BIM-Lab mod1-2 kennismaking.ppt … · Coins-container Bouw-werk Plannende Ontwerpende T2 T3 ......

112
BIM-Lab BIM-Lab Virtueel bouwen en de toepassing van standaards Kennismaking en toelichting cursus

Transcript of BIM-Lab mod1-2 kennismaking.ppt … · Coins-container Bouw-werk Plannende Ontwerpende T2 T3 ......

BIM-LabBIM-Lab

Virtueel bouwen en

de toepassing van standaards

Kennismaking en toelichting cursus

BIM-Lab

• Georganiseerd door projectgroep COINS i.s.m. BIR

• Vijf samenhangende onderwijsmodulen

• Doelstellingen– Inzicht geven in aard en toepassingsmogelijkheden – Inzicht geven in aard en toepassingsmogelijkheden van standaarden

– Inzicht te geven in hoe de standaarden kunnen bijdragen aan procesintegratie en procesbeheersing

• Theorie en praktische oefening

• Cursus is een pilot

Een cursus in 5 modulen

1. Inleiding Virtueel Bouwen en Toepassing

Standaarden – 22sep09

2. Organisatie Bouwproces en

Informatiemanagement – 29sep09Informatiemanagement – 29sep09

3. Functionele specificatie en ruimtelijke

vormgeving – 6okt09

4. Engineering – 13okt09

5. Toelevering en productie – 20okt09

Instructeurs

1. Henk Schaap en Peter Willems

2. Sander Nederveen en Henk Schaap

3. René Dorleijn en Jacob Beetz

4. Hans Hendriks en Henk Burggraaff4. Hans Hendriks en Henk Burggraaff

5. Martinus van de Ruitenbeek, Patrick van Tol

en Bert de Wolde

Middelen

• Diverse software-tools, o.a.

– Coins-Navigator

– Revit en Coins4Revit

– (Allplan en Coins4Allplan)

– VISI webtool van Bakker&Spees

– Metacom

• Informatiepagina:

www.coinsweb.nl/wiki/index.php/BIM-Lab

Agenda Module 1

• Opening (door Aart van Gelder, lid van de BIR)

• Kennismaking en toelichting cursus (Henk Schaap)

• Introductie COINS-programma (Henk Schaap)

• Inleiding Virtueel Bouwen en toelichting casus (Henk

Schaap) Schaap)

• Pauze

• Uitleg standaarden (Peter Willems)

• Installatie plus oefening met Coins-Navigator (Peter

Willems)

• Evaluatie en afsluiting

BIM-LabBIM-Lab

Virtueel bouwen en

de toepassing van standaards

Introductie COINS-programma

De systematiek voor gebruik van

bouwinformatie en integratie van het bouwinformatie en integratie van het

bouwproces

Ambitie: een bijdrage leveren aan

procesvernieuwing in de bouw

C.O.IN.S?

• COINS staat voor:

–Civiele (Constructieve)

–Objecten en

– IN– INtegratie van processen en

–Systemen in de bouw

NB: Na een start uit de civiele hoek, is COINS nu een bouwbreed programma

Groningen

Rijksgebouwendienst

Onderwerpen

Principes/

Waarom

Proces/

WatWat

Procedures &

Methoden/

Hoe

Technieken &

Gereedschappen/

Waarmee

Technologie

ontwikkelingOmgeving

Waarom

Principes/

Waarom

Proces/

WatWat

Procedures &

Methoden/

Hoe

Technieken &

Gereedschappen/

Waarmee

Technologie

ontwikkelingOmgeving

Achtergrond

Achtergrond:

Valt er wat te verbeteren?

• Sequentiële werkwijze

• Beperkte informatie overzicht

• Omvangrijk revisiebeheer

• Onduidelijk versiebeheer

• Rol georiënteerd proces• Rol georiënteerd proces

• Eigen belang

• Beperkte flexibiliteit in het proces

• Wijze van communiceren

• Wijze van reviewen

• Wijze van controleren

• Persoonlijke stijl

• Overdracht van informatie

Achtergrond:

Valt er wat te verbeteren?

