliteit van

sociale netwerken, de mate van informele sociale controle, e.d. De

sociale kwaliteit kan onder druk komen te staan door verschijnselen als

woonoverlast, burengerucht, multiprobleemgezinnen/-huishoudens,

overlast gerelateerd aan illegale bewoning, drank- en drugsoverlast,

overlast van prostitutie en overlast van zwervers.

Onder dit veiligheidsveld valt de eerste prioriteit, (huiselijk) geweld in de

buurt. Indicatoren met betrekking tot dit veiligheidsthema zijn:

woonoverlast, burenruzies, huiselijk geweld, overlastgevende personen,

overlast drugs en woninginbraken (zie tabel 1.1). De cijfers van

woonoverlast, overlastgevende personen en overlast drugs zijn

gestegen in de periode 2011-2014. Op pagina 8-11 van de kadernota ‘Op

maat’ (bijlage 1), kunt u nalezen welke aanpak en extra inzet is

geformuleerd. Wij beperken ons tot hierna tot het wat (wel/niet

gerealiseerd) en waarom (motivatie)

Cijfers woon- en drugsoverlast en overlastgevende personen:

indicator bron jaar

2011 2012 2013 2014

Woonoverlast, burengerucht

en relatieproblemen tot,

waarvan:

Politie/BVH 502 487 555 568

- Burenruzie (zonder gevolgen)

Politie/BVH - 135 162 156

- Huiselijke twist Politie/BVH - 64 53 62

- Overtreding huisverbod Politie/BVH - 3 0 1

- Geluidshinder overig Politie/BVH - 285 350 349

Overlast overspannen/gestoorde personen

Politie/BVH 227 337 338 483

Overlast Zwervers Politie/BVH 13 9 11 13

Drugsoverlast totaal, waarvan Politie/BVH 51 94 103 137

- Overlast ivm drugs Politie/BVH - 65 82 106

- Aantreffen drugs (geen verdachte)

Politie/BVH - 18 14 17

- Overige drugsdelicten Politie/BVH - 11 7 14

2.1 Verminderen woonoverlast en overlastgevende personen

Vanwege landelijke, maatschappelijke ontwikkelingen en een te hoog

ambitieniveau, is er op een andere wijze invulling gegeven aan deze

prioriteit, nietzijnde in de vorm van plank- en wijkveiligheidsplannen.

Wel is er geïnvesteerd in de persoonsgericht(e) aanpak/plan voor

overlastgevende personen, zowel op lokaal niveau als in samenwerking

met het Veiligheidshuis. Ook is er geïnvesteerd in een (regionaal)

handboek “de verwarde persoon in context”, waarmee lokaal gewerkt

Page 6: Blik op Veiligheid - Heerenveen...geweld op straat, overlast jeugd en fysieke veiligheid. Naast de genoemde prioriteiten zijn er 13 overige thema’s benoemd welke een meer ‘going

Evaluatie integraal veiligheidsbeleid 2011-2015

6

kan worden en een doorbraakteam geformeerd om te komen tot

effectieve en duurzame oplossingen in vastgelopen of risicovolle

casuïstiek. De SMART- doelstellingen van 2014 zijn niet behaald; het

aantal gevallen van woonoverlast is niet teruggebracht tot 325 evenals

het aantal overspannen/gestoorde personen naar 150. Dit heeft niet

zozeer te maken met de effectiviteit van de gepleegde inzet, maar de

landelijke danwel maatschappelijke ontwikkelingen (o.a. bezuinigingen

in de zorg, ambulantisering) vanaf 2011.

2.2 GHB gebruik, andere middelen en drugsoverlast.

Bij de meldingen ‘overlast drugs’ gaat het bijvoorbeeld om meldingen

over personen die overlast plegen, bijvoorbeeld in de woonomgeving,

maar ook in het horecagebied; enkele veelplegers die onder invloed

criminaliteit plegen (zoal inbraken of fietsendiefstal); assistentie van de

ambulance of huisarts ingeval van een "onwelwording" onder invloed

van GHB (en/of andere middelen); agressieve reacties tijdens

politiecontact (bijvoorbeeld bij bekeuringsgesprek of waarschuwing bij

ergens “rondhangen”); bij controles op rijden onder invloed, waarbij

blijkt dat men GHB heeft gebruikt.