• De wijze van invulling van communicatie

en samenwerking veroorzaakt de

foutgevoeligheid in de informatiestroom

• Toepassingen ICT worden per discipline • Toepassingen ICT worden per discipline

ontwikkeld vanuit technology-push, gevolg

is eilandautomatisering

Achtergrond

Achtergrond

• Behoefte om intelligente informatie over te dragen

– Objecten

– Configuratie

– Functionaliteit en eisen

– Technische specificaties

– 3D-modellen– 3D-modellen

– Documentatie

• Behoefte om informatie kunnen managen

– Informatie in samenhang benutten

– Status, wijzigingen en versies

– Communicatie en autorisatie

• Behoefte om digitaal te kunnen samenwerken

– Voorschrijven

Wat

Principes/

Waarom

Proces/

WatWat

Procedures &

Methoden/

Hoe

Technieken &

Gereedschappen/

Waarmee

Technologie

ontwikkelingOmgeving

Toekomstbeeld

• Van rol georiënteerde, naar object georiënteerde informatie

• Doel gerichte sturing introduceren

• Continue terugkoppeling door 3D-informatiesysteeminformatiesysteem

• Meer ‘Concurrent’ werken en wachttijden reduceren

• Informatieoverdracht reduceren

• Informatieoverdracht efficiënt maken

Toekomstbeeld

• Aansluiting op relevante ontwikkelingen

voor de bouw

– Systems engineering

– Object benadering– Object benadering

– 3D-modelleren

– Procesintegratie

Toekomstbeeld

OntwerpOntwerp

RealisatieRealisatieBeheer & onderhoudBeheer & onderhoud

Toekomstbeeld

Toekomstbeeld

Belang-

hebbende

Bouwwerk

leverende

Hoe

Principes/

Waarom

Proces/

WatWat

Procedures &

Methoden/

Hoe

Technieken &

Gereedschappen/

Waarmee

Technologie

ontwikkelingOmgeving

Waar staat COINS voor?

• Doel: Meer halen uit samenwerking in de keten

• Hoe: Introduceren van afsprakenstelsels over

informatie van 3D-bouwobjecten en

afsprakenstelsels over werkwijzeafsprakenstelsels over werkwijze

• Want: Afsprakenstelsels zijn een

voorwaarde voor integratie

van het bouwproces

Hoe dit te realiseren?

• Met elkaar afspraken maken over:

– Hoe we met informatie omgaan

(proceskant/werkwijze - CEM)

– De vorm en structuur van informatie

(informatiekant - CBIM)(informatiekant - CBIM)

• Introduceren van afspraken in de praktijk

• IT-bedrijven maken hun software compatible

• Eenvoudig houden

• Gebruiken van wat er al is

• Snel de praktijk in

Het maken van afspraken

• De uitgangspunten/afspraken worden

vastgelegd in publicaties:

– COINS-systematiek

Bevat de afspraken die de ruggengraat Bevat de afspraken die de ruggengraat

vormen voor integratie van het proces

– COINS-referentiekaders

Aanvullende afspraken voor specifieke

toepassingen

– COINS-implementatierichtlijnen

Systematiek en referentiekaders

Ref.kader

Functioneel

specificeren

Ref.kader

Ramen

hoeveelheden

COINS-systematiek

kernmodel

COINS-

systematiek

kernmodel

hoeveelheden

Ref.kader

Beheer config.