In 2011 heeft de gemeente – mede op basis van signalen van de politie,

VNN, jongerenwerk, het sociaal team, woningbouwcorporaties en de

horeca – geconstateerd dat tijdens het uitgaan (maar ook in

toenemende mate daarbuiten) een stijging van overlast en agressie in

de openbare ruimte als gevolg van overmatig middelengebruik (vooral

GHB) werd ervaren. Dit gold zowel voor het gebruik van, als de handel

in. Gemeente Heerenveen onderscheidt zich hier niet in, de

problematiek ten aanzien van GHB speelt ook in andere gemeenten.

Waar Heerenveen zich wel in onderscheidt is dat vanaf 2011 tal van

acties zijn ondernomen om het gebruik terug te dringen. Op grond van

het de huidige Kadernota Op Maat is de aanpak van GHB-gebruik (en

andere middelen) als prioriteit vastgesteld door raad en is een breed

pakket aan maatregelen getroffen. Deze maatregelen hadden zowel een

preventief als repressief karakter en waren gericht op de hele keten van

Veiligheid en Gezondheid. Doel van deze maatregelen was het aantal

personen dat GHB (problematisch) gebruikt terug te dringen en het

aantal jongeren dat overmatig middelen gebruikt terug te dringen.

Beoogt effect was uiteindelijk een medisch en sociaal verantwoord

middelengebruik bij volwassenen en jongeren. Een probleem bij de

repressieve aanpak van GHB zijn de ernstige gezondheidsrisico’s die

ontstaan bij plotseling stoppen van het gebruik, waardoor aanhouding

en in bewaring stelling van verslaafde (veel)plegers nu nagenoeg

onmogelijk was

(nu is dit inmiddels wel mogelijk door insluiting in een speciale GHB cel

in Zwolle) Daarnaast is het vrij verkrijgbaar zijn van de ingrediënten om

GHB te maken, een ernstig complicerende factor in de aanpak.

Bovendien ontwikkelen zich steeds weer nieuwe vormen van

vergelijkbare middelen. De aanpak van de gemeente richt zich op de

gehele veiligheidsketen. Preventie en zorg-/hulpverlening richt zich

vooral op jongeren en hun ouders terwijl repressie vooral van

toepassing is op veelplegers.

Een greep uit de maatregelen (vanuit een brede context) die destijds zijn

gestart: horecasurveillance zaterdagnacht politie., extra inzet

(uitbreiding uren) outreachend Jongerenwerk Verslavingszorg Noord

Nederland op GHB-gebruikers, aanpak veelplegers, aanbod Stichting

Voorkom in lesprogramma basisonderwijs, sportproject i.s.m. VNN en

sportclub Heerenveen (jeugd Beugel e.o.) en de persoonsgerichte

aanpak; een multidisciplinaire aanpak met diverse netwerkpartners in

o.a. Sociaal Team, Centercourt en casusoverleg GHB.

Deze maatregelen hebben de afgelopen periode zeker hun vruchten

afgeworpen, verbeteringen zijn zichtbaar. Het gebruik van GHB heeft

Page 7: Blik op Veiligheid - Heerenveen...geweld op straat, overlast jeugd en fysieke veiligheid. Naast de genoemde prioriteiten zijn er 13 overige thema’s benoemd welke een meer ‘going

Evaluatie integraal veiligheidsbeleid 2011-2015

7

zich de laatste periode ook meer verplaatst van “op straat” naar “in

huis”. Dit neemt niet weg dat de aanpak van de “zogenaamde harde

kern” in algemene zin lastig blijft. De samenwerking met ketenpartners

verloopt goed. De consequenties van de landelijke bezuinigingen op de

geestelijke gezondheidszorg maar ook op de verslavingszorg (verkorting

behandelingstijd) blijft een aandachtspunt. Tot slot kan als punt ter

doorontwikkeling worden benoemd dat de gemeente Heerenveen de

“toegang” tot ondersteuning en hulp heeft georganiseerd via de inzet

van meitinkers en casusregisseurs (volwassenen) en het Centrum voor

Jeugd en Gezin (jeugd). Bij de signalering van problemen kunnen zij

passende ondersteuning inzetten. Ook kan de “toegang” een rol spelen

in nazorg van GHB-gebruikers (na specialistische behandeling). De

komende periode beleidsperiode zal de gemeente dit punt de komende

periode nog nadrukkelijker borgen in de “toegang”.

2.3 Buurtbemiddeling

Buurtbemiddeling is een effectief middel gebleken; het versterkt de

bovendien de zelfredzaamheid van inwoners doordat ze zelf invloed

hebben op de uiteindelijke oplossing. Door tussenkomst van

buurtbemiddeling wordt ca. 55% van de kwesties wordt opgelost. De

SMART doelstelling is ruimschoots behaald (10).

Resultaten buurtbemiddeling jaar

2014 2015

Aantal meldingen; waarvan: 66 59

Advies 18 22

Niet geschikt (te ver geëscaleerd, andere problematiek)

20 13

Doorverwezen meitinker 2 3

Inzet buurtbemiddeling; waarvan: 26 23

Opgelost 14 13

Begin 2014 bestond er onzekerheid over de continuering van het project

in verband met een motie vanuit de gemeenteraad. Dit heeft er voor

gezorgd dat er in de eerste helft van 2014 niet is ingezet op meer PR

voor het project richting de inwoners van Heerenveen (op eigen

initiatief melden). Het project is daardoor doorgezet in de huidige vorm

waarbij de partners van de Woningbouwcorporatie Woon Friesland en

de politie de voornaamste toeleverancier zijn voor nieuwe kwesties.

Zo’n 80 lokale organisaties voor Buurtbemiddeling, waaronder

Ter illustratie: de aanpak door de bril van VNN (outreachend werker R.)

“Veel mensen in zorg gehad. De overlast op straat is naar aanleiding van de

gezamenlijke aanpak zo goed als weg. Nog wel sprake van thuisgebruik. Veel

gebruikers zijn ook verhuisd. Na de overlast de straat hebben we een plan gemaakt,

waar het op neer kwam dat we het in gezamenlijkheid gingen doen. Actie plan tegen

GHB 2012. Dus niet allen de Gemeente, of de politie of woningbouw, sociale dienst of

hulpverlening, maar samen. Veel op straat zijn, info durven delen, handhaven, open

zijn, regels afspreken en vooral samenwerken. Alle gebruikers wisten dat we

gezamenlijk overlegden, dat was nodig. Politie gaf zorg door, wij erheen en andersom.

We hebben in het kort afgesproken, de politie pakt de aanvoer, samen de gebruikers

en veel mensen in kaart brengen, in zorg motiveren en dan naar onze kliniek te

Leeuwarden of Groningen voor detox en eventuele verdere behandeling nadien.

Daarbij kun je denken aan bijvoorbeeld opname van 8 maanden in de Breewegstee,

minstens 10 jongeren uit Heerenveen hebben dit gedaan. Bij voorkeur niet terug naar

de plek/woonplaats, anders valt 80 % valt na 8 maanden terug in het oude gebruik.

Hoe doe je dat: andere woonplekken zoeken, schulden aanpakken, Plangroep, werk en

scholing, dagbesteding, denk ook aan het sporttraject De Beugel. Verder heeft VNN

een GHB protocol, bijeenkomsten over GHB, informatie avonden aan horeca, buurt,

ouders, etc”.

Page 8: Blik op Veiligheid - Heerenveen...geweld op straat, overlast jeugd en fysieke veiligheid. Naast de genoemde prioriteiten zijn er 13 overige thema’s benoemd welke een meer ‘going

Evaluatie integraal veiligheidsbeleid 2011-2015

8

Heerenveen heeft gezamenlijk één website ontwikkeld,

www.problemenmetjeburen.nl. Op deze site is algemene informatie

over de 10 meest voorkomende burenproblemen te vinden en worden

tips gegeven voor mogelijke oplossingen. Bezoekers worden direct

doorverwezen naar de voor hen dichtstbijzijnde organisatie voor

Buurtbemiddeling. Doordat men via deze laagdrempelige website snel

terecht komt bij de Buurtbemiddeling in Heerenveen (intikken van de

postcode), is het contact snel gelegd.