bouwwerk

Ref.kader

aansluiting

realisatie-

Beheer&onderhoud

Ref.kader

aansluiting

ontwerp-

realisatie

Afspraken publiceren

Toekomst voor

het bouwproces

COINS-systematiek Referentiekader

functioneel

specificeren

Referentiekader

ramen van

hoeveelheden

Afspraken over informatie

Specificaties

leveren

T1

Specificerende

Coins-container

Bouw-

werk

Plannende

Ontwerpende

T2

T3

Bouwwerk

Regisseur

+

BIM coördinator

Ontwerp

leveren

Bouwfasering

leveren

Bouwwerk Informatie Systeem

Ingericht volgens

COINS Bouwwerk Informatie Model - CBIM

Afspraken over informatie

Contract-

afspraken

Documenten

en

tekeningen

Bouwdelen 3D-modellen

Functies

en EisenSpecificaties Planning

Bibliotheek met

standaard-

onderdelen

Afspraken over werkwijze

• Aansluiting op

Systems Engineering

• Uitwerkingslagen

• Baselines• Baselines

• Verificatie

• Configuratie

Afspraken over werkwijze

• Omgaan met

wijzigingen

• Omgaan met versies

• Vastleggen van status

Specificaties

leveren

T1

Specificerende

• Vastleggen van status

– Vrijgave

– Baseline

– Geldigheid

• Omgaan met

autorisaties Bouw-

werk

Plannende

Ontwerpende

T2

T3

Bouwwerk

Regisseur

+

BIM coördinator

Ontwerp

leveren

Bouwfasering

leveren

Bouwwerk-

informatiesysteem

Afspraken over werkwijze

• Coins-container

• Standaard verpakking

• Standaard inhoud

• Documenten in aparte

folder

Toepassen van standaards

Specificerende

T1

Bouwwerk-

regisseur

VISI-standaard

Management communicatie

Besluiten nemen

Building

Information

COINS-standaard

Bouwwerk communicatie Information

model

Bouwwerk communicatie

Delen van bouwwerkinformatie

ETIM, Cheobs, IFD

Objectbibliotheken

Classificatie en typebeschrijvingen

2BA, ?, ?

Productcatalogi

Producent- en groothandelsinformatie

Waarmee

Principes/

Waarom

Proces/

WatWat

Procedures &

Methoden/

Hoe

Technieken &

Gereedschappen/

Waarmee

Technologie

ontwikkelingOmgeving

Waarmee

• COINS-systematiek en referentiekaders

• IT-ondersteuning, o.a.:

– Autodesk: Revit

– Nemetschek: Allplan en Scia-Engineer– Nemetschek: Allplan en Scia-Engineer

– Infostrait: Smarteam/FS

– Van Meijel: Metacom

– Bakker & Spees

– Cenosco

Waarmee

• Testtool Coins-Navigator

www.coinsweb.nl/wiki

• Richtlijnen voor

IT-implementatieIT-implementatie

• Richtlijnen voor toepassing

• Implementatie

– Praktijkexperimenten

– Waarde expliciet maken

– Kennisverspreiding

– Voorschrijven

BIM-LabBIM-Lab

Virtueel bouwen en

de toepassing van standaards

Inleiding Virtueel Bouwen en Toelichting Casus

Aanleiding

• 3D denken

– vertaalslag

• 2D tekenen

– vertaalslag– vertaalslag

• 3D Bouwen

• 2x vertaalslag voorkomen door alles in 3D

te laten.

Oplossingsrichting

• Virtueel Bouwen– Virtueel Bouwen (en Beheren) betekent dat het te bouwen en te

gebruiken bouwwerk (samengesteld uit diverse bouwdelen) al vanaf een zeer vroeg stadium en gedetailleerd virtueel (dus in digitale vorm) voor de projectorganisatie beschikbaar is. En dan niet alleen in het stadium waarin het bouwwerk gereed is, maar in alle stadia van het bouwproces, identiek aan, maar in alle stadia van het bouwproces, identiek aan, maar vooruitlopend op het echte ( fysieke) bouwwerk. Op deze wijze zijn fouten in het ontwerp, de constructie, de bouwlogistiek en de afwerking, maar ook in de planning, werkvolgorde etc. incl. beheer en onderhoud snel en eenvoudig op te sporen. Ook zijn verbetermaatregelen te treffen vóórdat de schade in werkelijkheid is opgetreden en zijn diverse simulaties uit te voeren om bv. de beoogde functionaliteit aan te kunnen tonen.

Afspraken

• CBIM

– Informatiemodel

– Virtuele wereld

• CEM• CEM

– Beschrijving werkwijze

– Methodisch

• Context

De partijen

Uitvoeren

primaire procesBovenliggende

Doelstelling

Partij 2Partij 1

Specificeren en

Gebruiken Tools

Ter Beschikking

Stellen ToolsDoelstelling

Activiteitenschema

Twee werelden

• Reële wereld

– Bevat werkelijke, tastbare dingen.

– Hout en steen

• Virtuele wereld

– Bevat voorstelling van tastbare dingen.

– Enen en nullen

Afbeelding

Hoofdconcept van COINS

• Virtueel Bouwen

– Bouwwerk digitaal aanwezig in 3 dimensies +

metadata.