2.4 Subjectieve Veiligheid

Hier gaat het om het ‘veiligheidsgevoel’ van bewoners en om het

veiligheidsgevoel van bewoners op bepaalde plekken binnen de

gemeente. Geconstateerd wordt dat er de afgelopen periode geen

monitoring heeft plaatsgehad mbt de veiligheidsbeleving binnen de

gemeente Heerenveen door middel van waarstaatjegemeente.nl. Wij

hebben aansluiting gezocht bij een bestaande indicator; de

wijkkrachtscan. Om te weten wat belangrijke problemen zijn in een wijk

en welke krachten er zijn in de wijk om deze problemen (mede) op te

lossen is een beeld nodig van de wijk. Dit beeld is in 2014 gemaakt met

de wijkkrachtscan. Door statistieken en de kennis van professionals over

de wijk te combineren met de beleving van de burger wordt er een

beeld gegeven van de sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen van de

wijk.

Analyse thema Veiligheid

In de Wijkkrachtscan (WKS) zijn opgenomen de incidentsoort: overlast,

vernieling, inbraak woningen, vandalisme/baldadigheid en overlast

jeugd. In slechts een beperkt aantal wijken binnen de gemeente

Heerenveen (8 van de 30) scoort Veiligheid in meer of mindere mate

hoger (> t/m >>>) dan het gemiddelde in Heerenveen dan wel ten

opzichte van omliggende wijken. Het gaat hier om de wijken

Heerenveen Midden, Heerenveen Centrum, de Greiden, Heerenveen

Noord, Akkrum, Oudehaske, Nijehaske en Oudeschoot. Dit beeld is

herkenbaar; de interventies vanuit de verschillende veiligheidsthema’s

zijn afgestemd op de sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen in de

wijk.

2.5 Vermindering Inbraken (objectieve veiligheid)

Bij dit thema gaat om de diverse, veelvoorkomende vormen van

criminaliteit in de buurt, wijk, gemeente. Soorten criminaliteit die in elk

geval bepalend, zijn woninginbraak, overvallen, voertuigcriminaliteit en

geweld. We beperken ons hierna tot de prioriteit vermindering

woninginbraken uit de Kadernota Op Maat. Woninginbraken vallen

onder de zgn. high-impact crimes (HIC).Heerenveen heeft daarbij te

maken met zgn. mobiel banditisme; rondtrekkende criminele personen

die uit alle landen kunnen komen en zich schuldig maken aan

bijvoorbeeld inbraken. De ligging aan uitvalswegen maakt Heerenveen

inbraak gevoelig.

Cijfers Aantal woninginbraken in de gemeente Heerenveen vanaf 2012 tot 2015 (2015: totaal 106 inbraken)

2012 2013 2014

1e kwartaal 44 44 63

2e kwartaal 31 29 35

3e kwartaal 33 20 14

4e kwartaal 36 50 27

Totaal 144 143 139*

Page 9: Blik op Veiligheid - Heerenveen...geweld op straat, overlast jeugd en fysieke veiligheid. Naast de genoemde prioriteiten zijn er 13 overige thema’s benoemd welke een meer ‘going

Evaluatie integraal veiligheidsbeleid 2011-2015

9

*: als gevolg van de gemeentelijke herindeling zijn de dorpen Akkrum, Aldeboarn en Nes van de voormalige gemeente Boarnsterhim met ingang van 1 januari 2014 toegevoegd aan de gemeente Heerenveen. Van de 139 inbraken in 2014 vonden er 27 op jaarbasis plaats in deze 3 nieuwe dorpen. Oftewel voor het ‘oude’ grondgebied van de gemeente Heerenveen was er een afname in 2014 naar 112 woninginbraken (139 minus 27). Het Ministerie van Veiligheid en Justitie heeft een gezamenlijke bijdrage

toegekend aan de gemeenten Leeuwarden, Smallingerland, Súdwest

Fryslân en Heerenveen voor de integrale aanpak van woninginbraken.

Het betreft hier geoormerkt geld dat bedoeld is voor een aantal

specifieke maatregelen:

- Organiseren van preventieavonden (Akkrum/Nes) en inzet van

de preventietruck (de Greiden);

- Vergroten van de bewustwording van inbraakrisico’s en het

verstrekken van inbraakpreventietips. Er wordt sneller

ingespeeld op een inbraak door de invoer van een zgn.

besmettingsbrief. Besmettingsbrieven worden door de

gemeente verspreid onder de bewoners van een straat of buurt

waar een woninginbraak heeft plaatsgevonden. Het doel van

deze brieven is om mensen bewust te maken van inbraakrisico

en hen te bewegen preventiemaatregelen te nemen;

- Vergroten van de heterdaadkracht; inzet burgernet, faciliteren

whatts app groepen;

- Stimuleren en faciliteren bestaande buurtpreventieteams en

teams in oprichting;

- Versnellen implementatie Digitaal Opkopers Register (DOR) en

stimuleren registratie van goederen door bewoners.

De interventies die met deze bijdrage zijn gerealiseerd hebben

bijgedragen aan een afname van het aantal woninginbraken binnen de

gemeente Heerenveen. Hoewel de SMART doelstelling het terugbrengen

van het aantal inbraken naar 80 niet is behaald, zijn we op de goede

weg.

Page 10: Blik op Veiligheid - Heerenveen...geweld op straat, overlast jeugd en fysieke veiligheid. Naast de genoemde prioriteiten zijn er 13 overige thema’s benoemd welke een meer ‘going

Evaluatie integraal veiligheidsbeleid 2011-2015

10

3 Voetbal geweld op straat

Indicatoren met betrekking tot voetbal gerelateerd geweld en overlast

zijn de incidenten bij zowel uit- als thuiswedstrijden, buiten het Abe

Lenstra Stadion, groepsdreigingen, het aantal aanhoudingen en

stadionomgevingsverboden. Het voetbal gerelateerde geweld en

overlast laat een wisselend beeld zien. In toenemende mate zoeken

supporters tijdens zowel de in – en uit wedstrijden de confrontatie. Het

aantal incidenten, groepsdreigingen en aanhoudingen in Heerenveen

zijn toegenomen.

indicator bron Voetbalseizoen

2011/12

2012/13

2013/14

2014/15

Incidenten Sc Heerenveen supporters thuis buiten stadion

politie 23 17 9 16

Incidenten uit wedstrijden Heerenveen supporters

politie 17 3 12 11

Incidenten buiten Abe Lenstra

politie 24 19 9 15

Groepsdreiging thuiswedstrijden

politie - 6 5 13

Groepsdreiging uit supporters

politie - 8 5 13

Groepsdreiging Sc Heerenveen elders

politie - 6 7 8

Aantal aanhoudingen politie 25 23 8 42*

Aantal ingezonden PV’s politie 25 19 7 20

Stadionomgevingsverboden

politie - 9 0 15**

*1 wedstrijd zorgde voor 16 aanhoudingen.** 1 wedstrijd resulteerde in

het opleggen van 15 stadionomgevingsverboden.

Tijdens de laatste herziening van de APV is de voetbalparagraaf

uitgebreid mbt stadionomgevingsverboden. Ook zijn er beleidsregels

vastgesteld op basis van de Wet Maatregelen Bestrijding

Voetbalvandalisme en Ernstige Overlast (hierna: wet MBVEO) welke het

mogelijk maken om een groeps- of gebiedsverbod op te leggen danwel

een meldingsplicht. De inzet is gericht op normalisatie in 2020;

toegankelijk en gastvrij voetbal (vrij vertaald: alle mensen zijn vrij om te

gaan en staan waar men wil in en buiten het stadion) Voor het kleine

aantal personen waarin dat niet lukt, is de inzet om met een

persoonsgerichte aanpak, gebiedsverboden en meldplicht (wet MBVEO),

stadionomgevingsverboden op basis van de APV in combinatie met het

straf- en civielrecht (o.a stadionverboden van de KNVB)

Page 11: Blik op Veiligheid - Heerenveen...geweld op straat, overlast jeugd en fysieke veiligheid. Naast de genoemde prioriteiten zijn er 13 overige thema’s benoemd welke een meer ‘going

Evaluatie integraal veiligheidsbeleid 2011-2015

11

4 Fysieke Veiligheid

Onder fysieke veiligheid vallen onder andere parkeerproblemen en verkeerststremmingen, dit is tevens de indicator.

indicator bron jaar

2011 2012 2013 2014

Parkeerproblemen en verkeersstremming

Politie/BVH 188 159 196 174

Het aantal parkeerproblemen en verkeerstremmingen is gedaald. Structureel is er bij evenementen nu een bereikbaarheidsplan toegevoegd (waar laten bezoekers hun fiets/auto) Samen met de politie en Rijkswaterstaat zijn de verkeersstromingen rondom evenementen goed ingeschat en wordt er maatwerk geleverd. Door communicatie via twitter, facebook en “P8 gratis” te promoten op de wegen die toeleiden naar het evenement worden parkeerproblemen voorkomen. Het handhaven op voertuigen die niet op de juiste plek staan is geïntensiveerd (borden, gele en rode kaarten, handhaving)