– Bouwwerk is som van verbonden bouwdelen.– Bouwwerk is som van verbonden bouwdelen.

– In alle stadia van het bouwproces.

• Identiek aan, maar vooruitlopend op het echte

bouwwerk.

• Virtueel Bouwwerk

– Digitale maquette op ware grootte.

Bouwen

• Bouwen is transformeren van

grondstoffen tot bouwdelen/bouwwerken

– …met behulp van arbeid, hulpmiddelen en

informatie. informatie.

• Bouwen is verbinden

– …van bouwdelen

Bouwen = Transformeren

Bouwen = Verbinden

Waar gaat het om?

Belanghebbende weet

hoe dit gerealiseerd kan

worden ! (bouwwerk)

Ongewenste

situatie

worden ! (bouwwerk)

Gewenste

situatie

Verzameling functies

die nodig zijn om dat

doel te bereiken

(Voorziening)

Wat wil hij hebben?

Belanghebbende legt in eisen vast welke

prestaties, op basis van de functies van de

voorziening, verricht moeten worden om het

door hem gewenste doel te bereiken. (def.

Functioneel Specificeren)Functioneel Specificeren)

Begrippen = Gegevens

• Voorziening

• Doel

• Functies

• Eisen• Eisen

• Prestaties

• …

• …

De vraagkant

• Een Voorziening dient een Doel en

bestaat uit een aantal samenwerkende

Functies. Deze Functies stellen een aantal

Eisen aan het (Fysieke) Object dat deze Eisen aan het (Fysieke) Object dat deze

Functies moet gaan vervullen.

De oplossingkant

• Een Fysiek Object bestaat uit een aantal

(technische) onderdelen die bepaalde

Functies vervullen. Deze onderdelen

(Functievervullers) leveren Prestaties die (Functievervullers) leveren Prestaties die

samen in staat zijn om het beoogde Doel

te bereiken.

Ordening

Voorziening

Functies

Bouwwerk

Functievervullers

Doel

Functies

Eisen

Functievervullers

Prestaties

Vraagkant Oplossingkant

Werkpakket

Toestand Object A Toestand Object XMethoden

Inform

atie

Werkpakket

Object A

Object X

Toestand Object N

Object N

Primaire input Primaire outputHulpmiddelen

Mensen

Welke data hebben we wanneer?

NB: voor systeem, lees Voorziening

CBIM

• Bevat mogelijkheden om gegevens op te slaan mbt:

– Functies

– Eisen– Eisen

– Prestaties

– Functievervullers

– Fysieke Objecten

– ….

CEM

• Bevat beschrijvingen over hoe te handelen met

– Functies

– Eisen

– Prestaties

– Functievervullers

– Fysieke Objecten

– ….– MAAR SCHRIJFT GEEN METHODE VOOR!

Context

• Status van (data-)objecten

• Versiebeheer

• Autorisatiewindow

• Rollen• Rollen

• Interoperability

• Coins data Container

Basis structuur

Doel

Bouwdeel A

Eis A.1.a

Vervuller A.1

Prestatie

A.1.a

Functie A.1

Systeem A

Eis A.1.b

Functie A.2

Eis A.2.a

Functie A.3

Eis A.3.a

Eis A.3.b

Eis A.3.c

Prestatie

A.1.b

Vervuller A.2

Prestatie

A.2.a

Vervuller A.3

Prestatie

A.3.a

Prestatie

A.3.b

Prestatie

A.3.c

Probleem cq.

Vraagkant

(Abstract)

Oplossing cq.

Antwoordkant

(Concreet)

NB: voor systeem, lees Voorziening

Eerste decompositieSysteem A

Doel

Bouwdeel A

Eis A.1.a

Eis A.1.b

Functie A.2

Eis A.2.a

Vervuller A.1

Prestatie

A.1.a

Prestatie

A.1.b

Vervuller A.2

Prestatie

A.2.a

Functie A.1

Functie A.3

Eis A.3.a

Eis A.3.b

Eis A.3.c

Vervuller A.3

Prestatie

A.3.a

Prestatie

A.3.b

Prestatie

A.3.c

Systeem A.1

Doel

Bouwdeel A.1

Systeem A2

Doel

Bouwdeel A.2

Systeem A.3

Doel

Bouwdeel A.3

Niveau 1

(hoogste niveau)

Niveau 2

(laagste niveau)

De casus – Station Lunetten

Casus Station Lunetten

• Spooruitbreiding tussen Utrecht Centraal en Houten i.h.k. van

Randstadspoor

• Vervanging van bestaande station

• Station Utrecht Lunetten wordt aangepast en verbouwd tot een

station met een eilandperron. De toegang van het perron ligt in een

nieuwe langzaam verkeerstunnel die ten opzichte van de bestaande nieuwe langzaam verkeerstunnel die ten opzichte van de bestaande

tunnel ca. 75 meter in noordelijke richting verschuift. De

perrontunnel voorziet tevens in een doorgang ten behoeve van het

bestaande, te verleggen fietspad ‘Tussen de rails’.

Casus Station Lunetten

• Module 3

– Functioneel specificeren en ruimtelijke

vormgeving (eisen versus prestatie)

• Module 4• Module 4

– Engineering (inpassing tunnel en

overkapping, plaatsen verlichting)

• Module 5

– Toelevering en productie (gebruik

ontwerpgegevens)

Casus Station Lunetten

• Informatieset, zie:

www.coinsweb.nl/downloads/BIM-

Lab_casus_ProRail.zip

• Uitsluitend te gebruiken binnen het kader • Uitsluitend te gebruiken binnen het kader

van de cursus

BIM-LabBIM-Lab

Virtueel bouwen en

de toepassing van standaards

Inleiding Toepassing Standaarden

Overview

• Waarom standaarden?

• Historische ontwikkeling

• Standaarden (IDM, VISI, COINS, IFC, IFD)

• Tools / demo• Tools / demo

Van papieren informatie drager naar

elektronische informatiedrager

• Transitie van paper-based naar elektronisch

informatiestromen (’80 – ’90)

– Standaarden voor de uitwisseling van tekstdocumenten

• ASCII, Unicode

• Postscript, PDF• Postscript, PDF

• HTML, XML

• MS-Office (Word, Excel)

– Standaarden voor de uitwisseling van tekeningen

• IGES

• DXF, DWG

Documentgeoriënteerd versus

objectgeoriënteerd

• Transitie van document-based naar object-

based vastleggen van gegevens

– 3D modellen

• ISO 10303 (STEP)• ISO 10303 (STEP)

• BuildingSmart/IAI IFC

– Bouwwerk informatiemodellen (BIM)

• COINS

Mens-tot-mens versus

machine-tot-machine communicatie• Human interpretable

– Standaard is gericht op mens-tot-mens communicatie.

– Niet geschikt voor intelligente ondersteuning door ICT applicaties.

• Machine interpretable– Standaard is primair gericht op machine-tot-machine communicatie.

– Geschikt voor intelligente ondersteuning door ICT applicaties.

– Kan ook mens-tot-machine communicatie ondersteunen.

Uitwisselen versus delen

• Information exchange

– Standaard is ontworpen voor directe communicatie tussen twee actoren.

– Bij iedere uitwisseling ontstaan kopieën => versiemanagement probleem.

• Information sharing

– Standaard is ontworpen voor het delen van informatie met twee of meer actoren.

– Eén centraal model. Mogelijk werkkopieën die later weer met het centrale model samengevoegd kunnen worden.

Uitwisselen versus delen

domein

applicatie A

domein

applicatie B

domein

standaard

gemeenschappelijk

domein van A en BCirkel• locatie middelpunt

• straal r

Polylijn• locaties hoekpunten

De pre- of postprocessor transformeren de

cirkel naar een polylijn. Daarna is de informatie

dat het een cirkel is met een bepaalde straal

verloren gegaan.