5 Jeugd en Veiligheid (overlast jeugd)

Dit thema heeft betrekking op overlast van jongeren, vaak in groepsverband. Het kan gaan om ‘mildere’ vormen van overlast (zgn. acceptabele en hinderlijke jeugdgroepen) maar ook om zwaardere vormen (‘echte’ overlastgevende groepen). Het uit zich bijvoorbeeld door geluidsoverlast, intimiderend aanwezig zijn, zwerfvuil achterlaten en soms ook om vernielingen en andere vormen van kleine criminaliteit. Kenmerkend voor de zogenaamde hinderlijke groepen is dat ze in principe Sgoed aanspreekbaar en zelf-corrigeerbaar. Bij zgn. overlastgevende groepen is er meer ‘eigen systeem’ (hiërarchie) in de groepen en zijn ze lastiger te corrigeren. Ook is er veelal (lichte) criminaliteit in het spel.

Indicatoren met betrekking tot dit veiligheidsthema zijn:

tabel 3.1

indicator bron jaar

2011 2012 2013 2014

Incidenten jeugdoverlast

Politie/BVH 210 257 237 308

Hinderlijke jeugdgroepen

Politie/shortlist 0 1 1 0

Overlastgevende jeugdgroepen

Politie/shortlist 0 1 1 0

Overlast door jeugd is een periodiek terugkerend fenomeen. Hoewel de registraties van jeugdoverlast zijn toegenomen, betekent dit niet dat de overlast in praktijk ook is toegenomen. De afgelopen jaren is er extra (preventief) geïnvesteerd op het melden van overlast door periodiek (voor/na schoolvakanties) brieven te sturen naar omwonenden met het verzoek om overlast te melden bij de politie. Hierdoor kunnen wij sneller inspelen op plotseling of periodiek opkomende overlast. Dit heeft geresulteerd in een intensieve samenwerking tussen inwoners uit de gemeente Heerenveen, politie, jongerenwerk en de gemeente. Vanwege landelijke ontwikkelingen, de proeftuin jeugd, waarin een vernieuwde groepsaanpak werd geïntroduceerd is er afgezien van een plankplan jeugd. De vernieuwde aanpak voorziet in een complete ketenaanpak. Voorheen werden groepen in kaart gebracht met de zgn. Beke methodiek, deze is nu vervangen door de groepsscan die door de politie wordt opgemaakt en verstrekt. De komst van deze groepsscan is aangewend om de ketensamenwerking, inclusief regierol van gemeenten op de aanpak van jeugdgroepen, te herijken. Hierdoor komen de integrale beeldvorming en vervolgens besluitvorming beter

Page 12: Blik op Veiligheid - Heerenveen...geweld op straat, overlast jeugd en fysieke veiligheid. Naast de genoemde prioriteiten zijn er 13 overige thema’s benoemd welke een meer ‘going

Evaluatie integraal veiligheidsbeleid 2011-2015

12

tot hun recht. We werken daarin volgens de plusminmee methodiek; deze methode maakt gebruik van de groepsdynamische werking en hetgeen zich afspeelt in een jeugdgroep. De methodiek is toepasbaar op alle jeugdgroepen van aanvaardbaar, hinderlijk, overlastgevend tot crimineel. Preventief brengen we groepen in kaart en stemmen we interventies af ter voorkoming van (potentieel) hinderlijke of overlastgevende groepen in de toekomst.