Historische ontwikkeling

• ’70 – ’90 IGES

• ’80 – ’00 ISO 10303 STEP

• ’90 - … IFC

• ’00 - … VISI, COINS• ’00 - … VISI, COINS Internet

Historische ontwikkeling

Word

Excel

PDF

IGES

DXF

STEP

human interpretable machine interpretable

information

exchangePDF

STEP

IFC

HTML

COINSCOINS

exchange

Information

sharing

IDM

Part 1

Part 2

Framework for Provision of Guidance on

Building Information Modelling

ISO TS 12911

Part 1

IFC

PW1

Dia 10

PW1 framework to standardize the development of BIM Manuals, locally, individually or globally.Peter Willems; 1-9-2009

Information Delivery Manual

ISO DIS 29481-1 (IDM)

IDM / Technische Architectuur

IDM / Interaction MapCode Rol Omschrijving Verantwoordelijkheid

A1 Opdrachtgever Verstrekt de opdracht voorhet opstarten project aan debouwmanager.

Is eindverantwoordelijk voor derealisatie van het project conformde gemaakte afspraken in termenvan tijd, kwaliteit en kosten.

A2 Bouwmanager Draagt zorg voor detoetsing, acceptatie encoördinatie van activiteiten

in het kader van derealisatie van het project.

-Is eindverantwoordelijk naar deopdrachtgever voor de realisatievan het project.

-Draagt zorg voor de uitvoering encoördinatie van activiteiten in het

kader van het leveren van hetproject.

A3 Civiel modelleur Draagt zorg voor deuitvoering en coördinatie van

Activiteien in het kader vanhet modelleren van het civielontwerp.

Is verantwoordelijk naar debouwmanager voor de realisatievan het civiel ontwerp.

A4 B&U modelleur Draagt zorg voor deuitvoering en coördinatie van

activiteiten in het kader van

Is verantwoordelijk naar debouwmanager voor de realisatievan het ontwerp B&U.

A1

Opdracht-

gever

A2

Bouwwerk-

A4

Civiel

engineer

T3

A3

Interface

engineer

T2T1

Leveren

interface model

Leveren

civiel ontwerp

Leveren

detail ontwerp

activiteiten in het kader vanhet modelleren van hetontwerp B&U.

van het ontwerp B&U.

A5 Installatiemodelleur

Draagt zorg voor deuitvoering en coördinatie van

activiteiten in het kader vanhet modelleren van hetinstallatietechnisch ontwerp.

Is verantwoordelijk naar debouwmanager voor de realisatievan het installatietechnischontwerp.

Bouwwerk-

regisseur

A5

B&U

engineer

T4

A6

Installatie

engineer

T5

Leveren

B&U ontwerp

Leveren

installatie ontwerp

Code Transactie Omschrijving Resultaat

T1 Initiëren project Opdrachtverstrekking totlevering project, oplevering enacceptatie

Project opgestart, opgeleverd engeaccepteerd

T2 Opdracht civielontwerp

Opdrachtverstrekking totlevering civiel ontwerp

Opdracht civiel ontwerp verleend

T3 Opdrachtontwerp B&U

Opdrachtverstrekking totlevering ontwerp B&U

Opdracht ontwerp B&U verleend

T4 OpdrachtInstallatie-Technischontwerp

Opdrachtverstrekking totlevering installatietechnischontwerp

Opdracht installatietechnischontwerp verleend

IDM: process map

• Een process map geeft inzicht in de activiteiten die deeluitmaken van een business proces

– De volgorde waarin ze worden uitgevoerd.

– De actoren (mensen/organisaties) die bij het business proces betrokken zijnproces betrokken zijn

– De informatie die wordt uitgewisseld tussen actoren na beëindiging van een activiteit.

• Een process map identificeert ook de start- en eindmijlpalen in het business proces.

– Een mijlpaal waarbij informatieuitwisseling optreedt.

– Besluitvorming in het business proces

IDM: Business Process Modelling

Notation (BPMN)

activity

Swimming pool

Swimlane

IDM: Exchange requirement

• Een gegevensverzameling die overgedragen moet worden om een specifieke informatiebehoefte te vervullen op een bepaald moment in een project.

• Een exchange requirement is onafhankelijk van het formaat waarin de gegevens worden overgedragen.formaat waarin de gegevens worden overgedragen.

• Beschrijft deze gegevensverzameling in niet-technische termen.

• De primaire doelgroep voor een exchange requirement is de gebruiker (architect, constructeur, aannemer, enz.)

IDM: Exchange requirement

Wie ?

Waarom ?

Actor die informatie verlangt om een

activiteit of een te nemen besluit te

ondersteunen.

Waarom is deze informatie belangrijk voor

een projectactiviteit?

1

2

Wanneer ?

Wat ?

Door wie ?

In welke fase van het project?

Gegevensdeelverzameling van BIM waar

het verzoek betrekking op heeft.

Groep/actor die de verlangde informatie

moet leveren.

3

4

5

IDM: Exchange requirement

• Een exchange requirement

beschrijft de rollen die

actoren vervullen.

– uitvoeren van een

activiteit

– input leveren– input leveren

– gebruikmaken van de

output

• Het uiteindelijke doel van

een exchange requirement

is de output informatie

IDM: Functional part

• Een informatiemodule of een enkel informatieconcept die softwareleveranciers hanteren om een exchange requirement te ondersteunen.

• Een functional part beschrijft de informatie in termen van de benodigde onderdelen van de BIM termen van de benodigde onderdelen van de BIM standaard waarop het gebaseerd is.

• Een functional part is a compleet zelfstandig schema maar tevens een subset van de BIM standaard waarop het is gebaseerd.

VISI

• VISI staat voor ‘voorwaarden scheppen voor invoeren van standaardisatie ICT in de bouw’ en kent de volgende doelstellingen: – De partijen krijgen de beschikking over algemeen toepasbare

afspraken over de inhoud en inrichting van de communicatie.

– De partijen zijn door deze afspraken in staat sneller en flexibeler samenwerkingsverbanden aan te gaan en communicatiestructuren op samenwerkingsverbanden aan te gaan en communicatiestructuren op te zetten.

– De partijen zijn in staat voor de buitenwereld meer toetsbaar te handelen en de kwaliteit van het product te vergroten.

– Door deze afspraken worden de middelen op het gebied van informatie- en communicatietechnologie (ICT) beter benut.

– Eenvoudig gezegd komt het er op neer dat VISI tot doel heeft eenduidige afspraken te maken over de (digitale) communicatie op raakvlakken tussen partijen in bouwprojecten. Deze afspraken moeten ertoe leiden dat partijen elkaar ‘blindelings kunnen vinden’.

VISI / Raamwerken

T1

Initiatief

nemen

Verzorgen

financieringT7

Verwerven

grondT8

Ontwerpen T2

Bouwrijp

makenT3

Opdracht

gevendeRegulerenT9

AdviserenT10

Toetsen /

accepterenT11

Bouwen T4

Onderhouden T5

Exploiteren T6

Creëer

draagvlak

T13

Aanbesteden

T12

Project

leverendeT1.1

VISI en COINS

VISI

WoA

BIM manager

COINS Bouwwerk

Informatie Systeem

Ontwerpende

COINS

container

VISI

COINS

container

WoA

check

WoA = Window of Authorization

Wat is BIM?

• BIM betekent Bouwwerk Informatie Modelleren

– Modelleren van de informatie over een bouwwerk

– Alle informatie, niet alleen de vorm

– Het proces van het creëren van een Bouwwerk Informatie

ModelModel

• BIM betekent ook Bouwwerk Informatie Model

– Het resultaat van een Bouwwerk Informatie Modellering

ontwikkelproces

• BIM levert een digitale representatie van de fysieke

en functionele eigenschappen van een bouwwerk.

Wat is BIM niet?

• Enkel een 3D model is nog geen BIM

– Er is geen additionele kennis met betrekking tot het project.

– De persoon die het model gebruikt moet de geometrie interpreteren om vast te stellen wat het ‘voorstelt’.

• Een BIM hoeft niet een 3D vormrepresentatie te bevatten

– Het is de informatie de er toe doet, niet de representatie.– Het is de informatie de er toe doet, niet de representatie.

– Een 2D vormrepresentatie kan ook worden gebruikt met een BIM.

• BIM is niet een enkele applicatie

– Een bouwwerk informatie model is typisch het resultaat van veel samenwerkende applicaties.