6 Ontwikkelingen gedurende de

beleidsperiode

Er zijn voortdurend landelijke, regionale en maatschappelijke

ontwikkelingen gaande waarin de gemeente een rol heeft. De volgende

ontwikkelingen signaleren en betrekken wij bij de actualisatie van het

integraal veiligheidsbeleid:

Radicalisering en polarisatie. De gemeente heeft een specifieke rol, namelijk signaleren, monitoren en coördineren van de

(preventieve) aanpak van radicalisering in Heerenveen. Aanbeveling is om hier in de volgende beleidsperiode invulling aan te geven dmv o.a. preventieactiviteiten en vormgeven van de signaalfunctie;

Het landelijk aanjaagteam verwarde personen (aanleiding: de

landelijke stijging overlastgevende personen) Ontwikkelt

bouwstenen voor een passend ondersteuningsaanbod voor

mensen die verward gedrag vertonen en hun familie/sociaal

netwerk en bevorderen dat er een sluitende aanpak van

ondersteuning en zorg wordt geleverd door alle gemeenten in

de zomer van 2016;

Gezamenlijk optreden tegen georganiseerde criminaliteit

(deelname RIEC). De meest effectieve aanpak tegen

georganiseerde criminaliteit bestaat uit zowel strafrechtelijke,

fiscale en/of bestuurlijke maatregelen. Het RIEC Noord

(Regionaal Informatie en Expertise Centrum) ondersteunt en

adviseert het lokale bestuur in de drie noordelijke provincies bij

de aanpak van de georganiseerde en ondermijnende

criminaliteit;

Convenant informatie-uitwisseling aanpak hennepteelt Noord

Nederland (deelname) en beleidsregel art 13b Opiumwet. Op

basis van het Hennepconvenant kan ten behoeve van de aanpak

van georganiseerde hennepteelt, rechtmatige informatie-

uitwisseling plaatsvinden tussen bestuurlijke en strafrechtelijke

handhavingspartners en private partijen Er wordt samen met de

omliggende gemeenten gewerkt aan een beleidsregel zodat

overtredingen gevolgd worden door een maatregel die qua

intensiteit zo goed mogelijk aansluit bij de ernst van de

overtreding.

Ketenaanpak mensenhandel; De gemeente heeft de regie op het

onderdeel veiligheid;

Page 13: Blik op Veiligheid - Heerenveen...geweld op straat, overlast jeugd en fysieke veiligheid. Naast de genoemde prioriteiten zijn er 13 overige thema’s benoemd welke een meer ‘going

Evaluatie integraal veiligheidsbeleid 2011-2015

13

Wet regulering prostitutie en bestrijding misstanden

seksbranche. Gedurende de beleidsperiode is deze wet in

werking getreden en is deze lokaal geïmplementeerd in de APV;

Wet bestrijding voetbalvandalisme en overlast; de burgemeester

kan een groeps,- of gebiedsverbod en/of een meldplicht

opleggen;

Coffeeshopbeleid en handhavingsarrangement. Naar aanleiding

van de aanpassing in de Aanwijzing Opiumwet is het

coffeeshopbeleid en handhavingsarrangement vastgesteld;

Doorontwikkeling Veiligheidshuis Fryslân naar een zorg- en

veiligheidshuis;

Proeftuin jeugd; vernieuwde groepsaanpak jeugd.

Herziening stelsel kinderbeschermingsmaatregelen (nieuwe

bevoegdheid burgemeester)

6.1 Consultatie commissie AZ 18 feb 2016

Op 18 februari 2016 zijn we (hoogleraar Ira Helsloot, burgemeester van

der Zwan, teamchef van de politie Zuid Oost Friesland Bart Gehasse, de

ambtenaar openbare orde en veiligheid) in gesprek gegaan met de

raadsleden van de commissie Algemene Zaken over nieuwe

perspectieven op de omgang met risico’s en verantwoordelijkheden en

redelijk veiligheidsbeleid. Ook zijn de huidige prioriteiten uit voorgaande

hoofdstukken toegelicht, evenals de nieuwe ontwikkelingen. De

teamchef van de politie heeft inzicht gegeven in de huidige

veiligheidssituatie binnen de gemeente. Tot slot heeft er een eerste

gezamenlijke oriëntatie plaatsgehad op prioriteiten. Er zijn een aantal

uitgangspunten voor de actualisatie van het veiligheidsbeleid benoemd:

Inwoners zijn in hoge mate zelf in staat om

verantwoordelijkheid te dragen over hun leefomgeving;

Het is noodzakelijk om burgers zo direct en transparant

mogelijk te betrekken bij de besluitvorming over de omgang

met risico’s en de reactie op incidenten die hen betreffen;

Risico’s die de samenleving niet kan beheersen of waarover de

kennis ontbreekt, krijgen een plek in het veiligheidsbeleid;

Waar mogelijk laat het openbaar bestuur de samenleving

ruimte door ook op het veiligheidsaspect burgers en bedrijven

minder regels op te leggen;

De overheid beslist op proportionele wijze over het omgaan

met risico’s, ook naar aanleiding van incidenten;

Als marktpartijen (beter) kunnen uitvoeren, wegen wij dit af.

7 Conclusie en aanbevelingen

Uit de voorgaande hoofdstukken kan geconcludeerd worden dat de

meeste onderdelen van de kadernota zijn uitgevoerd. Redenen waarom

een aantal onderdelen niet gerealiseerd zijn (bijvoorbeeld

plankplannen) zijn gelegen in enerzijds een te hoog ambitieniveau in

verhouding tot de beschikbare capaciteit en anderzijds door

voortschrijdend inzicht in verband met landelijke en maatschappelijke

ontwikkelingen. De beperkte beschikbaarheid van menskracht en

middelen maken het eveneens noodzakelijk dat er prioriteiten worden

gesteld, waarbij er altijd rekening moet worden gehouden met

wettelijke of regionale verplichtingen. De nieuwe perspectieven op de

omgang met risico’s en ver-antwoordelijkheden en redelijk

veiligheidsbeleid brengen nieuwe uitgangspunten voor de actualisatie

van het huidige integraal veiligheidsbeleid.

Veelal zijn de beoogde effecten (vermindering aantal woninginbraken en

overlast jeugd, terugdringen aantal personen dat GHB gebruikt)

Page 14: Blik op Veiligheid - Heerenveen...geweld op straat, overlast jeugd en fysieke veiligheid. Naast de genoemde prioriteiten zijn er 13 overige thema’s benoemd welke een meer ‘going

Evaluatie integraal veiligheidsbeleid 2011-2015

14

ingetreden, zij het niet in de mate waarin de SMART-doelstellingen en

streefwaardes in 2014 geformuleerd zijn. De mate van beïnvloeding

vanuit de gemeente kent haar grenzen. Landelijke en maatschappelijke

ontwikkelingen (bezuinigingen in de zorg, ambulantisering) voltrekken

zich en zorgen mede voor meer overlastgevende en verwarde personen

binnen de gemeentegrenzen. Het opnemen van streefwaardes is

daardoor niet erg zinvol gebleken. Het is daarentegen wel zinvol om te

bekijken waar de beïnvloeding van de Gemeente op dit onderwerp het

meest effectief kan zijn.

7.1 Aanbevelingen

De uitgangspunten, zoals benoemd in de commissie AZ van 18

februari 2016, betrekken bij de actualisatie van het integraal

veiligheidsbeleid;

Andere beleidskaders (zoals eigen kracht) betrekken bij de

actualisatie van het integraal veiligheidsbeleid;

Streefwaardes loslaten;

Criteria bij het kiezen van nieuwe speerpunten:

o de mate van beïnvloedbaarheid;

o inschatting maken van toekomstige en huidige

ontwikkelingen die de veiligheid beïnvloeden;

7.2 Vervolgtraject

Deze evaluatie zal, na bestuurlijke behandeling, worden gebruikt voor het opstellen van een actualisatie van de Kadernota Op Maat voor de komende vier jaar. De gemeente is gelet op de strategische positie, legitimatie, bevoegdheden en organisatorische kracht de aangewezen partij om richting te geven aan samenwerkingsverbanden binnen de veiligheidsketen en samenwerking te organiseren. Daarbij staat de gemeente voor de opgave een coördinerende rol te vervullen voor de activiteiten van verschillende partijen die bijdragen aan de veiligheid van de Heerenveeners. Dat vereist samenwerking met en tussen bewoners en uiteenlopende partijen als gemeentelijke diensten, politie, Openbaar Ministerie, reclassering, welzijns- en jongerenwerk, het veiligheidshuis, VNN, GGZ, lokaal en regionaal onderwijs, woningcorporaties, bedrijfsleven, wijkbelangen, de veiligheidsregio etc.

Afwegen of de veiligheidsgevoelens van inwoners

wel/geen criteria wordt voor het bepalen van speerpunten;

Page 15: Blik op Veiligheid - Heerenveen...geweld op straat, overlast jeugd en fysieke veiligheid. Naast de genoemde prioriteiten zijn er 13 overige thema’s benoemd welke een meer ‘going

Evaluatie integraal veiligheidsbeleid 2011-2015

15