Eisen waaraan een BIM moet

voldoen

• Is een digitale representatie van fysieke en

functionele karakteristieken van een bouwwerk

• Is een uitgangspunt voor, en ondersteunend aan

activiteiten en besluitvorming in de levenscyclus van

een bouwwerk

• Wordt gedeeld over meerdere belanghebbenden in

het bouwproces

Bouwwerk Informatie Model

Klasse Object

Een object is een exemplaar van een

patroon gedefineerd door een klasse

Een model wordt Een schema definieert

sjabloon• attributen

dingen• waarden

• identiteit

• gedrag

Schema Model

Een model wordt

gevuld door een

verzameling

objecten.

Een model is de informatieverzameling

van een bouwwerk gestructureerd

volgens het schema.

Een schema definieert

de hiërarchie en de

relaties tussen

klassen.

bouwwerken• vulling

specificaties• relaties

IFC ISO/PAS 16739

• De Industry Foundation Classes (IFC) is een neutraal

objectgeoriënteerd bestandsformaat ontwikkeld

sinds 1995 door de International Alliance for

Interoperability (IAI) en sinds 2005 door

buildingSMART.

• Softwareleveranciers die IFC ondersteunen• Softwareleveranciers die IFC ondersteunen

– Autodesk, Graphisoft, Tekla, Nemetschek, Bentley

Systems, Cadwork

• Gericht op architectuurmodellering en

vormrepresentatie

• Problemen door informatieverlies in de vertalers

– Kan zelfs optreden bij uitwisseling tussen dezelfde

applicaties

Systems Engineering

(ontleend aan: Leidraad voor Systems Engineering binnen de GWW-sector)

• Systems Engineering is in essentie een gestructureerde specificatie- en ontwerpmethode.

• Systems Engineering heeft tot doel structuur te geven aan en inzicht te verschaffen in de complexiteit van het te realiseren object.

• Met behulp van Systems Engineering kunnen risico’s die ontstaan door verkeerde of niet volledige informatie en uitgangspunten worden beheerst.

• Het gaat erom dat het systeem als totaal wordt beschouwd, over de gehele levenscyclus, inclusief de samenhang met zijn omgeving.

Systeem en systeemcontext

Een systeem is een set van gerelateerde componenten bedoeld om in uitvoering

van een gespecificeerde functie een bepaald doel te realiseren.

Hoe een systeem kan worden gezien en gedefinieerd is afhankelijk van de

belangen en verantwoordelijkheden van de waarnemer. Wat voor de ene persoon

een systeem is, kan voor een andere persoon gelden als een component van een

systeem.

Top down specificeren en

ontwerpen en bottom up realiseren

Integrale V-model

COINS / SE

layer

Function

fulfiller

layer

Function 0:n0:m is fulfilled by

fulfills

Requirement

requirement

Performance

performance

0:n0:m is satisfied by

satisfies

COINS / Object tree + connectivity

COINS / Catalogue objects

COINS / Object libraries

ETIM/2BA product selecterenVoer een

zoekwoord in

e

Selecteer de

productcategori

e

Feature

definities

Mogelijke

waarden

Selecteer

product

Feature

waarden

Leverancier

sinformatie

ETIM/2BA product linken

ETIM conceptnaam

wordt overgenomen

bibliotheekreferenti

e

Sleep ETIM

concept naar

COINS

bibliotheekreferenti

eAls een product is

geselecteerd worden de

features gekopieërd

Koppeling met 3D representaties

Revit PMO

Viaduct

IFC

Allplan

SketchUp

Collada

Landhoofd

links

Landhoofd

rechtsdek pijler

COINS

3D formaten

COINS / IFC

COINS / IFC linking 1

link

Creëer een

geometrie-

link

Selecteer

bestandstype

e

Selecteer

bestandslocati

e

objecten

Gevonde

n

objecten

viewer

3D

viewer

COINS / IFC linking 2Object

GUID

object

Selecteer

IFC

object

COINS / IFC

linking 3r

Creëer een

functievervulle

r

Creëer ook een

eigenschapstype

Koppel met

geometrie-link

COINS / IFC linking 4

eigenschap

Koppel IFC

eigenschap met

CBIM

eigenschap

Selecteer te

kopiëren

eigenschappen

geometrie link

Update alle

CBIM objecten

die refereren

aan deze

geometrie-link

COINS / IFC linking 5

Bijgewerkte

Gecreëerde

prestatie bij

functievervuller

“Vloer”

e

Bijgewerkte

prestatiewaard

e